doc - Chomikuj

calosc1(1).doc
(2478 KB) Pobierz
ZARYS CHIRURGII
PODRĘCZNIK
DLA STUDENTÓW STOMATOLOGII
POD REDAKCJĄ
ZYGMUNTA GRZEBIENIAKA
AKADEMIA MEDYCZNA WE WROCŁAWIU
WROCŁAW 2002
KOMITET REDAKCYJNY
Przewodniczący
prof. dr hab. Zygmunt Grzebieniak
Autorzy
dr med. Anil Kumar Agrawal, lek. med. Tomasz Bąk,
prof. dr hab. Andrzej Gładysz, lek. med. Tomasz Grzebieniak,
prof. dr hab. Zygmunt Grzebieniak, lek. med. Witold Jakubaszko,
dr med. Jerzy H. Karwacki, lek. med. Abdo Katib, dr med. Jan Kazanowski,
dr med. Jacek Kibler, dr hab. Wojciech Kielan, dr med. Jan Koźmiński,
dr psych. Krystyna Kuchtyn, prof. dr hab. Bogdan Łazarkiewicz,
lek. stom. Irma Maag, dr med. Anna Machaj, dr med. Jerzy Medyński,
dr med. Magdalena Milan, lek. med. Paweł Piekarz, dr hab. Jerzy Rudnicki,
dr med. Amin Salih, dr med. Adam Skalski, lek. med. Aleksander Stal,
dr med. Romuald Ściborski, lek. med. Marek Ściebura,
dr med. Robert Tarnawa, dr med. Jacek Winowski, dr med. Marek Woytoń
Opracowanie redakcyjne
mgr Urszula Mądrzak
Skład
mgr inż. Grzegorz Chrzanowski
Druk
Wrocławska Drukarnia Naukowa im. S. Kulczyńskiego Sp. z o.o.
ISBN 83-7055-221-8
Książka, którą oddajemy do rąk czytelnika, jest przeznaczona przede wszystkim dla studentów stomatologii.
Mogą z niej korzystać również studenci medycyny.
Na rynku księgarskim jest wiele pozycji poświęconych różnym dziedzinom medycyny, w tym i chirurgii, brak jest
jednak podręcznika przeznaczonego dla studentów stomatologii. Przed przystąpieniem do pracy nad tą książką
zwróciłem się do prorektorów do spraw dydaktyki wszystkich akademii medycznych w Polsce z prośbą o uwagi
dotyczące przede wszystkim treści, które powinny być zawarte w tego typu podręczniku, kierowanym do
określonego odbiorcy. Otrzymałem wiele listów od kierowników katedr i klinik chirurgicznych, prowadzących zajęcia
z chirurgii właśnie dla adeptów stomatologii, za które w tym miejscu wszystkim serdecznie dziękuję. Podczas
pisania podręcznika uwzględniliśmy wszystkie uwagi, rady i propozycje programowe zawarte w listach i w taki
właśnie sposób powstało niniejsze opracowanie.
Wszystkim autorom składam serdeczne podziękowanie za trud włożony w napisanie poszczególnych
rozdziałów, a redaktorom technicznym dziękuję za pracę nad kształtem tego wydawnictwa.
Zygmunt Grzebieniak
17
Profilaktyka zakażeń wirusami hepatropowymi...
ANDRZEJ GŁADYSZ, ANNA MACHAJ
PROFILAKTYKA ZAKAŻEŃ WIRUSAMI HEPATROPOWYMI (B I C) ORAZ HIV
W PRAKTYCE STOMATOLOGICZNEJ
Zakażenia nabywane w placówkach służby zdrowia, tzw. zakażenia szpitalne stanowią obecnie nie tylko
poważny problem medyczny, ale także finansowy i prawny.
Drobnoustroje wywołujące zakażenia szpitalne mogą pochodzić zarówno z szeroko pojętego
środowiska szpitalnego, jak i normalnej mikroflory człowieka. Mogą one być przenoszone w relacji lekarzpacjent i odwrotnie, a także między pacjentami.
Rozprzestrzeniać się mogą:
 drogą powietrzno-pyłkową – dotyczy to głównie wirusów wywołujących zapalenia górnych dróg
oddechowych (RSV, grypy, paragrypy), wirusów różyczki, odry, świnki, a także prątków gruźlicy; w
gabinetach stomatologicznych ta droga jest wysoce prawdopodobna w związku z powstającymi w czasie
zabiegów stomatologicznych aerozolami wodno-powietrznymi z wysoko obrotowych turbin
dentystycznych;
