STANDARDY KSZTAŁCENIA

Załącznik nr 31
Standardy kształcenia dla kierunku studiów:
Filozofia
A. STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA
I. WYMAGANIA OGÓLNE
Studia pierwszego stopnia trwają nie krócej niż 6 semestrów. Liczba godzin zajęć nie
powinna być mniejsza niż 1800. Liczba punktów ECTS (European Credit Transfer System) nie
powinna być mniejsza niż 180.
II. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA
Absolwent powinien posiadać wiedzę w zakresie przedmiotów stanowiących fundament
wykształcenia filozoficznego: historii filozofii, logiki i etyki. Powinien znać inne dyscypliny
filozoficzne – ich tradycje i szczegółowe zagadnienia, stosownie do wybranej specjalności.
Absolwent powinien posiadać umiejętność prezentowania poglądów filozoficznych,
podstawową umiejętność analizy i interpretacji tekstów filozoficznych oraz tłumaczenia
obcojęzycznych tekstów filozoficznych. Powinien być przygotowany do artykułowania i
uzasadniania własnych poglądów. Studia powinny przygotowywać do kontynuowania edukacji
na tym samym lub innych kierunkach, pełnienia różnorodnych ról społecznych i do podjęcia
pracy w szkolnictwie – po ukończeniu specjalności nauczycielskiej (zgodnie ze standardami
kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela) oraz zawodach, które nie
wymagają określonego przygotowania. Absolwent powinien znać nowożytny język obcy na
poziomie biegłości B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego Rady Europy.
Powinien mieć wpojone nawyki ustawicznego kształcenia oraz być przygotowany do
kontynuacji edukacji na studiach drugiego stopnia.
III. RAMOWE TREŚCI KSZTAŁCENIA
III.1 GRUPY TREŚCI KSZTAŁCENIA, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJĘĆ
ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS
godziny ECTS
A. GRUPA TREŚCI PODSTAWOWYCH
B. GRUPA TREŚCI KIERUNKOWYCH
Razem
480
210
690
62
28
90
III.2 SKŁADNIKI TREŚCI KSZTAŁCENIA W GRUPACH, MINIMALNA
LICZBA GODZIN ZAJĘĆ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA
LICZBA PUNKTÓW ECTS
1
godziny ECTS
A. GRUPA TREŚCI PODSTAWOWYCH
Treści kształcenia w zakresie:
1. Propedeutyki filozofii
2. Historii filozofii
3. Logiki
B. GRUPA TREŚCI KIERUNKOWYCH
Treści kształcenia w zakresie:
1. Etyki
2. Dyscyplin systemowych
3. Tłumaczenia obcojęzycznych tekstów filozoficznych
480
62
30
330
120
210
28
III.3 WYSZCZEGÓLNIENIE TREŚCI I EFEKTÓW KSZTAŁCENIA
A. GRUPA TREŚCI PODSTAWOWYCH
1. Kształcenie w zakresie propedeutyki filozofii
Treści kształcenia: Podstawowe pojęcia filozoficzne. Elementarna wiedza o filozofii i
sposobach jej uprawiania oraz studiowania. Specyfika filozofii – jej odrębność od nauki,
religii, sztuki i potocznego myślenia, jej struktura i obszar zainteresowań. Miejsce
filozofii w kulturze. Ogólny zarys historii rozwoju filozofii europejskiej. Swoistość
tekstów filozoficznych.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: czytania i interpretacji tekstu; stawiania
pytań filozoficznych i poszukiwania odpowiedzi; formułowania własnego stanowiska i
argumentacji.
2. Kształcenie w zakresie historii filozofii
Treści kształcenia: Zagadnienia z historii filozofii od epoki starożytnej do
współczesności. Pojęcia, problemy i koncepcje filozofii greckiej (presokratycy, Sokrates i
szkoły sokratyczne, Platon i akademia ateńska, Arystoteles i perypatetycy), filozofia
rzymska i wczesna myśl chrześcijańska (patrystyka grecka i łacińska, recepcja
platonizmu i arystotelizmu), spory dialektyków z antydialektykami, okres rozkwitu myśli
średniowiecznej (logika, metafizyka i filozofia przyrody, szkoły teologiczne), złoty wiek
scholastyki i schyłek średniowiecza. Nurty i koncepcje najważniejszych przedstawicieli
filozofii odrodzeniowej (XIV–XVI wieku) w krajach Europy Południowej (Francja,
Włochy) i Północnej (Anglia, Niemcy, Niderlandy i Polska). Pojęcia, problemy i
koncepcje filozofii nowożytnej (XVII-XIX wieku) w Anglii, Francji i Niemczech
(empiryzm, racjonalizm, naturalizm, spirytualizm, deizm, myśl społeczna) i w
pozostałych krajach (Włochy, Holandia, Czechy, Polska, Rosja). Najnowsze nurty
filozoficzne: fenomenologia, filozofia analityczna, filozofia dialogu, filozofia
egzystencji, filozofia życia, hermeneutyka, neokantyzm, neopozytywizm, pragmatyzm i
neopragmatyzm, personalizm, postmodernizm, strukturalizm i poststrukturalizm,
psychoanaliza, szkoła frankfurcka, szkoła lwowsko-warszawska.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: nadawania historycznego sensu takim
pojęciom jak: determinizm, dialog, interpretacja, język, metoda naukowa, porozumienie,
postęp poznawczy, prawda, racjonalizm, relatywizm, rozumienie, sens życia,
świadomość, wyjaśnianie, wolność; przygotowanie do samodzielnych studiów w zakresie
historii myśli filozoficznej.
