Egz. Raport oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięcia „Aktualizacja dokumentacji projektowej wraz z nadzorem autorskim pn. Regulacja Srebrnego Potoku km 0=000 – 12+167 miasto Elbląg, gmina Milejewo woj. warmińsko-mazurskie” INWESTOR Żuławski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Elblągu ul. Junaków 3, 82-300 Elbląg ZLECENIODAWCA: WYKONAWCY: Biuro Projektów i Doradztwa Technicznego „Hydroprojekt w Gdańsku” Sp. z o.o. 80-225 Gdańsk, ul. Wasowskiego 21 Olsztyn, wrzesień 2013 dr Mirosław Grzybowski Spis treści 1. PODSTAWA, ZAKRES I CEL RAPORTU .............................................................................................................. 4 1.1. Podstawa raportu .............................................................................................................................. 4 1.2. Cel raportu ........................................................................................................................................ 4 1.3. Zakres raportu ................................................................................................................................... 5 2. METODYKA ..................................................................................................................................................... 8 3. ŹRÓDŁA INFORMACJI STANOWIĄCE PODSTAWĘ DO SPORZĄDZENIA OPRACOWANIA ............................... 13 AKTY PRAWNE .................................................................................................................................................. 13 Materiały źródłowe i literatura przedmiotu ..................................................................................................... 14 4. SKALA I USYTUOWANIE PRZEDSIĘWZIĘCIA .................................................................................................. 17 4.1. Przepławka ...................................................................................................................................... 19 4.2. Drenaż odwadniający ...................................................................................................................... 20 4.3. Odbudowa kładek w km 4+037 i 5 + 354. ....................................................................................... 21 4.4. Regulacja koryta .............................................................................................................................. 21 4.5. Wytyczne realizacji .......................................................................................................................... 21 4.6. Gospodarka drzewostanem ............................................................................................................ 22 4.7. Zagospodarowanie nadmiaru mas ziemnych .................................................................................. 22 4.8. Umocnienie wylotu i wylotu przepustu pod ul. Kalinową. .............................................................. 25 4.9. Ochrona przed korozją .................................................................................................................... 25 5. Przewidywana ilość wykorzystywanej wody i innych wykorzystywanych surowców, materiałów, paliw i energii. .......................................................................................................................................................... 25 6. Przewidywane wielkości emisji wynikające z funkcjonowania planowanego przedsięwzięcia .................... 25 7. Powierzchnia zajmowanej nieruchomości a także obiektu budowlanego oraz dotychczasowy sposób ich wykorzystania i pokrycie szatą roślinną ........................................................................................................ 26 8. Dotychczasowy sposób wykorzystania nieruchomości ................................................................................ 29 9. Ewentualne warianty przedsięwzięcia .......................................................................................................... 30 10. ANALIZA ZAGADNIEŃ ZWIĄZANYCH Z PLANOWANĄ TRASA OBWODNICY „WSCHÓD” – PRZEWIDZIANEJ DO REALIZACJIW RAMACH ZADANIA „BUDOWA OBWODNICY WSCHODNIEJ MIASTA ELBLĄGA WRAZ Z JEJ POWIĄZANIEM Z ISTNIEJĄCYM UKŁADEM KOMUNIKACYJNYM W RAMACH PROJEKTU „EUROPARK – PRZYGOTOWANIE ATRAKCYJNYCH TERENÓW INWESTYCYJNYCH, ETAP III – BUDOWA DROGI G 2/2/ I G 1/2” ............................................................................................................................................................... 31 11. EKOFIZJOGRAFIA REJONU PRZEDSIĘWZIĘCIA ............................................................................................... 34 11.1. WARUNKI GRUNTOWO-WODNE ..................................................................................................... 36 11.1.1. BUDOWA GEOLOGICZNA I LITOLOGIA.................................................................................... 36 11.2. Gleby ............................................................................................................................................... 37 11.3. Klimat .............................................................................................................................................. 39 11.4. Warunki biocenotyczne ................................................................................................................... 40 11.5. TOPOGRAFICZNE DZIAŁY WODNE ................................................................................................... 42 11.6. OPADY ............................................................................................................................................. 42 11.7. WODY POWIERZCHNIOWE .............................................................................................................. 44 11.8. CHARAKTERYSTYKA HYDROLOGICZNA ............................................................................................ 44 12. GOSPODAROWANIE WODAMI WRAZ Z OCENA CELÓW ŚRODOWISKOWYCH ............................................. 46 12.1. Odstępstwa od osiągnięcia celów środowiskowych oraz wskazanie celu środowiskowego dla przedmiotowej JCW objętej realizowanym przedsięwzięciem....................................................... 48 13. WODY PODZIEMNE ....................................................................................................................................... 50 14. ANALIZA ODDZIAŁYWANIA NA POTENCJAŁ EKOLOGICZNY JEDNOLITEJ CZĘŚCI WÓD W OPARCIU O WSKAŹNIKI I METODY ZGODNE Z ROZPORZĄDZENIAMI MINISTRA ŚRODOWISKA ORAZ PRZESŁANKAMI ART. 4.7 RAMOWEJ DYREKTYWY WODNEJ DLA PRZEDSIĘWZIĘCIA: „AKTUALIZACJA DOKUMENTACJI PROJEKTOWEJ WRAZ Z NADZOREM AUTORSKIM PN. REGULACJA SREBRNEGO POTOKU KM 0=000 – 12+167 MIASTO ELBLĄG, GMINA MILEJEWO WOJ. WARMIŃSKO-MAZURSKIE” ........... Error! Bookmark not defined. 14.1. Recypienty oddziaływania Przedsięwzięcia ......................................... Error! Bookmark not defined. 14.2. OCENA AKTUALNEGO STANU JCWP (SZCW) WRAZ Z PROGNOZĄ ODDZIAŁYWANIA ................ Error! Bookmark not defined. 14.3. PODSUMOWANIE I WNIOSKI .............................................................. Error! Bookmark not defined. 15. Szata roślinna obszaru przedsięwzięcia ............................................................ Error! Bookmark not defined. 15.1. Odcinek na którym planowane jest posadowienie zbiornika zaporowego leżący miedzy ujściem Srebrnego Potoku do Kumieli a ulicą Sybiraków jest najmniej wartościowy przyrodniczo (od kilometra 0+000 do 1+067) ................................................................ Error! Bookmark not defined. 15.2. ODCINEK MIĘDZY ULICA SYBIRAKÓW (1+067) A KŁADKĄ DO BAŻANTARNI – MOSTEK DREWNIANY (1+412) ………………………………………………………………………………………………………………………………………Error! Bookmark not defined. 15.3. ODCINEK OD MOSTKU DREWNIANEGO (1+412) DO 5+354 DO MOSTKU ELEWÓW Error! Bookmark not defined. 15.4. Podsumowanie .................................................................................... Error! Bookmark not defined. 15.5. Zieleń wysoka wraz z zakresem wycinki .............................................. Error! Bookmark not defined. 16. INWENTARYZACJA FAUNY WRAZ Z IDENTYFIKACJĄ ODDZIAŁYWAŃ ............... Error! Bookmark not defined. 16.1. Chrząszcze ksylobiontyczne, wyniki inwentaryzacji entomologicznej Error! Bookmark not defined. 16.2. Fauna wodna ....................................................................................... Error! Bookmark not defined. 16.3. Ichtiofauna .......................................................................................... Error! Bookmark not defined. 16.4. Płazy .................................................................................................... Error! Bookmark not defined. 16.5. Awifauna ............................................................................................. Error! Bookmark not defined. 16.6. Ssaki ..................................................................................................... Error! Bookmark not defined. 17. ODDZIAŁYWANIE NA PRZYRODNICZE KOMPONENTY ŚRODOWISKA PRZEDSIĘWZIĘCIA W OBSZARZE ODDZIAŁYWANIA POŚREDNIEGO I BEZPOŚREDNIEGO ..................................... Error! Bookmark not defined. 17.1. CZYNNIKI ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA WRAZ Z ANALIZĄ ODDZIAŁYWANIA ................. Error! Bookmark not defined. 18. FORMY OCHRONY PRZYRODY W OBSZARZE OBJĘTYM PRZEDSIĘWZIĘCIEM – WRAZ Z OCENĄ ODDZIAŁYWANIA .............................................................................................. Error! Bookmark not defined. 18.1. PARK KRAJOBRAZOWY WYSOCZYZNY ELBLĄSKIEJ – ANALIZA ROZPOPRZĄDZENIA . Error! Bookmark not defined. 18.2. OBSZAR CHRONIONEGO KRAJOBRAZU WYSOCZYZNY ELBLĄSKIEJ – ZACHÓD – ANALIZA ROZPORZĄDZENIA .............................................................................. Error! Bookmark not defined. 18.3. Przedsięwzięcie w kontekście funkcji obszaru jako korytarza ekologicznego – potencjalne oddziaływanie na obszary N2000 ....................................................... Error! Bookmark not defined. 19. WPŁYW WYBRANEGO WARIANTU PRZEDSIĘWZIĘCIA NA KRAJOBRAZ W OBRĘBIE BEZPOŚREDNIEGO ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA ................................................................ Error! Bookmark not defined. 20. ODDZIAŁYWANIE NA KLIMAT AKUSTYCZNY ..................................................... Error! Bookmark not defined. 20.1. Oddziaływanie akustyczne .................................................................. Error! Bookmark not defined. 21. Oddziaływanie na klimat .................................................................................. Error! Bookmark not defined. 22. Oddziaływanie na dobra materialne................................................................. Error! Bookmark not defined. 23. Oddziaływanie na zabytki ................................................................................. Error! Bookmark not defined. 24. Bezpośrednie i pośrednie, wtórne, skumulowane, krótko - długoterminowe, stałe i chwilowe wynikające z istnienia przedsięwzięcia, wykorzystania zasobów środowiska i emisji ........... Error! Bookmark not defined. 25. Możliwość wystąpienia poważnej awarii przemysłowej, a także możliwość transgranicznego oddziaływania na środowisko ................................................................................................... Error! Bookmark not defined. 26. KONFLIKTY SPOŁECZNE ..................................................................................... Error! Bookmark not defined. 27. WSKAZANIE TRUDNOŚCI WYNIKAJĄCYCH Z NIEDOSTATKÓW TECHNIKI LUB LUK WE WSPÓŁCZESNEJ WIEDZY, JAKIE NAPOTKANO OPRACOWUJĄC RAPORT .................................... Error! Bookmark not defined. 28. OPIS DZIAŁAŃ MAJĄCYCH NA CELU ZAPOBIEGANIE, ZMNIEJSZANIE LUB KOMPENSOWANIE SZKODLIWYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO – ZALECENIA I WNIOSKI ............................. Error! Bookmark not defined. 29. STRESZCZENIE INFORMACJI ZAWARTEJ W RAPORCIE, W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM ... Error! Bookmark not defined. ZAŁACZNIKI Zał.1.1-11 mapa sytuacyjna Zał.2_Zakres wycinki_plan Zał.3. Typy umocnień Zał.4. Przekrój podłużny zbiornika Zał.5. jaz z przepławką_widok z góry_zbiornik Zał.6. kładka 1 Zał.7. kładka 2 Zał.8.próg korekcyjny_konstrukcja Zał.9 badania wody i osadów Zał.10. Uzgodnienie_pzw w elblagu Zał.11. Wykupy 1. PODSTAWA, ZAKRES I CEL RAPORTU 1.1.Podstawa raportu Przedmiotem opracowania jest Raport oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięcia „Aktualizacja dokumentacji projektowej wraz z nadzorem autorskim pn. Regulacja Srebrnego Potoku km 0=000 – 12+167 miasto Elbląg, gmina Milejewo woj. Warmińsko-mazurskie”, mogącego potencjalne znacząco oddziaływać na środowisko o opracowanie, którego zwrócił się przedstawiciel Biuro Projektów i Doradztwa Technicznego „Hydroprojekt w Gdańsku” Sp. z o.o. 80-225 Gdańsk, ul. Wasowskiego 21 1.2.Cel raportu Celem raportu jest ocena środowiskowa realizacji przedsięwzięcia pn „Aktualizacja dokumentacji projektowej wraz z nadzorem autorskim pn. Regulacja Srebrnego Potoku km 0=000 – 12+167 miasto Elbląg, gmina Milejewo woj. Warmińsko-mazurskie” Celem realizacji przedsięwzięcia w zakresie zbiornika retencyjnego jest zabezpieczenie przeciwpowodziowe miasta Elbląga wraz z funkcją rekreacyjną zbiornika. Projekt stanowi część zadań Programu „Kompleksowe zabezpieczenie przeciwpowodziowe Żuław – do roku 2030 (z uwzględnieniem etapu 2015)” zwanego „Programem Żuławskim – 2030” KZGW, RZGW w Gdańsku. marzec 2010 r. Ponadto jest częścią wieloetapowego przedsięwzięcia, którego celem jest wybudowanie kompleksu turystyczno-rekreacyjnego Europark. Zabiegi regulacyjne na Srebrnym Potoku maja charakter dokonania koniecznych umocnień w korycie cieku celem zabezpieczenia przeciwerozyjnego rekreacyjnych terenów sąsiadujących z przedsięwzięciem. Z uwagi na duże spadki dna i związane z tym duże prędkości wody, wysokie i strome skarpy są niszczone przez energię płynącej wody niezależnie od wielkości prowadzonego przepływu. Skarpa jest podmywana u podnóża, następnie masa ziemi razem z drzewami osuwa się do koryta tamując chwilowo przepływ i podpiętrzając wodę. Zjawiska takie często bywają powodem rozmywania meandrów i w konsekwencji zwiększania spadku dna. Grunt pochodzący ze zniszczonych skarp jest transportowany w dół potoku i osadzany w Kumieli powodując stopniowe wypłycanie jej koryta. W wyniku planowanego przedsięwzięcia na przedmiotowym odcinku nie zostanie zakłócona ciągłość rzeki. Zbiornik retencyjny będzie ma zostać wyposażony w przepławkę dla ryb. Głównym celem raportu jest określenie możliwości i uwarunkowań środowiskowych dla realizacji i funkcjonowania przedsięwzięcia, określenie oddziaływania na środowisko przyrodnicze w tym m.in.: na siedliska, gatunki roślin i zwierząt w tym ptaki wraz z określeniem oddziaływania, w tym na gospodarkę wodną regionu, z uwzględnieniem warunków hydrogeologicznych obszaru, oraz propozycja minimalizacji tych zagrożeń. Po uzyskaniu decyzji środowiskowej inwestor ubiegać się będzie o: - decyzję lokalizacyjną, - pozwolenie wodno-prawne na wykonanie urządzeń wodnych, - decyzję na realizację inwestycji celu publicznego. Planowane przedsięwzięcie uzyskało wcześniej decyzje o środowiskowych uwarunkowaniach, wydaną 13.06.2008r. na realizację regulacji Srebrnego Potoku km 0+000 – 12+167 (decyzja nr GKiOŚ.OŚ.IX 7625-47/2007). 1.3. Zakres raportu Zakres raportu ustalono pismem Urzędu Miejskiego w Elblągu DGKiOŚ-ROŚ. 6220.5.2013.AZ z 10 lipca 2013 roku ustalającym co następuję: Postanawiam 1. Nakładam na inwestora Żuławski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Elblągu ul. Junaków 3, 82-300 Elbląg obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko dla przedsięwzięcia „Aktualizacja dokumentacji projektowej wraz z nadzorem autorskim pn. Regulacja Srebrnego Potoku km 0=000 – 12+167 miasto Elbląg, gmina Milejewo woj. Warmińsko-mazurskie”, mogącego potencjalne znacząco oddziaływać na środowisko. 