KRWAWIENIA W POŁOŻNICTWIE I GINEKOLOGII

WWW.RatownictwoMedyczne.Friko.p1
Krwawienia w położnictwie i ginekologii
PORONIENIE (abortus)– przedwczesne ukończenie ciąży w skutek wydalenia
obumarłego jaja płodowego (przed ukończeniem 22 tyg. ciąży).
Wyróżniamy:
o poronienie samoistne i poronienie sztuczne
o poronienie jednoczasowe i poronienie dwuczasowe
Kliniczne postaci poronienia:
o Poronienie zagrażające (abortus imminens)
o Poronienie zaczynające się (abortus incipiens)
o Poronienie w toku (abortus in tractu)
o Poronienie niezupełne (abortus in completus)
o Poronienie zupełne (abortus completus)
o Poronienie szyjkowe (abortus cervicalis)
o Resztki po poronieniu (residua post abortum)
o Poronienie zatrzymane (missed abortion)
Przyczyny:
o Ze strony jaja płodowego,
o Nieprawidłowości narządów płciowych kobiety,
o Choroby ogólnoustrojowe kobiety ciężarnej,
o Czynniki hormonalne
o Czynniki psychiczne
o Czynniki zewnątrzpochodne
Objawy:
o Krwawienie z dróg rodnych,
o Ból w podbrzuszu i okolicy krzyżowej
Postępowanie:
o Obserwacja stanu ogólnego
o Obserwacja stanu położniczego: krwawienie, dolegliwości bólowe, dobrostan płodu,
o Leżenie, spokój fizyczny i psychiczny,
o Ograniczenie ilości badań ginekologicznych,
o Leki podtrzymujące ciążę,
o Szew na szyjkę.
CIĄŻA POZAMACICZNA (graviditas extrauterina) – to każda ciąża rozwijająca
się poza jamą macicy. W zależności od miejsca zagnieżdżenia się zapłodnionej komórki
jajowej wyróżniamy ciążę:
o Jajnikową,
o Jajowodową – 99 %
o Brzuszną
o Szyjkową
Przyczyny:
o Przeszkody na drodze wędrówki komórki jajowej,
1
WWW.RatownictwoMedyczne.Friko.p1
Krwawienia w położnictwie i ginekologii
o Zaburzenia perystaltyki jajowodu,
o Inne przyczyny – wcześniejsze poronienia, IUD, operacje na jajowodzie
Diagnostyka:
o Oznaczenie – B-HCG
o USG ginekologiczne
o Nakłucie zatoki Douglasa
o Laparoskopia
Objawy:
o Zatrzymanie miesiączki,
o Nudności, brak łaknienia, wymioty,
o Utrata świadomości, zasłabnięcia,
o Plamienia,
o Bóle o różnym nasileniu,
o Uczucie parcia na stolec,
o Tkliwość przydatków,
o Objawy wstrząsu – pęknięta ciąża
Objawy pęknięcia jajowodu – nagły ból w podbrzuszu, reakcja wstrząsowa z podrażnieniem
otrzewnej, bladość powłok skórnych, duszność, objawy ostrego brzucha,
Postępowanie – bezwzględna hospitalizacja.
PORÓD PRZEDWCZESNY (partus praematurus imminens) – poród
występujący przed ukończeniem wieku ciążowego (przed 37 tyg. a po 22 tyg. ciąży). Masa
płodu nie przekracza 2500 gram, ale jest większa niż 1000 gram.
Czynniki, które mogą spowodować wystąpienie porodu przedwczesnego:
o Czynniki działające przed zajściem w ciążę,
o Czynniki działające w przebiegu ciąży,
Rozpoznanie:
o Zwrócić uwagę na czynniki ryzyka porodu przedwczesnego
o Regularna czynność skurczowa mięśnia macicy: skurcze częściej niż co 10 minut,
trwają 30 sekund,
o Postępuje rozwieranie i skracanie się części pochwowej szyjki macicy,
o Rozwarcie ujścia wewnętrznego szyjki macicy nie mniejsze niż 2 cm,
Postępowanie:
o Hospitalizacja,
o Leżenie – pozycja Trendelenburga
o Usunięcie lub zmniejszenie oddziaływania czynników ryzyka
o Leczenie farmakologiczne: leki B-adrenergiczne, Magnez, leki rozkurczowe, leki
hormonalne, leki psychotropowe, glikokortykosteroidy,
Przedwczesne odklejanie łożyska (ablatio placentae praecox) – to częściowe lub
całkowite odklejenie prawidłowo usadowionego łożyska od powierzchni jego przyczepu.
