czytaj streszczenie - Wyższa Szkoła Ekonomii i Administracji w

„Zeszyty Ekonomiczne Wyższej Szkoły Ekonomii i Administracji w Bytomiu” nr 2/2010
Streszczenia
Alfreda Zachorowska, Dariusz Wielgórka
Analiza procesów konsolidacji polskiego sektora bankowego
The analysis of consolidation processes in Polish bank sector
Praca naukowa finansowana ze środków na naukę w latach 2008-2010 jako projekt badawczy
The scientific work funded from the science resources in years 2008-2010 as the research project
Streszczenie
Polski sektor bankowy cierpiący na nadmierne rozproszenie kapitału w wyniku procesu
konsolidacji pozytywnie zmienia strukturę kapitałową, wpływając na zwiększenie możliwości
kredytowych banków, zdolności do finansowania przedsięwzięć rozwojowych i modernizacyjnych.
Analiza stopnia koncentracji wykazuje trend wzrostowy. Pomimo wzrostu koncentracji, mierzonej
metodą H-index, jej poziom pozostaje nadal niski, jeżeli przyjmujemy za punkt odniesienia
standardy amerykańskie, co sugeruje dalszy rozwój procesów konsolidacyjnych. Przeprowadzone
w grupie banków komercyjnych badanie ankietowe pozwoliło na identyfikację i weryfikację
determinant wpływających na proces konsolidacji. Analiza uzyskanych w wyniku badania danych
pozwoliła na określenie stopnia efektywności omawianego zjawiska w sektorze polskich banków
komercyjnych. Istotnym elementem analizy stało się także wyodrębnienie głównych motywów,
skłaniających polskie banki do podjęcia decyzji o konsolidacji. W opracowaniu wyników badań
zwrócono również uwagę na determinanty warunkujące powodzenie procesów konsolidacyjnych.
W oparciu o metody statystyczne zbudowano model oceny efektywności „hipotetycznych”
konsolidacji banków.
Słowa kluczowe: bank, konsolidacja, efektywność.
Summary
The Polish bank sector suffering from the excessive dispersion of capital changes its capital
structure through the process of consolidation, influencing the enlargement of the credit possibilities
of banks as well as the ability for funding the development and modernization undertakings.
The analysis of concentration degree shows the growing trend. In spite of the concentration
increase, measured with the use of the H-index method, its level still stays low if one accepts the
American standards for the point of reference, what suggests further development of consolidation
processes. The questionnaire conducted in the group of commercial banks in Poland enabled
the identification and verification of determinants influencing the process of consolidation.
The analysis of data being the effect of conducted research allowed on qualification of the
efficiency degree of presented phenomenon in the sector of Polish commercial banks. The essential
element of analysis was also to separate the main motives inducing the Polish banks to undertake
the decision connected with consolidation. The attention in the study of results was also turned
on determinants conditioning the success of consolidation processes. With the use of statistical
methods one built the model of efficiency evaluation for the “hypothetic” consolidations of banks.
Keywords: bank, consolidation, efficiency.
Marcin Motnyk
Rynek wewnętrzny jako próba reformy funkcjonowania systemu ochrony zdrowia
Internal market as a way of health care system reform
Streszczenie
Jedną z wielu prób reformowania a zarazem usprawnienia działania systemu ochrony zdrowia była
idea rynku wewnętrznego. Głównym celem tej zmiany było dążenie do wprowadzenia częściowej
motywacji ekonomicznej oraz elementów konkurencji w funkcjonowaniu wybranych grup
podmiotów systemu ochrony zdrowia. Konkurencja ta miała obejmować płatnika,
świadczeniodawców oraz podmioty obsługujące dostawców świadczeń zdrowotnych. Skutkiem tej
zmiany miała być poprawa jakości świadczeń, która wpłynęłaby na wzrost zadowolenia pacjentów
poprzez pełniejsze zaspokojenie ich potrzeb zdrowotnych. Zmiana ta wymusiła także konieczność
zmian w sferze zarządzania podmiotami systemu ochrony zdrowia. W artykule zostaną
zaprezentowane podstawowe założenia tej reformy oraz efekty jej wprowadzenia.