2. Ustalam n/w zakres raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko: Raport winien zawierać treści wynikające z art. 66 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. nr 199, poz. 1277 z późn. Zm.), ze szczególnym uwzględnieniem analizy aspektów związanych z hydrogeologią, ochroną wód powierzchniowych, gospodarką wodną, gospodarką odpadami, ochroną przed hałasem, ochroną powietrza atmosferycznego oraz ochroną przyrody, a także analizy możliwych konfliktów społecznych. Opracowując raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko należy m. in.: 1. Przedstawić opis elementów przyrodniczych środowiska objętych zakresem przewidywanego oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na środowisko, w tym elementów środowiska objętych ochroną na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004r. o ochronie przyrody sporządzić inwentaryzację przyrodniczą w zakresie występowania gatunków chronionych roślin, grzybów oraz zwierząt, a także mapy w zakresie występowania ww. gatunków chronionych; ocenić wpływ inwestycji (w tym zmiany stosunków wodnych) na wszystkie elementy przyrodnicze środowiska znajdujące się w zasięgu przewidywanego zasięgu oddziaływania przedsięwzięcia wraz z propozycją środków minimalizujących negatywny wpływ na środowisko przyrodnicze, w tym działań mających na celu przeciwdziałanie ewentualnemu naruszeniu przepisów o ochronie gatunkowej; odnieść się do przepisów Rozporządzenia Wojewody Warmińsko-Mazurskiego nr 162 z dnia 3 listopada 2008 r. w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu Wysoczyzny Elbląskiej-Wschód (Dziennik Urzędowy Województwa Warmińsko-Mazurskiego z 2008 r. Nr 176 poz. 2576) oraz Rozporządzenia nr 8 Wojewody Warmińsko Mazurskiego z dnia 26 stycznia 2006 r. w sprawie Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej (Dz. Urz. Woj. Warm._Maz. Nr 20, poz 505, ze zm.); przedstawić opis przewidywanych działań mających na celu przeciwdziałanie negatywnym skutkom inwestycji dla ekosystemu rzeki i bytujących tam gatunków, w tym gatunków chronionych. przedstawić informację dot. Ewentualnego naruszenia przepisów o ochronie gatunkowej zwierząt, roślin i grzybów, m. in. Ich ewentualnego zabijania, niszczenia, uszkadzania, przemieszczania, płoszenia niszczenia siedlisk i ostoi, gniazd, żeremi, tam i innych schronień – w związku z realizacją inwestycji; przedstawić opis przewidywanych działań mających na celu przeciwdziałanie ewentualnemu naruszeniu przepisów o ochronie gatunkowej; w przypadku konieczności naruszenia zakazów określonych w przepisach dotyczących ochrony gatunkowej roślin, zwierząt lub grzybów, przeanalizować warunki określone w art. 56 ust. 4 ustawy z 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody; przedstawić termin realizacji inwestycji, biorąc m. in. pod uwagę występowanie w zasięgu oddziaływania inwestycji miejsc wykorzystywanych przez poszczególne gatunki zwierząt, a także okres rozrodu zwierząt – m.in. okres rozrodu płazów, okres tarła ryb, okres lęgowy ptaków. 2. Przedstawić warunki użytkowników obwodów rybackich dot. Sposobu oraz terminu prowadzenia prac związanych z realizacją inwestycji (przedstawić pismo użytkowników obwodów rybackich). 3. sporządzić inwentaryzację drzew przeznaczonych do wycinki, m.in.: przedstawić dane dot. Ilości drzew przeznaczonych do wycinki, pierśnicy, wieku i przynależności gatunkowej, a także informacji dot. Gniazd ptakówo oraz zasiedlania drzew przez chronione gatunki zwierząt (w tym m. in. pachnicę dębową), roślin (w tym m.in. mchy) oraz grzybów (w tym porosty) – podać okres prowadzonych badań w zakresie występowania chronionych gatunków; sporządzić mapę z zaznaczeniem drzew przeznaczonych do wycinki. 4. Przedstawić obecny stan hydrologiczny rzeki wraz z opisem rodzaju, stanu i funkcji znajdujących się, w granicach opracowania, obiektów hydrotechnicznych, w tym m.in.: opisać przewidywane zmiany stosunków wodnych w wyniku realizacji inwestycji; opisać jak inwestycja wpłynie na zmianę ilości i dynamiki przepływu wody, a w konsekwencji na dotychczasowy sposób gospodarowania wodami w rzece; przedstawić przepływ nienaruszalny dla projektowanej inwestycji; przedstawić analizę wpływu inwestycji na tereny przyległe, w tym na dobra materialne; określić które grunty, o jakiej powierzchni i w czyim władaniu zostaną zalane (podtopione) w wyniku realizacji inwestycji (przedstawić na w załączniku graficznym); przedstawić i opisać warunki gruntowo-wodne zależne od stanów wód cieku, które wykształciły się w otoczeniu inwestycji – charakterystyczne obszary podmokłe, bagniste zaznaczone na załączniku graficznym. 5. Opisać szczegółowo poszczególne elementy inwestycji 6. określić zagospodarowanie i przestrzenie terenu zgodnie z art. 113 ustawy z 27 kwietnia 2001 r. Prawo Ochrony Środowiska (Dz. U. Nr 25, poz. 150, ze zm.) oraz ww. rozporządzeniem. Rejony występowania terenów wymagających ochrony akustycznej zaznaczyć na mapie i wyróżnić ze względu na uwarunkowania akustyczne. 7. Opisać usytuowanie przedsięwzięcia względem obszarów wodno-błotnych, cieków wodnych, obszarów o płytkim zaleganiu wód podziemnych, obszarów objętych ochroną w tym stref ochrony ujęć wód i obszarów ochronnych zbiorników wód śródlądowych; w szczególności opisać stosunki hydrogeologiczne przedmiotowego obszaru: zaleganie pierwszego poziomu wód podziemnych wraz z ich strefami ochronnymi, obecność Głównych Zbiorników Wód Podziemnych i ich stref ochronnych oraz opisać wpływ przedmiotowej inwestycji na powyższe komponenty. 8. Przedstawić zagrożenia dla środowiska związane z etapem realizacji planowanego przedsięwzięcia oraz sposoby minimalizacji wpływu inwestycji na środowisko, w szczególności przedstawić sposób odprowadzania wytworzonych ścieków z terenu inwestycji, lokalizację baz materiałowych, placów budowy i postoju maszyn; opisać sposób zabezpieczenia środowiska gruntowo-wodnego. 9. Opisac szczegółowo poszczególne elementy planowanej inwestycji. 10. Przedstawić szczegółową analizę wariantów planowanego przedsięwzięcia, w tym wariantu poplegającego na niepodejmowaniiu przedsięwzięcia, wariantu proponowanego przez wnioskodawcę, racjonalnego wariantu alternatywnego (biorąc ppod uwagę m. in. możliwości zastosowania innych rozwiązań technicznych, organizacyjnych ….) oraz wariantu najkorzystniejszego dla srodowiska. (okreslić przewidywane oddziaływania na srodowisko analizowanych wariantów). Należy wskazać wybrany do realizacji wariant przedsięwzięcia. 11. Przedstawić analize zagadnień związanych z planowaną trasa obwodnicy „Wschód” – przewidzianej do realizacjiw ramach zadania „Budowa Obwodnicy Wschodniej miasta Elblaga wraz z jej powiązaniem z istniejącym układem komunikacyjnym w ramach projektu „EUROPARK – przygotowanie atrakcyjnych terenów inwestycyjnych, etap III – budowa drogi G 2/2/ i G 1/2”. 12. Należy odnieść do art. 81 ust. 3 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227 ze zm.), m.in. należy: opisać oraz przedstawić na mapie usytuowanie przedsięwzięcia względem zlewni i JCW – jednolitej części wód (JCWP, JCWPd); Zidentyfikować środki mające na celu osiągnięcie lub zachowanie dobrego stanu wód JCW oraz osiągnięcie lub uzyskanie dobrego potencjału ekologicznego w zakresie elementów biologicznych, hydromorfologicznych i fizykochemicznych; W oparciu o dokonaną ocenę wyjaśnić czy realizacja przedsięwzięcia wpłynie na pogorszenie stanu wód JCW oraz może spowodować nieosiągnięcie celów środowiskowych zawartych w planie zagospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły (Uchwała Rady Ministrów z dnia 22.02.2011 r. – MP z dnia 21.6.2011 r. Nr 49, poz. 549); czy możliwe jest ograniczenie i zminimalizowanie tego oddziaływania oraz zaplanowanie działań mających na celu ograniczenie tego wpływu – odpowiedź należy uzasadnić odwołując się do zapisów zawartych w planie zagospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły (Uchwała Rady Ministrów z dnia 22.02.2011 r. – MP z dnia 21. 6.2011 r. Nr 49, poz. 549), a także przepisów ustawy Prawo Wodne. Biorąc powyższe pod uwagę przyjęto następująca metodykę: 2. METODYKA Inwentaryzacja terenowa występowania siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory wykonano w czasie okresu wegetacyjnego i lęgowego w okresie od kwietnia do lipca 2012r. Raport w znaczącej części opiera się na analizie szaty roślinnej obszaru pośredniego i bezpośredniego oddziaływania przedsięwzięcia. Granice oddziaływania bezpośredniego i pośredniego wyznaczono następująco: za oddziaływanie bezpośrednie przyjęto obszar bezpośrednio przeznaczony pod budowę przedsięwzięcia, oddziaływanie pośrednie oceniano w obszarze zlewni cieków zgodnych z kierunkiem spływu wód po dokonaniu analizy uwarunkowań hydrograficznych obszaru (szczegóły: tekst raportu). Oparcie niniejszej ekspertyzy głównie na składniku roślinnym ma swe uzasadnienie w założeniu, że roślinność jest jednym z głównych elementów kształtujących ekosystemy a nawet krajobrazy, tworzącym środowisko życia zwierząt. Jednocześnie roślinność stanowi kompleksowy obraz panujących warunków siedliskowych i jest czułym bioindykatorem jego zmian. Stanowi, więc syntetyczny wykładnik ekosystemu oraz wskaźnik dynamiki układu i zachodzących w nim zmian (Matuszkiewicz 1974). Analizę uwarunkowań przyrodniczych wykonano głównie w oparciu o zebraną dokumentację inwentaryzacyjną terenową wykonaną na potrzeby niniejszego opracowania, korzystając jednocześnie z danych archiwalnych, które poddano weryfikacji oraz aktualizacji. Wszystkie prace terenowe dokumentowano zdjęciami fotograficznymi, częściowo wykorzystanymi w niniejszym opracowaniu. Przeprowadzono inwentaryzację terenową szaty roślinnej w okresie wegetacyjnym: 15 kwiecień, 15 maj, 18 i 25-26 lipiec 2012 roku w obszarze bezpośredniego i pośredniego oddziaływania przedsięwzięcia w zakresie: - Wykonano inwentaryzację istniejących w obszarze zespołów roślinnych, posługując się powszechnie stosowaną metodyką fitosocjologiczną, identyfikacje stwierdzonych fitocenoz do zespołów roślinnych oparto na dwóch opracowaniach: Brzega, Wojterskiej 2001 oraz Matuszkiewicza 2008 - Wykonano inwentaryzację w zakresie stwierdzenia występowania na inwentaryzowanym obszarze siedlisk wymienionych w załącznikach I i II Dyrektywy Rady 92/43/EWG, a także siedlisk chronionych na podstawie innych aktów prawnych. Analizę prowadzono zgodnie z zaleceniami Instytutu Ochrony Przyrody PAN w Krakowie w oparciu o „Kryteria kwalifikacyjne Specjalnych Obszarów Ochrony (Ostoje Siedliskowe)” oraz „Instrukcje wypełniania Standardowego Formularza Danych” GDOŚ 2011 - - - Ponadto w czasie prowadzonych prac wykonywano spisy florystyczne celem zobrazowania różnorodności biologicznej badanej szaty roślinnej. Spisy florystyczne wykonano metodą marszrutową (Faliński 1990). Dla celów tego opracowania zinwentaryzowano tylko florę roślin naczyniowych, których nomenklaturę podano za Mirkiem i in. (1995). Badania roślinności rzek prowadzono z brzegu, z użyciem podręcznego odbiornika GPS Garmin. Roślinność wodną oceniano wchodząc bezpośrednio do koryta rzeki (głębokość rzeki na całej długości nie stanowiła bariery w prowadzonych badaniach). Wyniki inwentaryzacji przedstawiono w formie map siedlisk wg zasad kartografii geobotanicznej (Faliński 1990) wraz z odpowiednim opisem w części tekstowej opracowania. Awifauna Badania składu gatunkowego ptaków lęgowych przeprowadzono w obszarze bezpośredniego oddziaływania prac w Srebrnym Potoku w samym korycie oraz na skarpach i w buforze do około 4,0m od koryta – dotyczyło to obszaru obejmującego Park Bażantarnia. Odcinek miejski przeznaczony na budowę zbiornika retencyjnego inwentaryzowano w granicach objętych planami budowy zbiornika. Badania objęły również nieliczne obszary zalewowe (ze względu na przeważającej mierze wciosowy charakter doliny cieku takich obszarów było niewiele – jedyne to lewy brzeg rzeki na wysokości parku miejskiego) gdzie wylewają się wody z wiosennych roztopów i jest to teren, na który rzeka ma bezpośrednie oddziaływanie. Uwzględniano w wynikach obserwacji również ptaki, które przebywały na obszarze badań, ale prace i efekty prac ziemnych nie będą miały na nie żadnego wpływu. Liczenia objęły wszystkie gatunki ptaków ze szczególnym naciskiem na gatunki wymienione w I Załączniku Dyrektywy Ptasiej. Obserwacje zapisywane były w urządzeniu GPS z uwzględnieniem kategorii lęgowości zgodnie w wytycznymi Polskiego Atlasu Ornitologicznego (Sikora i inni 2007). Wykonano liczenia zgodnie z harmonogramem przewidującym kontrole terenowe rozłożone w czasie tak by udało się wykryć wszystkie gatunki ptaków z uwzględnienie ptaków o aktywności wczesnowiosennej, późnowiosennej oraz ptaków nocnych. Wyniki poszerzono o obserwacje z okresu przedwiosennego z bogatych materiałów archiwalnych obejmującego głównie migrację. Prace terenowe polegały na kontroli wszystkich siedlisk na całym obszarze badań w trakcie każdej kontroli. Całą trasę pokonywano pieszo wzdłuż koryta rzeki oraz prowadzono poszukiwania ptaków w obszarach zalewowych. Notowano ptaki słyszane i widziane. Starano się wykryć ptaki wykazujące zachowania terytorialne, aby ustalić miejsca ich występowania i liczebność par lęgowych. Kontrole terenowe wykonano w następujących terminach: Kontrola I: 2 IV 2013 Kontrola II: 15 IV 2013 Kontrola III: 15 V 2013 (kontrola dzienna i nocna) Również w czasie badań nad roślinnością prowadzono obserwacje ornitologiczne (lipiec) wykraczające poza okres lęgowy. Liczenia objęły cały obszar w okresie intensywnej aktywności ptaków. Kontrola III dotyczyła sów i chruścieli, które prowadzą nocą aktywność. Fauna z wyłączeniem awifauny Badania składu fauny zamieszkującej obszar opracowania przeprowadzono w kwietniu i maju 2012 roku. We wszystkich prowadzonych badaniach opierano się o wytyczne zawarte w publikacji Monitoring gatunków zwierząt (GIOŚ 2009), oraz informacjach zawartych w Poradniku Ochrony Siedlisk i Gatunków (Wydawnictwo Ministerstwa Środowiska). Próby do badań makrozoobentosu pobierano przy użyciu dragi w różnych punktach cieku na dnie o różnej charakterystyce. W przypadku dna o charakterze kamienistym wyjmowano z wody także większe kamienie i pobierano osiadłą na nich faunę. Zwierzęta konserwowano w formalinie i następnie starano się oznaczyć do jak najniższych jednostek taksonomicznych. Badania prowadzono w maju 2012 roku na 6 stanowiskach badawczych. Ponieważ w wyniku przeprowadzonych badań nie stwierdzono obecności chronionych makrobezkręgowców ich wyników nie zamieszczono w niniejszym opracowaniu. Inwentaryzacje ryb przedstawiono w oparciu o materiały archiwalne dotyczące Srebrnego Potoku zamieszczone w publikacji RADTKE G., BERNAŚ R., DĘBOWSKI P., SKÓRA M., 2011. ICHTIOFAUNA DORZECZA RZEKI ELBLĄG. ROCZNIKI NAUKOWE PZW (Rocz. Nauk. PZW). t. 24, s. 97–114. Ze względu na rozpoznanie siedliskowe przedmiotowego odcinka Rowu Polskiego oraz istniejące bogate materiały źródłowe zrezygnowano z połowów agregatem impulsowym typu IUP. Dokonano także wizji terenowej dotyczącej stanu drzew w obszarze przewidzianym do realizacji prac w przypadku drzew dziuplastych z głęboką strefą pruchnowiska, przesiewano je celem stwierdzenia występowania pachnicy dębowej (larwy, kokolity odchody), badania dotyczyły zwłaszcza drzew przewidzianych do wycinki. Inwentaryzacji płazów dokonano w oparciu o penetracje terenowe prowadzone wzdłuż linii cieku oraz na terenach zalewowych. W trakcie badań prowadzono obserwacje bezpośrednie oraz nasłuch w rejonie zbiorników wodnych stanowiących potencjalne miejsca rozrodu płazów. Nasłuch prowadzono w godzinach wieczornych (22.00-02.00) w kwietniu i maju, czyli w okresach godowych poszczególnych grup płazów. Inwentaryzacji ssaków dokonano w oparciu o bezpośrednie obserwacje opierające się głownie o pozostawione wzdłuż koryta cieku tropy, ślady i odchody. Inwentaryzacji dokonano wzdłuż całego obszaru oddziaływania inwestycji. W przypadku drobnych ssaków – gryzoni i owadożernych ich obecność stwierdzano także na podstawie niestrawionych elementów kostnych (szczeki, zęby, włosy) zawartych w odchodach drapieżników – norki amerykańskiej i lisa. Materiałem wyjściowym do przeprowadzenia oceny były: terenowe prace inwentaryzacyjne i kartograficzne – opisane powyżej UCHWAŁA PREZESA RADY MINISTRÓW z dnia 22 lutego 2011 r. Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły. MP z 21 czerwca 2011 poz. 549. Dokumentacja dotycząca przedsięwzięcia dostarczona przez inwestora aktualna mapa geodezyjna, sytuacyjno-wysokościowa, mapy topograficzne i projektowe (w skali 1:500, 1:1000, 1:5000, 1:10000, 1:25000), mapy tematyczne (sozologiczna, hydrologiczna) przedmiotowego terenu oraz arkuszy sąsiednich obowiązujące akty prawne literatura przedmiotu inne dane urzędowe, zdjęcia fotograficzne. Opis analizowanych wariantów przedsięwzięcia, objął wariant zerowy –polegający na niepodejmowaniu przedsięwzięcia, wariant proponowany przez wnioskodawcę (II) oraz wariant proponujący alternatywne rozwiązania (I). Analizę oddziaływania na stan ekologiczny jednolitej części wód przeprowadzono w oparciu o wskaźniki i metody zgodne z rozporządzeniami Ministra Środowiska oraz przesłankami art. 4.7 Ramowej Dyrektywy Wodnej. Badania prowadzono w oparciu o metodyki zgodne z RDW do wyznaczania stanu i potencjału ekologicznego jednolitej części wód w oparciu o wskaźniki i metody zgodne z rozporządzeniami Ministra Środowiska (Rozporządzenie 2011a,b,c) oraz przesłankami art. 4.7 Ramowej Dyrektywy Wodnej w zakresie koniecznym do przeprowadzenia właściwej oceny. Badania wód i osadów zlecono i zostały wykonane w Laboratorium Zakładu Ochrony Środowiska Instytutu Morskiego w Gdańsku (sprawozdanie z badań Nr 181/13) zgodnie z zaleceniami KZGW wg opracowania - Zasady weryfikacji przesłanek z art. 4 ust. 7 Ramowej Dyrektywy Wodnej w odniesieniu do przedsięwzięć przeciwpowodziowych realizowanych w stanie prawnym obowiązującym przed i po 18 marca 2011 r. wraz z wytycznymi do oceny wpływu/oddziaływania przedsięwzięcia na cele ochrony wód w rozumieniu art. 4.1. dyrektywy. Warszawa, grudzień 2011. (http://www.rdw.org.pl/download/zasadyweryfikacji-przeslanek-z-art4-ust7-ramowej-dyrektywy-wodnej.pdf) Konkluzje, wnioski i zalecenia zostały wypracowane w wyniku dedukcyjnej analizy danych w oparciu o własne doświadczenia i literaturę przedmiotu. Zastosowano podejście ekspertalne, prezentowana ocena ma charakter opisowo-werbalny. Wyniki prezentowane są w postaci opisowej i graficznej (w tym kartograficznej). Jest to podejście mieszczące się w zakresie metod oceny prezentowanej przez Kostrowickiego (1992). Ponadto wykorzystano wiedzę geobotaniczną, siedliskową popartą doświadczeniem własnym. Wybrane doświadczenia wynikające z realizacji projektów oraz odbytych i prowadzonych szkoleń istotne przy niniejszej pracy: - przyrodnicze 2007 Lasy Państwowe, Nadleśnictwo Maskulińskie. Weryfikacja i identyfikacja siedlisk i gatunków z załącznikach I i II Dyrektywy Rady 92/43/EWG w Puszczy Piskiej w granicach Nadleśnictwa Maskulińskie. 2008 GENERALNA DYREKCJA OCHRONY ŚRODOWISKA w Warszawie 135/don2000/08 SOOS Natura 2000 Jezioro Długie – koordynator 2008 GENERALNA DYREKCJA OCHRONY ŚRODOWISKA w Warszawie 136/don2000/08 SOOS Natura 2000 Dolina Drwęcy – koordynator 2008 GENERALNA DYREKCJA OCHRONY ŚRODOWISKA w Warszawie 163/don2000/08 SOOS Natura 2000 Ostoja Borecka – wykonawca 2009 Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie: Umowa RDOS-28-WOF-1141-112/09 z dnia 07 października 2009 roku Rozpoznanie walorów przyrodniczych projektowanego rezerwatu przyrody Jezioro Długie - kierownik projektu 2009 Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie: Umowa RDOS-28-WOF-1141-114/09 z dnia 30 października 2009 roku - Projekt zadań ochronnych dla rezerwatu przyrody Jezioro Długie - kierownik projektu 2011 Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Olsztynie umowa z dnia 28.02.2011 r. GDDKiA – O/OL-R2-D9-26-05/11 Akcja: PRZENOSZENIE PŁAZÓW I GADÓW W TRAKCIE REALIZACJI INWESTYCJI POD NAZWĄ „BUDOWA DROGI EKSPRESOWEJ NR 7 NA ODCINKU PASŁĘK (KALSK) - MIŁOMŁYN” W DOGODNE SIEDLISKO DLA PRZENOSZENIA ZWIERZĄT – kierownik projektu 2011 Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie: Umowa nr WOF.023.2011.HI z dnia 04 lipca 2011 roku – Wykonanie inwentaryzacji przyrodniczej na potrzeby korekty granic rezerwatu przyrody „Pióropusznikowy Jar”- kierownik projektu Grzybowski M., Wziątek B., Duriasz J., Bowszys M., 2011. RAPORT Z AKCJI PRZENOSZENIE PŁAZÓW I GADÓW W TRAKCIE REALIZACJI INWESTYCJI POD NAZWĄ „BUDOWA DROGI EKSPRESOWEJ NR 7 NA ODCINKU PASŁĘK (KALSK) - MIŁOMŁYN” W DOGODNE SIEDLISKO DLA PRZENOSZENIA ZWIERZĄT - CZĘŚĆ PIERWSZA: MIGRACJA WIOSENNA. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad oddział w Olsztynie; Grzybowski M., Wziątek B., Duriasz J., Bowszys M., 2011. RAPORT Z AKCJI PRZENOSZENIE PŁAZÓW I GADÓW W TRAKCIE REALIZACJI INWESTYCJI POD NAZWĄ „BUDOWA DROGI EKSPRESOWEJ NR 7 NA ODCINKU PASŁĘK (KALSK) - MIŁOMŁYN” W DOGODNE SIEDLISKO DLA PRZENOSZENIA ZWIERZĄT - CZĘŚĆ DRUGA: MIGRACJA JESIENNA. PODSUMOWANIE AKCJI. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad oddział w Olsztynie 2013 PZO dla obszaru Natura 2000 „Jezioro Długie” PLH280030 – koordynator projektu 2013 PO rezerwatu „Jezioro Długie” – koordynator projektu - dotyczące ocen stanu i potencjału ekologicznego wód powierzchniowych wynikających z implementacji RDW 2008-2009 GŁÓWNY INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA w Warszawie: Umowa nr 47/2008/F z dnia 3 grudnia 2008 roku w Warszawie Opracowanie metodyk monitoringu i klasyfikacji hydromorfologicznych elementów jakości jednolitych części wód rzecznych i jeziornych, zgodnie z wymogami Ramowej Dyrektywy Wodnej - Kod CPV: 9071 1500-9; Nomenklatura wg CPV: 90711500-9; Zadanie I – wykonawca 2008-2009 GŁÓWNY INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA w Warszawie: Umowa nr 47/2008/F z dnia 3 grudnia 2008 roku w Warszawie Opracowanie metodyk monitoringu i klasyfikacji hydromorfologicznych elementów jakości jednolitych części wód rzecznych i jeziornych, zgodnie z wymogami Ramowej Dyrektywy Wodnej Kod CPV: 9071 1500-9; Nomenklatura wg CPV: 90711500-9; Zadanie II – wykonawca 2008-2009 GŁÓWNY INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA w Warszawie: Umowa nr 47/2008/F z dnia 3 grudnia 2008 roku w Warszawie Opracowanie metodyk monitoringu i klasyfikacji hydromorfologicznych elementów jakości jednolitych części wód rzecznych i jeziornych, zgodnie z wymogami Ramowej Dyrektywy Wodnej Kod CPV: 9071 1500-9; Nomenklatura wg CPV: 90711500-9; Zadanie III – wykonawca Instruktor: Zastosowanie makrofitów w ocenie stanu ekologicznego jezior. Kurs przygotowujący do realizacji zadań wynikających z Ramowej Dyrektywy Wodnej. 17–19 czerwca 2009r. UWM Olsztyn, IOŚ Warszawa. Instruktor: Zastosowanie makrofitów w ocenie stanu ekologicznego wód powierzchniowych. Kurs przygotowujący do realizacji zadań wynikających z Ramowej Dyrektywy Wodnej. 25-26 wrzesień 2008r. UWM Olsztyn, IOŚ Warszawa. Instruktor: Zastosowanie makrofitów w ocenie stanu ekologicznego jezior. Kurs przygotowujący do realizacji zadań wynikających z Ramowej Dyrektywy Wodnej. 02-04 lipca 2008r. UWM Olsztyn, IOŚ Warszawa. Certyfikat: River Habitat Survey Component Surveyor (Poland). RHS 2007PL survey format. Date:1 September 2007. Accreditation number: PL0021. August Cieszkowski Agricultural University in Poznań/ Environment Agency in Bristol, UK. Instruktor: Zastosowanie makrofitów w ocenie stanu ekologicznego jezior. Kurs przygotowujący do realizacji zadań wynikających z RDW. 11-13 lipca 2007r. UWM Olsztyn, IOŚ Warszawa. Certyfikat: Zastosowanie makrofitów w ocenie stanu ekologicznego wód płynących. 9 czerwiec 2006. August Cieszkowski Agricultural University in Poznań Certyfikat: Zastosowanie metod hydromorfologicznych w ocenie stanu ekologicznego rzek. 14 października 2005. August Cieszkowski Agricultural University in Poznań Kierownik Studiów Podyplomowych: MONITORING WÓD POWIERZCHNIOWYCH WEDŁUG RAMOWEJ DYREKTYWY WODNEJ - dotyczące hydrografii – przygotowywanie komentarzy oraz konsultacje naukowe arkuszy Mapy Hydrograficznej Polski w skali 1:50 000 2010 GEPOL w Poznaniu: Umowa nr 1-HYDRO/K2010-12-14. Komentarze do arkuszy Mapy Hydrograficznej Polski w skali 1:50 000: N34-76-B, N-34-76-C, N-34-76-D, N-34-77-C, N-34-88-A, N-34-88-B, N-34-89-A, w ramach pracy: 28 arkuszy Mapy Hydrograficznej w wersji analogowej i numerycznej wraz z drukiem i foliowaniem oraz stworzenie spójnej tematycznej bazy danych przestrzennych dla obszaru opracowania i istniejących arkuszy sąsiednich.” zgodnie z umową podpisaną dnia 31.08.2010r. z Urzędem Marszałkowskim Województwa Warmińsko-Mazurskiego - kierownik projektu 2010 GEPOL w Poznaniu: Umowa nr 1-HYDRO/K2010-12-14. Konsultant naukowy arkuszy Mapy Hydrograficznej Polski w skali 1:50 000 arkuszy N-34-76-B, N-34-76-C, N-34-76-D, N-34-77-C, N-34-88-A, N-34-88-B, N-34-89-A - kierownik projektu 2010 Projekt WFOŚiGW w Olsztynie w ramach konkursu Nasza Przyroda 2010, pt.: Czynna ochrona gatunków i siedlisk w rejonie rzeki Grabiczek w obszarze Natura 2000: SOOS Dolina Drwęcy w kontekście planowanych przedsięwzięć - kierownik projektu. 3. ŹRÓDŁA INFORMACJI STANOWIĄCE PODSTAWĘ DO SPORZĄDZENIA OPRACOWANIA AKTY PRAWNE Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity - Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z póżn. zmianami) Ustawa z dnia 8 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych (Dz. U. z 2010 r. Nr 143, poz. 963, z 2012 r. poz. 951 – tekst ujednolicony) Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (tekst jednolity - Dz.U. 2012 nr 0 poz. 145) Ustawa z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin (Dz.U. 2008 nr 133 poz. 849 z późn. zmianami) Ustawa z dnia 3 października 2008 roku o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udział społeczeństwa w ochronie środowiska oraz oceny oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227 ze zmianami) Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Dz.U. 2003 nr 80 poz. 717 z późn. zmianami Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody. (tekst jednolity - Dz.U. 2009 nr 151 poz. 1220 z późn. zmianami) Ustawy o samorządzie gminnym z dnia 08 marca 1990r. (tekst jednolity Dz. U. Z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zmianami) Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach Dz.U. 2013 nr 0 poz. 21 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 roku w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213, poz. 1397) Rozporządzenie MŚ 2011a: Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych [Dz.U.11.257.1545]; Rozporządzenie MŚ 2011b: Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego jednolitych części wód powierzchniowych [Dz.U.11.258.1549]; Rozporządzenie MŚ 2011c: Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 15 listopada 2011 r. w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych [Dz.U.11.258.1550]. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz.U. 2011 nr 257 poz. 1545) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 10 listopada 2011 r. w sprawie wykazu substancji priorytetowych w dziedzinie polityki wodnej (Dz.U. 2011 nr 254 poz. 1528) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 czerwca 2009 r. w sprawie szczegółowego zakresu opracowywania planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy (Dz.U. 2009 nr 106 poz. 882) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 listopada 2008 r. w sprawie standardowych procedur zbierania i przetwarzania informacji przez państwową służbę hydrologiczno-meteorologiczną oraz państwową służbę hydrogeologiczną (Dz.U. 2008 nr 225 poz. 1501) Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 22 listopada 2006 r. w sprawie sposobu ustalania obszaru, na który wywierają korzystny wpływ urządzenia melioracji wodnych szczegółowych (Dz.U. 2006 nr 226 poz. 1652) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. 2006 nr 137 poz. 984) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 czerwca 2006 r. w sprawie przebiegu granic obszarów dorzeczy i regionów wodnych (Dz.U. 2006 nr 126 poz. 878) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 10 listopada 2005 r. w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, których wprowadzenie w ściekach przemysłowych do urządzeń kanalizacyjnych wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego (Dz.U. 2005 nr 233 poz. 1988) Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 30 grudnia 2004 r. w sprawie sposobu prowadzenia ewidencji wód, urządzeń melioracji wodnych oraz zmeliorowanych gruntów (Dz.U. 2005 nr 7 poz. 55) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 17 grudnia 2002 r. w sprawie śródlądowych wód powierzchniowych lub części stanowiących własność publiczną (Dz.U. 2003 nr 16 poz. 149) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz.U. 2012 nr 0 poz. 81) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 października 2011 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. 2011 nr 237 poz. 1419) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących grzybów objętych ochroną. Dz.U. 2004 nr 168 poz. 1765 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2011 r. w sprawie listy roślin i zwierząt gatunków obcych, które w przypadku uwolnienia do środowiska przyrodniczego mogą zagrozić gatunkom rodzimym lub siedliskom przyrodniczym (Dz.U. 2011 nr 210 poz. 1260) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 kwietnia 2010 r. w sprawie siedlisk przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a także kryteriów wyboru obszarów kwalifikujących się do uznania lub wyznaczenia jako obszary Natura 2000 (Dz.U. 2010 nr 77 poz. 510) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 sierpnia 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie siedlisk przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a także kryteriów wyboru obszarów kwalifikujących się do uznania lub wyznaczenia jako obszary Natura 2000 (Dz.U. 2012 nr 0 poz. 1041) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 marca 2010 r. w sprawie sporządzania projektu planu ochrony dla obszaru Natura 2000 (Dz.U. 2010 nr 64 poz. 401) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 17 lutego 2010 r. w sprawie sporządzania projektu planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 (Dz.U. 2010 nr 34 poz. 186) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 października 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody śródlądowe będące środowiskiem życia ryb w warunkach naturalnych (Dz.U. 2002 nr 176 poz. 1455) Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 30 maja 2000r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty inżynierskie i ich usytuowanie (Dz.U. 2000 nr 63 poz. 735 z póżn. zmianami) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie (Dz.U. 2007 nr 86 poz. 579) UCHWAŁA PREZESA RADY MINISTRÓW z dnia 22 lutego 2011 r. Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły. MP z 21 czerwca 2011 poz. 549. DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 18 lipca 1978 r. w sprawie jakości słodkich wód wymagających ochrony lub poprawy w celu zachowania życia ryb (78/659/EWG) DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 27 czerwca 1985 r. nr 85/337/EWG w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne (dalej: dyrektywa OOŚ) DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (Dz.Urz. WE L 206 z 22.07.1992, str. 7, z późn. zm.; Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 2, str. 102, z późn. zm.), [dalej: dyrektywa Siedliskowa] DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY 2009/147/WE z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa wcześniej dyrektywa Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa) [dalej: dyrektywa Ptasia] DYREKTYWA 2000/60/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 23 października 2000 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej (Dz.U.UE L z dnia 22 grudnia 2000 r.) [dalej Ramowa Dyrektywa Wodna] UCHWAŁA RADY MIEJSKIEJ W ELBLĄGU O PRZYSTĄPIENIU DO SPORZĄDZANIA PLANU NR VIII/135/03 z 26.06.2003 R. OBSZARU EUROPARKU ROZPORZĄDZENIE Nr 112 poz. 2576 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 3 listopada 2008 r. w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu Wysoczyzny Elbląskiej - Zachód. Rozporządzenia nr 8 Wojewody Warmińsko Mazurskiego z dnia 26 stycznia 2006 r. w sprawie Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej (Dz. Urz. Woj. Warm._Maz. Nr 20, poz 505, ze zm.); Pismo Urzędu Miejskiego w Elblągu DGKiOŚ-ROŚ. 6220.5.2013.AZ z 10 lipca 2013 roku ustalającym zakres przedmiotowego raportu Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy – miasta Elbląg, przyjętego uchwałą Nr XXXIII/825/2006 Rady Miejskiej Elblągu, zmienionego uchwałą Nr XXVI/580/2010 RM w Elblągu z 21.01.2010 r. UCHWAŁA PREZESA RADY MINISTRÓW z dnia 22 lutego 2011 r. Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły. MP z 21 czerwca 2011 poz. 549. STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH PLB280013 Jezioro Drużno STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH PLH280028 Jezioro Drużno STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH PLH280029 Doliny Erozyjne Wysoczyzny Elbląskiej STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH PLB280010 Zalew Wiślany. STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH PLH280007 Zalew Wiślany i Mierzeja Wiślana Materiały źródłowe i literatura przedmiotu Dokumentacja dla ustalenia geotechnicznych warunków w popdłożu projektowanego jazu oraz czaszy zbiornika retencyjnego na Srebrnym Potoku w Elblągu. Geoprojekt – Gdańsk. Sierpień 2007. Inwentaryzacja jednostek zieleni dla przedsięwzięcia „Aktualizacja dokumentacji projektowej wraz z nadzorem autorskim pn. Regulacja Srebrnego Potoku km 0=000 – 12+167 miasto Elbląg, gmina Milejewo woj. warmińsko-mazurskie”. 2013. Biuro projektów i Doradztwa technicznego „Hydroprojekt w Gdańsku” KIP przedsięwzięcia „Aktualizacja dokumentacji projektowej wraz z nadzorem autorskim pn. Regulacja Srebrnego Potoku km 0=000 – 12+167 miasto Elbląg, gmina Milejewo woj. warmińsko-mazurskie”. 2013. Biuro projektów i Doradztwa technicznego „Hydroprojekt w Gdańsku” Dokumentacja dla zadania „Budowa Obwodnicy Wschodniej miasta Elblaga wraz z jej powiązaniem z istniejącym układem komunikacyjnym w ramach projektu „EUROPARK – przygotowanie atrakcyjnych terenów inwestycyjnych, etap III – budowa drogi G 2/2/ i G 1/2” Opracowanie ekofizjograficzne do Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Elbląg, Praca Zbiorowa, Elbląg 2009 Informacja o stanie środowiska na obszarze miasta Elbląga w 2011 roku, WIOŚ w Olsztynie Delegatura w Elblągu, 2012, Informacja o stężeniach zanieczyszczeń powietrza w Elblągu w 2010 roku. Graniczna Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Elblągu, 2011, Kompleksowy regionalny program ochrony przeciwpowodziowej Żuław Elbląskich i nizinnodepresyjnej części Elbląga. IMUZ w Falentach, Żuławski Ośrodek Badawczy w Elblągu, Elbląg 2001, Program „Kompleksowe zabezpieczenie przeciwpowodziowe Żuław – do roku 2030 (z uwzględnieniem etapu 2015)” zwany „Programem Żuławskim – 2030” KZGW, RZGW w Gdańsku. marzec 2010 r Założenia do planu ogólnego zagospodarowania przestrzennego miasta Elbląga. Opracowanie fizjograficzne podstawowe dla obszaru miasta. Kotliński A., Szczęsny J. TUP, Zakład Planowania Przestrzennego Pracownia w Bydgoszczy, Bydgoszcz, 1986.Pismo Okręgu Polskiego Związku Wędkarskiego w Elblągu OW/23/13 dotyczące uzgodnienia dla przedsięwzięcia „Aktualizacja dokumentacji projektowej wraz z nadzorem autorskim pn. Regulacja Srebrnego Potoku km 0=000 – 12+167 miasto Elbląg, gmina Milejewo woj. warmińsko-mazurskie”. Elbląg dnia 09.08.2013. Plan rozwoju sieci drogowej z uwzględnieniem transportu zbiorowego dla gminy miasta Elbląg na lata 2009-2035, Katedra Budownictwa Drogowego UTP w Bydgoszczy, sierpień 2009 Charakterystyka systemu wód powierzchniowych i odwodnienia miasta Elbląga, Martyna Karwowska, marzec 2009., Charakterystyka roślinności, terenów zieleni i terenów otwartych miasta Elbląga, Leon Jerzy Budzisiak, Luty-Marzec 2009 Mapa Akustyczna Miasta Elbląg, Elbląg 2012 RADTKE G., BERNAŚ R., DĘBOWSKI P., SKÓRA M., 2011. ICHTIOFAUNA DORZECZA RZEKI ELBLĄG. ROCZNIKI NAUKOWE PZW (Rocz. Nauk. PZW). t. 24, s. 97–114. Badania wód i osadów wykonane w Laboratorium Zakładu Ochrony Środowiska Instytutu Morskiego w Gdańsku (sprawozdanie z badań Nr 181/13) Park Krajobrazowy Wysoczyzny Elbląskiej. http://www.pkwe.pl/ oraz http://parkikrajobrazowewarmiimazur.pl/wysoczyznyelblaskiej/ Kotliński A. (red.) 2000. Powiat elbląski. Przyroda i historia. Wydawnictwo TEKST, Bydgoszcz. Rozporządzenie Nr 1 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 31 stycznia 2007 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony dla Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej. Projekt LIFEscape w Parku Krajobrazowym Wysoczyzny Elbląskiej. http://ochronaprzyrody.gdos.gov.pl/files/Krajobraz_prezentacje/Katarzyna_Kopiec_Zbigniew_Zagrodzki_prezentacja.pdf Lokalna Strategia Rozwoju Stowarzyszenia LGD – Wysoczyzna Elbląska na lata 2009-2015. Milejewo, Młynary, Tolkmicko 2009. WSPÓLNA STRATEGIA WDRAŻANIA RAMOWEJ DYREKTYWY WODNEJ (2000/60/WE). Wytyczne nr 20 WYTYCZNE DOTYCZĄCE WYŁĄCZEŃ Z REALIZACJI CELÓW ŚRODOWISKOWYCH. Raport techniczny – 2009 – 027. KE. Luksemburg: Urząd Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich, 2009 r. ISBN 978-92-79-11371-0 PWŚ_KZGW 2010: Program wodno-środowiskowy kraju. Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej. Błachuta J., Jarząbek A., Kokoszka R., Sarna S., 2006: Weryfikacja wskaźników dla przeprowadzenia oceny stanu ilościowego i morfologicznego jednolitych części wód powierzchniowych wraz ze zmianą ich wartości progowych dla uściślenia wstępnego wyznaczenia silnie zmienionych części wód. KZGW, Warszawa. Błachuta J., Picińska_Fałtynowicz J., Czoch K., Kulesza K., 2010: Abiotyczne typy wód płynących w Polsce. Gospodarka Wodna 2010-5: 181191. Błachuta J., Rosa J., Wiśniewolski W., Zgrabczyński J., Bartel R., Białokoz W., Borzęcka I., Chybowski Ł., Depowski R., Dębowski P., Domagała J., Drożdżyński K., Hausa P., Kukuła K., Kubacka D., Kulesza K., Ligięza J., Ludwiczak M., Picińska-Fałtynowicz J., Ślisińśki K., Witkowski A., Zgrabczyński D., Zgrabczyńska M., 2010: Ocena potrzeb i priorytetów udrożnienia ciągłości morfologicznej rzek w kontekście osiągnięcia dobrego stanu i potencjału części wód w Polsce. KZGW-Biprowodmel, Poznań. Chełmicki W.: Woda. Zasoby, degradacja, ochrona. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2001. Czarnecka H.: Próba obliczenia współczynnika odpływu i przepływów maksymalnych w małych niekontrolowanych zlewniach na podstawie pokrywy glebowej, Gospodarka Wodna nr 8/9, 1976. Brauze T. 2007. Liczebność i preferencje środowiskowe jarzębatki Sylvia nisoria na terasie zalewowej dolnej Wisły. Not. Orn. 48: 1–10. Buliński M. 1998. Park Krajobrazowy Wysoczyzny Elbląskiej. W: Herbich J ., Herbichowa M. (red.). Szata roślinna Pomorza. Zróżnicowanie, dynamika, zagrożenia, ochrona, ss. 283–287. Przewodnik sesji terenowych51. Zjazdu PTBot., 15–19 IX 1998, Wyd. UG, Gdańsk. Cenian Z., Sikora A. 1995. Rozmieszczenie, liczebność i efektywność lęgów bociana białego Ciconia ciconia w północnychrejonach Warmii w 1994 r. Chrońmy Przyr. Ojcz. 51, 6: 39–56. Czechowski P., Bocheński M., 2012. PRZYPADEK HYBRYDYZACJI POMIĘDZY DZIĘCIOŁEM ZIELONYM PICUS VIRIDIS A DZIĘCIOŁEM ZIELONOSIWYM PICUS CANUS. Przegląd Przyrodniczy XXIII, 1: 82-84. Dąbrowski S., Polakowski B., Wołos L. 1999. Obszary chronione i pomniki przyrody województwa warmińsko-mazurskiego. UW, WOŚiR, Olsztyn. DMOCH A. 2003. Obserwacja mieszańca dzięciołów zielonosiwego Picus canus i zielonego P. viridis. Not. Orn. 44: 273-275. Dombrowski A., Goławski A., Kuźniak S., Tryjanowski P. 2000. Stan i zagrożenia populacji gąsiorka Lanius collurio w Polsce. Not. Orn. 41: 139–148. Falkowska M. 1996 msc. Bocian biały Ciconia ciconia (L.) na obszarze byłego powiatu elbląskiego w latach1994–1995. Praca magisterska, Katedra Ekologii i Zoologii Kręgowców UG. Galikowska W., 1961, Stanowisko skrzypu olbrzymiego Equisetum maximum Lam. w okolicach Bytowa. Przyroda Polski Zachodniej, 5(1-4), 106-107. Goc M., Niepiekło B. 1980. Bocian biały, Ciconia ciconia (L.), na terenie byłego powiatu elbląskiego w latach1974–1975. W: Strawiński S. (red.). Ekologia ptaków wybrzeża. Acta Biologica 6: 67–79. GTN, Gdańsk. Gromadzki M., Dyrcz A., Głowaciński Z. Wieloch M. 1994. Ostoje ptaków w Polsce. Biblioteka Monitoringu Środowiska, Gdańsk. Grzybowski M., 2007, Czym jest hydromorfologiczna ocena rzek?. Ekonatura, Sierpień/08(45), s. 3-6. Grzybowski M., 2008, Szesnaste urodziny sieci Natura 2000. Ekonatura, Marzec/03(52), s. 4-8. Grzybowski M., 2008, Ramowa Dyrektywa Wodna - nowe spojrzenie na monitoring wód powierzchniowych. Ekonatura, Czerwiec/06(55), s. 7-9. Grzybowski M., 2008, Makrofity a stan ekologiczny wód. Ekonatura, Lipiec/07(56), s. 10-12. Grzybowski M., 2008, Natura 2000, Gdzie jesteśmy i dokąd zmierzamy?. Ekonatura, Wrzesień/09(58), s. 3-5. Grzybowski M., Szarek J., Skibniewska K.A., Guziur J., 2010. Evaluation of diversity of submerged and emerget flora of lakes Szeląg Wielki as threatened by a pesticide tomb. Pol. J. Natur. Sc., Vol 25(2):154-172. Grzybowski M., Szarek J., Skibniewska K.A., Guziur J., Duriasz J., 2010. Evaluation of the ecological status and diversity of macrophytes of drainage ditches threatened by a pesticide tomb. Pol. J. Natur. Sc., Vol 25(3):259–271. Grzybowski M., 2010. Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nymphaeion, Potamion. [W:] Hołdyński Cz.(red.). Siedliska i gatunki Natura 2000. Raport z inwentaryzacji przyrodniczej przeprowadzonej w lasach Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Olsztynie i części Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Białymstoku w latach 2006-2008. ISBN 97883-929997-4-4. Wyd. MANTIS, Olsztyn: 102-107. Grzybowski M., 2010. Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosienniczników. [W:] Hołdyński Cz.(red.). Siedliska i gatunki Natura 2000. Raport z inwentaryzacji przyrodniczej przeprowadzonej w lasach Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Olsztynie i części Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Białymstoku w latach 2006-2008. ISBN 978-83-929997-4-4. Wyd. MANTIS, Olsztyn: 113-116. Grzybowski M., 2010. Ziołorośla nadrzeczne. [W:] Hołdyński Cz.(red.). Siedliska i gatunki Natura 2000. Raport z inwentaryzacji przyrodniczej przeprowadzonej w lasach Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Olsztynie i części Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Białymstoku w latach 2006-2008. ISBN 978-83-929997-4-4. Wyd. MANTIS, Olsztyn: 139-143. Grzybowski M., 2010. Czynna ochrona gatunków i siedlisk w rejonie rzeki Grabiczek w obszarze natura 2000: SOOS Dolina Drwęcy w kontekście planowanych przedsięwzięć. Opis elementów przyrodniczych środowiska objętych zakresem opracowania. UWM w Olsztynie, RDOŚ Olsztyn. 7-23 (mscr). Grzybowski M., 2010. Czynna ochrona gatunków i siedlisk w rejonie rzeki Grabiczek w obszarze natura 2000: SOOS Dolina Drwęcy w kontekście planowanych przedsięwzięć. Zadanie 1: Roslinność euhydrofityczna – siedlisko przyrodnicze Natura 2000 Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosienniczników (kod 3260). UWM w Olsztynie, RDOŚ Olsztyn. 24-36 (mscr). Grzybowski M., 2010. Czynna ochrona gatunków i siedlisk w rejonie rzeki Grabiczek w obszarze natura 2000: SOOS Dolina Drwęcy w kontekście planowanych przedsięwzięć. Zadanie 3: Niżowe, nadrzeczne zbiorowiska okrajkowe (kod 6430-3). UWM w Olsztynie, RDOŚ Olsztyn. 42-50 (mscr). Grzybowski M., 2010. Czynna ochrona gatunków i siedlisk w rejonie rzeki Grabiczek w obszarze natura 2000: SOOS Dolina Drwęcy w kontekście planowanych przedsięwzięć. Zadanie 5: Pełna inwentaryzacja stanowisk Hildenbrandtia rivularis. UWM w Olsztynie, RDOŚ Olsztyn. 59-61 (mscr). Grzybowski M., Kapusta A., Łaźniewski J., Kleinschmidt L., Łaźniewska I., 2010. Inwentaryzacja siedlisk chronionych w północnej części obszaru Natura 2000 Dolina Drwęcy PLH 280001 w rejonie potencjalnego oddziaływania planowanych korytarzy drogi krajowej nr 7 Miłomłyn-Olsztynek wraz z opracowaniem wyników. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad oddział w Olsztynie Grzybowski M., 2010. Pełna inwentaryzacja przyrodnicza siedlisk: 3260 NIZINNE I PODGÓRSKIE RZEKI ZE ZBIOROWISKAMI WŁOSIENICZNIKÓW; kod physis: 24.4: euhydrofityczna roślinność rzek w Poburzance i Drwęcy w rejonie Samborowa. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad oddział w Olsztynie Grzybowski M., 2010. Opinia na temat stanu zachowania, stopnia degradacji siedliska priorytetowego (łęgu olszowo-jesionowego) o kodzie 91E0, które koliduje z planowaną drogą S7 Miłomłyn-Olsztynek w okolicach przejścia drogi przesmykiem między jeziorem Drwęckim i jeziorem Piławki. Na zlecenie: Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad oddział w Olsztynie Grzybowski M., 2010. Opinia w sprawie stanu krajobrazów oraz możliwości pełnienia przez nich funkcji związanych z turystyką i wypoczynkiem Obszaru Chronionego Krajobrazu Puszczy Napiwodzko–Ramuckiej objętej działkami o numerach: 66, 67, 68, 69/1, 69/2. 65/3 mieszczącymi się w granicach miejscowości Waplewo (obręb Waplewo) gmina Olsztynek, powiat olsztyński, województwo warmińsko mazurskie. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie. Grzybowski M., 2012. EKSPERTYZA Z ZAKRESU PALUDOLOGII W CELU USTALENIA CZY NA TERENIE DZIAŁEK OZNACZONYCH NUMERAMI 212/4 I 212/7 W OBRĘBIE BUKWAŁD, GMINA DYWITY ZNAJDUJE SIĘ OBSZAR WODNO-BŁOTNY CZY ZBIORNIK WODNY. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie (1-20). Grzybowski M., Wziątek B., 2011. Opinia w sprawie przedsięwzięcia: KONSERWACJA RZEKI WEL W KM 15+000 – 23+500. Dla RDOŚ na zlecenie Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Olsztynie Ilnicki P., Górecki K., Grzybowski M., Krzemińska A., Lewandowski P., Sojka M., 2010a. Podstawowe uwarunkowania metodyczne oceny stanu ekologicznego cieków wodnych na podstawie elementów hydromorfologicznych. PAN Kraków, Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, 9:41-52. Ilnicki P., Górecki K., Grzybowski M., Krzemińska A., Lewandowski P., Sojka M., 2010b. Metodyka prowadzenia monitoringu stanu hydromorfologicznego polskich rzek. PAN Kraków, Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, 9:101-111. Ilnicki P., Górecki K., Grzybowski M., Krzemińska A., Lewandowski P., Sojka M., 2010c. Principles of hydromorphological surveys of Polish rivers. J. Water Land Dev. No.143-13. Ilnicki P., Górecki K., Grzybowski M., Krzemińska A., Lewandowski P., Sojka M., 2010d. Ecological quality classes of river hydromorphology in Poland. J. Water Land Dev. No.15-27. Ilnicki P., Górecki K., Lewandowski P., Sojka M., Grzybowski M., Krzemińska A., 2011. Charakterystyka elementów hydromorfologicznych cieków sztucznych przy użyciu metody MHR. Acta Sci. Pol., Formatio Circumiectus 10 (1):17-32. Kasprzak K., Raszka B. 2005: Obszar Natura 2000. Procedura ocen oddziaływania na środowisko. Przegląd Komunalny. Poznań. 11 (170). s. 28-29. Kindler J., Engel J., 2005. Zasady gospodarowania na obszarach Natura 2000 w dolinach rzek. 2005. WWF Polska. GWP Polska. Warszawa. http://www.wwf.pl/informacje/publikacje/natura/natura2000_publish.pdf Kondracki J., 1994. Waloryzacja estetyczna krajobrazów. W: Atlas zasobów, walorów i zagrożeń środowiska geograficznego Polski, Warszawa. Kondracki J. 1998. Geografia regionalna Polski. PWN, Warszawa. Kowalczak P., Nieznański P., Stańko R., Mas F.M., Sanz M.B., 2009: Natura 2000 a gospodarka wodna. Ministerstwo Środowiska, Warszawa. Kleczkowski A., 1990, Mapa obszarów głównych zbiorników wód podziemnych w Polsce wymagających szczególnej ochrony, Inst. Hydrogeologii Inż., AGH Kraków. Krygowski B., 1961: Geografia fizyczna Niziny Wielkopolskiej. Część I, Geomorfologia., PTPN, Poznań KZGW, 2011. Zasady weryfikacji przesłanek z art. 4 ust. 4, art. 4 ust. 5 oraz art. 4 ust. 6 Ramowej Dyrektywy Wodnej oraz art. 38 Ustawy Prawo Wodne. Warszawa. Kuźniak S. 2000. Sylvia nisoria (Bechst., 1785) – jarzębatka. W: Bednorz J., Kupczyk M., Kuźniak S., Winiecki A. Ptaki Wielkopolski. Monografia faunistyczna, ss. 437–438. BoguckiWyd. Nauk., Poznań. Molewski K., Jakubiec Z. 2006. Bocian biały w województwie warmińsko-mazurskim w roku 2004. W: Guziak R., Jakubiec Z. (red.). 2006. Bocian biały Ciconia ciconia (L.) w Polsce w roku 2004, ss. 315–332. Wyniki VI Międzynarodowego Spisu Bociana Białego. PTPP „pro Natura”. Wrocław. Ocena planów i przedsięwzięć znacząco oddziałujących na obszary Natura 2000. Wytyczne metodyczne dotyczące przepisów Artykułów 6(3) i (4) Dyrektywy Siedliskowej 92/43/EWG. http://ec.europa.eu/environment/nature/natura2000/management/docs/art6/natura_2000_assess_pl.pdf Oleksa A. (ed.) 2012. Ochrona pachnicy w Polsce. Propozycja programu działań. Fundacja EkoRozwoju, Wrocław. Pp. 139. Ostrowski R. 1979. Zmiany florystyczne runi pastwiska pod wpływem intensywnego nawożenia. Pozn. Tow. Przyj. Nauk. Pr. Kom. Nauk Roln. i Kom. Nauk Leśnych 47: 219-227. Paczyński B. i inni, 1995: Atlas hydrogeologiczny Polski. 