Piotr Staszkiewicz, Ocena poziomu rzeczywistej ochrony praw

OCENA POZIOMU RZECZYWISTEJ OCHRONY PRAW
WIERZYCIELI W POLSCE W LATACH 2004-2012 - KOSZTY
TRANSAKCYJNE DOCHODZENIA PRAW Z UMÓW” (GRANT
NCN NR UMO-2013/09/B/HS4/03605)
Dr Piotr Staszkiewicz
Szkoła Główna Handlowa
PTE Konferencja 8 czerwca 2016 r.
Bankructwo, wierzytelności, rewizja.
Wzajemna interakcja
• Ochrona wierzytelności
klienckich a upadłość firmy
inwestycyjnej
• Wewnętrzny konflikt agenta w
wynagrodzeniu biegłego
rewidenta (dr hab. Sylwia
Morawska)
• Ryzyko regulacyjne a modele
upadłości w Polsce w
• Wpływ bankructwa i rewizji na
kontekście ochrony praw
obrotowość zobowiązań
wierzycieli. Wyniki badań akt
sądowych (dr hab. Sylwia
Morawska)
2
Motywacja Wprowadzenie Literatura Model Metoda Wyniki Wnioski
Dlaczego upadłość AmberGold , WGI
przeradza się w problem społeczny
a IDM nie?
Ochrona wierzytelności klienckich
a upadłość firmy inwestycyjnej
Możliwe przyczyny:
Asymetria informacyjna
Właściwość nadzoru
Dematerializacja instrumentu
Postawa zarządu
Wkład
Identyfikacja ograniczeń systemowych
nadzoru finansowego
3
Motywacja Wprowadzenie Literatura Model Metoda Wyniki Wnioski
7 maja 2014 biegły rewident odmówił wydania opinii do skonsolidowanych sprawozdań
finansowych grupy IDM SA za rok 2013.
15 maja 2014 Skrócone jednostkowe sprawozdanie finansowe zostało zatwierdzone do
publikacji oraz podpisane
21 maja 2014 zarząd złożył wniosek o ogłoszenie upadłości z możliwością zawarcia układu.
29 maja 2014 Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) cofnęła zezwolenia na prowadzenie
działalności maklerskiej przez Dom Maklerski IDM SA
3 czerwca 2014 Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) podjęła decyzję nakazującą przeniesienie
instrumentów finansowych i środków pieniężnych klientów Domu Maklerskiego IDM SA oraz
dokumentów związanych z prowadzeniem rachunków do Domu Maklerskiego PKO Banku
Polskiego.
6 sierpnia 2014 r. IDM otrzymał postanowienie Sądu Rejonowego dla Krakowa - Śródmieścia w
Krakowie VIII Wydział Gospodarczy ds. upadłościowych i naprawczych w sprawie ogłoszenia
upadłości z możliwością zawarcia układu z 22 lipca 2014 r.
4
Motywacja Wprowadzenie Literatura Model Metoda Wyniki Wnioski
Środki pieniężnie i inne aktywa klientów na I kwartał 2014 r.
wyniosły
42,303 mln PLN
podczas gdy papiery wartościowe klientów opiewały na sumę
3, 575 mld PLN.
W I kwartale 2014 r. Dom Maklerski IDM SA naruszał normy
adekwatności kapitałowej w ujęciu skonsolidowanym.
5
Motywacja Wprowadzenie Literatura Model Metoda Wyniki Wnioski
Co powoduje, że przeciętnie audyt
kosztuje mniej niż podwójna miesięczna
pensja?
Wewnętrzny konflikt agenta w
wynagrodzeniu biegłego
rewidenta
Możliwe przyczyny:
Poziom skomplikowania De Angelo (1981)
Ekonomia skali Antle and Demski (1991),
Knechel et al. (2012)
Podział odpowiedzialności Simunic (1984)
Świadczenie dodatkowych usług
Wkład
Schemat motywacji na rynku – synteza
Empiryczne dowody dla Polski
Dane 2010-2013
Próba: 1927 sprawozdań finansowych
6
Motywacja Wprowadzenie Literatura Model Metoda Wyniki Wnioski
Hipotezy testujące stan rynku polskiego
H01: Koncentracja na wyższym segmencie rynku jest istotnie wyższa niż na
niższym
H02: Przychody z usług nierewizyjnych stanowią więcej niż 20% całkowitych
przychodów rewidentów.
H03: Nadzwyczajna wielkość wskaźnik wynagrodzenie z tytułu rewizji do
całkowitego wynagrodzenia nie jest powiązana z modyfikacją opinii w
segmencie podmiotów uzyskujących więcej niż 20% wynagrodzenia z
czynności poza-rewizyjnych.
(Abnormal audit fee to total fee relation is not associated with opinion
modification if more than 20% of revenue is derived from non-audit services.)
