Rzecznik Finansowy (Ubezpieczonych) – istota i funkcje Magdalena Kłębowska Monika Morawska Rzecznik Finansowy (Ubezpieczonych) Urząd ten został powołany w 1995 roku. Andrzej Duda, Prezydent RP, podpisał ustawę z 5 sierpnia 2015 r. o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym. Z dniem wejścia w życie ustawy, dotychczasowy Rzecznik Ubezpieczonych staje się Rzecznikiem Finansowym na czteroletnią kadencję. Według nowej regulacji Rzecznika Finansowego będzie powoływać premier na wniosek ministra właściwego do spraw instytucji finansowych. Kadencja sprawowania funkcji RzF wynosi cztery lata. Rzecznik Finansowy: Reprezentuje interesy klientów podmiotów rynku finansowego. Posiada osobowość prawną, a jego siedzibą jest miasto stołeczne Warszawa. Powołuje go minister właściwy do spraw instytucji finansowych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego. Koszty funkcjonowania działalności Rzecznika Ubezpieczonych i jego Biura ponoszą zakłady ubezpieczeń do wysokości 0,01% zbioru składek brutto. Obecnie Rzecznikiem Finansowym jest Aleksandra Wiktorow. Została powołana na mocy ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym na urząd Rzecznika Finansowego. Tryb powoływania Rzecznika Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, nie wcześniej niż na sześć miesięcy przed zakończeniem kadencji dotychczasowego Rzecznika, zwraca się na piśmie o zgłaszanie kandydatów na Rzecznika w następnej kadencji. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, na trzy miesiące przed zakończeniem kadencji dotychczasowego Rzecznika powołuje Komisję w sprawie wyboru Rzecznika w następnej kadencji. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, powołuje Rzecznika spośród kandydatów zaproponowanych przez Komisję w terminie 14 dni od dnia przedstawienia kandydatur przez Komisję. Szczegółowe zasady działania Rzecznika Rzecznik może podejmować współpracę z krajowymi i zagranicznymi organizacjami konsumenckimi oraz z Rzecznikiem Praw Obywatelskich. Rzecznik podejmuje czynności, określone w ustawie o działalności ubezpieczeniowej oraz w rozporządzeniu, z urzędu lub na wniosek ubezpieczonego bądź uprawnionego z umowy ubezpieczenia. Rzecznik reprezentując i ochraniając konsumenckie interesy ubezpieczonych w szczególności może: Zwracać się do zakładu ubezpieczeń z żądaniem udzielenia wyjaśnień postępowania, ogólnych warunków ubezpieczeń, wewnętrznych regulacji ubezpieczyciela oraz nieprawidłowej obsługi ubezpieczonych. Zwracać się do Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego oraz Polskiego Biura Ubezpieczeń Komunikacyjnych z żądaniem udzielenia wyjaśnień postępowania, wewnętrznych regulacji, nieprawidłowej obsługi ubezpieczonych oraz ogólnych warunków ubezpieczeń. Zwracać się do ministra właściwego do spraw instytucji finansowych w sprawach dotyczących ubezpieczeń obowiązkowych z wnioskami o ewentualną zmianę przepisów regulujących te ubezpieczenia, Przeprowadzać lub zlecać badania ubezpieczeniowym i emerytalnym. na temat sytuacji na rynku Zasady przyjmowania skarg Rzecznik Finansowy nie podejmuje działań w zakresie reklamacji spółek prawa handlowego, fundacji, stowarzyszeń, kościołów, Skarbu Państwa, organów administracji publicznej i obsługujących je urzędów, jednostek samorządu terytorialnego i wszelkich innych osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej. Wniosek (skargę/zażalenie) do Rzecznika Finansowego można skierować po wyczerpaniu drogi reklamacyjnej przed podmiotem rynku finansowego. Do Rzecznika Finansowego można zwrócić się w sytuacji, gdy podmiot rynku finansowego nie udzielił w obowiązującym go terminie odpowiedzi na reklamację albo też nie wykonał czynności wynikających z reklamacji uwzględnionej zgodnie z wolą klienta, jak również wtedy, gdy podmiot ten nie dopełnił innych obowiązków wynikających z ustawy o rozpatrywaniu reklamacji. Zasady przyjmowania skarg Aby Rzecznik Finansowy mógł skutecznie rozpatrzyć wniosek (skargę/zażalenie), należy przesłać do Biura Rzecznika Finansowego wniosek (skargę/zażalenie) w formie pisemnej. Wnioski przekazywane na adres poczty elektronicznej powinny mieć formę skanu podpisanego wniosku lub zawierać podpis elektroniczny. Jeżeli osoba składająca wniosek występuje w czyimś imieniu, do wniosku należy również dołączyć pełnomocnictwo, które upoważnia do reprezentowania danej osoby. Zasady przyjmowania skarg We wniosku (skardze/zażaleniu) należy w zwięzłej i krótkiej formie przedstawić stan faktyczny dotyczący sprawy i działań z nią związanych, jak również: - wykazać, że wykorzystano drogę reklamacyjną z podmiotem rynku finansowego; - wskazać zarzuty, które w Państwa ocenie przemawiają za nieprawidłowym stanowiskiem podmiotu rynku finansowego; - podać argumenty potwierdzające roszczenia w stosunku do podmiotu rynku finansowego. W sytuacji skierowania pisma do Rzecznika Finansowego jedynie „do wiadomości”, bez wyraźnego wniosku o rozpatrzenie sprawy, Rzecznik pozostawia pismo bez odpowiedzi. Problemy, z jakimi możemy zgłosić się do Rzecznika całkowite lub częściowe odmówienie uznania roszczeń o odszkodowanie (świadczenie), opieszałe prowadzenia