Podstawy prawne działalności gospodarczej Ulyana Kowal, prawnik Zasady działalności gospodarczej kodeksy - cywilny i gospodarczy inne akty prawne: Konstytucja Ukrainy, akty normatywne i prawne wydawane przez Prezydenta Ukrainy, Radę Ministrów oraz inne organy państwowe i samorządowe. Kodeks cywilny wszedł w życie 1 stycznia 2004 roku wraz z nowym kodeksem gospodarczym i nowym kodeksem celnym. Kodeks cywilny jest obok Konstytucji najważniejszym aktem prawnym na Ukrainie. kodeks cywilny opiera się na zasadach: nieingerowania w życie prywatne, niedopuszczalności pogwałcenia czyjejś własności, swobody zawierania umów, swobody podejmowania działalności gospodarczej, poszanowania praw i interesów obywateli, sprawiedliwości, dobrej wiary i rozsądku. Tworzenie i funkcjonowanie przedsiębiorstw Rodzaje przedsiębiorstw przedsiębiorstwo prywatne przedsiębiorstwo kolektywne/zespołowe państwowe przedsiębiorstwo komunalne przedsiębiorstwo państwowe przedsiębiorstwo mieszane Zgodnie z obowiązującymi przepisami przedsiębiorca: ma wolny wybór działalności, którą zamierza podjąć (za wyjątkiem nierezydentów Ukrainy - firm zagranicznych, którym nie wydaje się licencji na wykonywanie niektórych usług np. budowlanych czy prawniczych), decyduje o środkach finansowych przeznaczonych na działalność gospodarczą, według własnej woli układa stosunki z kontrahentami, ustala ceny na swoje produkty, dowolnie dysponuje zyskiem Licencje i koncesje licencja jest standardowym dokumentem państwowym (urzędowym), potwierdzającym prawo podmiotu gospodarczego (licencjobiorcy) do wykonywania działalności wyszczególnionej w tym dokumencie po spełnieniu określonych warunków. Działalność firm z udziałem kapitału zagranicznego Spółki z udziałem kapitału zagranicznego tworzone są na podstawie tych samych aktów prawnych, co przedsiębiorstwa ukraińskie i zgodnie z przepisami prawa walutowego i podatkowego uważane są za ukraińskie podmioty gospodarcze, tzw. rezydentów. Przedsiębiorstwa te mogą prowadzić wszelką działalność zgodną z prawem ukraińskim, z wyjątkiem działalności koncesjonowanej. firmа z udziałem zagranicznym kapitał zagraniczny musi stanowić co najmniej 10%. Górna granica nie jest limitowana. Wkłady podmiotów zagranicznych mogą być wnoszone w formie pieniężnej lub aportu rzeczowego, który podlega zwolnieniu z cła i podatku VAT rodzaje firm z udziałem kapitału zagranicznego: spółki ze 100 % udziałem kapitału zagranicznego, wspólne przedsiębiorstwa (tzw. jointventures) w formie spółki akcyjnej lub spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawicielstwa zagranicznych podmiotów gospodarczych, nie prowadzące samodzielnej działalności gospodarczej, lecz występujące w imieniu i na polecenie zagranicznego podmiotu gospodarczego. formy podmiotow gospodarczych z udziałem zagranicznym spółka akcyjna (typu zamkniętego lub otwartego), spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka z rozszerzoną odpowiedzialnością, oddział (filia), przedstawicielstwo, spółka jawna (zwana spółką pełną), spółka komandytowa, przedsiębiorstwo (odpowiednik polskiej jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością). Spółka akcyjna Osobą prawną, której kapitał podzielony jest na akcje i która musi mieć co najmniej dwóch akcjonariuszy. Akcjonariusze mają prawo do dywidendy, uczestnictwa w zarządzaniu i otrzymania części aktywów pozostałych po likwidacji lub rozwiązaniu spółki. minimum kapitału założycielskiego wynosi 1250 płac minimalnych (83 000 USD). Typy spółek akcyjnych otwarte, których akcje oferowane są publicznie i notowane na giełdzie, zamknięte, których akcje należą wyłącznie do założycieli. