Zagadnienia prac dyplomowych I. Podstawowe problemy, koncepcje oraz pojęcia teorii i filozofii prawa 1. Wykładnia i stosowanie prawa 2. Tworzenie prawa i system prawa 3. Sprawiedliwość, demokracja i prawa człowieka 4. Inne II. Nurty myśli teoretycznej i filozoficznej III. Poglądy na prawo przedstawicieli myśli teoretycznoprawnej, filozoficznoprawnej, filozoficznej, politycznej, socjologicznej IV. Teoretyczne problemy szczegółowych nauk prawnych 1. Prawo konstytucyjne 2. Prawo cywilne 3. Prawo karne 4. Prawo europejskie 5. Inne V. Retoryka i argumentacja prawnicza VI. Etyka prawnicza oraz etyczne problemy prawa VII. Teoretyczne i filozoficzne zagadnienia administracji, prawa administracyjnego i funkcjonowania organów władzy publicznej Przykładowe tematy/pola problemowe prac dyplomowych I. Podstawowe problemy, koncepcje i pojęcia teorii i filozofii prawa 1. Wykładnia i stosowanie prawa 1. Analogia legis 2. Analogia legis jako metoda wypełniania luk w prawie 3. Argumentacyjny i sylogistyczny model stosowania prawa 4. Dowodzenie faktów sprawy w procesie stosowania prawa 5. Dyrektywy wykładni funkcjonalnej w orzeczeniach Sądu Najwyższego 6. Dyrektywy wykładni II stopnia 7. Dyskrecjonalna władza sędziego w ujęciu teoretyczno-dogmatycznym 8. Elementy swobody i związania w decyzji sądowej 9. Epistemologiczny i procesowy status opinii biegłego 10. Formalizm w stosowaniu prawa 11. Funkcja zasad w stosowaniu prawa 12. Funkcje wykładni we współczesnych koncepcjach prawa 13. Granice wykładni językowej 14. Koncepcja racjonalnego prawodawcy w argumentacji prawniczej 15. Modele stosowania prawa 16. Pojęcie racjonalnego prawodawcy w orzecznictwie Sądu Najwyższego 17. Pozamerytoryczne czynniki wpływające na podejmowanie decyzji sędziowskich 18. Racjonalność językowa prawodawcy w świetle orzecznictwa (SN, NSA lub TK) 19. Rola racjonalnego prawodawcy w teorii prawa, dogmatyce i orzecznictwie 20. Sądowe stosowanie prawa i klauzule generalne 21. Stanowienie i stosowanie przepisów przejściowych (nowe tendencje) 22. Stosowanie klauzul generalnych 23. Stosowanie ustaw a stosowanie aktów prawa miejscowego 24. Teoretyczne i praktyczne zagadnienia zasady clara non sunt interpretanda 25. Teorie etyczne oraz mechanizmy psychologiczne wpływające na decyzje sędziego 26. Twórczy versus odtwórczy charakter wykładni prawa 1 27. Uzasadnianie decyzji interpretacyjnej 28. Uzasadnienie decyzji stosowania prawa 29. Współczesna ideologia wykładni 30. Współczesne teoria wykładnia prawa 31. Wykładnia językowa 32. Wykładnia prawa w świetle filozoficznych poglądów na temat interpretacji 33. Założenie o racjonalności prawodawcy i jego współczesna krytyka 34. Zastosowanie reguł inferencyjnych we wnioskowaniach prawniczych 2. Tworzenie prawa i system prawa 35. Autonomia prawa wobec polityki a jakość ustawodawstwa 36. Cechy myślenia systemowego 37. Ekspert a wiedza prawodawcy 38. Gałęziowy podział prawa 39. Idea tworzenia polityki prawa w polskiej doktrynie xx wieku 40. Język prawny z punktu widzenia prawoznawstwa i lingwistyki 41. Język tekstów prawnych 42. Konstytucyjna koncepcja aktu wykonawczego 43. Korespondencja dyrektyw redagowania i interpretowania tekstów prawnych 44. Luka w prawie w kontekście stosowania prawa 45. Multicentryczność prawa 46. Obowiązywanie i funkcje zasad techniki prawodawczej 47. Precedens jako źródło prawa 48. Precedens jako źródło prawa w systemie Stanów Zjednoczonych Ameryki 49. Proces tworzenia prawa i jego wartości 50. Stosowanie zasad techniki prawodawczej w zakresie tworzenia prawa 51. Udział adresatów prawa w jego tworzeniu 52. Umowa jako forma tworzenia prawa 53. Zasady poprawnej legislacji