Załącznik do Uchwały NrXXXI/190/09 Rady Gminy Górowo Iławeckie z dnia 30 marca 2009 r. PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BUKOWIEC NA LATA 2009-2017 Wstęp Niniejsze opracowanie jest dokumentem, na podstawie którego podjęte zostaną działania służące rozwojowi, odnowie wsi oraz poprawie życia jej mieszkańców. Współuczestnicząca w jego tworzeniu społeczność lokalna określiła najważniejsze działania i kierunki rozwoju miejscowości, które pomogą rozwiązać istniejące problemy, zaspokoić potrzeby, pokonać istniejące bariery finansowe, czy organizacyjne. Proponowane przedsięwzięcia mieszkańcy uznali za realne do wykonania, przy zaangażowaniu zewnętrznych wszystkich instytucji mieszkańców, finansujących. pomocy Przyjęty władz dokument samorządowych umożliwi oraz planowe realizowanie działań ukierunkowanych na tworzenie jak najkorzystniejszych warunków rozwoju wsi i życia jej mieszkańców i będzie stanowił załącznik wniosków o dofinansowanie zaplanowanych działań, do różnych instytucji wspierających. 1. Charakterystyka gminy i miejscowości. Wieś Bukowiec znajduje się na terenie gminy wiejskiej Górowo Iławeckie, położonej w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, a wchodzącej w skład powiatu bartoszyckiego. Gmina od strony wschodniej graniczy z gminą Bartoszyce; od południa z gminą Lidzbark Warmiński i gminą Pieniężno; od strony zachodniej z gminą Lelkowo. Granicę północną stanowi granica państwa z Rosją. 1 Powierzchnia gminy Górowo Iławeckie wynosi 416,3 km2, co stanowi 1,72% powierzchni województwa warmińsko-mazurskiego. Miejscowość Bukowiec należy do starszych miejscowości powiatu bartoszyckiego. Po raz pierwszy wspomniano o tej wsi z okazji wojny polsko – krzyżackiej w 1414 roku. Była to wieś należąca do zakonu krzyżackiego, zajmująca obszar 64 włók. Przed reformami na początku XIX wieku Bukowiec należał do państwa, był wsią królewską. Spis powszechny z 17 maja 1939 roku zarejestrował we wsi 587 mieszkańców. Urzędowo wieś zwała się wówczas Buchholz. Nowi osiedleńcy zagospodarowali wieś już w 1945 roku. Powstał tu wtedy Zarząd Gminy, a pierwszym wójtem był Franciszek Furmnkiewicz. Latem 1946 roku powstała tu spółdzielnia rolniczo – handlowa. W 1954 roku Bukowiec stał się stolicą gromady i siedzibą Gromadzkiej Rady Narodowej był nią do ponownego utworzenia gmin. We wsi znajdowały się: kościół, szkoła, która powstała razem z kościołem w XVI wieku jako szkoła parafialna, przeorganizowana na powszechną w 1737 roku, urząd pocztowy, klub, filia biblioteki publicznej, świetlica, sala kinowa na 110 miejsc, boisko sportowe, dwa sklepy spożywcze oraz dwa zakłady remontowo – budowlane. Bukowiec obecnie jest jedną z większych wsi w gminie zajmuje 10,2 km2. Na terenie miejscowości nie funkcjonują instytucje o charakterze publicznym. We wsi mieszka 270 osób. Różne czynniki wpływają na to, że w Bukowcu standard życia jest dość niski. Połączone działania mieszkańców wsi oraz władz samorządowych gminy dają jednak duże szanse na jego poprawę. Wykorzystanie naturalnych atutów wsi wpłynąć ma na rozwój życia kulturalno - społecznego na terenie naszej miejscowości. Stąd idea modernizacji świetlicy wiejskiej oraz innych przedsięwzięć w celu pobudzenia aktywności społecznej mieszkańców wsi. Bukowiec, z racji uwarunkowań, położenia i posiadanej infrastruktury predestynowany jest raczej do funkcji turystycznej i z tym też należy przede wszystkim wiązać plany rozwoju tej miejscowości. Istotne jest także podniesienie standardu życia mieszkańców oraz ochrony środowiska, co ma także bezpośredni wpływ na podniesienie atrakcyjności turystycznej. Należy nadal realizować inicjatywy mające na celu zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych oraz wpływające na rozwój tożsamości wiejskiej i zachowania dziedzictwa kulturowego. 