1: 500 000. Praca zbiorowa pod. red. B. Paczyńskiego, PIG, Warszawa Pawlaczyk P., Jermaczek A., 2004. Natura 2000 – narzędzie ochrony przyrody. Planowanie ochrony obszarów Natura 2000. WWF Polska. Warszawa. Polak M., 2012. Habitat Preferences of the Sympatric Barred Warbler (Sylvia nisoria) and the Red-Backed Shrike (Lanius collurio) Breeding in Central Poland. Annales Zoologici Fennici 49(5-6):355-363. Przybylski M., Zięba G., Kotusz J., Terlecki J., Kukuła K., 2004. Analiza stanu zagrożenia ichtiofauny wybranych rzek Polski. Arch. Ppl. Fish., Vol. 12, Suppl. 2, 131 – 142. Podział Hydrograficzny Polski. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Praca zbiorowa ZH IM i GW, część I i II, Warszawa , 1983. Paszyński J., Niedźwiedź T. 1991. Klimat.W: Starkel L. (red.). Geografia Polski. Środowisko przyrodnicze, ss. 296–355. PWN, Warszawa. Sidło P.O., Błaszkowska B., Chylarecki P. (red.). 2004. Ostoje ptaków o randze europejskiej w Polsce. OTOP, Warszawa. Sikora A. 1992. Gnieżdżenie się pliszki górskiej (Motacilla cinerea) w północno-wschodniej Polsce. Not. Orn. 33: 145–149. Sikora A. 2006a. Gniazdowanie żurawia Grus grus na Wysoczyźnie Elbląskiej w latach 2004–2005. Chrońmy Przyr. Ojcz. 62, 1: 27–41. Sikora A. 2006b. Rozmieszczenie i liczebność dzięcioła zielonosiwego Picus canus na Wysoczyźnie Elbląskiej i jego ekspansja na Warmii i Mazurach. Not. Orn. 47: 32–42. Sikora A., 2007. Gniazdowanie cennych gatunków ptaków na Wysoczyźnie Elbląskiej. Notatki Ornitologiczne, 48: 246–258. Szoszkiewicz K., Zbierska J., Jusik Sz., Zgola T., 2006. Opracowanie podstaw metodycznych dla monitoringu biologicznego wód powierzchniowych w zakresie makrofitow i pilotowe ich zastosdowanie dla części wód reprezentowantujących wybrane kategorie i typy. Etap II, Tom I Rzeki. Konsorcjum: Instytut Ochrony Środowiska – Akademia Rolnicza im. Cieczkowskiego w Poznaniu – Uniwersystet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie. Szoszkiewicz J., Ostrowski R. 1977. Wpływ melioracji na stosunki florystyczne łąk naturalnych. Roczn. AR Poznan 97: 149-158. Wróbel D. 2006. Biologia i ekologia Equisetum telmateia Ehrh (pol.). Ośrodek Przetwarzania Informacji. Wróbel D. 2002. Skrzyp olbrzymi. Opole: Opolskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk: Czerwona Księga Roślin Województwa Opolskiego (red. A. Nowak, K. Spałek) Tokarz H. 1961. Zespoły leśne Wysoczyzny Elbląskiej. Acta Biol. et Med. Soc. Sci. Gedan. 5, 7: 121–244. Tomiałojć L. 1990. Ptaki Polski. Rozmieszczenie i liczebność. PWN, Warszawa. Tomiałojć L., Stawarczyk 2003. Awifauna Polski. Rozmieszczenie, liczebność i zmiany. PTPP „proNatura”, Wrocław. Zając A., 1978, Atlas of Distribution of Vascular Plants in Poland (ATPOL). Taxon, 27(5/6), 481-484. Zając A., Zając M. (red.) 2001. Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego. 4. SKALA I USYTUOWANIE PRZEDSIĘWZIĘCIA Planowane przedsięwzięcie jest regulacją Srebrnego Potoku na odcinku od km 0+000 do km 12+167 na terenie miasta Elbląga i gminy Milejewo (na etapie przygotowania niniejszego raportu zakres regulacji został ograniczony – o czym w dalszej części raportu). Regulacja Srebrnego Potoku obejmuje również budowę zbiornika retencyjnego na terenie miasta Elbląga, ok. 160 m powyżej ujścia potoku do Kumieli. Podstawową funkcją planowanego zbiornika retencyjnego jest zabezpieczenie przeciwpowodziowe miasta Elbląga. Konieczność ochrony przeciwpowodziowej terenów miasta położonych na terenach żuławskich narzuca konieczność zastosowania rozwiązań chroniących niżej położone tereny przed skutkami spływu wód burzowych. Należy tu wspomnieć że tzw. Żuławy Elbląskie to przede wszystkim kompleks Jeziora Druzno z szeregiem cieków do niego dopływających oraz rzeka Elbląg przechodząca w Kanał Elbląski z ujściem do Zalewu Wiślanego. Prawy brzeg tej rzeki (na terenie Elbląga) podlega wpływom cieków spływających z Wysoczyzny Elbląskiej (Babica, Srebrny Potok, Kumiela). Poziom wody w rzece Elbląg może gwałtowanie wzrastać zarówno w wyniku spiętrzenia wód na Zalewie Wiślanym, jak i dużej ilości wód opadowych spływających z wysoczyzny, co zwiększa ryzyko wystąpienia powodzi na silnie zurbanizowanym terenie przyległym do rzeki. Planowany zbiornik retencyjny w górnym odcinku Srebrnego Potoku jest więc elementem zabezpieczającym miasto przed zagrożeniem powodziowym wód spływających z wysoczyzny. Rzeka Kumiela wraz ze Srebrnym Potokiem jest jednym z największych odbiorników wód opadowych w granicach miasta. Utworzony zbiornik retencyjny spowoduje równomierność przepływu wód, gromadzenie nadmiaru wód opadowych i roztopowych. Po wykonaniu zbiorników oprócz funkcji, które mają spełnić tj. redukcji fali powodziowej i zatrzymaniu rumowiska, będzie wpływać stabilizująco na poziom wody gruntowej otaczającego terenu. Zaniechanie regulacji (poprzez zbiornik retencyjny) grozi wylewami mas wodnych na tereny dużej aglomeracji miejskiej (Elbląga). Zagrożenie dla kilkunastu tysięcy ludzi, infrastruktury miejskiej oraz zakładów przemysłowych usytuowanych na tym terenie. Brak zabezpieczenia wypłycania dolnego biegu rzeki, grozi wylewami na terenie miasta Elbląga. Planowany zbiornik jest częścią Programu „Kompleksowe zabezpieczenie przeciwpowodziowe Żuław – do roku 2030 (z uwzględnieniem etapu 2015)” zwany „Programem Żuławskim – 2030” KZGW, RZGW w Gdańsku. marzec 2010 r. Ponadto planowana inwestycja w postaci zbiornika retencyjnego jest elementem wielofunkcyjnego kompleksu rekreacyjno – sportowego nazwanego Europarkiem. Jest jednym z działań strategicznych władz miasta Elbląg zmierzających do wzbogacenia wizerunku miasta i oferty usług ponadlokalnych poprzez racjonalne wykorzystanie naturalnych walorów krajobrazowych na styku miasta z zalesionymi stokami Wysoczyzny Elbląskiej. Europark ma obejmować przestrzeń ok. 200 ha. Planowany zbiornik retencyjny Źródło: http://elblag.wm.pl/17401,Jak-w-przyszlosci-moze-wygladac-Europark.html#axzz2e28BNh76 Skala przedsięwzięcia obejmuje: regulację koryta potoku na długości 12,167 km. Między km 0+125 a km 1+060 Srebrnego Potoku zaprojektowano zbiornik retencyjny. Ze względów eksploatacyjnych zbiornik podzielono na dwie części. Część górna przeznaczona będzie do zatrzymywania wleczonego rumowiska. Lokalizacja planowanego przedsięwzięcia nie jest zawarta w obszarze, dla którego został uchwalony miejscowy plan zagospodarowania terenu. Przygotowany został projekt UCHWAŁY RADY MIEJSKIEJ W ELBLĄGU O PRZYSTĄPIENIU DO SPORZĄDZANIA PLANU NR VIII/135/03 z 26.06.2003 R MPZP OBSZARU EUROPARKU który uzyskał w ramach opiniowania projektu przez Miejską Komisję Urbanistyczno - Architektoniczną - ocenę pozytywna z dnia 28.05.2010. Z powodu planowanej budowy obwodnicy Elbląga "Wschód" obszar zbiornika został ograniczony i podzielony na dwie części. Część górna przeznaczona będzie do zatrzymania rumowiska. Projektowana obwodnica będzie budowana już po wykonaniu zbiornika. Między częściami zbiornika, rozgraniczonego obwodnicą zaprojektowano kanał przepływowy o szerokości w dnie 4 m, o nachyleniu skarp 1:1 i długości 55 m. Skarpy umocnione gabionami. W skarpach utworzono półki do migracji zwierząt. Parametry zbiornika: Powierzchnia całkowita 4.24 ha, w tym zbiornika górnego 1,29 ha, Pojemność zbiornika dolnego 116080 m3 , w tym zbiornika górnego 21020 m3, Pojemność powodziowa 26 550 m3, Rzędna dna zbiornika górnego 34,50 m nKr, Rzędna dna zbiornika dolnego 33,00 m nKr. Normalny poziom piętrzenia zbiornika górnego 36,13m nKr, Maksymalny poziom piętrzenia zbiornika górnego 36,94 m nKr, Normalny poziom piętrzenia zbiornika dolnego 36,00 m nKr, Maksymalny poziom piętrzenia zbiornika dolnego 36,90 m nKr, Wysokość piętrzenia zbiornika dolnego 3,52 m, Wysokość piętrzenia zbiornika górnego 1,04 m. Długość cofki - 20 m Z uwagi na pojemność zbiornika i wysokość piętrzenia , budowla ta zaliczana jest do klasy IV. Zbiornik wykonany będzie w wykopie o nachyleniu skarp 1:3 i 1:2. Skarpy umocnione będą, materacami siatkowo kamiennymi na podsypce żwirowej i geowłókninie do rzędnej 37,00 m nKr. Zapora ziemna o szerokości korony 4,0 m na rzędnej 38,00m nKr, nachyleniu skarp 1:2 ze stalowej ścianki szczelnej z grodzie AU 16 będzie pełnić rolę przeciwfiltracyjną. Grodzice wbite będą do rzędnej 28,70 m nKr. Długość ścianek zapory wynosić będzie 144,0 m. W świetle jazu zaprojektowano przelew stały o świetle 5,0m i rzędnej korony 36,00 m nKr i przepławkę komorowo-stopniową. Dla przepływów niskich służyć będzie obniżenie w koronie przelewu do poziomu 35,90 m nKr wykonane jako przelew trapezowy o szerokości korony 0,7 m i nachyleniu boków 1:2. Poniżej przelewu zostanie wykonana kaskada z pięciu stopni o wysokości 0,80m do niecki wypadowej zakończonej progiem o rzędnej 32,60 m. Do opróżniania zbiornika służyć będzie upust denny o wymiarach 1,0x1,0 m zamykany zastawką naścienną z ręcznym mechanizmem wyciągowym. Zastawka wraz z prowadnicami stanowi gotową dostawę producenta. 4.1.Przepławka Przepławka jest dostosowana dla minoga i kozy, dla których wymagana wysokość progu (różnica poziomów wody w komorze nie powinna być wyższa niż 20 cm. W celu wyznaczenia parametrów technologicznych przepławki umożliwiających migrację minoga kierowano się następującymi przesłankami: zapewnienie migracji ryb przy minimalnym przepływie powyżej poz. 35.70 m nKr utrzymanie przepływu wabiącego w ilości Q min = 0.015m /s uzyskanie spadku wody między komorami max 0,20m; uzyskanie spadku dna przepławki i >0,1 (10%); minimalna głębokość wody w przepławce 0,50m. 3 Przegrody przepławki przewidziano z belek drewnianych grubości 6 cm . W dnie komór przewidziano ułożenie ułożenie kamieni (polny, otoczaki) 10-25 cm, na zaprawie betonowej. Z powodu małego natężenia przepływów w okresie letnim zastosowania innego rozwiązania „obejścia" (kanał obiegowy w postaci bystrza) jest niemożliwe. Urządzenie takie wymaga znacznych przepływów wody -wielokrotnie wyższych od wymaganych dla przepławek komorowo-stopniowych. Srebrny Potok w przekroju zapory, w okresach niskich stanów charakteryzuje się małymi przepływami osiągającymi nawet 0.010m3/s . Mały zbiornik nie zabezpiecza odpowiednich przepływów do zapewniającej głębokości napełnienia bystrza. Z powyższych względów zaprojektowano przepławkę komorową. Przepławkę komorową zlokalizowano bezpośrednio przy budowli przelewowospustowej z lewej strony. Dla zachowania ciągłości przepływu przyjęto, że dno wylotu winno znajdować się min 0,4 m poniżej min. poziomu wody na dolnym stanowisku. Zaprojektowano żelbetową przepławkę o następujących parametrach: szerokość przesmyku - min. 0,25 m szerokość komory - 1,20 m długość komory min - 1,90 m różnica poziomów wody w komorze - 0,20m minimalna głębokość wody w komorze - h=0,50m minimalny przepływ wody - Q=0,015m3/s Z powyższych względów zaprojektowano przepławkę komorową. 4.2.Drenaż odwadniający Drenaż odwadniający zaprojektowano u podnóża zapory czołowej i wzdłuż obu brzegów poza zaporą. Brzeg prawy 118m, brzeg lewy 50m,wzdłuż zapory na długości 1 0 l m . Drenaż wykonano z rur PVC 200 w osłonie z kokosu i obsypce żwirowej 50x50cm. Na załamaniach kierunku i spadku zastosowano 5 studni z kręgów betonowych 0 120cm. 4.3.Odbudowa kładek w km 4+037 i 5 + 354. W miejsce drewnianych kładek zaprojektowano kładki konstrukcji stalowej o nawierzchni drewnianej z desek o grubości 5 cm zastosowano podpory z pali z rur stalowych 0159/6,3mm. Pomosty kładek oparte będą na przyczółkach żelbetowych z betonu C25/30. Zakotwienie przyczółków w skarpach wykonane będzie przy pomocy ścianki szczelnej stalowej z grodzie GZ4 wbitych na głębokość l,5m. Barierki ochronne o wysokości 1,10 m będą wykonane z profili stalowych o przekroju 5,0 cm. Szerokość kładek wynosić będzie l,5m. Rozpiętość kładki w km 4+037 wynosi 15,50 m, ilość podpór palowych - 2 szt. Rozpiętość kładki w km 5+354 wynosi 11,40m, ilość podpór palowych - 1 szt. 4.4.Regulacja koryta Regulacja koryta polegać będzie wyłącznie na umocnieniu pomytych skarp i wykonaniu progów (szt. 19) na odcinku szlaku turystycznego biegnącego wzdłuż Srebrnego Potoku. Zastosowano cztery typy umocnienia skarp potoku zależnie od położenia (brzeg wypukły, brzeg wklęsły), stopnia zagrożenia i zniszczeń. Typ 3 umocnienia wykonany będzie na odcinku od ujścia Srebrnego Potoku do progu wypadowego jazu oraz od ujścia Potoku do zbiornika do km 1+060 rzeki umocnienia to nawiązuje do projektowanego umocnienia Kumieli na tym odcinku. Skarpy umocnione będą brukiem kamiennym na podsypce żwirowej i geowłókninie podpartym palisadą drewnianą. Bruk na skarpach będzie wykonany do wysokości 1,20 m. Powyżej bruku skarpy umocnione będą przez obsiew mieszanką traw na warstwie humusu. Podane długości umocnień należy sprawdzić bezpośrednio przed przystąpieniem do ich realizacji ponieważ kształt i długość uszkodzeń brzegów ulega zmianie w czasie, szczególnie po każdym większym deszczu. Na brzegach wklęsłych przy wysokich skarpach i dużym rozmiarze zniszczeń (bliskość zboczy, drogi) zastosowano umocnienia typu 2 - z koszy siatkowo - kamiennych (gabionów) na geowłókninie, która będzie oddzielać kosze od wypełnienia ubytków skarpy gruntem miejscowym. Dolna krawędź koszy od strony potoku podparta palisadą drewnianą chroniona będzie narzutem kamiennym o średnicy kamienia co najmniej 20 cm . Na brzegach wklęsłych przy niższych skarpach stosowano umocnienie typu 1 z materaców siatkowo-kamiennych o grubości 23 cm podpartych palisadą z kołków drewnianych 0 1012cm, 1=1,5 m. Materace ułożone będą na podsypce z pospółki o grubości warstwy 20 cm odseparowanej od wypełnienia ubytków skarpy gruntem miejscowym warstwą geowłókniny filtracyjnej. W miejscach łączenia umocnień 2 i 3 z istniejącą skarpą stosować należy narzut kamienny podparty palisadą drewnianą (umocnienie typ 4). 4.5.Wytyczne realizacji Roboty należy rozpoczynać w okresie trwania niskich stanów wody w potoku. Nie przewiduje się wykonania specjalnego obejścia dla przeprowadzenia wody budowlanej. Wodę przez teren budowy zapory można odprowadzić wcześniej wykonanym upustem dennym lub też specjalnie wykonanym otworem w ściance szczelnej, który następnie należy zaspawać. Do odwodnienia terenu robót, w miarę potrzeby należy użyć pompy spalinowej. Do osłony terenu robót należy wykorzystać grodzę ziemne z worków z piaskiem. Wszelkie roboty należy wykonać zgodnie z ogólnie obowiązującymi przepisami BHP i zaleceniami załączonej do projektu specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót. Szczególną uwagę należy zwrócić na warunki uzgodnień eksploatatorów sieci uzbrojenia terenu. 4.6.Gospodarka drzewostanem Drzewa i krzewy rosnące w obrębie projektowanej czaszy zbiornika zostaną wykarczowane. Szczegółowa inwentaryzacja zieleni przeznaczonej do usunięcia zawarta jest w odrębnej części „Inwentaryzacja zieleni" dołączonej do opracowania oraz w rozdziale do raportu poświęconym szacie roślinnej. Powyżej projektowanego zbiornika nie przewiduje się żadnej wycinki drzew. Dęby około 150 letnie pozostawiono, przesuwając granice zbiornika. 4.7.Zagospodarowanie nadmiaru mas ziemnych Masy ziemne pochodzące z wykopu czaszy zbiornika zostaną wykorzystane na miejscu do budowy nasypu zapory do podwyższenia brzegów zbiornika do rzędnej 3 8m nKr i uzupełnienie mas ziemnych podczas prac regulacyjnych Srebrnego Potoku. Nadwyżka mas ziemnych zostanie wywieziona na odległość do 20 km i złożona w miejscu wskazanym przez inwestora jako rezerwa do dalszego wykorzystania. Warto także osobno odnieść się do kwestii urobku. Badania urobku zostały już wykonane zgodnie z kryteriami zawartymi w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 16 kwietnia 2002 r. w sprawie rodzajów oraz stężeń substancji, które powodują, że urobek jest zanieczyszczony (Dz. U. 2002 r. Nr 55, poz. 498) uwzględniając również zapisy dodatkowe podane w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi (Dz. U. 2002 r. Nr 165, poz. 1359). Z przeprowadzonej analizy wynika, że urobek może być wykorzystany w czasie przewidzianych do realizacji prac. Poniżej wyniki tych analiz: 4.8.Umocnienie wylotu i wylotu przepustu pod ul. Kalinową. Nieumocnione koryto poniżej wylotu ulega rozmyciu, co z kolei zagraża podmyciem konstrukcji przepustu. Projektuje się zasypanie wyrwy narzutem kamiennym na geowłókninie do poziomu płyty wypadowej na dł. ~ 30 m w osłonie z palisady drewnianej z kołków 0 8-10 cm i dł. 1,5 m, dalej skarpy i dno umocniono materacem siatkowo-kamiennym op. 30 m na geowłókninie i warstwie żwiru gr. 15 cm. 4.9. Ochrona przed korozją Barierki ochronne budowli piętrzących zbiornika i części stalowe kładek w km 4+037 i w km 5+ 354 będą zabezpieczone przed korozją przez oczyszczenie powierzchni do drugiego stopnia czystości, dwukrotne nałożenie warstwy farby epoksydowej do gruntowania chemoodpornej tlenkowej a następnie dwukrotne pomalowanie emalią epoksydową chemoodporną w kolorze czarnym. 