Następuje przed porodem płodu w ostatnich miesiącach ciąży lub podczas porodu – skutek
2
WWW.RatownictwoMedyczne.Friko.p1
Krwawienia w położnictwie i ginekologii
rozwierania się szyjki macicy. W wyniku tego następuje krwawienie z naczyń krwionośnych
matczynych i płodowych. Powoduje powstanie krwiaka pozałożyskowego.
Wyróżniamy przedwczesne odklejenie łożyska:
o Łożysko odklejone centralnie – krwiak pozałożyskowy,
o Łożysko odklejone centralnie i brzeźnie – krew – skrzepy na zewnatrz,
Objawy: obiektywne i subiektywne.
Łożysko przodujące (placenta praevia) – jest to łożysko usadowione w dolnym
odcinku macicy lub w jego okolicy częściowo lub całkowicie pokrywające ujście wewnętrzne
kanału szyjki macicy.
Wyróżniamy łożysko przodujące:
o Zupełnie czyli centralnie,
o Częściowo,
o Brzeźnie,
o Nisko usadowione łożysko,
Objawy – krwawienie z dróg rodnych,
Pęknięcie macicy (rubtura uteri) – całkowite lub częściowe pęknięcie ścian macicy
podczas ciąży, porodu lub połogu. Najczęściej wówczas gdy istnieją predyspozycje
anatomiczne, np.: osłabienie mięśni macicy ( stan po cc), po zszyciu macicy z powodu
przebicia jej ścian, wady rozwojowe macicy, wielodzietność, nieprawidłowe stosowanie
preparatów naskurczowych. Ogólnie przyczyny – samoistne i urazowe.
Wyróżnimy pęknięcie zupełne (wszystkie warstwy) i niezupełne (uszkodzeniu nie ulega
otrzewna).
Rozpoznanie:
o Pęknięcie bezobjawowe – w bliźnie pooperacyjnej,
o Faza zagrażającego pęknięcia – silne i bardzo bolesne skurcze mięśnia macicy
(pierścień skurczowy Bandla po wyżej pępka i układa się skośnie), dolny odcinek
macicy jest bardzo bolesny i tkliwy w czasie badania, napięte więzadła obłe, rodząca
jest niespokojna, w stanie ogólnym wzrost RR, tętna i oddechu,
o Faza dokonanego pęknięcia – ostry nagły ból, po czym skurcze macicy ustępują, w
badaniu palpacyjnym dwa „guzy” w jamie brzusznej: płód i macica, objawy wstrząsu
hiopowolemicznego,
Postępowanie – natychmiastowa operacja!!!
ROZPOZNANIE RÓŻNICOWE
Przedwczesne odklejanie się
łożyska
Łożysko przodujące
Pęknięcie macicy
3
WWW.RatownictwoMedyczne.Friko.p1
Krwawienia w położnictwie i ginekologii
1. Początek nagły,
gwałtowny;
1. Początek spokojny,
1. Objawy zagrażającego
pęknięcia,
2. Silne bóle brzucha, głównie 2. Bark bólów przed
po stronie umiejscowionego
wystąpieniem czynności
łożyska,
porodowej,
2. Natychmiastowe ustąpienie
czynności skurczowej,
3. Mięsień macicy silnie
napięty, brzuch wzdęty,
bolesny,
3. Brzuch jak przy danym
tygodniu ciąży, mięsień
macicy miękki,
3. Gwałtowny ból, rodząca
krzyczy,
4. Krwawienie – ma tendencję
do powtarzania się i
przedłużania się; zewnętrzne
lub wewnętrzne, krew
ciemna,
4. Krwawienie zawsze
4. Objawy krwotoku
zewnętrzne, obfite, krwią
wewnętrznego.
jasną, nasilające się z
momentem rozpoczęcia się
czynności skurczowej,
krwawienia się powtarzają,
najczęściej w ostatnich
miesiącach, bez uchwytnych
przyczyn i bez odczuwalnych
skurczów macicy, często w
spokoju, podczas snu,
pierwsze krwawienie zwykle
skąpe kolejne w różnych
odstępach czasu, o różnym
nasileniu,
5. Objawy rozwijającego i
pogłębiającego się wstrząsu.
5. Stan ogólny zależy od
liczby i wielkości
krwawienia.
5. Wstrząs hipowolemiczny.
6. Brak ruchów i tętna płodu.
6. Ruchy i tętno płodu
zachowane.
6. Części płodu wyczuwalne
pod powłokami.
4