2. Inwentaryzacja zasobów miejscowości Środowisko przyrodnicze Bukowiec położony jest na terenie objętym wzmożoną ochroną - leży w obszarze Natura 2000. Charakteryzuje się specyficznym klimatem ze względu na położenie 81 m.n.p.m., wzniesienia 184, 4 m.n.p.m., 158,4 m.n.p.m., 151,9 m.n.p.m., 143,8 m.n.p.m., lasy, liczne rozlewiska, ostoje bobrów oraz torfowiska. Sołectwo położone jest na obszarze mozaikowatym - wysoczyzna morenowa wododziałowa, zachodnią część stanowią lasy glebochronne. Walorem jest czyste powietrze, malownicze krajobrazy oraz cisza i spokój. 2 Drogi leśne i wzniesienia są doskonałe do jazdy konnej oraz wycieczek pieszych i rowerowych. Bukowiec szczególnie upodobał sobie bocian biały oraz jedna para bociana czarnego. Poza walorami przyrodniczymi atrakcją wsi są gospodarstwa agroturystyczne. Środowisko kulturowe Do zabytków mieszczących się na terenie wsi należy kościół z XVI wieku, organy, które powstały w słynnej fabryce organów w Królewcu (obecnie Kaliningrad), dzwon z roku 1653, ołtarz główny, mogiły przy kościele z 1884 roku, pozostałości po cmentarzu ewangelickim, kuźnia. Kościół jako częściowo zaniedbany obiekt zabytkowy wymaga przeprowadzenia prac remontowych. We wsi od ponad 30 lat działa Zespół Folklorystyczny „Bukowianki”, Zespół „Kalina”. Tradycją Bukowca jest organizowanie co roku „Dnia Seniora” oraz dożynki wiejskie, Dzień Ziemniaka, ogniska i wycieczki rowerowe. Rozwój środowiska kulturowego ogranicza stan techniczny istniejącej świetlicy wiejskiej. Nie pozwala to na wykorzystanie jej zasobów w budowaniu życia kulturalnego we wsi. Rolnictwo i gospodarka Mieszkańcy Bukowca w większości utrzymują się z prowadzenia gospodarstw rolnych oraz z pracy zawodowej poza wsią. Działalność gospodarcza prowadzona na terenie wsi jest w gospodarstwie agroturystycznym „Wielebowo”; funkcjonują także dwa sklepy spożywcze. Infrastruktura: - droga powiatowa miejscowość częściowo zwodociągowana sieć energetyczna sieć telefoniczna telefonia komórkowa świetlica budynek byłej szkoły Kapitał społeczny: - mieszkańcy zaangażowani w rozwój miejscowości 3. Ocena mocnych i słabych stron miejscowości Silne strony czyste środowisko naturalne Walory turystyczno-krajobrazowe sprzyjające rozwojowi rekreacji i aktywnej turystyki 3 Sąsiedztwo Obwodu Kaliningradzkiego Federacji Rosyjskiej- możliwość nawiązania i pobudzenia stosunków między społecznościami nadgranicznymi we wspólnie przyjętych do realizacji przedsięwzięciach Telefonia stacjonarna i komórkowa- podnosząca atrakcyjność zamieszkania i dostępność komunikacyjną miejscowości Brak przemysłu i uciążliwej działalności gospodarczej Aktywna społeczność lokalna inicjująca rozmaite przedsięwzięcia rozwojowe Słabe strony Brak systemu asenizacji ścieków brak wodociągów w zabudowie kolonijnej zły stan dróg Niekorzystna struktura demograficzna społeczeństwa – przewaga ludzi starszych; Niski poziom wykształcenia, Mała opłacalność produkcji rolniczej Wysoka stopa bezrobocia Postępujące niszczenie zabytków i nieruchomości gminnych Szanse Większa dostępność do funduszy służących rozwojowi miejscowości, Dostęp do środków z funduszy strukturalnych Wymiana młodzieży szkolnej połączona z aktywnym wypoczynkiem Wzrost zainteresowania wypoczynkiem na wsi Przychylność władz lokalnych Zagrożenia Degradacja środowiska naturalnego Wyludnianie się