5. Przewidywana ilość wykorzystywanej wody i innych wykorzystywanych surowców, materiałów, paliw i energii. Opisywane przedsięwzięcie na etapie eksploatacji nie będzie wykorzystywać wody, surowców, materiałów i paliw. Na etapie budowy wykorzystane będą energia i paliwa niezbędne do napędu maszyn budowlanych. Szacunkowe zapotrzebowanie na podstawowe surowce: Woda - nie dotyczy Paliwo - ~500 l/dobę Piasek na zasypki - 15 500 m3 Beton - 240m3 Kamienie - 650 m3 Kosze siatkowo-kamienne - 3 800 m3 6. Przewidywane wielkości emisji wynikające z funkcjonowania planowanego przedsięwzięcia Zbiornik wodny nie będzie źródłem żadnych emisji w fazie eksploatacji. Co najwyżej źródłem okresowych uciążliwości związanych z koniecznością remontu konstrukcji hydrotechnicznych i generowanych w tym czasie odpadów budowlanych i komunalnych. Z uwagi na fakt, iż na etapie eksploatacji zbiornika dochodzić będzie do kolmatacji osadów dennych (sedymentacji mineralnych zawiesin) rozwiązaniem służącym do minimalizacji tego procesu jest wykonanie zbiornika wstępnego (zbiornika górnego – który będzie pełnił tą funkcję). Osady będą się osadzać się w zbiorniku wstępnym i będą w miarę potrzeby usuwane przy odpowiednio obniżonym poziomie wody w budowli przelewowo-upustowej. 7. Powierzchnia zajmowanej nieruchomości a także obiektu budowlanego oraz dotychczasowy sposób ich wykorzystania i pokrycie szatą roślinną Planowane roboty związane z budową zbiornika retencyjnego zajmują dodatkową powierzchnię ok. 4,1 ha, zagospodarowanie obrzeży zbiornika – ścieżki piesze i rowerowe. Projektowana zieleń zajmą powierzchnię ok. 1,2 ha. Poza zbiornikiem retencyjnym roboty związane z regulacją będą prowadzone w korycie Srebrnego Potoku wobec czego nie przewiduje się zajęcia dodatkowej powierzchni. Na terenie planowanym pod budowę zbiornika nie ma żadnej zabudowy a jedynie w jego środkowej części planowana jest trasa obwodnicy „WSCHÓD” Przedsięwzięcie usytuowane będzie na terenie miasta Elbląg w obrębie ewidencyjnym 9, 7, 8 i 29 oraz na terenie gminy Milejewo w obrębach Piastowo i Milejewo na działkach wg poniższego zestawienia: L.p. Nr działki Obręb m. Elbląg 7 1 36 2 37 3 38 4 44 5 45 6 46 7 61 8 62 9 63 10 64 11 65 12 66 13 67 14 68 15 69 16 70 17 71 18 72 19 73 20 74 21 75 22 76 23 77 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 78 80 81 102/3 110 111 113 114 115/1 115/2 34 116 35 36 117 118 Właściciel Miasto Elbląg Miasto Elbląg Miasto Elbląg Miasto Elbląg Miasto Elbląg Miasto Elbląg Miasto Elbląg Miasto Elbląg Miasto Elbląg Miasto Elbląg Miasto Elbląg Miasto Elbląg Miasto Elbląg Miasto Elbląg Miasto Elbląg Miasto Elbląg Miasto Elbląg Miasto Elbląg Miasto Elbląg Miasto Elbląg Miasto Elbląg Miasto Elbląg Skarb Państwa - Marszałek Województwa WarmińskoMazurskiego Miasto Elbląg Miasto Elbląg Miasto Elbląg Miasto Elbląg Miasto Elbląg Miasto Elbląg Miasto Elbląg Miasto Elbląg Miasto Elbląg Miasto Elbląg Skarb Państwa - Marszałek Województwa WarmińskoMazurskiego Miasto Elbląg Miasto Elbląg Adres Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 10-562 Olsztyn ul. Emilii Plater 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 10-562 Olsztyn ul. Emilii Plater 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 37 119 38 123 Obręb m. Elbląg 8 39 4/1 40 5 41 7 42 338/15 43 339/2 44 341/3 45 341/4 46 342/2 47 344/1 48 345/1 Obręb m. Elbląg 9 49 122 50 182 51 52 183 184 53 185/1 54 185/2 55 186 56 187/1 57 187/2 58 188 59 189 60 190 61 191 62 63 193 217/2 64 241 65 242 66 243 67 244/2 68 244/4 69 244/6 70 247/1 71 247/2 Obręb m. Elbląg 29 72 100 73 101 74 75 102 103 76 104/2 77 105 78 106 Miasto Elbląg Miasto Elbląg Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 Skarb Państwa - Marszałek Województwa WarmińskoMazurskiego Skarb Państwa - Marszałek Województwa WarmińskoMazurskiego Skarb Państwa - Marszałek Województwa WarmińskoMazurskiego Skarb Państwa – Nadleśnictwo Elbląg Skarb Państwa – Nadleśnictwo Elbląg Skarb Państwa – Nadleśnictwo Elbląg Skarb Państwa – Nadleśnictwo Elbląg Skarb Państwa – Nadleśnictwo Elbląg Skarb Państwa – Nadleśnictwo Elbląg Skarb Państwa – Nadleśnictwo Elbląg 10-562 Olsztyn ul. Emilii Plater 1 10-562 Olsztyn ul. Emilii Plater 1 10-562 Olsztyn ul. Emilii Plater 1 Elbląg, ul. Marymoncka 5 Elbląg, ul. Marymoncka 5 Elbląg, ul. Marymoncka 5 Elbląg, ul. Marymoncka 5 Elbląg, ul. Marymoncka 5 Elbląg, ul. Marymoncka 5 Elbląg, ul. Marymoncka 5 Luba Waldemar Luba Danuta Skarb Państwa - Marszałek Województwa WarmińskoMazurskiego Miasto Elbląg Miasto Elbląg Bernaciak Adam Piotr Elbląg, Władysława Sikorskiego 12 Miasto Elbląg Bernaciak Adam Piotr Miasto Elbląg Bernaciak Adam Piotr Miasto Elbląg Skarb Państwa - Marszałek Województwa WarmińskoMazurskiego Miasto Elbląg Łazarewicz Monika Władysława Miasto Elbląg Miasto Elbląg Skarb Państwa - Marszałek Województwa WarmińskoMazurskiego Miasto Elbląg Tomaszewska Margaryta Tomaszewski Andrzej Marian Miasto Elbląg Miasto Elbląg Miasto Elbląg Miasto Elbląg Miasto Elbląg Jezdychowicz Sylwester Szuba Janusz Szuba Izabela Cyra Stanisław Bogdan Cyra Małgorzata Miasto Elbląg Sikorska Krystyna Wielgat Zbigniew Mieczysław Wielgat Danuta Skarb Państwa - Marszałek Województwa WarmińskoMazurskiego Wielgat Zbigniew Mieczysław Wielgat Danuta 10-562 Olsztyn ul. Emilii Plater 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 Olsztyn, Wyszyńskiego 26/139 Elbląg, ul Łączności 1 Olsztyn, Wyszyńskiego 26/139 Elbląg, ul Łączności 1 Olsztyn, Wyszyńskiego 26/139 Elbląg, ul Łączności 1 10-562 Olsztyn ul. Emilii Plater 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg ul. Tadeusza Kościuszki 110 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 10-562 Olsztyn ul. Emilii Plater 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, Pułkownika Stanisława Dąbka 521/2 Elbląg, Pułkownika Stanisława Dąbka 521/2 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul. Wiejska 20III/3 Elbląg, ul. Wiejska 20IV/8 Elbląg, ul. Donimirskich 2/14 Elbląg ul. Grabowa 4 Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul. Modrzewiowa1 Elbląg, ul. Kalinowa 2c 10-562 Olsztyn ul. Emilii Plater 1 Elbląg, ul. Kalinowa 2c 79 80 114 117 81 118 82 127 Miasto Elbląg Miasto Elbląg Skarb Państwa - Marszałek Województwa WarmińskoMazurskiego Linczerski Rafał Krawczyk Piotr 83 128 Nocoń Małgorzata Elbląg, ul Łączności 1 Elbląg, ul Łączności 1 10-562 Olsztyn ul. Emilii Plater 1 Elbląg, ul. Robotnicza 162/II/10 64-920 Piła ul. Nowowiejskiego 16 82-316 Milejewo, m. Jagodnik 5 Elbląg, Adama Asnyka 2A/10 Elbląg, Piechoty 11/42 84 133/7 85 134 86 135 87 145 88 146 89 147 90 148 91 92 93 94 334/1 334/2 334/3 334/7 95 334/8 Włoszczyńska Lidia Maria Kłosiński Bogdan Kłosińska Jadwiga Miasto Elbląg Gwoździewicz Zbigniew Marian Gwoździewicz Joanna Nikola Szczęsny Henryk Skarb Państwa - Marszałek Województwa WarmińskoMazurskiego Skarb Państwa – Nadleśnictwo Elbląg Ruczyński Jerzy Jan Ruczyńska Barbara Jadwiga Skarb Państwa – Nadleśnictwo Elbląg Skarb Państwa – Nadleśnictwo Elbląg Skarb Państwa – Nadleśnictwo Elbląg Skarb Państwa – Nadleśnictwo Elbląg Skarb Państwa – Nadleśnictwo Elbląg 96 334/9 Skarb Państwa – Nadleśnictwo Elbląg Elbląg, ul. Marymoncka 5 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 334/10 334/15 337/1 337/2 337/4 337/5 338/5 338/6 338/7 338/8 341/1 341/5 341/6 Skarb Państwa – Nadleśnictwo Elbląg Skarb Państwa – Nadleśnictwo Elbląg Skarb Państwa – Nadleśnictwo Elbląg Skarb Państwa – Nadleśnictwo Elbląg Skarb Państwa – Nadleśnictwo Elbląg Skarb Państwa – Nadleśnictwo Elbląg Skarb Państwa – Nadleśnictwo Elbląg Skarb Państwa – Nadleśnictwo Elbląg Skarb Państwa – Nadleśnictwo Elbląg Skarb Państwa – Nadleśnictwo Elbląg Skarb Państwa – Nadleśnictwo Elbląg Skarb Państwa – Nadleśnictwo Elbląg Skarb Państwa – Nadleśnictwo Elbląg Elbląg, ul. Marymoncka 5 Elbląg, ul. Marymoncka 5 Elbląg, ul. Marymoncka 5 Elbląg, ul. Marymoncka 5 Elbląg, ul. Marymoncka 5 Elbląg, ul. Marymoncka 5 Elbląg, ul. Marymoncka 5 Elbląg, ul. Marymoncka 5 Elbląg, ul. Marymoncka 5 Elbląg, ul. Marymoncka 5 Elbląg, ul. Marymoncka 5 Elbląg, ul. Marymoncka 5 Elbląg, ul. Marymoncka 5 Firlej Bogdan Firlej Marianna Marciniak Mirosław Marciniak Mirosław Milejewo Firlej Bogdan Firlej Marianna Stojek Andrzej Piotr Milejewo Gmina Milejewo 82-316 Milejewo, Elbląska 47 Siemieniecka-Okłota Katarzyna Daria 82-100 Nowy Dwór Gdański Dąbrowskiego 11/1 Zajkowski Andrzej Marek, Szarkowska –Zajkowska Hanna 82-300 Elbląg, Stary Rrynek 50-51/5 82-300Elbląg, Traugutta 28/6 82-300Elbląg, ul. Traugutta 28/6 Elbląg, ul Łączności 1 82-340 Kadyny 31 02-495 Warszawa, Skoroszewska 8/108 Elbląg, Królewiecka 182 10-562 Olsztyn ul. Emilii Plater 1 Elbląg, ul. Marymoncka 5 Elbląg ul. Romualda Traugutta 81/3 Elbląg, ul. Marymoncka 5 Elbląg, ul. Marymoncka 5 Elbląg, ul. Marymoncka 5 Elbląg, ul. Marymoncka 5 Elbląg, ul. Marymoncka 5 Obręb Milejewo 110 101 111 112 113 102/8 102/9 103/2 114 124 115 125/5 116 283 117 286/2 Obręb Piastowo 118 145 119 146 120 147 Grzesiak Janusz Tomasz Grzesiak Ryszard Grzesiak Sabina Lucyna Milejewo Milejewo Elbląg, ul. Bydgoska 20 121 154 122 155 123 156 124 159 125 161 126 127 128 162 163 165 129 166 130 167 131 168 Skarb Państwa Skarb Państwa Skarb Państwa Skarb Państwa Skarb Państwa Gołąb Roman Gołąb Jolanta Teresa Wasilik Piotr Marcin Gmina Milejewo Małek Leszek Bogumił Małek Urszula Dorota Skarb Państwa Agencja Nieruchomości Rolnych 82-300 Elbląg, ul. Marymoncka 5 82-300 Elbląg, ul. Marymoncka 5 82-300 Elbląg, ul. Marymoncka 5 82-300 Elbląg, ul. Marymoncka 5 82-300 Elbląg, ul. Marymoncka 5 Piastowo 6 Piastowo 7 82-316 Milejewo, Elbląska 47 82-300 Elbląg, ul. Orkana 18 82-300 Elbląg Nowodworska 10b 8. Dotychczasowy sposób wykorzystania nieruchomości Długość Srebrnego Potoku od ujścia Kumieli do wypływu ze stawu w Milejewie wynosi 12,167 km. Potok przez obszar Wysoczyzny Elbląskiej płynie głęboko wyżłobionym, wąskim wąwozem w wysoczyźnie morenowej. Stoki wąwozu porośnięte są lasem liściastym ze znaczną przewagą drzewostanu bukowego. W odległości ok. 1600m od ujścia do Kumieli Srebrny Potok wpływa na teren tarasu akumulacyjnego Żuław Wiślanych. Dolina potoku znacznie się rozszerza tworząc rozległą płaszczyznę porośniętą roślinnością łąkową i młodymi porostami wierzby, olchy, wiązu i głogu oraz pojedynczymi drzewami klonu. Srebrny Potok na całej swojej długości silnie meandruje. Spadki dna są bardzo różne. Średni spadek dna potoku wynosi ok. 1,13%, lokalnie, szczególnie w górnym biegu spadki są większe, często przekraczają 1,65 % dochodząc do ok.2,5-3,25%. W dolnym biegu potoku spadki są łagodniejsze i wahają się od 0,20-1,20%. Szerokości dna potoku wahają się od 2,8m do 3,7m.. Na całej długości potoku, z wyjątkiem lokalnych zagłębień, dno ulega w minimalnym stopniu erozji wgłębnej, ponieważ jest w naturalny sposób umocnione kamieniami zalegającymi dno. W dużym stopniu postępuje erozja brzegowa. Z uwagi na duże spadki dna i związane z tym duże prędkości wody, wysokie i strome skarpy są niszczone przez energię płynącej wody niezależnie od wielkości prowadzonego przepływu. Skarpa jest podmywana u podnóża, następnie masa ziemi razem z drzewami osuwa się do koryta tamując chwilowo przepływ i podpiętrzając wodę. Zjawiska takie często bywają powodem rozmywania meandrów i w konsekwencji zwiększania spadku dna . Grunt pochodzący ze zniszczonych skarp jest transportowany w dół potoku i osadzany w Kumieli powodując stopniowe wypłycanie koryta na terenie miasta. Zjawiska niszczenia skarp szczególnie występują między km 0+900 a 5+700 biegu potoku. Nad Srebrnym Potokiem w km 0+407 i w km 0+786 oraz lewym brzegu od km 0+058 do km 0+130 przebiegają napowietrzne linie średniego napięcia. Srebrny Potok przecinają: – w km 0+140 kładka metalowa – w km 1+067 nowy przepust z blachy falistej – w km 1+412 mostek drewniany – w km 4+037 kładka drewniana do odbudowy – w km 5+354 kładka drewniana do odbudowy – w km 8+458 przepust 0 120 cm pod ul. Kalinową, w stanie technicznym dobrym, poniżej wypadu stwierdzono rozmycia – km 10+539 przepust 0 80 cm pod drogą gruntową, długości 6,50m – km 10+594 przepust 0 80 cm pod drogą gruntową, długości 5,70m – km 10+707 przepust 0 80 cm pod drogą gruntową, długości 6,30m – km 10+879 przepust 0 80 cm pod drogą gruntową, długości 6,0 m – km 12+100 przepust 0 80 cm pod drogą gruntową, długości 6,20m 9. Ewentualne warianty przedsięwzięcia Wariant 0 Wariant bezinwestycyjny – odpowiada stanowi istniejącemu. Brak wykonania planowanej inwestycji zagraża bezpieczeństwu przeciwpowodziowemu miasta Elbląga. Wariant I Przedsięwzięcie dotyczy regulacji istniejącego cieku przy założeniu wykonywania robót bez zmiany trasy koryta. Zbiornik przeciwpowodziowy i przeciwrumowiskowy zlokalizowany został w miejscu naturalnego rozszerzenia doliny, gdzie ilość robót ziemnych będzie mniejsza niż w przypadku zlokalizowania go w wyższej części potoku w wąskiej o stromych brzegach dolinie. Wariant II Wykonanie zbiornika bez regulacji istniejącego koryta potoku na odcinku powyżej ulicy Sybiraków. Wykonanie zbiornika bez regulacji potoku spowoduje szybkie zamulanie zbiornika i eliminuje jego podstawowe funkcje. Wykonanie samej regulacji cieku bez zbiornika nie spełnia funkcji przeciwpowodziowej. Zmniejsza erozję koryta ale jej nie eliminuje. Po przeanalizowaniu wszystkich aspektów technicznych, przyrodniczych i społecznych poszczególnych wariantów do realizacji wybrano wariant I, który zapewnia efektywne uregulowanie stosunków wodnych na terenie Elbląga co jest ważne dla bezpieczeństwa przeciwpowodziowego. Dodatkowo wariant I zmniejszy energię płynącej wody, której niszcząca siła podmywa wysokie skarpy, co powoduje usunięcia mas ziemi razem z drzewami do koryta. Grunt pochodzący ze zniszczonych skarp przetransportowany w dół potoku i osadzany w Kumieli powoduje wyłączenie jej koryta zwiększając zagrożenie powodziowe. Biorąc powyższe pod uwagę, w dalszych analizach za wariant podstawowy przyjmuje się wariant II z budową zbiornika retencyjnego w lokalizacji przedstawionej na załączonych mapach wraz z umocnieniami i korekcją progową cieku na odcinku w km 1+067 (od nowego przepustu z blachy falistej pod ulica Sybiraków) do mostu elewów w km 5+354 obejmujący również odbudowę dwóch kładek drewnianych (w km 4+037 oraz w km 5+354 kładka – most elewów). Zakres umocnień (wraz z ich typem) oraz zakres korekcji progowej został przedstawiony w załącznikach w postaci graficznej. W wyniku analizy potrzeb wynikających z osiągnięcia celu przedsięwzięcia (zabezpieczenie przeciwpowodziowe miasta Elbląga) inwestor odstąpił od regulacji Srebrnego Potoku na odcinku poniżej km 5+354) uznając że zakres przewidzianych w wariancie I prac w sposób wystarczający pozwoli uzyskać założony cel. Już na wstępnym etapie prezentowanego Raportu należy wskazać ze przewiduje się proponowanie wdrożenia do realizacji RACJONALNEGO ALTERNATYWNEGO WARIANTU PRZEDSIĘWZIĘCIA – który będzie eliminował najistotniejsze oddziaływania środowiskowe wynikające z realizacji przedsięwzięcia w zakresie przewidywanych regulacji. 