w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnej 54. Zwyczaj we współczesnym prawie 3. Sprawiedliwość, demokracja i prawa człowieka 55. Funkcjonowanie partii politycznych w demokratycznym państwie prawa 56. Generacje praw człowieka 57. Godność jako fundament sprawiedliwości 58. Idea państwa solidarnego. Jednostka a dobro wspólne 59. Jednostka a dobro wspólne 60. Komunitaryzm a prawa człowieka 61. Modele ochrony praw człowieka 62. Obywatelskie nieposłuszeństwo 63. Ochrona praw człowieka w Europie 64. Paternalizm i moralizm w prawie 65. Prawa człowieka i wielokulturowość 66. Prawa człowieka w stanach nadzwyczajnych 67. Prawa dziecka 68. Prawa mniejszości narodowych w Europie 69. Prawa socjalne i ekonomiczne w polskim konstytucjonalizmie 70. Prawo do prywatność w świecie ponowoczesnym 71. Równouprawnienie kobiet i mężczyzn 72. Rzecznik Praw Obywatelskich w Polsce i w Unii Europejskiej 73. Sprawiedliwość globalna 74. Sprawiedliwość jako bezstronność 75. Sprawiedliwość proceduralna 76. Sprawiedliwość społeczna w polskim porządku prawnym 2 77. Uniwersalny a lokalny charakter koncepcji praw jednostki 78. Uzasadnienie praw człowieka 79. Własność – dobro wspólne a dobro jednostki 80. Wolność słowa i jej granice 81. Wolność słowa w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka 82. Współczesne koncepcje demokracji 83. Współczesne krytyki praw człowieka 84. Zasada proporcjonalności jako kryterium ograniczania korzystania z praw i wolności obywatelskich 85. Zasada wolności a ochrona praw w Internecie 4. Inne zagadnienia 86. Alternatywne sposoby rozstrzygania sporów 87. Automia prawa wobec polityki 88. Czynniki kształtujące przestrzeganie prawa 89. Edukacja prawnicza 90. Informatyka prawnicza 91. Instrumentalizacja prawa i jej granice 92. Instrumentalność i instrumentalizacja prawa 93. Integracja zewnętrzna nauk prawnych. Na przykładzie nauk politycznych 94. Japońska kultura prawna 95. Język prawny i język prawniczy jako aspekt języka naturalnego 96. Koncepcje zasad prawa 97. Kultura prawa europejskiego 98. Kulturowe uwarunkowania prawa polskiego 99. Niepozytywistyczna i pozytywistyczna koncepcja państwa prawa 100. Normy cyberprzestrzeni 101. Państwo i prawo we współczesnym społeczeństwie 102. Państwo prawne w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, 103. Postawy wobec prawa 104. Postępowanie sądowe a instytucje alternatywne 105. Prawo jako technika 106. Prywatyzacja wymiaru sprawiedliwości 107. Sędzia w systemie common law 108. Społeczeństwo obywatelskie i państwo prawa 109. Społeczne działanie prawa 110. Świadomość prawna 111. Utrata uzasadnienia aksjologicznego przez normę prawną a jej efektywność 112. Wpływ nowych technologii na prawo 113. Współczesne spory wokół legitymizacji prawa 114. Zadania szczegółowych nauk prawnych a wewnętrzna integracja prawoznawstwa 115. Zagadnienie naukowości prawoznawstwa 116. Zasada poszanowania praw słusznie nabytych w orzecznictwie TK 117. Związki między prawem a moralnością II. Nurty myśli teoretycznej i filozoficznej 118. Amerykański realizm prawniczy 119. Dwudziestowieczne recepcje prawa natury 120. Ekonomiczna analiza prawa 121. Feministyczna krytyka prawa 122. Hermeneutyka prawnicza 123. Koncepcje "trzeciej drogi" jako próba przezwyciężenia opozycji między prawem natury a pozytywizmem prawniczym 124. Liberalizm versus komunitaryzm. Spór o koncepcje prawa we współczesnej filozofii politycznej. 3 125. 126. 127. 128. 129. 130. 