Spis treści Str. 01 Spis treści List Prezesa Zarządu ........................................................................................................ 3 Charakterystyka spółki Makarony Polskie SA............................................................... 5 Organizacja Spółki .......................................................................................................... 5 Wybrane dane rynkowe .................................................................................................. 6 Makarony Polskie SA na rynku kapitałowym .................................................................. 8 Działalność spółki Makarony Polskie SA ..................................................................... 10 Główne produkty i usługi ............................................................................................... 10 Otoczenie rynkowe........................................................................................................ 14 Znaczące umowy .......................................................................................................... 18 Czynniki istotne dla rozwoju Spółki ............................................................................... 21 Sytuacja finansowa ........................................................................................................ 29 Omówienie wyników...................................................................................................... 29 Segmenty operacyjne ................................................................................................... 31 Czynniki i zdarzenia, w tym nietypowe, mające wpływ na wyniki ................................. 34 Struktura aktywów i pasywów Spółki ............................................................................ 36 Analiza wskaźnikowa .................................................................................................... 39 Pozostałe informacje finansowe ................................................................................... 41 Ład Korporacyjny .......................................................................................................... 49 Oświadczenie o stosowaniu zasad ładu korporacyjnego ............................................. 49 System kontroli wewnętrznej i zarządzania ryzykiem w procesie sporządzania sprawozdań finansowych .............................................................................................. 49 Kapitał akcyjny .............................................................................................................. 51 Prawo do podjęcia decyzji o emisji lub wykupie akcji ................................................... 54 Zasady zmiany Statutu Makarony Polskie SA .............................................................. 55 Walne Zgromadzenie .................................................................................................... 55 Rada Nadzorcza ........................................................................................................... 58 Zarząd ........................................................................................................................... 60 Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Str. 02 Spis treści Informacje pozostałe ...................................................................................................... 63 Informacja dot. współpracy z biegłym rewidentem ....................................................... 63 Społeczna odpowiedzialność biznesu ......................................................................... 64 Pracownicy .................................................................................................................... 64 Środowisko naturalne.................................................................................................... 67 Rynek ............................................................................................................................ 67 Społeczeństwo .............................................................................................................. 69 Oświadczenia zarządu ................................................................................................... 71 Oświadczenie w sprawie rzetelności sporządzenia sprawozdania finansowego ......... 71 Oświadczenie w sprawie wyboru podmiotu uprawnionego do badania sprawozdania finansowego .................................................................................................................. 71 Zatwierdzenie sprawozdania finansowego ................................................................... 71 Informacje o firmie.......................................................................................................... 72 Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 List Prezesa Zarządu Str. 03 Ubiegły rok był dobry dla naszej firmy, osiągnęła ona całkowite przychody ze sprzedaży na poziomie 127,7 mln zł, zysk netto na poziomie 5,0 mln zł, zaś EBITDA przekroczyła poziom 10 mln zł. List Prezesa Zarządu Szanowni Państwo, Drodzy Akcjonariusze, Przedkładam Państwu Sprawozdanie z działalności i Sprawozdanie finansowe spółki Makarony Polskie SA za 2015 rok. Ubiegły rok był dobry dla naszej firmy, osiągnęła ona całkowite przychody ze sprzedaży na poziomie 127,7 mln zł, zysk netto na poziomie 5,0 mln zł, zaś EBITDA przekroczyła poziom 10 mln zł. Zarząd realizował politykę wzrostu wartości firmy poprzez działania tak ilościowe, jak i jakościowe. Zysk netto przypadający na jedna akcję wzrósł o 26%, zaś wartość księgowa jednej akcji zwiększyła się o 6% z 6,91 zł do 7,29 zł. Osiągnięte wyniki są oznaką bardzo zdrowych fundamentów firmy. Poprzedni rok dla producentów żywności był rokiem trudnym. Presja deflacyjna, kryzys rynków na wschód od Polski, oraz intensywna konkurencja cenowa utrudniały realizację wzrostu sprzedaży i marż. Grupa Makrony Polskie SA pokonała te przeciwności poprzez dużą skalę produkcji makaronów, ciągłe podnoszenie jakości oraz wysoką elastyczność mocy produkcyjnych. Byliśmy w stanie w bardzo krótkim czasie odpowiadać na wyzwania rynku i oczekiwania sieci dyskontowych. W 2016 roku firma będzie kontynuowała politykę marketingową nakierowaną na produkty prozdrowotne, łatwe w przygotowaniu i wytworzone z lokalnych surowców. Makaron orkiszowy, żytni, czy też gryczany są oczekiwane przez rynek, podobnie jak suszone przekąski z owoców i warzyw. Zakład Produkcyjny w Rzeszowie, Zakład Produkcyjny w Częstochowie oraz Stoczek Natura Sp. z o.o. wdrożyły certyfikaty BIO, dzięki czemu w tym roku zaoferują na rynku linie produktów ekologicznych. W polityce inwestycyjnej koncentrujemy się na rozbudowie Zakładu Produkcyjnego w Rzeszowie o nowe powierzchnie produkcyjno-magazynowe, a także realizujemy we wszystkich zakładach program rozbudowy sekcji pakowania wyrobów gotowych, wdrażając nowe wzory opakowań – wygodne dla klienta i bezpieczne dla środowiska. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Str. 04 List Prezesa Zarządu Spółka Makrony Polskie SA wypłaciła akcjonariuszom w 2015 roku dywidendę. Zarząd zamierza rekomendować w tym oraz w przyszłych latach Walnemu Zgromadzeniu Akcjonariuszy wypłatę ponad 33% zysku netto w formie dywidendy. Rok 2015 był rokiem wymagającym, a zarazem udanym. Wysoka jakość produktów, innowacyjne technologie oraz kreatywność i zaangażowanie załogi pozwoliły Grupie Makarony Polskie osiągnąć wzrost ograniczony na poziomie ponad 10%. W 2016 roku Zarząd będzie realizował politykę budowy silnych marek, wprowadzania produktów B2B i HoReCa oraz ciągłej ekspansji w kraju i za granicą. Z szacunkiem, Zenon Daniłowski Prezes Zarządu Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Charakterystyka spółki Makarony Polskie SA Str. 05 Makarony Polskie SA jest spółką dominującą Grupy Kapitałowej, która składa się z trzech spółek: dwóch produkcyjnych i jednej handlowej. W 2016 roku Spółka zamierza opublikować strategię działalności Grupy na lata 2016-2020. Charakterystyka spółki Makarony Polskie SA Organizacja Spółki Makarony Polskie SA jest producentem szerokiej gamy makaronów; wytwarzanych w technologii tłoczonej i walcowanej. Spółka oferuje makarony w wielu różnorodnych formach: świderki, pióra, spaghetti, kolanka, nitki, muszelki i wiele innych - wytwarzane na bazie mąki durum i mąki z pszenicy zwyczajnej, jak również z mąk rzadziej stosowanych z tzw. zbóż pierwotnych np. orkisz. W swoim portfolio Spółka posiada również produkty odpowiadające na trendy żywności prozdrowotnej - makarony z dodatkiem kwasów Omega 3. Planowane jest uruchomienie produkcji wyrobów BIO Podstawowe oferowane marki makaronów to Makarony Polskie, Sorenti i Abak (bibrand z Makarony Polskie). Pod marką Sorenti oferowane są również sosy do makaronów. Makarony Polskie SA jest jednostką dominującą Grupy Kapitałowej („Grupa”, „Grupa Makarony Polskie”), w skład której wchodzą dwie jednostki zależne: Stoczek Natura Sp. z o.o. MP Trade Sp. z o.o. Stoczek Natura Sp. z o.o. jest producentem przetworów mięsnowarzywnych (dania gotowe, pasztety, smalce), przetworów warzywnych (sałatki, marynaty) oraz przetworów owocowych (dżemy, syropy, powidła). Produkty spółki oferowane są pod markami Stoczek, Tenczynek i Męska Rzecz. MP Trade Sp. z o.o. jest spółką, której celem jest świadczenie usług pośrednictwa sprzedaży produktów brandowych Grupy Makarony Polskie w kanałach handlu tradycyjnego, handlu nowoczesnego i eksportu. Spółka MP Trade Sp. z o.o. prowadzi także handel na własny rachunek towarami obcymi polskich i zagranicznych producentów. Dodatkowym profilem działalności nowej spółki jest prowadzenie usługowej działalności pośrednictwa sprzedaży produktów na rzecz polskich i zagranicznych podmiotów. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Str. 06 MP Trade Sp. z o.o. jest spółką handlową. Jej utworzenie wpisuje się w strategię Grupy polegającą na dążeniu do stałej poprawy rentowności i efektywności funkcjonowania Grupy Charakterystyka spółki Makarony Polskie SA Makarony Polskie SA 100% udziałów Stoczek Natura Sp. z o.o. 100% udziałów MP Trade Sp. z o.o. Zmiany w organizacji Grupy Makarony Polskie w okresie 2015 roku W dniu 28 września 2015 roku Zarząd spółki Makarony Polskie SA utworzył spółkę zależną pod firmą MP Trade Sp. z o.o. z siedzibą w Stoczku Łukowskim, w której spółka Makarony Polskie SA objęła 100% udziałów, reprezentujących 100% głosów na Zgromadzeniu Wspólników. Udziały zostały pokryte wkładem pieniężnym. W grudniu 2015 roku spółka MP Trade Sp. z o.o. przejęła od spółki Makarony Polskie SA część zakładu pracy obejmującą działy: handlu tradycyjnego, handlu nowoczesnego, marketingu, biura wsparcia sprzedaży oraz eksportu. Utworzenie spółki MP Trade Sp. z o.o. z siedzibą w Stoczku Łukowskim wpisuje się w strategię Makarony Polskie SA polegającą na dążeniu do stałej poprawy rentowności i efektywności funkcjonowania Grupy. Wybrane dane rynkowe „Światowy Rynek makaronu w 2020 roku będzie wart ponad 86 mld dolarów. Średni wskaźnik rocznego wzrostu (CARG) ma wynosić 5%, a największym rynkiem zbytu dla Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Str. 07 Charakterystyka spółki Makarony Polskie SA makaronów pozostanie niezmiennie rejon Azji i Pacyfiku” (Źródło: Portal Spożywczy za technavio.com „Global Pasta and Noodles market 2016-2020”) Spółka Makarony Polskie SA działa na rynku krajowym (obejmującym handel tradycyjny, handel nowoczesny oraz B2B i instytucje) oraz na rynkach zagranicznych. W 2015 roku, eksport Spółki zanotował 50,7% wzrost w stosunku do 2014 roku. Zanotowany wzrost sprzedaży to efekt przede wszystkim nawiązania współpracy z nowymi klientami z rynków europejskich (Szwecja, Bośnia i Hercegowina, Grecja czy Francja) oraz z kilkoma firmami z krajów afrykańskich takich jak Gabon, Burkina Faso, a także poszerzania oferty asortymentowej u dotychczasowych klientów. Rok 2015 okazał się trudnym wyzwaniem na rynkach Ukrainy i Rosji ze względu na niestabilną sytuację polityczną i ekonomiczną. Nie wpłynęło to jednak w znaczącym stopniu na wyniki sprzedaży. Przychody ze sprzedaży Spółki w tys. zł 127 675 120 000 117 182 8,9% 100 000 80 000 60 000 40 000 20 000 0 2015 2014 Produkty Grupy Makarony Polskie cieszą się wśród zagranicznych odbiorców dobrą opinią. Są synonimem produktów zdrowych, pochodzących z ekologicznie czystych obszarów Polski i smacznych, stąd ich rosnąca popularność na rynkach zagranicznych. Spółki Grupy w najbliższych latach skupią się głownie na pozyskaniu i obsłudze klientów z rynków europejskich oraz afrykańskich. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Str. 08 Charakterystyka spółki Makarony Polskie SA W perspektywie najbliższych lat na znaczeniu będzie zyskiwał sektor e-commerce, jako pełnoprawny kanał sprzedaży. Grupa planuje wielopoziomowe wejście w ten perspektywiczny sektor, m.in. poprzez obecność na platformach handlowych swoich kontrahentów oraz wzmocnioną aktywność w mediach społecznościowych, także w kontekście prosprzedażowym. Obecnie na rynku obserwowana jest przewaga rozwoju sektora usług nad handlem towarami, co w przyszłości może mieć przełożenie na mniejszą dynamikę rozwoju kategorii spożywczych, w których Grupa funkcjonuje w segmentach „business to consumer” (B2C). Z tego też względu Grupa dostrzega potencjał własny w sektorze „business to business” (B2B), zwłaszcza w kategorii produktów dla gastronomii. W swojej polityce dystrybucyjnej B2C Grupa koncentrować się będzie na klientach mających największy potencjał obrotowy w kategoriach spożywczych reprezentowanych przez Grupę jako producenta żywności szybkiej i wygodnej, m.in. na międzynarodowych sieciach convenience, w średnim i małym formacie oraz na sieciach lokalnych zrzeszonych wokół tzw. „megadystrybutorów”. Spółki Grupy aktywnie poszukują nowych perspektywicznych obszarów funkcjonowania – przejawem tych działań jest np. umowa konsorcjum zawarta przez spółkę zależną Stoczek Natura Sp. z o.o. Konsorcjum rozwijać będzie innowacyjne technologie produkcji suszu z owoców, warzyw i grzybów, przy współpracy z Uniwersytetem Przyrodniczym w Lublinie. Makarony Polskie SA na rynku kapitałowym Notowania i główne wskaźniki Akcje spółki Makarony Polskie SA notowane są na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie od kwietnia 2007 roku. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Charakterystyka spółki Makarony Polskie SA Str. 09 Zmiana od 2013-01-02 2013-01-02 2014-01-02 2014-01-02 2015-01-02 2016-01-04 2,06 3,80 3,80 6,03 6,03 193% WIG20 2 626 2 431 2 431 2 309 1 804 -31% WIG-Spożywczy 3 719 3 330 3 330 2 452 3 409 -8% Makarony Polskie SA Polityka dywidendy w Makarony Polskie SA W 2015 roku Zarząd Spółki zarekomendował Zwyczajnemu Walnemu Zgromadzeniu, aby zysk netto za rok obrotowy 2014 w wysokości 3 974 619,90 zł podzielić w następujący sposób: kwotę 1 572 512,07 złotych przeznaczyć na wypłatę dywidendy, tj. wypłacić dywidendę w wysokości 0,17 zł brutto na jedną akcję, pozostałą część zysku w kwocie 2 402 107,83 złotych przeznaczyć na kapitał zapasowy Spółki. W dniu 26 czerwca 2015 roku Zwyczajne Walne Zgromadzenie Makarony Polskie SA podjęło decyzję o wypłacie dywidendy zgodnie z wnioskiem Zarządu. Dzień dywidendy został ustalony na 15 lipca 2015 roku. Dywidenda została wypłacona w dniu 3 sierpnia 2015 roku. Do dywidendy uprawnionych było 9 250 071 akcji Spółki. Dodatkowo Zarząd Spółki postanowił, że w kolejnych latach obrotowych również będzie starł się rekomendować Zwyczajnemu Walnemu Zgromadzeniu wypłatę dywidendy dla akcjonariuszy, choć każdorazowo możliwość wypłaty dywidendy uzależniana będzie od wysokości osiągniętego zysku, bieżących celów inwestycyjnych i sytuacji Spółki. Wykorzystanie wpływów z emisji W okresie od 1 stycznia 2015 roku do dnia przekazania niniejszego sprawozdania Spółka nie przeprowadzała emisji akcji. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Działalność spółki Makarony Polskie SA Str. 10 Portfolio Spółki jest stale dostosowywane do trendów rynkowych i potrzeb odbiorców – w ostatnim czasie wzbogaciły go produkty funkcjonalne: dietetyczne i prozdrowotne. Działalność spółki Makarony Polskie SA Główne produkty i usługi Asortyment produktów markowych: MAKARONY: MAKARONY POLSKIE – marka dedykowana konsumentom ceniącym dobrą, polską jakość w rozsądnej cenie. Portfolio marki obejmuje tradycyjne makarony jajeczne (walcowane) oraz makarony tłoczone, wyprodukowane z różnych rodzajów mąk, w tym z mąk pełnoziarnistych pozyskiwanych od kwalifikowanych dostawców. Marka posiada wyraźną osobowość, wpisującą się w popularny i stabilny trend rynkowy promocji żywności rodzimej, lokalnej. W 2015 roku oferta marki została poszerzona o kolejny produkt funkcjonalny - makarony 100% orkisz o charakterze dietetycznym i prozdrowotnym. Produkt ten uzupełnił dotychczasową linię funkcjonalną złożoną z makaronów z Omega 3 oraz makaronów pełnoziarnistych ze zwiększoną zawartością błonnika. W asortymencie marki zadebiutowała także całkiem nowa linia asortymentowa „W Kuchniach Świata” inspirowana smakami słonecznej Italii. Debiut submarki został zrealizowany na trzech tzw. dużych formach makaronu wytwarzanych w 100% z mąki z twardoziarnistej pszenicy durum, przeznaczonych do nadziewania. Prowadzone były również prace nad kolejnymi innowacjami produktowymi, które będą stopniowo wdrażane do sprzedaży na przestrzeni 2016 roku. Naszą ambicją jest, aby brand Makarony Polskie stał się narzędziem do uporządkowania rozdrobnionej obecnie średniej, umiejscowionej poniżej lidera udziałów, półki tuż i przejęcia które obecnie posiadają bardzo liczni drobni producenci. W I kwartale 2015 roku marka Makarony Polskie została odznaczona wyróżnieniem „Dobra Marka 2015”. