2 15. WPROWADZENIE DO EKONOMII DOBROBYTU EKONOMIA DOBROBYTU- gałąź ekonomii zajmująca się problemami normatywnymi (tzn. wartościująca ocena, czy gospodarka działa dobrze) RÓWNOŚĆ: Pozioma= identyczne traktowanie identycznych osób, Pionowa= zróżnicowane traktowanie różnych osób (w tym celu zmniejszanie skutków przyrodzonych różnic) ALOKACJA ZASOBÓW= wyczerpujący opis tego, kto co robi i kto co dostaje. Rynek jest jednym z mechanizmów alokacyjnych. Zakres możliwości alokacyjnych zależy od stanu technologii i wielkości zasobów w gospodarce. Ostateczna wartość alokacji zależy od oceny samego konsumenta. =inaczej: kompletny opis zużywanych czynników produkcji, wytwarzanych dóbr i sposobu, w jaki są one dostarczane konsumentom. EFEKTYWNOŚĆ W SENSIE PARETO= alokacja jest efektywna, jeżeli niemożliwe jest przejście do innej alokacji, która polepszyłaby położenie niektórych osób bez szkody dla innych. Gospodarka jest efektywna, jeżeli nie może wytwarzać jakiegoś dobra nie zmniejszając wielkości produkcji innych dóbr. Teza: jeżeli wszystkie rynki w gospodarce są doskonale konkurencyjne to powstający dzięki ich działalności stan równowagi w całej gospodarce jest efektywny w sensie Pareto. Ceny pełnią tu główną rolę- zapewniają sytuację rzeczywistej równowagi konkurencyjnej. Cena motywuje indywidualnych konsumentów i producentów, kierujących się swym własnym interesem do zachowań powodujących efektywną w sensie Pareto alokację zasobów znajdujących się w gospodarce. Istnieje nieskończenie wiele efektywnych w sensie Pareto sposobów rozdysponowania zasobów. Co decyduje o wyborze konkretnego sposobu alokacji? Zdolności wrodzone jednostek, Różny poziom kapitału ludzkiego, Różny poziom majątku finansowego. Czynniki te powodują zróżnicowane dochody, co wpływa na strukturę popytu konsumentów. Różnicom w strukturze popytu towarzyszą różnice w przebiegu krzywych popytu na poszczególne dobra i usługi- prowadzi to do ustalenia rozmaitych cen równowagi i odpowiadających im wielkości popytu i podaży. Rządy prowadzą prawidłową i najlepszą politykę gospodarczą, jeżeli alokacja zasobów jest efektywna w sensie Pareto. W warunkach wolnej konkurencji rozkład zdolności do zdobywania dochodu wywołuje rozmaite warianty efektywności w sensie Pareto= rząd może ograniczyć swe działania do redystrybucji dochodu i bogactwa za pomocą podatków dochodowych, od spadków oraz zasiłków- nie musi się w ogóle martwić o działania interwencyjne mające zapewnić efektywną alokację zasobów. Mechanizm wolnej konkurencji automatycznie zapewnia efektywne rozdysponowanie zasobów. (…) … interwencyjne mające zapewnić efektywną alokację zasobów. Mechanizm wolnej konkurencji automatycznie zapewnia efektywne rozdysponowanie zasobów. =rząd powinien pozwolić, aby problem efektywnej alokacji rozwiązywał mechanizm rynkowy (wolnokonkurencyjny). Równowaga powstająca w warunkach konkurencji jest efek.w sensie P. ponieważ niezależne działania: producentów (ustalających koszty krańcowe na poziomie odpowiadającym cenie) i konsumentów (ustalających na tym samym poziomie użyteczności krańcowe) zapewniają, że krańcowy koszt produkcji dobra= jego krańcowa użyteczność. Gdy społeczny koszt krańcowy nie jest równy społecznej korzyści krańcowej mamy do czynienia z ZAKŁÓCENIEM. Opodatkowanie jako zakłócenie: Rząd chce ustanowić podatek, aby subsydiować uboższe warstwy ludności- jednak dążąc do równości powoduje zakłócenia w efektywności alokacji, Podatek powoduje rozbieżność między ceną płaconą przez nabywcę, a ceną otrzymywaną przez sprzedawcę, System cen działający za pośrednictwem wolnego rynku nie będzie już wyrównywał krańcowych użyteczności opodatkowanych towarów z ich kosztem krańcowym, Równowaga w gospodarce nie jest efektywna pod względem alokacji zasobów, =społeczeństwo marnotrawi część zasobów, produkując niewłaściwe ilości rozmaitych dóbr. ZAWODNOŚĆ RYNKU= wszelkie sytuacje, gdy równowaga kształtująca się na wolnych rynkach nie prowadzi do efektywnej alokacji zasobów= niesprawność rynku. Źródła zakłóceń prowadzących do zawodności rynku: niedoskonałość konkurencji- tylko mechanizm konkurencji doskonałej prowadzi do efektywnej alokacji zasobów, preferencje społeczne- np. dążenie do równej… … dystrybucji (poprzez opodatkowanie) powoduje zakłócenia w alokacji (odrywa cenę płaconą przez konsumenta od ceny otrzymywanej przez producenta), efekty zewnętrzne- np. skażenie środowiska, hałas, tłok, brak innych rynków: dobra, które powstaną w przyszłości, ryzyko, informacja, ad 3. EFEKTY ZEWNĘTRZNE- powstają wtedy, gdy decyzja jednostki o produkcji lub konsumpcji wywiera bezpośredni wpływ na produkcję… Wprowadzanie do ekonomii dobrobytu - wykład Zagadnienie- wprowadzenie do ekonomii dobrobytu Wprowadzenie do ekonomii dobrobytu Konkurencja doskonała a efektywność w sensie Pareta Mikroekonomia - rynki Zawodność rynku - wykład Reklama Prawa autorskie Reklama Kontakt