Model systemu produkcyjnego na przykładzie konkretnej firmy Model systemu produkcyjnego na przykładzie konkretnej firmy I 1. WEJŚCIE X Informacje o firmie Firma DENI jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, założoną w styczniu 1997 roku, działającą na podstawie obowiązującego prawa, a także Statutu i wewnętrznych regulaminów. Firma na swoją siedzibę w Częstochowie przy ulicy Długiej 55. Podstawowym przedmiotem działalności firmy jest produkcja i sprzedaż wózków dla dzieci - spacerowych i tzw. „głębokich”. 2. Kapitał Majątek trwały firmy: - Nawierzchnia i grunty – 8 ha - Warsztaty produkcyjne – 3 hale - Wiaty magazynowe – 3 budynki - Lakiernia elektrostatyczna – 1 budynek - Budynek montażowy - Budynek biurowy - Budynek socjalny Środki transportowe: - Samochody dostawcze – 3 sztuki - Samochody osobowe – 2 sztuki Maszyny i urządzenia produkcyjne Inne środki trwałe firmy: - Dwa zestawy komputerowe Majątek obrotowy firmy: więcej materiałów i notatek na www.wkuwanko.pl 1 Model systemu produkcyjnego na przykładzie konkretnej firmy Zapasy w postaci: wyrobów gotowych, półfabrykatów, surowców. Należności u odbiorców. Należności w banku, w formie lokat długoterminowych. 3. Przedmioty pracy. - Surowce, materiały do produkcji części wózków i do montażu wózków na gotowo, tj. blacha, rury, pręty, tworzywo, śruby i inne elementy złączne, materiał obiciowy itp. - Wyposażenie pomieszczeń biurowych w urządzenia biurowe: kserokopiarki, sprzęt komputerowy, urządzenia telekomunikacyjne. - Maszyny, urządzenia i narzędzia produkcyjne: - prasy, - obrabiarki, wtryskarki, wytłaczarki, - kabiny elektrostatyczne, - tokarki, szlifierki, - gwinciarki, - automaty i maszyny szwalnicze, - automaty: spawalniczy i do centrowania kół, - wózek widłowy, - młyn nożowy, - wiertarki. 4. Czynniki energetyczne. W firmie wykorzystywana jest energia elektryczna do oświetlania pomieszczeń oraz napędu maszyn i urządzeń. Ponadto firma posiada instalację wodną i kanalizacyjną do doprowadzania wody oraz odprowadzania ścieków. Dysponuje również własnymi urządzeniami ciepłowniczymi do ogrzewania pomieszczeń biurowych i produkcyjnych. Do procesów spawalniczych wykorzystywany jest gaz azotanowy. 5. Kadra pracownicza i kierownicza. Firma zatrudnia pracowników umysłowych w ilości dziesięciu osób i pracowników fizycznych w ilości 60 osób więcej materiałów i notatek na www.wkuwanko.pl 2 Model systemu produkcyjnego na przykładzie konkretnej firmy Schemat funkcjonalny. DYREKTOR ZAKŁADU ZAKŁADU KIEROWNIK PRODUKCJI GŁÓWNY KSIĘGOWY DYREKTOR DS. MARKETINGU I HANDLU PERSONEL PERSONEL KIEROWNIK DS. MARKETINGU PERSONEL 6. Informacje - Informacja, co do cen i jakości nabywanych surowców i materiałów. - Informacja o procesie technologicznym, co do jego modernizacji, unowocześnienia. - Informacja o najnowszych maszynach produkcyjnych, które mogłyby wpłynąć na usprawnienie danego procesu produkcyjnego. - Informacja o zapotrzebowaniu na wyroby gotowe na rynkach konsumenckich. - Informacja o cenie i jakości wyrobów gotowych konkurentów. - Informacja uzyskana od klientów w postaci prowadzonych rozmów, ankiet, testów na temat proponowanych zmian, które mogłyby wpłynąć na usprawnienie czy unowocześnienie produktu. - Informacja na temat jakości wyrobu. więcej materiałów i notatek na www.wkuwanko.pl 3 Model systemu produkcyjnego na przykładzie konkretnej firmy II Procesy przetwarzania T. 1. Badania i rozwój. Zakupy materiałów związanych z produkcją: - czyściwo bawełniane do oczyszczania maszyn i urządzeń produkcyjnych, - środki czystości, - części do regeneracji maszyn i urządzeń, - odzież dla pracowników, - maszyny, narzędzia do produkcji itp. Szkolenie pracowników. Po przeprowadzeniu wnikliwej selekcji oraz rekrutacji pracowników niezbędne jest: - zapoznanie ich z regułami obowiązującymi w firmie oraz zasadami