(w zakresie socjologii) Wydział Ekonomiczno
advertisement
I Wydziałowa Komisja ds. Przewodów Doktorskich (w zakresie socjologii) Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny Uniwersytet Łódzki Protokół z posiedzenia I Wydziałowej Komisji ds. Przewodów Doktorskich (w zakresie socjologii) z 27 stycznia 2014 r. w sprawie obrony rozprawy doktorskiej mgr Izabeli Franckiewicz-Olczak z Zakładu Badań Komunikacji Społecznej w Instytucie Socjologii na Wydziale Ekonomiczno-Socjologicznym Uniwersytetu Łódzkiego Temat rozprawy doktorskiej: Społeczny kontekst odbioru nowomedialnej sztuki interaktywnej. Próba aplikacji pojęć ErvingaGoffmana Promotor: prof. zw. dr hab. Bogusław Sułkowski Uniwersytet Łódzki Recenzenci: prof. nadzw. dr hab. Marek Czyżewski Uniwersytet Łódzki prof. nadzw. dr hab. Piotr Zawojski Uniwersytet Śląski W posiedzeniu uczestniczyło 13 osób: 1. prof. dr hab. Zbigniew Bokszański 2. prof. dr hab. Marek Czyżewski 3. dr hab. Tomasz Ferenc 4. prof. dr hab. Jolanta Grotowska-Leder 5. prof. dr hab. Krzysztof Konecki 6. prof. dr hab. Krzysztof Kowalewicz 7. prof. dr hab. Anna Kubiak 8. prof. dr hab. Andrzej Piotrowski (przewodniczący komisji) 9. prof. dr hab. Ewa Rokicka 10. prof. dr hab. Bogusław Sułkowski 11. prof. dr hab. Danuta Walczak-Duraj 12. prof. dr hab. Wielisława Warzywoda-Kruszyńska 13. prof. dr hab. Piotr Zawojski 1 I. Część pierwsza – obrady jawne Wprowadzenie W dniu 27 stycznia 2014 roku o godzinie 13.30 w sali T 401 Wydziału Ekonomiczno- Socjologicznego rozpoczęła się publiczna obrona rozprawy doktorskiej mgr Izabeli Franckiewicz-Olczak pt. „Społeczny kontekst odbioru nowomedialnej sztuki interaktywnej. Próba aplikacji pojęć ErvingaGoffmana”. Posiedzenie otworzył prof. Andrzej Piotrowski, przewodniczący Komisji, witając mgr Franckiewicz-Olczak, promotora prof. Bogusława Sułkowskiego z Katedry Socjologii Sztuki IS UŁ, recenzenta zewnętrznego prof. Piotra Zawojskiego z Zakładu Filmoznawstwa i Wiedzy o Mediach z Instytutu Nauk o Kulturze i Studiów Intersdyscyplinarnych Uniwersytetu Śląskiego, recenzenta wewnętrznego prof. Marka Czyżewskiego z Zakładu Badań Komunikacji Społecznej IS UŁ, a także gości, którzy pojawili się tego dnia na obronie. Następnie prof. Piotrowski krótko przedstawił sylwetkę i dokonania mgr FranckiewiczOlczak oraz zapoznał zgromadzonych z karierą uniwersytecką Doktoranta – podjętymi studiami, osiągnięciami publikacyjnymi oraz aktywnością dydaktyczną i naukową. Doktorantka jest absolwentką socjologii na specjalizacji Kultura, sztuka, kultura masowa (2000-2005) i kulturoznawstwa na specjalizacji Filmoznawstwo (2000-2007), podczas gdy studia doktoranckie na socjologii rozpoczęła w 2006 i studiowała łącznie do 2007 roku, kiedy to podjęła pracę na stanowisku Asystentki – najpierw w Katedrze Socjologii Sztuki, a później w Zakładzie Badań Komunikacji Społecznej. Dodatkowo, w doświadczeniu zawodowym miała ona również pobyt w Stanach Zjednoczonych w ramach programu Work&Travel, koordynowanie projektu UŁ dotyczącego badania przemocy w telewizji, udział w badaniach „Łódź jako metropolia kultury”, a także pracę nad utworzeniem nowego kierunku Dziennikarstwo i Komunikacja Społeczna na UŁ, na którym to kierunku Doktorantka pracuje również jako wykładowca. Do 2011 roku Doktorantka brała udział w 9. konferencjach zarówno polskich jak i międzynarodowych, zaś w kwestii publikacyjnej może się ona pochwalić jedną książką i 12. pozycjami artykułowymi. Przed przekazaniem głosu Doktorantce, prof. Piotrowski odnotował również, że wszelkie egzaminy doktorskie zostały przez Doktorantkę złożone i pomyślnie zaliczone. 