rachunek zysków i strat – wzór

RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT – WZÓR
Wariant porównawczy
A. Przychody ze sprzedaży
1. Przychody ze sprzedaży produktów
2. Zmiana stanu produktów (zmniejszenie wartość ujemna,
zwiększenie wartość dodatnia)
3. Przychody ze sprzedaży towarów i materiałów
4. Koszty wytworzenia świadczeń na własne potrzeby
jednostki
B. Koszty działalności operacyjnej
1. Wartość sprzedanych towarów i materiałów
2. Zużycie materiałów i energii
3. Usługi obce
4. Podatki i opłaty
5. Wynagrodzenia
6. Świadczenia na rzecz pracowników
7. Amortyzacja
8. Pozostałe
C. Wynik finansowy na sprzedaży (A – B)
D. Pozostałe przychody operacyjne
1. Przychody ze sprzedaży składników majątku trwałego
2. Dotacje
3. Pozostałe przychody operacyjne
E. Pozostałe koszty operacyjne
1. Wartość sprzedanych składników majątku trwałego
2. Pozostałe koszty operacyjne
F. Wynik finansowy na działalności operacyjnej (C + D – E)
G. Przychody finansowe
1. Dywidendy z tytułu udziału w tym od jednostek zależnych i
stowarzyszonych
2. Odsetki uzyskane
3. Pozostałe przychody finansowe
H. Koszty finansowe
1. Odpisy aktualizujące wartości finansowego majątku
trwałego oraz krótkoterminowych papierów wartościowych
2. Odsetki do zapłacenia – w tym dla jednostek zależnych i
stowarzyszonych
3. Pozostałe koszty finansowe
I. Wynik finansowy na działalności gospodarczej (F + G – H)
J. Zyski nadzwyczajne
K. Straty nadzwyczajne
L. Wynik finansowy brutto (Zysk/Strata brutto) (I + J – K)
M. Obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego
1. Podatek dochodowy od osób prawnych lub fizycznych
2. Pozostałe obowiązkowe obciążenia
N. Wynik finansowy netto (Zysk/Strata netto) (L – M)
Wariant kalkulacyjny
A. Przychody ze sprzedaży towarów i produktów
1. Przychody ze sprzedaży towarów i materiałów
2. Przychody ze sprzedaży produktów
B. Koszty sprzedanych towarów i produktów
1. Wartość sprzedanych towarów i produktów
2. Koszt wytworzenia sprzedanych produktów
C. Wynik finansowy brutto na sprzedaży (A – B)
D. Koszty sprzedaży
E. Koszty ogólnego zarządu
F. Wynik finansowy netto na sprzedaży (C – D – E)
G. Pozostałe przychody operacyjne
1. Przychody ze sprzedaży składników majątku trwałego
2. Dotacje
3. Pozostałe przychody operacyjne
H. Pozostałe koszty operacyjne
1. Wartość sprzedanych składników majątku trwałego
2. Pozostałe koszty operacyjne
I. Wynik finansowy na działalności operacyjnej (F + G – E)
J. Przychody finansowe
1. Dywidendy z tytułu udziału, w tym od jednostek zależnych
i stowarzyszonych
2. Odsetki uzyskane
3. Pozostałe przychody finansowe
K. Koszty finansowe
1. Odpisy aktualizujące wartości finansowego majątku
trwałego oraz krótkoterminowych papierów wartościowych
2. Odsetki do zapłacenia – w tym dla jednostek zależnych i
stowarzyszonych
3. Pozostałe koszty finansowe
L. Wynik finansowy na działalności gospodarczej (I + J – K)
M. Zyski nadzwyczajne
N. Straty nadzwyczajne
O. Wynik finansowy brutto (Zysk/Strata brutto) (L + M – N)
P. Obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego
1. Podatek dochodowy od osób prawnych lub fizycznych
2. Pozostałe obowiązkowe obciążenia
Q. Wynik finansowy netto (Zysk/Strata netto) (O – P)
Przykład
Na podstawie poniższych danych sporządź rachunek wyników w
wersji porównawczej i kalkulacyjnej:
1. Koszty według rodzajów 6150
w tym: amortyzacja 2000
zużycie materiałów 1500
wynagrodzenia 2000
usługi obce 500
pozostałe koszty 150
2. Koszty działalności finansowej 350
3. Przychody finansowe 450
4. Przychody ze sprzedaży produktów 5000
5. Koszty wytworzenia sprzedanych produktów 3500
6. Koszty zarządu 600
7. Zyski nadzwyczajne 100
8. Podatki 300
9. Pozostałe koszty operacyjne 1000
10. Pozostałe przychody operacyjne 1100
Rozwiązanie:
Wersja porównawcza
A. Przychody ze sprzedaży + 5000
B. Koszty działalności operacyjnej – 6150
C. Wynik finansowy na sprzedaży (A – B) – 1150
D. Pozostałe przychody operacyjne + 1100
E. Pozostałe koszty operacyjne – 1000
F. Wynik finansowy na działalności operacyjnej (C + D – E) –
1050
G. Przychody finansowe + 450
H. Koszty finansowe – 350
I. Wynik finansowy na działalności gospodarczej (F+G–H) – 950
J. Zyski nadzwyczajne + 100
K. Straty nadzwyczajne
L. Wynik finansowy brutto (Zysk/Strata brutto) (I + J – K) – 850
M. Obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego – 300
N. Wynik finansowy netto (Zysk/Strata netto) (L – M) – 1150
Wariant kalkulacyjny
A. Przychody ze sprzedaży towarów i produktów + 5000
B. Koszty sprzedanych towarów i produktów – 3500
C. Wynik finansowy brutto na sprzedaży (A – B) + 1500
D. Koszty sprzedaży E. Koszty zarządu – 600
F. Wynik finansowy netto na sprzedaży (C – D – E) + 900
G. Pozostałe przychody operacyjne + 1100
H. Pozostałe koszty operacyjne – 1000
I. Wynik finansowy na działalności operacyjnej (F+G–E) +1000
J. Przychody finansowe + 450
K. Koszty finansowe – 350
L. Wynik finansowy na działalności gospodarczej (I +J–K) +1100
M. Zyski nadzwyczajne + 100
N.
O.