Słowa kluczowe: rynek wewnętrzny, system ochrony zdrowia, reforma, konkurencja.
Summary
A health care system has been rereformed many times. Oe of reform ways war to implement
an internal market to a health care system. The main goal of internal market reform was to introduce
same free market elements and economical motivation to health care system. Competition had to
include a payer, health service providers and theirs cooperating firms. Internal market had to
influence on increasing a quality of health care benefits, patients satisfaction. Internal market had an
influence also on management. The article shows the main rules and effects of this reform.
Keywords: internal market, health care system, reform, competition.
Jan Stachowicz
Wyzwania i kierunki zmian w zarządzaniu strategicznym współczesnymi
przedsiębiorstwami i regionami
Challenges and changes directions in strategic management
of contemporary enterprises and regions
Streszczenie
Problemy zarządzania rozwojem współczesnymi przedsiębiorstwami i organizacjami publicznymi,
a także regionami, jako problemy głównie społeczne i etyczne, określają konieczność odchodzenia
od utrwalonych wzorców postrzegania i rozumienia tych organizacji jako systemów otwartych,
a uzasadniają celowość „rozumienia” organizacji i regionów jako sieci społeczne, rozwijane dla
celów racjonalizacji przepływów wiedzy; sieci, w których wartości etyczne i moralne współpracy
i współdziałania nabierają kluczowego znaczenia. W referacie zostaną sformułowane
(z uzasadnieniem ich oryginalności) założenia ontologiczne i epistemologiczne coraz powszechniej
podzielanego wzorca postrzegania i rozumienia organizacji i regionów – nowego paradygmatu
zarządzania strategicznego. Ponadto, zostaną zaprezentowane praktyczne wnioski metodologiczne,
wypływające z tego nowego paradygmatu, dla rozwiązywania ostrych, złożonych problemów
zarządzania strategicznego w naszym regionie.
Słowa kluczowe: zarządzanie strategiczne, paradygmat, zarządzanie wiedzą, region.
Summary
Problems of development management of contemporary enterprises and public organizations
as well as regions (mainly social and ethical problems) form the necessity for moving away of fixed
patterns of perceiving and understanding organizations as open systems. Those problems also
justify recognition of organizations and regions as social networks developed in order to rationalize
knowledge flows and as networks within which the ethical and moral values of co-operation and
co-action are the key ones. In the paper the ontological and epistemological assumptions of more
and more common pattern for organizations and regions’ perception and understanding are
formulated and justified (as the original ones). It is the new strategic management paradigm.
Moreover, there are presented some methodological conclusions for practice in solving out the
compound problems for strategic management in our region.
Keywords: strategic management, paradigm, knowledge management, region.
Lilla Knop
Strategie współpracy – nowe wyzwania i możliwości
Cooperation strategies – new challenges and possibilities
Streszczenie
Celem artykułu jest próba przedstawienia strategii współpracy jako zagadnienia rozpatrywanego
z różnej perspektywy: przedsiębiorstwa realizującego pojedynczą strategię współpracy,
przedsiębiorstwa zarządzającego sieciami współpracy i samej sieci. Przedstawiając obszary
odpowiedzialne za skuteczne wdrażanie strategii współpracy starano się w sposób uproszczony
wyjaśnić złożoność zagadnienia, bowiem każdą perspektywę można analizować z pozycji procesu
i uczenia się, które jest dominującym elementem sukcesu współpracy wielostronnej. Praktyka
aliansów wielostronnych, sieci współpracy czy klastrów wskazuje na szereg nowych wyzwań, które
wymagają pewnej systematyzacji, czego jedną z prób jest niniejszy artykuł.
Słowa kluczowe: strategie współpracy, sieci, klastry.
Summary
The aim of this article is an attempt of presenting a strategy of cooperation as an issue being under
consideration by: the enterprise which realize only one cooperation strategy, the enterprise which
manage the networks of cooperation, and the only network. Presenting the fields that are
responsible for effective implementation of that strategy, there was made an attempt to explain
the complexity of the issue in a simplified way, since each perspective may be analyzed from
the position of process and learning, which are the dominant elements of success of multilateral
cooperation. The practice of multilateral alliances, networks of cooperation or clusters indicates
the range of new solutions that require some systematization, as was attempted in the presented
paper.
