Zajęcia 1

Zajęcia 3
Polityka pieniężna
1
Materiały:
 B.
Winiarski, r. 20 (pomijamy instrumenty pp.)
 Dokument
RPP „Założenia polityki pieniężnej na
2015 rok” (strona NBP)
2
Negatywne skutki wysokiej i
niestabilnej inflacji (materiały)
1.
2.
3.
Komplikuje rachunek ekonomiczny, powodując
nieoptymalną alokację zasobów (trudno jest ocenić
koszty i zyski związane z inwestycjami)
Osłabia skłonność do oszczędzania (a w
konsekwencji – osłabia wzrost gospodarczy
finansowany z funduszu oszczędności), powoduje
wzmożone zakupy konsumpcyjne, ucieczkę od
pieniądza (np. zakup złota), a w skrajnych
sytuacjach – uruchamia wymianę barterową
Prowadzi do dewaluacji waluty krajowej –
efektem inflacji (obniżenie wartości nabywczej
pieniądza) jest najczęściej obniżenie jej kursu
(obniżenie wartości pieniądza względem waluty
obcej), co prowadzi do dalszego podrożenia importu
i wzrostu inflacji
Negatywne skutki wysokiej i
niestabilnej inflacji – c.d. (materiały)
4.
5.
Powoduje ucieczkę kapitału za granicę (zakupy
waluty obcej) – co przyczynia się do dalszego
osłabienia waluty
Zmienia redystrybucję dochodów i majątku:




Zyskuje sektor publiczny kosztem sektora prywatnego (inflacja
jako ukryty podatek)
Zyskują dłużnicy kosztem wierzycieli (umowy są zawierane w
kwotach nominalnych)
Zyskują posiadacze dóbr majątkowych których ceny rosną (np.
nieruchomości) kosztem posiadaczy oszczędności w
pieniądzu
Tracą grupy ludności o stałych dochodach nominalnych
(pracownicy najemni, odbiorcy niewaloryzowanych świadczeń
społecznych) oraz dysponujący mniejsza siłą przetargową
Inflacja jako „ukryty podatek”
(materiały)

Jeśli do 100% istniejących złotówek rząd "dodrukuje"
5% (początkowe 100% staje się 95,2% nowej ilości
pieniądza- inflacja 4,8%), to wartość dotychczasowo
istniejących pieniędzy w całej gospodarce
proporcjonalnie się pomniejszy (do 95,2%);
emitujący:
1)
2)
3)
zyskuje 4,8% „dodrukowanych” pieniędzy
jako wprowadzający nowy pieniądz na rynek – ostatni kupuje
towary, produkty bądź usługi po "starych" cenach
Wzrost nominalnych dochodów przy progresywnej stopie
podatkowej sprawia że szybciej zostają osiągnięte wyższe
progi podatkowe i rośnie skala podatków (tzw. taksflacja)
Podstawowe pojęcia – deflacja
(materiały)
Skutki deflacji:



zmniejszenie opłacalności produkcji (w
przypadku regulacji rynkowych
uniemożliwiających obniżenie kosztów produkcji
– np. płac)
wzrost siły nabywczej pracującej części
społeczeństwa (tylko w przypadku zamrożenia
płac).
konsumpcja i zamówienia przemysłu są
odsuwane w czasie (w oczekiwaniu na niższe
ceny), co napędza recesję.
Podstawowe stopy procentowe NBP
(XII 2014) - (www.nbp.pl) (materiały)
Stopa procentowa:
Oprocentowanie
Stopa referencyjna
2,0
Stopa lombardowa
3,0
Stopa depozytowa
1,0
Stopa redyskonta weksli
2,25
Stopa rezerwy obowiązkowej
3,50
7
Ewolucja inflacji w Polsce
Inflacja I - względem analogicznego miesiąca roku poprzedniego
8
Inflacja IV - wskaźnik inflacji średniorocznej (średnia inflacji I z ostatnich 12 miesięcy)
Źródło: money.pl
Ewolucja inflacji w Polsce
Inflacja I - względem analogicznego miesiąca roku poprzedniego
9
Inflacja IV - wskaźnik inflacji średniorocznej (średnia inflacji I z ostatnich 12 miesięcy)
Źródło: money.pl
Źródło: NBP, Raport o inflacji, lipiec 2014, s. 19.
Ewolucja inflacji w Polsce
Cena ropy naftowej
Kurs złotego do euro
Źródło: money.pl
Definicja polityki pieniężnej
Polityka pieniężna – świadome i celowe
oddziaływanie władzy państwowej na
gospodarkę za pomocą regulowania
podaży pieniądza krajowego.
Politykę pieniężną wyznacza i realizuje
bank centralny.
14
Cele NBP
15
Cele banków centralnych
(materiały)
Współcześnie banki centralne przez stabilność
cen rozumieją inflację na tyle niską, aby nie
wywierała ona negatywnego wpływu na
inwestycje, oszczędności i inne ważne decyzje
podejmowane przez uczestników życia
gospodarczego
= zasada neutralności pieniądza w długim
okresie
 Banki centralne traktują stabilność cen
symetrycznie, co oznacza, że reagują zarówno
na zagrożenia inflacyjne, jak i deflacyjne.
16