2 Prezentacja Po wprowadzeniu prof. Piotrowskiego rozpoczęta została skrótowa prezentacja autoreferatu (w załączniku). Wedle schematu prezentacji multimedialnej, autorka pracy przystąpiła do omówienia tematu rozprawy doktorskiej od zdefiniowania przedmiotu badań – nowomedialnej sztuki interaktywnej. Następnym etapem było postawienie pytań problemowych, które służyły za podstawowe inspiracje do poprowadzenia konkretnego wywodu w pracy. Kolejnym krokiem było przywołanie metodologii badań i głównych wątków analitycznych pracy, które wzajemnie uzasadniały korzystanie z metod obserwacji i ram teoretycznych ErvingaGoffmana. Dalszy fragment prezentacji dotyczył specyfiki sztuki interaktywnej i prezentował niektóre wnioski z badań. Ostatnie fragmenty pracy Autorka poświęciła wnioskom końcowym i szerzej ujmowanej socjologii sztuki, a zatem subdyscypliny, w której rozprawa ma swoje korzenie, ale w którą czyni też wkład własny. W prezentacji zostało powiedziane, że tym co zezwala na wyodrębnienie zjawiska nowomedialnej sztuki interaktywnej z szerszego pola sztuki jest konieczność uczestnictwa publiczności w interakcjach z przedmiotami, urządzeniami, maszynami. Elementy te stanowią jedynie część szerszego kontekstu zdarzenia, jakim jest obcowanie ze sztuką interaktywną i same w sobie nie oddają w pełni potencjalnych możliwości, które są z nimi powiązane przez ich twórców. Wychodząc zatem poza tradycyjne zainteresowania socjologów sztuki, Autorkę interesowały ciągi interakcyjne, w jakie wchodzą osoby korzystające z możliwości sztuki interaktywnej, idzie zarówno o intereagowanie człowieka z maszyną jak i o interakcje twarzą w twarz uczestników spotkania w sali wystawowej. Kluczowy dla pracy problem badawczy brzmiało następująco: Odpowiedź na pytanie, w jakim stopniu multimedialna sztuka interaktywna spełnia szersze funkcje społeczne, o których piszą teoretycy nowych mediów, to znaczy, na ile asymiluje technologię oraz aktywizuje odbiorców do uczestnictwa w kulturze określanej jako kultura partycypacji. Według założeń Doktorantki, istotne było rozwinięcie tej problematyki i zadanie sobie pytania na ile odbiorcy czują się komfortowo w interakcji ze sztuką interaktywną, na ile są otwarci na tę formę artystyczną? Żeby móc odpowiedzieć na te pytania, Autorka zdecydowała się na połączenie obserwacji z ankietą, w której odbiorcy sztuki interaktywnej mieli odpowiedzieć na pytanie czy podchodzili do tych interakcji z łatwością czy wręcz przeciwnie – z trudem i komplikacjami. Dane uzyskane w ten sposób pozwoliły na zadanie pytania o edukacyjnowychowawczy charakter tej sztuki (co nie było sformułowane wprost w prezentacji – JP.), 3 a także o możliwości oswajania z technologią. W przypadku uzyskania twierdzących odpowiedzi, następnym etapem było postawienie pytania, w jaki sposób realizowała się ta funkcja sztuki interaktywnej? Sztuka interaktywna wpisuje się w szeroką problematykę, co skłoniło Autorkę do umieszczenia rozważań nad nią z jednej strony w obszarze zainteresowań socjologii sztuki i klasycznej refleksji nad takową, a z drugiej strony – w badaniach nad codziennymi kontaktami z technologią. Badania zrealizowane przez Doktorantkę to przede wszystkim obszerny etap obserwacji przy użyciu wystandaryzowanych kart obserwacyjnych. Badania te przeprowadzone były wwielu punktach ważnych środowiskowo dla sztuki interaktywnej – były to wystawy, festiwale, pokazy zorganizowane w Europie, także w Polsce. Łączna liczba zaobserwowanych ciągów interakcyjnych wyniosła 135, a uczestniczyły w nich 74 osoby. Do badań ankietowych przystąpiło 31 osób, zaś ostatni etap badań, polegający na zwróceniu się do grupy artystów odpowiedzialnych za tworzenie takiej sztuki, dał 8. kolejnych respondentów, którzy wzięli udział w wywiadzie ze standaryzowaną listą pytań otwartych. Dwa główne wątki teoretyczne w pracy opierają się na pracach ErvingaGoffmana i Ryszarda Kluszczyńskiego. Pierwszy z nich pozwolił Doktorantce