działania i obsługi maszyn i urządzeń, - zaznajomienie z przepisami organizacji pracy oraz produkcji, - zapoznanie z przepisami regulaminu firmy, - zapoznanie z przepisami BHP. Szkolenie pracowników pozwoli na uzupełnienie umiejętności pracowników, aby w krótkim czasie mogli stanowić wyspecjalizowaną kadrę, dynamicznie realizującą stawiane przed nimi zadania, a tym samym pozwala na eliminację ewentualnych usterek oraz sytuacji problemowych, a także na niwelowanie ich skutków. Przygotowanie do operacji technologicznych. - podłączenie maszyn i urządzeń produkcyjnych. - pobranie surowców z magazynu do poszczególnych wydziałów produkcyjnych, - przygotowanie maszyn produkcyjnych i stanowiska do pracy. 2. Proces wytwarzania. Operacje technologiczne: - cięcie surowców (blachy, rur, prętów), - obróbka wykrojonych detali, więcej materiałów i notatek na www.wkuwanko.pl 4 Model systemu produkcyjnego na przykładzie konkretnej firmy - krojenie i szycie komponentów z materiału, - malowanie detali metalowych, - wytwarzanie detali z tworzyw sztucznych, - wyważanie, centrowanie i ogumianie kół, - przekazanie części do montażu wyrobu na gotowo. Operacje kontrolne: - kontrola wykonywanych detali oraz elementów, - kontrola uzyskanych wyrobów gotowych. Operacje magazynowe: - pakowanie wózków do worków foliowych, a następnie do kartonów, - transport i składowanie wyrobu gotowego w magazynie. Operacje transportowe: - przewożenie części wózków i wyrobów gotowych między magazynami znajdującymi się w różnych rejonach. 3. Dystrybucja. Sprzedaż: Transport wyrobów gotowych odbywa się zarówno do odbiorców hurtowych jak i detalicznych, którym zajmują się specjaliści do spraw zbytu. Obsługa obecnych oraz zdobycie potencjalnych klientów spoczywa na wyspecjalizowanym personelu handlowym. Serwis: Firma posiada serwis napraw na terenie zakładu pracy oraz dwa serwisy w punktach sprzedaży detalicznej. Realizuje wszystkie zgłoszenia reklamacyjne ze względu na posiadanie wszystkich części zapasowych, produkowanych przez zakład. Zakład udziela gwarancji – 6 miesięcy od daty zakupu. Reklama i promocja: Firma dowozi towar własnym transportem. Za płatność gotówką w dniu zakupu udzielany jest rabat w wysokości 2 %.Upusty są większe, jeśli zamówiona ilość więcej materiałów i notatek na www.wkuwanko.pl 5 Model systemu produkcyjnego na przykładzie konkretnej firmy wyrobów gotowych wynosi 1000 sztuk rocznie wg umowy. Firma stosuje także bonifikatę na wózki spacerowe w okresie posezonowym. Jedną z form reklamy firmy jest wspieranie imprez kulturalnych i charytatywnych, a także umieszczanie logo firmy na wyrobach gotowych. III Wyjście Y. 1. Wyroby gotowe. W wyniku przebiegu procesu produkcyjnego, jego przetwarzania uzyskano wyroby gotowe tj. wózki dziecięce spacerowe oraz tzw. „głębokie”. 2. Kapitał. Kapitał firmy został powiększony o zysk, z tytułu sprzedaży uzyskanych wyrobów gotowych, stanowiących zwiększenie wartości majątku obrotowego firmy. 3. Odpady poprodukcyjne. Złom metalowy (w postaci odpadów blachy, rur, prętów). Odpad z tworzywa, który ulega procesowi zmielenia w celu uzyskania pierwotnej postaci, do ponownego wykorzystania w wytwarzaniu detali. Odpad, w postaci ścinków materiału, wykorzystany do produkcji małych poduszek. 4. Informacje. Informacja o technicznym koszcie wytworzenia po skończonym procesie wytwórczym. Informacja o stopniu nasycenia popytu na dane produkty na rynku. Informacja o kosztach promocji i reklamy. Informacja o jakości uzyskanego wyrobu gotowego. Informacja o brakach, wadach czy usterkach w wyrobach gotowych. Informacja o stanie procesu produkcyjnego. więcej materiałów i notatek na www.wkuwanko.pl 6 Model systemu produkcyjnego na przykładzie konkretnej firmy 5. Personel. Doświadczeni pracownicy, wdrożeni w system działalności firmy, zapoznani z zakresem i charakterem swoich