10. ANALIZA ZAGADNIEŃ ZWIĄZANYCH Z PLANOWANĄ TRASA OBWODNICY „WSCHÓD” – PRZEWIDZIANEJ DO REALIZACJIW RAMACH ZADANIA „BUDOWA OBWODNICY WSCHODNIEJ MIASTA ELBLĄGA WRAZ Z JEJ POWIĄZANIEM Z ISTNIEJĄCYM UKŁADEM KOMUNIKACYJNYM W RAMACH PROJEKTU „EUROPARK – PRZYGOTOWANIE ATRAKCYJNYCH TERENÓW INWESTYCYJNYCH, ETAP III – BUDOWA DROGI G 2/2/ I G 1/2” Istotne znaczenie dla krajowego systemu komunikacyjnego ma pobliski węzeł drogowy Elbląg Wschód, na którym zbiegają się drogi krajowe - szybkiego ruchu S7 i nr 22 z drogą wojewódzka nr 500. Droga nr 22 łączy wschodnią granicę państwa z Rosją (Obwód Kaliningradzki) z granicą zachodnią z Niemcami (Kostrzyń nad Odrą), natomiast droga S7 pełni rolę podstawowego połączenia drogowego Gdańska z Warszawą i południem kraju. Wschodnia obwodnica Elbląga poprzez drogę nr 500 docelowo łączyć będzie węzeł drogowy Elbląg Wschód z drogą wojewódzką nr 504 (północno-wschodni wylot z miasta w kierunku Braniewa) oraz z drogą nr 509 (wylot wschodni w kierunku Ornety). Planowaną trasa obwodnicy „Wschód” obejmująca budowę planowaną trasa obwodnicy „Wschód” obejmuje drogę klasy G (jedna jezdnia z dwoma kierunkami) - droga G 2/2/ i G 1/2 zwana w dalszej części Obwodnicą Wschodnią, będzie stanowić połączenie drogowe drogi S7 przez węzeł drogowy Elbląg – Zachód (Węzeł Kazimierzowo), ul. Trasę Unii Europejskiej, Al. Piłsudskiego do drogi wojewódzkiej Nr 500 – ul. Pasłęckiej i węzła Elbląg – Wschód (droga S7 i S22). Przedsięwzięcie to jest inwestycją celu publicznego, zaliczoną do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r i załącznikiem II Dyrektywy Rady 85/337/EWG i obecnie jest na etapie opracowywania Raportu oceny oddziaływania na środowisko. Przebieg obwodnicy wschodniej na tle miasta: Lokalizacja planowanego przedsięwzięcia na tle przebiegu obwodnicy wschodniej Elbląga Przebieg planowanego odcinka obwodnicy Wschodniej w stosunku do analizowanego przedsięwzięcia przebiega w sposób następujący: Odcinek śladu obwodnicy Wschodniej względem budowy planowanego zbiornika retencyjnego Negatywne oddziaływanie na etapie budowy obwodnicy wschodniej związane będzie z przekształceniem powierzchni terenu, zmianą konfiguracji terenu i szaty roślinnej, a także okresowym wzrostem hałasu oraz emisją zanieczyszczeń do środowiska, spowodowaną robotami ziemnymi i pracą maszyn budowlanych. Za sposób postępowania z odpadami powstającymi na etapie budowy odpowiadać będzie, zgodnie z warunkami kontraktu, wykonawca. Przewiduje się wyposażenie placu budowy w kontenerowe toalety oraz pojemniki na segregowane odpady. Ilość zanieczyszczeń zależeć będzie od rodzaju zastosowanego sprzętu oraz organizacji robót i trudna jest do oszacowania. Powstawać też będą znaczne ilości odpadów głównie ziemnych i budowlanych oraz odpady roślinne i susz drewna, ze znikomym udziałem odpadów niebezpiecznych (głównie zaolejone) oraz bytowych. Skumulowane oddziaływanie obu przedsięwzięć na etapie budowy (obwodnicy Wschód i planowanego zbiornika retencyjnego) będzie wymagał od wykonawców obu przedsięwzięć zintegrowanego współdziałania i przestrzegania zaleceń wynikających z przeprowadzonych ocen oddziaływania na środowisko. Uważa się ze zalecenia dla planowanej inwestycji drogowej będą zbieżne z przewidzianymi w przedmiotowym raporcie. Na etapie eksploatacji, z uwagi na dotychczasowe znikome zainwestowanie omawianego terenu, każde działanie inwestycyjne, w tym eksploatacja obiektu drogowego spowoduje wzrost uciążliwości akustycznych oraz emisji zanieczyszczeń do powietrza i ziemi. W pierwszym okresie będą to uciążliwości znikome, natomiast docelowo mogą być znaczne. Biorąc powyższe pod uwagę należy wskazać ze może to ograniczyć wykorzystanie rekreacyjne planowanego zbiornika retencyjnego. Ponadto oddziaływanie planowanej obwodnicy będzie generować znaczne ilości ścieków opadowo-roztopowych. Dla zminimalizowania tych oddziaływań należy przewidzieć w projekcie drogi budowę skutecznego systemu gromadzenia, odprowadzania i podczyszczania wód opadowych i roztopowych z powierzchni utwardzonych (najkorzystniejszym rozwiązaniem byłoby odprowadzanie ich do sieci sanitarnej) oraz założenie ekranów akustycznych z zieleni wysokiej w strefie przebiegu obwodnicy przez przewężenie w planowanym zbiorniku retencyjnym. W dniu 1 lipca 2013 roku na spotkaniu roboczym, między projektantami obu inwestycji (obwodnica Wschód - Kontrakt sp. z o.o. Biuro Projektowo-Konsultingowe oraz Hydroprojekt z Gdańska – zbiornik retencyjny) z udziałem przygotujących raporty oceny oddziaływania na środowisko planowanych przedsięwzięć (autor niniejszego raportu oraz BIKOS_ATEKO z Poznania – raport dla obwodnicy) z udziałem przedstawicieli RDOŚ oraz Urzędu Miejskiego w Elblągu wymiono się informacjami na temat założeń realizacyjnych obu inwestycji. Projektowana obwodnica będzie budowana już po wykonaniu zbiornika. Projekt zbiornika dostosowano do wymogów wynikających z realizacji obwodnicy. Między częściami zbiornika, rozgraniczonego obwodnicą zaprojektowano kanał przepływowy o szerokości w dnie 4 m, o nachyleniu skarp 1:1 i długości 55 m. Skarpy umocnione gabionami. W skarpach utworzono półki do migracji zwierząt. 11. EKOFIZJOGRAFIA REJONU PRZEDSIĘWZIĘCIA Według podziału Polski (Rys. 1) na jednostki fizycznogeograficzne (Kondracki, 2000), zlewnia Srebrnego Potoku położona jest w podprowincji Pobrzeża Południowobałtyckie (313) w obrębie makroregionu Pobrzeża Gdańskiego (313.5) w północno-zachodnim krańcu mezoregionu Wysoczyzny Elbląskiej (313.55), nazywanej we wcześniejszych podziałach Wzniesieniem Elbląskim. Podział fizyczno-geograficzny Kondracki (2000) Kumielka=Srebrny Potok Mezoregion Wysoczyzna Elbląska Obszar sąsiaduje od wschodu z mezoregionem Żuław Wiślanych. Oba mezoregiony wyraźnie się różnią między sobą pod względem ukształtowania powierzchni terenu. Fragment Żuław Wiślanych to płaska równina aluwialna, której monotonię urozmaicają formy antropogeniczne, takie jak groble i wały chroniące obszar przed zalaniem. Mezoregionu Wysoczyzny Elbląskiej (313.55) – do którego zalicza się obszar planowanego przedsięwzięcia, stanowi stroma, silnie porozcinana erozyjnie, wznosząca się do wysokości 27-36 m n.p.m. krawędź Wysoczyzny Elbląskiej, prawdopodobnie klif abrazyjny. Ze względu na ukształtowanie powierzchni, Wysoczyznę Elbląską można podzielić na dwie główne strefy: strefę przykrawędziową o kilkukilometrowej szerokości, znacznych deniwelacjach i przewadze rzeźby erozyjnej o dużej rytmice, oraz strefę obejmującą pozostałą, centralną cześć wysoczyzny, o przewadze rzeźby akumulacyjnej, niewielkich deniwelacjach i łagodnej rzeźbie (Makowska, 1979). Obszar przedsięwzięcia lokuje się w pierwszej strefie, najważniejszym i najbardziej charakterystycznym elementem rzeźby, są głębokie, kręte i rozczłonkowane wąskie doliny wciosowe (m in. Dolina Srebrnego Potoku), osiągające często kilkadziesiąt metrów głębokości. Dla porządku należy stwierdzić że centralny obszar wysoczyzny oznacza się mniej zróżnicowaną rzeźbą. Nieomal całą powierzchnię stanowi morena denna falista i pagórkowata, wśród której dużą rolę odgrywają zagłębienia bezodpływowe. Oprócz obszarów endoreicznych na terenie tym występują obszary odwadniane powierzchniowo, ale o bardzo niewielkim nachyleniu i płytkich, słabo wciętych dolinach. Poza, powstałymi wskutek nierównomiernej akumulacji, nieckami po martwym lodzie, brak tu zupełnie śladów pocięcia powierzchni morenowej przez wody roztopowe lodowca. Powolne topnienie mas lodowych w okresie ich zaniku spowodowało bowiem, że na wysoczyźnie nie ma tak typowych dla pojezierzy młodoglacjanych ciągów rynien jeziornych. Charakterystycznym dla centralnej części Wysoczyzny Elbląskiej zespołem form są liczne wzniesienia rozciągające się południkowo. Co do genezy tych form istnieje szereg, często sprzecznych interpretacji, choć najczęściej identyfikowane są jako drumliny (Bogdanowicz, 1992). 11.1. WARUNKI GRUNTOWO-WODNE 11.1.1. BUDOWA GEOLOGICZNA I LITOLOGIA Wysoczyzna Elbląska wyróżnia się skomplikowaną budową geologiczną. Jest ona zbudowana z dużego kompleksu plejstoceńskiego osiągającego miąższość 100-300 m, miejscami bardzo silnie zaburzonego, zwłaszcza w swej górnej części. Plejstocen zaznaczył się na obszarze Wysoczyzny Elbląskiej bogactwem litologicznym i stratygraficznym. Miąższość utworów plejstoceńskich jest znaczna i maksymalnie sięga do 200 metrów. Makowska (1979) wydziela w plejstocenie Wysoczyzny osady trzech zlodowaceń: południowego, środkowo i północnopolskiego oraz osady interglacjalne kromerskie, mazowieckie i eemskie. Z okresu zlodowacenia południowopolskiego pochodzą "czerwone" iły elbląskie oraz iły zastoiskowe, sięgające miejscami 40 metrów miąższości. Glina zwałowa tego okresu tworzy kompleks o zróżnicowanej miąższości od kilku do ponad 100 metrów. Interglacjał mazowiecki reprezentują żwiry, piaski i mułki rzeczne. Osady zlodowacenia środkowopolskiego tworzą utwory zastoiskowe o różnej miąższości. Glina zwałowa z tego okresu występuje na całym analizowanym obszarze cechując się zmienną miąższością. Utwory eemskie są według Makowskiej (1991) reprezentowane przez utwory akumulacji morskiej w dwóch poziomach (iły i mułki) oraz przez utwory akumulacji rzecznej (piaski i żwiry). Miąższość osadów eemskich zawiera się w przedziale 30-90 m. Ponad osadami serii eemskiej na obszarze Wysoczyzny Elbląskiej zalegają stadialne oraz interstadialne osady zlodowacenia północnopolskiego. W osadach tych wyróżnić można dwie główne serie stratygraficzne. Seria górna, podobnie jak i dolna zbudowana jest przez porozdzielane fluwioglacjałem poziomy glin zwałowych. Ostatni taki poziom buduje zasadniczą część powierzchni wysoczyzny. Piaski i żwiry wodno lodowcowe występujące w osadach fazy pomorskiej tworzą dwa poziomy, chociaż występują także w postaci wkładek rozdzielających gliny zwałowe. Piaski i żwiry wodnolodowcowe dolne odsłaniają się spod gliny na krawędzi wysoczyzny. Miąższość tych osadów wynosi od kilku do kilkunastu metrów (Makowska, 1979). Ciągły płat osadów interstadiału mazurskiego zalega na północno-zachodnim skraju wysoczyzny. Na pozostałym obszarze piaski te zalegają tylko w postaci soczewek. Gliniasto-ilaste osady stadiału pomorskiego, które rozdzielają powyższe interstadiały występują w sposób ciągły nieomal na całym obszarze wysoczyzny, za wyjątkiem strefy przykrawędziowej, gdzie zostały zerodowane. Ogółem, średnia miąższość całej serii osadów zlodowacenia północnopolskiego wynosi 80 metrów, przekraczając w niektórych kulminacjach 180 metrów. Holocen na obszarze wysoczyzny reprezentują piaski i żwiry deluwiów i dolin, wypełniające wszystkie doliny rzeczne oraz utwory akumulacji jeziornej, iły, mułki, piaski, torfy i osady organiczne, występujące najczęściej w bezodpływowych zagłębieniach terenu. Najważniejszymi surowcami na obszarze objętym arkuszem są osady ilaste zarówno morskie, eksploatowane tu od dawna, jak i też jeziorne, występujące wzdłuż doliny Kumieli, nad Zalewem Wiślanym oraz w dnach i zboczach niektórych dolin. Mogą być one eksploatowane dla celów ceramiki czerwonej. Duże znaczenie mają też osady piaszczyste, odsłaniające się na Wysoczyźnie Elbląskiej w strefach przydolinnych i nad Zalewem Wiślanym (Makowska, 1991). Teren planowanej inwestycji położony jest na Wysoczyźnie Elbląskiej (Wzniesieniach Elbląskich) będących pod względem morfologicznym falistą wysoczyzną morenową. Dolina Srebrnego Potoku jest głębokim wąwozem erozyjnym, którego zbocza zbudowane są z piasków gliniastych i glin piaszczystych. Na południowo-zachodnim skłonie Wzniesień Elbląskich dolina Srebrnego Potoku zmienia się w szeroką i płaską. W miejscu tym przewidziano budowę zbiornika retencyjnego. Dolinę w tej części budują grunty czwartorzędowe plejstoceńskie i holoceńskie. Poniżej warstwy gleby występują osady organiczne i zastoiskowe w postaci namułów, glin próchnicznych, piasków gliniastych i glin piaszczystych z domieszką humusu. Wśród osadów spoistych występują soczewki osadów rzecznych, piasków drobnych i piasków średnich. Pod osadami holoceńskimi występują plejstoceńskie gliny piaszczyste. Utwory plejstoceńskie - piaski gliniaste i gliny piaszczyste są w stanie twardoplastycznym. Woda gruntowa występuje w postaci napiętego zwierciadła i lokalnie swobodnego głębokości 0,9 - 5,3 m ppt. Zwierciadło napięte stabilizuje: się na głębokościach 0,2-2,3m ppt. W osadach spoistych występują sączenia wody. Podane głębokości występowania wód gruntowych mogą ulegać wahaniom zależnie od pory roku i opadów atmosferycznych. Grunty słabonośne - osady organiczne i zastoiskowe zostaną usunięte w trakcie pogłębiania czaszy zbiornika. Gliny piaszczyste i piaski gliniaste twardoplastyczne tworzą nieskomplikowane warunki gruntowe, wobec czego kategorię geotechniczną obiektu określa się jako pierwszą. 11.2. Gleby Dominacja osadów polodowcowych w części wysoczyznowej całego obszaru objętego przedsięwzięciem powoduje, że występują tu powszechnie gleby gliniasto-piaszczyste i piaszczysto-gliniaste. Dominują gliny zwałowe, ich zwietrzeliny występują też piaski i żwiry lo dowcowe Elbląg Elbląg Typy krajobrazów naturalnych - krajobrazy wzgórzowe (bory mieszane i grądy) Elbląg Pochodzenie i wiek rzeźby Elbląg 11.3. Klimat Według podziału rolniczo-klimatycznego Polski Gumińskiego (1948), obszar objęty jest obszarem Dzielnicy Gdańskiej (II). Klimat tej Dzielnicy charakteryzuje się wieloma cechami morskimi związanymi z wpływem Bałtyku. Zima trwa tu niecały miesiąc. Okres wegetacyjny waha się od 200 do 210 dni. Średnie temperatury roczne w Elblągu wynoszą 7,4oC, półrocza letniego 13,7oC, a zimowego 0,5oC (Bac, 1981). Średnie sumy roczne parowania terenowego, obliczone metodą Konstantinowa, sięgają około 500 mm (Stachy 1987). Według atlasu hydrologicznego Polski (Stachy 1987) gmina Elbląg należy do pomorsko-warmińskiego regionu klimatycznego. Klimat Elbląga wyróżnia się następującymi cechami: średnia temperatura powietrza (w latach 1975-1994) - 7,8°C, średnia roczna suma opadów – 659 mm, najintensywniejsze opady notowane są w lipcu i sierpniu, wysoka wilgotność powietrza (klimat morski), pokrywa śnieżna zalega około 60 dni w roku, średnie sumy rocznego parowania obliczone metoda Konstantinowa wynoszą 480500 mm. Przedmiotowy teren (wg. Opracowania fizjograficznego miasta - 1985 r.) charakteryzuje się niekorzystnymi warunkami bioklimatycznymi. Istniejące ukształtowane terenu sprzyja powstaniu inwersji termicznej, mgieł i zaleganiu chłodnego powietrza. WARUNKI KLIMATYCZNE W LATACH 1940-2012 W ELBLĄGU ROK T TM Tm PP V RA SN 1940 1941 1942 1943 1955 1956 1973 1974 1975 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 6.7 6.9 6.6 8.4 7.6 6.0 9.2 - 9.6 9.9 10.3 12.4 10.9 9.4 12.9 - 1.5 2.2 2.0 4.4 3.9 2.5 5.5 - 589.43 948.47 605.84 641.58 - 15.5 18.4 16.0 15.7 11.7 13.1 - 115 133 139 147 126 142 162 - 64 64 63 27 51 49 17 - 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 9.4 8.3 8.1 9.2 8.4 7.3 8.8 8.2 13.3 12.3 11.8 13.0 12.4 11.3 12.9 12.2 5.4 4.0 4.4 5.5 4.5 3.3 5.0 4.1 684.02 737.35 658.09 662.36 630.93 650.42 674.59 11.3 9.9 12.0 10.7 11.1 11.6 11.6 11.5 197 180 211 150 177 186 169 146 172 220 56 59 69 46 34 30 55 77 38 66 Średnia 7,9 11,6 3,9 680,9 12,97 163,1 50,9 Źródło: http://www.tutiempo.net/en/Climate/ELBLAG/121600.htm T - średnioroczna temperatura TM - średnioroczna temperatura maksymalna miesiąca Tm - średnioroczna temperatura minimalna miesiąca PP - roczne sumy opadów (mm) V - Średnia roczna prędkość wiatru (km/h) RA - Suma dni z deszczem w trakcie roku 11.4. Warunki biocenotyczne Dział Pomorski Podkraina Warmińska A.6b. Okręg Elbląski A.6b.6. A.6b.6.a Wzniesienia Elbląskiego A.6b.6.b A.6b.6.c A.6b.6.d 284116,7 55089,6 * * * 90,9 17,6 55089,6 * 17,6 2613,7 * 1213,2 * 441,1 371,6 352,7 47,7 * Powierzchnia jednostki [km2] Prowincja Morze Bałtyckie (bez dalszego podziału) Prowincja Środkowoeuropejska (Działy A-F) Podprowincja Południowobałtycka (Dział A) A % powierzchni Polski (bez morza terytorialnego) Nazwy jednostek * - jednostki wykraczające poza granice Polski Podokręgi Okręgi Krainy i podkrainy Działy Pod względem geobotanicznym Wysoczyzna Elbląska należy do krainy Pojezierza i okręgu olsztyńskiego z podokręgiem elbląskim (Szafer, 1972). Według regionalizacji geobotanicznej kraju (Matuszkiewicz 2008) należy do: Pasłęcki Fromborski Braniewski nie określana Obszar realizacji przedsięwzięcia Przez Wysoczyznę i tereny z nią sąsiadujące przebiegają granice zasięgowe wielu roślin. Istotną cechą tego obszaru jest stosunkowo duży udział gatunków atlantyckich i górskich. Wysoczyzna Elbląska jest drugim po Pojezierzu Kaszubskim regionem skupiającym te rośliny na Pomorzu (Szmeja, 1989). Według mapy roślinności potencjalnej J.M. Matuszkiewicza teren objęty inwestycją znajduje się w zasięgu żyznych buczyn Melico-Fagetum oraz siedlisk grądowych: subatlantyckich grądów Stellario - Carpinetum, w wyżłobionych rynnach subglacjalnych panują warunki dla rozwoju siedlisk hydrogenicznych łęgów i olsów Fraxino-Alnetum (Circaeo-Alnetum). Obszar realizacji przedsięwzięcia 11.5. TOPOGRAFICZNE DZIAŁY WODNE Całość obszaru objętego przedsięwzięciem znajduje się w obrębie zlewiska Zalewu Wiślanego. Zlewisko Zalewu, o powierzchni całkowitej 23464 km2, graniczy od wschodu z dorzeczem Niemna, a od zachodu z dorzeczem Wisły (Mikulski, 1963). Cześć zlewiska, na obszarze objętym arkuszem mapy Elbląg Północ, tworzy delta Szkarpawy, dorzecze Nogatu i Elbląga, oraz zlewnie małych cieków spływających z Wysoczyzny Elbląskiej. Analizowany obszar zalicza się do części wysoczyznowej, jest w całości obszarem egzoreicznym. 