Układ krążenia część II
advertisement
Układ krążenia część II krew • Całkowita objętość krwi wypełniająca łożysko naczyniowe stanowi 1/20 masy ciała • Krew składa się z elementów upostaciowanych:erytrocytów,leukocytów, trombocytów oraz z osocza • Elementy morfotyczne stanowią mniej niż 50% objętości krwi • W składzie krwi u mężczyzn i kobiet występują ilościowe róznice Rola krwi w organizmie • Transport tlenu z płuc do tkanek • transport dwutlenku węgla z tkanek do płuc • transport do wszystkich tkanek produktów energetycznych i budulcowych wchłoniętych z przewodu pokarmowego • Transport produktów przemiany materii do nerek • Transport hormonów • Magazynuje hormony poprzez wiązanie ich z białkami osocza • Wyrównuje ciśnienie osmotyczne we wszystkich tkankach • Wyrównuje stężenie jonów wodorowych w organizmie • Bierze udział w termoregulacji • Tworzy barierę przed inwazją drobnoustrojów:leukocyty ,makrofagi,przeciwciała,układ dopełniacza • Pełni formę pamięci immunologicznej Tkanka krwiotwórcza • Centralne tkanki hematopetyczne:szpik czerwony i grasica • Obwodowe tkanki hematopetyczne:węzły chłonne,grudki chłonne w błonach śluzowych i śledziona Szpik kostny • Zawarty jest w częściach gąbczastych kości płaskich,w mostku,żebrach,,kościach biodrowych,trzonach kręgów,w sąsiedztwie nasad kości długich • W skład szpiku czerwonego wchodzą :komórki hamatopoetyczne w różnym stopniu zróżnicowania,adipocyty,komórki zrębu,komórki stanowiące ściany zatok szpikowych(komórki przydanki i śródbłonka),komórki bariery Zrąb szpiku kostnego • Komórki zrębu są to komórki siateczki które stanowią zawieszenie tkanki szpikowej.pełnia funkcję podporowa i żerną(pochłaniają jądra komórkowe wydalane przez dojrzałe erytrocyty),wydzielaja czynniki wzrostowe,leukotrieny,cytokininy,prostagla ndyny,chemoprzekaźniki Komórki bariery • Komórki te mają zdolność kurczenia się łącząc się ze sobą otaczają kolonie komórek hematopoetycznych,chroniąc je przed działaniem czynników niepożądanych • Wszystkie elementy morfotyczne krwi powstają z z komórki szpiku pluripotencjalnej hematopoetycznej pnia • Pod wpływem czynnika wzrostowego granulocytów(il-1,il-6,il-7,il-10,il-11,il-12) z komórki pluripotencjalnej powstają komórki macierzyste nieukierunkowane i komórki macierzyste limfoidalne Komórki macierzyste nieukierunkowane • Przekształcaja się w : • Komórki ukierunkowane linii erytrocytów • Komórki ukierunkowane granulocytów i makrofagów • Komórki macierzyste linii eozynofilów • Komórki macierzyste linii bazofilów • Komórki ukierunkowane linii megakariocytów Komórki macierzyste limfoidalne • Przekształcają się w szpiku w limfocyty pre-B i limfocyty pre-T oraz limfocyty NK • • • • • • • • • erytropoeza Komórka ukierunkowana linii erytrocytów (BFUE) Komórka macierzysta linii erytrocytów(CFU-E) Proerytroblasty Erytroblasty zasadochłonne Ii II Erytroblasty polichromatofilne W erytroblastach cytoplazma wypełnia się hemoglobiną Erytroblasty ortochromatyczne przechodzą do zatok żylnych szpiku zostawiając tam jądra komórkowe przechodząc w retikulocyty Cykl rozwojowy erytrocytów trwa ok..5 dni We krwi obwodowej retikulocyty stanowią • Czynnikiem pobudzajacym erytropoezę jest ERYTROPOETYNA,wytwarzana w85% w nerkach i 15% w wątrobie • Spadek prężności tlenu we krwi powoduje • wzrost wytwarzania erytropoetyny • Erytroblasty pozyskuja jony żelaza za pośrednictwem białka transferyny • Prawidłowa erytropoeza zależy od witaminy B12i kwasu foliowego • W regulacji erytropoezy uczestniczą hormony gruczołu tarczowego(T3iT4)pobudzajaco • Hormony płciowe-androgeny pobudzaja,metabolity estrogenów hamuja granulocytopoeza • NEUTROFILE -granulocyty