na skorzystanie z siatki pojęciowej interakcji, a drugi z typologii strategii sztuki interaktywnej. Obok tych dwóch konkretnych nurtów, wątkiem pobocznym było powiązanie refleksji nad sztuką interaktywną z relacjami między podmiotem a strukturą (structure-agency problem). Perspektywa dramaturgiczna Goffmana (pojęcia fasady, powierzchowności) pozwalała na opisanie performatywnego wymiaru sztuki interaktywnej, relacji między performatorem sztuki interaktywnej apublicznością. Rytualizm, dawał możliwość zrozumienia mechanizmów ratowania sytuacji interakcyjnej. Kolejną perspektywą była teoria gier, która pomogła wyjaśnić już konkretne ciągi interakcyjne, a analiza zachowań pozwoliła na umieszczenie sztuki interaktywnej w szerszym kontekście działań interaktywnych ispołecznych. Wedle Autorki reguły interakcyjne w sztuce interaktywnej są mocno powiązane ze wzorami interakcji międzyludzkiej. Jednocześnie podkreśla ona zwiększającą się wagę i znaczenie technologii, która coraz bardziej staje się drugą stroną interakcji, a nie jedynie zapośredniczeniem w kontaktach międzyludzkich. Do ważnych wniosków z badań należy fakt, że jedną z podstawowych różnic między sposobami odbioru sztuki klasycznej isztuki interaktywnej jest znacznie większe rozluźnienie w tym drugim przypadku, szczególnie gdy jest się pasywnym obserwatorem. Taki „szampański nastrój”, jak ujęła to Autorka, może jednak zniknąć wraz z próbą uczestnictwa w sztuce interaktywnej. Nie oznacza to jednak, że pewien stres przed wejściem w interakcje z taką sztuką ogranicza różnorodność ekspresji 4 interaktorów – tutaj pojawia się znów cała ich paleta od euforii po dysforię. Oprócz analizy zachowań osób korzystających ze sztuki interaktywnej, Autorkę interesował również jej potencjał asymilacyjny i aktywizujący, co sformułowane zostało wgłównym pytaniu problemowym jako kultura partycypacji. Wnioski wysunięte na podstawie obserwacji i ankiet pozwoliły na konkluzję, że sztuka interaktywna pozwala pochłonąć człowieka i zaangażować go bez reszty w ten proces i osłabić znaczenie kontekstu, który mógłby wcześniej deprymować interaktorów. W pracy wykorzystane zostały pojęcia Ryszarda Kluszczyńskiego, gry, instrumentu, archiwum, labiryntu, kłącza, systemu, sieci ispektaklu, które wspólnie składały się na strategie sztuki interaktywnej. Analizując ciągi interakcyjne, Autorka dochodzi do wniosku, że strategia systemu, która nie zakłada interakcji nie do końca się sprawdza, bo w trakcie pasywnej obserwacji tego, jak inni obcują ze sztuką interaktywną dochodzi do procesów adaptacyjnych. Na podstawie tych spostrzeżeń, stwierdzono, że możliwy jest do realizacji potencjał zarówno asymilacyjny jak i oswajający ztechnologią. Ostatni fragment prezentacji poświecony został refleksjom nad stanem subdyscypliny naukowej, jaką jest socjologia sztuki. Doktorantka zauważyła, że jeśli sztuka interaktywna ma być wiarygodnym obiektem refleksji na gruncie socjologii sztuki, to z konieczności sięgnąć będzie trzeba do innych i różnorodnych narzędzi bądź wypracować takie, które poszerzą samą dyscyplinę. Opinia recenzenta zewnętrznego Po zakończeniu prezentacji Doktorantki, głos został przekazany pierwszemu z recenzentów, prof. Piotrowi Zawojskiemu, kulturoznawcy z Uniwersytetu Śląskiego. Na wstępie zaznaczył on, iż poważnym cieniem rzucającym się na całą pracę jest jej słaby stan redakcyjny, formalny. Uznał jednak, że te problemy nie stanowią kluczowego znaczenia wrecenzji. Następnie prof. Zawojski przeszedł do docenienia wkładu Doktorantki w badania, podkreślił też wykorzystanie podejścia ErvingaGoffmana. Nie będąc z wykształcenia socjologiem, prof. Zawojski powołał się na jednego z najbardziej poważanych historyków idei i myśli socjologicznej w Polsce, Jerzego Szackiego, którego zacytował