Europa i świat w dobie oświecenia wersja A klasa II Imię i nazwisko............................................................................................. Zadanie pierwsze (5 pkt) Przeczytaj zamieszczony tekst źródłowy i odpowiedz na postawione niżej pytania. Karol Monteskiusz, O duchu praw W każdym państwie istnieją trzy rodzaje władzy: władza prawodawcza, władza wykonawcza, w sprawach zależnych od prawa narodów, oraz władza wykonawcza w sprawach zależnych od prawa cywilnego (...). Gdzie w jednej osobie lub w jednym ciele urzędowym władza prawodawcza łączy się z władzą wykonawczą, tam me masz wolności; albowiem istnieje obawa, że ten sam monarcha lub ten sam senat stanowić będzie prawa tyrańskie, by je wykonywać po tyrańsku. Nie masz również wolności, skoro władza sądownicza nie jest oddzieloną od władzy prawodawczej i wykonawczej. Jeśli złączona jest z władzą prawodawczą, powstaje samowolność w stosunku do żyda i wolności obywatela, albowiem sędzia będzie zarazem prawodawcą. Jeśli jest złączona z władzą wykonawczą, sędzia posiadać będzie siłę ujarzmiciela. Wszystko przepadnie, jeżeli ten sam człowiek lub to samo ciało reprezentantów spośród szlachty lub ludu wykonywać będzie wszystkie trzy władze: stanowienia praw, wykonywania uchwał publicznych i sądzenia zbrodni lub sporów prywatnych. Na czym polega teoria ustrojowa Monteskiusza? ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ........................................................................................................................................................... Pełna odpowiedź 3 pkt Jakie autor widział niebezpieczeństwa w wypadku skupienia władzy w jednym ręku? ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................ Trafna odpowiedź 2 pkt Zadanie drugie (5 pkt) Uporządkuj chronologicznie podane fakty, wpisując je w odpowiednie rubryki poniższej tabeli: uchwalenie Deklaracji Niepodległości w Ameryce Północnej, przewrót thermidoriański, wynalezienie maszyny parowej, pokój w Paryżu uznający niepodległość USA, zdobycie Bastylii. 1. 2. 3. 4. 5. Za bezbłędnie wypełnioną tabelę 5 pkt, za trafnie wypełnione 3 wiersze – 2 pkt. Zadanie trzecie (4 pkt) Rozstrzygnij, czy podane informacje są prawdziwe, czy fałszywe. W tabeli w kolejnych rubrykach (1., 2., 3., 4.)dopisz obok podanej informacji: prawda - p, fałsz - f. 1. John Locke wychodząc z założenia, iż człowiek rodzi się jako czysta karta (tabula rasa), wskazywał, że źródłem wiedzy ludzkiej może być jedynie doświadczenie. 2. Na podstawie konstytucji USA władza ustawodawcza w tym kraju należy do dwuizbowego parlamentu składającego się z Senatu i Izby Reprezentantów. 3. Autorem propagandowej broszury Co to jest stan trzeci? jest Maksymilian Robespierre. 4. Rewolucja przemysłowa dokonała się w Anglii w drugiej połowie XVIII w. Zadanie czwarte (5 pkt) Wskaż różnice pomiędzy monarchią absolutna i monarchią konstytucyjną. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. Za pełne rozwinięcie zadania 5 pkt Zadanie piąte. (4 pkt) Do podanych niżej postaci historycznych dopisz literę oznaczającą wydarzenie bądź zjawisko historyczne z którym byli związani: A) Obalenie monarchii absolutnej we Francji B) rozwój racjonalizmu C) teoria umowy społecznej D) powstanie USA E) rewolucja przemysłowa lp Postać wydarzenie historyczne 1. Jan Jakub Rousseau 2. James Watt 3. Ludwik XVI 4. Rene Descartes Za każde prawidłowe rozstrzygnięcie 1 pkt, razem 4 pkt. Zadanie szóste (4 pkt) Rozwiń temat: Przyczyny Wielkiej Rewolucji we Francji. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ......................................................................................................... ......................................................................................................... PUNKTACJA ocena celujący 27 ......................................................................................................... bardzo dobry 25-24 ....................................................................................................... dobry 23-20 ....................................................................................................... dostateczny 19-15 dopuszczający niedostateczny 14-11 10 i niżej