TEMATYKA ĆWICZEŃ Z MIKROBIOLOGII LEKARSKIEJ DLA STUDENTÓW III ROKU WYDZIAŁU LEKARSKO-DENTYSTYCZNEGO w roku akademickim 2008/2009 19.02.2009 1. Mikrobiologia ogólna cz. 1 20.02.2009__________________________________________________________________ 26 02 2009 2. Mikrobiologia ogólna cz. 2 27.02.2009__________________________________________________________________ 05.03.2009 3. Mikrobiologia ogólna cz. 3 06.03.2009__________________________________________________________________ 12.03.2009 4. KOLOKWIUM Z MIKROBIOLOGII OGÓLNEJ 13.03.2009__________________________________________________________________ 19.03.2009 5. Fizjologiczna flora bakteryjna jamy ustnej 20.03.2009__________________________________________________________________ 26.03.2009 6. Bakteriologia próchnicy zębów i chorób przyzębia cz. 1 27.03.2009__________________________________________________________________ 02.04.2009 7 Bakteriologia próchnicy zębów i chorób przyzębia cz. 2 03.04.2009__________________________________________________________________ 09.04.2009 KOLOKWIUM Z MIKROBIOLOGII OGÓLNEJ (II termin) ___________________________________________________________________________ 16.04.2009 8. Mikrobiologia jamy ustnej cz. 1 17.04,2009__________________________________________________________________ 23.04.2009 9. Mikrobiologia jamy ustnej cz. 2 24.04.2009__________________________________________________________________ 07.05.2009 10. Mikrobiologia jamy ustnej cz. 3 08.05.2009__________________________________________________________________ 14.05.2009 11. Mikrobiologia jamy ustnej cz. 4 15.05.2009__________________________________________________________________ 21.05.2009 22.05.2009 12. KOLOKWIUM Z MIKROBIOLOGII JAMY USTNEJ 28.05.2009 KOLOKWIUM Z MIKROBIOLOGII JAMY USTNEJ (II termin) 29.05.2009__________________________________________________________________ 04.06.2009 13. Seminarium z mikrobiologii ogólnej i mikrobiologii jamy ustnej KOLOKWIUM Z MIKROBIOLOGII JAMY USTNEJ (III termin) ___________________________________________________________________________ 05.06.2009 14. EGZAMIN PRAKTYCZNY Materiały pomocnicze do ćwiczeń: 1 "Mikrobiologia Lekarska" pod redakcją prof. dr hab. Zbigniewa Krzemińskiego (1999) 2. "ZARYS WIRUSOLOGII LEKARSKIEJ" - Zbigniew Krzemiński (1997) SZCZEGÓŁÓWA TEMATYKA ĆWICZEŃ Z MIKROBIOLOGII OGÓLNEJ DLA STUDENTÓW III ROKU WYDZIAŁU LEKARSKO - DENTYSTYCZNEGO ORAZ ZAKRES WYMAGANYCH WIADOMOŚCI Ćwiczenie 1. Pożywki bakteryjne. Uzyskiwanie czystej hodowli. Budowa komórki bakteryjnej. Metody barwienia bakterii. Skład i charakterystyka pożywek bakteryjnych – woda, składniki odżywcze i dodatkowe czynniki wzrostowe, pH, ciśnienie osmotyczne, temperatura wzrostu, środowisko gazowe. Podział pożywek ze względu na ich skład, konsystencję i przeznaczenie. Charakterystyka wzrostu bakterii na pożywkach płynnych i stałych. Technika posiewu bakterii na pożywki płynne i stałe. Podstawowe kształty i układy komórek bakteryjnych w preparatach mikroskopowych. Stałe i dodatkowe struktury anatomiczne komórki bakteryjnej - ich budowa znaczenie dla bakterii oraz metody uwidoczniania. Metody barwienia bakterii.. Ćwiczenie 2. Bakterie w organizmie i w otoczeniu człowieka. Wpływ czynników fizycznych i chemicznych na bakterie. Stała i przejściowa flora bakteryjna organizmu człowieka. Nosicielstwo bakterii chorobotwórczych. Metody badania obecności bakterii w organizmie człowieka, w powietrzu, na odzieży, przedmiotach, itp. Pojęcie wyjaławiania i odkażania. Bakteriobójcze działanie czynników fizycznych i chemicznych. Aparatura służąca do wyjaławiania. Ćwiczenie 3. Identyfikacja bakterii