ZAŁĄCZNIK DO ZARZĄDZENIA NR 24/2000 REKTORA PRZ z dnia 13 listopada 2000 r. POLITECHNIKA RZESZOWSKA Im. IGNACEGO ŁUKASIEWICZA W RZESZOWIE WYDZIAŁ Matematyki i Fizyki Stosowanej KIERUNEK Fizyka Techniczna Fizyczne podstawy diagnostyki i miernictwa SPECJALNOŚĆ Dzienne inżynierskie RODZAJ STUDIÓW KARTA PRZEDMIOTU N AZWA P RZEDMIOTU Fizyka jądrowa, cząstki elementarne, dozymetria IMIĘ NAZWISKO, TYTUŁ Kontakt Dr Maria Inglot – Siemaszko tel.: 1830, [email protected] Jednostka Katedra Fizyki RODZAJ ZAJĘĆ REALIZOWANYCH W RAMACH PRZEDMIOTU LICZBAGODZIN PROWADZONYCH ZAJĘĆ W DANYM S E M E S T R Z E W* Ć* L* P* K* s e m e s t r: 5 s e m e s t r: 5 s e m e s t r: 5 s e m e s t r: s e m e s t r: 30 30 15 TEMATYKA ZAJĘĆ** WG PROWADZONYCH RODZAJÓW ZAJĘĆ WYKŁAD: 1. Cząstki elementarne ■ Rodzaje cząstek ■ Kryteria podziału na leptony, mezony i bariony 2. Jądro atomowe ■ Zasięg oddziaływań sił jądrowych ■ Modele jąder atomowych: powłokowy, kroplowy i kwarkowy ■ Energia wiązania nukleonów w jądrze. 3. Reakcje jądrowe: ■ Syntezy – reakcje termojądrowe ■ Rozszczepienia – reaktory – energetyka jądrowa ■ Rozpady – rozpad alfa, rozpady elektronowe, neutrino ■ Promieniowanie elektromagnetyczne (gamma). 4. Akceleratory, promieniowanie rentgenowskie. 5. Promieniowanie kosmiczne: ■ Promieniowanie pierwotne i wtórne. 6. Charakterystyka źródeł promieniowania jonizującego: ■ Schematy rozpadu, aktywność, czas połowicznego rozpadu (jednostki fizyczne) ■ Wybrane izotopy stosowane w przemyśle i medycynie. 7. Oddziaływanie promieniowania z materią: ■ Ciężkie cząstki naładowane ■ Elektrony i pozytony ■ Promieniowanie i rentgenowskie ■ Neutrony ■ Oddziaływanie promieniowania na żywe organizmy, modele. 8. Detekcja promieniowania jonizującego: ■ Rodzaje detektorów i zasady działania (komory jonizacyjne, licznik GM, scyntylatory, klisze jądrowe) ■ Dozymetry osobiste. 9. Zastosowanie promieniowania jądrowego w przemyśle i medycynie: ■ Defektoskopia ■ Metoda atomów znaczonych, radiodiagnostyka, PET (emisyjna tomografia pozytonowa) Diagnostyka (tomograf) i terapia (naświetlania), radiochirurgia ■ Sterylizacja radiacyjna. LICZBA GODZIN 30 c. d. KARTY PRZEDMIOTU: Fizyka jądrowa, cząstki elementarne, dozymetria 10. Ochrona przed promieniowaniem jonizującym: ■ Ekspozycje zawodowe i ogółu ludności, polskie normy i normy unijne ■ Dawki wewnętrzne i zewnętrzne ■ Systemy jednostek ■ Skutki napromieniowania, objawy, choroba popromienna ■ Ochrona radiologiczna i instytucje odpowiedzialne za nią. 30 ĆWICZENIA: Rozwiązywanie zadań z fizyki jądrowej ilustrujących treści wykładu oraz ćwiczenie umiejętności przeliczania jednostek dozymetrycznych i rozumienia norm. LABORATORIUM: ** 15 1. Wyznaczanie współczynnika pochłaniania promieniowania gamma w metalu. 2. Badanie pochłaniania promieniowania gamma w różnych materiałach. 3. Wyznaczanie zasięgu promieniowania beta w różnych materiałach. niepotrzebne skreślić wypełniać odpowiednio WYKAZ ZALECANEJ LITERATURY L. p. 1. 2. 3. 4. 5. 6. A.Z. Hrynkiewicz, Człowiek i promieniowanie jonizujące, PWN, Warszawa 2001. I. Irodow, Zbiór zadań z fizyki jądrowej, PWN, Warszawa 1978. M. Nałęcz, Biocybernetyka i Inżynieria Biomedyczna, t.9, Fizyka Medyczna, PAN WKiŁ, Warszawa, 2000. I. W. Sawieliew, Wykłady z fizyki, tom III, PWN, Warszawa, 1994. E. Skrzypczak, Z. Szefliński, Wstęp do fizyki jądra atomowego i cząstek elementarnych, PWN, warszawa, 1995. A. Strzałkowski, Wstęp do fizyki jądra atomowego, PWN, Warszawa 1986. FORMA I WARUNKI ZALICZENIA PRZEDMIOTU (RODZAJU ZAJĘĆ) WYKŁAD: egzamin. ĆWICZENIA: zaliczenie LABORATORIUM: zaliczenie. Ocena końcowa uwzględnia wynik egzaminu i zaliczeń ćwiczeń i laboratorium PODPISY: ................................................................................................................................................................................ nauczyciela akademickiego odpowiedzialnego za przedmiot data ................................................................................................................................................................................ kierownika zakładu/katedry akceptującego kartę data