Keywords: cooperation strategies, network, cluster.
Krzysztof Janik
Psychokulturowe aspekty zarządzania przedsiębiorstwem górniczym
w okresie restrukturyzacji
Psycho-cultural aspects of mining company management during
the restructuring period
Streszczenie
W artykule przedstawiono znaczenie aspektów psychokulturowych w restrukturyzacji
przedsiębiorstw. Dokonano analizy zachowań człowieka w organizacji. Przeanalizowano znaczenie
kultury organizacyjnej przedsiębiorstwa. Przedstawiono kulturowe fundamenty przekształceń
polskiej gospodarki. Wyszczególniono bariery zewnętrzne i wewnętrzne występujące w procesie
restrukturyzacji polskiego górnictwa węgla kamiennego. Przedstawiono wnioski dotyczące
psychokulturowych aspektów zarządzania przedsiębiorstwem górniczym w okresie restrukturyzacji.
Słowa kluczowe: restrukturyzacja, górnictwo, kultura organizacyjna, zachowania w organizacji.
Summary
The article presents the importance of psycho – cultural aspects of enterprise restructuring.
An analysis of human behavior in organizations and the importance of business culture has been
presented. The paper presents the cultural foundations in the transformation of the Polish economy
and detailed internal and external barriers occurring in the process of restructuring the Polish coal
mining industry. It concludes with the proposals for the psycho – cultural aspects of mining
company management during the restructuring period.
Keywords: restructuring, mining, culture of organizations, behavior in organizations.
Petr Šnapka
K problematice analýzy vlivu úrovně základních vstupních faktorů na EVA podniku
Questions resulting from analysis of elementary incoming factors affecting
company EVA value
Streszczenie
W sytuacji stanu kryzysowego panującego w systemach gospodarczych, z akcentem
na poszukiwanie rozwiązań kryzysu, zasadniczą rolę odgrywa poszukiwanie i ewaluacja kroków
(zmian), które prowadziłyby do orzeźwienia życia gospodarczego. Dane kroki powinny celowo
prowadzić do stabilizacji, a następnie wzrostu wydajności obiektów gospodarczych
(przedsiębiorstw). W celu osiągnięcia określonego poziomu, przedsiębiorstwa powinny prowadzić
bieżącą analizę (syntetycznych) wskaźników bilansowych, które określają wydajność oraz wartość
przedsiębiorstwa, oraz oceniać potencjonalny celowy poziom danych wskaźników w związku
z projektowanymi zmianami, mającymi za cel zapewnić ponowny wzrost wydajności
przedsiębiorstw. W ramach poglądu prezentowanego powyżej został opracowany wykład, który
opisuje potencjalne podejście do analizy udziału poziomu podstawowych czynników, które
wpływają na osiąganą czy projektowaną ekonomiczną wartość dodatnią przedsiębiorstwa, czyli
analizę zmiany w ramach wskaźnika EVA. Dany wskaźnik uważany jest za jeden z podstawowych
wskaźników pomiaru oraz analizy wydajności oraz wartości gospodarczej przedsiębiorstwa.
Słowa kluczowe: analiza efektywności przedsiębiorstwa, wskaźnik ekonomicznej wartości dodanej
(EVA), analiza wrażliwości, metoda logarytmowych indeksów, efektywność
komparacyjna, łańcuch wartościowy przedsiębiorstwa.
Summary
The outstanding point in depressive stage of economical system is searching and evaluation
|of progressive changes (steps) which could get revived the economical conditions. These
provisions (steps) have to focus on stabilization and subsequent economical growth of business
subjects (companies). To meet the target it is necessary to analyse the present level of value index
(syntetical) that shows the efficiency and production rate. It is also absolutelly needed to compare
this index in connection with presumed provisions (steps) which leads to economical re-growth
of company. The content of the article is processed in accordance with above-mentioned point
of view i.e. on the basis of possible approach to analysis of influence on elementary incoming
factors affecting reached or projected economical value of contribution, it means analyse of changes
in the frame of EVA index. This value index is considered as one of the most important indicators
for the analysis of companies economical value and their control.
