1. Czy zwracasz uwagę na indeks glikemiczny i konserwanty zawarte w kupowanych produktach? Indeks glikemiczny? Dla wielu z nas pojęcie indeksu glikemicznego jest wciąż obce. Odgrywa on jednak znaczącą rolę w dobrze zbilansowanej diecie każdego człowieka i dlatego warto bliżej zapoznać się z tym na pozór dziwnym pojęciem. Czym tak właściwie jest indeks glikemiczny, inaczej zwany wskaźnikiem glikemicznym? Jego zadanie to klasyfikacja produktów żywnościowych po podstawie ich wpływu na poziom glukozy we krwi człowieka na około 2-3 godzin po spożyciu produktu. W bardziej naukowym pojęciu indeks glikemiczny jest definiowany jako średni, procentowy wzrost stężenia glukozy we krwi po spożyciu, przez reprezentatywną statystycznie grupę ludzi, porcji produktu zawierającej 50 gramów przyswajalnych węglowodanów. Wzrost poziomu cukru we krwi w przypadku spożycia 50 gramów glukozy przyjęto jako podstawę skali (100%). Indeks glikemiczny dotyczy tylko węglowodanów, a to dlatego, iż tłuszcze i białka nie powodują znaczącego wzrostu glukozy we krwi. Można to przedstawić za pomocą prostego wzoru: Dlaczego jest on dla nas tak ważny? Indeks glikemiczny może być używany do planowania diety odchudzającej, jednak w przeciwieństwie do takich współczynników jak ilość kalorii czy zawartość tłuszczu różni się znacznie w podobnych produktach (np. różnych odmianach ryżu) i podlega ogromnym zmianom w procesie obróbki, a więc jest trudny w stosowaniu. Im wyższa wartość IG danego produktu, tym wyższy poziom cukru we krwi po jego spożyciu. Produkty o wysokim indeksie powodują zarówno wysoki szczytowy poziom cukru we krwi, jak i szybki jego spadek. Powolne przyswajanie i stopniowy wzrost oraz spadek poziomu cukru we krwi po spożyciu produktów o niskim indeksie glikemicznym, ułatwia kontrolę poziomu cukru we krwi u osób chorych na cukrzycę. Jest to również zalecane dla osób zdrowych, ponieważ powoduje mniejsze wydzielanie insuliny. Wolne przyswajanie pozwala ograniczyć napady głodu. Najkorzystniejsze do spożycia są produkty, których IG nie przekracza 60. Konserwanty Czym są konserwanty i do czego służą? Konserwant (środek konserwujący) – związek chemiczny lub mieszanina związków, powodująca przedłużenie przydatności do spożycia (lub trwałości) produktów spożywczych i przemysłowych. Konserwanty mają za zadanie zapobieganie rozwojowi bakterii, grzybów i wirusów. Wszystkie konserwanty dodawane do produktów spożywczych znajdują się na tzw. "Liście E". Konserwanty mają zakres numerów E200–E299. Jak dzielimy konserwanty: konserwanty chemiczne - to substancje chemiczne, konserwanty naturalne - zalicza się do nich: sól które hamują lub spowalniają niekorzystne procesy (głównie mikrobiologiczne i enzymatyczne) powodujące psucie się i obniżenie jakości żywności. kuchenną, cukier, ocet, przyprawy lub wyekstrahowane z nich olejki oraz substancje wprowadzone do żywności z dymem wędzarniczym. E-260 - Kwas octowy to naturalny środek konserwujący używany przeciw bakteriom i grzybom. Najczęściej występuje w majonezie i kwaśnych produktach. E211 - Benzoesan sodu to najpowszechniej stosowany konserwant. Skutecznie hamuje rozwój drożdży i pleśni. Dodawany jest do przetworów owocowych i warzywnych, a także do sałatek, koncentratu pomidorowego oraz napojów gazowanych. Działa drażniąco na śluzówkę żołądka i może powodować dolegliwości bólowe. Dlatego nie powinien być zbyt często spożywany. E-270 - Kwas mlekowy i mleczany są używane jako środki konserwujące, głównie przeciw drożdżom i grzybom. Substancje te używane są głównie do konserwowania produktów ziemniaczanych. E220 - Dwutlenek siarki dodawany jest do soków owocowych, suszonych owoców oraz win. Nie powinien być zbyt często spożywany gdyż niszczy witaminę B i może powodować reakcje alergiczne. Wybrane konserwanty Jak powiedział Paracelsus – „to dawka czyni truciznę”. Warto o tym pamiętać. I warto wybierać produkty zawierające jak najmniej konserwantów. Dlaczego? Ponieważ dodatkowo obciążają naszą wątrobę, mogą odkładać się w naszych ciałach, a wiele spośród nich stosowanych jest na granicy dopuszczalnej dawki. Szczególnie warto unikać napojów zawierających benzoesanu sodu. Kiedy jemy różne produkty wysokoprzetworzone może okazać się, że przekraczamy kilkakrotnie dopuszczalne dawki dziennego spożycia. A to już może nam zacząć szkodzić. Objawy pojawiają się z czasem. Pamiętaj – jedna zupka chińska – nie wywoła choroby. Gdy dieta jest natomiast zbyt bogata w tego typu produkty, już może mieć negatywny wpływ. Nie warto się bać – stres działa bardziej wyniszczająco… Jednym słowem – żuj z głową! 