Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych (EIOPA) Agnieszka Mróz Jolanta Różańska EIOPA Głównym zadaniem urzędu EIOPA jest zapewnienie stabilności rynków ubezpieczeniowych oraz ochrona właścicieli polis, członków programów emerytalnych i uposażonych. Przykładowo monitoruje on tendencje w zachowaniu konsumentów i ocenia potencjalne zagrożenia i słabości rynków. W pewnych ściśle określonych warunkach, może czasowo zakazać prowadzenia lub ograniczyć pewne rodzaje działalności finansowej, które zagrażają stabilności systemu finansowego. Członkami EIOPA są kraje należące do Unii Europejskiej. Polskę w Radzie Organów Nadzoru EIOPA reprezentuje Komisja Nadzoru Finansowego. Charakterystyka EIOPA (ang. European Insurance and Occupational Pensions Authority) 1 stycznia 2011 roku zastąpił Europejski Komitet Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych (CEIOPS), Powstał na mocy ROZPORZĄDZENIA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) NR 1094/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejskiego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych), zmiany decyzji nr 716/2009/WE i uchylenia decyzji Komisji 2009/79/WE, Jego siedziba znajduje się we Frankfurcie nad Menem. Jest niezależnym organem doradczym KE, PE i RUE. EIOPA podlega Radzie Organów Nadzoru, który integruje się z właściwymi organami krajowymi w dziedzinie ubezpieczeń i pracowniczych programów emerytalnych w poszczególnych państwach członkowskich. Krajowe organy nadzoru w Unii Europejskiej są źródłem wiedzy i informacji na temat spraw ubezpieczeń i pracowniczych programów emerytalnych. EIOPA jest częścią Europejskiego Systemu Nadzoru Finansowego składającego się z trzech innych organizacji nadzorczych: Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych Europejski Urząd Nadzoru Bankowego Europejska Rada ds. Ryzyka Systemowego Cele EIOPA lepsza ochrona konsumentów, odbudowanie zaufania do systemu finansowego, zapewnienie wysokiego poziomu skuteczności i spójności regulacji i nadzoru, uwzględniając zróżnicowane interesy poszczególnych państw członkowskich i różny charakter instytucji finansowych, większa harmonizacja i spójne stosowanie przepisów dotyczących instytucji i rynków finansowych w całej Unii Europejskiej, wzmocnienie nadzoru nad grupami transgranicznymi. Zadania wspieranie stabilności systemu finansowego, zapewnienie przejrzystości rynków i produktów finansowych, ochrona ubezpieczonych, członków i beneficjentów programów emerytalnych, uprawnienie do świadczenia opinii dla Parlamentu Europejskiego, Rady Unii Europejskiej i Komisji Europejskiej w sprawach ubezpieczeniowych, przyczynianie się do ustanowienia wysokiej jakości wspólnych standardów i praktyk regulacyjnych i nadzorczych w Unii Europejskiej, wydawanie wytycznych i zaleceń oraz opracowywaniu projektu regulacyjnych i wykonawczych standardów technicznych, wkład w tworzenie polityki w odniesieniu do ubezpieczeniowych systemów gwarancyjnych (IGS), mając na względzie przyczynianie się do oceny potrzeby europejskiej sieci krajowych ubezpieczeniowych systemów gwarancyjnych, która byłaby odpowiednio finansowana i wystarczająco zharmonizowana Komisji Europejskiej Dotychczasowa działalność: 2011 zadania regulacyjne - program Wypłacalność II ( Solvency II) - reformy mające na celu stworzenie systemu wypłacalności uwzględniającego profil ryzyka na jakie narażone są zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji w związku z prowadzoną przez nie działalnością, pracownicze programy emerytalne – opracowanie standardów na prośbę KE w sprawie działalności pracowniczych programów emerytalnych i nadzoru nad nimi, ochrona konsumentów i innowacje finansowe - opracowanie 3 projektów odnoszących się do skarg składanych przez konsumentów, zarządzanie w transgranicznych sytuacjach kryzysowych - pod koniec 2011 r. grupa zadaniowa ds. zarządzania kryzysowego przedstawiła szeroko zakrojone ramy decyzyjne dotyczące prawa pierwszeństwa w przypadku kryzysu oraz zarządzania kryzysowego, stabilność finansowa – szczegółowe monitowanie rynku i wymiana informacji między instytucjami UE w celu określenia na wczesnych etapie potencjalnych zagrożeń dla stabilności. 