na podstawie ich właściwości biochemicznych. Antybiotyki i chemioterapeutyki. Zasady identyfikowania bakterii na podstawie ich właściwości biochemicznych. Wykonywanie i interpretacja podstawowych prób biochemicznych Chemioterapeutyki i antybiotyki - ogólna charakterystyka, podział mechanizmy działania Metody określania wrażliwości bakterii na antybiotyki. Mechanizmy nabywania przez bakterie oporności na antybiotyki i inne leki przeciwbakteryjne. POLECANE PODRĘCZNIKI: 1. WYBRANE ZAGADNIENIA Z MIKROBIOLOGII JAMY USTNEJ M. Łuczak, E. Swoboda-Kopeć Wyd. CZELEJ, LUBLIN 2004 2. PODSTAWY MIKROBIOLOGII DLA STOMATOLIGÓW I.P. Samaranayake Wydawnictwo Lekarskie PZWL Regulamin obowiązujący studentów UM na ćwiczeniach z MIKROBIOLOGII LEKARSKIEJ Na zajęcia przyjmowani są jedynie ci studenci, których nazwiska znajdują się na listach przesłanych przez dziekanat. Ze względu na ograniczoną liczbę stanowisk na sali ćwiczeń, Zakład nie ma możliwości przyjmowania studentów chcących odrabiać ćwiczenia tzw. awansem. Nie dotyczy to studentów mających indywidualny tok studiów. Obecność na ćwiczeniach jest obowiązkowa. Studenci odrabiają ćwiczenia w godzinach wyznaczonych dla poszczególnych grup przez dziekanat. Odrabianie ćwiczeń w innym czasie możliwe jest jedynie w przypadku choroby lub innego poważnego wypadku losowego, po jego udokumentowaniu i uzyskaniu zgody adiunkta ds. dydaktyki dr Danuty Sakowskiej, jeśli będą wolne stanowiska. Ćwiczenia rozpoczynają się punktualnie w wyznaczonych godzinach. Spóźnieni studenci nie piszą sprawdzianu wiadomości (tzw. kartkówki), a więc uzyskują O punktów. W sali ćwiczeniowej obowiązuje noszenie białych fartuchów lekarskich, zakładanych i zdejmowanych w szatni. W szatni należy również zmienić obuwie lub nałożyć ochraniacze. Przed opuszczeniem sali ćwiczeniowej obowiązuje dokładne umycie rąk, a w razie konieczności również ich odkażenie w pojemnikach zawierających płyn odkażający. Na terenie całego Zakładu obowiązuje zakaz palenia tytoniu. Studenci zobowiązani są do oszczędzania barwników, odczynników, bibuły i ligniny oraz ostrożnego obchodzenia się ze szkłem i aparaturą. Szczególnej ostrożności wymaga posługiwanie się mikroskopem. Po skończonym ćwiczeniu soczewki obiektywu immersyjnego powinny być dokładnie przemyte zmywaczem. Ezy, szczypce do utrwalania preparatów, hodowle, itp. należy po skończonym ćwiczeniu zgromadzić na jednym z końców stołu laboratoryjnego. W przypadku stłuczenia lub wylania hodowli bakteryjnej, należy pozostać na miejscu i poprosić kolegów o powiadomienie o tym wypadku asystenta, który po ustaleniu zasięgu skażenia zajmie się jego likwidacją. Do ćwiczeń należy przygotowywać się ze skryptów i podręczników wymienionych na tablicach ogłoszeniowych. Zakres wymaganych na poszczególnych ćwiczeniach wiadomości umieszczany jest razem z tematycznym planem ćwiczeń na tablicach ogłoszeniowych. Przygotowanie do ćwiczeń będzie sprawdzane poprzez tzw. kartkówki, polegające na pisemnej odpowiedzi na pięć pytań w czasie dziesięciu minut. Wyniki kartkówek oceniane będą następująco: jedna poprawna odpowiedź to jeden tzw. mały punkt. Suma uzyskanych małych punktów zostanie podzielona przez 5, co da tzw. duże punkty dodawane do punktów uzyskanych na egzaminie końcowym. Uzyskanie 0 punktów z kartkówki będzie każdorazowo skutkowało koniecznością ustnego zaliczenia na następnym ćwiczeniu zakresu materiału, który obowiązywał. Kolokwia przeprowadzane są w dniach i godzinach ćwiczeniowych. Nieusprawiedliwiona nieobecność na kolokwium, lub nieprzystąpienie do jego zaliczenia, pociąga za sobą utratę terminu i uzyskanie oceny