7
Motywacja Wprowadzenie Literatura Model Metoda Wyniki Wnioski
H03:
Równanie pomocnicze identyfikacja nietypowych obserwacji
𝐴𝑓
( 𝑇𝑓 )𝑖 = 𝛽0 + 𝛽1 𝐼𝑛𝑐𝑇𝑟𝑒𝑛𝑑𝑖 + 𝛽2 𝐿𝑁 𝑎𝑠𝑠𝑡𝑒𝑠 𝑖 + 𝜀𝑖
gdzie:
Af – wynagrodzenie rewidenta z tytułu rewizji finansowej
Tf – suma wynagrodzeń rewidenta
IncTrend – trend przychodów operacyjnych w %.
LN(assets) – logarytm naturalny sumy aktywów
e – składnik losowy
Filtr 2xOdch. Stand.
8
Motywacja Wprowadzenie Literatura Model Metoda Wyniki Wnioski
ABS(𝜀𝑖 |
𝑁𝐴𝑓
𝐴𝑓
> 0.2 ) = 𝛼0 + 𝛼0 𝑀𝑜𝑑𝑖 + 𝛼1 𝐿𝑁(𝑅𝑒𝑣)𝑖 + 𝛼2 𝐵𝐼𝐺𝑁𝑖 + 𝛼3 𝑇𝑖𝑒𝑟𝑂𝑛𝑒𝑖 + 𝜇𝑖
gdzie:
𝜀𝑖 |
𝑁𝐴𝑓
𝐴𝑓
> 0.2 – to i reszta z równania pomocniczego po warunkiem, że udział usług
nierewizyjnych do rewizyjnych przekracza 20%;
Mod– zmienna dychotomiczna 1 dla modyfikowanej opinii, 0 w pozostałych przypadkach.
BIGN – zmienna dychotomiczna 1sieci międzynarodowych: Deloitte Touche Tohmatsu,
Ernst & Young, Grant Thornton, KPMG, Mazars, BDO, and PricewaterhouseCoopers, 0 w
pozostałych przypadkach
TierOne – dychotomiczna1 dla firm zatrudniających co najmniej 50 pracowników, 0 w
pozostałych przypadkach
µ - składnik losowy.
indeks i = 1,2,…k, składniki losowe z równania pomocniczego (nietypowe)
9
Motywacja Wprowadzenie Literatura Model Metoda Wyniki Wnioski
• Wyniki zgodne ze wcześniejszymi raportami dla Komisji Europejskiej
Morand, P. & Joëlle Le Vourc’h (2011),
Study on the effects of the implementation of the acquis on statutory
audits of annual and consolidated accounts including
the consequences on the audit market,
• 20% próg usług nie audytowych został odrzucony. Co nie wskazuje na
Problem Francisa o ograniczeniu potencjalnego konfliktu interesów.
• Ograniczenia metod ilościowych w tym badaniu
• Brak informacji o trendzie, problemy jakościowe PWC.
10
Motywacja Wprowadzenie Literatura Model Metoda Wyniki Wnioski
Wpływ bankructwa i rewizji na
obrotowość zobowiązań
Teza:
przeciętna obrotowość zobowiązań nie
zmienia się przed i po złożeniu wniosku
o ogłoszenie upadłości, zaś opinia
biegłego rewidenta wpływa na
obrotowość zobowiązań.
Ocena dopasowania współczynników
regresji linowej dla zmiennej zależnej
obrotowość zobowiązań
Współczyn
niki
Błąd
standardow
t(34)
y
pwartość
Wyraz wolny
68,177
18,22342
3,74118
0,000675
LogA
(X1)
2,7617
0,52916
5,21907
0,000009
LataPrzed (X2)
5,6077
8,99386
0,62351
0,537111
Opinia
-23,9659
6,30281
-3,80242 0,000568
(X3)
11
Motywacja Wprowadzenie Literatura Model Metoda Wyniki Wnioski
Ryzyko regulacyjne a modele upadłości w Polsce w
kontekście ochrony praw wierzycieli. Wyniki badań akt
sądowych
Stopień zaspokojenia wierzytelności przysługujących do upadłego w toku postępowania
upadłościowego, uznanych w planie
PLN
Sumanależności
1 144 751 831.43
Wartość zaspokojenia
314 386 068.82
27%
Wyngrodzenie syndyka
Koszty postepowania
18 384 079.32
185 667 631.27
Czas trwania właściwego postępowania upadłościowego w dniach
(od ogłoszenia upadłości do wydania postanowienia
o ukończeniu lub umorzeniu postępowania)
Przeciętnie na jedno postępowanie
10%
148801
477
12
Bankructwo, wierzytelności, rewizja.
Wzajemna interakcja
• Ochrona wierzytelności
• Wewnętrzny konflikt agenta w
klienckich a upadłość firmy
wynagrodzeniu biegłego
inwestycyjnej
rewidenta (dr hab. Sylwia
• Dysfunkcja pod bilansu
Morawska)
• Ryzyko regulacyjne a modele
• Nieintuicyjny wynik
upadłości w Polsce w
kontekście ochrony praw
• Wpływ bankructwa i rewizji na
wierzycieli. Wyniki badań akt
obrotowość zobowiązań
sądowych (dr hab. Sylwia
• Asymetria
Morawska)
• Czas/Koszt
13