131. Liberalna filozofia prawa Ponowoczesna/postmodernistyczna krytyka prawa Pozytywizm prawniczy Ruch studiów krytycznych nad prawem Socjologia i socjologiczne ujęcie prawa Współczesne koncepcje prawa natury Współczesny pozytywizm prawniczy III. Poglądy na prawo przedstawicieli myśli teoretycznoprawnej, filozoficznoprawnej, filozoficznej, politycznej, socjologicznej 132. Analiza dyskursu psychiatryczno-prawnego z zastosowaniem koncepcji Michela Foucault 133. Filozoficzno-prawne poglądy Arystotelesa 134. Idea wiecznego pokoju w filozofii I. Kanta 135. Integralna filozofia prawa R. Dworkina 136. Jan Woleński i jego poglądy na prawo stanowione i prawo natury 137. Kara i karanie w ujęciu M. Foucault 138. Komunikacyjna wizja prawa J. Habermasa 139. Koncepcja racjonalnego prawodawcy L. Nowaka 140. Koncepcja świadomości prawnej na przykładzie teorii Leona Petrażyckiego 141. Nowa retoryka Perelmana jako podstawa negocjacji prawniczych 142. Petrażycjańska koncepcja prawa intuicyjnego 143. Prawo naturalne w myśli J. Finnisa 144. Prawo natury państwo i religia w filozofii T. Hobbes'a oraz J. Locka 145. Psychologiczna teoria prawa Leona Petrażyckiego 146. Retoryka prawnicza Ch. Perelmana 147. Teoria i filozofia prawa J. Wróblewskiego 148. Zasady filozofii prawa I. Kanta V. Teoretyczne problemy szczegółowych nauk prawnych 1. Prawo konstytucyjne 149. Bezpośrednie i pośrednie stosowanie Konstytucji 150. Koncepcja demokratycznego państwa prawnego w Konstytucji RP 151. Koncepcje sądu konstytucyjnego 152. Konstytucja w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego 153. Konstytucyjna ochrona dóbr osobistych w społeczeństwie informacyjnym 154. Pojmowanie i funkcja zasad konstytucyjnyjnych. Na przykładzie Konstytucji RP 155. Polskie debaty wokół pozycji ustrojowej Prezydenta. 156. Skarga konstytucyjna w prawie polskim 157. Skutki orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego 158. Spór pomiędzy Sądem Najwyższym a Trybunałem Konstytucyjnym w związku z tzw. orzeczeniami interpretacyjnymi 159. Status władzy sądowniczej w Konstytucji RP z 1997 r. 160. Teoria władzy podzielonej w Konstytucji 161. Trybunał Konstytucyjny i jego miejsce w państwie prawa 162. Trybunał Konstytucyjny jako negatywny prawodawca 163. Współczesne dylematy zasady podziału władzy 164. Zasada proporcjonalności w orzecznictwie Trybunału konstytucyjnego 165. Zasada równości w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego 166. Zasady konstytucyjne a bezpośrednie stosowanie prawa 4 2. Prawo cywilne 167. 168. 169. 170. 171. 172. 173. 174. 175. 176. 177. 178. 179. 180. 181. 182. 183. 184. 185. 186. 187. 188. 189. 190. 191. 192. 193. 194. Cywilnoprawne i ekonomiczne aspekty umowy leasingu Ewolucja pojęcia własności w polskiej doktrynie prawa cywilnego Instytucja własności w perspektywie doktrynalnej Klauzula zasad współżycia społecznegow prawie cywilnym Klauzule generalne w prawie cywilnym Koncepcja dóbr osobistych w polskim prawie cywilnym Koncepcja osoby prawnej w polskim prawie cywilnym Koncepcja zadośćuczynienia w polskim prawie cywilnym Koncepcja źródeł prawa w prawie handlowym Nieważność czynności prawnej Nieważność czynności prawnej jako sankcja wady oświadczenia woli Prawa autorskie i ich funkcjonalność w internecie Prawo autorskie jako kompromis między interesem twórcy a interesem społecznym Problem gałęziowego podziału prawa. Na przykładzie prawa konsumenckiego Przemiana prawa autorskiego w dobie rewolucji cyfrowo-internetowej Sankcjonowanie norm prawa cywilnego a struktura przepisów prawnych Tendencje rozwojowe odpowiedzialności cywilnej Ułomne osoby prawne w polskim prawie prywatnym Umowy z udziałem konsumentów a swoboda kontraktowania Wykładnia oświadczeń woli w prawie cywilnym Wykładnia prawa cywilnego Zagadnienie podmiotowości prawnej nowych typów spółek prawa handlowego Zasada autonomii woli w prawie cywilnym