Wojewoda Wojewoda Łódzki Wicewojewoda Łódzki Rzecznik prasowy Wojewody Łódzkiego Administracja zespolona Jednostki podporządkowane i nadzorowane Kalendarz prac wojewody Patronaty i komitety honorowe wojewody Galerie zdjęć wojewody Wojewoda Urząd Wojewódzki Dyrektor Generalny Podstawy prawne funkcjonowania urzędu Majątek urzędu Struktura organizacyjna urzędu Komunikaty urzędowe Praca w urzędzie Zamówienia publiczne Kontrole prowadzone przez urząd Kontrole w urzędzie Kontrola zarządcza Decyzje - stan spraw Przyjmowanie skarg i wniosków Elektroniczna skrzynka podawcza E-administracja - zadowolony klient Projekt e-Urząd Wojewódzki Książka teleadresowa Wyszukiwarka spraw Komunikaty OKW w Łodzi Wojewódzka Komisja ds. Orzekania o Zdarzeniach Medycznych w Łodzi Urząd Wojewódzki Wydziały Biuro Wojewody Biuro Administracji i Logistyki Biuro Kadr, Płac i Budżetu Wydział Prawny, Nadzoru i Kontroli Wydział Finansów i Budżetu Wydział Funduszy Europejskich i Certyfikacji Wydział Infrastruktury i Rolnictwa Wydział Gospodarki Nieruchomościami Wydział Spraw Obywatelskich i Cudzoziemców Wydział Rodziny i Polityki Społecznej Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego Zespół do Spraw Ochrony Informacji Niejawnych Zespół Audytu Wewnętrznego Państwowa Straż Łowiecka Wojewódzka Inspekcja Geodezyjna i Kartograficzna Wydziały Województwo Mapa województwa Samorządy terytorialne Współpraca zagraniczna Zdrowie Kultura i nauka Turystyka i rekreacja Województwo w obiektywie Narodowy Program Przebudowy Dróg Lokalnych Program rozwoju gminnej i powiatowej infrastruktury drogowej na lata 2016 – 2019 Projekt "Na powódź mam plan" Projekt "Budujemy Miasteczka Ruchu Drogowego" Zakaz stosowania GMO Przedsięwzięcia dofinansowane przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Łodzi Województwo Gospodarka Nagroda Gospodarcza Wojewody Łódzkiego Rolnictwo Strefa ekonomiczna Egzaminy państwowe Gospodarowanie Mieniem Skarbu Państwa Gospodarka Prawo Najważniejsze ustawy Dziennik Ustaw Rzeczpospolitej Polskiej Rynek pracy Monitor Polski Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej Projekty aktów normatywnych Rozstrzygnięcia nadzorcze Obwieszczenia wojewody Rozporządzenia wojewody Zawiadomienia wojewody Zarządzenia wojewody Zarządzenia Dyrektora Generalnego Zarządzenia zastępcze Działalność uchwałodawcza organów jednostek samorządu terytorialnego województwa łódzkiego Nieodpłatna pomoc prawna Mediacje Wolności, prawa i obowiązki człowieka i obywatela w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej projekt uchwały w sprawie sieci szkół dla gmin REFORMA OŚWIATOWA - Przykładowy Prawo Co nowego w serwisie? Szukaj: Polecamy Dla Prasy Dla Klienta X Łódzki Urząd Wojewódzki w Łodzi ul. Piotrkowska 104, 90-926 Łódź, tel.: (+48) 42 664-10-00, (+48) 42 664-10-01 e-mail: [email protected] Kontrast Tekst Wywiady Strona główna > Dla prasy > Wywiady Dla prasy Aktualności Fotokronika Kalendarz wydarzeń Komunikaty prasowe Przegląd prasy Wywiady Rzecznicy prasowi w administracji zespolonej Zapytanie dziennikarza Subskrypcja newslettera Media w województwie Ważne strony Wywiady Rozmowa z dr n. med. Wojciechem Matusewiczem, konsultantem wojewódzkim ds. farmakologii klinicznej Agresywna reklama preparatów farmaceutycznych przy niskiej świadomości społecznej związanej z ich zażywaniem niesie wielkie ryzyko - Czym zajmuje się farmakologia kliniczna? - Farmakologia kliniczna jest wiedzą interdyscyplinarną, która wymaga ścisłej współpracy lekarzy, farmaceutów, epidemiologów, statystyków, ekonomistów, socjologów