2012 zadania regulacyjne - dalsze prace nad Solvency II, zadania nadzorze – EIOPA przeprowadziła badania na temat destabilizacji finansowej i wprowadziła tablicę wskaźników zagrożeń, ochrona konsumentów i innowacje finansowe – opublikowano wytyczne w sprawie rozpatrywania skarg przez zakłady ubezpieczeń ustanawiającym tym samym skuteczne praktyki nadzorcze zapewniając wspólne stosowanie prawa UE, tworzenie wspólnej kultury nadzoru – organizowanie szkoleń technicznych związanych z podnoszeniem zdolności nadzorczych na szczeblu krajowym, stabilność finansowa – nadal skupiano się na wczesnym wykrywaniu zagrożeń oraz przeprowadzano oceny stabilności finansowej, zapobieganie sytuacjom kryzysowym i ich rozwiązywanie w czasie kryzysu – członkowie EIOPY zostali zobowiązani do oceny wpływu kryzysu w kilku obszarach, m. in. zmian poziomu płynności i przepływów pieniężnych w sektorze ubezpieczeń, relacje zewnętrzne – organizacja spotkań zacieśniających współprace z USA, Japonią czy Chinami. 2013 W 2013 roku EIOPA kontynuowała działania z lat poprzednich oraz w rocznym raporcie przedstawiła swoje główne osiągnięcia w ramach celów strategicznych: zwiększenie ochrony konsumentów – udzielanie wsparcia i wskazówek w tym obszarze, opracowywanie prawidłowych regulacji – pomoc przy ustalaniu wejścia w życie dyrektywy Wypłacalność II – 1 stycznia 2016 rok, usprawnianie nadzoru – dalsze działania wpływające na poprawę jakości ram nadzoru w EOG, terminowa identyfikacja i zarządzanie ryzykiem dla stabilności finansowej – kontynuacja identyfikacji zagrożeń na wczesnym ich etapie. Ponadto istotne dla EIOPA miały działania na rzecz zapewnienia skuteczności i efektywności funkcjonowania urzędu. 2014 W raporcie rocznym EIOPA ukazała 5 najważniejszych osiągnięć 2014 roku: opracowanie 6 regulacji na potrzeby dyrektywy Wypłacalność II, które mają na celu wdrożenie jej w życie, przeprowadzenie testu weryfikującego odporność europejskiego sektora ubezpieczeń na niekorzystne zmiany rynku, przeprowadzenie konsultacji publicznych na temat ochrony konsumentów w zakresie nadzoru, opracowanie dokumentu w sprawie wypłacalności instytucji pracowniczych programów emerytalnych oraz wydanie opinii dla KE w sprawie emerytur indywidulanych, odbycie 10 wizyt przez ustanowiony zespół ds. nadzoru we właściwych organach krajowych w celu oceny przygotowania do wdrożenia dyrektywy Wypłacalność II. 2015-2017 W latach 2015-2017 jest realizowany Wieloletni Program Pracy, który zakłada priorytetyzacje zadań i ich monitorowanie zapewnia przejrzystość i odpowiedzialność co służy jako zestaw narzędzi wewnętrznych do osiągania następujących celów strategicznych: zapewnienie prostoty i uczciwości w całym rynku wewnętrznym dla konsumentów, prowadzenie do rozwoju prawidłowych i ostrożnych przepisów wspierających rynek wewnętrzny UE, poprawienie jakości, efektywności i spójności nadzoru ubezpieczycieli UE i emerytur pracowniczych, identyfikowanie, ocena i łagodzenie ryzyka oraz zagrożeń dla stabilności finansowej sektora ubezpieczeń i emerytalnych programów pracowniczych. Wady i zalety EIOPA WADY ZALETY • dyrektywa Solvency II nie jest w stanie do końca zniwelować ryzyka, a jedynie wykryć na wczesnym etapie, • najważniejszym celem jest dbanie o dobro konsumenta, • praca nad kulturą rozpatrywania skarg, • zacieśnienie współpracy z największymi mocarstwami na świecie, • dążenie do utrzymania stabilności finansowej sektora ubezpieczeń, • zwiększenie harmonizacji i spójności przepisów, • wymiana informacji między krajowymi organami nadzoru, Bibliografia https://eiopa.europa.eu/ https://eiopa.europa.eu/publications/annual-reports https://eiopa.europa.eu/about-eiopa/work-programme/multi-annualwork-programme-2015-2017 https://www.knf.gov.pl/o_nas/wspolpraca_miedzynarodowa/unia/regu lacje_i_dokumenty_powiazane/solvency_II.html http://www.kpmg.com/pl/pl/issuesandinsights/articlespublications/str ony/wytyczne-eiopa.aspx http://www.bankier.pl/wiadomosc/Co-my-wiemy-o-Solvency-II2022027.html https://www.knf.gov.pl/o_nas/wspolpraca_miedzynarodowa/unia/pod stawa_prawna.html