obojętnochłonne pochodzą z komórki macierzystej linii neutrofilów(CFU-G) • Z nich powstają mieloblasty-promielocytymielocyty • Proliferacja i dojrzewanie komórek linii neutrofilowej zachodzi po wpływem czynników:czynnika wzrosrowego granulocytów,czynnika wzrostowego pierwszego,czynnika wzrostowego granulocytów i makrofagów • Dalszy etap to dojrzewanie bez mitotycznego podziału,powstają:matamielocyty i nuetrofile o jądrach komórkowych pałeczkowatych i segmentowych.Czas trwania cyklu wynosi 6-7 dni makrofagi • Duże komórki żerne występujące w tkankach i szpiku czerwonym • Te same komórki krążące we krwi nazywamy monocytami • Powstają z komórki macierzystej makrofagów CFU-M) proliferując i różnicując się przechodząc etapy:monoblastów ,promonocytów i monocytów • Czas trwania cyklu wynosi od 1 do3 dni • TROMBOCYTY-płytkitrombocytopoeza krwi są to krążące we krwi fragmenty cytoplazmy megakariocytów • Komórka macierzysta megakariocytów kończy etap proliferacji w szpiku kostnym • Komórka ta dzieli się od 2 do 5 razy pod wpływem IL-3 i czynnika wzrostowego granulocytów i makrofagów. • Powstają kolejno :promegakarioblastymegakarioblasty-megakariocyty-trombocyty. • Czynnik powodujący uwalnianie do szpiku trombocytów to trombopoetyna limfocytopoeza • Zachodzi w tkankach limfoidalnych centralnych(szpik kostny i grasica)oraz obwodowych • W szpiku kostnym czerwonym z komórek macierzystych powstają limfocyty pre-B,część komórek krążąc we krwi przechodzi przez grasicę dają początek limfocytom pre-T • Limfocyty pre-B dojrzewając w szpiku przechodzą w limfocyty B wytwarzające przeciwciała • limfocyty pre-T które wyszły w grasicy poza naczynia krwionośne przechodzą w tymocytylimfocyty T • Limfocyty B i T krążą we krwi ,osiadają w tkankach limfoidalnych obwodowych,gdzie dzielą się i powracają do krwi. • Limfocyty B opuszczając szpik mają w błonie komórkowej antygen głównego układu zgodności tkankowej(MHC) • Limfocyt5y pre-T które z krwi dostają sięgrasica do grasicy osiadają w korze grasicy,przekształcając się w tymocyty. • Tymocyty przenikają w głąb kory do granicy rdzeniowej grasicy,przechodząc proces dojrzewania stykając się z komórkami zrębu grasicy • Komórki zrębu grasicy oddziałują na dojrzewanie tymocytów poprzez wydzielanie tymozyny oraz kontrolują występowanie w błonie komórkowej ludzkiego leukocytarnego antygenu-HLA • W procesie dojrzewania w grasicy około 95% tymocytów ginie,tylko5% jest uwalniane z grasicy do krwi jako limfocyty T immunologicznie kompetentne,które docierają do śledziony i tam są ostatecznie kształtowane Węzły chłonne i grudki chłonne • Obwodowa tkanka limfoidalna • Limfocyty napływają do węzłów z chłonką • Limfocyty T zatrzymują się w miąższu węzłów w strefie przykorowej,tam dzielą się tworząc ośrodki rozmnażania • Limfocyty B wnikają do warstwy podtorebkowej jako ośrodki rozmnażania • • • • • • śledziona Przepływa przez nią krew -5% pojemności minutowej serca w spoczynku Krew tętnicza przepływa przez miazgę białą utworzoną przez grudki chłonne należące do obwodowego układu limfoidalnego Krew żylna odpływa od miazgi czerwonej Śledziona stanowi filtr dla elementów morfotycznych krwi Pierwszy filtr to miazga biała –zatrzymuje wybiórczo limfocyty T i B Drugi filtr to strefa przejściowa pomiędzy miazgą białą a czerwoną gdzie zatrzymują się uszkodzone erytrocyty,granulocyty,trombocyty,mikroorganizmy,monocyty które przekształcają się w makrofagi • Miazga czerwona stanowi ostatni filtr zatrzymujący wszystkie elementy morfotyczne krwi • Zachodzą w śledzionie procesy: • Wytwarzanie limfocytów • Niszczenie trombocytów • Rozpad starych erytrocytów poprzez układ siateczkowo-śródbłonkowy
