Forex, czyli największy rynek finansowy na świecie

Forex, czyli największy rynek finansowy na świecie
Popularność rynku walutowego rośnie z roku na rok. Co tak naprawdę
przyciąga Inwestorów? Kim są uczestnicy Forexu? Na co należy zwrócić uwagę
przy dokonywaniu transakcji na tym rynku?
Forex (skrót od angielskich słów Foreign Exchange) jest rynkiem wymiany walut, który
stanowi największy i najbardziej rozwijający się element światowego rynku finansowego.
Dzienny obrót zbliża się do 4 bln dolarów, co stanowi trzydziestokrotność wolumenu obrotu
wszystkich rynków giełdowych w USA.
Transakcje na różnych rynkach walutowych (od Azji po USA)
Rynek walutowy nie ma fizycznej lokalizacji. Wszystkie działania związane z Forexem
opierają się na sieciach elektronicznych i telefonicznych, łączących banki, przedsiębiorstwa i
klientów indywidualnych. Handel walutami odbywa się całą dobę od poniedziałkowego
poranka w Azji (w Polsce obrót rozpoczyna się o 23:00) aż do chwili, gdy w piątek zamyka
się handel w Nowym Jorku (w Polsce zwykle o godzinie 23:00). Aktywność różnych grup
Inwestorów przesuwa się zgodnie ze strefami czasowymi i transakcjami w światowych
centrach finansowych, takich jak Sydney, Tokio, Londyn i Nowy York. Wraz z uaktywnieniem
się Inwestorów z poszczególnych części świata na rynku Forex, rośnie również płynność
walut powiązanych z tymi regionami.
Inwestor w celu wejścia na rynek walutowy musi złożyć dyspozycję otwarcia rachunku Forex,
następnie pobrać specjalną platformę transakcyjną, po czym ma już możliwość
uczestniczenia w tej olbrzymiej części światowych rynków finansowych. Początkujący na
rynku walutowym, którzy nie chcą na wstępie ponosić ryzyka, mogą skorzystać z tzw.
platformy demo, która jest również połączona bezpośrednio z rynkiem walutowym. Jest ona
jednak zasilana wirtualną gotówką, co pozwala na przetestowanie samej platformy, jak
również systemów transakcyjnych, które będą potem wykorzystywane na koncie
rzeczywistym.
Kolejnymi elementami cechującymi rynek walutowy są: możliwość grania zarówno na wzrost
jak i spadek kursów par walutowych, a także łatwość w stosowaniu tzw. dźwigni, której efekt
na rynku Forex obrazuje poniższy przykład:
Przykład 1
Inwestor stosuje dźwignię finansową 1:100. Oznacza to, iż wpłacając depozyt w wysokości
2000 zł kontroluje on pozycję walutową wartą 200 000 zł. Łatwo obliczyć, że w przypadku
zmiany wartości pozycji walutowej Inwestora o 1% zgodnie z jego oczekiwaniami,
początkowy depozyt zwiększy się o kwotę 2000zł, czyli w praktyce się podwoi (0,01x 200
000 = 2000). Trzeba pamiętać tutaj o ryzyku, które wiąże się ze stosowaniem dźwigni. W
tym przypadku, jeżeli kurs pary walutowej pójdzie w kierunku przeciwnym do zamierzonego
wcześniej przez Inwestora, odpowiednio zwielokrotniona będzie jego strata na danej
pozycji.
Uczestnicy rynku walutowego
Inwestorami na rynku walutowym są: banki komercyjne oraz inwestycyjne, banki centralne,
fundusze inwestycyjne, dealerzy walutowi, przedsiębiorstwa oraz gracze indywidualni.
Większość wolumenu przypada na transakcje między bankami komercyjnymi i
inwestycyjnymi. Graczy na rynku walutowym należy podzielić na dwie grupy: dokonujących
rzeczywistych transakcji walutowych i spekulantów. Ci pierwsi dokonują wymiany walut w
ramach swojej działalności, która wymaga rozliczeń walutowych z innymi instytucjami, a
także stosują zabezpieczenia walutowe mające uchronić ich przed niekorzystnym kursem,
po którym będą rozliczane transakcje w przyszłości. Spekulanci zaś zainteresowani są tylko i
wyłącznie zarobieniem jak największych pieniędzy, stosując przeróżne kombinacje strategii
inwestycyjnych.
Główne pary walutowe
Waluty na Forexie są dobierane w pary, które przedstawiają stosunek wartości jednej waluty
(tzw. waluta bazowa) do drugiej (waluta kwotowana) lub też ile musimy wydać waluty
kwotowanej by nabyć walutę bazową. Platformy transakcyjne dają możliwość grania na
wielu parach walutowych, ale ze względu na płynność obrotu możemy wyróżnić cztery
podstawowe pary walutowe: EUR/USD (euro/dolar amerykański), USD/JPY (dolar
amerykański/jen japoński), GBP/USD (funt brytyjski/dolar amerykański), USD/CHF(dolar
amerykański/frank szwajcarski). Składają się one na większość obrotu na rynku Forex
(około 2/3 łącznego wolumenu).
Największa płynność występuje w przypadku EUR/USD. Ta para stanowi około 28%
całkowitego obrotu na rynku Forex. Duża płynność tej pary walutowej wiąże się z
najniższym spreadem, czyli różnicą między ceną zakupu (BID) i sprzedaży (ASK).