postępowania odszkodowawczego, co spowodowało nieterminowe zaspokojenie roszczeń, odmowa udostępnienie akt szkodowych, zawarcie umowy członkostwa w funduszu emerytalnego pod wpływem błędu (utrata uprawnień do wcześniejszego przejścia na emeryturę), nieterminowe przekazywanie składek do funduszu ubezpieczeniowego. Rzecznik po zapoznaniu się ze skierowanym do niego wystąpieniem może: podjąć sprawę wskazać przysługujące wnioskodawcy prawne środki działania przekazać sprawę według właściwości innemu organowi nie podejmować sprawy i zawiadomić o tym wnioskodawcę Na udzielenie odpowiedzi Rzecznik ma 30 dni. Podejmując sprawę Rzecznik bada, czy wskutek działania lub zaniechania zakładu ubezpieczeń nie nastąpiło naruszenie prawa lub jego społecznogospodarczego przeznaczenia. Po zbadaniu sprawy Rzecznik może: Wyjaśnić wnioskodawcy, że nie stwierdził naruszenia prawa ani interesów ubezpieczonych. Zwrócić się do zakładu ubezpieczeń, w którego działalności stwierdził naruszenie prawa lub interesu ubezpieczonych, o ponowne rozpatrzenie sprawy. Zwrócić się o zbadanie sprawy lub niektórych jej aspektów do właściwych organów, w szczególności do Państwowego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń, prokuratury, kontroli państwowej. zawodowej lub społecznej. Rzecznik informuje Państwowy Urząd Nadzoru Ubezpieczeń o dostrzeżonych nieprawidłowościach w działalności zakładów ubezpieczeń lub Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego o: sprzecznych z prawem postanowieniach ogólnych warunków ubezpieczeń, nieprzestrzeganiu przez zakłady ubezpieczeń lub Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny terminów spełnienia świadczenia, zaistnieniu zdarzeń wskazujących na utratę płynności finansowej zakładów ubezpieczeń lub działaniu na szkodę ubezpieczonych. W przypadku wiadomości o działalności zakładów ubezpieczeń, które nie posiadają zezwolenia Ministra Finansów na prowadzenie działalności ubezpieczeniowej w Polsce, Rzecznik zawiadamia Państwowy Urząd Nadzoru Ubezpieczeń, prokuraturę oraz właściwe organy kontroli państwowej. Rzecznik opiniuje projekty aktów prawnych dotyczących ubezpieczeń. Opinia powinna być sporządzona w terminie 14 dni od dnia otrzymania projektu aktu prawnego. Rzecznik może sporządzać projekty aktów prawnych w celu przedstawienia ich Ministrowi Finansów do ewentualnego wykorzystania. Rzecznik inicjuje i prowadzi działalność edukacyjnoinformacyjną w zakresie ubezpieczeń, w szczególności poprzez: 1) udzielanie informacji na zapytania obywateli dotyczące: zakładów ubezpieczeń oraz innych instytucji ubezpieczeniowych sposobów rozwiązywania ubezpieczeń sporów pomiędzy ubezpieczonymi, a zakładami 2) zamieszczanie informacji o wynikach przeprowadzonych interwencji w środkach masowego przekazu. Do zadań Rzecznika Finansowego należy: reprezentowanie i ochrona konsumenckich i uprawnionych z umów ubezpieczenia, interesów ubezpieczonych reprezentowanie i ochrona interesów członków otwartych funduszy emerytalnych, reprezentowanie i ochrona interesów uczestników pracowniczych programów emerytalnych, opiniowanie projektów aktów prawnych dotyczących ubezpieczeń, funduszy emerytalnych i pracowniczych programów emerytalnych, informowanie organu nadzoru o dostrzeżonych nieprawidłowościach w działalności zakładów ubezpieczeń, funduszy emerytalnych i pracowniczych programów emerytalnych, inicjowanie i prowadzenie działalności edukacyjno-informacyjnej w zakresie ubezpieczeń, działalności funduszy emerytalnych oraz funkcjonowania pracowniczych programów emerytalnych. Działalność Rzecznika Finansowego finansowana jest z: wpłat zakładów ubezpieczeń oraz powszechnych towarzystw emerytalnych działających na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowania funduszy emerytalnych, darowizn, spadków i zapisów. Rzecznik Finansowy składa corocznie ministrowi właściwemu do spraw instytucji finansowych sprawozdanie ze swojej działalności. Rzecznik Finansowy wykonuje swoje zadania przy pomocy Biura Rzecznika Finansowego. Rzecznik może upoważnić pracowników Biura zatrudnionych na stanowiskach koordynujących lub samodzielnych do działania w imieniu Rzecznika w określonych przez niego sprawach. W skład Biura wchodzą następujące komórki organizacyjne: Wydział Skarg i Interwencji Wydział Prawny Wydział Edukacji i Informacji Wydział Administracyjno-Finansowy Rzecznik Finansowy powołuje, na okres swojej kadencji, Radę Ubezpieczonych jako organ opiniodawczo-doradczy. Rada Ubezpieczonych składa się z 16 członków, których powołuje Rzecznik na okres swojej kadencji. Członkom Rady Ubezpieczonych nie przysługuje wynagrodzenie za udział w jej posiedzeniach. Bibliografia Ustawa z dnia 5 sierpnia 2015 r. o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym Zarządzenie Nr 134 Prezesa Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2003 r. w sprawie nadania statutu Biuru Rzecznika Ubezpieczonych Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 12 czerwca 2003r. w sprawie szczegółowych zasad działania i trybu powoływania Rzecznika Ubezpieczonych www.rf.gov.pl Sprawozdanie Rzecznika Ubezpieczonych za 2014 rok Dziękujemy za uwagę