Zasada najmocniejszego ogniwa

advertisement
T. Mayer – Prawda kontra
precyzja w ekonomii
Dorota Sławińska
„Lepiej jest mieć rację w sposób nieprecyzyjny,
niż być precyzyjnie w błędzie”
Plan prezentacji
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Zasada najmocniejszego ogniwa
Przykłady stosowania zasady najmocniejszego ogniwa
Teoria niespójności czasowej
Szkody wyrządzone przez zasadę najmocniejszego ogniwa
Inne problemy związane z nadmiernym formalizmem w
ekonomii
Najważniejsze wnioski
T. Mayer - Prawda kontra precyzja w ekonomii
„Typowy artykuł z dziedziny ekonomii ma teoretyczne jądro, w
którym każdy krok jest wypracowany z wielką starannością, oraz
inne części, w których wywody są znacznie mniej precyzyjne”
Zasada najmocniejszego ogniwa – postępowanie polegające na
skupieniu uwagi na najmocniejszej części argumentacji, a
następnie przeniesieniu jej siły dowodowej na całość
argumentacji
„…to w gruncie rzeczy błahe zajęcie, jeśli w łańcuchu złożonym z
ogniw o niejednakowej wytrzymałości, cały wysiłek kierujemy na
umocnienie i polerowanie tych ogniw, które i tak już są
najtrwalsze” – Hahn, Matthews
„…w głównym nurcie ekonomii pewne aspekty są doprowadzone
do 20-cyfrowej dokładności, podczas gdy inne są
zaokrąglane do dwóch cyfr” – D. Collander
Teza: Zasada najmocniejszego ogniwa dość często
zniekształca analizę ekonomiczną
T. Mayer - Prawda kontra precyzja w ekonomii
Przykłady stosowania zasady najmocniejszego ogniwa
1. Teoria wzrostu gospodarczego – formalna analiza
akumulacji kapitału jako czynnik najważniejszy
2. Racjonowanie kredytu - asymetryczna informacja
stwarza bodźce do racjonowania kredytu – uogólnienie
pojedynczego przypadku
3. Debata na temat polityki pieniężnej – monetaryści
kontra keynesiści
4. Transakcyjny popyt na pieniądz według Baumola
5. Wybór celu polityki pieniężnej – William Poole
6. Test ilościowej teorii pieniądza Richarda Todda
T. Mayer - Prawda kontra precyzja w ekonomii
Teoria wzrostu gospodarczego
• A. Smith
• Trzy główne cechy
• Akumulacja kapitału – najbardziej kwantyfikowalna i
możliwa do sformalizowania
• Z biegiem czasu struktura analizy wzrostu gospodarczego
rozwijała się wokół formalnej analizy akumulacji kapitału,
podczas gdy inne czynniki zanikały w jej tle
T. Mayer - Prawda kontra precyzja w ekonomii
Racjonowanie kredytu
Rygorystyczny dowód: asymetryczna informacja
stwarza bodźce do racjonowania kredytu
ALE
Model tłumaczy tylko niewielką część obserwowanych
rozmiarów racjonowania kredytu
WNIOSEK
Nie można przejść z łatwością od jednego przypadku
wyjaśniającego do ogólnego wytłumaczenia zjawiska
T. Mayer - Prawda kontra precyzja w ekonomii
Debata na temat polityki pieniężnej
Monetaryści - stają w obronie stałego wzrostu zasobu pieniądza,
ponieważ:
• wątpią, czy bank centralny posiada wymaganą wiedzę
potrzebną do prowadzenia skutecznej polityki stabilizacyjnej
ORAZ
• zgodnie z teorią wyboru publicznego, nie mają zaufania do
motywów jego działań
Keynesiści - mogą rygorystycznie pokazać, że istnieje
dyskrecjonalna polityka, która jest lepsza niż reguła pieniężna
(lub co najmniej równie dobra)
ALE
Nie mogą wykazać w sposób rygorystyczny, że domysły
monetarystów co do postępowania banku centralnego
są błędne i dlatego po prostu je ignorują
Transakcyjny popyt na pieniądz według Baumola
Reguła pierwiastka kwadratowego dla popytu na pieniądz:
elastyczność popytu transakcyjnego na pieniądz względem dochodu
wynosi 0,5 a elastyczność względem stopy procentowej -0,5
ZAŁOŻENIA: wszystkie płatności są otrzymywane w formie obligacji,
koszty maklerskie są proporcjonalne do wielkości transakcji
DRUGI MODEL - odejście od powyższych założeń – reguła
pierwiastka kwadratowego nie zachowuje swej ważności
Pomimo tego, wnioski z drugiego modelu są często ignorowane, a
liczne podręczniki przedstawiają model pierwiastka kwadratowego
bez wymienienia jego założeń i bez ostrzeżenia studentów, że jest to
szczególny, nierealistyczny przypadek, np. Hall, Taylor, 1995;
Dornbusch, Fischer, 1990
T. Mayer - Prawda kontra precyzja w ekonomii
Wybór celu polityki pieniężnej – W. Poole
System Rezerwy Federalnej powinien wyznaczać docelowy zasób
pieniądza, jeżeli nieprzewidziane wstrząsy przybierają większe
rozmiary w przypadku krzywej IS niż krzywej LM, natomiast w
przeciwnym przypadku winien on wyznaczać docelową stopę
procentową.