niedostatecznej. Nieobecność usprawiedliwiona zwolnieniem lekarskim powoduje jedynie utratę Jednego z trzech terminów kolokwium. Zwolnienie lekarskie należy przedstawić najpóźniej w dniu kolokwium. Wyniki kolokwiów przeliczane są na punkty dodawane do liczby punktów uzyskanych na egzaminie końcowym. Przeliczenie jest następujące: bardzo dobry (5) ponad dobry (4,5) dobry (4) dość dobry (3,5) = +4 punkty = +3 punkty = +2 punkty = +1 punkt dostateczny (3) = O punktów niedostateczny (2) = - 2 punkty Warunkiem dopuszczenia do egzaminu końcowego jest zaliczenie wszystkich ćwiczeń, seminariów i kolokwiów. Nie uzyskują zaliczenia studenci, którzy opuścili bez usprawiedliwienia więcej niż dwa ćwiczenia, lub z przyczyn usprawiedliwionych więcej niż 30% ogólnej liczby ćwiczeń. Pozytywna ocena z kolokwium nie może być poprawiana. Negatywna ocena może być poprawiona tylko dwukrotnie, w okresie do daty następnego kolokwium. Egzamin składa się z części praktycznej i części teoretycznej. Część praktyczna odbywa się tylko w jednym terminie, tj. na ostatnim ćwiczeniu i nie ma możliwości jej powtarzania. Niezaliczenie ćwiczeń do dnia poprzedzającego termin egzaminu praktycznego oznacza niedopuszczenie do obu części egzaminu. Część teoretyczna jest pisemna i składa się z około stu pytań testowych. O zaliczeniu egzaminu decyduje suma punktów uzyskanych z obu części egzaminu. Po zaliczeniu egzaminu ustalany jest stopień który zależy od sumy punktów uzyskanych z egzaminu i punktów dodatkowych zdobytych na ćwiczeniach i kolokwiach. Przeliczenie jest następujące: Odsetek zdobytych Stopień _____punktów_______________________ <66 niedostateczny (2) 66 - 74 dostateczny (3) >74-82 dość dobry (3,5) >82 - 90 dobry (4) >90-98 ponad dobry (4,5) >98 bardzo dobry (5) Przykład: student uzyskał z egzaminu 92 punkty na 115 możliwych, a więc 80%. Gdyby nie miał punktów dodatkowych, dostaje ocenę 3,5. Ponieważ ma jednak 12 punktów dodatkowych, uzbierał w sumie 104 punkty, przekroczył zatem 90% możliwych do zdobycia punktów i otrzymuje ocenę 4,5. Studenci, których średnia z kolokwiów wynosi ponad 4,5 i uzyskali co najmniej 13 punktów z egzaminu praktycznego, mogą zdawać egzamin ustny w tzw. terminie zerowym. Termin ten jest traktowany jako dodatkowy. Niezgłoszenie się w ustalonym terminie na egzamin bez usprawiedliwienia, równoznaczne jest z utratą terminu i otrzymaniem oceny niedostatecznej. Nieobecność usprawiedliwiona zwolnieniem lekarskim powoduje jedynie utratę jednego z trzech terminów egzaminu. Usprawiedliwienie nieobecności musi być złożone najpóźniej w dniu egzaminu. Możliwe jest przesłanie zwolnienia faksem lub telefoniczne powiadomienie o chorobie i przesłanie zwolnienia pocztą; najpóźniejszą datą na przesyłce musi być wtedy data egzaminu.. Zalecane podręczniki podstawowe: Mikrobiologia lekarska dla studentów medycyny M.L.Zaremba, J.Borowski Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2001 Wirusologia lekarska M.Kańtoch Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1998 Zalecane podręczniki uzupełniające: Mikrobiologia ogólna H.G.Schlegel Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000 Mikrobiologia i choroby zakaźne G.Virella Urban & Partner, Wrocław 2000 Mikrobiologia - krótkie wykłady J.Nicklin, K.Graeme-Cook, T.Paget. R.Killington Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000 Podstawy wirusologii molekularnej A.Piekarowicz Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004 Zakażenia szpitalne D.Dzierżanowska, J.Jeliaszewicz [Red.] a-medica press, Bielsko Biała 1999 Forma zaliczenia końcowego - egzamin (część praktyczna i teoretyczna - test)