Drugą najpopularniejszą parą walutową jest USD/JPY. Na transakcje tych walut przypada
17% dziennego wolumenu na rynku Forex. Także w przypadku tej pary spread jest
stosunkowo niski.
Im mniej płynna para walutowa, tym wartość spread-u będzie większa.
Aby uzyskać kursy mniej popularnych par walutowych należy skrzyżować ze sobą dwie pary
walutowe. Za przykład może posłużyć para CHF/PLN, której kurs jest wyliczany poprzez
podzielenie kursu EUR/PLN przez EUR/CHF.
Zawieranie transakcji: pojęcia, przykłady
lot, pips
Pojęciem 1 lota określamy podstawową jednostkę transakcyjną na rynku Forex, która
stanowi wielkość zajmowanej pozycji. Na rynku walutowym jeden lot równa się zawsze 100
000 jednostek waluty bazowej. Zatem zajmując np. długą pozycję o wartości 1 lota na
danej parze walutowej, kupujemy 100 000 jednostek waluty bazowej za walutę kwotowaną.
Nie oznacza to, że musimy zawierać transakcje o takiej właśnie wartości. Najmniejszą
jednostką transakcyjną jest 0,1 lota, która stanowi 10 000 jednostek waluty bazowej. Warto
nadmienić, że niektórzy brokerzy oferują także zawieranie transakcji o minimalnej wartości
0,01 lota (tzw. mikro lot).
Pips oznacza najmniejszą wartość, o jaką mogą się zmienić notowania na rynku
walutowym. W znakomitej większości par walutowych jest to wartość znajdująca się na 4
miejscu po przecinku (wyjątek stanowią pary z japońskim jenem, gdzie pips jest na drugim
miejscu po przecinku). Używa się także określenia ‘figura’, które oznacza 100 pipsów.
Wartości par walutowych z podkreślonymi pipsami:
EUR/USD- 1.4136
USD/JPY- 78,43
Pozycje długie i krótkie
Zajęcie pozycji długiej jest równoznaczne z przewidywaniami co do wzrostu kursu danej
pary walutowej (gra na wzrost) i zakupie waluty bazowej za walutę kwotowaną.
Przykład 2
Inwestor przewiduje, iż aktualny kurs EUR/USD o wartości 1.3002 jest w trendzie
wzrostowym, zatem decyduje się na otwarcie długiej pozycji, czyli zakup euro za dolara.
Gdy kurs rośnie do 1.3102, wówczas Inwestor realizuje swój zysk w wysokości 100 pipsów,
natomiast gdy kurs pójdzie w przeciwną stronę (spadnie) w stosunku do momentu zawarcia
transakcji wówczas Inwestor poniesie stratę.
Analogicznie, pozycja krótka dotyczy gry na spadek kursu pary walutowej. W odróżnieniu
od większości pozostałych rynków, stosowanie krótkiej pozycji nie jest ograniczone.
Przykład 3
Inwestor przewiduje, iż aktualny kurs EUR/USD o wartości 1.3002 jest przewartościowany i
zamierza zagrać na krótko, czyli kupić dolary za euro. Jeżeli kurs spadnie do 1.2870,
wówczas Inwestor zyska 132 pipsy na tej transakcji. Jeżeli kurs pójdzie w przeciwnym
kierunku (wzrośnie) w stosunku do momentu zawarcia transakcji, wówczas Inwestor poniesie
stratę.
Rodzaje zleceń na rynku forex
Zlecenia z limitem ceny pozwalają na automatyczne otwieranie pozycji na podstawie
zdefiniowanej wartości pary walutowej. W przypadku zajęcia pozycji długiej, transakcja
zostanie zrealizowana po cenie nieprzewyższającej określonego w zleceniu limitu. W
przypadku zlecenia otwierającego krótką pozycję, transakcja zostanie zrealizowana po
cenie nie niższej niż zdefiniowany limit. Zlecenie z limitem ceny może być wykorzystywane
zarówno do otwierania, jak i zamykania pozycji.
Zlecenia take profit jest stosowane w celu zamknięcia pozycji z zyskiem. Przykładowo
grając na wzrost kursu EUR/USD, którego wartość wynosi 1.3125, z ustawionym zleceniem
take-profit 25 pipsów powyżej ceny kupna, zlecenie zostanie automatycznie zrealizowane,
gdy kurs dojdzie do 1.3150. W przypadku pozycji długiej take profit ustawiany jest
powyżej kursu zawarcia transakcji, natomiast w przypadku zajęcia pozycji krótkiej zlecenie
take profit jest ustawiane poniżej kursu transakcji otwierającej pozycję.
Zlecenia stop-loss powinny być nieodłączną częścią strategii inwestycyjnych na rynku
walutowym, ponieważ pozwalają ograniczyć straty na otwartych pozycjach. Przy aktywacji
zlecenia stop-loss limit ceny, który ogranicza stratę, umieszcza się zawsze odwrotnie w
stosunku do zleceń realizujących zysk (take profit).
Zlecenia trailing stop to jedno z ciekawszych typów zleceń na rynku Forex, które stanowią
modyfikację zleceń stop-loss. Stosowane wówczas, gdy pozycja walutowa utrzymuje się w
korzystnym polu wahań. Zlecenie trailing stop będzie podążało razem z pozytywnym
kierunkiem zajętej pozycji, a w przypadku odwrócenia trendu i niekorzystnej zmiany na
posiadanej parze walutowej, zlecenie trailing stop automatycznie zamknie pozycję.