P.
Q.
Straty nadzwyczajne –
Wynik finansowy brutto (Zysk/Strata brutto) (L+M–N) + 1200
Obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego – 300
Wynik finansowy netto (Zysk/Strata netto) (O – P) + 900
WZÓR BILANSU
Aktywa
A. Majątek trwały
I. Wartości niematerialne i prawne
1. Koszty organizacji poniesione przy założeniu lub
późniejszym rozszerzeniu spółki akcyjnej
2. Koszty prac rozwojowych
3. Wartość firmy
4. Inne wartości niematerialne i prawne
5. Zaliczki na poczet wartości niematerialnych i prawnych
II. Rzeczowy majątek trwały
1. Grunty własne
2. Budynki i budowle
3. Urządzenia techniczne i maszyny
4. Środki transportu
5. Pozostałe środki trwałe
6. Inwestycje rozpoczęte
7. Zaliczki na poczet inwestycji
III. Finansowy majątek trwały
1. Udziały i akcje
2. Papiery wartościowe
3. Udzielone pożyczki długoterminowe
4. Inne składniki finansowego majątku trwałego
IV. Należności długoterminowe
B. Majątek obrotowy
I. Zapasy
1. Materiały
2. Półprodukty i produkty w toku
3. Produkty gotowe
4. Towary
5. Zaliczki na poczet dostaw
II. Należności i roszczenia
1. Należności z tytułu dostaw i usług
2. Należności z tyt. podatków, dotacji i ubezpieczeń społ.
3. Należności wewnątrzzakładowe
4. Pozostałe należności
5. Należności dochodzone na drodze sadowej
III. Papiery wartościowe przeznaczone do obrotu
1. Udziału lub akcje własne do zbycia
2. Inne papiery wartościowe
IV. Środki pieniężne
1. Środki pieniężne w kasie
2. Środki pieniężne w banku
3. Inne środki pieniężne (weksle, czeki obce itp.)
C. Rozliczenia międzyokresowe
1. Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów
2. Inne rozliczenia międzyokresowe
Suma aktywów
Pasywa
A. Kapitał (fundusz) własny
I.
Kapitał (fundusz) podstawowy
II.
Należne, lecz nie wniesione, wkłady na poczet
kapitału podstawowego (wielkość ujemna)
III.
Kapitał (fundusz) zapasowy)
1. Ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej
2. Tworzony ustawowo
3. Tworzony zgodnie ze statutem lub umową
4. Z dopłat wspólników
5. Inny
IV.
Kapitał (fundusz) rezerwowy z aktualizacji wyceny
V.
Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe
VI.
Nie podzielony wynik finansowy z lat ubiegłych
1. Zysk (wielkość dodatnia)
2. Strata (wielkość ujemna)
VII.
Wynik finansowy netto roku obrotowego
1. Zysk (wielkość dodatnia)
2. Strata (wielkość ujemna)
3. Odpisy z wyniku finansowego bieżącego roku
obrotowego
B. Rezerwy
1.
Rezerwy na podatek od osób prawnych lub fiz.
2.
Pozostałe rezerwy
C. Zobowiązania długoterminowe
1.
Długoterminowe pożyczki, obligacje i inne papiery
wartość.
2.
Długoterminowe kredyty bankowe
3.
Pozostałe zobowiązania długoterminowe
D. Zobowiązania krótkoterminowe i fundusze specjalne
I.
Zobowiązania krótkoterminowe
1. Pożyczki, obligacje i papiery wartościowe
2. Kredyty bankowe
3. Zaliczki otrzymane na poczet dostaw
4. Zaliczki otrzymane z tytułu dostaw i usług
5. Zobowiązania wekslowe
6. Zobowiązania z tytułu podatków, ceł, ubezp. społ.
7. Zobowiązania z tytułu wynagrodzeń
8. Zobowiązania wewnątrz zakładowe
9. Pozostałe zobowiązania krótkoterminowe
II.
Fundusze specjalne
E. Rozliczenia międzyokresowe i przychody przyszłych okresów
1.
Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów
2.
Przychody przyszłych okresów
Suma pasywów
ZADANIA
Zadanie 1.
Na początku roku kapitały całkowite stanowiły 200 000 zł, a zysk
netto za rok ubiegły 15 000 zł. Kapitały obce stanowiły 60% sumy
pasywów. W bieżącym roku osiągnięto zysk wynoszący 18 000 zł.
Ogólny poziom cen w bieżącym roku wzrósł o 116%. Określ
realną stopę zyskowności kapitałów własnych.
Obliczenia:
Realna stopa zyskowności kap. wł.= zysk realny netto/kapitał wł.
x100%
Zysk realny = ( zysk roku bieżącego – zysk roku ubiegłego) ±
średnioroczny wzrost cen
Zysk realny = (18.000 – 15.000)x116% = 3.000x 116% = 3.480 zł
Kapitały obce = 200.000x60% = 120.000 zł
Kapitały własne = 200.000 – 120.000 = 80.000 zł
Realna stopa zyskowności kap. wł= 3480 zł/80.000x100% = 4,35%
Odp. Realna stopa zyskowności kapitałów własnych wynosi 4,35%
Zadanie 2.
Należy określić rzeczywisty wskaźnik odchylenia kosztów
produkcja
koszt jednostkowy (szt.)
Wyroby r. ubiegły r. badany
r. ubiegły r. badany
A (szt.)
3.000 2.700
60
61
B (szt.)
750
800
101
103
C (szt.)
4.500 5.500
30
29
Obliczenia:
Treść
Produkcja
Koszt
jednostkowy
Wyrób A
I okres
3.000
60
II okres
2.700
61
Wyrób B
I
750
101
II
800
103
Metoda bezpośrednia:
2.700(61-60) + 800(103-101) + 5.500(29-30)
2.700x60 + 800x101 + 5.500x20
2.700 + 1600 + (-5.500)
162.000 + 80.800 + 165.000
= –1.200/407.800 x100% = –0,29%
Wyrób C
I
4.500
30
x100% =
II
5.500
29
Zadanie 3.
W oparciu o poniższe dane dokonaj zbadania poziomu kapitału
obrotowego i porównaj go z poziomem elementów i źródeł
finansowania krótkoterminowego
Początek roku
Koniec roku
Majatek trwały
75.000
90.000
Majątek obrotowy
160.000
163.000
Rozliczenia międzyokres.