w trakcie wystąpienia. Cytat odnosił się do płodności Goffmana w realizowaniu badań obserwacyjnych, a jednocześnie podnosił wątpliwości nad sprawności Goffmana w konstruowaniu jasnych, klarownych i doniosłych teorii. Podkreślając wagę tej opinii, prof. Zawojski przeszedł do sformułowania pochwały metateoretyczności pracy, a mianowicie jej nietuzinkowych aspiracji interdyscyplinarnych. Przechodząc do poszczególnych elementów rozprawy, podkreślił wartość heurystyczną przeniesienia rozważań nad interakcjami międzyludzkimi 5 na rozważania nad interakcje z technologią. Na tym skończyło się wygłoszenie opinii recenzenta. Opinia recenzenta wewnętrznego Drugim w kolejności recenzentem był prof. Marek Czyżewski, socjolog z Uniwersytetu Łódzkiego. Wspominając o niewątpliwych walorach pracy, recenzent zaakcentował znaczenie teorii wykorzystanych w pracy, a mianowicie zasadność aplikowania teorii Goffmana do analizy interakcji człowieka z przedmiotami, maszynami. Prof. Czyżewski skoncentrował swoją uwagę na sposobie, w jaki bardzo pokaźna siatka pojęciowa Goffmana została poddana reapropriacji do wymogów problemów badawczych rozprawy, przypominając model top-down, który niejako zaszufladkował zarówno pojęcia Goffmana jak i Kluszczyńskiego. Następstwem tej uwagi było spostrzeżenie o małym wkładzie teoretycznym samej Doktorantki w pracę i przeniesienie wysiłku na skrupulatne i obszerne wykonanie imponujących badań terenowych, których efektem było – w pewnym sensie – odejście od indukcyjnych podstaw socjologii interpretatywnej, jakościowej i wypracowywania własnej siatki pojęciowej. Dodatkowo, prof. Czyżewski odniósł się do uwag poczynionych przez prof.Zawojskiego nt. Goffmana interpretowanego za Szackim. Uwaga ta miała charakter rzeczowy, merytoryczny – według prof. Czyżewskiego opinia Szackiego jest daleka od prawdy i stanowi problem, który reprodukuje później wielu socjologów rozpoczynających czytanie Goffmana od czytania Szackiego. Idąc dokładnie odwrotnym torem, prof. Czyżewski uznał ErvingaGoffmana za teoretyka par excellence, który stał się autorytetem nauk okomunikacji właśnie dzięki zapleczu teoretycznemu. Kolejnym krytycznym wątkiem opinii prof. Czyżewskiego było zgłoszenie wątpliwości odnośnie teorii estetycznych, szczególnie w kontekście braku odniesień do ujęcia sztuki należącej do kultury w węższym rozumieniu. Rozróżnienie ujęć kultury na węższe rozumienie, w którym kultura jest postrzegana w perspektywie jej wartości autotelicznych, a także na szersze rozumienie, w którym jest ona ujmowana instrumentalnie, zostało według recenzenta niesłusznie pominięte w rozprawie. W podsumowaniu, prof. Czyżewski uznał pracę za napisaną kompetentnie i wysunął wniosek, aby dopuścić Doktorantkę do obrony. 6 Obrona Doktorantki Autorka rozpoczęła swoją obronę od podziękowania obu recenzentom za uwagi i za pominięcie tych bardziej problematycznych fragmentów z błędami redakcyjnymi i formalnymi. Pierwszym punktem obrony było odniesienie się do wyjściowego podejścia badawczego, które pojawiło się na początku pisania rozprawy – było nim badanie interakcji człowieka z urządzeniem. Powołując się na inspirację interakcjonizmem symbolicznym, Doktorantka zauważyła, że jej stosunek do tej tradycji miał być jednak polemiczny, gdyż przedmiot badań – sztuka interaktywna – tego po prostu wymagał, jeśli badania miały mieć uzasadnienie i się powieść. Uzasadniając socjologiczne podłoże swoich badań, mgr Franckiewicz-Olczak nawiązała do rozróżnienia między net-artem a sztuką interaktywną – rozróżnienie to wykazuje problem przestrzeni, w jakiej rozgrywa się specyficzny rodzaj interakcji, jakim jest obcowanie ze sztuką interaktywną. Wykazanie pojawienia się presji, by nie skompromitować się w oczach innych i nie stracić twarzy, to