oraz polityków. Obserwując rozwój medycyny na przestrzeni wieków, można zakwalifikować farmakologię kliniczną jako szczególnie ważną gałąź zdrowia publicznego, ponieważ jest to nie tylko znajomość setek tysięcy preparatów farmaceutycznych, ale przede wszystkim poznanie mechanizmów i procesów społecznoekonomicznych, które zachodzą w społeczeństwie z udziałem leków. Bardzo dynamiczny rozwój nauki w połowie XX wieku spowodował pojawienie się wielu nowych leków na rynku i w następstwie nieobliczalne działania niepożądane wielu preparatów, co pociągnęło za sobą miliony ofiar na całym świecie. Utratę zdrowia i życia po zastosowaniu niektórych leków nazwano nawet „niemą epidemią” XX wieku. - Już Molier powiedział, że „ludzie umierają na lekarstwa, nie na choroby”... - Każdy lek niesie za sobą niebezpieczeństwo działań niepożądanych. Statystyki są zatrważające – w 1998 roku Amerykanie opublikowali dane o liczbie zgonów po lekach stosowanych w dawkach terapeutycznych, a więc z wykluczeniem prób samobójczych i przedawkowania leków. Okazało się, że rocznie z powodu działań niepożądanych leków umiera w Stanach Zjednoczonych 106 tysięcy ludzi! Dla porównania – w wypadkach samochodowych ginie tam co roku około 40 tysięcy osób. Działania niepożądane leków są więc czwartą lub piątą przyczyną zgonów nie tylko w Stanach Zjednoczonych, ale i na świecie – po chorobach układu krążenia, zawałach, udarach mózgu, nowotworach i obturacyjnej chorobie płuc. - A w Polsce? - Trudno to oszacować, mało jest bowiem badań farmakologiczno-społecznych, nie ma systemów monitorowania stosowania leków i fachowych opracowań. Można jednak z dużym prawdopodobieństwem powiedzieć, że każdego dnia z powodu działań niepożądanych leków umiera w Polsce 5-6 osób. Nie znajduje to jednak potwierdzenia w statystykach, których nie ma. Sporadycznie tylko pojawiają się spektakularne informacje, że ktoś zmarł z powodu wstrząsu anafilaktycznego po pyralginie czy z powodu zażycia zbyt dużej dawki leku. Jednak nie można zapominać, że farmakoterapia przynosi również ogromne korzyści, które często są większe niż ryzyko związane z jej stosowaniem. - Wiele reklam zachęca do zażywania cudownych specyfików, które można kupić w aptece bez recepty, i nigdy nie wspomina o możliwości powikłań. - Transformacja ustrojowa, która dokonała się w Polsce 15 lat temu spowodowała powstanie wolnego rynku, a w tym również wolnego rynku leków. Trzeba jednak pamiętać, że lek jest szczególnym towarem, który z jednej strony przynosi ulgę, ratuje i poprawia jakość życia, ale również niesie ogromne zagrożenia. Leki w sprzedaży OTC czyli te, które można kupić w aptekach bez recepty, mogą być – zgodnie z prawem – reklamowane w mediach bez ograniczeń. Jednak agresywna reklama preparatów farmaceutycznych przy niskiej świadomości społecznej związanej z ich zażywaniem niesie wielkie ryzyko. Z moich doświadczeń wynika, że ludzie stosują leki w sposób niekontrolowany. Dotyczy to również preparatów ziołowych, homeopatycznych i witamin, które wbrew pozorom wcale nie są bezpieczne, szczególnie w skojarzeniu z niektórymi lekami, pokarmami czy alkoholem. Warto zwrócić uwagę, że w Polsce jest obecnie zarejestrowanych 8 tysięcy leków, we Francji – 4,5 tysiąca, a w Skandynawii – 2 tysiące. I okazuje się, że Skandynawowie żyją najdłużej! Z tych 8 tysięcy leków wiele jest bowiem nieprzydatnych, nieskutecznych, a co najgorsze – niebezpiecznych. - Jakie są najczęstsze powikłania? - Możliwość interakcji jest nieograniczona i często nawet lekarze nie zdają sobie