1.000
1.300
Aktywa
236.000
254.300
Kapitał własny
130.000
142.000
Kapitał podstawowy
20.000
20.000
Rezerwy
3.500
3.200
Zobowiązania długoterm.
8.000
8.500
Zobowiązania krótkoterm.
93.000
96.000
Rozliczenia międzyokres.
1.500
4.800
Pasywa
236.000
254.300
Zysk netto
32.000
Przychody ze sprzedaży
700.000
Rozwiązanie:
Kapitał obrotowy = kapitał stały – majątek trwały
Kapitał stały = kapitał własny + rezerwy + zobowiązania długoter.
Początek roku (130.000 + 3.500 + 8.000) – 75.000 = 66.500
Koniec roku (142.000 + 3.200 + 8.500) – 90.000 = 63.700
Kapitał obrotowy zmniejszył się na koniec roku o 2.800 wymaga
to zwiększenia zob. krótkoterm, które były przeznaczone na
finansowanie majątku obrotowego.
(zobow. krótkoterm koniec roku + rozlicz międzyokres) – (zobow.
krótkoterm + rozlicz międzyokres początek roku)
(96.000 + 4.600) – (93.000 + 1.500) = 100.600 – 94.500 = 6.100
Zobowiązania krótkoterm wzrosły o 6.100
Udział kapitału obrotowego w finansowaniu majątku obrotowego
Początek roku kap.obrot./(maj.obrot.+rozlicz.międzyokres.) x100%
66.500/(160.000+1.000)x100% = 41,3%
Koniec roku 63.700/(163.000+1.300)x100% = 38,77%
Zadłużenie zob. długoterm. i krótkoterm. (K. obcy/K własny)
(k. obcy = zob. krótko + długoterm)
Początek roku 101.000/130.000 x 100% = 77,7%
Koniec roku 104.500/142.000 x 100% = 73,6%
Rentowność sprzedaży = zysk netto/przychody ze sprzedaży =
32.000/700.000 x100% = 4,6%
Oznacza to, że każde 100 zł przychodu przyniosło zysk w wartości
4,60 zł
Stosunek kap. obrot. do kap. własnego
Początek roku 66.500/130.000 x 100% = 51,2%
Koniec roku 63.700/142.000 x 100% = 44,9%
Stosunek kap. obrotowego do przychodów ze sprzedaży
Początek roku 66.500/700.000 x 100% = 9,5%
Koniec roku 63.700/700.000 x 100% = 9,1%
Zadanie 4
Określ wpływ na poziom zysków
wielkości sprzedaży,
ceny sprzedaży,
jednostkowych kosztów własnych.
Wyrób
Sprzedaż
Cena zbytu
Koszt
jednostkowy
I
II
I
II
I
I
A
100
80
25
20
20
15
B
300
300
30
35
25
30
C
500
600
50
60
45
50
a-sprzedaż, b-cena sprzedaży, c-koszt jednostkowy.
A
B
C
Σ
a0*b0
2500
9000
25000
36500
a1*b0
2000
9000
30000
41000
a1*b1
1600
10500
36000
48100
a1*c1
1200
9000
30000
40200
a1*c0
1600
7500
27000
36100
a0*c0
2000
7500
22500
32000
1. Obliczam zysk w I okresie:
ZI=a0*b0-a0*c0, ZI=36500-32000=4500
2. Obliczam zysk w II okresie:
ZII=a1*b1-a1*c1, ZII=48100-40200=7900
3. Obliczam odchylenie zysku:
ZII-ZI=7900-4500=3400
4. Obliczam wpływ sprzedaży na wielkość zmiany zysku:
Delta Za=(a1*b0-a1*c0)-(a0*b0-a0*c0)
Delta Za=(41000-36100)-(36500-32000)=400-zmiana
wysokości sprzedaży spowodowała wzrost zysku o 400
5. Obliczam wpływ ceny zbytu na odchylenie zysku:
Delta Zb=(a1*b1-a1*c0)-(a1*b0-a1*c0)
DeltaZb=(48100-36100)-(41000-36100)=7100-zmiana ceny
zbytu spowodowała zwiększenie zysku o 7100
6. Obliczam wpływ zmiany kosztu jednostkowego na wysokość
zysku
Delta Zc=(a1*b1-a1*c1)-(a1*b1-a1*c0)
Delta Zc=(48100-40200)-(48100-36100)=-4100-zmiana kosztu
jednostkowego spowodowała spadek zysku o 4100
7. Sprawdzam prawidłowość obliczeń:
400+7100-4100=3400-całkowite odchylenie zysku
Odchylenie zmiany ilości sprzedaży + odchylenie ceny
sprzedaży + odchylenie kosztu jednostkowego = całkowite
odchylenie zysków.
Zadanie 5
Oblicz planowaną i faktyczną wielkość zysku:
Ustal wpływ zmian określonych czynników na odchylenie zysku
faktycznego od planowanego – metodą podstawień łańcuchowych.
Treść
Sprzedaż (a)
Cena jednostkowa
(b)
Koszt
jednostkowy (c)
Zysk planowany
(0)
1500
Zysk faktyczny(1)
1850
1850
1500
1350
1650
a-sprzedaż, b-cena sprzedaży, c-koszt jednostkowy.
1. Obliczam zysk w I okresie:
ZI=a0*b0-a0*c0, ZI=277500-2250000=525000
2. Obliczam zysk w II okresie:
ZII=a1*b1-a1*c1, ZII=3052500-2227500=825000
3. Obliczam odchylenie zysku:
ZII-ZI=825000-525000=300000
4. Obliczam wpływ sprzedaży na wielkość zmiany zysku:
Delta Za=(a1*b0-a1*c0)-(a0*b0-a0*c0)
Delta Za=(3422500-2475000)-(2775000-2250000)=52500-zmiana
wysokości sprzedaży spowodowała wzrost zysku o 52500
5. Obliczam wpływ ceny jednostkowej na odchylenie zysku:
Delta Zb=(a1*b1-a1*c0)-(a1*b0-a1*c0)
DeltaZb=(3052500-2475000)-(3052500-2475000)=0-zmiana ceny
jednostkowej spowodowała zwiększenie zysku o 0
6. Obliczam wpływ zmiany kosztu jednostkowego na wysokość
zysku
Delta Zc=(a1*b1-a1*c1)-(a1*b1-a1*c0)
Delta Zc=(3052500-2227500)-(3052500-24750000)=247500 zmiana kosztu jednostkowego spowodowała spadek zysku o
2475000
7. Sprawdzam prawidłowość obliczeń:
52500+0+247500=300000-całkowite odchylenie zysku
Odchylenie zmiany ilości sprzedaży + odchylenie ceny
jednostkowej + odchylenie kosztu jednostkowego = całkowite
odchylenie zysków.