3. Kształcenie w zakresie logiki
Treści kształcenia: Elementarne wiadomości o języku jako narzędziu poznania i
komunikacji (język jako system znaków, metajęzyk, język naturalny a język sztuczny,
kategorie składniowe, nazwy i zdania). Definiowanie, klasyfikacja, podział logiczny.
Logika klasyczna – rachunek zdań i rachunek predykatów w ujęciu semantycznym i
2
syntaktycznym (system dedukcji naturalnej, system aksjomatyczny). Rachunek zbiorów i
relacji oraz elementy teorii mnogości. Podstawowe pojęcia syntaktyki i semantyki
logicznej (niesprzeczność, zupełność, wynikanie, interpretacja, model). Zagadnienie
pełności logiki klasycznej. Wybrane wiadomości o logikach nieklasycznych, logice
pragmatycznej, logice formalnej oraz metalogice.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: precyzyjnego i poprawnego
formułowania myśli oraz argumentacji i analizy.
B. GRUPA TREŚCI KIERUNKOWYCH
1. Kształcenie w zakresie etyki
Treści kształcenia: Wprowadzenie do normatywnej refleksji nad moralnością.
Charakterystyka miejsca etyki wśród dyscyplin filozoficznych, jej podziałów (etyka
normatywna i opisowa) i metod. Podstawowe pojęcia etyczne: wartości, normy i oceny,
powinności i cnoty moralne, ideały i sankcje moralne (sumienie). Systemy etyki
europejskiej. Przemiany w myśleniu etycznym. Kwestie sporne, kształtowanie się i
ewoluowanie podstawowych pojęć z zakresu etyki. Problemy współczesnej etyki i
metaetyki.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: samodzielnej analizy i oceny
współczesnych problemów i konfliktów moralnych.
2. Kształcenie w zakresie dyscyplin systemowych
Treści kształcenia: Systematyczno-historyczne prezentacja poszczególnych dyscyplin
filozoficznych: epistemologii/teorii poznania, estetyki, filozofii człowieka, filozofii
języka, filozofii kultury, filozofii nauki, filozofii polityki, filozofii przyrody, filozofii
religii, filozofii umysłu, filozofii wartości/aksjologii, filozofii społecznej, ontologii/
metafizyki/teorii bytu obejmująca: zakres dyscypliny, jej miejsce i rola w obrębie
filozofii oraz relacje z innymi dyscyplinami filozoficznymi lub naukowymi:
podstawowe pojęcia, najważniejsze problemy oraz spory w nich opozycyjne
stanowiska, najważniejsze koncepcje.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: znajomość aktualnego stanu badań w
poszczególnych dyscyplinach, umiejętność posługiwania się wiedzą z zakresu filozofii.
3. Kształcenie w zakresie tłumaczenia obcojęzycznych tekstów filozoficznych
Treści kształcenia: Interpretacja i translatorska praca z obcojęzycznym tekstem
filozoficznym. Praktyczne kształcenie umiejętności rozumienia, interpretacji i
przekładania obcojęzycznych tekstów filozoficznych.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: samodzielnego tłumaczenia tekstów
filozoficznych na język polski.
IV. PRAKTYKI
Praktyki powinny trwać nie krócej niż 3 tygodnie.
Zasady i formę odbywania praktyk ustala jednostka uczelni prowadząca kształcenie.
V. INNE WYMAGANIA
1. Programy nauczania powinny przewidywać zajęcia z zakresu wychowania fizycznego –
w wymiarze 60 godzin, którym można przypisać do 2 punktów ECTS; języków obcych
– w wymiarze 120 godzin, którym należy przypisać 5 punktów ECTS; technologii
informacyjnej – w wymiarze 30 godzin, którym należy przypisać 2 punkty ECTS.