ZARZUT: Rezerwa Federalna nie postępuje według tej reguły
W RZECZYWISTOŚCI ważniejszy był całkiem prosty zarzut, który nie
nadawał się do formalnej analizy: Rezerwa Federalna nie
wyznaczała docelowej stopy procentowej na poziomie sprzyjającym
stabilizacji produktu krajowego brutto
W KONSEKWENCJI: ekonomiści krytykowali politykę pieniężną
na niewłaściwych podstawach
T. Mayer - Prawda kontra precyzja w ekonomii
Test ilościowej teorii pieniądza
Richard Todd zastanawiając się nad tym, czy bardziej
wiarygodne są modele operujące miesięcznymi, czy kwartalnymi
danymi, dochodzi do wniosku, że te pierwsze opierają się na
mniej wiarygodnych danych, te ostatnie jednak w większym
stopniu ulegają wypaczeniom agregacyjnym.
Błędu wynikającego ze stosowania mniej wiarygodnych danych
miesięcznych nie można oszacować, ale Todd oszacował błąd
wynikający ze zniekształcenia agregacyjnego, po czym doszedł
do wniosku, że …to co nie daje się zmierzyć i wymodelować
jest bez znaczenia i może nie być brane pod uwagę!
T. Mayer - Prawda kontra precyzja w ekonomii
Teoria niespójności czasowej w zastosowaniu do
polityki pieniężnej
Bank centralny wywołuje inflację
zawyżone oszacowanie płac
realnych
zwiększenie nakładów pracy
wzrost produkcji
większe dochody budżetowe. W długim okresie ta polityka nie działa
ponieważ podmioty rynkowe rozpoznają intencje banku i reagują
wzrostem płac i cen.
Niespójność w czasie stała się kluczowym tematem dyskusji o
polityce pieniężnej, ponieważ pozwala na precyzyjne modelowanie
niektórych kroków wysuwanych w tej dyskusji na korzyść reguł
pieniężnych.
Ten pierwszorzędny przykład zasady najmocniejszego ogniwa
pokazuje, jak posługiwanie się teorią gier może stwarzać
dodatkową iluzję rygorystycznej prawdy naukowej.
T. Mayer - Prawda kontra precyzja w ekonomii
Teoria niespójności czasowej w zastosowaniu do
polityki pieniężnej – c.d.
WNIOSEK: Bank centralny mógłby zmierzać do zbyt
wysokiego poziomu produkcji, co prowadziłoby do wyższej
inflacji zamiast do większej produkcji.
Mayer: „Można było do tego dojść w drodze krótkiej słownej
dyskusji (…) zaś czas zaoszczędzony przez zaniechanie
budowy modeli opartych na teorii gier można byłoby
wówczas wykorzystać na stwierdzenie, czy niespójność w
czasie rzeczywiście odgrywa znacząca rolę w polityce banku
centralnego i w zjawiskach inflacji”.
T. Mayer - Prawda kontra precyzja w ekonomii
Szkody wyrządzone przez zasadę najmocniejszego
ogniwa
Niewłaściwa alokacja wysiłków – przeznaczanie zbyt małej ilości
czasu na przemyślenie i weryfikację słabszych części argumentacji
Pozorna precyzja modelu, która wywołuje całkiem mylne wrażenie
faktycznie osiągniętego celu; pomijanie problemów dyskretnym
milczeniem bez próby ich wyjaśnienia
T. Mayer - Prawda kontra precyzja w ekonomii
Inne problemy związane z nadmiernym formalizmem
w ekonomii
1. Wypaczone doradztwo polityczne – doradcy
decydentów politycznych mogą interpretować dużą
liczbę artykułów na temat danej idei jako wskaźnik jej
dużego znaczenia
2. Pozbawianie ważności dowodów okolicznościowych –
ekonomiści nie uwzględniają dostępnych informacji
dotyczących spraw, dla których nie można uzyskać
dowodu o odpowiednio wysokiej mocy
3. Formalizm stanowi przeszkodę w odsiewaniu
nieważnych hipotez oraz utrudnia wzajemne
komunikowanie się przez wykluczanie z dyskusji
tych, którzy są blokowani przez matematykę
4. Problem danych
T. Mayer - Prawda kontra precyzja w ekonomii
Problem danych w ekonomii
„Genialne wysiłki podejmowane w celu wyczesania choć
odrobiny dowodów z danych nie nadających się do tego są
przyjmowane z wielkim aplauzem; natomiast tworzenie
narzędzi do zbierania lepszych informacji uważa się na ogół za
robotę dla murzyna” – Alice Rivlin
„W zbyt wielu przypadkach skomplikowana analiza
statystyczna jest przeprowadzana na zbiorze danych, których
dokładne znaczenie i ważność nie są znane autorowi…” –
Leontief
„Prawdziwa wartość pracy opartej na nieadekwatnych
danych nie poprawi się w jakiś magiczny sposób przez to,
że brakuje lepszych danych” - Mayer
T. Mayer - Prawda kontra precyzja w ekonomii
Najważniejsze wnioski
! Akceptacja zasady najmocniejszego ogniwa wypacza analizę
ekonomiczną
! Nadmierny formalizm doprowadza ekonomistów do
zajmowania się problemami, które są raczej trudne, niż ważne
! Zbyt lekceważący stosunek ekonomistów do jakości i
wiarygodności danych oraz sposobów ich gromadzenia może
prowadzić do poważnych błędów badawczych
T. Mayer - Prawda kontra precyzja w ekonomii
Dziękuję za uwagę!
T. Mayer - Prawda kontra precyzja w ekonomii
Download