Zadanie 6.
Wartość majątku wynosi 120.000 zł, kapitały własne 75.000, obce
45.000, zysk przed pomniejszeniem o odsetki należne kredytobiorcom 51.000, stopa odsetek stanowiła 20%, a podatku
dochodowego 40%. Jednostka zamierza rozszerzyć działalność, co
wymaga zwiększenia majątku do 160 tys. Stopa zyskowności
majątku w momencie wyjściowym wynosiła 42,5% i pozostanie
bez zmian. Jednostka rozważa następujące możliwości:
uzupełnienie udziałów,
zaciągnięcie kredytu bankowego, ale będzie się
to łączyło ze wzrostem stopy oprocentowania całości
zadłużenia do 25% rocznie
Rozwiązanie:
Aktywa
Pasywa
Kapitał własny
75.000
Kapitał obcy
45.000
120.000
120.000
Stopa zyskowności: 51.000/120.000 x100% = 42,5%
Odsetki 20% od 45.000 = 45.000 x 20 : 100 = 9.000
Podatek dochodowy (51.000 – 9.000) x 40% = 16.800
Zysk netto = 51.000 – (9.000 + 16.800) = 25.200
Wsk. rentowności kapitału = zysk netto/kapitał własny =
25.200/75.000 x 100% = 33,6%
Rozszerzenie działalności
Wariant I
Aktywa
Pasywa
Kapitał własny
115.000 (bo 75.000
+ 40.000)
Kapitał obcy
45.000
160.000
160.000
40.000 = 160.000 – 120.000 (czyli obecny stan pasywów –
poprzedni stan pasywów)
zysk = 160.000 x 12,5% = 68.000
odsetki = 9.000
podatek dochodowy = (68.000 – 9.000) x 40% = 23.600
zysk netto = 68.000 – 9.000 – 23.600 = 35.400
zyskowność kap. wł = zysk netto/kap wł x 100% = 35.400/115.000
x 100% = 30,78%
Wariant II
Aktywa
Pasywa
Kapitał własny
75.000
Kapitał obcy
85.000
160.000
160.000
Zysk = 160.000 x 12,5% = 68.000
Odsetki 85.000 x 25% = 21.250
Podatek dochodowy (68.000 – 21.250) x 40% = 18.700
Zysk netto 68.000 – 21.250 – 18.700 = 28.050
Zyskowność kap. wł. = 28.050/75.000 x 100% = 37,1%
Odp.: Wariant II korzystniejszy
Zadanie 7.
Sytuację finansową spółki charakteryzują następujące wskaźniki
wyznaczone w oparciu o dane bilansowe: wskaźnik cyklu
należności: 24 dni; bieżącej płynności finansowej: 2; ogólnego
zadłużenia: 0,3; zadłużenia długoterminowego: 0,1; wskaźnik
rotacji majątku: 2,4; kapitał stały: 80.000.
Uzupełnij pozycje: maj. trwały, maj. obrotowy, zapasy, należności,
środki pieniężne, aktywa ogółem, kapitał własny, zadłużenie
długoterminowe, zadłużenie krótkoterminowe, pasywa ogółem.
Obliczenia:
Kap. stały = kap wł. + zadłuż krótkoterminowe
1 = x + 03; x = 0,7
kap. stały = 80.000
kap. własny stanowi 0,8 kap. całkowitego
80.000: 0,8 = 100.000; więc kap. całkowity = 100.000
stąd pasywa = 100.000 oraz aktywa wynoszą 100.000
kap. wł 100.000 x 0,7 = 70.000
zadłuż długoterm. 0,1 = zadłuż. długoterm./100.000
stąd zadłuż długoterm. = 10.000
zadłuż. krótkoter. = 30.000 – 10.000 = 20.000
wsk. rotacji majątku 2,4; stąd 2,4 = przychód ze sprzedaży/majątek
2,4 = przychód ze sprzedaży/100.000, więc sprzedaż wynosi
240.000
wsk. rotacji należności = sprzedaż/należności stąd
10 = 240.000/należności, stąd należności = 24.000
wsk. bieżącej płynności fin. = maj. obrot /zobow. krótkoterm
2 = x/ 20.000, stąd maj. obrotowy = 40.000
wsk. płynności szybki = gotówka/zobow. krótkoterm., więc
1 = x/20.000, stąd gotówka = 20.000
zapasy = całość maj. obrot. – (należności – gotówka) = 40.000 –
(24.000 – 20.000), więc zapasy = 4.000
Zadanie 8.
Utrzymanie hotelu wynosi 10.000 zł, a koszt utrzymania jednego
miejsca hotelowego 30 zł. Cena miejsca 50 zł. Przy jakiej ilości
miejsc sprzedanych miejsc sprzedanych hotel osiągnie zysk w
kwocie 800 zł i przy jakiej ilości sprzedanych miejsc można
obniżyć cenę do 45 zł, by zachować założony poziom zysku.
Rozwiązanie:
(koszt stały + zakładany zysk)/ (cena – koszt zmienny
jednostkowy) = (10.000 + 800)/(50 – 30) = 10.800/20 = 540
Hotel musiałby sprzedać 540 miejsc, aby osiągnąć zysk 800 zł.
Zysk = wielkość produkcji x cena – (koszt stały + wielkość
produkcji x koszt zmienny jednostkowy)
800 = x · 45 – (10.000 + x · 30)
800 = 45x – (10.000 + 30x)
800 = 45x – 10.000 – 30x)
800 = 15x – 10.000
800 + 10.000 = 15x/:15
x = 720
Aby można było obniżyć cenę miejsca do 45 zł i zachować
założony poziom zysku (800 zł) należałoby sprzedać 720 miejsc
hotelowych.