rozpoznanie kontekstu bardzo ważnego dla analizy sztuki interaktywnej. Odnosząc się do uwagi prof. Czyżewskiego o szufladkowaniu pojęć Goffmanowskich, Doktorantka przyznała się do ograniczeń i kontrowersji związanych z przenoszeniem siatki pojęć z teorii komunikacji międzyludzkiej do analizy komunikacji człowieka z maszyną. Sposób w jaki korzystała z teorii Goffmana Autorka nazwała aplikacyjnym i eksploracyjnym, uzasadniając to potrzebą znalezienia powiązań między analizą Goffmanowską a przedmiotem badań, a nie szukanie własnej, być może trzeciej drogi. Przywołując uwagę o podwójnym szufladkowaniu, zarówno Goffmana jak i Kluszczyńskiego, Autorka argumentowała ten zabieg koniecznością przedstawienia możliwych wariantów, przyznając jednocześnie brak możliwości wykorzystania 3. spośród 8. strategii Kluszczyńskiego, co wynikało z kolei ograniczeniami techniki obserwacji, a nie z logiki wywodu i ograniczeń teorii, z jakich korzystała. Ponadto Autorka przywołała swoje własne wątpliwości z rozprawy, w których krytycznie odwołuje się do poszczególnych koncepcji Kluszczyńskiego. Ostatnim etapem odpowiedzi było stwierdzenie o braku intencji wpisywania sztuki interaktywnej w podział na kulturę wysoką i niską. Autorka pracy uzasadniła to przesiąknięciem tego podziału wartościowaniem i pejoratywnym wydźwiękiem drugiego członu tej dychotomii, który dotyczy kultury niskiej. 7 Pytania i komentarze Po zakończeniu odpowiedzi Doktorantki na opinie zawarte w recenzjach, prof. Piotrowski poprosił zebrane na obradach osoby o pytania albo uwagi i przekazał głos publiczności. Pytanie dr. hab. Tomasza Ferenca: Czy badanie sztuki interaktywnej może być traktowane jako laboratorium do badania innych relacji z urządzeniami interaktywnymi? Odpowiedź Doktorantki Mówiąc o potencjalnych możliwościach sztuki interaktywnej, Autorka podkreśliła, że jej dość ograniczony zasięg nie pozwala na szczególnie szeroki wpływ na społeczeństwo. Przechodząc jednak do refleksji nad możliwościami płynącymi z badań nad nią, Doktorantka odpowiedziała skromnie, że szukała w pracy przede wszystkim narzędzia dla siebie i dla tego konkretnego tematu, ale podkreśliła też, że wewnątrz socjologii sztuki jest to zupełnie realna możliwość, żeby korzystać z tego typu pracy w celu rozwijania innych zainteresowań tej subdyscypliny socjologii. Pytania prof. Anny Kubiak: Czy poszczególne dzieła były traktowane jako studia przypadku? Czy odchodząc od podziału na sztukę wysoką i niską umieszczono te dzieła w jakimś innym podziale? Odpowiedzi Doktorantki Autorka odpowiedziała na pierwsze pytanie mówiąc, że każda z obserwacji była raportowana, ale celem badania była jednak próba wypracowania szerszych wniosków z obserwacji, a nie traktowanie pojedynczych obserwacji jako studiów przypadku. Odnośnie drugiego pytania prof. Kubiak, Autorka rozprawy uzasadniła swoje intencje tym, że sztuka interaktywna wymyka się kilku standardowym podziałom z różnych koncepcji teoretycznych i definicją sztuki, z której skorzystała była formuła instytucjonalna. Komentarz prof. Czyżewskiego Kolejną osobą z sali, która zabrała głos był prof. Czyżewski. Odniósł się on do ostatniego fragmentu obrony, który dotyczył podziału na kulturę wysoką i niską. Prof. Czyżewski przypomniał, że nigdy sam nie użył tego podziału, lecz użył podziału na kulturę wwęższym rozumieniu o funkcjach autotelicznych i szerszym rozumieniu o funkcjach 8 instrumentalnych. Odnosząc się do sztuki interaktywnej, prof. Czyżewski zaznaczył, żeoswajanie publiczności z nowymi technologiami jest ewidentnie funkcją instrumentalną, podobnie jak wiele innych omawianych w pracy. Profesor zaakcentował, że sprawa ta nie jest do zignorowania, bo nie jest wcale rozstrzygnięta w szerszych dyskusjach w naukach społecznych. Komentarz