rev.1 2014-05-09 Próbki pediatryczne w hematologii Analizatory XS-1000i oraz XS-800i są odpowiednie dla laboratoriów wykonujących niewielkie ilości badań. Należą do klasy X analizatorów Sysmex, które posiadają unikalny system fluorescencyjnej cytometrii przepływowej służący do różnicowania krwinek białych (WBC). Te dwa analizatory różnią się tylko sposobem podawania próbki. XS-800i wymaga próbek otwartych, natomiast XS-1000i umożliwia również pomiar próbek zamkniętych. XS-1000i może być również wyposażony w podajnik. z objawami klinicznymi. Niektóre parametry dostarczane przez serię XS w połączeniu z cytokinami IL-6 oraz IL-8 i wartością CRP (białko C-reaktywne) mogą pomóc w bardzo wczesnym rozpoznaniu ciężkiego zakażenia. Badania przeprowadzone na noworodkach wykazały, że liczba niedojrzałych granulocytów wzrasta znacznie wcześniej niż wartość CRP, które zmienia się dopiero po 12 godzinach2. Dzięki fluorescencyjnej cytometrii, XS umożliwia wykrycie niedojrzałych granulocytów w próbce krwi poprzez wydanie odpowiedniego komunikatu. Ponadto, jako parametry badawcze dostępne są wartości bezwzględne i odsetkowe. Gdy tylko zostaną wykryte metamielocyty, mielocyty lub promielocyty, wydawana jest flaga sygnalizująca obecność niedojrzałych granulocytów „Imm Gran?”. W przypadku obecności pałek aparat wyświetla informację „Left shift”. Które cechy są szczególnie odpowiednie do pomiaru próbek pediatrycznych? Jakie dodatkowe informacje są dostępne dzięki zastosowaniu fluorescencyjnej cytometrii przepływowej? Niemowlęta mogą stanowić nie lada wyzwanie, szczególnie podczas pierwszych dni życia, z powodu ich niedojrzałego systemu immunologicznego. Poza charakterystycznymi cechami, takimi jak występowanie erytroblastów lub podwyższonej wartości niedojrzałych granulocytów, wymagają bardzo dobrej jakości testów laboratoryjnych, szczególnie w przypadku sepsy i wstrząsu septycznego. Zakażenia szpitalne stanowią najczęstszą przyczynę zachorowalności i umieralności w czasie pierwszych dni życia. Śmiertelność spowodowana ciężką sepsą oraz wstrząsem septycznym odpowiednio wynosi 2530% oraz 40-70%1. W takich przypadkach tylko badania biochemiczne i hematologiczne mogą na czas dostarczyć informację o chorobie, równolegle Kolejną zaletą serii XS jest możliwość wykrycia limfocytów wytwarzających przeciwciała (limfocytów reaktywnych), takich jak komórki limfoplazmatyczne, immunocyty i komórki plazmatyczne. Aktywowane limfocyty B pojawiają się jako populacja komórek o podwyższonej fluorescencji. Ich obecność jest sygnalizowana flagą „Atypical Ly?”. Ponadto, informacje dodatkowe – wartości odsetkowe i bezwzględne można uzyskać z parametru badawczego „Other”. Poniższe przykłady przedstawiają nieprawidłowości na skatergramie DIFF dla próbek pediatrycznych: Ryc. 1. Populacja niedojrzałych granulocytów wywołuje flagę "Imm Gran?" Copyright Sysmex Polska Sp. z o.o. 1 rev.1 2014-05-09 Ryc. 2. atypowe limfocyty w obszarze od podwyższonej fluorescencji wywołują flagę "Atypical Ly?" Przykład 1: Niedojrzałe granulocyty 17-dniowe niemowlę. Na skatergramie 5-DIFF wyraźnie widoczna jest populacja niedojrzałych granulocytów i wyświetlona jest flaga „Imm Gran?” Informacja z zakładki parametrów badawczych wskazuje wartość IG=2,2% Przykład 3: Erytroblasty u noworodków Obecność erytroblastów we krwi obwodowej w czasie pierwszych dni życia jest cechą szczególną noworodków. Dlatego zaletą aparatu XS jest możliwość rozpoznania tych komórek i wystawienia odpowiedniego komunikatu w postaci flagi „NRBC?” w przypadku ich obecności. W ten sposób użytkownik, uzyskuje informacje, że (jeżeli to konieczne) liczba WBC powinna być skorygowana. Przykład 2: Atypowe limfocyty Dziecko ma 13 miesięcy. Próbka krwi zawiera podejrzanie wysoką liczbę atypowych limfocytów. Na skatergramie 5-DIFF widoczne są limfocyty w obszarze podwyższonej fluorescencji, co daje odpowiednią flagę ostrzegawczą „Atypical Ly?”