Zadanie 9. (chyba źle)
Ustalić wpływ określonych czynników na kwotę odchylenia zysku
Treść
I okres
II okres
Obroty
800.000
860.000
Koszty handlowe
60.000
72.000
Marża handlowa
100.000
110.000
Rozwiązanie:
Zysk = marża – koszty
I okres 100.000 – 60.000 = 40.000
II okres 110.000 = 72.000 = 38.000
Wskaźnik udziału kosztów = obrót x (stopa marży – udział
kosztów)/100%
Stopa marży = marża handlowa/obroty
I okres 60.000/800.000 x 100% = 12,5%
II okres 72.000/860.000 x 100% = 12,79%
Udział kosztów w obrocie = koszty handlowe/obroty
I okres 60.000/800.000 x100% = 7,5%
II okres 72.000/860.000 x 100% = 8,37%
O ile zwiększyłby się zysk, gdyby zwiększyły się obroty
I Zysk = 80.000(12,5 – 7,5)/100% = 800.000x5%/100% = 40.000
II zysk = 860.000(12,5 – 7,5)/100% = 860.000x5%/100% = 43.000
Zysk wzrósłby do 43.000
43.000 – 40.000 = 3000 – tyle wynosi zysk możliwy do osiągnięcia
sprzed.)
Zmienne
koszty
wytworzenia
(produkcja x j.k.z.)
Zapas
początkowy
(zapasy początk. x
j.k.z)
Zapas
końcowy
(zapas końcowy x
j.k.z.)
Zmienny
koszt
wytworze.sprzed.wyr
ob. (sprzedaż x j.k.z.)
Marża brutto (przych
ze sprzed. – zmienne
koszty
wytworz.
sprzed. prod)
Koszty wydziałowe
Koszty sprzedaży
Koszty zarządu
Koszt
sprzedanych
wyrobów (zmienny
koszt wytworz. wyr +
koszty wydziałowe
+koszty sprzedaży +
koszty zarządu)
Wynik
finansowy
(przychód ze sprzed –
koszty)
100x20
=2000
2400
200
1600
-
10x20=
200
600
600
200
600
600
-
90x20=
1800
2000
2000
2200
1800
2000
2000
2200
480
240
300
1880+4
80+240
+300=
2820
480
240
300
3020
480
240
300
3020
480
240
300
3220
36002820
=780
980
980
1180
Zadanie 12.
Zdolność produkcyjna przedsiębiorstwa wytwarzającego wyrób B
wynosi 60.000 szt. Planowana cena 18 zł, z jednostkowy koszt
zmienny 10 zł. Koszty stałe uzależnione są od poziomu
wykorzystania zdolności produkcji i wynoszą:
przy prod. do 30.000 szt. – 200.000 zł
przy prod. powyżej 30.000 szt. do 48.000 szt– 250.000 zł
przy prod. powyżej 48.000 szt. – 350.000 zł.
Określ próg rentowności dla każdego przedziału. Dokonaj wyboru
optymalnego poziomu wykorzystania zdolności produkcyjnej
przyjmując za kryterium max zysku.
Obliczenia:
I
II
III
BEP
(koszty
200.000/18250.000/18350./18stałe/planowana
10 = 25.000 10=31.250
10=43.750
cena – koszt
szt.
szt.
szt.
zmienny)
j.k.c = j.k.z. +
j.k.s
Zysk/szt. = cena
– j.k.c.
200.000/30.
000=6,7
10+6,7=16,7
18-16,7=1,3
250.000/48.
000 =5,2
10+5,2=15,2
18-15,2=2,8
350.000/48.
000=7,3
10+7,3=17,3
18-17,3=0,7
Odp.: Przyjmując za kryterium max zysku optymalny poziom
produkcji mieści się w przedziale 30.000-48.000 sztuk, zysk na 1
szt. wynosi 2,8 zł.
Zadanie 13.
Dokonaj oceny rzeczywistego wzrostu zysku
Treść
I
II
III
Zysk w cenach bieżących
500
620
900
Wskaźnik dynamiki (rok 1
przyjmuje się za 100%)
Indeks wzrostu
1,4
1,35
Zysk wg cen III roku
945
810
900
Obliczenia:
I okres 500 x 1,4 x 1,35 = 945
II okres 620 x 1,35 = 837
Odpowiedź znajduje się w ostatnim wersie tabeli!!!!!
Zadanie 14.
Zysk w 3 ostatnich latach wg cen bieżących wynosił: 240.000,
330.000, 345.000. Przeciętny wzrost cen w II roku wynosił 28%, a
w III – 18% w stosunku do poprzedniego roku. Sformułuj opinię
dotyczącą rozwoju firmy wyrażając zysk w cenach III roku, oraz w
cenach I roku. Na podstawie tych danych określ w jakim stopniu
zmiany w ilości produkcji, zmiany w zużyciu jednostki materiału i
cenie spowodowały przekroczenie zakładowych kosztów zużycia
materiałowego. Wykorzystaj metodę różnicowania oraz metodę
funkcyjną. Zużycie materiałów w kg/szt 2 faktyczne, zakładane
1,9. Cena jednego kg materiału – faktyczna 105, zakładana 108.
Produkcja w sztukach 1000 i zakładana 1100.
Rozwiązanie:
I
II
III
Zysk w cenach
240.000
330.000
345.000
bieżących
Indeks wzrostu
28%
100%
1,28%
240.000x1,2
330.000x1,1
8x1,18=
8 = 389.400
362.496
Zysk wg cen I roku = brak rozwiązania!!!!!!!
Zysk wg cen III
roku
∆Za=225.720x0,053(1+ ( 0 , 028 )  ( 0 , 091)

18%
1,18%
345.000
Zakładana
Faktyczna
Zużycie materiałów
1,9 (ao)
2 (a1)
Cena jednego kg
108 (bo)
105 (b1)
Produkcja
1100 (co)
1000 (c1)
Koszty zakładane = 1.100x1,9x108 = 225.720 (Zo)
Koszty faktyczne 1000x2x105 = 210.000 (Z1)
Odchylenie całkowite kosztów = k. fak – k. zakł = 210.000225.720 = -15.720
c.d.n.
