SYLLABUS - KARTA OPISU PRZEDMIOTU Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu : 2012/2013 Wydział Fizjoterapii Kierunek studiów Rodzaj studiów Fizjoterapia Stacjonarne i Niestacjonarne Specjalność Nazwa przedmiotu Języki w jakich jest (1) i może być realizowany kurs (2) Status przedmiotu Wymagania wstępnie Jednostka prowadząca Osoba odpowiedzialna za program przedmiotu Osoba(by) prowadząca(ce) zajęcia: Cel przedmiotu: Studia I stopnia PSYCHIATRIA 1. Polski Rok studiów: III Semestr: V Suma godzin przedmiot: 60 na Punkty ECTS: 2 KIERUNKOWY Przedmioty ogólnoakademickie i pozostałe przedmioty kierunkowe. Katedra w Medycynie Zachowawczej i Zabiegowej, Zakład Fizjoterapii w Chorobach Wewnętrznych Prof. dr hab. n. med. Joanna Rymaszewska, mail: [email protected] ; [email protected] Prof. dr hab. n. med. Joanna Rymaszewska Dr Joanna Szczepańska-Gieracha Dr Joanna Kowalska C1 Znajomość psychopatologii zaburzeń psychicznych z uwzględnieniem wieku podeszłego. C2 Zapoznanie z zasadami doboru zabiegów i metod fizjoterapeutycznych u pacjentów w zależności od rodzaju schorzenia, zaawansowania choroby oraz stanu funkcjonalnego i psychicznego usprawnianej osoby. C3Umiejętność planowania i prowadzenia kompleksowej fizjoterapii pacjentów z zaburzeniami psychicznymi (np. otępienie, depresja, zaburzenia lękowe, psychozy), z wykorzystaniem podstawowych informacji na temat konkretnych jednostek chorobowych, z uwzględnieniem stanu funkcjonalnego i psychicznego pacjenta na podstawie wyników wykonanych badań przesiewowych (np. skale samooceny depresji, lęku, MMSE, Test zegara, GDS) oraz wskazań i przeciwwskazań. ZAKŁADANE EFEKTY KSZTAŁCENIA PRZEDMIOTU /P/ P-W1 Student zna podstawowe przyczyny i objawy zaburzeń psychicznych występujących najczęściej u pacjentów objętych fizjoterapią, także w ośrodkach opieki długoterminowej. P-W2 Student zna specyfikę fizjoterapii w wybranych zaburzeniach psychicznych oraz zna podstawowe testy przesiewowe oraz formy leczenia zaburzeń psychicznych (farmakologiczne i niefarmakologiczne). P-U1 Student potrafi zastosować i zinterpretować proste testy przesiewowe dotyczące stanu intelektualnego i emocjonalnego pacjenta. P-U2 Wiedzy K-W17, K-W28, K-W34, K-W42 K-U10, K-U14, K-U17, K-U18 M1-W03 M1-W05 M1-W07 M1-W08 M1-U03 M1-U04 M1-U05 Na podstawie zebranych informacji i posiadanej wiedzy student potrafi zaplanować i przeprowadzić lub zmodyfikować proces usprawniania pacjentów z wybranymi zaburzeniami psychicznymi. K-U11, K-U12, K-U13 K-U19, K-U23 M1-U03 M1-U05 M1-U07 P-K1 Student realizując zadania potrafi nawiązać kontakt z pacjentem, okazując mu szacunek oraz troskę o jego dobro, potrafi zdobyć jego zaufanie i zmobilizować go do aktywnej postawy w trakcie współpracy. K-K04, K-K09, K-K10 M1-K03 M1-K05 P-K2 Student potrafi pracować w grupie fizjoterapeutów wspólnie rozwiązując problemy, współpracować z pozostałymi członkami zespołu terapeutycznego oraz student przestrzega zasad etyki zawodowej. Treści kształcenia K-K03, K-K08, K-K12, K-K13 Umiejętności Kompetencji personalnospołecznych Treści kształcenia TK-1 TK-2 TK-3 TK-4 TK-5 TK-6 W odniesieniu do: efektów kształcenia obszaru nauk/M/ K-W19, K-W20, K-W21 M1-W03 K-W23, M1-W04 K-W48 M1-W10 efektów kształcenia kierunku /K/ Podstawy psychopatologii zaburzeń psychicznych. Podział objawów psychopatologicznych. Zaburzenia funkcji poznawczych oraz zaburzenia czynności emocjonalnych. Zaburzenia integracji czynności psychicznych. M1-K02 M1-K04 M1-K06 Odniesienie do efektów kształcenia P-W1, Kontakt z pacjentem z zaburzeniami psychicznymi. Specyfika wywiadu psychiatrycznego. Metody oceny stanu psychicznego pacjenta, w tym pomocne