 drogą kontaktową (bezpośrednio lub pośrednio) – stanowi ona ryzyko zakażenia ran operacyjnych;
 drogą parenteralną – wskutek zabiegów związanych z naruszeniem ciągłości tkanek i śluzówek bądź
w następstwie ekspozycji błon śluzowych na materiał zakaźny lub po transfuzjach krwi i preparatów
krwiopochodnych.
Materiałem najczęściej uznawanym za zakaźny jest krew i jej preparaty. Podkreślić jednak należy, że
podobne zagrożenie stanowią inne tkanki, wydzieliny i wydaliny pochodzące od pacjenta. Dlatego też każdy
materiał biologiczny należy traktować jako potencjalnie zakażony, podobnie jak i wszystkich pacjentów
zgłaszających się do gabinetu stomatologicznego, niezależnie od ujawnionej choroby czy posiadanych
wyników. Jest to tym bardziej istotne, że jama ustna, zasiedlona przez liczne saprofityczne i patogenne
mikroorganizmy, stanowi specyficzne pole zabiegowe, którego wyjałowienie nie jest możliwe. Bytujące na
błonie śluzowej jamy ustnej, a także obecne w ślinie, plwocinie, wydzielinie nosogardzieli czy też krwi
mikroorganizmy są przyczyną skażenia nie tylko rąk stomatologa, ale i całego środowiska jego pracy.
Zanieczyszczeniu mikrobiologicznemu ulegają używane narzędzia, sprzęt, materiały i meble.
Obecnie jednymi z częściej spotykanych zakażeń w placówkach medycznych są wirusowe zapalenia
wątroby (wzw). Możliwość zakażenia wirusem HIV jest zdecydowanie mniejsza, mimo że wciąż budzi
większe emocje.
Wirusowe zapalenia wątroby są wywoływane przez kilka niespokrewnionych ze sobą czynników.
Z epidemiologicznych (łatwiejsze przenoszenie się, mała ilość niezbędna do zakażenia) i klinicznych
względów (zakażenia przewlekłe doprowadzają do marskości czy raka pierwotnego wątroby) praktyczne
znaczenie mają zakażenia wywołane wirusami B i C hepatitis.
Wirusowe zapalenie wątroby typu B
Przyjmuje się, że wirus typu B zapalenia wątroby jest najważniejszym czynnikiem ryzyka zawodowego,
z którym stykają się pracownicy służby zdrowia.
W ostatnim dziesięcioleciu w Polsce co roku notowanych jest blisko 12 tysięcy zachorowań na choroby
zawodowe, z czego około 10% stanowią choroby zakaźne i inwazyjne. Wśród tych ostatnich około 70%
to zachorowania na wirusowe zapalenie wątroby.
Ryzyko zawodowych zakażeń HBV warunkuje odsetek nosicieli HBs Ag oraz innych znaczników
świadczących o przebytym zakażeniu (kontakcie) HBV występujących w populacji. W Polsce, według
danych PZH i Instytutu Hematologii i Transfuzjologii, odsetek ten kształtuje się następująco: w populacji
ogólnej – przeciętnie 1,5%, wśród chorych hospitalizowanych – od 3 do 6% i wśród pracowników
medycznych mających kontakt z krwią do 55%, w okresie sprzed wprowadzenia szczepień ochronnych.
Na zakażenie wirusem HBV są narażeni pracownicy medyczni, którzy mają kontakt fizyczny z krwią lub
potencjalnie zakaźnymi płynami ustrojowymi. Szczególne miejsce zajmują pracownicy specjalności
zabiegowych wraz z osobami współpracującymi (pielęgniarki, pracownicy laboratoriów), ale również
stomatolodzy i higieniści stomatologiczni oraz cały personel paramedyczny pogotowia. Dotyczy to także
personelu pomocniczego zajmującego się dezynfekcją, czyszczeniem narzędzi i sprzętu medycznego
wielokrotnego użycia (pracownicy sterylizatorni) oraz pracownicy zatrudnieni przy usuwaniu sprzętu
jednorazowego użytku.
Z dyscyplin stomatologicznych na zakażenie szczególnie są narażeni chirurdzy, peridontolodzy, rzadziej