2. Co najczęściej kupujesz w sklepiku szkolnym? Prezentujemy kilka pomysłów, na zdrowsze zamienniki często spożywanych przez nas produktów Co jest w sklepiku szkolnym Chipsy 100 90 Chrupki kukurydziane 80 Chipsy ziemniaczane solone 70 60 Batonik czekoladowy (z dodatkiem cukru) Wafel (z cukrem) 50 40 Czekolada mleczna 30 Jogurt słodzony 20 Coca Cola 10 Bułeczki drożdżowe 0 Pączki Alternatywa 100 90 80 70 60 Jabłka suszone Marchew surowa Batonik musli (z suszonymi owocami) Ciasteczka owsiane Jogurt naturalny 50 40 30 20 10 0 Czekolada gorzka (>80% kakao) Orzechy włoskie, laskowe, nerkowce, pistacje Świeży sok z marchwi Sok pomidorowy bez cukru 3. Czy chciałbyś coś zmienić w zaopatrzeniu sklepiku szkolnego? Jeśli tak to co? Czy chciałbyś coś zmienić w zaopatrzeniu sklepiku szkolnego? 1. Tak 31% 2. Nie 69% Jeśli tak to co? 1. Owoce 16% 2. Kanapki 35% 6% 3. Sałatki 4. Zdrowa żywność 5. Ceny 19% 10% 14% 6. Inne A tak nasi ankietowani odpowiedzieli na kolejne pytania: 1. Czy zwracasz uwagę na indeks glikemiczny i konserwanty zawarte w kupowanych produktach? 1. Tak. 2. Nie. 15% 0% 23% 3% 3. Zwracam uwagę tylko na konserwanty . 4. Zwracam uwagę tylko na indeks glikemiczny. 22% 37% 5. Nie wiem co to indeks glikemiczny. 6. Nie wiem co to konserwanty. 2. Co najczęściej kupujesz w sklepiku szkolnym? 1. Słodycze (batoniki, cukierki i inne produkty zawierające czekoladę [wysokokaloryczne]. 2. Czipsy. 5% 3%3% 15% 2% 3. Słodkie bułki/Bułki pizzerki itp. 4. Napoje gazowane. 25% 32% 5. Wodę mineralną. 15% 6. Jogurty. 4. Czy w Twojej szkole promowany jest ekologiczny tryb życia? Jeśli tak to w jaki sposób? 5. Jakie zmiany chciałbyś wprowadzić jeśli chodzi o postawy proekologiczne w Twojej szkole? Pytania do gości Podsumowanie Dzisiejsza debata dobiega końca, zatem podsumujmy wnioski do jakich udało nam się dojść. W kwestii zdrowej żywności, uczniowie proponują następujące zmiany: 0 Ograniczenie niezdrowych 0 Organizacja tzw. dni ze produktów w sklepiku szkolnym i zastąpienie ich sałatkami, kanapki, świeżymi owocami i warzywami. 0 Zakupienie przez szkołę maszyny produkującej świeże soki. 0 Publikacja cyklu artykułów w szkolnej gazetce na temat zdrowej żywności. zdrową żywnością, które będą polegały na comiesięcznych akcjach, mających na celu propagowanie ekologicznego jedzenia. 0 Utworzenie szkolnego bloga lub strona WWW o tematyce proekologicznej. Z kolei, jeśli chodzi o recykling i promowanie ekologicznego stylu życia chcielibyśmy, aby zostały podjęte następujące inicjatywy: 0 Umieszczenie na terenie szkoły koszy na śmieci dostosowanych do recyklingu. 0 Prowadzenie rywalizacja między klasowa w zbiórkach: aluminium, zakrętek, makulatury i zużytych baterii. 0 Udział w konkursach i między szkolnych akcjach ekologicznych. 0 Warsztaty plastyczne o tematyce ekologicznej, np. projektowanie materiałowych toreb na zakupy, bądź plakatów, które mogłyby uświetnić nasze szkolne korytarze. 0 Powołanie koła ekologicznego, 0 0 0 0 np. Ligi Ochrony Przyrody. Rozmowy na temat ekologii na lekcjach wychowawczych. Szkoła to nie tropiki, z głową używajmy ogrzewania. Ograniczenie torebek foliowych w sklepiku szkolnym, zamiana popularnych „foliówek” na torby papierowe. Organizowanie zajęć terenowych, zarówno w formie odwiedzania instytucji związanych z ochroną środowiska, jak i obcowania z przyrodą (na łonie natury). Czy w Twojej szkole lub pracy są kosze do segregacji śmieci? 0% 2% 17% 1. Tak 2. Nie 81% 3. W szkole tak w pracy nie 4. W pracy tak w szkole nie Dziękujemy za uwagę