skale i narzędzia. Organiczne zaburzenia psychiczne- podział i klasyfikacja. P-W1, P-U1, Zaburzenia odżywiania (nadwaga, otyłość, anoreksja, bulimia)-przyczyny, objawy, leczenie. Psychozy i uzależnienia. Terapia zaburzeń psychicznych (leczenie farmakologiczne i niefarmakologiczne)- skutki uboczne. Prawo i etyka w psychiatrii (stosowanie przymusu bezpośredniego, hospitalizacja i leczenie bez zgody pacjenta, ubezwłasnowolnienie oraz zasady etyki pracy zawodowej). Zaburzenia psychiczne w ośrodkach opieki długoterminowej. Wpływ zaburzeń psychicznych na przebieg procesu fizjoterapii. Stosunek fizjoterapeutów do pacjentów z zaburzeniami mentalnymi i behawioralnymi. Wykrywanie zaburzeń poznawczych u pacjentów objętych fizjoterapią (wywiad, proste testy przesiewowe). Analiza otrzymanych wyników badań. P-W1, P-W2 P-W1 P-W2, P-K2 P-W1, P-U1, P-K1 TK-7 Przyczyny zaburzeń funkcji poznawczych u osób starszych (choroba Alzheimera, otępienie naczyniopochodne, otępienie z ciałami Lewy´ego, otępienie odwracalne). Objawy zaburzeń czynności podstawowych i instrumentalnych u pacjentów z otępieniem. Zaburzenia zachowania i objawy psychotyczne w otępieniu—interpretacja zachowania pacjenta. Zasady pracy z pacjentem otępiałym (opieka szpitalna, opieka domowa, fizjoterapia, terapia zajęciowa). Formy pomocy opiekunom osób cierpiących na chorobę Alzheimera (stowarzyszenia, grupy wsparcia, ośrodki specjalistyczne, w tym dziennego pobytu). P-W1, P-W2, P-U2, P-K1 TK-8 Przyczyny, rodzaje i objawy depresji u osób starszych. Wpływ depresji na proces fizjoterapii. Zastosowanie prostych testów przesiewowych w celu wykrycia obniżonego nastroju. Wpływ regularnej aktywności fizycznej na samopoczucie i objawy depresji. Zasady pracy z pacjentami z obniżonym nastrojem. Rodzaje aktywności fizycznej proponowane w profilaktyce i terapii zaburzeń psychicznych Zasady prowadzenia ćwiczeń grupowych z elementami psychoterapii wśród pacjentów z obniżonym nastrojem. Psychoterapia grupowa jako niefarmakologiczna forma leczenia depresji. Rodzaje psychoterapii. P-W1, P-W2, P-U1, P-U2, P-K1 Planowanie i prowadzenie procesu usprawniania pacjentów z zaburzeniami psychicznymi (z otępieniem, z depresją) z wykorzystaniem poznanych zasad i metod fizjoterapii oraz z uwzględnieniem wskazań i przeciwwskazań. P-U1, P-U2, P-K1, P-K2 TK-9 TK-10 TK-11 wykład ćwiczenia inne wykład TK-2 ćwiczenia inne wykład ćwiczenia inne wykład ćwiczenia inne wykład ćwiczenia inne wykład ćwiczenia TK-3 TK-4 TK-5 TK-6 inne TK-7 wykład ćwiczenia TK-8 inne wykład ćwiczenia TK-9 inne wykład ćwiczenia inne wykład ćwiczenia TK-10 inne wykład ćwiczenia TK-11 inne P-W1, P-W2, P-K1, P-K2 Liczba godz. 3 Efekty Kształcenia przedmiotu P-W1 3 P-W1, P-U1 Prezentacja multimedialna, opis przypadku, opowiadanie 3 P-W1 Prezentacja multimedialna, opis przypadku, opowiadanie, dyskusja 3 P-W1, P-W2 Prezentacja multimedialna, opis przypadku, opowiadanie 3 P-W2, P-K2 Opowiadanie, opis Rozmowa z pacjentem, uzyskanie odpowiedzi na konkretne pytania, analiza uzyskanych informacji i popełnionych błędów w ocenie pacjenta, analiza wykonanych testów Praca własna-wyszukanie jak największej liczby instytucji świadczących pomoc dla osób z chorobą Alzheimera i ich opiekunów. Przygotowanie się do następnych zajęć-przeczytanie artykułu o przyczynach zaburzeń funkcji poznawczych u osób starszych. wykład, pogadanka, dyskusja Praca z pacjentem-wykonanie określonych zadań- próba interpretacji zachowania pacjenta, studium przypadku Przygotowanie się do następnych zajęć-przeczytanie artykułu Wykład, pogadanka, dyskusja Praca z pacjentem-wykonanie określonych testów przesiewowych i ich analiza, studium przypadku Przygotowanie się do następnych zajęć-przeczytanie artykułu pogadanka Hospitacja ćw. grupowych z elementami psychoterapii, studium złożonych przypadków Zgromadzenie wiadomości z ogólnie dostępnych źródeł (internet, książki, czasopisma itd.) na temat rodzajów psychoterapii. Pogadanka, dyskusja Hospitacja psychoterapii grupowej, analiza podjętych przez terapeutę interwencji w odniesieniu do procesu fizjoterapii, studium złożonych przypadków Samokształcenie-zebranie i podsumowanie wszystkich uzyskanych dotychczas informacji. 