. Populacja ta na skatergramie przyjmuje kolor fioletowy, podobnie jak prawidłowe limfocyty, wywodzące się z tego samego rodzaju komórki. Parametr badawczy „Other” wskazuje wartość 1%. Specyfikacja przystosowana do pomiaru próbek pediatrycznych Pobieranie próbek jest często czynnikiem ograniczającym u niemowląt i noworodków, ponieważ dostępna jest tylko niewielka ilość krwi. Ryc. 3. flaga "NRBC?" wskazuje na prawdopodobną obecność erytroblastów w próbce Copyright Sysmex Polska Sp. z o.o. 2 rev.1 2014-05-09 Biorąc to pod uwagę, objętość aspiracji w analizatorach XS wynosi jedynie 20 µl. Poza bardzo dobrą jakością wyniku, użytkownicy podkreślają funkcjonalne zalety serii XS. Objętość 20 µl jest wystarczająca do uzyskania wszystkich 24 parametrów, wliczając w to różnicowanie 5-Diff. Seria XS jest także wyposażona w czujnik krwi, który odpowiada za monitorowanie prawidłowej aspiracji, po to aby zapobiec błędom aspiracji w przypadku zbyt małej objętości próbki. Metodologia wykonywania badań również ma na celu przystosowanie serii XS do pomiaru próbek pediatrycznych. Erytrocyty oporne na lizę są typowym przykładem interferencji. Krwinki białe są różnicowane w kanale DIFF, w którym zabarwieniu ulegają jedynie komórki zawierające kwasy nukleinowe. Ponieważ erytrocyty nie posiadają jądra, nie dają one sygnału fluorescencyjnego, tym samym pozostają „niewidzialne” na skatergramie. Lipidy lub znaczna leukocytoza mogą spowodować problemy w określeniu wartości hemoglobiny. Jednak technologia zastosowana w klasie X zapewnia wynik niezależny. Odczynniki posiadają charakter mydła i powodują rozpuszczanie tłuszczy. Przy dużym rozcieńczeniu próbki, zakłócenia są zminimalizowane. Dodatkowo hemoglobina jest mierzona w oddzielnym kanale. Zastosowany tutaj detergent (siarczan laurylu sodu) nie tylko lizuje krwinki czerwone, ale również krwinki białe, dlatego znaczna leukocytoza nie jest powodem do rozcieńczania próbki, a wynik 3 pomiaru jest wiarygodny . Znaczny nacisk położono również na oprogramowanie. Podczas pierwszych dni po urodzeniu wartości wszystkich parametrów znacznie się zmieniają, dlatego wartości referencyjne można definiować dla 6 różnych grup 4 pacjentów . Ustawienia te zapewniają adekwatne informacje o zwiększeniu lub zmniejszeniu liczebności komórek w zależności od wieku pacjenta. W podobny sposób mogą być dostosowane do indywidualnych potrzeb laboratorium flagi dotyczące nieprawidłowości. Nie zostaje zmieniona specyficzność, tylko czułość w wykrywaniu próbek patologicznych. 1 Russell JA 2006: Management of sepsis. NEJM 355: 1699–1713. 2 Orlikowsky T et al 2003: Automatic differentiation of the white blood count in neonates with neonatal bacterial infection. Poster presentation. 3 Lewis SM et al. 1991: Lauryl sulfate haemoglobin: a non-hazardous substitute for HiCN in haemoglobinometry. Clin Lab Haem 13: 279–290. 4 Herklotz R et al. 2006: Reference ranges in haematology. Therapeutische Umschau 63: 5–24. Copyright Sysmex Polska Sp. z o.o. 3