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością osobą prawną, której kapitał statutowy podzielony jest na udziały o wartości określonej w dokumentach założycielskich, a udziałowcy ponoszą odpowiedzialność do wysokości swoich wkładów Kapitał założycielski spółki z o.o. nie może być mniejszy niż 100 minimalnych płac (6600 USD). Przedstawicielstwa i filie Wyodrębniona jednostka osoby prawnej, która się mieści poza miejscem siedziby tej osoby. Nie prowadzi samodzielnej działalności gospodarczej. Występuje w imieniu i na zlecenie zagranicznego podmiotu gospodarczego. Nie posiadają osobowości prawnej, działają na podstawie regulaminu zatwierdzonego przez osobę reprezentowaną. Zakładanie spółki z udziałem kapitału zagranicznego Po ustaleniu wartości aportu rzeczowego wspólnicy muszą przedłożyć organom lokalnej administracji umowę potwierdzającą wszelkie wkłady rzeczowe do spółki. Umowa powinna określać typy, formy i wartości wkładów rzeczowych i wykazać, że przedmioty te zostały już wniesione jako część kapitału założycielskiego. Umowa musi być podpisana przez przedstawicieli wspólników Zakładanie spółki z udziałem kapitału zagranicznego Majątek wwożony na Ukrainę jako wkład rzeczowy w fundusz statutowy przedsiębiorstwa jest zwolniony z cła. Zwolniony z opłat celnych majątek powinien pozostać własnością przedsiębiorstwa przez okres co najmniej trzech lat. Gdy sprzedaż majątku nastąpi przed upływem trzech lat od daty dokonania odprawy celnej (nawet jeśli nastąpi to w związku z zakończeniem działalności), przedsiębiorstwo ma obowiązek zapłaty całej sumy należnego cła importowego, obliczonego na podstawie wartości celnej w dniu sprzedaży majątku. SYSTEM PODATKOWY Od stycznia 2004 roku obowiązują następujące podatki i opłaty: podatek dochodowy od przedsiębiorstw: 25 % podatek dochodowy od osób fizycznych: liniowy 13 % podatek VAT (stawka 20 % i 0 %) podatek socjalny (36,8 % od płacy brutto) akcyza (maksymalnie 300 %) podatek gruntowy Podatek dochodowy od przedsiębiorstw Kwartalne stawki amortyzacji są zróżnicowane w zależności od grupy, do której zalicza się dany środek trwały: grupa I: budynki; stawka 2 % (poprzednio 1,25 %); grupa II: środki transportu, meble, sprzęt biurowy, sprzęt gospodarstwa domowego, aparaty optyczne, elektroniczne i elektryczne; stawka 10 % (poprzednio 6,25 %); grupa III: pozostałe środki trwałe; stawka 6 % (poprzednio 3,75 %); grupa IV: komputery i oprogramowanie, inne systemy informacyjne, urządzenia do automatycznego przetwarzania danych, urządzenia do skanowania i drukowania, telefony, w tym komórkowe, mikrofony, przenośne nadajniki radiowe; stawka 15%. Podatek dochodowy od osób fizycznych W styczniu 2004 roku, na mocy ustawy O podatku dochodowym od osób fizycznych z 7 lipca 2003 roku wszedł w życie 13 % podatek liniowy. Próg 13 % będzie obowiązywać do 31 grudnia 2006 roku, a następnie zostanie podniesiony do 15 %. Podatki socjalne Pracodawcy płacą następujące podatki, naliczane od płacy brutto: 32 % na Państwowy Fundusz Emerytalny, 2,9 % na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, 1,9 % na Fundusz Bezrobocia, 0,2% do 13,8% na Fundusz Wypadkowy; stawka podatku zależy od stopnia ryzyka związanego z danym sektorem, w którym funkcjonuje przedsiębiorstwo