Najcz**ciej wyst*puj*ce wady i schorzenia wzroku oraz ich wp*yw
advertisement
Najczęściej występujące wady i schorzenia wzroku oraz ich wpływ na funkcjonowanie dziecka w szkole Dalekowzroczność (nadwzroczność) - w dalekowzroczności obraz skupiony jest przez oko za siatkówką. Dalekowidz aby widzieć ostro, odsuwa obiekty dalej od oczu. Leczenie opiera się na właściwym doborze okularów lub soczewek (tzw. „plusy”) lub zabiegu operacyjnym. Dzieci obarczone nadwzrocznością nie zgłaszają problemów z widzeniem w dal, gdyż istniejącą wadę wzroku korygują za pomocą własnej akomodacji. Aby zwiększyć moc optyczną oka uruchamiana zostaje akomodacja i światło pada na siatkówkę. Stale włączona akomodacja może jednak prowadzić do wielu dolegliwości takich jak: bóle głowy, bóle oczu, niechęć do pracy z bliska, szczególnie do czytania, zaburzenia koncentracji czy nadmierne zmęczenie. Dzieci z nieskorygowaną nadwzrocznością często wolą zajęcia sportowe lub zajęcia niezwiązane z intensywną pracą z bliska, gdyż nie odczuwają wtedy opisanych wyżej dolegliwości. Konsekwencjami nadwzroczności są: niechęć do nauki, złe wyniki w szkole; zmęczenie podczas czytania, zapalenia spojówek. Krótkowzroczność - wada wzroku polegająca na nieprawidłowym skupianiu promieni światła przez oko (skupiane są przed siatkówką). Osoby cierpiące na krótkowzroczność mają problemy z widzeniem na duże odległości. Przybliżają obiekty bliżej oczu, przy patrzeniu na duże odległości mrużą oczy. W leczeniu stosuje się okulary lub soczewki kontaktowe (tzw. „minusy”). Możliwe jest też leczenie operacyjne. Na rozwój krótkowzroczności może mieć wpływ: nasilona praca wzrokowa z bliska, długie czytanie i nauka, praca z komputerem oraz spędzanie znacznej ilości czasu przy grach komputerowych. Objawy krótkowzroczności u dzieci: siadanie blisko telewizora, a w szkole w pierwszej ławce; trudności z dostrzeganiem tego co jest napisane na tablicy; odpisywanie z zeszytu kolegi. Astygmatyzm - wada wzroku, przy której mamy do czynienia z zakłóceniem symetrii oko (dokładniej rogówki). Osoby cierpiące na astygmatyzm widzą nieostro w niektórych obszarach pola widzenia. W zależności od rodzaju astygmatyzmu pacjentom zaleca się odpowiednie okulary korekcyjne lub soczewki kontaktowe. Obraz widziany przez astygmatyka jest zniekształcony. Można go porównać do obrazu widzianego w gabinecie luster. Linie proste wyglądają jak krzywe. Poza tym linie pionowe mogą wydawać się jaśniejsze w porównaniu z liniami poziomymi. Kontury przedmiotów są niewyraźne, mało widoczne. Bardzo wyraźny jest brak wyczucia przestrzeni. Astygmatyk nie widzi różnicy w kącie nachylenia przedmiotu, przez co między innymi może krzywo powiesić obraz na ścianie, czy coś krzywo przykleić. Obraz widziany przez astygmatyka wygląda tak, jakby był za mgłą. Oczopląs -polega na występowaniu niezamierzonych, rytmicznych drgań gałek ocznych. Może być wrodzony albo może towarzyszyć różnym schorzeniom oczu. Często osoby z oczopląsem szukają tzw. strefy ciszy czyli takiego wyrównawczego ustawienia głowy w którym oczopląs zmniejsza się lub zanika. Należy jednak pamiętać, że nie u wszystkich osób strefa ciszy występuje. Oczopląs może znacznie utrudniać czytanie z powodu występujących trudności z fiksacją na poszczególnych linijkach czy wyrazach tekstu, może wystąpić drganie i zamazywanie tekstu. Często uczeń z oczopląsem szybko się męczy podczas pracy z tekstem. A im większe jest zmęczenie tym oczopląs może się nasilać. Oczopląsowi towarzyszy znaczne obniżenie ostrości widzenia na bliski i daleki dystans. Zaburzenia akomodacji oka i widzenia obuocznego - mogą powodować trudności w nauce czytania i pisania, wystarczającymi symptomami wskazującymi na konieczność badań układu akomodacyjnego jest niechęć dziecka do czytania, trudności w koncentracji uwagi i wynikające z nich słabe postępy w nauce, które w procesie badań psychologicznych mogą być zdefiniowane jako dysleksja, choć w rzeczywistości mogą mieć swe podłoże w problemach akomodacyjnych oka. Dziecko, które źle widzi nie potrafi koncentrować się na nauce, nie czyta ze zrozumieniem, nie rozwiązuje zadań itd. W wyniku zaburzeń akomodacji oka i widzenia obuocznego dzieci mają trudności w nauce czytania i pisania, ponieważ tekst, na który patrzą jest nieostry, rozdwojony, przemieszczający się lub pulsujący. Jego ostrość jest chwilami lepsza, chwilami gorsza, przez co obraz jest niestabilny. Dziecko, które ma zaburzenia widzenia nie wie, że źle widzi, nie ma porównania, w konsekwencji nie umie powiedzieć nam o swoich problemach. Zez - jest to uciekanie oka w kierunku nosa lub skroni. Nierównoległe patrzenie może zdarzać się dzieciom już w pierwszych miesiącach życia. Zez może być zbieżny, rozbieżny, ku górze, ku dołowi. Oko zezujące traci zdolność widzenia, pojawia się niedowidzenie, które może powodować obniżenie ostrości widzenia. Leczenie polega na noszeniu odpowiedniej korekcji, ćwiczeniach ortoptycznych, ewentualnym zabiegu operacyjnym. Niedowidzenie Obniżenie ostrości wzroku bez organicznej przyczyny, a jeżeli istnieje przyczyna organiczna, to nie tłumaczy ona stopnia upośledzenia wzroku. Niedowidzenie jest przede wszystkim defektem widzenia centralnego. Jest zjawiskiem długotrwałym, prowadzi do wyłączenia oka słabszego lub zezującego, w dużym stopniu z obuocznego widzenia .U dzieci z niedowidzeniem stosuje się ćwiczenia pleoptyczne a najlepsze efekty uzyskuje się przed ukończeniem 7 roku życia. Wymagają one współpracy z rodzicami, gdyż często uzupełnianiem ćwiczeń jest zasłanianie oka dobrze widzącego i dodatkowe ćwiczenia w domu.