obowiązków oraz spoczywającej na nich odpowiedzialności. Ciągłe dążenie do wzrostu doświadczenia zawodowego pracowników, organizowanie szkoleń, przekwalifikowań i podnoszenie kwalifikacji. Zarządzanie 1. Planowanie. Firma produkuje wózki dziecięce dobrej jakości, począwszy od produkcji jego części, a skończywszy na zmontowaniu wózka w całość. Wyroby podobają się klientom. Są kolorowe i mają wiele ozdób tj. dzwoneczki, grzechotki, koronki. Firma zaspokaja potrzeby rynku krajowego i zagranicznego, a w szczególności wschodniego. Ze względu na szerzącą się konkurencję firma planuje zwiększyć swój asortyment poprzez produkcję rowerów dla dzieci z przedziału od 3 do 5 lat. Firma ma podpisane umowy kupna z wieloma dostawcami na surowce i materiały, w związku z tym umożliwia jej to planowanie produkcji na przyszłość. 2. Organizowanie. Organizowanie stanowi ważny element zarządzania. Obejmuje zarówno regulacje bieżących działań jednostek a także podział zasobów, obowiązków oraz ustalenie odpowiednich procedur, które posłużą do realizacji założonych przez przedsiębiorstwo celów. W firmie „ DENI ” organizacja procesu produkcyjnego oznacza podział obowiązków i ustalenie procedur, które mają służyć realizacji założonych celów. Pracownicy są odpowiednio porozdzielani na stanowiskach wg umiejętności i posiadanych kwalifikacji jakie są niezbędne do obsługi danego stanowiska pracy. więcej materiałów i notatek na www.wkuwanko.pl 7 Model systemu produkcyjnego na przykładzie konkretnej firmy 3. Sterowanie i motywowanie. Właściwy system motywowania pracowników stanowi element wspomagający, a jednocześnie warunkujący uzyskanie oczekiwanych efektów. W firmie dba się o motywację do pracy wśród pracowników, a w szczególności pracowników fizycznych. W zależności od charakteru wykonywanej pracy stosuje się różne bodźce pobudzające do działania m.in.: - premie pieniężne, - bony na zakup bezgotówkowy towarów w określonych sklepach, - drobne prezenty w okresach świąt zwyczajowych, - uroczystości integracyjne z okazji jubileuszu firmy - finansowanie imprez kulturalnych. W przypadku zaniedbania obowiązków przez pracownika stosuje się negatywne środki motywujące w postaci nagan, utraty premii lub określonych przywilejów. Połączenie wszystkich czynników w zwarty system powoduje, że działalność firmy przebiega w sposób płynny, bez zakłóceń i sporów między pracownikami. 4. Kontrolowanie Kontrolą zajmują się kierownicy produkcji, którzy mają za zadanie czuwać nad prawidłowością przebiegu procesów produkcji. Kontrolują również dostawy surowców i materiałów, a przede wszystkim uzyskane w końcowym etapie produkcji wyroby gotowe. Kontroli podlega wydajność oraz jakość. W razie wykrycia błędów, poprawki realizowane są natychmiast aby całkowicie wyeliminować nieprawidłowości. Kierownicy produkcji, z przeprowadzonych kontroli zdają dyrektorowi sprawozdania, które to poddawane są analizie. Sprawny system kontroli pozwala korygować wszelkie odstępstwa od założeń i nieprawidłowości. Umożliwia to jednocześnie wyeliminowaniu przyczyn oraz skutków wszelkich ewentualnych usterek oraz wykrycie konfliktów, które mogłyby opóźnić realizację zaplanowanych działań. więcej materiałów i notatek na www.wkuwanko.pl 8 Model systemu produkcyjnego na przykładzie konkretnej firmy OTOCZENIE SYSTEMU PRODUKCYJNEGO Poziom ekonomiczny regulacje prawne konkurencja Państwa Poziom Techniki finanse marketing wyposażenie produkcyjne zaopatrzenie System produkcyjny personel rachunkowość Środowisko naturalne Środowisko społeczno produkcyjne Otoczenie I stopnia 1. Wyposażenie produkcyjne Przedsiębiorstwo prowadzi proces produkcyjny w sposób zmechanizowany i zautomatyzowany. Nowoczesne urządzenia techniczne w postaci zintegrowanych linii produkcyjnych stanowią silne zaplecze przedsiębiorstwa. Rola pracowników ogranicza się do sprawnej obsługi urządzeń oraz kontroli ich działania. 