Antycykliczna polityka pieniężna
Jak powstają bańki spekulacyjne?
Funkcje Banku Centralnego
(materiały)
1) Emisyjna –
 NBP ma wyłączne prawo emitowania znaków
pieniężnych będących prawnym środkiem
płatniczym w Polsce.
 NBP określa wielkość emisji oraz moment
wprowadzenia do obiegu,
 odpowiada za płynność pieniądza.
 Ponadto organizuje obieg pieniądza i reguluje ilość
pieniądza w obiegu.
18
Funkcje Banku Centralnego
(materiały)
2) Bank banków –







NBP w stosunku do banków pełni funkcje regulacyjne, które
mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa depozytów
zgromadzonych w bankach
NBP dba o stabilność i bezpieczeństwo sektora bankowego.
NBP organizuje system rozliczeń pieniężnych,
prowadzi bieżące rozrachunki międzybankowe
uczestniczy w międzybankowym rynku pieniężnym
Pełniąc funkcję banku banków sprawuje kontrolę nad
działalnością banków i nadzoruje systemy płatności w Polsce
Jest pożyczkodawcą ostatniej instancji
19
Funkcje Banku Centralnego
(materiały)
3) Centralny Bank Państwa (bank gospodarki narodowej):
 prowadzi bankową obsługę budżetu państwa,
 prowadzi rozrachunki bankowe rządu i centralnych
instytucji państwa, państwowych funduszy
celowych, państwowych jednostek budżetowych oraz
realizuje ich zalecenia płatnicze
20
Szoki gospodarcze i stabilizacyjna pp

Wstrząsy popytowe:

Wstrząsy podażowe:
21
STRATEGIE POLITYKI
PIENIĘŻNEJ
1)
2)
3)
4)
Strategia monetarna
Oddziaływanie na stopę procentową
Oddziaływanie na kurs walutowy
Strategia bezpośredniego celu inflacyjnego
Różnice między strategiami wynikają z tego jaki cel pośredni
wybierze bank centralny.
22
Oddziaływanie za pomocą stopy
procentowej
23
Oddziaływanie za pomocą stopy
procentowej
Przyczyny ograniczonego oddziaływania
stóp procentowych na gospodarkę:
(Winiarski, s. 365-366).
24
Zasady polityki kursowej w Polsce
(materiały)
Od 12 kwietnia 2000 r. kurs złotego jest kursem
płynnym i nie podlega żadnym ograniczeniom.
Bank centralny nie stawia sobie za cel określenia
z góry poziomu kursu złotego do innych walut.
Zastrzega sobie jednak prawo do interwencji.
NBP może wpływać jedynie jako uczestnik
rynku w ramach operacji otwartego rynku
25
Interwencje NBP
Źródło:http://analizatechniczna.blox.pl/tagi_b/682/dolar.html
Interwencje NBP
http://miropress.wordpress.com/2011/09/23/pilne-interwencja-nbp-na-rynku-walutowym/
Strategia bezpośredniego celu
inflacyjnego (BCI)
28
Strategia BCI

Argumenty za strategią BCI:





Cel jest jasno określony i zrozumiały dla otoczenia
gospodarczego
Pozwala uwzględnić nie tylko bieżącą sytuację, ale
także prognozy dotyczące inflacji
Pozwala na publiczną weryfikację skuteczności
działań w ramach polityki pieniężnej
Dzięki wiarygodności banku centralnego – hamuje
on oczekiwania inflacyjne i stabilizuje inflację w
długim okresie.
Strategia bezpośredniego celu inflacyjnego opiera
się na elastyczności instrumentów – rodzaj
reakcji jest dostosowywany do pojawiającego się
problemu.
29
Ramy realizacji strategii BCI przez
RPP (s. 10-12)

…
Uwarunkowania polityki pienieżnej
w 2015 roku
Zewnętrzne:
…
…
…
 Wewnętrzne
…
…
…