2 P-W1 3 P-U1, P-K1 2 P-W1 1 P-W1, P-W2 4 2 2 P-U2, P-K1 P-W1 P-W1, P-W2, 3 2 1 P-U1, P-U2, P-K1 P-W1 P-W2, 4 P-U2, P-K1 3 1 P-W2 P-W1, P-W2, 4 P-K1, P-K2 4 P-W1, P-W2, Praca z pacjentem- krytyczna fizjoterapeuty Konsultacje z prowadzącym. 5 P-U1, P-U2, P-K1, P-K2 Metody prowadzenia zajęć TK-1 P-W2, P-U2, P-K1 Prezentacja multimedialna, opis przypadku, opowiadanie Prezentacja multimedialna, opis przypadku, przesiewowe, kwestionariusze, ankiety ocena opowiadanie, umiejętności skale przyszłego 2 Typy/metody oceniania Efekty kształcenia dla przedmiotu Treści kształcenia Przedmiotu Typy / metody oceniania oraz kryteria oceny P-W1 P-W2 TK-1, TK-2, TK-3, TK-4, TK-6, TK-7, TK-8, TK-10 TK-4, TK-5, TK-7, TK-8, TK-9, TK-10, Test uzupełnień Kryterium oceny efektów 5.0- min 95% maksymalnej punktacji otrzymanej w teście. 4.5- min 90% maksymalnej punktacji otrzymanej w teście. 4.0- min 80% maksymalnej punktacji otrzymanej w teście. 3.5- min 70% maksymalnej punktacji otrzymanej w teście. 3.0- min 60% maksymalnej punktacji otrzymanej w teście. 2.0- poniżej 60% maksymalnej punktacji P-U1 P-U2 Kryterium oceny efektów TK-2, TK-6, TK-8, TK-11 TK-7, TK-8, TK-9, TK-11 5.0- student samodzielnie dobiera, stosuje i interpretuje proste testy przesiewowe, samodzielnie planuje i przeprowadza proces usprawniania pacjenta z konkretnym zaburzeniem psychicznym. 4.5- student samodzielnie stosuje i interpretuje proste testy przesiewowe, z niewielką pomocą prowadzącego planuje i przeprowadza proces usprawniania pacjenta z konkretnym zaburzeniem psychicznym 4.0- student z niewielką pomocą stosuje i interpretuje proste testy przesiewowe, z niewielką pomocą prowadzącego planuje i przeprowadza proces usprawniania pacjenta z konkretnym zaburzeniem psychicznym 3.5- student z pomocą prowadzącego stosuje proste testy przesiewowe, z niewielką pomocą prowadzącego planuje i przeprowadza proces usprawniania pacjenta z konkretnym zaburzeniem psychicznym 3.0- student z pomocą prowadzącego stosuje proste testy przesiewowe oraz z pomocą przeprowadza proces usprawniania pacjenta z konkretnym zaburzeniem psychicznym 2.0- student nie potrafi zastosować prostych testów przesiewowych, ma problemy z ich interpretacją oraz przeprowadzeniem fizjoterapii pacjenta z konkretnym zaburzeniem psychicznym. P-K1 P-K2 Kryterium oceny efektów Kryterium końcowej oceny efektów kształcenia przedmiotu Egzamin praktyczny (obserwacja wykonawstwa) TK-6, TK-7, TK-8, TK-9, TK-11 TK-5, TK-11 Ocena prowadzącego, kolegów, pacjentów 5.0- student nawiązuje dobry kontakt z pacjentem, okazując szacunek, mobilizuje go do aktywnej współpracy, aktywnie współpracuje z całym zespołem terapeutycznym proponując innowacyjne rozwiązania. 4.5- student aktywnie nawiązuje kontakt z pacjentem oraz współpracuje z całym zespołem terapeutycznym. 4.0- student nawiązuje kontakt z pacjentem, poprawnie wykonuje powierzone mu zadania oraz potrafi korzystać z pomocy całego zespołu terapeutycznego. 3.5- student w sposób poprawny nawiązuje kontakt z pacjentem, poprawnie wykonuje powierzone mu zadania w procesie usprawniania. 