Zadanie 18.
Przedsiębiorstwo energetyki cieplnej w dwóch kolejnych latach
osiągnęło następujące wyniki sprzedaży:
Treść
R. ub
R. bad.
D-ika
Przychód
ze
661.9000
766.500
115,8
sprzedaży
Koszty działalności
( 0 , 028 ) x ( 0 , 091)
)
2
3
∆Za= 11963,16(1-0,059 + 0,00085)
∆Za = 11963,16x0,942 = 11.269,3
∆Zb=225.720x(-0,028)(1+ 0 , 053  ( 0 , 091)

2
0 , 053 x ( 0 , 091)
)
621.000
733.000
118
Wynik na sprzedaży
40.900
33.500
74,6
W roku badanym wskaźnik cen energii wynosił 9,8%. Wskaźnik
wzrostu kosztów produkcji energii 18,2%. Dokonaj oceny
porównawczej wyniku na sprzedaży.
Rozwiązanie:
Wynik na sprzedaży po urealnieniu wielkości
Treść
R. ub
R. bad.
Przychód ze
661.9000
766.500/1.098 = 698.087
sprzedaży
Koszty działalności
3
∆Zb = -6320,16(1 – 0,019 – 0,0016)
∆Zb = -6320,16x0,9794 = – 6190
∆Zc=225.720x(-0,091)(1+ 0 , 053  ( 0 , 028 )

0 , 053 x ( 0 , 028 )
)
3
∆Zc = -20540,52(1 – 0,0125 – 0,0005)
∆Zc = -20540,52x0,987 = - 20273,50
∆Z = ∆Za + ∆Zb + ∆Zc = 11269,3 – 6190 – 20273,50 = - 15194,2
Uwaga: met. funkcyjna powinna być równa met. różnicowania
Zadanie 15.
Dokonaj analizy przyczynowej zmian wielkości sprzedaży w
powiązaniu z oceną efektywności i gospodarowania czynnikami
produkcji. Przeciętna wartość majątku = 53.500, a w okresie
badanym 59.700, średnio roczne zatrudnienie: 650 i 680,
wydajność jednego zatrudnionego: 131,7 i 184,4.
Obliczenia:
Wartość produkcji w I okresie: 650 x 131,7 = 85.605
Wartość produkcji w II okresie: 680 x 184,4 = 125.392
Wartość produkcji/wartość majątku
I okres 85.605/53.500 = 1,6
II okres 125.392/59.700 = 2,1
Zmiana wielkości sprzedaży
w I okresie 53.500 x 1,6 = 85.600
w II okresie 59.700 x 2,1 = 125.370
Zadanie 16.
Jednostka wytwarza wyrób A mamy następujące dane:
koszty stałe: 60.000; jednostkowa cena sprzedaży: 20 zł;
jednostkowy koszt zmienny: 10 zł; wielkość sprzedaży: 8.000.
udziel odpowiedzi na następujące pytania:
1.
Jaki jest próg rentowności?
2.
Jaką ilość należałoby sprzedać, aby przy danej cenie
osiągnąć na sprzedaży zysk równy 30.000 zł?
3.
Jaki zysk osiągnęłoby przedsiębiorstwo, gdyby można
było zredukować o 10% poziom kosztów zmiennych oraz
zmniejszyć o 10 tys. zł koszty stałe przy niezmienionej
sprzedaży?
4.
Jak należałoby zmienić jednostkową cenę sprzedaży, aby
zachować niezmienioną wielkość sprzedaży – 8000 szt.,
uzyskać zysk na sprzedaży = 30.000 zł?
Obliczenia:
Ad. 1.
Próg rentowności = Ks/(Cj) – Kjkz ; Ks – koszty stałe,
Cj – jednostkowa cena sprzed., Kjkz – jednostkowy koszt zmienny
60.000/(20-10) = 60.000/10 = 6.000 szt.
Ks – muszą się rozłożyć na 6.000 szt,
Faktyczna produkcja = 8.000 jest wyższa od progu rentowności
Ad.2.
Qzap.zysk = (Ks +zakładany zysk)/(Cj–Kj.Z) =(60.000+30.000)/(20-10)
= 9.000 szt.
Ad.3.
Z = P xc – (Ks +PxKz) ;
Z – zysk; P – ilość sprzedanych
wyrobów; c – jednostkowa cena sprzedaży; Ks – koszty stałe, Kz –
koszty zmienne
Kz = 10 – 10% = 9
Ks = 60.000 – 10.000 = 50.000
Wielkość sprzedaży = 8.000 szt.
Z = 8.000x20 – (50.000 + 8.000x9) = 160.000 – 120.000 = 40.000
Ad.4.
30.000 = 80.000xX – (60.000 + 8.000x10)
30.000 = 8.000xX – 140.000
170.000 = 8.000X/8.000
X = 21,25
Sprawdzenie: Z=8.000x21,25–140.000 =170.000–140.000= 30.000
Zadanie 17.
Na podstawie poniższych danych dokonaj oceny efektywności
wykorzystania majątku trwałego oraz wpływ zatrudnienia,
technicznego uzbrojenia pracy, produktywności majątku trwałego i
rentowności sprzedaży na odchylenie kwoty zysku.
Treść
R. ub
R. bad.
D-ika
Produkcja sprzedana
469.700.000
563.600.000
120%
Zysk netto
63.500.000
79.400.000
125%
Wartość maj. trw.
115.200.000
153.200.000
133%
Średnie zatrudnienie
215 osób
247
115%
Zati < Mi < Si < Zni – intensywny charakter rozwoju
Zati – dynamika zatrudnienia; Mi – dynamika majątku;
Si – dynamika sprzedaży; Zni – dynamika zysku netto.
W naszym przypadku: 115% < 133% > 120% < 125%, a więc
nierówność jest niespełniona.