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Str. 11 Działalność spółki Makarony Polskie SA SORENTI - to marka stworzona z myślą o smakoszach włoskiej kuchni, posiadająca w ofercie najpopularniejsze formy makaronów produkowanych w 100% z mąki pochodzącej z przemiału najwyższej jakości twardoziarnistej pszenicy durum, która gwarantuje, że makaron nie rozgotowuje się i pozostaje al dente. Na rynku krajowym marka Sorenti dość powszechnie funkcjonuje nowoczesnym. Przewagą w intensyfikującym w kanale tej marki swoje działania konkurencyjnym otoczeniu jest przystępna cena produktów. Marka Sorenti stanowi także bardzo atrakcyjny towar eksportowy z dużym potencjałem rozwoju i dalszej internacjonalizacji. W 2015 roku Makarony Polskie SA posiadała w swojej ofercie handlowej również produkty markowe wytwarzane przez spółkę Stoczek Natura Sp. z o.o., na podstawie umowy o wspólnej dystrybucji produktów spółek Grupy. W ramach asortymentu produktów markowych spółki zależnej oferowane były: PRZETWORY MIĘSNO-WARZYWNE: W 2015 roku asortyment markowy w zakresie przetworów mięsno-warzywnych obejmował dania gotowe pod markami Stoczek i Męska Rzecz. Dania gotowe oferowane przez Grupę - klasyczne obiady kuchni polskiej - łączą w sobie domowy smak z wygodą i szybkością ich przygotowania. Jako takie doskonale wpisują się w aktualne trendy na rynku produktów spożywczych. Potwierdzają to notowane od kilku lat dwucyfrowe wzrosty sprzedaży wolumenowej tej kategorii, ich źródłem jest w dużej mierze rozwój rynkowy asortymentu pod marką „Męska Rzecz”, wsparty niestandardowymi formami promocji i pobudzania sprzedaży. Marka „Męska Rzecz” dedykowana jest do najszerszego grona konsumentów tej kategorii spożywczej, specjalnie doprawiona pod męski gust, konkurująca na półce swoją przystępną ceną. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Działalność spółki Makarony Polskie SA Str. 12 W asortymencie marki Stoczek, oprócz tradycyjnych dań kuchni polskiej zamkniętych w słoiku, funkcjonują również przetwory mięsno-tłuszczowe w postaci smalców oraz jakościowych mięsiw w słoikach. Mięsiwa stanowią odpowiedź na przyrastający segment premium. Są to produkty wytwarzane z pełnowartościowego, wysokiej jakości mięsa, bez sztucznych dodatków. Stanowią doskonałą alternatywę dla popularnych puszkowanych konserw mięsnych. PRZETWORY WARZYWNE W 2015 roku asortyment w zakresie przetworów warzywnych obejmował głównie sałatki i marynaty pod marką Tenczynek – tradycyjne dodatki warzywne uatrakcyjniające i urozmaicające dania, zarówno na zimno, jak i na gorąco. Produkty te mają swoje wierne grono konsumentów, wpisują się również w politykę eksportową Grupy - marka Tenczynek pozycjonowana jest na półkach „ethnic food” jako produkt „premium”. PRZETWORY OWOCOWE W 2015 roku asortyment w zakresie przetworów owocowych obejmował dżemy i powidła (Stoczek i Tenczynek) oraz syropy (Tenczynek) – produkowane z zachowaniem najwyższej jakości, bez sztucznych barwników i konserwantów. Ponieważ kategoria spożywcza dżemów osiągnęła punkt nasycenia rynku, obserwowana jest tendencja rozwijania nowych segmentów smakowych oraz produktów typu BIO. W odpowiedzi na trendy rynkowe Grupa prowadzi prace nad poszerzeniem portfolio dżemów o tego typu produkty, głównie opierając się na perspektywie eksportowej. Przetwory owocowe Grupy – produkcji regularnej i ekologicznej - cieszą się niezmiennie dużym powodzeniem na rynkach eksportowych, szczególnie w Niemczech i Chinach. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Str. 13 Działalność spółki Makarony Polskie SA Asortyment produktów private label: Produkty pod obcą marką są obecne w każdym segmencie oferty handlowej Spółki. W zakresie private label Spółka jest wiodącym producentem makaronów walcowanych i tłoczonych oraz liczącym się dostawcą przetworów mięsno-warzywnych, warzywnych i owocowych. W 2015 roku kontynuowano rozwój współpracy ze stałymi odbiorcami Spółki wprowadzając nowe kategorie i nowy asortyment makaronów, przetworów mięsnowarzywnych, warzywnych i owocowych. Jednym z osiągnięć był pozytywnie zakończony test rynkowy nowych produktów makaronowych – włoskich form przeznaczonych do nadziewania. Dzięki temu nowe produkty na stałe wpisały się w asortyment sezonowych in-outów kluczowych klientów, a Spółka zyskała opinię innowatora, z którym warto podejmować wyzwania testów nowych produktów. Stanowi to doskonałą perspektywę na rozwój dalszej współpracy, a także otwiera możliwości implementacji tego typu nowości na asortyment brandowy Spółki i Grupy. Duże zainteresowanie zakupami produktów private label w Makarony Polskie SA przez wiodące, a także mniejsze sieci jest dowodem na wysoką jakość, sprawność organizacyjną Spółki, świadczy o jej pozycji konkurencyjnej i wiarygodności. Usługi oferowane przez Grupę Makarony Polskie: Pod koniec 2015 roku spółka Makarony Polskie SA, za sprawą nowej spółki zależnej MP Trade Sp. z o.o., weszła na rynek usług handlowych. MP Trade Sp. z o.o. rozwija handel na własny rachunek towarami obcymi polskich i zagranicznych producentów, a także prowadzi usługową działalność pośrednictwa sprzedaży produktów na rzecz polskich i zagranicznych podmiotów. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Działalność spółki Makarony Polskie SA Str. 14 Otoczenie rynkowe Rynki zbytu spółki Makarony Polskie SA można podzielić na rynek krajowy (obejmujący private label, handel tradycyjny, handel nowoczesny oraz B2B i instytucje) oraz eksport (w tym sprzedaż przez pośredników krajowych). W ujęciu Like-for-Like (LFL), Spółka osiągnęła w 2015 roku następujące przychody ze sprzedaży: w tys. zł Przychody ze sprzedaży 2015 2014 r/r 127 675 117 182 +8,9% Struktura przychodów Spółki Struktura przychodów Spółki 4.0% 4.0% 2015 15.3% 2015 2.6% 2.6% 15.2% 2014 2014 21.4% 60.7% 62.1% B2B i instytucje Eksport 18.6% 97.4% 96,0% kraj eksport PL HN i HT *uwaga: w 2015 roku, dla uzyskania większej przejżystości danych sprzedażowych, nastąpiło uporządkowanie i przeniesienie niektórych klientów pomiędzy kanałami sprzedaży. W wyniku tego działania nastąpiło również dostosowanie danych sprzedażowych za rok 2014 w celu uzyskania pełnej porównywalności danych za lata 2015 i 2014. Private label Największy udział w przychodach Spółki (62,1%) miał kanał private label (PL) oferujący produkty pod markami własnymi sieci krajowych i zagranicznych: PL (w tys. zł) 2015 2014 r/r Przychody ze sprzedaży 79 328 71 187 +11,4% W sektorze private label Grupa Makarony Polskie jest wiodącym na rynku krajowym dostawcą makaronów walcowanych i tłoczonych oraz liczącym się producentem przetworów mięsno-warzywnych, warzywnych i owocowych. Sprzedaż w tym kanale wzrosła o 11,4% w 2015 vs. 2014 rok. Wzrost spowodowany był zmianą polityki sprzedaży (akcje in/out), wprowadzeniem do sprzedaży nowych form Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Działalność spółki Makarony Polskie SA Str. 15 makaronów i różnorodnej gramatury nowości w segmencie dań gotowych w słoikach, jak również dostosowaniem oferty asortymentowej do oczekiwań rynku. Znaczący wpływ na osiągnięty wynik miała również zmiana postrzegania potencjału Spółki przez niektórych odbiorców co skutkowało wprowadzeniem nowych produktów Spółki, do ich oferty handlowej. Realizacja założeń na 2016 rok przyniesie dalszy wzrost sprzedaży w odniesieniu do roku poprzedniego, co pozwoli na umocnienie pozycji lidera w produkcji marek własnych. W 2015 Spółka prowadziła proces dywersyfikacji odbiorców. Głównymi odbiorcami w tym kanale są takie sieci jak: Jeronimo Dystrybucja Polska, LIDL, Auchan, Żabka, Intermarche, Stokrotka, GK Specjał, Lewiatan. Tylko jeden z klientów przekroczył próg 10% udziału w jednostkowych przychodach ze sprzedaży (łącznie produktów brandowych i private label). Spółka nie w żaden formalny sposób powiązana z operatorem tej sieci, a współpraca z kontrahentem odbywa się na zasadach partnerskich i jest korzystna dla spółki Makarony Polskie SA. Handel nowoczesny i handel tradycyjny Kolejnym znaczącym dla Spółki przychodem na poziomie 18,6%, osiągniętym na rynku krajowym jest sprzedaż brandów Grupy (marki: Makarony Polskie, Sorenti, Stoczek, Tenczynek i Męska Rzecz) w kanałach handlu nowoczesnego (HN) i handlu tradycyjnego (HT): HN i HT (w tys. zł) 2015 2014 r/r Przychody ze sprzedaży 23 775 25 100 -5,3% Na spadek wartości sprzedaży wpływ miała konkurencja cenowa na rynku oraz fakt, że Spółka konsekwentnie rezygnowała ze sprzedaży nierentownych indeksów oraz porządkowała portfolio produktów oferowanych na rynku. Kolejnym czynnikiem mającym wpływ na spadek sprzedaży w kanałach HN i HT było przesunięcie wybranych klientów do obsługi przez kanał private label, będące elementem celowej polityki Spółki odpowiadającej na potrzebę rynku dotyczącą sposobu i poziomu obsługi klienta. W 2016 roku Spółka planuje rozwój współpracy i pozyskanie nowych, dotychczas nieobsługiwanych sieci zagranicznych, krajowych i lokalnych. Dodatkowo we współpracy z obecnymi klientami, Grupa prowadzi zawansowane prace nad wdrożeniem nowych, oczekiwanych przez rynek produktów, które docelowo poszerzą podstawową ofertę Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Działalność spółki Makarony Polskie SA Str. 16 W ramach kanału B2B Grupa rozwija głównie sprzedaż makaronów i półproduktów dla piekarnictwa i cukiernictwa, a także działalność usługową polegającą na napełnianiu słoików i puszek dla klientów jako podwykonawca. produktową Spółki. W tym celu na przełomie lat 2015/2016 Spółka przeprowadziła restrukturyzację zatrudnienia w zespołach handlowych, wyznaczając nowe, ambitne cele na rok 2016. B2B i instytucje B2B i instytucje stanowiły w 2015 roku ok. 15,3%, w całości przychodów Grupy: B2B i Instytucje (w tys. zł) 2015 2014 r/r Przychody ze sprzedaży 19 526 17 829 +9,5% Sprzedaż w kanale dystrybucji B2B i Instytucje w 2015 roku wyniosła 19,5 mln zł i była wyższa o 1,7 mln zł (tj. 9,5%) w stosunku do 2014 roku. Spółka wciąż pracuje nad pozyskaniem nowych, perspektywicznych odbiorców. Prowadzone są działania mające na celu rozwój, indywidualizowanie oferty i zwiększenie konkurencyjności Spółki. Eksport Eksport w całości przychodów Spółki za rok 2015 stanowił 4,0%: Eksport (w tys. zł) 2015 2014 r/r Przychody ze sprzedaży 5 046 3 097 +62.9% Sprzedaż eksportowa Spółki w 2015 roku wyniosła ponad 5,0 mln zł (realizowana własnym zespołem handlowym oraz przez pośredników). Był to wynik wyższy od osiągniętego w 2014 roku o 62,9%. Spółka, za pośrednictwem MP Trade Sp. z o.o., realizuje obecnie długoterminową strategię pozyskiwania nowych rynków zbytu. Nawiązane bezpośrednie relacje z finalnymi odbiorcami pozytywnie przekładają się na poziom realizowanej marży. Na poniższym wykresie przedstawiono strukturę sprzedaży eksportowej, w podziale na dotychczasowych i nowo pozyskanych klientów. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Str. 17 Spółka uczestniczy w programie „Makarony Europy”, edukującym ukraińskich i chińskich odbiorców o właściwościach zdrowotnych makaronów, ich różnorodności oraz wysokiej jakości produktów pochodzących z UE, w tym z Polski. Działalność spółki Makarony Polskie SA w tys. zł S truktura sprzedaży eksport ow e j 2 800 2 732 2 700 2 600 2 500 2 400 2 314 2 300 2 200 2 100 dotychczasowi klienci nowi klienci W 2015 roku przedstawiciele Spółki brali czynny udział w targach GULFOOD w Dubaju, SIAL w Szanghaju oraz mniejszych imprezach tematycznych, np.: w Portugalii i Irlandii (część targów objęta była dofinansowaniem unijnym). Spółka Makarony Polskie SA w 2015 roku działała głównie na rynkach europejskich (Portugalia, Austria, Francja, Irlandia, Litwa, Łotwa, Niemcy, Wielka Brytania, Ukraina) oraz afrykańskich. Rok 2015 okazał się trudnym wyzwaniem na rynkach Ukrainy i Rosji ze względu na niestabilną sytuację polityczną i ekonomiczną. W październiku 2015 roku spółka Makarony Polskie SA wygrała przetarg ogłoszony przez Ukraińską sieć handlową, na dostawy makaronu. Podpisanie kontraktu nastąpiło w grudniu 2015 roku. Przewidywana wartość dostaw w okresie 2 lat trwania umowy (2016-2017) to kwota ok. 4 mln zł. Po dacie bilansowej Spółka wraz z innymi producentami skupionymi w Polskiej Izbie Makaronu (PIM), przystąpiła do realizacji programu „Makarony Europy” prowadzonego przez PIM. Celem programu jest promocja makaronu na terenie Ukrainy oraz Chińskiej Republiki Ludowej. Ukraińscy i chińscy odbiorcy (konsumenci, dystrybutorzy) będą edukowani o właściwościach zdrowotnych makaronów, a także o różnorodności i wysokiej jakości produktów makaronowych pochodzących z państw Unii Europejskiej, w tym z Polski (zostaną wyemitowane reklamy w telewizji, prasie i na stronach internetowych, przeprowadzone będą akcje promocyjne w trakcie targów i w punktach sprzedaży). Realizacja Programu ma przyczynić się do rozwoju rynku zbytu i wzrostu wolumenu sprzedaży makaronów produkowanych w Unii Europejskiej. Program realizowany będzie przez okres 3 lat (w latach 2016-2018). Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Str. 18 Działalność spółki Makarony Polskie SA Znaczące umowy Umowa z Jeronimo Martins Polska SA Na podstawie umowy zawartej pomiędzy Makarony Polskie SA i Jeronimo Martins Polska SA do sieci Biedronka sprzedawane są makarony pod markami własnymi sieci: Vitalia, Pasatni (z mąki twardoziarnistej pszenicy durum), Dobrusia i Makaron Szlachecki. W styczniu 2015 roku Spółka zawarła z Jeronimo Martins Polska SA aneks do umowy dotyczący rozszerzenia dotychczasowej współpracy o dostawy do sieci sklepów Biedronka makaronów razowych pod marką Pastani. Wartość przychodów w ramach kontraktu w roku obrotowym 2015 wyniosła ok. 44,4 mln zł i stanowiła ok. 34,8% jednostkowych przychodów ze sprzedaży. Umowa z Raya Distribution z siedzibą w Egipcie W styczniu 2015 roku spółka Makarony Polskie SA zawarła z Raya Distribution z siedzibą w Egipcie pięcioletni kontrakt na dostawy do firmy Raya makaronów produkowanych pod markami Spółki (Sorenti i Makrony Polskie). Raya Distribution jest dywizją spożywczą należącą do Raya Holding for Technology and Communications, spółki publicznej, notowanej na giełdzie w Kairze od maja 2005 roku. Kontrakt jest częścią realizowanej przez Makarony Polskie SA strategii ekspansji na rynki zagraniczne. Zgodnie z zapisami umowy firma Raya prowadzić będzie dystrybucję ww. produktów na terenie Egiptu, Bliskiego Wschodu i Afryki. Umowa została zawarta na zasadach wyłączności. Umowa objęta została ubezpieczeniem należności handlowych udzielonym przez jednego z większych ubezpieczycieli działających w tym zakresie na rynku polskim. Rok 2015 był rokiem rozpoczęcia współpracy, pierwsze obroty z firmą RAYA wyniosły ok. 0,3 mln zł. Spółka traktuje ten kontrakt jako kluczowy z uwagi na fakt, że rynek afrykański jest obecnie kluczowym kierunkiem rozwoju eksportu Grupy (obok rynków europejskich). Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Działalność spółki Makarony Polskie SA Str. 19 Umowy kredytowe z bankami BZ WBK SA i BGK W 2015 roku Spółka dokonała zmian w portfelu umów kredytowych: w maju 2015 roku zawarła z Bankiem Zachodnim WBK SA aneksy do umów kredytu w rachunku bieżącym i kredytu inwestycyjnego oraz umowę kredytu obrotowego o łącznej wartości 21,8 mln zł, w czerwcu 2015 roku zawarła z Bankiem Gospodarstwa Krajowego umowę kredytu obrotowego nieodnawialnego w rachunku kredytowym z limitem 5 mln zł oraz aneks do umowy kredytu otwartego w rachunku bieżącym z limitem kredytowym 6,0 mln zł. Zmiany zostały szczegółowo opisane w punkcie „Sytuacja Finansowa/Pozostałe informacje/Informacje o zaciągniętych i wypowiedzianych umowach kredytowych i faktoringowych” niniejszego sprawozdania. Umowa faktoringu z BZ WBK Faktor Sp. z o.o. W lipcu 2015 roku Spółka zawarła z BZ WBK Faktor Sp. z o.o., w trybie korespondencyjnym, aneks do umowy faktoringu pełnego z dnia 12 grudnia 2013 roku (forma faktoringu to faktoring z przejęciem ryzyka niewypłacalności odbiorcy). Aneks do umowy faktoringu zwiększa dostępny limit faktoringowy o 1,5 mln zł (z 8,0 mln zł do 9,5 mln zł) oraz obniża marżę i opłaty na rzecz Faktora dostosowując je do aktualnej oceny ekonomicznej Spółki oraz warunków rynkowych. Umowy na dostawy surowca do spółki Makarony Polskie SA We wrześniu 2015 roku spółka Makarony Polskie SA przyjęła politykę zakupu surowców na okres 2015/2016 oraz zawarła kontrakty zabezpieczające dostawy surowców do zakładów produkcyjnych firmy. Zawarcie ww. umów jest zgodne z polityką Spółki odnośnie zabezpieczenia dostaw surowca po stałych cenach na realizację kontraktów zawartych z odbiorcami produkowanych wyrobów oraz zapewnienia Spółce dostępu do surowca w relatywnie niskiej i stałej cenie przez dłuższy okres czasu, co jest szczególnie istotne w kontekście obecnej, niestabilnej sytuacji na rynku surowcowym. Kilka z zawartych umów spełniło kryteria umowy znaczącej: - UMOWA ZE SPÓŁKĄ POLSKIE MŁYNY SA Z SIEDZIBĄ W W ARSZAWIE Przedmiotem kontraktu są dostawy mąki wyprodukowanej w Polskich Młynach SA. Umowa określa ramową wielkość dostaw i stałą cenę zakupu w okresie od 1 października 2015 roku do końca września 2016 roku, określa także tryb ustalania wielkości dostaw i stałych cen zakupu na kolejne okresy. Zawarta umowa zastępuje Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Str. 20 Działalność spółki Makarony Polskie SA wszelkie wcześniej zawarte przez spółki umowy i porozumienia dotyczące współpracy. Umowa zawarta została na czas nieokreślony. - UMOWA ZE SPÓŁKĄ POLSKIE ZAKŁADY ZBOŻOWE PZZ W KRAKOWIE SA Przedmiotem kontraktu są dostawy mąki wyprodukowanej w PZZ Kraków. Umowa określa ramową wielkość dostaw i stałą cenę zakupu w okresie od 1 października 2015 roku do końca września 2016 roku, określa także tryb ustalania wielkości dostaw i stałych cen zakupu na kolejne okresy. Zawarta umowa zastępuje wszelkie wcześniej zawarte przez spółki umowy i porozumienia dotyczące współpracy. Umowa zawarta została na czas nieokreślony. - UMOWY FIRMĄ PHU AGRO SP. Z O.O. W okresie krótszym niż 12 miesięcy spółka Makarony Polskie SA zawarła z firmą PHU AGRO Sp. z o.o. umowy, których łączna szacunkowa wartość spełnia kryterium umowy znaczącej. Umową o najwyższej wartości jest zawarta w trybie korespondencyjnym, w dniu 30 września 2015 roku, umowa o współpracy na dostawy mąki semoliny. Przedmiotem kontraktu są dostawy mąki semoliny do zakładów produkcyjnych Makarony Polskie SA. Umowa określa ramową wielkość dostaw i stałą cenę zakupu w okresie od 1 października 2015 roku do końca marca 2016 roku, określa także tryb ustalania wielkości dostaw i stałych cen zakupu na kolejne okresy. Umowa zawarta została na czas nieokreślony. Umowy z siecią Lidl Spółka Makarony Polskie SA zawarła z siecią Lidl porozumienia o współpracy, które łącznie spełniają kryteria umowy znaczącej (wcześniej Spółka informowała o współpracy z siecią Lidl w raporcie bieżącym nr 33/2009 z dnia 11 września 2009 roku). Umową o najwyższej wartości jest porozumienie zawarte w trybie korespondencyjnym w dniu 18 listopada 2015 roku. Porozumienie ustaliło warunki współpracy na okres do końca września 2016 roku, a jego przedmiotem są dostawy do sieci Lidl makaronów wyprodukowanych przez spółkę Makarony Polskie SA. Porozumienie obejmuje gwarancję ceny na w/w produkty w okresie do końca września 2016 roku. Wartość przychodów w ramach kontraktów w roku obrotowym 2015 roku wyniosła ok. 9,9 mln zł i stanowiła ok. 7,5% skonsolidowanych przychodów ze sprzedaży. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Działalność spółki Makarony Polskie SA Str. 21 Czynniki istotne dla rozwoju Spółki to: Czynniki istotne dla rozwoju Spółki budowanie przewagi technologicznej i produkcyjnej poprzez innowacje i automatyzacje rozwój działalności w segmencie private label Czynniki mające wpływ na przyszłe wyniki Spółki i Grupy Budowanie przewagi technologicznej i produkcyjnej poprzez inwestycje w innowacje i automatyzacje: R&D w obszarze innowacyjnych produktów: żywności docelowych - w spółce Makarony Polskie SA powołano zespół interdyscyplinarny, który udziałów i poziomu dystrybucji na rynku krajowym przy współpracy z instytucjami naukowymi pracuje nad opracowaniem innowacyjnych technologii wytwarzania nowych produktów niskoprzetworzonych i prozdrowotnych, rozwój eksportu B2B i instytucje oraz HoReCa działalności funkcjonalnej, prozdrowotnej oraz dedykowanej do konkretnie nazwanych grup zwiększenie rozwój kanałów rozwój łatwych w przyrządzeniu, zakład produkcyjny w Rzeszowie w II półroczu 2015 roku uzyskał certyfikat przetwórstwa dla produktów ekologicznych: makaron z mąki razowej z pszenicy durum i makaron z mąki z twardoziarnistej pszenicy durum (Spółka zaoferuje nową linię produktów BIO w 2016 roku), w zakładach produkcyjnych Spółki poczyniono inwestycje, które pozwoliły na poszerzenie możliwości produkcyjnych w zakresie nowych i innowacyjnych form makaronu m.in. duże świdry, calamari i pióra (poprzez zakup nowych matryc) oraz opakowań (opakowania papierowe, z papierowymi przewieszkami oraz kartoniki), spółka Makarony Polskie podpisała w 2015 roku umowę na dostawę kartoniarki w I kwartale 2016 roku – urządzenie to umożliwi rozszerzenie oferty o kartony ekspozycyjne oraz znacznie poprawi efektywność w obszarze pakowania, zorganizowano i rozstrzygnięto konkurs na wykonawcę rozbudowy zakładu produkcyjnego w Rzeszowie o budynek produkcyjno-magazynowy – inwestycja będzie realizowana w 2016 roku, w spółce Stoczek Natura Sp. z o.o. prowadzone są badania mające na celu dostosowanie się do globalnych trendów produkcji żywności: produkty convenience, produkty prozdrowotne, produkty pakowane w atmosferze modyfikowanej oraz ekologiczne, powołane konsorcjum, którego liderem została spółka Stoczek Natura Sp. z o.o. do rozwoju innowacyjnych technologii produkcji suszu, przy współpracy z Uniwersytetem Przyrodniczym w Lublinie, w 2015 roku firma Stoczek Natura Sp. z o.o. zakupiła etykieciarkę do etykietowania słoi nietypowych, pozwoli to oferować klientom opakowania o nieregularnym kształcie i budować przewagi konkurencyjne w tym obszarze działalności. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Działalność spółki Makarony Polskie SA Str. 22 Rozwój działalności w segmencie private label wzbogacenie oferty kierowanej do nowych i obecnych klientów o makarony orkiszowe i produkty BIO, wzbogacenie oferty kierowanej do nowych i obecnych klientów o nowe formy i kształty makaronu, mięsiwa i sałatki oraz susz, działalność zmierzająca do poprawy rentowności kanału sprzedaży. Rozwój kanałów sprzedaży B2B i instytucje oraz HoReCa rozwój kategorii i owocowych makaronów, oraz suszu przetworów mięsno-warzywnych, owocowo-warzywnego, warzywnych dostosowanych do wyspecyfikowanych oczekiwań klientów tego kanału, nawiązanie relacji kooperacyjnych z innymi producentami makaronów i dań gotowych oraz producentami dóbr komplementarnych, w celu uzupełnienia oferty dla finalnego odbiorcy, indywidualizowanie oferty i poprzez to zwiększenie konkurencyjności, wykorzystanie potencjału produkcyjnego spółki Stoczek Natura Sp. z o.o. w zakresie usługowego konfekcjonowania produktów, dalszy rozwój produkcji półproduktów na bazie mocy produkcyjnych zakładu w Stoczku Łukowskim, m.in. farsze słodkie i nadzienia słone, wzmocnienie kanału B2B w Grupie Makarony Polskie poprzez zatrudnienie profesjonalnych sprzedawców dedykowanych dla tego kanału. Zwiększenie udziałów i wzrost poziomu dystrybucji na rynku krajowym za pośrednictwem wyspecjalizowanej spółki MP Trade. wzmocnienie pozycji produktów brandowych poprzez strategię koncentracji na 5 markach, a zwłaszcza na markach kluczowych Makarony Polskie i Męska Rzecz oraz stała optymalizacja portfolio (zarówno pod kątem eliminacji indeksów wygasających rynkowo, jak i wprowadzania kolejnych pożądanych przez rynek produktów), optymalizacja i poprawa efektywności struktur sprzedaży, opracowanie i wdrożenie mechanizmów współpracy z klientem hurtowym, detalicznymi sieciami lokalnymi oraz handlem sieciowym, zwłaszcza w obszarze sieci convenience i międzynarodowych sieci w formacie średnim i małym – jako strategia dystrybucji selektywnej, uwzględniającej specyfikę kategorii, w których Grupa funkcjonuje, Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Działalność spółki Makarony Polskie SA Str. 23 skupienie na szybkiej i efektywnej budowie dostępności asortymentów markowych w kanale nowoczesnym oraz wdrożenie skutecznej polityki dystrybucyjnej w kanale tradycyjnym, intensyfikacja działań trade marketingowych, wspierających sprzedaż i odsprzedaż produktów oraz budujących trwałe relacje z klientami. Rozwój eksportu za pośrednictwem wyspecjalizowanej spółki MP Trade wprowadzenie uniwersalnej marki eksportowej Novelle, pod którą oferowane będą zarówno produkty dotychczasowe, jak również szereg nowych produktów np. makarony nadziewane, makarony BIO, susz, przetwory premium, itp. wzrost liczby klientów na rynkach zagranicznych planowane jest pozyskanie 10 nowych odbiorców, intensyfikacja komunikacji z obecnymi i potencjalnymi odbiorcami poprzez udział m.in. w targach branżowych oraz organizację spotkań B2B na rynkach docelowych, kontynuacja współpracy z Raya Distribution – dostawy i dystrybucja na rynku egipskim produktów w markach własnych producenta, pozyskiwanie i realizacja projektów dotyczących dostaw pod marką własną odbiorcy, gównie na rynek afrykański, rozwój oferty produktowej poprzez oferowanie na rynkach zagranicznych produktów funkcjonalnych np.: makarony z kwasami Omega3 oraz produktów BIO i nowych kategorii produktowych (susz, produkty pozyskiwane przez MP Trade poza Grupą). W ocenie Zarządu Makarony Polskie SA obecna sytuacja finansowa Spółki i Grupy pozwala na realizację przedstawionych powyżej kierunków rozwoju. W 2016 roku Spółka zamierza opublikować strategię działalności Grupy na lata 2016-2020. Ryzyka i zagrożenia istotne dla rozwoju Spółki Obecna sytuacja finansowa Spółki, jej potencjał produkcyjny oraz pozycja rynkowa stwarzają szanse dla dalszego rozwoju, istnieje jednak wiele czynników, szczególnie o charakterze zewnętrznym, które bezpośrednio bądź pośrednio mogą mieć wpływ na wyniki finansowe osiągane w kolejnych latach. Ryzyko zmian tendencji rynkowych Ryzykiem mogą być ewentualne zmiany nawyków konsumentów, np. ze względu na rosnące ceny lub publikowane powszechnie informacje nt. walorów zdrowotnych danej kategorii produktów. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Str. 24 Działalność spółki Makarony Polskie SA Aktualne trendy rynkowe są monitorowane na bieżąco. Spółki Grupy szybko i elastycznie dopasowują do nich swoją ofertę, zarówno pod kątem samych produktów, jak i technologii ich wytworzenia. Aktualna oferta produktowa jest modyfikowana zgodnie z tendencjami rynkowymi, np. odpowiadając na trend produktów prozdrowotnych i „Fit” Spółka wprowadziła do oferty makarony z dodatkiem kwasów Omega 3 i makarony orkiszowe. Planowane jest uruchomienie produkcji wyrobów BIO. Ryzyko związane z konkurencją Wszystkie obszary działalności Grupy Makarony Polskie należą do segmentów silnie konkurencyjnych. Istnieje ryzyko, iż nasilone działania konkurentów, przejawiające się głównie w pogarszaniu warunków handlowych wpłyną na rentowność i przychody Spółki, a zatem może wpłynąć na realizację zakładanych celów. Wszystkie działania otoczenia konkurencyjnego są na bieżąco monitorowane i precyzyjnie analizowane przez dział marketingu Grupy, co pozwala na szybkie reagowanie w zakresie ewentualnych zagrożeń. Spółka stara się zminimalizować to ryzyko poprzez dywersyfikację działalności Grupy np. uruchomienie produkcji suszu owocowo-warzywnego, oraz rozwój produktów innowacyjnych (w Grupie powołano zespoły, których celem jest rozwój działalności R&D). Ryzyko ekonomicznego (moralnego) i fizycznego zużycia maszyn i urządzeń oraz utraty ich wartości rynkowej Wielu producentów krajowych odtworzyło, rozszerzyło bądź planuje unowocześnić swój park technologiczny i maszynowy, w związku z możliwościami pozyskania na ten cel bezzwrotnego dofinansowania ze środków Unii Europejskiej. Jest to wymuszone głównie przez silną konkurencję producentów (krajowych i zagranicznych) oraz trendy rynkowe, np.: na poziomie nowych, innowacyjnych opakowań, energochłonności procesu produkcyjnego, wydajności samych maszyn i urządzeń, czy automatyzacji procesów obsługiwanych dotychczas ręcznie. Grupa Makarony Polskie znajduje się w przededniu decyzji dotyczących planów inwestycyjnych na kolejne lata, które będą mieć bezpośrednie przełożenie na realizację dalszego planu rozwoju, w tym określenie przyszłego profilu produkcji. Głównym czynnikiem warunkującym jednak zarówno skalę, jak i zakres planowanych inwestycji jest możliwość pozyskania środków unijnych z perspektywy 2014-2020. Maszyny i urządzenia wykorzystywane w chwili obecnej w zakładach produkcyjnych Grupy są w pełni sprawne, poddawane są okresowym remontom oraz modernizacjom. Spółki Grupy na bieżąco prowadzą również inwestycje w nowe środki trwałe wykorzystywane przy produkcji, co jest wynikiem np. reakcji na potrzeby rynkowe (inwestycje w nowe paczkarki i kartoniarki wykorzystywane przy produkcji makaronu, nowa etykieciarka do słoików Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Działalność spółki Makarony Polskie SA Str. 25 o niestandardowych kształtach w spółce Stoczek Natura), dotyczy to jednak głównie utrzymania dotychczasowego profilu produkcyjnego zakładów. W celu utrzymania pozycji rynkowej i sprostania rosnącemu zapotrzebowaniu na nowe, innowacyjne produkty i opakowania spółki Grupy planują aplikować o środki unijne w ramach perspektywy 2014-2020. Celem jest zarówno unowocześnienie parku maszynowego wykorzystywanego w ramach obecnego profilu produkcyjnego, jak również służącego rozwojowi nowych obszarów działalności np. produkcji farszy i nadzień oraz zainicjowanie obecności w segmencie HoReCa. Istnieje ryzyko, że wszelkie opóźnienie w realizacji projektów rozwojowych mogą skutkować utratą pozycji lidera private label w produkcji makaronów i na rynku przetworów owocowych i warzywnych. Ryzyko uzależnienia od odbiorców Znaczną część przychodów Spółka realizuje poprzez współpracę ze zorganizowanymi i scentralizowanymi decyzyjnie sieciami handlowymi. Ewentualny brak ciągłości współpracy z odbiorcami może wpłynąć na wysokość przychodów. Niektóre umowy handlowe nie zawierają ściśle określonej wielkości estymowanych zakupów, jakich odbiorca dokona w czasie obowiązywania kontraktu. Istnieje ryzyko, że odbiorcy złożą zamówienia odbiegające ilościowo od przyjętych przez Spółkę planów miesięcznych, co może spowodować brak możliwości zaspokojenia popytu lub niepełne wykorzystanie mocy produkcyjnych, co będzie miało swoje przełożenie na realizowane wyniki. W ocenie Grupy ryzyko to nie jest jednak znaczące, ponieważ ilość dostarczanych dotychczas wyrobów nie podlegała znaczącym wahaniom w skali roku, kształtując się w możliwych do przewidzenia granicach. Dodatkowo spółki Grupy prowadzą systematyczne działania w kierunku dywersyfikacji odbiorców i zwiększania liczby tzw. średnich klientów. Ryzyko związane ze zmianami cen surowców Polityka Spółki w zakresie zabezpieczania cen surowca długoterminowymi kontraktami zakupowymi, w okresach rocznych i półrocznych, pozwoliła utrzymać średnią cenę zakupu mąki i masy jajowej na stabilnym poziomie, a tym samym ustrzec się przed znaczącym obniżeniem rentowności produkowanego makaronu. W nawiązaniu do aktualnej sytuacji na rynku zbóż, Spółka na bieżąco monitoruje prognozy dotyczące zarówno rynku krajowego jak i notowań cen pszenicy konsumpcyjnej na rynkach światowych. Z informacji płynących z europejskich i poza europejskich rynków zbóż wynika, że w perspektywie najbliższych miesięcy nie należy spodziewać się wzrostów cen zbóż. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Działalność spółki Makarony Polskie SA Str. 26 Poniższy wykres przedstawia kształtowanie się cen zbóż miękkich w Polsce w ostatnich latach: Źródło: Rynek zbóż tydzień 09'2016, Sparks Polska Ceny masy jajecznej funkcjonujące obecnie na rynku kształtują się na poziomie 3,7-4,2 tys. zł za tonę masy jajowej. W końcówce 2014 roku Sąd ogłosił upadłość Ferm Drobiu Borkowski, która produkowała ok. 5,5 milionów jaj dziennie i była prawdziwym gigantem na rynku wewnętrznym (20% udziału w rynku). Od kiedy firma zniknęła z rynku ceny jaj poszły w górę. Od 2013 roku trwa sukcesywny wzrost spożycia jaj w Polsce (aktualnie jest to powyżej 146 jaj na osobę). W okresie lipiec-sierpień, z uwagi na niższy popyt i konieczność odnowy wieku stada, następuje corocznie wybijanie stad niosek. Powoduje to nie tylko utrzymanie wysokiej ceny jaj, lecz również zwyżkę cen. Widać to doskonale w okresie lipiec-sierpień 2015 roku (ceny w tym okresie wzrosły o 50%). Zgodnie z prognozami cena jaj i masy jajowej w 2016 roku powinna być zbliżona do tej z 2015 roku, o ile nie nastąpi gwałtowny pomór kur (jakakolwiek kurza choroba w Polsce lub na świecie może powodować, że sytuacja będzie nieprzewidywalna). Ryzyko zmiennego otoczenia prawnego i podatkowego Polski system prawny i podatkowy charakteryzuje się częstymi zmianami. Niekorzystnym czynnikiem dla działalności spółek Grupy mogą być zmieniające się przepisy prawa (np. planowany podatek od handlu niesie zagrożenie, że sieci handlowe będą próbowały przerzucić część swoich kosztów na producentów poprzez presję cenową), jak również różne jego interpretacje. Praktyka pokazuje, iż interpretacja przepisów prawa poprzez organy skarbowe i orzecznictwo sądowe w aspekcie opodatkowania jest niejednokrotnie niespójna. W przypadku spółek działających na rynku polskim istnieje większe ryzyko prowadzenia działalności niż w krajach o stabilnych i ugruntowanych systemach prawnych i podatkowych. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Str. 27 Działalność spółki Makarony Polskie SA Nad zabezpieczeniem interesów Spółki w zakresie zmian prawnych czuwają zespoły prawne, które w odpowiednim czasie podejmują stosowne działania, mające na celu minimalizację ewentualnych skutków tych zmian. Zespoły ds. jakości na bieżąco śledzą wszystkie regulacje prawne dotyczące produktów i opakowań, a wymagane prawem zmiany są wdrażane bez zbędnej zwłoki. Ryzyko związane ze zmianami kursów walut Spółka Makarony Polskie SA jest importerem semoliny i eksporterem wyrobów gotowych. Ceny sprzedaży produktów Spółki są każdorazowo ustalane i uwzględniają aktualną wysokość kursów walutowych tak, aby zapewnić satysfakcjonującą rentowność sprzedaży. Osłabienie się złotego może mieć negatywny wpływ na poziom rentowności działalności prowadzonej przez Spółkę jako importera. Celem minimalizacji ryzyka zmian kursów walutowych środki uzyskiwane przez Spółkę ze sprzedaży eksportowej są wykorzystywane na zakup surowców poza granicami Polski. Dążymy również do minimalizacji ryzyka walutowego poprzez zabezpieczanie kursów. Ryzyko związane z presją deflacyjną Istnieje ryzyko dalszych nacisków odbiorców (sieci i dystrybutorów) na obniżkę cen produktów Grupy, co jest związane z ogólną sytuacją deflacyjną na rynku. Przekonanie konsumentów, że produkty powinny być w sklepie coraz tańsze, wymusza na dystrybutorach i sieciach oczekiwania dalszych obniżek cen przez producentów. W 2015 roku wzrost sprzedaży wolumenowo był wyższy niż wartościowo. Może mieć to negatywny wpływ na realizowane marże również w przyszłości. Ryzyko stopy procentowej Ryzyko stopy procentowej jest to ryzyko poniesienia strat w wyniku zmian poziomów rynkowych stóp procentowych oraz zmian w wysokości odsetek ustawowych. Zarówno wysokość przychodów, jak i kosztów Spółki jest wrażliwa na zmiany poziomu rynkowych stóp procentowych. W znacznym stopniu Spółka finansuje swoją działalność kredytami, co zwiększa jej poziom wrażliwości na ryzyko wywołane zmianami stóp procentowych zarówno długoterminowych, jak i krótkoterminowych zobowiązań finansowych. W 2015 roku Spółka korzystała z zewnętrznych źródeł finansowania w formie kredytów bankowych – obrotowych, w rachunku bieżącym i inwestycyjnych. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Działalność spółki Makarony Polskie SA Str. 28 Na dzień 31 grudnia 2015 roku Spółka posiadała zobowiązanie z tytułu zaciągniętych kredytów w wysokości 21 750 tys. zł: Z tego kredyty Waluta Oprocentowanie Saldo kredytów WIBOR + marża banku 21 750 PLN Krótkoterminowe Długoterminowe 8 256 13 494 Spółka posiada zobowiązania z tytułu kredytów, dla których odsetki liczone są na bazie zmiennej stopy procentowej, w związku z czym występuje ryzyko wzrostu tych stóp w stosunku do momentu zawarcia umowy. Z uwagi na to, że Spółka nie posiadała aktywa oprocentowanego w oparciu o zmienną stopę, które równoważyłyby ryzyka wynikające ze zobowiązań, Spółka w okresie sprawozdawczym stosowała instrument zabezpieczający przed ryzykiem stopy procentowej. Typ transakcji Okres zawarcia transakcji Okres obowiązyw ania transakcji Kwota nominalna (tys. zł) Spółka płaci Spółka otrzymuje Zobowiązanie finansowe (tys. zł) Swap procentowy (IRS) X 2013 X 2016 7 500 Stała stopa Zmienna stopa WIBOR 3M 65 Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Sytuacja finansowa Str. 29 Sytuacja finansowa Sprawozdanie finansowe o Międzynarodowe spółki Standardy Makarony Polskie Sprawozdawczości SA sporządzono Finansowej przy w oparciu założeniu kontynuowania działalności gospodarczej zarówno w dającej się przewidzieć przyszłości. W Spółce nie istnieją okoliczności wskazujące na zagrożenie kontynuowania działalności. Rokiem obrotowym Spółki jest rok kalendarzowy. Omówienie wyników Wybrane dane finansowe spółki Makarony Polskie SA na dzień 31 grudnia 2015 roku, wyrażone w tysiącach złotych, przedstawiają się następująco: 01.01.201531.12.2015 (w tys. zł) 01.01.201431.12.2014 Przychody netto ze sprzedaży 127 675 117 182 Przychody netto ze sprzedaży produktów i usług 105 251 97 610 22 424 19 572 100 869 91 586 Koszty wytworzenia sprzedanych produktów i usług 79 364 73 745 Wartość sprzedanych towarów i materiałów 21 505 17 841 Zysk (strata) brutto ze sprzedaży 26 806 25 596 Koszty sprzedaży 16 143 15 421 Koszty ogólnego zarządu 3 765 3 669 Pozostałe przychody 1 040 870 481 439 7 457 6 937 641 978 Koszty finansowe 1 607 2 398 Zysk brutto 6 491 5 517 0 0 Podatek dochodowy- część odroczona 1 481 1 542 Zysk (strata) netto z działalności kontynuowanej 5 010 3 975 Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów Koszt własny Pozostałe koszty Zysk (strata) z działalności kontynuowanej Przychody finansowe Podatek dochodowy- część bieżąca Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Sytuacja finansowa Str. 30 EBITDA (EBIT + amortyzacja) 10 464 9 998 Liczba akcji (w sztukach) 9 250 071 9 250 071 Średnia ważona liczba akcji (w sztukach) w okresie danego roku obrotowego 9 250 071 9 250 071 Zysk/strata na jedną akcję zwykłą (w zł) * 0,54 0,43 Wartość księgowa na jedną akcję (w zł) ** 7,29 6,91 * Zysk/strata netto na jedną akcję zwykłą = wynik netto/średnia ważona liczba akcji w okresie ** Wartość księgowa na jedną akcję zwykłą = kapitały własne/liczba akcji na dany moment bilansowy Wartość przychodów w 2015 roku wyniosła 127,7 mln zł i była wyższa o ok. 9,0% w stosunku do 2014 roku. Największy wzrost sprzedaży Spółka zanotowała w segmencie produktów makaronowych - wzrost 7,5 mln zł r/r wynikał głównie z rozszerzenia oferty produktowej u obecnych kontrahentów o nowe rodzaje i formy makaronu (makarony orkiszowe i razowe, duże świdry oraz rurki) oraz pozyskania nowych kontrahentów. Koszt sprzedanych produktów usług, towarów i materiałów w 2015 roku wyniósł ok. 100,9 mln zł (wzrost o ok. 10,1%). Rok 2015 spółka Makarony Polskie zamknęła zyskiem brutto ze sprzedaży na poziomie 26,8 mln zł, z rentownością brutto ze sprzedaży na poziomie ok. 21,0%. Wzrost kosztów sprzedaży o ok. 4,7% r/r wynikał głównie ze wzrostu sprzedaży (np. wzrost kosztów transportu). Wynik na działalności operacyjnej (EBIT) w 2015 roku wyniósł 7,5 mln zł w porównaniu do 6,9 mln zł w 2014 roku, co oznacza wzrost o ok. 7,5%. Rentowność działalności operacyjnej wyniosła 5,8% w stosunku do 5,9% w 2014 roku. Wynik na działalności finansowej (przychody finansowe minus koszty finansowe) uległ poprawie z -1,4 mln zł za 2014 rok do -1,0 mln zł za 2015 rok. Istotny wpływ na poprawę wyniku na tym poziomie miała renegocjacja zapisów umów kredytowych i faktoringu oraz obniżenie salda zadłużenia. Zysk netto w 2015 roku wyniósł 5,0 mln zł w stosunku do 4,0 mln zł w 2014 roku co oznacza wzrost o ok. 26,0%. Rentowność sprzedaży liczona na poziomie zysku netto wyniosła 3,9% (vs. 3,4% za 2014 rok). Spółka Makrony Polskie wypracowała w 2015 roku EBITDA na poziomie 10,5 mln zł. Rentowność EBITDA kształtowała się na poziomie 8,2%. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Sytuacja finansowa Str. 31 Sprawozdanie z pozostałych całkowitych dochodów netto - zastosowanie rachunkowości zabezpieczeń ZA OKRES Całkowite dochody netto Zysk/strata z tyt. zastosowania rachunkowości zabezpieczeń Całkowite dochody netto ogółem 01.01.201531.12.2015 01.01.201431.12.2014 5 010 3 975 95 - 85 5 105 3 890 Osiągnięte wyniki vs. prognozy Spółka Makarony Polskie nie publikowała prognoz finansowych na rok obrotowy 2015. Segmenty operacyjne Przychody ze sprzedaży z podziałem na marki własne i obce Strukturę sprzedaży produktów i towarów z podziałem na grupy marek, obrazują poniższe wykresy*: Struktura sprzedaży produktów i towarów - grupy marek - 2015 62,1% PRIVATE LABEL 16.8% B2B I INSTYTUCJE MARKI WŁASNE PRODUCENTA Struktura sprzedaży produktów i towarów - grupy marek - 2014 15.2% B2B I INSTYTUCJE MARKI WŁASNE PRODUCENTA 21,1% B2B i Instytucje 16.8% Private Label 62.1% 24.0% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% Marki własne producenta 2015 21.1% 60.8% PRIVATE LABEL Marki własne producenta 2014 24.0% B2B i Instytucje 15.2% Private Label 60.8% *uwaga: w 2015 roku, dla uzyskania większej przejżystości danych sprzedażowych, nastąpiło uporządkowanie i przeniesienie niektórych klientów pomiędzy kanałami sprzedaży. W wyniku tego działania nastąpiło również dostosowanie danych sprzedażowych za rok 2014 w celu uzyskania pełnej porównywalności danych za lata 2015 i 2014. Wpływ na powyższą strukturę sprzedaży, a przede wszystkim procentowy spadek udziału marek własnych producenta, miały przede wszystkim: Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Sytuacja finansowa Str. 32 wzrost sprzedaży w kanale private label, spowodowany wprowadzeniem nowych form i smaków oraz skutecznym przezprowadzeniem kilku akcji in-outowych w sieciach, wzrost sprzedaży w kanale B2B i instytucji, za sprawą realizacji kontraktów dla Agencji Rynku Rolnego (ARR) i Agencji Rezerw Materiałowych (ARM) oraz dynamicznego rozwoju działalności usługowej wartościowy spadek sprzedaży marek własnych producenta ze względu na ostrą konkurencję cenową w kanałach handlu nowoczesnego i tradycyjnego, co przełożyło się na konieczność rezygnacji z produkcji i dystrybucji nierentownych produktów. Zespoły sprzedażowe realizując założenia strategii asortymentowej, polegającej na skupieniu sił handlowych na 5 podstawowych markach Grupy (Makarony Polskie, Męska Rzecz, Stoczek, Tenczynek, Sorenti) – zmniejszały udział sprzedaży marek pozostałych (Solare, Staropolski i Famil-Jada) na rzecz marek kluczowych. W wyniku prowadzonych działań udział sprzedaży pięciu podstawowych brandów w segmencie marek własnych Grupy wzrósł o ok. 5 p.p. Wyniki podjętych działań obrazują poniższe wykresy. Struktura sprzedaży w segmencie marek własnych - 2015 POZOSTAŁE 6.9% 13.7% TENCZYNEK STOCZEK MĘSKA RZECZ Struktura sprzedaży w segmencie marek własnych - 2014 POZOSTAŁE 11.9% TENCZYNEK 13.1% STOCZEK MĘSKA RZECZ 9.4% STOCZEK 13.1% STOCZEK SORENTI 13.7% SORENTI 43.2% MAKARONY POLSKIE 0% 10% 20% 30% 40% MAKARONY POLSKIE 7.2% 12.3% 18.7% 36.8% 0% 10% 20% 30% 40% Marka Makarony Polskie, kluczowa marka makaronowa, skonsolidowała potencjał sprzedażowy marki Abak, została również poszerzona o linię produktów prozdrowotnych i funkcjonalnych. Na koniec 2015 w skład marki Makarony Polskie wchodziły następujące linie produktowe: makarony popularne tłoczone, makarony tradycyjne jajeczne walcowane, makarony pełnoziarniste, makarony funkcjonalne z dodatkiem kwasu Omega3 oraz makaron orkiszowy. Ma to odzwierciedlenie w dynamicznie rosnącym znaczeniu tej marki w obrocie Spółki. Marka Sorenti składała się z makaronów produkowanych w 100% z mąki pszenicy durum oferowanych w najpopularniejszych na rynku formach. Odnotowany spadek udziału marki Sorenti wiąże się ze zmianą polityki dystrybucyjnej tej marki. W roku 2015 trwał proces wygaszania asortymentu marki Sorenti w kanale tradycyjnym (na tej części rynku ma ją zastąpić linia włoska durum marki Makarony Polskie, która została zainicjowana w II półroczu 2015 roku). W 2016 roku planowane jest odzyskanie pełni potencjału Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Sytuacja finansowa Str. 33 sprzedażowego marki Sorenti poprzez intensyfikację działań promocyjnych na tej marce w kanale nowoczesnym, któremu ta marka została dedykowana na rynku krajowym. W 2015 roku marka Stoczek Męska Rzecz zanotowała wzrost. W jej skład wchodziły dwie linie asortymentowe: klasyczne dania gotowe oraz linia dań tzw. jednogarnkowych „pełny obiad”. W 2015 roku marka testowała potencjał innowacyjności w kategorii dań gotowych w słoikach na rynku polskim poprzez wprowadzenie nowego, nieobecnego dotychczas smaku dania a’la kebab. Test rynkowy wypadł pomyślnie, co nadaje kierunek działań na asortymencie w 2016 roku. W skład marki Stoczek wchodziła linia dań gotowych typowych dla polskiej kuchni, mięsiwa w słoikach (wyższy jakościowo odpowiednik popularnych konserw), smalce, a także linia dżemów wysokosłodzonych. Marka Tenczynek bazowała na przetworach warzywnych, m.in. sałatkach obiadowych i marynatach, a także na syropach owocowych oraz dżemach niskosłodzonych. Marki dedykowane przetworom mięsno-warzywnym, warzywnym i owocowym (Tenczynek, Stoczek i Stoczek Męska Rzecz) utrzymały swój udział w stosunku do danych wykazanych w raporcie za I półrocze 2015 roku. Niemniej jednak ze względu na trudności związane z dystrybucją na południu Polski i konkurencję cenową r/r marki Tenczynek i Stoczek zanotowały spadek udziału w sprzedaży marek własnych producenta. Działania korygujące podjęte pod koniec 2015 roku, zmierzają do utrzymania i rozwoju sieci dystrybucji dla tych marek, co w założeniu ma przełożyć się na wzrost sprzedaży i odwrócenie negatywnego trendu. Przychody ze sprzedaży z podziałem na segmenty operacyjne Za okres od 01.01 do 31.12.2015 Za okres od 01.01 do 31.12.2014 103 617 96 082 Przetwory mięsno-warzywne 9 361 8 440 Przetwory warzywne 1 878 2 172 Przetwory owocowe 4 936 4 066 Pozostałe 7 883 6 422 127 675 117 182 (w tys. zł) Makarony Razem W 2015 roku wartość sprzedaży w kategorii makaronów była wyższa o ok. 7,5 mln zł tj. ok. 7,8% w stosunku do 2014 roku. Wzrost wynikał z realizacji strategii wprowadzenia do oferty nowych produktów z segmentu premium (m.in. makarony 7-jajeczne, orkiszowe, razowe, duże formy makaronu do nadziewania, nowe rodzaje opakowań), pozyskania nowych klientów oraz rozszerzenia współpracy w zakresie nowych indeksów u obecnych kontrahentów. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Sytuacja finansowa Str. 34 Czynniki i zdarzenie mające wpływ na wyniki 2015 roku: rozszerzenie portfolio produktów realizacja inwestycji w zakładach produkcyjnych zmiana warunków umów kredytowych i faktoringowych Sprzedaż przetworów mięsno-warzywnych wzrosła w analizowanym okresie o ok. 0,9 mln zł do kwoty blisko 9,4 mln zł. Wzrost w wysokości ok. 10,9% r/r był wynikiem dobrze przeprowadzonej kampanii promocyjnej na dania gotowe w marce Stoczek i Męska Rzecz oraz pozyskania kilku kontraktów na produkcję produktów pod markami sieciowymi. Dodatkowo rozszerzono ofertę produktową w obszarze segmentu m.in. poprzez wprowadzenie nowości rynkowych np. danie gotowe kebab. W 2015 roku Spółka zanotowała spadek sprzedaży w kategorii przetworów warzywnych (-0,3 mln zł vs. 2014 rok). Negatywne przełożenie na sprzedaż tej kategorii w 2015 roku miały trudności Spółki związane z dystrybucją na południu Polski. Działania korygujące podjęte pod koniec 2015 roku, zmierzają do utrzymania i rozwoju sieci dystrybucji marek Tenczynek i Stoczek, w których oferowane są m.in. przetwory warzywne, co powinno przełożyć się na wzrost sprzedaży i odwrócenie negatywnego trendu. Sprzedaż przetworów owocowych wzrosła w 2015 roku o blisko 0,9 mln zł tj. 21,4% w stosunku do 2014 roku. Głównym czynnikiem wpływającym na wzrost sprzedaży było pozyskanie nowych kontraktów na dostarczanie produktów pod markami własnymi sieci. Czynniki i zdarzenia, w tym nietypowe, mające wpływ na wyniki 2015 roku Realizacja inwestycji w zakładach produkcyjnych w Rzeszowie i Częstochowie W latach 2014-2015 Spółka Makarony Polskie zrealizowała szereg inwestycji mających na celu zwiększenie efektywności wykorzystania mediów i surowców, uelastycznienie oraz wzrost mocy produkcyjnych: w zakładzie produkcyjnym w Częstochowie zmieniono źródło wytwarzania energii cieplnej (z oleju opałowego na gaz) – realizacja projektu pozwoliła na zmniejszenie kosztów energii cieplnej dla zakładu o około 40%, w zakładzie produkcyjnym w Rzeszowie zrealizowano projekt instalacji i modernizacji linii do form krótkich makaronu, która pozwoliła na zwiększenie mocy produkcyjnych o 90% dla tego typu makaronu. Ponadto Grupa przeprowadziła modernizację węzła mącznego zwiększając ilość silosów na mąkę o 66% oraz znacznie zwiększając ilość silosów na makaron (wzrost o 250%) – inwestycje te mają pozwolić na uelastycznienie produkcji oraz rozszerzenie oferty produktowej o makaron z innych rodzajów mąk (orkiszowe, razowe, żytnie), Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Sytuacja finansowa Str. 35 spółka Makarony Polskie SA w roku 2014 podpisała umowę na dostawę maszyny pakującej produkcji jednego z liderów światowych w tym segmencie maszyn – instalacja i uruchomienie nastąpiły w I kwartale 2015 roku, w zakładzie produkcyjnym w Częstochowie przeprowadzono inwestycje w tunel suszarniczy, która pozwoliła na zwiększenie wydajności i jakości oraz zmniejszenie energochłonności produkcji, w zakładach produkcyjnych poczyniono inwestycje, które pozwoliły poszerzenie możliwości produkcyjnych w zakresie nowych i innowacyjnych form makaronu m.in. duże świdry, calamari i pióra (poprzez zakup nowych matryc) oraz opakowań (opakowania papierowe, z papierowymi przewieszkami oraz kartoniki), w latach 2015-2016 Spółka realizuje inwestycje w zakresie bezpieczeństwa produkcji tj. wymiana detektorów metalu na bardziej zaawansowane technologicznie w stosunku do posiadanych obecnie oraz doposażanie laboratorium, w zakładach produkcyjnych przeprowadzono szereg drobnych inwestycji mających na celu podniesienie efektywności, jakości i bezpieczeństwa produkcji takich jak wagi przelotowe, elektryczne wózki, zaklejarki do kartonów, owijarka do palet. Rozszerzenie portfolio produktów Światowy rynek makaronu w 2020 roku wart będzie ponad 86 mld dolarów, a średni wskaźnik jego rocznego wzrostu (CAGR) w latach 2016-2020 wyniesie 5%. Do wzrostu tego przyczynić się ma większa dostępność zdrowych makaronów i klusek (np. bezglutenowych, organicznych, bogatych w błonnik lub o zmniejszonej zawartości węglowodanów) oraz wprowadzanie do oferty innowacyjnych produktów (Źródło: Portal Spożywczy „Światowy rynek makaronu w 2020 roku będzie wart ponad 86 mld dolarów”). Odpowiadając na trendy rynkowe w 2015 roku spółka Makarony Polskie realizowała strategię optymalizacji portfolio i jego uzupełnienia o produkty wysokomarżowe z segmentu premium. W ofercie pojawiły się m.in.: makaron z mąki orkiszowej, makarony kolorowe, makarony 7-jajeczne: wstęgi oraz nitka, nowe formy makaronu: duże świdry, calamari i pióra, makaron wielokształtny, makaron z kakao Wedel (na opakowaniach firmowane markami Makarony Polskie i Wedel), nowe formy opakowań: z przewieszką papierową, w opakowaniach papierowych oraz w kartonikach. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Sytuacja finansowa Str. 36 Zmiana warunków umów kredytowych i faktoringowych W 2015 roku Spółka Makarony Polskie przeprowadziła proces renegocjacji warunków dla umów kredytowych oraz faktoringowych. Celem zmian w zewnętrznych źródłach finansowania jest pozyskanie dodatkowego kapitału na finansowanie bieżącej działalności Spółki oraz sfinansowanie inwestycji w Zakładzie Produkcyjnym w Rzeszowie, poprawa przepływów pieniężnych na poziomie działalności finansowej m.in. poprzez wynegocjowanie terminów karencji spłaty rat kapitałowych w kredycie długoterminowym w najbliższym okresie; wydłużenie terminów spłaty zobowiązań oraz obniżenie w kolejnych okresach kosztów finansowych Grupy Makarony Polskie. Szczegółowy opis nowych warunków znajduje się w punkcie „Sytuacja Finansowa / Pozostałe informacje / Informacje o zaciągniętych i wypowiedzianych umowach kredytowych i faktoringowych” niniejszego sprawozdania. Struktura aktywów i pasywów Spółki Suma bilansowa Spółki wyniosła 120,3 mln zł na dzień 31 grudnia 2015 roku w stosunku do kwoty 119,6 mln zł na dzień 31 grudnia 2014 roku. Struktura aktywów i pasywów Grupy (w tys. zł) 31 grudnia 2015 AKTYWA TRWAŁE 31 grudnia 2014 76 558 76 037 49 540 49 265 Nieruchomości inwestycyjne 642 642 Inne wartości niematerialne 5 219 5 442 21 080 20 578 Rzeczowe aktywa trwałe Długoterminowe aktywa finansowe Pozostałe aktywa długoterminowe AKTYWA OBROTOWE Zapasy Należności krótkoterminowe Należności z tytułu podatku dochodowego 77 110 43 723 43 552 9 425 8 856 27 366 26 766 0 0 6 243 6 265 Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 524 1 513 Pozostałe aktywa- krótkoterminowe 165 152 0 0 SUMA AKTYWÓW 120 281 119 589 AKTYWA TRWAŁE 76 558 76 037 Udzielone pożyczki AKTYWA TRWAŁE PRZEZNACZONE DO ZBYCIA (w tys. zł) 31 grudnia 2015 31 grudnia 2014 KAPITAŁ WŁASNY 67 429 63 897 Kapitał podstawowy 27 750 27 750 Pozostałe kapitały 34 669 32 172 Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Sytuacja finansowa Str. 37 Zyski/straty zatrzymane (zysk/strata z lat ubiegłych) 0 0 5 010 3 975 25 383 23 367 3 000 1 519 13 494 13 233 111 189 Przychody przyszłych okresów 7 531 8 089 Długoterminowe zobowiązania z tytułu umów leasingu finansowego 1 247 337 27 469 32 325 8 256 11 994 Zysk netto ZOBOWIĄZANIA DŁUGOTERMINOWE Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego Długoterminowe kredyty bankowe i pożyczki Rezerwa na świadczenia emerytalne i podobne (długoterminowe) ZOBOWIĄZANIA KRÓTKOTERMINOWE Krótkoterminowe kredyty bankowe i pożyczki Krótkoterminowe zobowiązania finansowe Pozostałe zobowiązania krótkoterminowe Przychody przyszłych okresów Rezerwa na świadczenia emerytalne i podobne (krótkoterminowe) Pozostałe rezerwy krótkoterminowe 208 19 515 568 558 61 50 0 0 52 852 55 692 120 281 119 589 ZOBOWIĄZANIA OGÓŁEM SUMA PASYWÓW 537 18 047 Na dzień 31 grudnia 2015 roku wartość aktywów trwałych wynosiła ok. 76,6 mln zł (63,6% aktywów ogółem) w porównaniu do stanu 76,0 mln zł na koniec 2014 roku (wzrost o 0,7% vs. koniec 2014 roku). Wzrost wartości aktywów trwałych był wynikiem przeprowadzonych inwestycji w Spółce (m.in. zakup nowych środków trwałych). Aktywa obrotowe wynosiły ok. 43,7 mln zł na dzień 31 grudnia 2015 roku i wzrosły o ok. 0,4 % w porównaniu do końca 2014 roku kiedy wynosiły 43,6 mln zł. Kapitał własny na dzień bilansowy wynosił ok. 67,4 mln zł, stanowiąc ok. 56,1% wartości pasywów i zwiększył się o 5,5% w porównaniu do wartości 63,9 mln zł na koniec 2014 roku. Główna zmiana spowodowana była przez skonsolidowany zysk za 2015 rok w wysokości 5,0 mln zł oraz przeznaczeniem części zysku netto za 2014 rok na dywidendę w wysokości 1,6 mln zł. Zobowiązania długoterminowe wynosiły 25,4 mln zł i wzrosły o 8,6% (z 23,4 mln zł) w porównaniu do stanu na koniec 2014 roku, głównie z powodu zmian jakie nastąpiły w umowach kredytowych w I półroczu 2015 roku (nowa umowa długoterminowego kredytu obrotowego w BZ WBK SA oraz wydłużenie okresu finansowania i wprowadzenie nowego harmonogramu spłaty dotychczasowych kredytów, co wpłynęło na sklasyfikowanie tych kredytów jako długoterminowe) oraz inwestycje w projekcie konsolidacji produkcji makaronu tłoczonego w Rzeszowie częściowo sfinansowane leasingiem. Zobowiązania krótkoterminowe na dzień 30 czerwca 2015 roku wynosiły 27,5 mln zł i zmniejszyły się w porównaniu do stanu na koniec 2014 roku wynoszącego 32,3 mln zł. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Sytuacja finansowa Str. 38 Wynikało to głównie ze zmniejszenia wartości kredytów krótkoterminowych (spadek o ok. 3,7 mln zł, tj. ok. 31,2%) oraz zmniejszenia wartości pozycji pozostałe zobowiązania (spadek o ok. 1,5 mln zł, tj. ok. 7,5%). W pasywach ujęto wycenę transakcji instrumentu zabezpieczającego przed ryzykiem stóp procentowych (IRS), zawartą w związku zabezpieczeniem przepływów pieniężnych dla długoterminowej umowy kredytowej zawartej z bankiem BZ WBK SA. Płynność i zarządzanie zasobami finansowymi oraz ryzykiem finansowym Spółki Spółka Makarony Polskie SA zarządza zasobami ekonomicznymi w taki sposób, aby zapewnić finansowanie bieżącej działalności oraz prowadzonych inwestycji przy wykorzystaniu środków własnych, kredytów bankowych, faktoringu i leasingu. Potwierdzaniem pełnej zdolności do regulowania zobowiązań jest: generowanie dodatnich przepływów pieniężnych na działalności operacyjnej w kwocie ponad 7 mln zł, zmiany przeprowadzone w obszarze zewnętrznego finansowania które pozwoliły m.in. na zmniejszenie kosztów finansowych, realizowanie przez Spółkę części zakupów bez wykorzystania kredytu kupieckiego które uwarunkowane są uzyskaniem korzyści finansowych, rok 2015 jest kolejnym okresem zmniejszenia zobowiązań wynikających z kredytów oraz poprawy wskaźników płynności finansowej co pokazują poniższe wykresy: Wskaźniki płynności finansowej Saldo kredytów ba n k o w y c h 1.60 27 000 1.40 1.20 25 000 1.00 23 000 0.80 21 000 0.60 19 000 0.40 17 000 0.20 0.00 Wskaźnik bieżącej płynności 2015 Wskaźnik szybkiej płynności 2014 15 000 2015-12-31 2014-12-31 2013-12-31 W ocenie Zarządu brak zagrożeń, które uniemożliwiłby regulowanie zaciągniętych zobowiązań. Lokaty i inwestycje kapitałowe W roku 2015 spółka Makarony Polskie SA nie prowadziła inwestycji kapitałowych. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Sytuacja finansowa Str. 39 Analiza wskaźnikowa wskazuje na dobrą sytuację finansową Grupy Makarony Polskie w 2015 roku w stosunku do okresów wcześniejszych w zakresie zyskowności, zdolności do regulowania zobowiązań oraz bezpieczeństwa finansowania działalności bieżącej i inwestycyjnej. Analiza wskaźnikowa Analiza wskaźnikowa w zakresie oceny rentowności, płynności oraz zadłużenia wskazuje na dobrą sytuację finansową spółki Makarony Polskie SA w 2015 roku w stosunku do okresów wcześniejszych w zakresie zyskowności, zdolności do regulowania zobowiązań oraz bezpieczeństwa finansowania działalności bieżącej i inwestycyjnej. Poziom zyskowności i przepływów gotówkowych generowanych w Spółce pozwolił m.in. na: wypłacenie w 2015 roku dywidendy dla akcjonariuszy w kwocie 1,6 mln zł, przeprowadzenie szeregu inwestycji, zakup części surowca w atrakcyjnej cenie bez kredytu kupieckiego oraz zmniejszenie zadłużenia wobec instytucji finansowych (potwierdza to także kontynuacja poprawy wskaźników w obszarze płynności finansowej i zadłużenia). Wskaźniki zadłużenia oraz finansowania 2015 2014 2013 2012 2011 Wskaźnik pokrycia aktywów trwałych kapitałem własnym 0,88 0,84 0,79 0,74 0,66 Wskaźnik pokrycia aktywów trwałych kapitałem stałym 1,21 1,15 1,13 0,88 0,93 0,44 0,47 0,48 0,48 0,57 (Kapitały własne/Aktywa trwałe) ((Kapitały własne + Zobowiązania długoterminowe)/Aktywa trwałe) Wskaźnik ogólnego zadłużenia (Zobowiązania ogółem/Suma aktywów) W s k a źn i k i za d ł u że n i a i f i n a n s o w a n i a 1.4 1.2 1.0 0.8 0.6 0.4 0.2 0.0 Wskaźnik pokrycia aktywów trwałych kapitałem własnym 2015 Wskaźnik pokrycia aktywów trwałych kapitałem stałym 2014 2013 2012 Wskaźnik ogólnego zadłużenia 2011 Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Sytuacja finansowa Str. 40 Wskaźniki płynności 2015 Wskaźnik bieżącej płynności (Aktywa obrotowe/Zobowiązania krótkoterminowe) 2014 2013 2012 2011 1,59 1,35 1,32 0,79 0,88 1,25 1,08 0,92 0,54 0,71 Wskaźnik szybkiej płynności ((Aktywa obrotowe – Zapasy – Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe)/Zobowiązania krótkoterminowe) W s k a źn i k i p ł y n n o ś c i f i n a n s o w e j 1.6 1.4 1.2 1.0 0.8 0.6 0.4 0.2 0.0 Wskaźnik bieżącej płynności 2015 2014 Wskaźnik szybkiej płynności 2013 2012 2011 Wskaźniki rentowności 2015 Rentowność sprzedaży (Zysk (strata) brutto ze sprzedaży/Przychody netto ze sprzedaży) Rentowność działalności operacyjnej (Zysk (strata) z działalności kontynuowanej /Przychody netto ze sprzedaży) Rentowność działalności gospodarczej (Zysk (strata) brutto /Przychody netto ze sprzedaży) Rentowność netto (Zysk (strata) netto/Przychody netto ze sprzedaży) Rentowność aktywów ogółem (ROA) (Zysk (strata) netto/Suma aktywów) Rentowność kapitału własnego (ROE) (Zysk (strata) netto/Kapitały własne) Rentowność EBITDA (EBITDA/Przychody netto ze sprzedaży) 2014 2013 2012 2011 21,0% 21,8% 20,3% 17,2% 11,3% 5,8% 6,2% 3,9% 1,1% -0,1% 5,8% 5,9% 2,9% 0,8% -5,4% 3,7% 3,3% 2,2% 0,9% -1,6% 5,1% 4,7% 1,5% 0,1% -4,4% 6,9% 6,1% 4,6% 1,9% -5,6% 3,9% 3,4% 1,5% 0,9% -4,5% Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Sytuacja finansowa Str. 41 Wskaźnik rentownoś ci EBITDA 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% 2015 2014 2013 2012 2011 Wskaźniki rentown ośc i 10% 5% 0% -5% -10% -15% Rentowność netto Rentowność aktywów ogółem (ROA) 2015 2014 2013 2012 Rentowność kapitału własnego (ROE) 2011 Pozostałe informacje finansowe Informacje o zaciągniętych i wypowiedzianych umowach kredytowych i faktoringowych W trakcie roku obrotowego 2015 Makarony Polskie SA była stroną umów kredytowych i faktoringowych. Stan umów kredytowych i faktoringowych obowiązujących na dzień 31 grudnia 2015 roku przedstawiono w poniższych tabelach: Kredyt w rachunku bieżącym w BZ WBK SA Warunki kredytowania 31 grudnia 2015 roku Wartość umowna kredytu 5 000 tys. zł Okres kredytowania 18.10.2013 – 31.05.2016 Stopa procentowa WIBOR 1M + marża banku nie odbiegająca od standardów stosowanych przez bank Saldo kredytu 1 187 tys. zł Harmonogram spłat jednorazowo w dacie wymagalności zobowiązania Zabezpieczenie kredytu hipoteka łączna do kwoty 33 000 tys. zł. na nieruchomościach oznaczonych: a) w KW nr RZ1Z/00076860/5 położonej w Rzeszowie wraz z cesją praw z polisy ubezpieczenia nieruchomości, Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Sytuacja finansowa Str. 42 b) w KW nr PL1P/00094893/6 w Płocku wraz z cesją praw z polisy ubezpieczenia nieruchomości; weksel in blanco z wystawienia Kredytobiorcy wraz z deklaracja wekslową, zastaw rejestrowy na zapasach o wartości nie niższej 5 000 tys. zł wraz z cesją praw z polisy ubezpieczenia zastawu rejestrowego, poręczenie Spółki Stoczek Natura Sp. z o.o. W maju 2015 Spółka zawarła z bankiem Bank Zachodni WBK aneks do umowy kredytu w rachunku bieżącym. Na mocy zawartego aneksu: termin spłaty zobowiązania przedłużony został do dnia 31 maja 2016 roku, limit kredytowy zwiększono o 1 mln zł (z 4,0 mln zł do 5,0 mln zł), marżę Banku dostosowano do aktualnej oceny ekonomicznej Spółki oraz warunków rynkowych, wartość zabezpieczeń dostosowano do zwiększonego zaangażowania kredytowego Banku. Kredyt inwestycyjny w BZ WBK SA Warunki kredytowania 31 grudnia 2015 roku Wartość umowna kredytu 13 849 tys. zł Okres kredytowania 18.10.2013 – 30.04.2020 Stopa procentowa WIBOR 3M + marża banku nie odbiegająca od standardów stosowanych przez bank Saldo kredytu 10 576 tys. zł Harmonogram spłat Zabezpieczenie kredytu spłata kredytu nastąpi w 53 ratach miesięcznych począwszy od dnia 31 grudnia 2015 roku w następującej wysokościach: 52 raty w kwocie 0,17 mln zł każda i ostatnia 53 rata wyrównująca do salda zero. hipoteka łączna do kwoty 33 000 tys. zł. na nieruchomościach oznaczonych: a) w KW nr RZ1Z/00076860/5 położonej w Rzeszowie wraz z cesją praw z polisy ubezpieczenia nieruchomości, b) w KW nr PL1P/00094893/6 w Płocku wraz z cesją praw z polisy ubezpieczenia nieruchomości; zastaw rejestrowy na środkach trwałych (linie produkcyjne w zakładzie w Rzeszowie), zastaw rejestrowy na środkach trwałych spółki Stoczek Natura sp. z o.o. (zbiór środków trwałych w Zakładzie w Stoczku Łukowskim), przelew wierzytelności z tytułu umowy ubezpieczenia przedmiotu zastawu, weksel in blanco z wystawienia Kredytobiorcy wraz z deklaracja wekslowa, poręczenie cywilne spółki Stoczek Natura sp. z o.o., W maju 2015 Spółka zawarła z bankiem Bank Zachodni WBK aneks do umowy kredytu w rachunku bieżącym. Na mocy zawartego aneksu: termin spłaty zobowiązania przedłużony został do dnia 30 kwietnia 2020 roku, udostępniono limit w kwocie 2,5 mln zł na sfinansowania inwestycji w Zakładzie Produkcyjnym w Rzeszowie, marżę Banku dostosowano do aktualnej oceny ekonomicznej Spółki oraz warunków Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Sytuacja finansowa Str. 43 rynkowych, wartość zabezpieczeń dostosowano do zwiększonego zaangażowania kredytowego Banku, wprowadzono nowy harmonogram spłaty kredytu, usunięto z zabezpieczeń kredytu kaucję środków pieniężnych na zabezpieczenie płatności rocznych odsetek. Kredyt obrotowy w BZ WBK SA Warunki kredytowania 31 grudnia 2015 roku Wartość umowna kredytu 3 000 tys. zł Okres kredytowania 20.05.2015 – 31.05.2018 Stopa procentowa WIBOR 3M + marża banku nie odbiegająca od standardów stosowanych przez bank Saldo kredytu 2 417 tys. zł spłata kredytu nastąpi w 36 ratach miesięcznych począwszy od dnia 30 czerwca 2015 roku w wysokości 0,08 mln zł hipoteka łączna do kwoty 33 000 tys. zł. na nieruchomościach oznaczonych: w KW nr RZ1Z/00076860/5 położonej w Rzeszowie wraz z cesją praw z polisy ubezpieczenia nieruchomości, w KW nr PL1P/00094893/6 w Płocku wraz z cesją praw z polisy ubezpieczenia nieruchomości; zastaw rejestrowy na środkach trwałych (linie produkcyjne w zakładzie w Rzeszowie), przelew wierzytelności z tytułu umowy ubezpieczenia przedmiotu zastawu, weksel in blanco z wystawienia Kredytobiorcy wraz z deklaracja wekslowa Harmonogram spłat Zabezpieczenie kredytu W dniu 20 maja 2015 roku Spółka zawarła z Bankiem BZ WBK SA umowę kredytu obrotowego o wartości 3,0 mln zł. Kredyt przeznaczony jest na finansowanie działalności bieżącej Klienta w tym zastąpienie finansowania w ramach umów faktoringu na należności oraz faktoringu na finansowanie dostaw. Kredyt otwarty w rachunku bieżącym w Banku Gospodarstwa Krajowego Warunki kredytowania 31 grudnia 2015 roku Wartość umowna kredytu 6 000 tys. zł Okres kredytowania 14.06.2013 – 30.06.2016 Stopa procentowa WIBOR 3M + marża banku nie odbiegająca od standardów stosowanych przez bank Saldo kredytu 3 069 tys. zł Harmonogram spłat jednorazowo w dacie wymagalności zobowiązania Zabezpieczenie kredytu hipoteka łączna do kwoty 16 500 tys. zł. na nieruchomościach oznaczonych: Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Sytuacja finansowa Str. 44 a) w KW nr CZ1C/00111425/8 położonej w Częstochowie wraz z cesją praw z polisy ubezpieczenia nieruchomości, b) w KW nr LU1U/00022979/2 w Stoczku Łukowskim wraz z cesją praw z polisy ubezpieczenia nieruchomości; weksel in blanco z wystawienia Kredytobiorcy wraz z deklaracja wekslową, upoważnienie do rachunku bieżącego prowadzonego w BGK, poręczenie Spółki Stoczek Natura Sp. z o.o. W czerwcu 2015 Spółka zawarła z Bankiem Gospodarstwa Krajowego aneks do umowy kredytu w rachunku bieżącym. Na mocy zawartego aneksu: termin spłaty zobowiązania przedłużony został do dnia 30 czerwca 2016 roku, limit kredytowy zwiększono o 1 mln zł (z 5,0 mln zł do 6,0 mln zł), marżę Banku dostosowano do aktualnej oceny ekonomicznej Spółki oraz warunków rynkowych, wartość zabezpieczeń dostosowano do zwiększonego zaangażowania kredytowego Banku. Kredyt obrotowy nieodnawialny w rachunku kredytowym w Banku Gospodarstwa Krajowego Warunki kredytowania 31 grudnia 2015 roku Wartość umowna kredytu 5 000 tys. zł Okres kredytowania 30.06.2015 – 29.06.2018 Stopa procentowa WIBOR 3M + marża banku nie odbiegająca od standardów stosowanych przez bank Saldo kredytu 4 500 tys. zł Harmonogram spłat Zabezpieczenie kredytu spłata kredytu nastąpi w 12 ratach kwartalnych płatnych ostatniego dnia każdego kwartału począwszy od 30 września 2015 roku w następujących wysokościach: 11 rat w kwocie 0,25 mln zł każda i ostatnia 12 rata wyrównująca w kwocie 2,25 mln zł płatna w dniu 29 czerwca 2016 roku. hipoteka łączna do kwoty 16 500 tys. zł. na nieruchomościach oznaczonych: a) w KW nr CZ1C/00111425/8 położonej w Częstochowie wraz z cesją praw z polisy ubezpieczenia nieruchomości, b) w KW nr LU1U/00022979/2 w Stoczku Łukowskim wraz z cesją praw z polisy ubezpieczenia nieruchomości; weksel in blanco z wystawienia Kredytobiorcy wraz z deklaracja wekslową, upoważnienie do rachunku bieżącego prowadzonego w BGK, poręczenie Spółki Stoczek Natura Sp. z o.o. oświadczenie Kredytobiorcy i Poręczyciela o poddaniu się egzekucji złożone w trybie art. 777 k.p.c., w formie aktu notarialnego (do kwoty 10 mln zł). W dniu 30 czerwca 2015 roku Spółka zawarła z Bankiem Gospodarstwa Krajowego umowę kredytu obrotowego nieodnawialnego w rachunku kredytowym o wartości 5,0 mln zł. Kredyt przeznaczony jest na spłatę kredytu obrotowego z dnia 14.06.2013 roku (4 mln zł) oraz finansowanie bieżącej działalności Spółki. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Sytuacja finansowa Str. 45 Umowa faktoringu (pełny) w BZ WBK Faktor Sp. z o.o. Warunki umowy 31 grudnia 2015 roku Wartość umowna 9 500 tys. zł Okres obowiązywania Umowa zawarta na czas nieokreślony Stopa procentowa WIBOR 1M + marża banku nie odbiegająca od standardów stosowanych przez bank Saldo faktoringu 8 449 tys. zł Zabezpieczenie umowy nieodwołalne pełnomocnictwo do rachunku, weksel własny in blanco wraz z deklaracją wekslową. Po dniu bilansowym Spółka zawarła z BZ WBK Faktor Sp. z o.o. aneks do umowy faktoringu. Na mocy zawartego aneksu zwiększono limit faktoringowy o 1,5 mln zł (z 8,0 mln zł do 9,5 mln zł) oraz obniżono marżę i opłaty na rzecz Faktora dostosowując je do aktualnej oceny ekonomicznej Spółki oraz warunków rynkowych. W czerwcu 2015 roku Spółka Makrony Polskie zamknęła umowy: faktoringu na należności (niepełnego) i faktoringu na finansowanie dostaw w BZ WBK Faktor Sp. z o.o. Informacje o udzielonych pożyczkach Na dzień 31 grudnia 2015 roku spółka Makarony Polskie SA udzielała spółce zależnej Stoczek Natura Sp. z o.o. pożyczki w kwocie 6,07 mln zł z terminem spłaty przypadającym na dzień 31 grudnia 2016 roku. Oprocentowanie pożyczki ustalone zostało w oparciu o warunki rynkowe. W okresie roku obrotowego 2015 spółki Stoczek Natura Sp. z o.o. i MP Trade Sp. z o.o. Informacje o udzielonych i otrzymanych gwarancjach W trakcie roku obrotowego 2015 spółka Makarony Polskie SA nie udzielała Gwarancji. Spółka korzystała z gwarancji otrzymanych, ich stan na dzień 31 grudnia 2015 roku obrazuje poniższa tabela: Gwarant STU Ergo Hestia S.A Kwota gwarancji 272 tys. zł Termin ważności gwarancji Przedmiot zabezpieczenia gwarancją Zabezpieczeni e 02.03.2018 gwarancja bankowa zabezpieczająca zobowiązania Spółki wynikające z umowy świadczenia usługi utrzymywania produktów zbożowych w ramach kontraktu z ARM weksel własny in blanco wraz z deklaracją wekslową Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Sytuacja finansowa Str. 46 STU Ergo Hestia S.A Gothaer TU SA 272 tys. zł 932 tys. zł gwarancja bankowa zabezpieczająca zobowiązania Spółki wynikające z umowy świadczenia usługi utrzymywania produktów zbożowych w ramach kontraktu z ARM gwarancja zabezpieczająca zobowiązania Spółki wynikające z umowy świadczenia dostawy i usługi przechowania dań gotowych w ramach kontraktu z Agencją Rezerw Materiałowych 02.03.2018 30.11.2017 weksel własny in blanco wraz z deklaracją wekslową dwa weksle własne in blanco wraz z deklaracją wekslową Do lutego 2015 roku Spółka korzystała z gwarancji w kwocie 472 tys. zł udzielonej przez BGŻ SA. Gwarancja zabezpieczała należyte wykonanie umowy zawartej z Agencją Rezerw Materiałowych i w związku z całościowym rozliczeniem zabezpieczonego kontraktu gwarancja została zwolniona. Informacje o udzielonych i otrzymanych poręczeniach Spółka Makarony Polskie SA w okresie roku obrotowego 2015 nie udzielała poręczeń. Spółka korzystała z poręczeń udzielonych jej przez spółkę zależną Stoczek Natura Sp. z o.o., a ich stan na dzień 31 grudnia 2015 roku zaprezentowano poniżej: Wysokość poręczenia Data zabezpieczeni a Data ważności Stan zabezpieczonego zobowiązania na 31.12.2015 Poręczenie kredytu w rachunku bieżącym w wys. BZ WBK 5,0 mln zł* 7 500 tys. zł 18.10.2013 31.05.2019 1 187 tys. zł Poręczenie kredytu inwestycyjnego w wys. 15,0 mln zł BZ WBK 30 000 tys. zł 18.10.2013 30.09.2021 10 576 tys. zł Poręczenie kredytu obrotowy nieodnawialny w rachunku kredytowym w wys. 5,0 mln zł** Bank BGK 5 000 tys. zł 30.06.2015 29.12.2018 4 500 tys. zł Poręczenie kredytu otwartego w rachunku bieżącym w wys. 6,0 mln zł** Bank BGK 6 000 tys. zł 14.06.2013 30.12.2016 3 069 tys. zł Zobowiązania obce Nazwa Wierzyciela *W maju 2015 Spółka Stoczek Natura Sp. z o.o. zawarła z bankiem BZ WBK SA aneks do umowy poręczenia kredytu w rachunku bieżącym Spółki Makarony Polskie. Na mocy zawartego aneksu termin ważności zobowiązania przedłużony został do dnia 31 maja 2019 roku oraz zwiększono wartość poręczenia z 6,0 mln zł do 7,5 mln zł. **W czerwcu 2015 roku Spółka Stoczek Natura Sp. z o.o. zawarła z bankiem BGK umowę poręczenia kredytu obrotowy nieodnawialny w rachunku kredytowym Spółki Makarony Polskie oraz aneks do umowy poręczenia kredytu w rachunku bieżącym Spółki Makarony Polskie (na mocy zawartego aneksu wprowadzono termin ważności zobowiązania do dnia 30 grudnia 2016 roku). Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Sytuacja finansowa Str. 47 Spółka Stoczek Natura Sp. z o.o. otrzymała wynagrodzenie za poręczenia udzielone spółce dominującej Makarony Polskie SA. Istotne transakcje zawarte przez Spółkę z podmiotami powiązanymi na warunkach innych niż rynkowe W okresie 2015 roku spółki Grupy Makarony Polskie nie zawierały między sobą istotnych transakcji na warunkach innych niż rynkowe. W 2015 roku pomiędzy spółkami Grupy obowiązywało porozumienie o wspólnej dystrybucji produktów spółek Makarony Polskie SA i Stoczek Natura Sp. z o.o. poprzez sieć dystrybucji firmy Makarony Polskie SA. Porozumienie zostało zawarte w celu poprawy efektywności sprzedaży produktów Grupy. Wynagrodzenie z tytułu umowy nie odbiegało od stosowanych na rynku. W związku z utworzeniem pod koniec 2015 roku spółki MP Trade Sp. z o.o., która przejęła od Makarony Polskie SA m.in. zespoły handlowe działające w obszarze handlu nowoczesnego i handlu tradycyjnego oraz eksportu, spółki Grupy zawarły nowe umowy ustalające warunki współpracy w zakresie sprzedaży i dystrybucji produktów Grupy, dostosowane do nowej struktury Grupy. Wynagrodzenie z tytułu ww. umów nie odbiega od stosowanych na rynku. Pozycje pozabilansowe 31 grudnia 2015 31 grudnia 2014 1. Aktywa warunkowe 49 982 47 410 - otrzymanych gwarancji i poręczeń 49 977 47 405 5 5 115 412 112 150 0 0 - zabezpieczeń na majątku 80 750 74 418 - zobowiązań wekslowych 34 662 37 732 -65 430 -64 740 (w tys. zł) - zabezpieczenia na majątku - weksli 2. Zobowiązania warunkowe - z tytułu udzielonych gwarancji i poręczeń Pozycje pozabilansowe razem Wartości otrzymanych gwarancji, zabezpieczeń, zobowiązań wekslowych, hipotek i innych zobowiązań pozabilansowych w powyższej tabeli zostały zaprezentowane w maksymalnych wartościach. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Sytuacja finansowa Str. 48 Istotne postępowania toczące się przed sądem, w postępowaniu arbitrażowym lub przed organem administracji publicznej W prezentowanym okresie sprawozdawczym przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej nie toczyły się istotne postępowania dotyczące zobowiązań i wierzytelności Spółki. Zdarzenia po dniu bilansowym mogące znacząco wpłynąć na wyniki finansowe Po dniu bilansowym nie nastąpiły zdarzenia mogące znacząco wpłynąć na wyniki finansowe. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Ład Korporacyjny Str. 49 Od stycznia 2016 roku Spółka stosuje nowy zbiór zasad ładu korporacyjnego „Dobre Praktyki Spółek Notowanych na GPW 2016”. Ład Korporacyjny Oświadczenie o stosowaniu zasad ładu korporacyjnego Spółka w roku 2015 roku stosowała zasady „Dobre Praktyki Spółek Notowanych na GPW” (DPSN). Dokument zawierający zbiór zasad jest dostępny na stronie internetowej Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie SA http://corp-gov.gpw.pl. W roku obrotowym 2015 Makarony Polskie SA nie stosowała się do: rekomendacji I.1 w zakresie transmitowania obrad Walnego Zgromadzenia przez Internet, rejestracji przebiegu obrad i upubliczniania go na stronie internetowej Spółki, zasady II.2 „Dobrych Praktyk Spółek Notowanych na GPW”: „Spółka zapewnia funkcjonowanie swojej strony internetowej w języku angielskim, przynajmniej w zakresie wskazanym w części II pkt 1.”. Decyzja o niestosowaniu zasady II.2 w sposób trwały podjęta została ze względu na wysokie koszty stosowania tej zasady (w szczególności w zakresie tłumaczeń raportów okresowych i bieżących), przy uwzględnieniu obecnej struktury akcjonariatu. W przypadku zaistnienia nowych okoliczności Makarony Polskie SA rozważy kwestię stosowania wyżej wymienionej zasady, zasady IV.10 dotyczącej zapewnienia akcjonariuszom możliwości udziału w Walnym Zgromadzeniu przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej. Zarząd Makarony Polskie SA ocenił, że na chwilę obecną ponoszenie tego typu kosztów nie znajduje uzasadnienia. Ponadto Statut Makarony Polskie SA nie przewiduje możliwości udziału w walnym zgromadzeniu przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej w myśl Art. 4065 Kodeksu spółek handlowych. System kontroli wewnętrznej i zarządzania ryzykiem w procesie sporządzania sprawozdań finansowych Spółka Makarony Polskie SA jako jednostka dominująca sporządza jednostkowe i skonsolidowane sprawozdania finansowe w oparciu o powszechnie obowiązujące przepisy prawa oraz regulacje wewnętrzne. Księgi rachunkowe prowadzone są w oparciu o zasady przyjęte i zatwierdzone do stosowania przez Zarząd Spółki tj. Polityka rachunkowości i Plan kont zgodny z MSSF, które są aktualizowane w miarę potrzeb. Spółki zależne są zobligowane do wdrożenia i stosowania dokumentów wewnętrznych Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 spójnych Ład Korporacyjny Str. 50 z dokumentami spółki dominującej. Księgi rachunkowe spółek Grupy prowadzone są w systemie klasy ERP, a dostęp do zasobów informatycznych ograniczony jest uprawnieniami dla określonej grupy pracowników. Spółka stale monitoruje istotne czynniki ryzyka prawnego, podatkowego, gospodarczego, operacyjnego, itp., które wyznaczają ogólne kierunki działalności Grupy Makarony Polskie. Za system kontroli wewnętrznej w Spółce i jego skuteczność w procesie sporządzania sprawozdań finansowych i raportów okresowych przygotowywanych i publikowanych zgodnie z zasadami Rozporządzenia z dnia 19 lutego 2009 r. w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych odpowiedzialny jest Zarząd Spółki. Podstawowym założeniem opracowanego systemu kontroli wewnętrznej Spółki w sprawozdawczości finansowej jest zapewnienie adekwatności i poprawności informacji finansowych zawartych w sprawozdaniach finansowych i raportach okresowych. Za przygotowywanie sprawozdań finansowych i okresowej sprawozdawczości finansowej odpowiedzialny jest Biuro Księgowe, za bieżącą sprawozdawczość zarządczą Spółki i Grupy odpowiada Biuro Finansowe. Prezentując dane finansowe w sprawozdaniach finansowych, okresowych raportach finansowych i innych raportach prezentowanych inwestorom Spółka stosuje spójne zasady księgowe. Dane finansowe będące podstawą sprawozdań finansowych i raportów okresowych pochodzą ze stosowanej przez Spółkę miesięcznej sprawozdawczości finansowej i operacyjnej. Po zamknięciu księgowym każdego miesiąca kalendarzowego Biuro Finansowe wraz z Zarządem analizuje wyniki finansowe Spółki w porównaniu do założeń i z uwzględnieniem segmentów biznesowych. Zidentyfikowane błędy korygowane są na bieżąco w księgach Spółki zgodnie z przyjętą polityką rachunkowości. Przygotowywanie sprawozdań finansowych i raportów okresowych rozpoczyna się po weryfikacji i akceptacji przez Zarząd wyników zakończonego miesiąca/okresu. Raporty okresowe Spółki przygotowywane są przez służby finansowo-księgowe pod nadzorem Głównego Księgowego (na podstawie danych finansowych zawartych w okresowej sprawozdawczości finansowej) i podlegają weryfikacji przez Dyrektora Biura Finansowego i Zarząd Spółki. Roczne jednostkowe i skonsolidowane sprawozdania finansowe spółek Grupy podlegają badaniu przez niezależnego biegłego rewidenta. Półroczne jednostkowe i skonsolidowane sprawozdania finansowe spółek Grupy podlegają przeglądowi przez niezależnego biegłego rewidenta. W końcowym etapie, po uzyskaniu opinii biegłego rewidenta, ostatecznej oceny sprawozdań finansowych dokonuje Rada Nadzorcza Makarony Polskie SA, która z uwagi na obecny 5-osobowy skład pełni równocześnie funkcje Komitetu Audytu. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Ład Korporacyjny Str. 51 Informacja o zasadach zmieniania podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych Zgodnie z treścią §19 lit.c) Statutu Makarony Polskie SA wybór biegłego rewidenta do badania sprawozdania finansowego Spółki należy do kompetencji Rady Nadzorczej. Reguły dotyczące zmiany podmiotu uprawnionego do badania sprawozdania finansowego zostały określone w treści §4 Regulaminu Rady Nadzorczej Spółki. Podmiot, który ma pełnić funkcję biegłego rewidenta w Spółce wybierany jest w taki sposób, aby zapewniona była niezależność przy realizacji powierzonych mu zadań. Zmiana biegłego rewidenta dokonywana jest co najmniej raz na pięć lat. Kapitał akcyjny Kapitał zakładowy Makarony Polskie SA: wysokość kapitału zakładowego 27 750 213 zł, łączna liczba akcji 9 250 071 akcji, ogólna liczba głosów na Walnym Zgromadzeniu 9 250 071 głosów. Struktura kapitału zakładowego Spółki: 3 013 250 akcji zwykłych na okaziciela serii A, 1 169 750 akcji zwykłych na okaziciela serii B, 3 000 000 akcji zwykłych na okaziciela serii C, 1 735 821 akcji zwykłych na okaziciela serii D, 331 250 akcji zwykłych na okaziciela serii E. Struktura kapitału zakładowego Makarony Polskie SA 3.6% 18.8% 32.6% 32.4% Seria A Seria B 12.6% Seria C Seria D Seria E Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Ład Korporacyjny Str. 52 Akcje Spółki są akcjami zwykłymi, na okaziciela notowanymi na rynku regulowanym prowadzonym przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie SA. Spółka nie wyemitowała papierów wartościowych, które przyznają specjalne uprawnienia kontrolne któremukolwiek z jej akcjonariuszy, W Spółce nie istnieją ograniczenia odnośnie wykonywania prawa głosu. Nie funkcjonują również ograniczenia dotyczące przenoszenia praw własności papierów wartościowych wyemitowanych przez Spółkę. Akcje w posiadaniu głównych akcjonariuszy (powyżej 5% kapitału) Struktura akcjonariatu Spółki: Akcjonariusz Akcje w kapitale zakładowym liczba udział% Głosy na Walnym Zgromadzeniu liczba udział% Praska Giełda Spożywcza SA (dawniej: Agro-Technika SA) 2 000 000 21,62% 2 000 000 21,62% Bewa Sp. z o.o. 1 793 406 19,39% 1 793 406 19,39% Elżbieta i Grzegorz Słomkowscy 1 183 040 12,79% 1 183 040 12,79% Krzysztof Moska* 725 117 7,84% 725 117 7,84% Leszek Sobik 491 541 5,31% 491 541 5,31% 3 056 967 33,05% 3 056 967 33,05% 9 250 071 100.00% 9 250 071 100.00% Pozostali akcjonariusze RAZEM * Wykazano liczbę akcji i głosów na WZ wynikającą z dokumentów otrzymanych z KDPW, informujących o akcjach i głosach posiadanych przez osoby uprawnione do udziału w ZWZ Spółki w dniu 26 czerwca 2015 roku; Spółka nie otrzymała innych zawiadomień o zmianie stanu posiadania akcji przez Pana Krzysztofa Moskę, w szczególności zawiadomień przekazanych w trybie art. 69 ustawy o ofercie publicznej W trakcie 2015 roku do Spółki wpłynęły zawiadomienia dot. zmian stanu posiadania akcji spółki Makarony Polskie SA: w dniu 13 lutego 2015 roku Bewa Sp. z o.o. (następca prawny T.G. BEWA Sp. z o.o.) poinformowała, iż w wyniku nabycia w dniu 9 lutego 2015 roku 200 000 akcji Spółki nastąpiła zmiana dotychczas posiadanego przez Bewa Sp. z o.o. udziału ponad 10% ogólnej liczby głosów o co najmniej 2%. Bewa Sp. z o.o. poinformowała, że do dnia 9 lutego 2015 roku posiadała 1 238 955 akcji stanowiących 13,39% kapitału zakładowego Spółki oraz 1 238 955 głosów z tych akcji stanowiących 13,39% ogólnej liczby głosów Spółki; aktualnie posiada 1 438 955 akcji stanowiących 15,55% kapitału Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Ład Korporacyjny Str. 53 zakładowego Spółki oraz 1 438 955 głosów z tych akcji stanowiących 15,55% ogólnej liczby głosów. Podmioty zależne od Bewa Sp. z o.o. nie posiadają akcji Spółki. w dniu 6 marca 2015 roku Bewa Sp. z o.o. poinformowała, iż w wyniku nabycia w dniu 27 lutego 2015 roku 354 451 akcji Spółki nastąpiła zmiana dotychczas posiadanego przez Bewa Sp. z o.o. udziału ponad 10% ogólnej liczby głosów o co najmniej 2%. Bewa Sp. z o.o. poinformowała, że do dnia 27 lutego 2015 roku posiadała 1 438 955 akcji stanowiących 15,55% kapitału zakładowego Spółki oraz 1 438 955 głosów z tych akcji stanowiących 15,55% ogólnej liczby głosów Spółki. Aktualnie posiada 1 793 406 akcji stanowiących 19,4% kapitału zakładowego Spółki oraz 1 793 406 głosów z tych akcji stanowiących 19,4% ogólnej liczby głosów Spółki. Podmioty zależne od Bewa Sp. z o.o. nie posiadają akcji Spółki. Bewa Sp. z o.o. nie zawarła i nie jest stroną umowy z osobą trzecią, której przedmiotem jest przekazanie uprawnienia do wykonywania prawa głosu z akcji Spółki. Spółka nie posiada innych informacji, które wskazywałyby na zmiany w liczbie akcji, posiadanych przez znaczących akcjonariuszy (posiadających pakiety akcji powyżej 5%). Spółka nie posiada również wiedzy nt. umów (w tym również zawartych po dniu bilansowym) w wyniku których mogą w przyszłości nastąpić zmiany w proporcjach akcji posiadanych przez dotychczasowych akcjonariuszy. Akcje w posiadaniu Członków Zarządu Liczba i wartość nominalna akcji Spółki będąca w posiadaniu Członków Zarządu na dzień sporządzenia sprawozdania: rok 2015 Członek Zarządu Zenon Daniłowski liczba akcji 140 000 rok 2014 wartość nominalna 420 000 liczba akcji wartość nominalna 140 000 420 000 Zgodnie z posiadanymi przez Spółkę informacjami, w trakcie 2015 roku i w okresie do dnia publikacji niniejszego sprawozdania nie zaszły zmiany w stanie posiadania akcji przez Prezesa Zarządu. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Ład Korporacyjny Str. 54 Akcje w posiadaniu Członków Rady Nadzorczej Liczba i wartość nominalna akcji Spółki będąca w posiadaniu Członków Rady Nadzorczej na dzień sporządzenia sprawozdania: Członek Rady Nadzorczej Grzegorz Słomkowski* rok 2015 liczba akcji rok 2014 wartość nominalna liczba akcji wartość nominalna 1 183 040 3 549 120 1 183 040 3 549 120 5 000 15 000 5 000 15 000 Marek Rocki 0 0 0 0 Roman Sobiecki 0 0 0 0 Tomasz Jankowski 0 0 0 0 Wiesław Wasilewski * Łączna liczba akcji, będąca w posiadaniu Pana Grzegorza Słomkowskiego (Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej) i jego małżonki Zgodnie z posiadanymi przez Spółkę informacjami, w trakcie 2015 roku i w okresie do dnia publikacji niniejszego sprawozdania nie zaszły zmiany w stanie posiadania akcji przez Członków Rady Nadzorczej. Udziały w jednostkach zależnych Osoby zarządzające oraz nadzorujące Makarony Polskie SA nie posiadają udziałów w jednostkach zależnych Grupy Makarony Polskie. Prawo do podjęcia decyzji o emisji lub wykupie akcji Zgodnie z §9 Statutu Spółki kapitał zakładowy może być podwyższany i obniżany na zasadach i w trybie określonym w kodeksie spółek handlowych, jak również w drodze oferty publicznej na warunkach określonych ustawą z dnia 29 lipca 2005 roku o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych. Zgodnie z §9a Statutu Zarząd Spółki, w terminie do 30 kwietnia 2015 roku (zmiana Statutu uchwalona w dniu 21 maja 2012 roku przez Zwyczajne Walne Zgromadzenie Spółki), miał możliwość podwyższenia kapitału zakładowego Makarony Polskie SA o łączną kwotę nie wyższą niż 9 300 tys. złotych, poprzez emisję nowych akcji. Upoważnienie dotyczyło podwyższenia kapitału zakładowego Spółki w drodze dokonania jednego lub kilku Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Ład Korporacyjny Str. 55 kolejnych podwyższeń kapitału w granicach kapitału docelowego oraz możliwości pozbawienia dotychczasowych akcjonariuszy prawa poboru nowych akcji w całości lub w części, w odniesieniu do każdego podwyższenia kapitału zakładowego dokonywanego w granicach kapitału docelowego, za zgodą Rady Nadzorczej. Biorąc pod uwagę fakt, że pozyskanie kapitału w drodze emisji akcji nie było w ostatnim czasie najefektywniejszą formą dokapitalizowania Spółki Zarząd nie skorzystał z uprawnień przyznanych mu w tym zakresie przez Statut Spółki. Zasady zmiany Statutu Makarony Polskie SA Statut Makarony Polskie SA w brzmieniu obowiązującym obecnie nie posiada zapisów dotyczących zmiany Statutu odmiennych od przepisów Kodeksu spółek handlowych. Zgodnie z art. 430 Kodeksu spółek handlowych zmiana Statutu wymaga uchwały Walnego Zgromadzenia oraz wpisu do rejestru. Uchwała Walnego Zgromadzenia w przedmiocie zmian Statutu wymaga większości ¾ głosów oddanych ‐ art. 415 Kodeksu spółek handlowych. Zgodnie z §9a ust. 6 Statutu uchwała Zarządu dotycząca dokonania podwyższenia kapitału zakładowego w ramach kapitału docelowego zastępuje uchwałę Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy i wymaga formy aktu notarialnego. Statut Makarony Polskie SA jest dostępny na stronie internetowej Spółki www.makarony.pl Walne Zgromadzenie Zasadnicze uprawnienia Walnego Zgromadzenia Do kompetencji Walnego Zgromadzenia należy podejmowanie decyzji w sprawach dotyczących organizacji i funkcjonowania Spółki, z zastrzeżeniem przypadków określonych w kodeksie spółek handlowych i Statucie Spółki. Sposób działania Walnego Zgromadzenia Walne Zgromadzenie działa zgodnie z kodeksem spółek handlowych, Statutem Spółki oraz Regulaminem Walnego Zgromadzenia Makarony Polskie SA przyjętym uchwałą nr 26 Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Makarony Polskie SA z dnia 21 czerwca 2010 roku. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Ład Korporacyjny Str. 56 Zwyczajne Walne Zgromadzenie jest zwoływane corocznie przez Zarząd i odbywa się w ciągu 6 miesięcy po upływie każdego roku obrotowego. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie zwoływane jest przez Zarząd z własnej inicjatywy, przez Radę Nadzorczą jeżeli uzna ona zwołanie Walnego Zgromadzenia za wskazane lub przez akcjonariuszy reprezentujących co najmniej połowę kapitału zakładowego lub co najmniej połowę ogółu głosów w Spółce. Walne Zgromadzenie odbywa się w siedzibie Spółki lub w innym miejscu na terenie Rzeczpospolitej Polskiej. Miejsce i termin odbycia Walnego Zgromadzenia jest dobierany tak, by umożliwić uczestnictwo jak najszerszemu kręgowi akcjonariuszy. Walne Zgromadzenia zwoływane są w sposób określony dla przekazywania informacji bieżących przez spółki publiczne wraz z ogłoszeniem na stronie internetowej Spółki www.makarony.pl Walne Zgromadzenie jest zdolne do podejmowania uchwał bez względu na ilość reprezentowanych na nim akcji, chyba że przepisy kodeksu spółek handlowych stanowią inaczej. Z zastrzeżeniem postanowień art. 404 Kodeksu spółek handlowych, Walne Zgromadzenie może podejmować uchwały jedynie w sprawach przewidzianych w kodeksie spółek handlowych oraz w Statucie i objętych porządkiem obrad danego Zgromadzenia. Uchwały Walnego Zgromadzenia zapadają bezwzględną większością głosów oddanych, o ile bezwzględnie obowiązujące przepisy prawa lub postanowienia Statutu nie stanowią inaczej. Głosowanie odbywa się jawnie. Tajne głosowanie Przewodniczący Walnego Zgromadzenia zarządza w sprawach osobowych i na wniosek akcjonariusza. Prawo żądania tajnego głosowania nie służy przy podejmowaniu uchwał w sprawach porządkowych. Zgromadzenie może uchylić tajność głosowania w sprawach dotyczących wyboru powoływanych przez nie komisji. Prawa akcjonariuszy Prawa akcjonariuszy i sposób ich wykonywania na Walnym Zgromadzeniu określone są w kodeksie spółek handlowych, Statucie oraz w Regulaminie Walnego Zgromadzenia. Akcjonariusze reprezentujący co najmniej połowę kapitału zakładowego Spółki lub co najmniej połowę głosów w Spółce mają prawo zwołania Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia. Prawo uczestnictwa w Walnym Zgromadzeniu mają tylko osoby będące akcjonariuszami Spółki na 16 dni przed datą Walnego Zgromadzenia (record date). Akcjonariusze mają Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Ład Korporacyjny Str. 57 prawo uczestniczyć w Walnym Zgromadzeniu osobiście lub przez pełnomocnika. Każdy akcjonariusz ma prawo wypowiedzieć się w sprawach objętych porządkiem obrad. Opis procedur dotyczących uczestnictwa w Walnym Zgromadzeniu i wykonywania prawa głosu każdorazowo zamieszczany jest w ogłoszeniu o Walnym Zgromadzeniu. Walne zgromadzenie w 2015 roku W roku obrotowym 2015 Zwyczajne Walne Zgromadzenie Makarony Polskie SA odbyło się w dniu 26 czerwca. Zarząd nie zwoływał Nadzwyczajnych Walnych Zgromadzeń. Akcjonariusze Spółki i Członkowie Rady Nadzorczej nie występowali z wnioskami o zwołanie Walnego Zgromadzenia. W roku 2015 Walne Zgromadzenie zajmowało się następującymi sprawami: rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania finansowego Spółki za 2014 rok oraz sprawozdania Zarządu z działalności Spółki w 2014 roku, rozpatrzenie i zatwierdzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy za 2014 rok oraz sprawozdania Zarządu z działalności Grupy w 2014 roku, podział zysku netto za rok obrotowy 2014, rozpatrzenie sprawozdania Rady Nadzorczej Makarony Polskie SA za rok obrotowy 2014, rozpatrzenie oceny Rady Nadzorczej Makarony Polskie SA z badania sprawozdania finansowego Spółki za 2014 rok i sprawozdania Zarządu z działalności Spółki w 2014 roku, rozpatrzenie oceny Rady Nadzorczej Makarony Polskie SA z badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy za 2014 rok oraz sprawozdania Zarządu z działalności Grupy w 2014 roku, udzielenie absolutorium członkom Zarządu Spółki z wykonania przez nich obowiązków w roku obrotowym 2014, udzielenie absolutorium członkom Rady Nadzorczej Spółki z wykonania przez nich obowiązków w roku obrotowym 2014. Treść uchwał Walnego Zgromadzenia została opublikowana raportem bieżącym nr 17/2015 z dnia 26 czerwca 2015 roku i jest dostępna na stronie internetowej spółki www.makarony.pl Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Ład Korporacyjny Str. 58 Rada Nadzorcza Rada Nadzorcza Makarony Polskie SA działa na podstawie kodeksu spółek handlowych, Statutu Spółki oraz Regulaminu Rady Nadzorczej przyjętego uchwałą nr 17 Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Makarony Polskie SA z dnia 22 czerwca 2007 r. Zasady powoływania i odwoływania Członków Rady Nadzorczej Rada Nadzorcza Spółki składa się z od 5 do 7 członków, powoływanych i odwoływanych przez Walne Zgromadzenie. Kadencja Rady Nadzorczej trwa dwa lata. Mandaty członków Rady Nadzorczej wygasają z dniem odbycia Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia zatwierdzającego sprawozdanie finansowe Spółki za ostatni pełny rok obrotowy ich urzędowania. Jeżeli w trakcie trwania kadencji Rady Nadzorczej Spółki dokonano wyboru uzupełniającego lub rozszerzającego, mandat nowopowołanego członka Rady Nadzorczej wygasa równocześnie z mandatami pozostałych członków Rady Nadzorczej Spółki. Kandydatury zgłaszane na członków Rady Nadzorczej są uzasadniane, aby umożliwić Walnemu Zgromadzeniu dokonanie świadomego wyboru. Członkowie Rady Nadzorczej dobierani są w taki sposób, aby posiadali należyte wykształcenie i doświadczenie życiowe umożliwiające im właściwą ocenę funkcjonowania Spółki oraz właściwe wykonywanie funkcji w Radzie Nadzorczej, oraz w taki sposób aby przynajmniej dwóch członków Rady Nadzorczej stanowiły osoby wolne od powiązań ze Spółką i akcjonariuszami lub pracownikami Spółki. Członkom Rady przysługuje wynagrodzenie według zasad ustalonych przez Walne Zgromadzenie. Rada Nadzorcza wybiera ze swego grona Przewodniczącego, który kieruje pracami Rady. Rada Nadzorcza może także powoływać Wiceprzewodniczących oraz Sekretarza. Kompetencje Rady Nadzorczej Rada Nadzorcza sprawuje stały nadzór nad działalnością Spółki we wszystkich dziedzinach jej przedsiębiorstwa. Do kompetencji Rady Nadzorczej należy między innymi: ocena sprawozdania finansowego i sprawozdania Zarządu, w zakresie ich zgodności z księgami i dokumentami, jak i ze stanem faktycznym oraz wniosków Zarządu Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Ład Korporacyjny Str. 59 co do podziału zysków i pokrycia strat, a także składanie Walnemu Zgromadzeniu corocznego pisemnego sprawozdania z wyników tej oceny, zatwierdzanie rocznych planów finansowych dla Spółki oraz kontrola ich wykonania, wybór biegłego rewidenta do badania sprawozdania finansowego Spółki, udzielanie zgody na nabycie lub zbycie nieruchomości, użytkowania wieczystego lub udziałów w nieruchomości o wartości powyżej 10% kapitałów własnych Spółki obliczonych według ostatniego bilansu Spółki zatwierdzonego przez Walne Zgromadzenie, chyba że zostały one przewidziane w rocznym planie finansowym Spółki, zatwierdzonym przez Radę Nadzorczą, udzielanie zgody na zbycie aktywów Spółki, których wartość przekracza 10% (słownie: dziesięć procent) łącznej wartości kapitałów własnych Spółki obliczonych według ostatniego bilansu Spółki zatwierdzonego przez Walne Zgromadzenie, chyba że zostały one przewidziane w rocznym planie finansowym Spółki, zatwierdzonym przez Radę Nadzorczą, udzielanie zgody na zaciągnięcie zobowiązania lub dokonanie rozporządzenia, które na podstawie jednej lub kilku powiązanych czynności prawnych - przekracza kwotę 10% kapitałów własnych Spółki obliczonych według ostatniego bilansu Spółki zatwierdzonego przez Walne Zgromadzenie, chyba że zostały one przewidziane w rocznym planie finansowym Spółki, zatwierdzonym przez Radę Nadzorczą, udzielanie zgody na wypłatę Akcjonariuszom zaliczek na poczet przewidywanej dywidendy, powoływanie i odwoływanie Zarządu Spółki lub poszczególnych jego członków, ustalanie zasad i warunków wynagradzania Zarządu Spółki, a także wysokości wynagrodzenia poszczególnych jego członków, reprezentowanie Spółki w umowach pomiędzy nią, a Członkiem Zarządu, jak również w sporze Spółki z taką osobą. Rada Nadzorcza ma prawo badać wszystkie czynności Spółki, żądać od Zarządu i pracowników sprawozdań, wyjaśnień i informacji, sprawdzać księgi i dokumenty (w tym finansowe), żądać dostępu do wszystkich pomieszczeń Spółki (§10 Regulaminu Rady Nadzorczej), a Członkowie Rady Nadzorczej w swoich działaniach zobowiązani są kierować się dobrem i interesem Spółki (§6 ust.1 Regulaminu Rady Nadzorczej). Formami pracy Rady są posiedzenia, czynności kontrolne oraz udział w pracach we władzach Spółki. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Ład Korporacyjny Str. 60 Skład osobowy Rady Nadzorczej Od dnia 1 stycznia 2015 roku do dnia publikacji niniejszego sprawozdania Rada Nadzorcza działała w składzie: Roman Sobiecki – Przewodniczący Rady Nadzorczej, Grzegorz Słomkowski – Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej, Tomasz Jankowski – Członek Rady Nadzorczej, Marek Rocki – Członek Rady Nadzorczej, Wiesław Wasilewski – Członek Rady Nadzorczej. Komitety Rady Nadzorczej W Radzie Nadzorczej nie są aktualnie powoływane żadne komitety. Przemawiają za tym: dotychczasowy status Spółki, skład akcjonariatu, a także względy organizacyjne i ekonomiczne, w tym konieczność zapewnienia dodatkowej obsługi administracyjnej i prawnej takich komitetów. Rada Nadzorcza Makarony Polskie SA przyjęła na siebie pełnienie zadań komitetu audytu, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Polityka Wynagrodzeń dla Członków Rady Nadzorczej System wynagrodzeń Rady Nadzorczej Makarony Polskie SA został przyjęty uchwałą nr 22 Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia z dnia 12 czerwca 2014 roku. Członkowie Rady Nadzorczej otrzymują wynagrodzenie za każde posiedzenie Rady Nadzorczej, w którym wezmą udział. Informacja dotycząca wynagrodzeń wypłaconych Członkom Rady Nadzorczej Spółki została umieszczona w sprawozdaniu finansowym w nocie nr 36. Zarząd Zasady powoływania i odwoływania Członków Zarządu Zarząd Spółki składa się z jednego do trzech członków, w tym Prezesa i Wiceprezesa, których powołuje i odwołuje Rada Nadzorcza. Kadencja członków Zarządu trwa dwa lata. Członkowie Zarządu mogą być powoływani na kolejne dwuletnie kadencje. Mandaty członków Zarządu wygasają zgodnie z art. 369 §4 Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Ład Korporacyjny Str. 61 kodeksu spółek handlowych. Jeżeli w trakcie trwania kadencji Zarządu Spółki dokonano wyboru uzupełniającego lub rozszerzającego, mandat nowopowołanego członka Zarządu wygasa równocześnie z mandatami pozostałych członków Zarządu Spółki. Kompetencje Zarządu Zarząd reprezentuje Spółkę na zewnątrz oraz podejmuje decyzje we wszystkich sprawach, które zgodnie ze Statutem Spółki oraz bezwzględnie obowiązującymi przepisami prawnymi nie zostały zastrzeżone do kompetencji pozostałych organów Spółki. Oświadczenia woli w imieniu Zarządu składają: w przypadku Zarządu jednoosobowego – jedna osoba, w przypadku Zarządu wieloosobowego – dwóch Członków Zarządu łącznie lub Członek Zarządu łącznie z Prokurentem. Na dzień publikacji niniejszego sprawozdania funkcję prokurentów w Spółce pełnią: Grażyna Kozielec – od dnia 31 maja 2012 roku Beata Majewska-Karp – od dnia 31 maja 2012 roku Witold Żarek – od dnia 4 marca 2013 roku Piotr Wyszecki – od dnia 13 lutego 2015 roku Jacek Pajewski – od dnia 7 stycznia 2016 roku Udzielone prokury mają charakter łączny – prokurent może reprezentować Spółkę tylko współdziałając łącznie z innym prokurentem lub członkiem Zarządu Skład osobowy Zarządu W okresie od 1 stycznia 2015 roku do dnia publikacji niniejszego sprawozdania Zarząd Spółki działa w składzie jednoosobowym. Funkcję Prezesa Zarządu pełni Zenon Daniłowski. W dniu 25 maja 2015 roku, w związku z zakończeniem VI kadencji Zarządu Spółki, Rada Nadzorcza Makarony Polskie SA postanowiła, że Zarząd VII kadencji będzie jednoosobowy, a funkcję Prezesa Zarządu powierzyła dotychczasowemu Prezesowi Panu Zenonowi Daniłowskiemu. Podział obowiązków pomiędzy Członków Zarządu Zarząd Spółki jest jednoosobowy. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Ład Korporacyjny Str. 62 Polityka Wynagrodzeń dla Członków Zarządu W okresie, którego dotyczy niniejsze sprawozdanie finansowe spółki Grupy nie zawierały z osobami zarządzającymi żadnych umów przewidujących rekompensatę w przypadku ich rezygnacji lub zwolnienia z zajmowanego stanowiska bez ważnej przyczyny lub gdy ich odwołanie lub zwolnienie nastąpiłoby z powodu połączenia spółki przez przejęcie. W roku obrotowym 2015, jak również w okresie do dnia publikacji niniejszego sprawozdania spółka Makarony Polskie SA nie prowadziła programów akcji pracowniczych. Informacja dotycząca wynagrodzeń wypłaconych Członkom Zarządu Spółki została umieszczona w sprawozdaniu finansowym w nocie nr 36. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Informacje pozostałe Str. 63 Informacje pozostałe Informacja dot. współpracy z biegłym rewidentem Rada Nadzorcza Makarony Polskie SA wybrała firmę ReVision - Rzeszów Józef Król Sp. z o.o. z siedzibą w Rzeszowie jako biegłego rewidenta do przeprowadzenia przeglądu sprawozdań finansowych za I półrocze 2015 roku i badania sprawozdań finansowych spółek Grupy Makarony Polskie za rok obrotowy 2015. Firma ReVision - Rzeszów Józef Król Sp. z o.o. jest wpisana na listę podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych pod numerem 3510 oraz wpisana do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sadowego prowadzonego przez Sad Rejonowy w Rzeszowie, XII Wydział Gospodarczy KRS pod numerem 0000336012. Makarony Polskie SA korzystała z usług ReVision - Rzeszów Józef Król Sp. z o.o. Sp.k. w zakresie przeglądu i badania sprawozdań finansowych za lata obrotowe 2010, 2012, 2013 i 2014. Umowa z ww. audytorem została zawarta na okres przeglądu sprawozdań finansowych za I półrocze 2015 roku i badania sprawozdań finansowych spółek Grupy Makarony Polskie za rok obrotowy 2015. Wynagrodzenie należne ReVision - Rzeszów Józef Król Sp. z o.o. w spółce Makarony Polskie SA wynosi łącznie 52,5 tys. zł (18 tys. zł za przegląd jednostkowego oraz skonsolidowanego sprawozdania półrocznego, 34,5 tys. zł badanie sprawozdań finansowych Makarony Polskie SA i Grupy Makarony Polskie za 2015 rok). Kwota wynagrodzenia należnego ReVision - Rzeszów Józef Król Sp. z o.o. w spółce Stoczek Natura Sp. z o.o. wynosi łącznie 16 tys. zł (5 tys. zł za przegląd sprawozdania półrocznego, 11 tys. zł badanie sprawozdania finansowego za 2015 rok). Wynagrodzenie wypłacone firmie ReVision - Rzeszów Józef Król Sp. z o.o. za usługi związane z przeglądem i badaniem sprawozdań finansowych spółek Grupy w roku obrotowym 2014 wyniosło: 56 tys. zł w spółce Makarony Polskie SA (20 tys. zł za przegląd jednostkowego oraz skonsolidowanego sprawozdania półrocznego, 36 tys. zł badanie sprawozdań finansowych Makarony Polskie SA i Grupy Makarony Polskie za 2014 rok), 16 tys. zł w spółce Stoczek Natura Sp. z o.o. (5 tys. zł za przegląd sprawozdania półrocznego, 11 tys. zł badanie sprawozdania finansowego za 2014 rok). Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Str. 64 Grupa dokłada starań, aby prowadząc biznes działać w sposób zrównoważony i odpowiedzialny. Społeczna odpowiedzialność biznesu Społeczna odpowiedzialność biznesu Grupa Makarony Polskie dokłada starań, aby prowadząc działalność operacyjną i realizując cele biznesowe działać jednocześnie zgodnie z zasadami społecznej odpowiedzialności biznesu CSR (Corporate Social Responsibility) tj. w sposób uwzględniający potrzeby i wymagania szeroko pojętych interesów społecznych i ekologicznych w otoczeniu firmy. Pracownicy W 2015 roku Spółka konsekwentnie realizuje program optymalizacji zatrudnienia wdrożony w 2013 roku, zakładający stabilizację zatrudnienia na stałych etatach na poziomie niezbędnego minimum oraz uelastycznienie zatrudnienia w zakładach produkcyjnych poprzez uzależnienie jego poziomu od zmian wielkości produkcji. U podstaw programu leży stała dbałość o właściwą organizację pracy (m.in. wdrożenie Lean Manufacturing) oraz efektywność wykorzystania zasobów. Spółka Makarony Polskie SA zgodnie z przyjętą polityką utrzymuje łączne zatrudnienie na poziomie niezbędnego minimum. Stan zatrudnienia w Grupie Makarony Polskie na dzień 31 grudnia 2015 roku wyniósł 138 osób (vs. 166 na koniec 2014 roku vs 207 etatów na koniec 2013 roku). Struktura zatrudnienia w Spółce wg stanu na dzień 31 grudnia 2015 roku 140 120 100 16 12 administracja 80 60 110 40 sprzedaż produkcja 20 0 2015 Polityka kadrowa Grupy Makarony Polskie ukierunkowana jest na utrzymanie wysokiej klasy specjalistów i menadżerów, którzy dzięki swojej wiedzy, doświadczeniu i zaangażowaniu zapewniają najwyższy poziom realizacji postawionych przed nimi celów biznesowych Grupy. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Społeczna odpowiedzialność biznesu Str. 65 Rekrutacja Przy rekrutacji i selekcji kandydatów Spółka dokłada wszelkiej staranności, aby proces ten był przejrzysty i przyjazny dla pracowników oraz skuteczny dla firmy. W szczególności Spółka dba o zapewnienie różnorodności kadry pod względem wieku i płci oraz stara się zapobiegać jakimkolwiek formom dyskryminacji. wg. kryterium wieku i płci Struktura zatrudnienia pracowników Spółki na dzień 31 grudnia 2015 roku kobiety mężczyźni razem 18-29 13 14 27 30-49 47 41 88 50+ 13 10 23 Procesy rekrutacji prowadzone są z zachowaniem zasad poufności i procedur wewnętrznych obowiązujących w Spółce. W trosce o rozwój kadr Grupa w pierwszej kolejności stara się prowadzić rekrutację wewnętrzną, co pozwala na zatrzymanie w organizacji osób zaangażowanych, o dużym doświadczeniu i pożądanych kwalifikacjach. W przypadku braku odpowiednich kandydatów wewnętrznych Grupa prowadzi procesy rekrutacyjne skierowane do kandydatów zewnętrznych, przy wykorzystaniu źródeł rekrutacji adekwatnych do profilu wakującego stanowiska, m. in. poprzez portale internetowe, biura karier, staże i praktyki studenckie. Staże i praktyki Spółka Makarony Polskie SA ceni wartość i kompetencje ludzi młodych, dlatego chętnie bierze udział w różnego rodzaju programach stażowych skierowanych do studentów i absolwentów. Spółka umożliwia również studentom szkół wyższych odbywanie praktyk zawodowych. W 2015 roku Spółka współpracowała w zakresie organizacji staży studenckich z Politechniką Rzeszowską. Szkolenia Istotnym elementem procesu doskonalenia zawodowego i podnoszenia kwalifikacji pracowników Spółki i Grupy są szkolenia specjalistyczne oraz programy podnoszenia kompetencji. Realizując działania w tym zakresie Spółka stawia głównie na zewnętrzne szkolenia specjalistyczne oraz specjalnie przygotowane, zamknięte programy rozwoju kompetencji, które w ocenie Spółki są najlepszą inwestycją w pracowników (w 2015 roku Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Społeczna odpowiedzialność biznesu Str. 66 przeprowadzono w tej formie szkolenia z zakresu rozwoju umiejętności sprzedażowych, komunikacyjnych i kompetencyjnych pracowników). Ważna jest implementacja zdobytych umiejętności na stanowisku pracy, a także dzielenie się wiedzą w poszczególnych zespołach pracowniczych i pomiędzy nimi. Biorąc powyższe pod uwagę Spółka projektując różne formy szkoleniowe wykorzystuje również podejście, zgodnie z którym na okresowo organizowanych konferencjach wewnętrznych, pracownicy spółek Grupy stają się trenerami lub współprowadzącymi szkolenia - rozwijając w ten sposób kompetencje własne oraz dzieląc się posiadaną wiedzą z innymi. System wynagrodzeń Przyjęty system wynagrodzeń zakłada, że pracownicy otrzymują wynagrodzenie składające się z części stałej (wynagrodzenie zasadnicze) oraz części zmiennej przyznawanej w zależności wkładu pracy, zaangażowania oraz poziomu realizacji celów/zadań stawianych przed pracownikami przez ich przełożonych. Wynagrodzenie zasadnicze jest wypadkową rangi zajmowanego stanowiska, wkładu pracy, zakresu odpowiedzialności, kwalifikacji i doświadczenia. Spółka dokonuje wyceny poszczególnych stanowisk, dbając o utrzymanie konkurencyjnego poziomu wynagrodzeń, pozwalającego na rekrutację osób o pożądanych kwalifikacjach i doświadczeniu, w oparciu o najlepsze praktyki rynkowe. Wynagrodzenie zmienne uzależnione jest od poziomu realizacji celów/zadań indywidualnych stawianych przez przełożonych, zaangażowania poszczególnych pracowników, ich sumienności i staranności w wykonywaniu pracy, podnoszenia wydajności i jakości pracy oraz szczególnych osiągnięć w realizacji zadań stawianych przez przełożonych. Jego celem jest motywowanie pracowników do osiągnięcia wysokich wyników pracy, zgodnych z interesem biznesowym Spółki i Grupy. BHP Makarony Polskie SA jako odpowiedzialny pracodawca dba również o zagwarantowanie pracownikom bezpiecznych warunków pracy. Poszczególne spółki Grupy mają wdrożone własne Polityki BHP. Zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami, w celu ochrony zdrowia i życia pracowników, Spółka przeprowadza szkolenia z zakresu BHP, zapewnia wstępne i okresowe badania lekarskie, zatrudnia pracowników o wymaganych kwalifikacjach oraz wyposaża te osoby we właściwe środki ochrony indywidualnej. W 2015 roku w Spółce miały miejsce tylko dwa lekkie wypadki przy pracy, z czego jeden miał miejsce w Zakładzie Produkcyjnym, a drugi dotyczył kolizji drogowej przedstawiciela handlowego na trasie do Klienta. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Społeczna odpowiedzialność biznesu Str. 67 Środowisko naturalne Spółka konsekwentnie stara się minimalizować negatywny wpływ na środowisko naturalne w każdym obszarze swojej działalności poszukując przyjaznych środowisku rozwiązań. Nieustannie dąży do ograniczania zużywania wody i energii, a także do minimalizowania ilości powstających ścieków oraz odpadów poprzez ciągłe udoskonalanie procesów produkcyjnych, stosowanie nowoczesnych, energooszczędnych i wydajnych linii technologicznych, dbałość o należyty stan maszyn i urządzeń, planowanie produkcji zapewniające wykorzystanie maksymalnych zdolności produkcyjnych, a także podnoszenie świadomości personelu poprzez szkolenia. W 2015 roku Spółka przeprowadziła inwestycje pozwalające na obniżenie poziomu energochłonności procesu suszenia makaronu walcowanego w zakładzie w Częstochowie (uruchomiono tunel suszarniczy pozwalający na zastąpienie dotychczasowego statystycznego sposobu suszenia makaronu systemem przelotowym). Odpady wytworzone w procesie produkcji są segregowane i poddawane procesowi recyklingu. Rynek Zaufanie konsumentów zobowiązuje, dlatego Makarony Polskie SA nieustannie modernizuje swoje zakłady, posiada nowoczesne linie produkcyjne oraz rozbudowany system kontroli procesu produkcji i stale inwestuje w pozyskiwanie oraz wdrażanie nowoczesnych technologii. Każdy proces produkcyjny odbywający się w zakładach Makarony Polskie SA, jest ściśle nadzorowany przez zakładowe Zespoły Kontroli Jakości, które dbają o zgodność produktów z wymaganiami norm żywnościowych i wysokimi standardami jakościowymi firmy. Spółki Makarony Polskie SA i Stoczek Natura Sp. z o.o. wdrożyły i certyfikowały system jakości spełniający wymagania międzynarodowych norm IFS (International Food Standard) oraz BRC (British Retail Consortium) w celu spełnienia wymogów prawnych w zakresie bezpieczeństwa środków spożywczych. Zakłady produkcyjne spełniają również wymagania normy jakościowej PN-EN ISO 9001:2009, która zapewnia powtarzalność prowadzonych procesów oraz ich ciągłe doskonalenie. Systematycznie rozwijana jest współpraca z instytucjami naukowymi, laboratoriami badawczymi, dostawcami surowców, maszyn i opakowań. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Społeczna odpowiedzialność biznesu Str. 68 Wyrazem osiągnięć Grupy w tym zakresie są nagrody i wyróżnienia otrzymane przez Grupę i jej produkty. W styczniu 2015 roku marka „Makarony Polskie” otrzymała tytuł DOBRA MARKA 2015 – Jakość, Zaufanie, Renoma w kategorii: Artykuły spożywcze – Makarony przyznawany najbardziej rozwojowym i najbardziej rozpoznawalnym markom obecnym na polskim rynku (analizie podlega m.in. pozycja rynkowa marki i jej progres, jakość produktu oraz stopień zaufania konsumentów i klientów). W maju 2015 roku certyfikaty Jakość Tradycja otrzymały trzy produkty oferowane przez spółkę Stoczek Natura Sp. z o.o.: Ogórki Konserwowe, Buraki Przetarte i Powidła Śliwkowe; we wrześniu ten sam znak otrzymały dwa kolejne produkty: Ogórki Kartuskie i Ćwikła z Chrzanem. W sierpniu 2015 roku produkty Makaron 5-jajeczny kluseczki i Makaron 2-jajeczny kluseczki otrzymały znaki Poznaj Dobrą Żywność dla produktów spełniających najwyższe wymagania jakościowe określone w programie. W październiku 2015 roku produkt Makarony Polskie z Omega 3 otrzymał statuetkę Podkarpackiej Nagrody Gospodarczej w kategorii Najlepsze Produkty. W listopadzie 2015 roku certyfikaty Jakość Tradycja otrzymały produkty marki Makarony Polskie: kluseczki 5-jajeczne, makarony razowe Pełne Ziarno, makaron orkiszowy. W lutym 2016 roku produkt „Makaron Razowy Świderki” został Laureatem 5. Edycji Badania Najlepszy Produkt zdobywając brązowy medal. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Str. 69 Społeczna odpowiedzialność biznesu Społeczeństwo Makarony Polskie SA stara się być obecna w życiu środowisk lokalnych, w których jest obecna na co dzień z uwagi na lokalizację swoich zakładów produkcyjnych i biur sprzedaży. Aktywnie wspiera działania i inicjatywy w zakresie działalności charytatywnej, jak również działania i inicjatywy na rzecz rozwoju kultury, edukacji oraz sportu. Współpraca ze szkołami i uczelniami wyższymi Spółki Grupy utrzymują długofalowe relacje ze środowiskiem akademickim, czego przykładem jest np. współpraca spółki Makarony Polskie SA w Uniwersytetem Rzeszowskim w zakresie działań R&D, czy też współpraca spółki Stoczek Natura Sp. z o.o. z Uniwersytetem Przyrodniczym w Lublinie i udział tej uczelni w konsorcjum, którego liderem jest Stoczek. Działalność charytatywna Spółka od wielu lat prowadzi różnego rodzaju działania charytatywne na szczeblu lokalnym udzielając wsparcia zarówno bezpośrednio potrzebującym dzieciom (akcje świąteczne i mikołajkowe, np. Dar Serca), jak i instytucjom typu hospicja (Rzeszowskie Hospicjum dla Dzieci), ośrodki pomocy społecznej, fundacje i szkoły. W 2015 roku przed Świętami Zmartwychwstania Pańskiego Spółka wspólnie z TVP Rzeszów po raz kolejny zorganizowała akcję charytatywną DAR SERCA dla Domu Dziecka. Tym razem wybór padł na Dom Dziecka pod nazwą Ochronka Towarzystwa Pomocy im. Św. Brata Alberta w Stalowej Woli. W 2015 roku Spółka kontynuowała również stałe wsparcie Domu Dziecka w Żyznowie, który był beneficjentem akcji Dar Serca 2014. Od kilku lat spółki Grupy włączają się aktywnie również w różne inicjatywy Rzeszowskiego Hospicjum dla Dzieci np. akcje mikołajkowe, paczki z okazji dnia dziecka dla podopiecznych hospicjum i ich rodzeństwa. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Społeczna odpowiedzialność biznesu Str. 70 Mecenat i sponsoring kultury i sportu Spółka inwestuje w rozwój kultury i sztuki poprzez sponsoring wydarzeń oraz inicjatyw kulturalnych, a także wspieranie rozwoju sportu. W 2015 roku Spółka włączyła się m.in. w takie inicjatywy jak: Sponsoring Oratorium CISZY” rzeszowskiej Papieskiego odsłony Uroczystego „DALEKIE WYBRZEŻA organizowanego przez Zgromadzenie Zakonne OO. Bernardynów. Sponsoring 2. Festiwalu Nowego Teatru – 54. Rzeszowskie Spotkania Teatralne, odbywającego się w dniach 22-30 października 2015 w teatrze im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie. Sponsoring wyprawy „Syberia 2015” organizowanej przez dwóch rzeszowskich podróżników, której celem było spotkanie z Syberyjską Polonią z Władywostoku i przekazanie pomocy naukowych, głównie książek w języku polskim. W maju 2015 roku Spółka, jako sponsor generalny, po raz kolejny wsparła Dzień Otwarty Polskiego Radia Rzeszów organizowany w formie pikniku rodzinnego dla mieszkańców regionu. W tym dniu słuchacze radia mogli zaglądnąć dosłownie w każdy jego zakamarek. Nie zabrakło również różnego rodzaju atrakcji i konkursów dla najmłodszych. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Oświadczenia zarządu Str. 71 Oświadczenia zarządu Oświadczenie w sprawie rzetelności sporządzenia sprawozdania finansowego Zarząd Makarony Polskie SA z siedzibą w Rzeszowie oświadcza, że wedle jego najlepszej wiedzy, roczne sprawozdanie finansowe spółki Makarony Polskie SA za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2015 roku i dane porównywalne sporządzone zostały zgodnie z obowiązującymi zasadami rachunkowości oraz że odzwierciedlają w sposób prawdziwy, rzetelny i jasny sytuację majątkową i finansową spółki Makarony Polskie SA oraz jej wynik finansowy. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 zawiera prawdziwy obraz rozwoju i osiągnięć oraz sytuacji Spółki, w tym opis podstawowych zagrożeń i ryzyka. Oświadczenie w sprawie wyboru podmiotu uprawnionego do badania sprawozdania finansowego Zarząd Makarony Polskie SA z siedzibą w Rzeszowie oświadcza, że podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych, dokonujący badania rocznego sprawozdania finansowego Makarony Polskie SA za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2015 roku został wybrany zgodnie z przepisami prawa. Podmiot ten oraz biegli rewidenci dokonujący badania spełniali warunki do wydania bezstronnej i niezależnej opinii o badanym sprawozdaniu finansowym, zgodnie z obowiązującymi przepisami i normami zawodowymi. Zatwierdzenie sprawozdania finansowego Niniejsze Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA zostało zatwierdzone do udostępnienia przez Zarząd jednostki dominującej dnia 18 marca 2016 roku. Zenon Daniłowski Prezes Zarządu Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015 Informacje o firmie Str. 72 Informacje o firmie Makarony Polskie SA z siedzibą w Rzeszowie ul. Podkarpacka 15A; 35-082 Rzeszów www.makarony.pl Zarejestrowana w Sądzie Rejonowym w Rzeszowie, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego w dniu 5 lipca 2004 roku pod nr 0000212001. Kapitał akcyjny: 27 750 213 zł (opłacony w całości) tel. 17 875 30 10; faks 17 875 30 20 Zapraszamy do kontaktu pod adresem e-mail: [email protected] Źródłem danych w niniejszym sprawozdaniu, o ile nie wskazano inaczej, jest Grupa Makarony Polskie Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Makarony Polskie SA w roku obrotowym 2015