3.0- student próbuje nawiązać kontakt z pacjentem oraz poprawnie wykonuje powierzone mu zadania w procesie usprawniania. 2.0- student ma problemy z nawiązaniem kontaktu z pacjentem, nie potrafi pracować w zespole terapeutycznym, łamie zasady etyki zawodowej. 5.0- 100% obecność na zajęciach, aktywna i kreatywna postawa w trakcie zajęć, proponowanie innowacyjnych rozwiązań napotkanych problemów zgodnie z obowiązującą wiedzą; średnia z ocen cząstkowych min 4.5. 4.5- 100% obecność na zajęciach, aktywność podczas prowadzonych zajęć, średnia z ocen cząstkowych min 4.0. 4.0- 100% obecność na zajęciach, wykazuje aktywność w trakcie zajęć, średnia z ocen cząstkowych min 3.5. 3.5- 100% obecność na zajęciach, wykazuje aktywność w trakcie zajęć, średnia z ocen cząstkowych min 3.0 3.0- 100% obecność na zajęciach średnia z ocen cząstkowych min 3.0. 2.0- nieusprawiedliwione nieobecności na zajęciach, średnia z ocen cząstkowych poniżej 3.0. Wykaz zalecanego piśmiennictwa: Piśmiennictwo podstawowe 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Piśmiennictwo uzupełniające 1. 2. 3. 4. 5. Heitzman J.(red). „Psychiatria. Podręcznik dla studiów medycznych”, PZWL, Warszawa, 2007 Górna K i wsp. Pielęgniarstwo psychiatryczne.Podręcznik dla studiów medycznych Wydawnictwo lekarskie PZWL Warszawa 2012. Szczepańska-Gieracha, Joanna Rymaszewska.: Kontakt z pacjentem przewlekle chorym (schorzenia neurodegeneracyjne, układu krążenia, zaburzenia psychiczne) W:Porozumiewanie się lekarza z pacjentem i jego rodziną : wybrane zagadnienia ; red. Andrzej Steciwko, Jarosław Barański; Wrocław : Elsevier Urban & Partner, 2012; s.131-139. Jóźwiak A. Otępienie u osób w wieku starszym. Geriatria 2008; 2: 237-246. Szczepańska-Gieracha J., Wieprow J., Kowalska J. „Stosunek fizjoterapeutów do pacjentów w podeszłym wieku z zaburzeniami mentalnymi i depresyjnymi. Ocena skuteczności przeprowadzonego szkolenia”. Psychogeriatria Polska 2009; 6(1): 23-31. Szczepańska-Gieracha J., Kowalska J., Rymaszewska J. „Problemy długoterminowej opieki instytucjonalnej nad osobami starszymi z zaburzeniami funkcji poznawczych”. Psychogeriatria Polska 2011; 8(1): 1-9. Szczepańska J. „Problem zaburzeń poznawczych w prowadzeniu i programowaniu fizjoterapii osób w podeszłym wieku”, Fizjoterapia 2007; 15(1): 67-74. Turczyński J, Bilikiewicz A. Depresja u osób w podeszłym wieku. Psychiatria w Praktyce Oólnolekarskiej 2002; 2(2): 99-107. Szczepańska J., Kowalska J. et al. „Elementy psychoterapii w procesie usprawniania pacjentów geriatrycznego oddziału rehabilitacyjnego”, Psychogeriatria Polska 2007; 4(3): 149-158. Krzyżowski J. „Psychogeriatria”, Medyk, Warszawa 2005 Szczepańska J., Kowalska J., Greń G., Woźniewski M. „Stosunek fizjoterapeutów do pacjentów w podeszłym wieku z zaburzeniami mentalnymi i behawioralnymi”. Fizjoterapia Polska 2006; 3(4); 216-221. Barcikowska M., Bień B., Bidzan L., Bilikiewicz L., Gabryelewicz T., et al. Rozpoznawanie i leczenie otępień. Rekomendacje Interdyscyplinarnej Grupy Ekspertów Rozpoznawania i Leczenia Otępień (IGERO 2006). Lublin: Czelej 2006. Mace N.L., Rabins P.V. 36 godzin na dobę. Poradnik dla opiekunów osób z chorobą Alzheimera i innymi chorobami otępiennymi oraz zaburzeniami pamięci w późnym okresie życia. Warszawa: MediPage 2005. Parnowski T. „Depresje w wieku podeszłym”, Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa, 2005. 6. Dałek B., Czernicki J. Testy w ocenie sprawności funkcjonalnej pacjentów w wieku podeszłym. Fizjoterapia 1999; 7(4): 45 – 49. …………………………………………………. Osoba odpowiedzialna za program przedmiotu podpis …………………………………….. Kierownik Jednostki Organizacyjnej pieczęć/podpis …………………………………………………. Dziekan Wydziału pieczęć/podpis