Techniczne uzbrojenie pracy =Mi/Zat < Si/M <Si/Zat < Zni/M <
Zni/S < Zni/Za
Układ nierówności wykorzystuje następujące wskaźniki
jakościowe
Treść
R. ub
R. bad.
D-ika
Techniczne
0,536
0,62
115,7%
uzbrojenie
pracy
(mln/osob)
Produktywność
majątku
trwałego
(zł/zł)
Wydajność
pracy
(mln/osob)
Rentowność majątku
(zł/zł)
Rentowność
sprzedaży (w%)
Zysk przypadający na
1
zatrudnionego
(mln/osob)
621.000
40.900
Wynik na sprzedaży
2
Zadanie 11.
Ustal wpływ zatrudnienia i wydajności pracy na wielkość
produkcji, wykorzystując metodę kolejnych podstawień oraz
metodę różnicowania.
Okresy
I
II
Produkcja szt.
225.000.000
235.800.000
Zatrudnienie
45
47
Wydajność pracy
5.000.000
5.400.000
Rozwiązanie:
Metoda różnicowania
I okres 45x5.000.000 = 225.000.000
II okres 47x5.400.000 = 253.800.000
Odchylenie bezwzględne 253.800.000 – 225.000.000 = 28.800.000
Dynamika produkcji 253.800.000/225.000.000=113%
Odchylenie względne 253.800.000 – 225.000.000x113%= 450.000
Zzatr = (47-45)x5.000.000 = 10.000.000
Zwyd.pracy = (5.400.000 – 5.000.000)x47 = 18.800.000
Sprawdzenie 10.000.000 + 18.800.000 = 28.800.000
j.k.s. = koszty
stałe/ilość sztuk
c.d.n. Zadania 14
Odchylenie cząstkowe – metoda różnicowania
∆Za = (a1 – ao)boco = (2-1,9)x108x1100 = 11.880
∆Zb = (b1 – bo)a1co = (105-108)x2x1100= - 6.600
∆Zc = (c1 – co)a1bo = (1000-1100)x2x105 = - 21.000
∆Z = 11.8800 – 6.600 – 21.000 = 15.720
Metoda funkcyjna (wzory na osobnej ściądze)
A = (2 – 19)/1,9 = 0,053; B = (105-108)/108 = -0,028
C = (1000-1100)/1100 = -0,091
4,08
3,68
90,2%
2,18
2,28
104,6%
0,55
0,52
94,5%
13,5
14,1
104,4%
0,29
0,32
110,3%
W naszym przypadku 115,7 > 90,2 < 104,6 > 94,5 < 104,4 <110,3
1)
Odchylenie zysku netto
79.400.000 – 63.500.000 = 15.900.000
zysk = dynamika zatrudn x tech. uzbr. Pracy x produktywność
majątku x rentopwność sprzedazy = M x S x Z = Z; Z = Z
2)
Odchylenie zysku ze względu na zmianę zatrudnienia
∆Zzat = (247-215)x0,536x4,08x0,135 = 9.400.000
3)
Odchylenie zysku ze względu na tech uzb. pracy
∆Ztp = 247 x (0,62 – 0,536)x 4,08x0,135 = 11.400.000
4)
Ze względu na produktywność majątku
∆Zpm = 247 x0,62x(3,68-4,08)x0,135 = 8.300.000
5)
Zmianę rentowności sprzedaży
∆Zzrs = 247x0,62x3,68x(0,141-0,135) = 3.400.000
6)
Odchylenie całkowite to suma tych odchyleń =
15.900.000
733.000/1,182 = 620.136
698.087 – 620.136 = 77.951
Zadanie 19. (zadania z wykładu)
Dane są: wsk. rotacji: 10, wskaźnik ogólnej płynności finans: 2,2,
wsk. szybki płynności finansowej: 0,4, wsk. zadłużenia długoterm:
0,2, wsk. ogólnego zadłużenia: 0,4, wsk. rotacji majątku: 3,0,
kapitał stały: 200.000.
Ustal: majątek trw., obrotowy, zapasy, należności, środki
pieniężne, aktywa ogółem, kap. własny, zadłużenie długoterm. i
krótkoterm, pasywa ogółem.
Obliczenia:
Kapitał stały = 0,8 kapitału całkowitego
Kap. całkow. = kap stały/0,8; więc 200.000/0,8 = 250.000 stąd
wynika, że pasywa ogółem wynoszą 250.000 oraz aktywa ogółem
wynoszą 250.000
Zadłużenie ogółem: 0,4 = zobow/aktywa, stąd
zobow. ogółem = 0,4 x 200.000 = 100.000, ponieważ wska
zadłużenia krótkoterm Wynosi 0,2 a zobow. ogółem 0,4, to zobow.
długoterm również 0,2. Stąd zadłużenie krótkoterm wynosi 50.000
i długoterm 50.000.
Kap. wł. = pasywa – zobow. długoterm i krótkoter = 250.000 –
50.000 – 50.000 = 150.000
Wsk. rotacji majątku = przychody ze sprzedazy/ aktywa
3,0 = x/250.000, stąd sprzedaż = 3 • 250.00 = 750.000
wsk. rotacji należności = sprzedaż/należności;
stąd 10,0=750.000/x, więc należności = 750.000/10 = 75.000
Wsk. ogólnej płynności = maj. obrot/zobow. krótkoter,
stąd 2,2 = x/50.000, więc maj. obrot = 55.000 · 2,2 = 110.000
wsk szybki = gotówka/zobow krótkoterm, stąd 0,4 = x/50.000,
więc środki pieniężne = 0,4 · 50.000 = 20.000
zapasy = całkoowity maj. obrot – należności – gotówka, więc
zapasy = 110.000 – 75.000 – 20.000 = 15.000
maj. trwały = aktywa – maj. obrot, więc maj. trwały = 250.000 –
110.000 = 130.000
Zadanie 20.
Oblicz wskaźnik odchylenia kosztów mając dane: koszty w
pierwszym okresie: 320.000, przychody ze sprzedaży w I okresie:
380.000, koszty w II okresie: 360.000, przychody ze sprzedaży II
okres: 450.000
Obliczenia: (metoda pośrednia)
I okres 320.000/380.000 x100%= 0,84 x 100% = 84%
II okres 306.000/450.000 x 10% = 0,80 x 100% = 80%
Odchylenie kosztów = (80% - 84%)/84% = -4.78 – nastąpiła
obniżka kosztów
Zadanie 21.