Keywords: analysis of efficiency, index of Economics Value Added, analysis of sensitivity,
method logarithms of indexes, compensatory efficiency, value–creating Chain.
Henryk Dźwigoł
Restrukturyzacja przedsiębiorstwa produkcyjnego i usługowego w warunkach XXI wieku
Restructuring of a service, trade and production company in the 21st century conditions
Streszczenie
W artykule przedstawiono restrukturyzację jako proces adaptacji jednostek gospodarczych
do wymagań gospodarki rynkowej. Przedstawiono istotę i rodzaje restrukturyzacji oraz
zaproponowano metody w procesie diagnozy systemu organizacyjnego przedsiębiorstwa.
Dokonano próby podejścia indywidualnego do każdego przedsięwzięcia restrukturyzacyjnego
zakładając, iż jest brak jednego uniwersalnego modelu procesu restrukturyzacji. Przedstawiono
również ogólne strategie, które mogą być podstawą do opracowania programu restrukturyzacji
z podkreśleniem wyjątkowości tego procesu.
Omówiono założenia metodyczne programu restrukturyzacji, a także istotę i rodzaje
restrukturyzacji. Dokonano próby modelowania form organizacyjnych w procesie restrukturyzacji
przedsiębiorstwa. Przedstawiono restrukturyzację jako narzędzie strategii zarządzania
we współczesnym przedsiębiorstwie.
Słowa kluczowe: obszary diagnozy, model diagnozy, formy organizacyjne.
Summary
The article presents restructuring as a process of adaptation of commercial entities to the
requirements of market economy. It describes the idea and types of restructuring as well as proposes
methods in the process of diagnosing the organization system of a company.
An attempt has been undertaken to approach each restructuring enterprise individually, basing
on the assumption that there is no single universal model of the process. General strategies have
also been presented, which may become a basis for developing a restructuring program with
the underlining of the uniqueness of the process.
Methodical premises of the restructuring program have also been discussed, as well as the idea
and types of restructuring. An attempt has been made to model the organization forms in the
process of a company restructuring. Restructuring has been resented as a management strategy tool
functioning in a modern company.
Keywords: diagnosis area, diagnosis models, organization forms.
Bogusław Pieczyski
Wpływ czynników ograniczających na podejmowanie decyzji produkcyjnych
i zysk przedsiębiorstwa
Effect of limiting factors on decision-making and profit production company
Streszczenie
W artykule rozważa się zagadnienia wyznaczania optymalnego programu produkcyjnego.
Rozpatruje się tu najczęściej stosowany w praktyce przypadek, w którym zakłada się, że ceny
poszczególnych produktów są wielkościami stałymi, natomiast koszty wytwarzania produktów nie
są współzależne.
W celu znalezienia najlepszego programu produkcyjnego, maksymalizującego zysk
przedsiębiorstwa z działalności operacyjnej, wykorzystuje się pojęcie marży netto. Jeżeli wystąpi
jeden czynnik ograniczający proces produkcyjny to w celu znalezienia optymalnego programu
produkcyjnego posługujemy się wskaźnikami zyskowności.
Metodologia oparta o wskaźniki zyskowności staje się nieprzydatna, gdy pojawią się co najmniej
dwa czynniki ograniczające. W tym ostatnim przypadku właściwym jest posłużenie się
programowaniem liniowym.
Posługując się przykładem, w którym wystąpiły dwa czynniki ograniczające autor wykazał,
że w takim przypadku prosta metodologia wyznaczania programów produkcyjnych nie prowadzi
do znalezienia programu najlepszego.
Słowa kluczowe: program produkcyjny, wskaźniki zyskowności, czynniki ograniczające,
optymalizacja.
Summary
The paper considers the issues determining the optimal production program. Consider the most
commonly practice used, in which it is assumed that the prices of individual products are fixed
amounts, while the costs of production are not interdependent. In order to find the best production
program, maximizing profit companies from operating activities, uses the concept of net margin.
If there is one factor limiting the production process, to find the optimum production program,
we use the indicators of profitability.
The methodology based on indicators of profitability becomes useless when there are at least two
limiting factors. In the below case it is appropriate the use of the linear programming.