sprawy ze wszystkich zagrożeń. Na polskim rynku znajduje się obecnie ponad 40 zarejestrowanych preparatów kwasu acetylosalicylowego, czyli popularnej aspiryny, oraz 47 preparatów paracetamolu, ale pod różnymi nazwami. Pacjenci kupują różne leki przeciwbólowe, przeciwgorączkowe i przeciwzapalne o tym samym składzie chemicznym, nieświadomi, że po ich przedawkowaniu mogą wystąpić śmiertelne powikłania. Nawet znana i często stosowana jako lek uodparniający Echinacea czyli jeżówka purpurowa może powodować niebezpieczne objawy w postaci skurczu oskrzeli i wstrząsu anafilaktycznego. W związku z tym reklamy powinny być wyważone oraz ściśle kontrolowane przez nadzór farmakologiczny. - Czy w takim razie przyjmowanie preparatów witaminowych nie jest wskazane? - Witaminy powinno się przyjmować tylko wówczas, gdy lekarz stwierdzi ich niedobór. Obecnie rzadko stwierdza się niedobory witamin u osób odżywiających się normalnie, które nie nadużywają alkoholu i kawy. Ponadto niektóre witaminy odkładają się w organizmie i w nadmiernej ilości są szkodliwe. Na przykład nadmiar witaminy A u palaczy powoduje większe zagrożenie rakiem płuc. A twierdzenie, że witamina A, C czy E są antyoksydantami i zapobiegają nowotworom jest mitem i nie znajduje żadnego potwierdzenia w badaniach naukowych. Jedyną witaminą, która obecnie ma zastosowanie profilaktyczne, jest kwas foliowy, który zaleca się kobietom ciężarnym i przed planowa ciążą. - Jak przebiega rejestracja leków? - Jest to skomplikowany i długotrwały proces. Na przemysł farmaceutyczny przeznaczane są ogromne nakłady finansowe. Od czasu tzw. tragedii talidomidowej, kiedy z powodu powikłań po talidomidzie, leku nasennym i uspokajającym, zmarło kilka tysięcy osób i urodziło się wiele dzieci z wadami rozwojowymi, każdy lek, który ma być zarejestrowany i dopuszczony do obrotu, musi przejść wieloletnie badania kliniczne. Mogą one trwać nawet do 15 lat. Według dyrektyw Unii Europejskiej, aby lek mógł zostać zarejestrowany, musi zostać przebadany na około 5 tysiącach osobników. Oceniana jest głównie skuteczność, natomiast niewiele można powiedzieć o bezpieczeństwie preparatu po testach na takiej populacji. Wprowadzenie jednego leku na rynek farmaceutyczny to koszt około 500 milionów do 1 miliarda dolarów! Większość pieniędzy pochłania nie sama synteza leku, ale wieloletnie badania nad jego skutecznością. W ten sposób powstają tzw. leki oryginalne, markowe. Później w oparciu o ich recepturę tworzone są leki generyczne. - Na czym polega różnica? - Leki generyczne są tańsze. Można je produkować po tzw. okresie patentowym, który trwa 20 lat. Leki generyczne muszą spełniać określone kryteria i być biorównoważne z lekami oryginalnymi. Substancja czynna musi być identyczna, najlepiej sprowadzona z kraju producenta, natomiast substancje pomocnicze powinny być tak dobrane, by nie zakłócały właściwego działania leku. Niestety, nie wszystkie preparaty, które są na rynku, spełniają kryteria biorównoważności. Jednak większość leków generycznych można stosować wymiennie z lekami oryginalnymi bez uszczerbku dla zdrowia. - I do tego namawia ostatnio minister zdrowia. - W bogatych krajach rynek farmaceutyczny w dużym stopniu opiera się na sprzedaży leków oryginalnych i dzięki temu duże koncerny farmaceutyczne mogą produkować nowe leki oryginalne, które powodują postęp w medycynie. W Polsce lekarze powinni oferować pacjentom głównie leki generyczne, ponieważ głównie te leki są refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Wcześniej jednak leki te powinny być