2. Zaopatrzenie Zaopatrzenie jako kolejny istotny element działalności firmy wymaga szczególnej uwagi. Od sprawności działania systemu zaopatrzenia zależy zarówno przebieg procesu wytwarzania jak i przede wszystkim jakość produktu, która warunkuje fakt czy produkt zostanie zakupiony przez klienta. Właściwy dobór więcej materiałów i notatek na www.wkuwanko.pl 9 Model systemu produkcyjnego na przykładzie konkretnej firmy solidnych dostawców oferujących surowce i materiały najwyższej jakości i po odpowiedniej cenie przy założeniu określonych warunków dodatkowych np. terminu dostawy urasta do miana sztuki zwłaszcza w dużej firmie tej branży. Firma dba o dobrą jakość kupowanych surowców i materiałów, a z drugiej strony zasięga u dostawców informacji na temat cen i warunków zakupu, aby nie ponosić zbyt wysokich nakładów. Firma stara się mieć stałych dostawców w celu nawiązania jak najlepszej współpracy handlowej, co umożliwia uzyskiwanie rabatów przy zakupie surowców, a także dłuższych terminów zapłaty. 3. Marketing Firma posiada własny dział marketingowy, którym zajmuje się osoba z odpowiednimi kwalifikacjami. Marketing w firmie nastawiony jest na reklamę i promocję wyrobów. Reklama ma różną formę: - reklama w prasie - reklama w mediach: radio, telewizja, - uczestnictwo w targach organizowanych na terenie całego kraju, - rozdawanie przez przedstawicieli własnych gadżetów firmowych (zapalniczek, długopisów, kalendarzy) z nadrukiem firmowym, - reklama w postaci sprzedaży osobistej – przedstawiciele handlowi firmy odwiedzają istniejących odbiorców, jak i nowych w celu zaoferowania wyrobów gotowych. Marketing - jako najważniejszy element strategii firmy stanowi jej filar. Rozbudowane działania marketingowe pozwoliły przedostać się na rynek oraz zająć i utrzymać odpowiednie pozycje mimo dość aktywnej konkurencji. Przygotowane strategie umożliwiają dynamiczny rozwój na rynku oraz sprostanie licznej i stale wzmacniającej się konkurencji. Otoczenie II stopnia 1. Środowisko naturalne więcej materiałów i notatek na www.wkuwanko.pl 1 0 Model systemu produkcyjnego na przykładzie konkretnej firmy Przedsiębiorstwo zajmuje zwarty ogrodzony teren położony w dzielnicy Aniołów miasta Częstochowy. W pobliżu znajduje się stacja kolejowa, a w odległości ok. 1 km przebiega jedna z głównych dróg komunikacyjnych łącząca Polskę Północną z Południową (trasa Cieszyn – Gdańsk). 2. Konkurencja Najwięcej zakładów o konkurencyjnym profilu produkcji znajduje się w najbliższym otoczeniu Częstochowy. W samym regionie województwa Śląskiego działa siedem takich przedsiębiorstw, kolejna szóstka zlokalizowana jest w rejonie Dolnego Śląska. Silna grupa konkurentów ma swoje siedziby w Polsce centralnej i Wielkopolsce. Zaobserwowano natomiast brak konkurencji z regionu Polski Wschodniej. Firma chcąc być konkurencyjną, tzn. mieć większy rynek zbytu, musi się wciąż rozwijać aby zaspokajać potrzeby klientów, liczyć się z ich wymaganiami i dbać o atrakcyjność własnego wyrobu. Atrakcyjność wyrobu może osiągnąć przez niewygórowaną cenę, dogodne warunki zakupu, szybką realizację sprzedaży, tj. od momentu złożenia zamówienia przez klienta, aż do momentu otrzymania towaru. Firma cały czas stara się stosować metody, które pozwolą przekonać klientów o wyborze właśnie tej, a nie innej firmy. 3 Poziom techniki. W związku z idącym postępem technologicznym firma DENI dąży do całkowitego zautomatyzowania poszczególnych działów produkcyjnych, co pozwoli na duże możliwości produkcyjne. W najbliższym czasie przedsiębiorstwo zamierza zakupić dwa automaty usprawniające przebieg procesu produkcyjnego. Jest to dość droga inwestycja, która jednak w szybkim czasie może się zwrócić, dlatego firma dąży do takiego rozwiązania. więcej materiałów i notatek na www.wkuwanko.pl 1 1