Using the example in which there were two factors limiting the author showed that in this case,
a simple methodology of production programs do not lead to find the best program.
Keywords: production program, profitability ratios, limiting factors, optimization.
Włodzimierz Kotowski
Hydrokraking węgli kamiennych z próżniową pozostałością z destylacji ropy
do paliw płynnych
Hydrocracking of hard coal together with petrochemical vacuum residue
for the production of liquid fuels
Streszczenie
Nieustanny wzrost cen ropy wymusza na krajach, które ją importują, a posiadają własne zasoby
węgli kamiennych lub/oraz brunatnych, aby te ostatnie przetwarzały wspólnie z próżniową
pozostałością z destylacji ropy do paliw płynnych. W rozprawie przedstawiono badania
laboratoryjne w tym obszarze procesowo-technicznym wraz z osiągniętą wielkością konwersji
substratów, jak i uzyskaną wydajnością produktów.
Słowa kluczowe: hydrokraking, katalizator, wodór, frakcja ropy, węgiel, paliwa płynne.
Summary
Continual oil price increase forces the importing countries which are rich in own hard coal beds
and/or brown coal beds to process those natural resources jointly with vacuum residue to produce
liquid fuels. This paper presents the results of research scale in that area. The process-technical
aspects were discussed, and the figures were presented for the available conversions of feeds and
product yields.
Keywords: hydro cracking, catalyst, hydrogen, petroleum, coal, liquid fuels.
Renata Przywarska
Zarządzanie gospodarką odpadami w przedsiębiorstwie
Waste management in an enterprise
Streszczenie
Zarządzanie gospodarką odpadami to jeden z systemów usprawniających funkcjonowanie całego
przedsiębiorstwa. Dobrze prowadzona gospodarka odpadami przekłada się na efektywność
i sprawność prowadzonej działalności.
W artykule przedstawiona została analiza obowiązków przedsiębiorstw w zakresie gospodarki
odpadami z przywołaniem przepisów najbardziej istotnych w omawianej kwestii.
W artykule przedstawiono następujące zagadnienia:
– narzędzia zarządzania gospodarką odpadami,
– gospodarka odpadami w firmie i sposoby jej realizacji,
– system zarządzania środowiskowego wg normy ISO 14 001,
– korzyści wynikające z uporządkowania gospodarki odpadami.
Artykuł został napisany na podstawie literatury przedmiotu, obowiązujących przepisów prawnych
oraz doświadczeń własnych autorki.
Słowa kluczowe: zarządzanie, gospodarka odpadami, narzędzia zarządzania, regulacje prawne,
sprawozdawczość, zarządzanie środowiskowe.
Summary
Waste management is one of the systems improving the functioning of a whole enterprise. Good
management of waste translates into the effectiveness and efficiency of the company’s activity.
The article presents an analysis of enterprises’ duties within the scope of waste management
with reference to major regulations applying to the matter discussed.
The following issues have been raised in the article:
 waste management tools,
 waste management and the manners of its application in a company,
 environmental management system according to ISO 14 001 standard,
 benefits resulting from the good organization of waste management.
The article has been written on the basis of reference books, law regulations in force as well as the
author’s own experiences.
Keywords: waste management, management tools, legal regulations, reporting,
environmental management.
Maria Ślęzok
Materiały szkło-ceramika na bazie szkieł fluoroindowych
Glass-ceramic materials based on fluoroindate glasses
Streszczenie
Materiały typu szkło-ceramika łączą w sobie zalety ośrodka szklistego oraz cechy ośrodka
krystalicznego, w którym otoczenie jonu pierwiastka optycznie czynnego jest strukturalnie
uporządkowane. W artykule przedstawiono wyniki badań mających na celu opracowanie na bazie
szkieł fluoroindowych materiałów typu szkło-ceramika, zawierających w ich fazach krystalicznych
pierwiastki aktywne (Pr+3 i Tm+3) o właściwościach pozwalających na użycie tych nowych
produktów do budowy elementów optoelektronicznych. Określono technologiczne warunki
tworzenia się faz krystalicznych, a także wyznaczono luminescencyjne charakterystyki powstałych
materiałów.