11.6. OPADY Obszar Wysoczyzny Elbląskiej cechuje się znacznie wyższymi opadami niż region Żuław, oraz nieco większymi wartościami parowania wskaźnikowego. Sumy roczne opadu atmosferycznego wynoszą około 600 mm na Żuławach (Drwal, 1986) podczas gdy na Wysoczyźnie Elbląskiej ponad 700 mm (Bogdanowicz, 1992)-analizowany obszar leży w obszarach wyższych opadów. Roczny bilans klimatyczny obliczony dla obu tych regionów wykazywał wartość ujemną, przy czym dla Wysoczyzny różnice miedzy opadem a parowaniem wskaźnikowym były wyraźnie mniejsze. Średni wskaźnik opadu dla całej Wysoczyzny Elbląskiej szacuje się na około 680 mm (Bogdanowicz, 1992), co jest zbliżone do wartości średniej rocznej sumy opadu z wielolecia 1961-2000 zanotowanej na posterunku w Elblągu. Najniższe wysokości opadów cechują, znajdujący się na omawianym obszarze, północno-zachodni skłon wysoczyzny, gdzie średnia z wielolecia izohieta 620 mm przebiega przez obszar zlewni Kamienicy. Ocenę warunków opadowych występujących na obszarze opracowania przeprowadzono na podstawie danych pochodzących z okresu 1961-2000 z posterunku opadowego IMGW w Elblągu (Rys. 2). Najwyższe średnie miesięczne sumy opadów (>70 mm) obserwowane były na posterunku w Elblągu w okresie od czerwca do września (Rys. 2). Najniższe opady, nie przekraczające 40 mm, charakterystyczne były w okresie od stycznia do kwietnia. Miesiącem z maksymalnymi opadami był lipiec, a z minimalnymi – luty i marzec. Zestawienie miesięcznych sum opadów roku przeciętnego (N), wilgotnego (W) i suchego (S) w wieloleciu 1961-2000 z analizowanego posterunku (Tab. 1) wskazuje na wyraźne zróżnicowanie wartości. Opad w roku suchym na posterunku Elbląg nie przekraczał 350 mm, podczas gdy w roku wilgotnym wynosił blisko 740 mm. Średnie miesięczne sumy opadów atmosferycznych w wieloleciu (1961-2000): Miesięczne i roczne sumy opadów [mm] w roku przeciętnym (N), wilgotnym (W) i suchym (S) 11.7. WODY POWIERZCHNIOWE Osią hydrograficzną omawianego obszaru stanowi rzeka Elbląg, łącząca dawną część Zalewu Wiślanego – jezioro Druzno z Zatoką Elbląską, akwenem powoli zanikającym. Rzeka Elbląg jest dziś na całej swojej długości uregulowana i ma charakter kanału żeglugowego. Największym dopływem Elbląga hydrologicznie powiązanym z obszarem obejmującym przedsięwzięcie jest Kumiela odwadniająca zachodni skłon Wysoczyzny Elbląskiej do której wpływają wody Srebrnego Potoku (Kumielki) będącej przedmiotem przedsięwzięcia. Kumiela zasila rzekę Elbląg poniżej jeziora Drużno, zatem oddziaływanie przedsięwzięcia na wody Jeziora Drużno będzie neutralne i nie wymaga rozpatrywania. Gęstość sieci rzecznej Wysoczyzny Elbląskiej wykazuje wyraźną zmienność sezonową i jest zdecydowanie niższa niż w delcie Wisły. Wynosi ona średnio dla całego obszaru 1,0 km x km-2 w półroczu letnim oraz 1,7 km x km-2 w półroczu zimowym (Bogdanowicz, 1992). W obrębie analizowanego obszaru zbiorniki wodne znajdują się poza zasięgiem oddziaływania poza zlewnią Srebrnego Potoku jednak w zlewni Kumieli (na Wysoczyźnie Elbląskiej). Jeziora te charakteryzują się niewielkimi głębokościami i powierzchniami. Największy z tych zbiorników, Jezioro Stare, to przekształcony i podpiętrzony groblą zbiornik naturalny, natomiast jeziora - Martwe i Goplenica są sztucznymi zbiornikami zaporowymi. Wszystkie trzy zbiorniki znajdują się w dorzeczu Kumieli i są pozostałością XVI-wiecznego zespołu zbiorników, który miał chronić Elbląg przed zalaniem (Pankau, Przewoźniak, 1996). Srebrny Potok jest lewobrzeżnym dopływem Kumieli, o długości 10,3 km. Początek bierze z jeziora Milejewo o charakterze zaporowym, położonego na wysokości 178,7 m n.p.m. Srebrny Potok płynie w głębokiej dolinie erozyjnej przez las komunalny Bażantarnia. Płynie przez obszar o zróżnicowanej rzeźbie i malowniczym krajobrazie. W korycie potoku spotykamy dużą ilość ogromnych głazów narzutowych tworzących kaskady i bystrza. Deniwelacje przekraczają 50 m. 11.8. CHARAKTERYSTYKA HYDROLOGICZNA Odcinek ujściowy rzeki Elbląg w Elblągu, charakteryzuje roczny przebieg stanów wody wyraźnie nawiązujący do zmienności poziomu wód w Zalewie Wiślanym. Ustrój hydrologiczny rzeki Elbląg jest wypadkową zasilania lądowego i wlewów wód morskich z Zalewu Wiślanego. Średni wieloletni przepływ Elbląga ocenia się na 6 do 10 m 3 x s-1, (Silicz, 1975; Mikulski, Bojanowicz, 1967; Mikulski 1970). Ocenę zmienności stanów charakterystycznych wody przeprowadzono na podstawie obserwacji z wodowskazu w mieście Elbląg. Stany charakterystyczne Elbląga w Elblągu z wielolecia 1967-2000: Elbląg charakteryzuje się zmianami stanów wody bardzo podobnymi do przebiegu rocznego obserwowanego w Nogacie, a różnice maksymalnych i minimalnych średnich miesięcznych wartości była niewielka i wynosiła 16 cm. Stany wyższe od średniej rocznej obserwowano w Elblągu od lipca do stycznia z kulminacją w grudniu, a niższe od marca do czerwca, z minimum w maju. Średni miesięczny stan wody w lutym odpowiadał średniemu rocznemu stanowi. Najwyższy zanotowany stan rzeki w Elblągu wystąpił w listopadzie 2005 roku i był wyższy od najniższego stanu zanotowanego w historii o ponad 240 cm. Przepływy przyjęto z opracowania „Warunki hydrologiczne rzek woj. elbląskiego", zlewnia rzeki Elbląg. Przepływy charakterystyczne Srebrnego Potoku wynoszą: SSQ (przepływ średni roczny) 0,19 m3/s SNQ (przepływ średni niski roczny) 0,028 m3/s NNQ (przepływ najniższy niski) 0,020 m3/s Przepływ nienaruszalny 0,015m3/s Przepływy maksymalne o określonym prawdopodobieństwie pojawiania się wynoszą: Q0,5% (raz na 200 lat) Q1% (raz na 100 lat) Q2% (raz na 50 lat) Q30% (raz na 30 lat) Q50% (raz na 2 lata) 9,49 M3/s 8,39 m3/s 7,61 m3/s 6,95 m3/s 3,85 m /s 12. GOSPODAROWANIE ŚRODOWISKOWYCH WODAMI WRAZ Z OCENA CELÓW Wg Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły (Uchwała Rady Ministrów z dnia 22.02.2011 r. – MP z dnia 21.6.2011 r. Nr 49, poz. 549) przedmiotowy odcinek Srebrnego Potoku należy do: zlewnia JCWP rzecznej: RW20001754929 Powierzchnia zlewni 54.1 km2 będąc częścią JCW RW20001754929 Kumiela: Krajowy kod Jednolitej części wód powierzchniowych RW20001754929 Długość jednolitej części wód 26.98 km Status JCWP: silnie zmieniona Uzasadnienie wyznaczenia statusu JCWP: ciek biegnie głównie przez intensywnie zagospodarowane obszary miasta Typ JCW 17 zgodnie z typologią Ocena stanu: zły Ocena zagrożenia nieosiągnięcia celów RDW: zagrożona Derogacje-na podst. RDW (2000/60/WE) Kod regionu wodnego2000DWzgodnie z Dz.U.06.126.878 (K Po to k Sr eb rn y Ku m ie la um ie lka ) Silnie zmieniona część wód PLRW20001754929 Kumiela Jezioro Drużno Zapisy Wg Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły (Uchwała Rady Ministrów z dnia 22.02.2011 r. – MP z dnia 21.6.2011 r. Nr 49, poz. 549) dotyczące przedmiotowej JCW przedstawiają się następująco (Załącznik 2 Planu gospodarowania w Dorzeczu Wisły): Jednolita część wód powierzchniowych (JCWP) Europejski kod JCWP Lokalizacja Scalona część Nazwa wód Region JCWP powierzc wodny hniowyc h (SCWP) PLRW20001754929 Kumiela DW2001 region wodny Dolnej Wisły Obszar dorzecza Kod 2000 Ekoregion Regional ny Zarząd Gospoda wg. rki Nazwa Kondrack Wodnej iego (RZGW) wg. Illiesa Typ JCWP Potok obszar Równiny Równiny RZGW w nizinny dorzecza Wschodn Wschodn Gdańsku piaszczys Wisły ie (16) ie (16) ty (17) Status Ocena ryzyka nieosiągn Uzasadni Ocena Derogacj ięcia enie stanu e* celów derogacji środowisk owych silnie zmienion zły a część wód zagrożona - - Ustawodawca w obecnym (6 letnim) cyklu planowania wskazuje że stan przedmiotowej JCW jest zły, a możliwość osiągnięcia celów środowiskowych przez JCW jest zagrożona. Cele środowiskowe są określone w art. 4, będącym zasadniczym artykułem Ramowej Dyrektywy Wodnej (RDW). Mają one zapewnić długookresowe, zrównoważone gospodarowanie wodami oparte na wysokim poziomie ochrony środowiska wodnego. W art. 4 ust. 1 określono ogólny cel RDW, jaki ma być osiągnięty w odniesieniu do wszystkich części wód powierzchniowych i podziemnych, tj. dobry stan do 2015 roku, a także wprowadzono zasadę zapobiegania jakiemukolwiek dalszemu pogorszeniu się ich stanu. Cele środowiskowe są określone w art. 4, będącym zasadniczym artykułem Ramowej Dyrektywy Wodnej (RDW). Mają one zapewnić długookresowe, zrównoważone gospodarowanie wodami oparte na wysokim poziomie ochrony środowiska wodnego. W art. 4 ust. 1 określono ogólny cel RDW, jaki ma być osiągnięty w odniesieniu do wszystkich części wód powierzchniowych i podziemnych, tj. dobry stan do 2015 roku, a także wprowadzono zasadę zapobiegania jakiemukolwiek dalszemu pogorszeniu się ich stanu. Celem środowiskowym wskazanym w RDW dla SZCW jest dobry potencjał ekologiczny oraz dobry stan chemiczny. 12.1. Odstępstwa od osiągnięcia celów środowiskowych oraz wskazanie celu środowiskowego dla przedmiotowej JCW objętej realizowanym przedsięwzięciem Dla części wód, które nie osiągną celów środowiskowych w terminie wskazany w RDW jako podstawowy tj. do roku 2015r, nawet po przedsięwzięciu odpowiednich działań i środków dla poprawy stanu ich wód możliwe jest ustanowienie odstępstw. Odstępstwa/wyjątki od osiągnięcia celów środowiskowych mogą polegać bądź na przesunięciu terminu ich osiągnięcia, maksymalnie do roku 2027, na ustaleniu mniej rygorystycznych celów, bądź nieosiągnięciu dobrego stanu ze względu na nowe zmiany. Dla przedmiotowej JCWP (tu: SZCW) nie przewidziano derogacji od osiągnięcia celów środowiskowych ! Rodzi to pytanie jak należy interpretować zapisy w Planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły (MP z 21 czerwca 2011 poz. 549) dla przedmiotowej jcw? Mianowicie (co zaznaczono wcześniej) - status przedmiotowej CWP: silnie zmieniona (SZCW) a uzasadnienie wyznaczenia statusu JCWP:- ciek biegnie głównie przez intensywnie zagospodarowane obszary miasta Idąc tym rozumowaniem – dla których zmiany powodujące istotną poprawę stanu wód będą trudne lub niemożliwe dlatego też celem środowiskowym dla przedmiotowej JCW (SZCW) Kumiela jest nie pogarszanie stanu Uzasadnienie powyższego twierdzenia wraz z interpretacją przedstawia się następująco: Poniżej: Schemat zastosowania art. 4.5. Dla sztucznych i silnie zmienionych części wód „stan wód” należy zastąpić pojęciem „potencjał ekologiczny i stan chemiczny”. Schemat ten powinien być interpretowany łącznie z ze schematem zastosowania art. 4.4. Logika powyższego schematu zakłada, że zgodnie z podejściem „krok po kroku” wcześniej przeanalizowano schemat z art. 4.4. [źródło: CIS for the Water Framework Directive (2000/60/EC). Guidance Document No.20.] – zmodyfikowane fioletowa przerywana strzałka pozwala prześledzić interpretację celów środowiskowych przy założeniu możliwości osiągnięcia dobrego potencjału ekologicznego dla przedmiotowej JCW oraz interpretacja zielona ciągła strzałka która zakłada konsekwencje wynikające ze stwierdzenia braku takiej możliwości. Czerwone ramki pokazują wyniki tej analizy. Uzasadnienie wyznaczenia statusu JCWP: Kluczowe jest pytanie jak ciek biegnie głównie przez intensywnie na to pozwolą warunki naturalne? zagospodarowane obszary miasta Schemat zastosowania art. 4.4 ? ? ? Schemat zastosowania art. 4.5. Schemat prawdopopdobny Schemat uznany za odpowiadający stanowi obecnemu Podsumowując dla JCW RW20001754929 Kumiela obowiązuje mniej restrykcyjny cel środowiskowy: bez poprawy, ochrona stanu wód przed dalszym pogarszaniem. Dla przedmiotowej JCW konieczne jest sprawdzenie czy w wyniku realizacji przedsięwzięcia nie zachodzi dalsze pogorszenie stanu naturalnej części wód. 13. WODY PODZIEMNE Planowane przedsięwzięcie znajduje się w zasięgu JCWPd 19 o następującej charakterystyce i zasięgu: -Profil zilustrowany kolejnym rysunkiem w przedmiotowym Raporcie um (K to k Po Sr eb rn y Ku m ie la ie lk a ) Za: Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły (MP z 21 czerwca 2011 poz. 549) PLGW240019 2 powierzchnia: 3996.55 km warstwowość: jednowarstwowa średnia grubość: 10 - 40m Średnia głębokość: 5 - 200m ocena stanu ilościowego: dobry ocena stanu chemicznego: dobry Ocena zagrożenia nieosiągnięcia dobrego stanu ilościowego: niezagrożona Ocena zagrożenia nieosiągnięcia dobrego stanu chemicznego: niezagrożona Jezioro Drużno Źródło: http://geoportal.kzgw.gov.pl/imap/ Zapisy Wg Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły (Uchwała Rady Ministrów z dnia 22.02.2011 r. – MP z dnia 21.6.2011 r. Nr 49, poz. 549) dotyczące przedmiotowej JCWPd przedstawiają się następująco: Jednolita część wód podziemnych (JCWPd) Europejski kod JCWPd Nazwa JCWPd PLGW240019 19 Lokalizacja Region wodny region wodny Dolnej Wisły Obszar dorzecza Kod 2000 Nazwa Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej (RZGW) obszar dorzecza RZGW w Gdańsku Wisły Ocena stanu Ekoregion ilościowego chemicznego Równiny Wschodni dobry e (16) dobry Ocena Derogacj ryzyka e* niezagro żona Uzasadni enie derogacji - Głębokość zalegania pierwszego poziomu wód podziemnych, na obszarze objętym arkuszem mapy hydrograficznej Elbląg Północ (w skali 1:50000) obejmującym zasięg planowanego przedsięwzięcia, nawiązuje do ukształtowania powierzchni terenu. Najmniejsze głębokości, do 1 metra, występują na Żuławach Wiślanych oraz w dolinach pomniejszych cieków. Płytkie wody gruntowe pojawiają się również w obrębie obszarów bezodpływowych ewapotranspiracyjnych, oraz wokół jezior. Największą głębokość spośród badanych studni, wynoszącą 2 m, stwierdzono we wsi Dąbrowa w zlewni Kumieli. Na terenie wysoczyzny rozpoznano tylko czwartorzędowe piętro wodonośne, którego bazą drenażu jest Zalew Wiślany. Główny poziom użytkowy związany jest z podglinowymi piaskami wodnolodowcowymi zlodowaceń północnopolskich i piaskami interglacjału eemskiego występującymi w kontakcie hydraulicznym. Miąższość głównego poziomu wynosi przeciętnie do 20 m, lokalnie do 40 m. Zwierciadło wody jest napięte, a zasilanie odbywa się na drodze infiltracji opadów atmosferycznych. Położenie zwierciadła zmienia się od ponad 130 m n.p.m. w górnej części Wysoczyzny Elbląskiej do 0 m n.p.m. wzdłuż brzegu Zalewu Wiślanego (Prusak, 1998). Poniżej przedstawiono profil wód podziemnych rejonu objętego przedsięwzięciem wraz z schematem przepływu wód podziemnych: Obszar JCWPd 19 obejmuje zlewnie Pasłęki i Rzeki Ebląg (do której należy Srebrny Potok). Główne poziomy wodonośne występują w obrębie plejstocenu. Lokalnie wody podziem ne występują również w utworach miocenu i pa leogenu. W strefie brzegowej płytkie warstwy wodonośne są narażone na ingresje wód morskich. Q – wody p orowe w utwo rach pia szc zystyc h Pg – wody p oro we w utworac h pia szc zystych Q1-2, Pg W czwartorzędzie występuj ą jeden l ub dwa poziomy bez kontaktu z poziomem paleoge ń skim Na analizowanym obszarze występują duże ujęcia komunalne Elbląga: Krasny Las, Jagodowo-Dębowe Pole, Małe Bielany i Dąbrowa - wszystkie poza zasięgiem oddziaływania przedsięwzięcia. Zatwierdzone zasoby w obrębie znajdującej się tam jednostki hydrogeologicznej wynoszą około 1800 m3 x h-1, w tym 70% stanowią zasoby ujęć komunalnych. Ujęcia wód Elbląg Srebrny Potok Przepuszczalność Elbląg Srebrny Potok Izobata 1m Łatwa (rumosze i żwiry) zmienna (grunty organiczne) średnia (piasek i skały lite silnie uszczelnione) Działy wodne Słaba (gliny i pyły) zróżnicowana (grunty antropogeniczne) Zlewnia Srebrnego Potoku to utwory słaboprzepuszczalne oraz w granicach miasta grunty antropogeniczne. Planowane przedsięwzięcie znajduje się poza oddziaływaniem na obszary wodno-błotne, obszarami objętymi ochroną w tym stref ochrony ujęć wód i obszarów ochronnych zbiorników wód śródlądowych, poza strefą ochronną Głównych Zbiorników Wód Podziemnych.