przebadane pod kątem biorównoważności. W Stanach Zjednoczonych istnieje tzw. „Orange Book”, książka w której są wymienione wszystkie leki generyczne w kategoriach A i B. Grupa A to leki, które są biorównoważne z lekami oryginalnymi i można je stosować wymiennie, natomiast grupa B, to leki, które nie spełniają kryteriów biorównoważności. - Jakie są koszty farmakoterapii w budżecie Narodowego Funduszu Zdrowia? - Narodowy Fundusz Zdrowia opiera się na składkach od obywateli. W tym roku jest to kwota około 30 miliardów złotych, z tego 10 miliardów złotych rocznie przeznaczane jest na farmakoterapię. Poza tym ponad 2 miliardy złotych Polacy wydają jeszcze z własnej kieszeni na zakup leków nie ordynowanych przez lekarzy, w systemie OTC. Dochodzi tu poważny problem społeczny – często bywa tak, że pacjenci – szczególnie w okresie przeziębień – kupują preparaty szeroko reklamowane w mediach, których skuteczność jest ograniczona, a później nie stać ich na wykupienie leków ratujących życie, np. na nadciśnienie tętnicze. - I kupują je na bazarze… - Albo przez internet. Oczywiście – w promocyjnej cenie. Niejednokrotnie trafiają do szpitala pacjenci, którzy zażyli leki nieznanego pochodzenia. Nabywają je np. na rynku lub w sprzedaży wysyłkowej. Szczególnie groźne mogą okazać się zioła, które powszechnie mają opinię nieszkodliwych i skutecznych. Jednak te kupowane poza apteką, między innymi popularne ostatnio zioła chińskie, mogą być zanieczyszczone i powodować uszkodzenia nerek, wątroby, a nawet nowotwory. Kupowanie leków poza apteką to dowód lekkomyślności, chociaż wciąż wiele osób szuka okazji, by nabyć taniej preparaty przepisane przez lekarzy. - Ostatnio toczy się w sejmie dyskusja o tym, czy refundować środki antykoncepcyjne. - Według Światowej Organizacji Zdrowia środki antykoncepcyjne spełniają kryteria leku, wpływają bowiem na cykl fizjologiczny organizmu. Są to preparaty hormonalne, które wprowadzono w 1961 roku. Niestety, jak wynika z najnowszych badań, od tego czasu nie zmniejszyła się ilość działań niepożądanych po ich zażywaniu. Kobietom grożą powikłania zakrzepowe, zwiększa się ryzyko zachorowania na raka sutka. Poza tym należy zadać sobie pytanie – czy ciąża jest chorobą? Nie jest! W związku z tym nie powinno się refundować leków antykoncepcyjnych, szczególnie, że istnieją inne, tańsze metody zapobiegające ciąży. Poza tym warto podkreślić, że jest wiele leków kardiologicznych czy onkologicznych, które ratują życie, a nie ma pieniędzy na ich refundację. Rozmawiał: Rozmawiał K. Sztrajber Foto M. Dalecki Pozostale wywiady Wojewoda Wojewoda Łódzki Wicewojewoda Łódzki Administracja zespolona Organy działające przy wojewodzie Jednostki podporządkowane i nadzorowane Kalendarz prac wojewody Patronaty i komitety honorowe wojewody Wystąpienia wojewody i wicewojewody Wywiady prasowe wojewody Galerie zdjęć wojewody Urząd Wojewódzki Dyrektor Generalny Podstawy prawne funkcjonowania urzędu Majątek urzędu Komunikaty urzędowe Praca w urzędzie Zamówienia publiczne Przyjmowanie skarg i wniosków Książka teleadresowa Wyszukiwarka spraw Województwo Mapa województwa Samorządy terytorialne Współpraca zagraniczna Komunikacja Zdrowie Kultura i nauka Turystyka i rekreacja Narodowy Program Przebudowy Dróg Lokalnych Program rozwoju gminnej i powiatowej infrastruktury drogowej na lata 2016 – 2019 Gospodarka Nagroda Gospodarcza Województwa Łódzkiego Gazele Biznesu Rolnictwo Strefa ekonomiczna Rynek pracy Egzaminy państwowe 2011 © Łódzki Urząd Wojewódzki w Łodzi Redakcja Administracja Projekt: AI