SZTUKA ROMAŃSKA Za okres rozwoju romanizmu przyjmuje się X-XII wiek, chociaż na terenie Niemiec trwał on znacznie dłużej przyjmując formę tzw. późnego romanizmu, panującego na tych terenach do połowy wieku XIII. Styl romański osiągnął dojrzałość: we Francji ok. 1000 r., w Niemczech ok. 1020/1030 r., w Polsce za panowania Kazimierza Odnowiciela 1038-58. ARCHITEKTURA ARCHITEKTURA SAKRALNA (KOŚCIOŁY WZNOSZONE PRZEZ BENEDYKTYNÓW I CYSTERSÓW) PRYMAT ARCHITEKTURY NAD INNYMI DZIEDZINAMI SZTUK PLASTYCZNYCH FUNKCJE: RELIGIJNA I OBRONNA ARCHITEKTURA KOMPOZYCJA BRYŁY CLUNY – monumentalny, reprezentacyjny, bogato zdobiony ARCHITEKTURA masywne ściany z kamienia niewielkie otwory addytywność brył polegająca na tym, że budynek składał się z czytelnie wyodrębnionych brył poszczególnych pomieszczeń TUM ARCHITEKTURA GURT łuk półokrągły jako schemat przesklepienia otworów i pomieszczeń sklepienie kolebkowe zastępowane stopniowo przez sklepienia krzyżowe i żebrowe ARCHITEKTURA SKLEPIENIE KOLEBKOWE NA GURTACH SKLEPIENIE RZYŻOWE ARCHITEKTURA System wiązany – kwadratowi nawy głównej odpowiadają dwa, o połowę mniejsze kwadraty nawy bocznej AMBIT TRANSEPT RZUT POZIOMY KOŚCIOŁA ROMAŃSKIEGO ARCHITEKTURA - FRANCJA POITIERS - NOTRE-DAME-LA-GRANDE - 1100/1150 ARCHITEKTURA - FRANCJA AUTUN – KATEDRA SAINT-LAZARE 1100 ARCHITEKTURA - FRANCJA VEZELAY ARCHITEKTURA - FRANCJA ARLES - ST TROPHIME - XII W. ARCHITEKTURA - NIEMCY MARIA LAACH ARCHITEKTURA - NIEMCY HILDSHEIM ARCHITEKTURA - NIEMCY WORMACJA ARCHITEKTURA - NIEMCY WESTWERK SPIR – KATEDRA -1050 ARCHITEKTURA - NIEMCY MOGUNCJA 1081-1239 ARCHITEKTURA - WŁOCHY FLORENCJA Bazylika San Miniato al Monte - 1018 ARCHITEKTURA - WŁOCHY PIZA - KATEDRA - XI W., KRZYWA WIEŻA - 1063/1120 ARCHITEKTURA - WŁOCHY KATEDRA W MONREALE ARCHITEKTURA - HISZPANIA Miejsce spoczynku Św. Jakuba Starszego jednego z dwunastu apostołów. SANTIAGO DE COMPOSTELLA – KOŚCIÓŁ PIELGRZYMKOWY. ARCHITEKTURA - HISZPANIA KOŚCIÓŁ W TOLEDO ARCHITEKTURA - HISZPANIA KATEDRA W ZAMORA ARCHITEKTURA - ANGLIA KATEDRA W PETERBOROUGHT ELY ARCHITEKTURA - ANGLIA KATEDRA W CANTERBURY I NORWICH ARCHITEKTURA - POLSKA Rotunda Najświętszej Marii Panny, nosząca od XIV wieku także wezwanie św. Feliksa i Adaukta – rotunda znajdująca się na wzgórzu wawelskim w Krakowie. Powstała prawdopodobnie na przełomie X i XI wieku (według metody datowania izotopem węgla14C w 970 r., czyli najprawdopodobniej w okresie panowania czeskiego w Małopolsce), jest być może najstarszym kościołem na Wawelu. Jest to tzw. tetrakonchos - budowla na planie czworoliścia (koła, do którego przylegają cztery apsydy). ARCHITEKTURA - POLSKA Archikolegiata NMP i św. Aleksego w Tumie. ARCHITEKTURA - POLSKA Kościół ś. Andrzeja w Krakowie zbudowano w latach 1079-1098, z fundacji palatyna Sieciecha. Był główną świątynią osady Okół. Znajdował się początkowo pod patronatem benedyktynów z opactwa w Sieciechowie, a potem z Tyńca. Być może początkowo nosił wezwanie św. Idziego. Według Długosza broniła się tutaj ludność Okołu przed Mongołami w 1241. W 1243 Konrad Mazowiecki podczas walk o tron krakowski otoczył kościół fosą i wałem. Ponowny najazd tatarski z 1260 spowodował prawdopodobnie częściowe zniszczenie świątyni. ARCHITEKTURA - POLSKA Kościół św. Jakuba Apostoła w Sandomierzu ARCHITEKTURA - POLSKA Klasztor w Tyńcu Klasztor w Sulejowie ARCHITEKTURA - POLSKA Klasztor w Koprzywnicy Klasztor w Wąchocku ARCHITEKTURA - POLSKA Kaplica zamkowa św. Mikołaja w Cieszynie datowana na XI w. Zbudowana z wapiennej kostki na planie koła z podkowiastą absydą od wschodu. W części zachodniej mieściła się empora, zrekonstruowana na podstawie zachowanych fragmentów w latach 1947-55. Budowla przekryta została kopułą, a absyda półkopułą. PREZENTACJA WYKONANA PODCZAS FAKULTETU HISTORII SZTUKI W LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCYM TOW. SZK. IM. M. REJA W BIELSKU-BIAŁEJ pod kierunkiem Grzegorza Dymarskiego