Zasada dobrej wiary w prawie cywilnym Zasada pacta sunt servanda Zasada swobody umów w polskim prawie cywilnym - analiza filozoficzno-prawna Zastosowanie ekonomicznej analizy prawa w prawie cywilnym Zbieg norm w polskim prawie prywatnym 3. Prawo karne 195. Cele kary w nauce prawa karnego 196. Ewolucja funkcji kary w prawie karnym 197. Filozoficzne zagadnienia kary i karania 198. Program ochrony świadka koronnego jako instrument zwalczania przestępczości zorganizowanej w Polsce 199. Rola mediacji w prawie publicznym. Na przykładzie postępowania karnego 200. Teoria sprawiedliwości w doktrynie prawa karnego 201. Wiktymologia jako przykład rozwoju prawoznawstwa 202. Wykładnia prawa karnego 203. Wykorzystanie środków dowodowych w procesie karnym oraz ich wpływ na wykrycie prawdy materialnej 4. Prawo europejskie 204. Aksjologia prawa europejskiego 205. Elementy kultury common law w prawie europejskim 206. Koncepcja zasad prawa w prawie europejskim 207. Konstytucjonalizm jako płaszczyzna integracji europejskiej 208. Mechanizmy sądowe i pozasądowe ochrony praw jednostki w UE 209. Orzeczenia wstępne Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej 210. Prawo europejskie jako płaszczyzna integracji kultur prawnych 211. Prawo europejskie jako system prawa 212. Prawotwórczy charakter orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej 213. Sąd krajowy jak sąd prawa europejskiego 5 214. 215. 216. 217. 218. 219. 220. 221. Sądy konstytucyjne wobec Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej Soft law jako źródło prawa europejskiego Systemowość prawa europejskiego Wykładnia prawa europejskiego Wykładnia prawa wspólnotowego w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości UE Zasada subsydiarności a suwerenność w integracji europejskiej Zasady prawa europejskiego Źródła prawa Unii Europejskiej i ich stosunek do prawa krajowego 5. Prawo gospodarcze 222. Liberalizm a liberalizacja działalności gospodarczej w Polsce 223. Zasada wolności gospodarczej w prawie polskim 224. Problem gałęziowego podziału prawa. Na przykładzie prawa gospodarczego 6. Inne 225. Interpretacja umów międzynarodowych na tle wykładni prawa krajowego i wykładni oświadczeń woli 226. Obejście a nadużycie prawa 227. Podmiotowość prawna dziecka 228. Pojęcie obejścia ustawy w prawie polskim 229. Pojęcie winy w prawie cywilnym i karnym 230. Prawo do życia w ujęciu Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych wolności 231. Prawo i jego wartości na przykładzie zasady dobra dziecka 232. Zasada lex retro non agit VI. Retoryka i argumentacja prawnicza 233. 234. 235. 236. 237. 238. 239. 240. 241. 242. Argumentacja prawnicza w kulturze civil law i common law Błędy w argumentacji na przykładzie uzasadnień orzeczeń sądowych Granice argumentacji prawniczej Kompetencje komunikacyjne prawników Mowa obrończa Prawnik jako negocjator Rozprawa sądowa jako sytuacja komunikacyjna Toposy prawnicze Uzasadnienie decyzji stosowania prawa jako wypowiedź retoryczna Znaczenie logiki w rozumowaniach prawniczych VII. Etyka prawnicza oraz etyczne problemy prawa 243. 244. 245. 246. 247. 248. 249. 250. 251. 252. 253. 254. 255. 256. Antropologiczne manipulacje genetyczne a konflikt prawa i moralności Etyczno-prawne problemy transplantacji Etyka prawnicza w kontekście nowych ról zawodowych prawników Etyki zawodowe zawodów prawniczych Filozoficznoprawne zagadnienia ingerencji w procesy życiowe człowieka Funkcje kodeksów etyki zawodowej Kara śmierci Klonowanie człowieka - dylematy moralne i rozwiązania prawne Legalizacja związków partnerskich Moralizm prawny Neutralność moralna prawa Podstawowe zagadnienia biojurysprudencji Prawa zwierząt Prawne i etyczne problemy aborcji 6 257. 