Spotkania z nauką 2013-03-21 – święto wiosny Czytanie Agnieszka Warchocka Witamy na szkolnych spotkaniach z nauką i zaczniemy od fal elektromagnetycznych Slajd1 Fale elektromagnetyczne Slajd2 1. Kula Plazmowa – Angelika Sawa, Lidia Ciepłowska Kula plazmowa wypełniona jest rozrzedzonym gazem. W środku panuje napięcie prądu rzędu 10 tysięcy voltów. Kontakt z rączkami Świecenie żarówki. Film świetlówka pod liniami wysokiego napięcia. Kula plazmowa wytwarza w swojej okolicy pole elektromagnetyczne które oddziałuje na świetlówkę powodując jej świecenie. Pole takie działają również na człowieka. Sprawdźmy czy możemy się ochronić przed jego działaniem. Film świetlówka Osłona przed promieniowaniem kartką papieru Osłona przed promieniowaniem folią aluminiową Folia aluminiowa dobrze chroni przed polem elektromagnetycznym. W niektórych filmach ludzie ubierają się w stroje wykonane z metalu który ma ich osłaniać. 2. Urywek filmu Seksmisja Każdy z nas może zaobserwować to zjawisko wystarczy zawinąć telefon komórkowy w folię aluminiową a telefon straci całkowicie zasięg czyli będzie ślepy i głuchy. 3. Telefony komórkowe dzwonienie – folia aluminiowa Slajd3 Dźwięk 1 Przechodzimy teraz do eksperymentów z dźwiękiem. Dźwięk powstaje w ciałach które drgają. Drgania są przekazywane przez powietrze, wodę w postaci fali dźwiękowej. Fala tak to miejscowe zagęszczenia lub rozrzedzenia np powietrza. Prędkość dźwięku w powietrzu wynosi około 1300 kilometrów na godzinę. Kamerton to urządzenie które drga z częstotliwością 440 herców czy wychyla się z pozycji wyjściowej 440 razy w ciągu jednej sekundy. 1. Kamerton – Angelika Sawa, Lidia Ciepłowska Powstawanie dźwięku Rezonans akustyczny Rezonans akustyczny polega na wzbudzaniu jednego ciała przez inne ciało drgające. Ciała powinny mieć takie same częstotliwości drgań własnych. Dudnienia Dudnienia powstają kiedy drgają ciała o zbliżonych częstotliwościach. Zobaczmy teraz zjawisko rezonansu mechanicznego. Wybudowany most miał częstotliwość taką samą jak wiejący wiatr. 2. Rezonans mechaniczny - film (Tacoma Bridge) Interferencja to zjawisko nakładania się fal. 3. Interferencja – Maciej Kosmala, Tomasz Hanc 4. Interferencja – film Urządzeniem do przekazywania dźwięku jest telefon. W uproszczeniu może składać się z przewodu - sznurka lub drutu i dwóch słuchawek kubeczków lub puszek. Slajd4 5. Telefon – Angelika Sawa, Lidia Ciepłowska Pierwsza konkurencja dla widowni recytacja przygotowanego przez nas wiersza przez telefon. Wybierzemy teraz 2 osoby z klasy 3A \ 2A \ 1A Konkurencja -1 . Recytacja wiersza ( 4 wersy) przez telefon Powietrze Kolej na doświadczenia z powietrzem. 2 Slajd5 1. Pompa próżniowa – Jakub Stefaniak, Maciej Kuromonow gotowanie wody Pompa próżniowa odpompowuje powietrze spod klosza powoduje to gotowanie wody. Zmiana ciśnienia powietrza powoduje to że woda wrze w niskiej temperaturze. rękawica pianka do golenia W przypadku rękawicy i pianki do golenia spadek ciśnienia powoduje, że powietrzne w rękawicy może dalej się rozszerzać. 2. Tworzymy chmurę – Jakub Stefaniak, Maciej Kuromonow W obserwowanym doświadczeniu stworzyliśmy chmurę powstała ona z małych kropelek wody oraz tak zwanych jąder kondensacji - spalony papierek. Przy ściskaniu rośnie ciśnienie wewnątrz razem z nią temperatura. Ciepłe powietrze jest w stanie pomieścić więcej pary wodnej. Cześć z niej zamienia się zamienia się ponownie w wodę w mikroskopijną cząsteczkę wody czy chmurę. Slajd6 3. Prawo Bernuliego – dmuchawa – Lidia Ciepłowska, Angelika Sawa Piłeczka, piłeczki pingpongowe Balon, balony W naturze ciecze i gazy płynące prostym torem przyśpieszają w przewężeniu. Czyli, dokładnie tak jak żołnierze, którzy przechodząc przez wąskie drzwi przyśpieszają, aby inni za nimi nie musieli zwalniać kroku. Im szybciej ciecze i gazy poruszają się 3 tym mniejsze wywierają ciśnienie. Strumień powietrza z suszarki napotyka na swojej drodze piłeczkę. Omija ją, owiewając dookoła. Tworzy się przewężenie, w którym owiewające powietrze przyśpiesza. Naokoło piłki