LCH 1 Zajęcia nr 45 Budowa aminokwasów. Glicyna 1. Pojęcie aminokwasów – są to związki dwu Lub wielofunkcyjne, których cząsteczki zawierają grupy karboksylowe oraz grupy aminowe. Budowa (H2N)n-Z-(COOH)n 2. Podział aminokwasów: a. Aminokwasy endogenne – wytwarzane przez organizm b. Aminokwasy egzogenne – nie są wytwarzane przez organizm i muszą byd dostarczane z pożywieniem. 3. Przykłady aminokwasów a. W nazewnictwie aminokwasów stosowane są nazwy zwyczajowe. Nazwy systematyczne tworzy się od nazw odpowiednich kwasów karboksylowych z przedrostkiem amino- i wskazaniem lokantu grupy aminowej, licząc od węgla grupy karboksylowej. Najprostszym aminokwasem jest glicyna – kwas aminoetanowy Jest to jedyny aminokwas niewykazujący izomerii optycznej. b. Kwas aminoetanowy (aminooctowy, glicyna) c. Kwas 3-aminopropanowy (β-aminopropionowy) d. Kwas 2-aminopropanowy (α-aminopropionowy, alanina) e. Izomeria aminokwasów związana jest z budową grupy węglowodorowej oraz położeniem grupy aminowej izomery kwasu aminobutanowego 4. Występowanie i powstawanie aminokwasów a. Wszystkie aminokwasy czynne biologicznie posiadają grupę aminową przy 2 atomie węgla licząc od grupy karboksylowej, u wszystkich aminokwasów (z wyjątkiem glicyny) węgiel ten jest chiralny i posiada konfigurację L. b. W latach 60 XX wieku Stanley Miller przeprowadził doświadczenie przy pomocy którego wykazał że aminokwasy mogły powstad samorzutnie w pierwotnej atmosferze Ziemi. Umieścił on w wysterylizowanej i zalutowanej kolbie mieszaniny prostych gazów: CO2, N2, NH3, CH4, H2S, następnie przez tę mieszaninę przepuszczał wyładowania elektryczne. Po upływie doby w kolbie pojawiły się cząsteczki prostych związków chemicznych, m. in. aminokwasów. 5. Właściwości fizyczne glicyny - substancja stała, krystaliczna o słodkim smaku, słabo rozpuszczalna w wodzie zimnej, znacznie lepiej w gorącej wodzie. Roztwór wodny wykazuje odczyn obojętny. Na podstawie badao stwierdzono, że w roztworze wodnym glicyna występuje w postaci soli wewnętrznej – jonu obojnaczego. Przy pH =6 następuje przeniesienie jonu H+ od grupy karboksylowej do aminowej. O O H2O CH2 C CH2 C + OH H2N O H3N - równowaga tej reakcji jest prawie całkowicie przesunięta w prawo czyli aminokwas w roztworze prawie całkowicie występuje w postaci jonu obojnaczego. 6. Punkt izoelektryczny – jest to taka wartośd pH roztworu, przy której stężenie jonu obojnaczego jest najwyższe nosi nazwę punktu izoelektrycznego pI aminokwasu i jest charakterystyczne dla danego aminokwasu dla glicyny i alaniny pI=6. a. Dla aminokwasów obojętnych wartośd pI wynosi 5-6; dla aminokwasów kwasowych (posiadających dodatkową grupę karboksylową) wartośd pI wynosi około 3; dla aminokwasów zasadowych – posiadających dodatkową grupę aminową wartośd pI wynosi około 10. b. Jeżeli pH <pI następuje przyłączenie protonu do anionu grupy karboksylowej, cały aminokwas ma wówczas ładunek dodatki w polu elektrycznym wędruje do katody c. Jeżeli pH >pI następuje wówczas odłączenie protonu H+ do grupy NH3+ i cały aminokwas uzyskuje wówczas ładunek ujemny więc w polu elektrycznym wędruje do anody Dl glicyny pI = 6; do jakich elektrod następowad będzie wędrówka jonów przy pH=3 i pH=8? 1) pI=6 pH=3 – odczyn kwaśny O + CH2 C + O H3N O + H H2C - C OH + NH3 Jon dodatni wędruje do ujemnej katody 2) pI = 6 pH=8 – odczyn zasadowy O + CH2 C + H3N O - O - OH H2C + C O - NH2 Jon ujemny wędruje do dodatniej anody H2O