258. 259. 260. 261. 262. 263. 264. 265. 266. 267. Prawne i etyczne problemy eutanazji Prawne problemy bioetyki Prawnicze korporacje zawodowe w demokratycznym państwie prawnym Prawo a moralność w ponowoczesności Prawo wobec wielokulturowości Spór o współczesny model prawnika Tolerancja jako pojęcie prawne Wnioskowania prawnicze w sądowym stosowaniu prawa Wpływ zasad etyki zawodowej na kształt praktyki prawniczej Wykonywanie zawodu adwokata w prawie wspólnotowym Zawodowa etyka prawnicza a etyka uniwersalna VIII. Teoretyczne i filozoficzne zagadnienia administracji, prawa administracyjnego i funkcjonowania organów władzy publicznej 268. Administracja w państwie prawa 269. Akty prawa miejscowego jako źródło prawa powszechnie obowiązującego. 270. Autonomia prawa podatkowego 271. Bezpośrednie stosowanie Konstytucji w orzecznictwie sądów administracyjnych 272. Dobra administracja w polsce i Unii Europejskiej 273. Dualizm państwa i samorządu a jednolitość porządku prawnego 274. Dyrektywy wykładni w orzecznictwie sądów administracyjnych 275. Elektroniczne ogłaszanie prawa 276. Etyka urzędnicza 277. Europeizacja prawa administracyjnego 278. Ewolucja prawnej regulacji ochrony konkurencji i nadzoru nad koncentracją przedsiębiorców. 279. Ewolucja sądownictwa administracyjnego w prawie polskim 280. Formalizm prawniczy a odpowiedzialność sędziów i urzędników za podejmowane decyzje 281. Funkcje sądownictwa administracyjnego 282. Kierunki zmian kompetencji prawodawczych organów samorządu terytorialnego 283. Klauzule generalne w prawie administracyjnym 284. Kodeks dobrej administracji 285. Koncepcja państwa prawnego w orzecznictwie sądów administracyjnych 286. Koncepcja praw podmiotowych a prawo publiczne 287. Koncepcje prawa i jego stosowania w modelach administracji 288. Kreowanie reputacji administracji publicznej przy użyciu technik public relation 289. Legalność jako kryterium działań organów administracyjnych 290. Obejście prawa w prawie ubezpieczeń społecznych 291. Obowiązywanie zasad techniki prawodawczej w stanowieniu prawa miejscowego 292. Ochrona praw nabytych w postępowaniu administracyjnym 293. Ochrona prywatności o dobro publiczne. 294. Prawo do dobrej administracji 295. Prawo miejscowe w systemie źródeł prawa 296. Prawo publiczne 297. Publicyzacja prawa 298. Publiczne prawa podmiotowe 299. Publicznoprawne skutki czynność cywilnoprawnych 300. Responsywna administracja publiczna 301. Rzecznik Praw Obywatelskich i jego rola w ochronie praw człowieka i obywatela. 302. Sposoby pojmowania przedsiębiorcy w prawie polskim. 303. Spór o autonomię prawa podatkowego w poglądach doktryny i orzecznictwa 304. Spór o model administracji 305. Standardy etyczne w administracji publicznej 306. Status prawny członka korpusu służby cywilnej 7 307. 308. 309. 310. 311. 312. 313. 314. 315. 316. 317. 318. 319. 320. 321. Stosowanie Konstytucji przez organy administracyjne Stosowanie prawa administracyjnego Stosowanie prawa europejskiego przez organy administracyjne Stosowanie prawa przez organy administracji Stosunek prawnopodatkowy jako szczególny tryb stosunku administracyjnoprawnego Technokratyczny model administracji i jego krytyka Tendencje ewolucyjne w pojmowaniu obejścia prawa w prawie administracyjnym Uzasadnianie decyzji administracyjnych Uznanie administracyjne Wykładnia prawa administracyjnego Wykładnia prawa podatkowego Zasada sprawiedliwości podatkowej Zasada zaufania obywateli do państwa w orzecznictwie sądów administracyjnych Zasada zaufania obywateli do państwa w prawie polskim Zasady techniki prawodawczej w orzecznictwie sądów administracyjnych 8