wsi Migracja ludzi młodych i wykształconych Niestabilna polityka państwa wobec rolnictwa Brak znaczących inwestycji w sektorze rolno – spożywczym Wzrastające bezrobocie w rolnictwie 4 Podsumowanie 1. Nowoczesna wieś o dużych walorach krajobrazowych oraz niedostatecznie rozwiniętej infrastrukturze 2. Wieś zagospodarowana gospodarczo 3. Wieś posiadająca wspaniałą historię i tradycję oraz zabytki 4. Wieś aktywna, nastawiona na rozwój 4. Zaplanowane działania na rzecz odnowy miejscowości 1. Remont i wyposażenie świetlicy wiejskiej 2. Budowa wodociągu w zabudowie kolonijnej 3. Zagospodarowanie budynku byłej szkoły 4. Budowa boiska oraz placu zabaw 5. Budowa traktów pieszych 6. Budowa systemu asenizacji ścieków 7. Przeprowadzenie prac remontowo-konserwacyjnych w kościele 8. Organizacja imprez integracyjno-promocyjnych Opisy przedsięwzięć: Tabela 1. Tytuł projektu Planowany okres realizacji Szacunkowy budżet projektu Planowane źródła finansowania Cel Przeznaczenie Remont i wyposażenie świetlicy wiejskiej 2009-2010 500.000 zł Fundusze europejskie, budżet gminy, budżet państwa, inne. Integracja społeczna, poprawa warunków spędzania wolnego czasu Obiekt użyteczności publicznej 5 Tabela 2. Tytuł projektu Planowany okres realizacji Szacunkowy budżet projektu Planowane źródła finansowania Przeznaczenie Budowa wodociągu w zabudowie kolonijnej 2009-2011 1.500.000 zł Fundusze europejskie, budżet gminy, budżet państwa, inne. Zaopatrzenie w wodę, poprawa warunków sanitarnych Obiekt użyteczności publicznej Tabela 3. Tytuł projektu Zagospodarowanie budynku byłej szkoły Cel Planowany okres realizacji Szacunkowy budżet projektu Planowane źródła finansowania Cel Przeznaczenie Tabela 4. Tytuł projektu Planowany okres realizacji Budżet projektu Planowane źródła finansowania Cel Przeznaczenie Tabela 5. Tytuł projektu Planowany okres realizacji Budżet projektu Planowane źródła finansowania Cel Przeznaczenie Tabela 6. Tytuł projektu Planowany okres realizacji Budżet projektu Planowane źródła finansowania Cel Przeznaczenie 2010-2012 1.000.000 zł Fundusze europejskie, budżet gminy, budżet państwa, inne. Nadanie budynkowi nowego przeznaczenia, zapobieżenie dalszej dewastacji Obiekt użyteczności publicznej Budowa boiska oraz placu zabaw 2009-2012 300.000 zł Budżet gminy, budżet państwa, fundusze europejskie, inne Poprawa dostępności do aktywnego wypoczynku Obiekt użyteczności publicznej Budowa traktów pieszych 2010-2012 300.000 zł Budżet gminy, budżet państwa, fundusze europejskie, inne Poprawa warunków pieszego poruszania się osób na terenie miejscowości Obiekt użyteczności publicznej Budowa systemu asenizacji ścieków 2010-2012 600.000 zł Fundusze europejskie, budżet gminy, budżet państwa, inne. Poprawa stanu sanitarnego wsi Obiekt celu publicznego 6 Tabela 7. Tytuł projektu Planowany okres realizacji Szacunkowy budżet projektu Planowane źródła finansowania Cel Przeznaczenie Wymiana pokrycia dachowego nawy głównej, zakrystii oraz kruchty Kościoła Parafialnego 2010- 2012 500.000 zł Fundusze parafialne, fundusze europejskie, budżet państwa, i inne. Poprawa jakości obiektu zabytkowego Miejsce kultu religijnego Tabela 8. Tytuł projektu Planowany okres realizacji Budżet projektu Planowane źródła finansowania Cel Przeznaczenie Organizacja imprez integracyjno-promocyjnych 2009-2017 40.000 zł Budżet gminy, budżet państwa, budżet samorządu województwa, fundusze europejskie, inne Integracja i aktywizacja społeczności lokalnej, promocja miejscowości Społeczność lokalna, gminna, osoby przyjezdne Przewodniczący Rady Gminy Grzegorz Jatkowski 7