Słowa kluczowe: szkło-ceramika, kontrolowana krystalizacja, jony ziem rzadkich.
Summary
The glass-ceramic type materials because of their properties are an unusually attractive material,
however still difficult to obtain. Glass-ceramic combines advantages of both vitreous centre and
crystalline centre in which the environment of optically active element’s ion is structurally
organized. The aim of the research was to gain on the base of fluoroindate glasses a transparent
glass-ceramic materials with increased concentration of active elements (Pr+3 and Tm+3)
in crystalline phase. The properties of obtained materials show that is possible to use them
in optoelectronics. The technological conditions of crystallization are described. The luminescence
characteristics of obtained materials are showed.
Keywords: glass-ceramic, controlled crystallization, rare soil ions.
Edward Chrzan, Sławomir Kowalski
Programy, lojalność, emocje – czynniki wpływające na dokonywanie wyborów politycznych
Programs, loyalty, excitement – factors influencing the political choices
Streszczenie
Marketing polityczny jako pewna szczególna forma marketingu nie odbiega w swych zasadach
w istotny sposób od marketingu stosowanego na rynku powszechnych produktów. Podobnie jak
w ogólnym marketingu mamy tu do czynienia z segmentacją rynku, plasowaniem produktu czy
stosowaniem technik promocji mających przyciągać nabywców.
Przeprowadzone badania wskazują, że wyborca w bardzo ograniczonym zakresie w swych
decyzjach wyborczych zwraca uwagę na programy polityczne. Podstawowym czynnikiem
decydującym o decyzjach wyborczych jest lojalność wobec danego ugrupowania politycznego
wynikająca z przynależności do danej grupy społecznej, wyróżniającej się systemem wartości,
światopoglądem czy sytuacją materialną.
Istotnym elementem decydującym o decyzjach wyborczych są też emocje. Wyborca, czyli po prostu
człowiek, w swym postępowaniu kieruje się głównie emocjami, którym raczej podporządkowuje
swój racjonalizm, niż odwrotnie – emocje są powściągane przez przesłanki racjonalne.
Słowa kluczowe: programy polityczne, lojalność wyborcy, emocje.
Summary
Political marketing as a specific form of marketing does not differs from the rules of the marketing
used in the market of the regular products. Similarly like in the general marketing we deal with
the market segmentation, product placement or using promotional techniques.
The conducted research shows that the voter pays limited attention while voting to the political
programmes. The main factor in voting decision is the loyalty to the political party resulting from
the social group affiliation. The social group distinguishes itself by the system of value or financial
situation. The important elements deciding about voting decisions are emotions. The voter,
a human, goes into the emotions which are subordinated to rationalism.
Keywords: political agendas, loyal voters and emotions.
Mirosław Czapka, Urszula Kontny
Organizacja i finansowanie pomocy państwa w zakresie dożywiania w Polsce
w latach 2006-2013
The organization and financing of state aid for supplementary feeding
in the years 2006-2013
Streszczenie
Problematyka żywności i żywienia jest przedmiotem zainteresowania wielu dyscyplin naukowych.
Wynika to z konieczności zapewnienia człowiekowi żywności dla jego rozwoju i życia. W artykule
zagadnienie żywności przedstawione zostało z punktu widzenia pomocy społecznej, gdyż istotnym
problemem, z którym borykają się osoby bezdomne, ubogie, starsze oraz bezrobotne jest brak
ekonomicznej dostępności do żywności. Dlatego tak ważne są wszelkiego typu inicjatywy
łagodzące skutki tej społecznej ułomności. Poniżej scharakteryzowana zostanie organizacja
i finansowanie pomocy państwa w zakresie dożywiania poprzez programy celowe.
Słowa kluczowe: żywienie, pomoc państwa, programy dożywiania.
Summary
The issue of food and nutrition is of interest to many scientific disciplines. This is due to the need
to provide food for man’s development and life. In this paper the issue of food was presented from
the viewpoint of social welfare as an important problem faced by homeless, poor, elderly
and unemployed is the lack of economic access to food. It is therefore important all mitigation
initiatives of social disability. Below is characterized the organization and financing of state aid
for nutrition targeted programs.
Keywords: Nutrition, state aid, nutrition program.