pracujący w stomatologii dziecięcej, zachowawczej, najrzadziej ortodonci i protetycy. Częstość
zachorowań na wzw wśród stomatologów wynosi około 14%.
Wirus HBV należy do grupy Hepadnawirusów. Jest wirusem DNA o średnicy 42 nm (cząstka Dane’a).
DNA wirusa jest umieszczony w rdzeniu zawierającym białka oznaczone jako HbcAg i HBeAg. Rdzeń jest
opłaszczony białkiem HBs, określanym jako antygen powierzchniowy.
Serologiczne markery zakażenia HBV i ich znaczenie przedstawiono w tabeli 1.
Tabela 1. Serologiczne markery zakażenia HBV
MARKER
HbsAg
Anty-HBs
Anty-HBc
HBeAg
Anty-Hbe
ZNACZENIE
Antygen HBs – pierwszy (najwcześniejszy w praktyce rutynowej)
marker zakażenia i marker zakażenia przewlekłego
Przeciwciała przeciwko antygenowi HBs. Pojawienie się ich
od 1 do 4 miesiąca po wystąpieniu objawów wzw oznacza kliniczne
wyzdrowienie i odporność
Przeciwciała przeciw antygenowi HBc. Marker wczesnego zakażenia
(w klasie IgM), obecny w trakcie zakażenia przewlekłego (w klasie
IgG). Wskazuje na przebyte zakażenie (często jako jedyny marker)
Antygen Hbe – podczas pierwszych 3-6 tygodni zakażenia wskazuje
na najbardziej zakaźny okres. Przetrwanie tego markera powyżej
10 tygodni jest rokowniczą zapowiedzią przejścia zapalenia ostrego
w przewlekłe
Przeciwciała przeciwko antygenowi HBe. W zakażeniu ostrym
pojawienie się tych przeciwciał wskazuje na pomyślne zakończenie
zakażenia. Przetrwanie ich łącznie z anty-HBc przy braku HbsAg
jest dowodem na odporność na zakażenie HBV
Ostre zakażenie HBV wywołuje odpornościową odpowiedź humoralną i komórkową. Dochodzi do
eliminacji antygenów i syntezy homologicznych przeciwciał. Najczulszym znacznikiem replikacji HBV jest
wykrycie w surowicy krwi HBV DNA (metodą hybrydyzacji lub PCR).
Materiałem najczęściej stającym się źródłem zakażenia HBV jest krew i jej preparaty, jednak podobne
zagrożenie stanowią inne tkanki, wydzieliny i wydaliny (płyn mózgowo-rdzeniowy, puchlinowy, opłucnowy,
osierdziowy, wydzielina pochwy, nasienie, płyn maziowy, mleko kobiece, ślina). Wirus HBV występuje w
bardzo wysokim stężeniu w surowicy krwi i płynach ustrojowych. Zakaźność śliny jest stosunkowo niska,
ale możliwa. Do zakażenia wystarczy 0,00004 ml krwi – czyli ilość niewidoczna gołym okiem. Ryzyko
zakażenia wskutek przezskórnej ekspozycji na krew pacjentów zakażonych HBV wynosi 5-30%. Zależy
ono od:
 częstości zakażeń występujących w populacji,
 ilości cząsteczek wirusa w materiale biologicznym,
 rodzaju ekspozycji.
Zakażenie HBV może być wynikiem zarówno wypadku przy pracy (uszkodzenie ciągłości skóry ostrym
narzędziem), jak i tak częstych drobnych urazów (ukłucie igłą iniekcyjną, otarcie naskórka), może nastąpić
również przez istniejące już wcześniej uszkodzenia skóry.
...
Plik z chomika:
patrycja.zytex
Inne pliki z tego folderu:


pnż-farmacja(pp97).ppt (63837 KB)
Zatorowosc_plucna.ppt (12819 KB)
Zatorowość płucna.ppt (12822 KB)
 chir endvasc(2).ppt (9167 KB)
 Chirurgia watroby(1).ppt (9169 KB)

Inne foldery tego chomika:


Zgłoś jeśli naruszono regulamin







Strona główna
Aktualności
Kontakt
Dla Mediów
Dział Pomocy
Opinie
Program partnerski




Regulamin serwisu
Polityka prywatności
Ochrona praw autorskich
Platforma wydawców
Copyright © 2012 Chomikuj.pl
Anestezjologia
Biochemia i Biofizyka
 Dietetyka