Na podstawie poniższych danych oblicz wskaźnik odchylenia
kosztów metodą bezpośrednią:
Treść
Liczba
wytworzonych
wyrobów
Jednostkowy koszt
własny
Wyrób a
I
II
2500 3000
Wyrób b
I
II
1500 1300
Wyrób c
I
II
400
500
75
62
120
79
68
125
Obliczenia:
3000(79  75)  1300(68  62)  500(125  120)
3000  75  1300  62  500 120
=
46.200  7800  2500
225.000
= 6,09% - nastąpiła zwyżka kosztów
Zadanie 22.
Oblicz wskaźnik odchylenia kosztów mając dane:
Treść
I okres
II
okres
A
400
340
B
Usługi
500
525
C
800
880
Koszty bezpośrednie
A
30.000 27.000
B
40.000 41.000
C
70.000 75.600
Koszty robocizny
A
40.000 36.000
B
50.000 54.000
C
60.000 66.600
Koszty wydziałowe
90.000 93.000
Koszty ogolnozakładowe
70.000 70.000
Działalność
wyrażona
w
104%
463.200 suma kosztów dla II okresu
Zadanie 10.
W oparciu o poniższe dane określ wynik finansowy przy
zastosowaniu częściowego rachunku kosztów
Okresy
I
II
III
IV
Produkcja
100
120
100
80
Sprzedaż
90
100
100
110
Zapas pocz.
10
30
30
Zapas końc.
10
30
30
Cena sprzedaży 40 zł
Jednostkowy koszt zmienny 20 zł
Koszty wydziałowe stałe 480 zł
Koszty sprzedaży 240 zł
Koszty ogólne zarządu 300 zł
Obliczenia:
I
II
III
IV
Przychody ze sprzed.
90x40=
4000
4000
4400
(sprzedaż x cena
3600
mierniku porównywalnym
Rozwiązanie:
Odchylenie względne poszczególnych kosztów dla poszczególnych
usług
Koszty materiałowe dla A
340/400 x 100% = 85%
27.000 – 30.000 x 85% = 27.000–25.500 = 1.500 zwyżka kosztów
Koszty materiałowe dla B
525/500 x 100% = 105%
41.000 – 40.000x 105%=41.000–42.000 = - 1.000 obniżka kosztów
dla C 880/800 x 100% = 110%
75.600 – 70.000x110% = 75.600 – 77.000 = - 1400
odchylenie względne kosztów materiałowych
1500–1000–1400= -900 obniżka kosztów materiał (bezpośrednich)
odchylenie względne kosztów robocizny
dla A 36./000 – 40.000 x 85% = 2000 zwyżka kosztów
dla B 54.000 – 50.000 x 105% = 1.500 zwyżka kosztów
dla C 66.600 – 60.000 x 110% = 66.000 – 66.000 = 600 wzrost
odchylenie dla kosztów robocizny
2000 + 1500 + 600 = 4.100 wzrost kosztów robocizny
koszty wydziałowe
dla a 93.000 – 90.000 x 104% (miernik porównywalny) = -600
koszty ogólnozakładowe 70.000– 70.000x104% = 70.000 – 72.000
= -2.800
suma odchyleń dla wszystkich kosztów
-900 + 4.100 – 600 – 2.800 = - 200 koszty zmalały
wskaźnik odchyleń kosztów –200/suma kosztów II okres =
= -200/(463.200 + 200) = -0,04%
Zadanie 23.
Produkcja wyrobu prowadzona jest w dwóch wydziałach:
I mechaniczny – wyrób A; II – ręczny – wyrób B. techniczny koszt
wytworzenia kształtuje się następująco:
Treść
Koszt jednostki wyrobu
Wydział I
Wydział II
Materiały bezpośrednie
240
240
Płace bezpośrednie
80
320
Koszty wydziałowe
280
40
Wytworzono 5.000 szt. wyrobu A i 5.000 B. poniesiono koszty
zarządu w wysokości 600.000 zł, koszty te są rozliczane w
stosunku do płac bezpośrednich. Cena sprzedaży A=650, B=690 zł.
Ustal wyniki osiągnięte na poszczególnych wyrobach.
Obliczenia:
Rolziczenie kosztów zarządu do płac
Wydz.I+ Wydz.II= 5000 x80 + 5000 x 320 = 400.000 +1.600.000
= 2.000.000
Wsk. narzutu kosztów o charakterze ogólnym = 600.000/2.000.000
x 100% = 30%
Koszt jednostkowy wydz I = 240 + 80 + 24 + 80(bo 80x30%) =624
j.w. dla wydz II = 240 + 320 + 40 + 96(bo 320x30%) = 696
dla wydz I 5.000 x 650 – 5.000 x 624 = 130.000
dla wydz II 5.000x690 – 5000x696 = -30.000
130.000 – 30.000 = 100.000 – produkcja jest nierentowna można
wnioskować, że dokonano wyboru złego klucza podziałowego.
Założenie: klucz podziałowy→ koszt przerobu = 360 =(Σpłac +
koszt wydziałowy)
Koszt przerobu A 5000(80+280)=1.800.000
B 5.000 (320+40) = 1.800.000
1.800.000 + 1.800.000 = 3.600.000
wsk.
narzutu
kosztów
o
charakterze
ogólnym
=
600.000x100%/3.600.000 = 16,66%
koszt jednostkowy A=240+280+80+(360x16,66%)=659,98 ≈660?
koszt jednostkowy B = 240+320+40+(360x16,66%) = 660?
Wynik na sprzedaży
A=(5000x650) – (5000x660) = 50.000
B =(5000x690) – (5000x660) = 150.000 A – nierentowny
Ostateczny wynik na sprzedaży: -50.000 + 150.000 = 100.000
Założenie: klucz podziałowy koszty materiałowe
A: 5000x240 = 1.200.000
B: 5.000x240 = 1.200.000
Suma = 2.400.000
Wskaźnik narzutu kosztów: (600.000x100)/2.400.000 = 25%
Koszt jednostkowy A = 240+(240x25%) +80+280 = 660
B 240 +(240x25%) + 320 + 40 = 660
Wynik na sprzedaży: A (5000x650) – (5000x660) = -50.000
(nierentowna)
B: (5000x690) – (5000x660) = 150.000
Ostateczny wynik: -50.000 + 150.000 = 100.000