tworzy się pas niskiego ciśnienia. Ciśnienia zawsze dążą do wyrównania się. Wyższe ciśnienie powietrza spoza strumienia wpycha się w pas niskiego. A co za tym idzie? Piłeczka nie ma drogi ucieczki i pozostaje w strumieniu. Slajd7 Slajd8 Druga konkurencja dla widowni. Wybierzmy teraz 1 osobę z klasy 3B /2B/ 1B Konkurencja 2 . Utrzymanie 2 piłeczek pingpongowych Trzecia konkurencja polega na jak największym wypiciu wody przez 2 słomki tak aby jedna słomka znajduje się w szklance a jedna poza nią. Czas 30 sekund. Konkurencja 3. Dwie słomki do picia . Wybierzemy teraz 1 osobę z klasy 3A \ 2A \ 1A Kiedy pijemy przez słomkę wywarzamy niższe ciśnienie niż na zewnątrz wtedy woda wyrównuje to ciśnienie. Natomiast pijąc przez dwie słomki powietrze nie musi już wyrównywać ciśnienia i wybiera skrót. Woda 1. Prawo Archimedesa – Lidia Ciepłowska, Angelika Sawa Toniecie Ciało to ma większą gęstość niż woda Pływanie Ciało pływa bo ma mniejszą gęstość niż woda z solą Pływanie pod powierzchnią wody 4 Ciało pływa całkowicie zanurzone w wodzie jeśli gęstość jego jest taka sama jak gęstość wody z solą. Slajd9 Slajd10 2. Nurek Kartezjusza Nurek Kartezjusza wykonujemy ze spinacza biurowego odpowiednio zagiętego, rurki do napojów oraz plasteliny. Dobieramy jego ciężar tak aby pływał kilka milimetrów nad powierzchnią wody. Naciskając na butelkę zmieniamy ciśnienie wody ta oddziałuje na powietrze w rurce i nurek tonie. Konkurencja 4 . Wykonanie nurka Kartezjusza Wybierzemy teraz 1 osobę z klasy 3B \ 2B \ 1B - wygrywa ten którego pływak jak pierwszy pójdzie na dno a następnie wypłynie Elektryczność i magnetyzm A teraz eksperymenty z elektryczności i magnetyzmu 1. Maszyna Elektrostatyczna – piłeczki – Tomasz Hanc, Maciej Kosmala 2. Odpychanie wiązki wody przez pole elektrostatyczne – Jakub Stefaniak, Kamil Wójcik Pole elektrostatyczne oddziałuje na strumień wody jest to analogia do oddziaływania pola magnetycznego które oddziałuje na strumień elektronów w telewizorach kineskopowych. 3. Elektromagnes – Tomasz Hanc, Maciej Kosmala Elektromagnes składa się z cewki nawiniętej zazwyczaj na rdzeniu ferromagnetycznym. Wytwarza bardzo silne pole magnetyczne. Pole to znika jeśli przez cewkę nie płynie prąd elektryczny. 5 Slajd11 Slajd12 A teraz film z doświadczenia którego nie udało nam się wykonać . 4. Film – Jak przynieś wiadro prądu 5. Elektrostatyczna deska - Maciej Kosmala, Michał Wójcik Jak już potrafimy obracać deskę bez jej dotykania kolejnym krokiem będzie 6. Film starswars2 Slajd13 Udowodnimy teraz że szczęściu należy czasami pomóc wiedzą. Udowodnimy to grając w kości. Mamy przygotowane 4 kości 1 kostka ma na 4 ścianach 4 i na 2 ścianach 0 2 kostka ma same 3 3 kostka ma na 4 ścianach 2 i na 2 ścianach 6 4 kostka ma na 3 ścianach 1 i na 3 ścianach 5 Wybierzemy teraz 1 osobę z klasy 3A \ 2A \ 1A - wygrywa ten który przegra jak najmniejsza liczbą oczek Konkurencja 5. Gra w Kości Mechanika Na koniec zostały nam doświadczenia z mechaniki 6 1. Oddziaływania międzycząsteczkowe – splecione książki - Lidia Ciepłowska, Angelika Sawa Konkurencja 6. Splecenie książek Wybierzemy teraz 1 osobę z klasy 3B \ 2B \ 1B - wygrywa ta osoba która jako pierwsza złoży tak książki, które nie dadzą się rodzielić. 2. Stożek wtaczający się po górę – Jakub Stefaniak, Maciej Kuromonow Slajd14 A teraz przyjrzymy się zjawisku tarcia Pokarzemy teraz model poduszkowca. Składa się on z płyty, foli doklejonej do spodu oraz zasilania w postaci dmuchawy. 3. Poduszkowiec – Duży –ruch – Jakub Stefaniak, Maciej Kuromonow … 4. Film poduszkowiec Slajd15 A teraz model poduszkowca do łatwego samodzielnego wykonania 5. Poduszkowiec z płyty CD – Jakub Stefaniak, Maciej Kuromonow 6. Kamień Celtycki – Jakub Stefaniak, Maciej Kuromonow 7. Kamień celtycki pokazuje nam że nawet drobna nierówność może powodować duże zmiany w zachowaniu. Czasami jeden mały szczegół może wszystko zmienić 8. Nie znajomość praw mechaniki może powodować sytuację taką jak na następującej prezentacji 9. Prezentacja wypadek 10.Komentarz własny 7