promotora, prof. Sułkowskiego Powołując się na przywołany przez poprzednika podział kultury, promotor pracy przypomniał, że zachowania autoteliczne bez motywacji instrumentalnej to także zachowania ludyczne. Gry człowieka z maszyną bywają zabawą. Brak odniesienia do funkcji ludycznej sztuki, uznał on za istotny. Zauważył też, że w pracach teoretyków sztuki nowomedialnej nie pojawia się ten wątek. Komentarz prof. Zawojskiego Kolejny komentarz należał do pierwszego z recenzentów, prof. Zawojskiego, który wspomniał o różnicy między interakcjami dorosłych i dzieci z technologią. Według prof. Zawojskiego trudno jest nie docenić niezwykłości sytuacji, jaką jest uczestnictwo dzieci w kulturze, zwłaszcza gdy Goffman jest w centrum zainteresowań – tutaj sytuacje utraty twarzy są czymś znacznie rzadszym, a dzieci w interakcjach działają w zdecydowanie bardziej nieskrępowany sposób. Komentarz prof. Czyżewskiego Ostatni komentarz należał do prof. Czyżewskiego, który zauważył, że jeśli dzieci są ważne, to trudno nie zauważyć problemu makrostrukturalnego, jakim są nierówności społeczne i rozziew między różnymi grupami społecznymi, który tak, a nie inaczej strukturyzuje interakcje z przedmiotami, które są również dobrami, produktami. Prof. Czyżewski odniósł się również do negatywnej roli Internetu i technologii w procesie poróżniania ludzi zamiast intuicyjnie i ideologicznie założonego potencjału wzmagania kondycji demokratycznej społeczeństwa. Po zakończeniu dyskusji w ramach obrad jawnych prof. Piotrowski zamknął tę część posiedzenia, prosząc o pozostanie na sali wyłącznie członków Komisji. 9 II. Część druga – obrady tajne W kolejnej części obrad obaj recenzenci wygłosili pozytywne opinie w sprawie przyjęcia rozprawy doktorskiej. Profesor Zawojski podkreślił zalety części empirycznej pracy, która szczególnie mu imponowała i górowała nad, być może, mniej imponującym efektem poznawczym rozprawy. Wyraził też zadowolenie z odpowiedzi na recenzję i zadane pytania. Opinia profesora Czyżewskiego również dotyczyła przede wszystkim części badań terenowych i jej rozmiarów i była pozytywna. Prof. Anna Kubiak i dr hab. Tomasz Ferenc również byli zadowoleni z odpowiedzi na zadane przez nich pytania. Na koniec obrad tajnych głos został oddany promotorowi, profesorowi Bogusławowi Sułkowskiemu. Doktorantka studiowała dwa kierunki humanistyczne, ma sporo publikacji recenzowanych. Podjęła się w pracy doktorskiej zadania trudnego, bo jest to praca z pogranicza dyscyplin. Takie prace są oryginalne, ale nieco ryzykowne. Profesor podkreślił aktywność i wkład Doktorantki w założenie i rozwijanie kierunku Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej na UŁ. Doktorantka wychowuje dwoje małych dzieci. Na koniec dodana została uwaga merytoryczna ozasadności korzystania z podziału na kulturę w węższym i szerszym rozumieniu. Po zakończeniu dyskusji odbyło się głosowanie. Przewodniczący Komisji zarządził głosowanie dotyczące przyjęcia obrony rozprawy pracy doktorskiej: Społeczny kontekst odbioru nowomedialnej sztuki interaktywnej. Próba aplikacji pojęć ErvingaGoffmana i wystąpienia do Rady Wydziału z wnioskiem o nadanie mgr I. Franckiewicz-Olczak stopnia doktora nauk społecznych w zakresie socjologii. Oddano 13 ważnych głosów „za”. III. Część trzecia – obrady jawne Po wznowieniu obrad jawnych, Przewodniczący Komisji - prof. Piotrowski ogłosił informację o wynikach głosowania i przyjęciu przez Komisję rozprawy doktorskiej mgr Izabeli Franckiewicz-Olczak oraz o złożeniu do Rady Wydziału wniosku o nadanie Jej stopnia doktora nauk społecznych w zakresie socjologii. Na tym etapie zakończyła się formalna część obrony i obrad Komisji. Łódź, 31.01.2014 r. Protokolant mgr Jerzy Pawlik Przewodniczący Komisji dr hab. Andrzej Piotrowski, prof. nadzw.UŁ 10
