Str. 8 sieniu do kobiet ze schorzeniami ginekologicznymi, - Kierowanie na badania i/lub pobieranie ma teriałów do badań diagnostycznych, w tym wy dzieliny z dróg rodnych w celu oceny stopnia czystości pochwy i cytologii szyjki macicy. Położna buduje świadomość kobiet: - EDUKUJE -dostarcza kobietom podstawowych i kompleksowych informacji na temat przyczyn i możliwości zapobiegania raka szyjki macicy; - INFORMUJE o możliwości skorzystania z bez płatnych badań cytologicznych; - PRZEKONUJE do wyrobienia nawyku regu larnych badań ginekologicznych, w tym cyto logii. Położna pomaga kobiecie przełamać: - STRACH - kobiety często boją się złej diagno zy; - STEREOTYP MYŚLENIA: rak to zły los, fa tum, choroba uwarunkowana genetycznie, nie ma na nią wpływu; - rak mnie nie dotyczy - to choroba starszych kobiet; nie będę się badać, bo jeszcze mi coś wykryją; - POCZUCIE WSTYDU wśród młodych kobiet w środowiskach wiejskich - stereotyp myśle nia: „ona nie ma męża, idzie do ginekologa, na pewno jest w ciąży"; - BLOKADĘ PSYCHICZNA przed wizytą u gi nekologa; - BRAK TROSKI O WŁASNE ZDROWIE - są sprawy ważniejsze: dzieci, mąż, dom, praca; - BRAK EDUKACJI SEKSUALNEJ-słowo ma cica wciąż jest wstydliwe; - BRAK ŚWIADOMOŚCI, że to badanie jest waż ne. Położna informuje kobietę o: głównych czynnikach ryzyka rozwoju raka szyjki macicy: - Zakażenia HPV 16, 18 i inne typy onkogenne; - Wiek; - Wczesne rozpoczęcie współżycia (przed 18 rż); - Duża liczba partnerów seksualnych; - Partnerzy „wysokiego ryzyka" (poligamiczni, zakażeni HPV, szczególnie ci, których part nerki miały raka szyjki macicy/ dysplazję duże go stopnia); - Palenie tytoniu; - Niski status ekonomiczny; - Liczne ciąże i porody; - Śródbłonkowa neoplazja szyjki macicy w wy wiadzie. BIULETYN OIPiP prawdopodobnych czynnikach ryzyka: - Wieloletnie stosowanie doustnej antykoncep cji:. - Dieta uboga w owoce i warzywa; - Zakażenie HIV lub inne czynniki upośledzają ce system immunologiczny (przeszczepy na rządów); - Częste stany zapalne pochwy wywołane przez: Chiamydia Trachomatis, Neisseria Gonorrhoe. HSV2: Położna informuje o możliwości zastosowania profilaktyki pierwotnej raka szyjki macicy: 1. Unikanie wczesnego rozpoczęcia współżycia (do zakażenia HPV najczęściej dochodzi podczas ini cjacji seksualnej); 2. Unikanie ryzykownych zachowań seksualnych w celu zapobiegania zakażeniom narządu rod nego; 3. Zaprzestanie lub ograniczenie palenia tytoniu; 4. Stosowanie diety bogatej w antyoksydanty; 5. Szczepienia przeciw HPV. i profilaktyki wtórnej: 1. Uczestnictwo w Ogólnopolskim Programie Aktywnej Profilaktyki Raka Szyjki Macicy: bezpłatne badanie cytologiczne co 3 lata u kobiet w wieku 25- 59 lat i diagnostyki pogłębionej: - kolposkopia - badanie histopatologiczne - diagnostyka HPV Położna wyjaśnia kobiecie na czym polega badanie cytologiczne, uczy ją gdzie i kiedy powinna zgłosić się do badania cytologicznego: podaje adresy placówek, określa indywidualny termin badania (nie wcześniej niż 4 dni po ostatnim dniu krwawienia miesięcznego i nie później niż 4 dni przed rozpoczęciem miesiączki). Położna uczy kobietę jak powinna przygotować się do pobrania rozmazu (kobieta powinna być około 1 tygodnia po użyciu gałek dopochwowych, co najmniej 1 dzień po badaniu przez ginekologa, w dniu badania nie powinna wykonywać irygacji, przez 3-4 dni powinna wstrzymać się od współżycia). Położna pobiera rozmaz cytologiczny. W tym celu: zapisuje dane pacjentki, zbiera wywiad ginekologiczny (liczba ciąż i sposób ich ukończenia: poronienie samoistne, sztuczne, porody: siłami natury i cięcia cesarskie). Jeśli pacjentka nie rodziła, czy współżyje (jeśli .nie współżyje rozmaz cytologiczny pobiera bez użycia wziernika). Pyta o termin ostatniej miesiączki długość; bolesność, obfitość krwawień, długość cyklu, przebyte choroby i operacje ginekologiczne, zabiegi na szyjce macicy, leczenie hormonalne (antykoncepcję, HTZ), obecność