Treści kształcenia w zakresie technologii informacyjnej: podstawy technik
informatycznych, przetwarzanie tekstów, arkusze kalkulacyjne, bazy danych, grafika
menedżerska i/lub prezentacyjna, usługi w sieciach informatycznych, pozyskiwanie i
przetwarzanie informacji – powinny stanowić co najmniej odpowiednio dobrany
podzbiór informacji zawartych w modułach wymaganych do uzyskania Europejskiego
Certyfikatu Umiejętności Komputerowych (ECDL – European Computer Driving
Licence).
3
2. Programy nauczania powinny przewidywać zajęcia z zakresu ochrony własności
intelektualnej.
3. Przynajmniej 50% zajęć powinny stanowić seminaria, ćwiczenia lub konwersatoria.
4. Za przygotowanie do egzaminu dyplomowego (w tym także za przygotowanie pracy
dyplomowej, jeśli przewiduje ją program nauczania) student otrzymuje 10 punktów
ECTS.
VI. ZALECENIA
1. Na studiach pierwszego stopnia zrealizowane powinny zostać treści z zakresu
ontologii/metafizyki/teorii bytu lub epistemologii/teorii poznania.
4
B. STUDIA DRUGIEGO STOPNIA
I. WYMAGANIA OGÓLNE
Studia drugiego stopnia trwają nie krócej niż 4 semestry. Liczba godzin zajęć nie powinna
być mniejsza niż 800. Liczba punktów ECTS nie powinna być mniejsza niż 120.
II. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA
Absolwent powinien posiadać rozbudowaną i pogłębioną wiedzę i umiejętności w zakresie
podstaw
wykształcenia
filozoficznego
to
jest
historii
filozofii,
logiki,
ontologii/metafizyki/teorii bytu, epistemologii/teorii poznania oraz etyki. Powinien posiadać
znajomość innych dyscypliny filozoficznych i aktualnego stanu badań w poszczególnych
dyscyplinach. Stosownie do wybranej specjalności powinien znać konkretne tradycje
filozoficzne, koncepcje i szczegółowe zagadnienia. Powinien posiadać umiejętność
samodzielnej analizy, prezentacji i interpretacji tekstów filozoficznych, rozumienia i
tłumaczenia tekstów obcojęzycznych, a także twórczego i krytycznego myślenia oraz
formułowania, przedstawiania i uzasadniania własnych poglądów. Powinien posiadać
podstawy do samodzielnych poszukiwań światopoglądowych i etycznych, do tworzenia
własnego obrazu świata i identyfikowania problemów i wyzwań współczesności. Absolwent
powinien być przygotowany do podjęcia studiów trzeciego stopnia (doktoranckich), pracy
badawczej w zakresie filozofii, pracy w zawodach, które nie wymagają określonego
przygotowania oraz do prowadzenia zajęć z etyki i edukacji filozoficznej w szkolnictwie – po
ukończeniu specjalności nauczycielskiej (zgodnie ze standardami kształcenia
przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela).
III. RAMOWE TREŚCI KSZTAŁCENIA
III.1 GRUPY TREŚCI KSZTAŁCENIA, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJĘĆ
ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS
godziny ECTS
GRUPA TREŚCI KIERUNKOWYCH
120
18
III.2 SKŁADNIKI TREŚCI KSZTAŁCENIA W GRUPACH, MINIMALNA
LICZBA GODZIN ZAJĘĆ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA
LICZBA PUNKTÓW ECTS
godziny ECTS
GRUPA TREŚCI KIERUNKOWYCH
Treści kształcenia w zakresie:
1. Dyscyplin pozafilozoficznych
2. Tłumaczenia obcojęzycznych tekstów filozoficznych
120
18
5
III.3 WYSZCZEGÓLNIENIE TREŚCI I EFEKTÓW KSZTAŁCENIA
GRUPA TREŚCI KIERUNKOWYCH
1. Kształcenie w zakresie dyscyplin pozafilozoficznych
Treści kształcenia: W zakresie psychologii: procesy poznawcze: spostrzeganie,
myślenie i rola pojęć, pamięć i wyobraźnia, komunikacja. Schematy poznawcze,
stereotypy, uprzedzenia. Warunkowanie i uczenie się. Emocje i motywacje, ekspresja
emocji i zaburzenia emocjonalne. Osobowość, tożsamość i różnice indywidualne.
Postawy i relacje interpersonalne. W zakresie socjologii: rzeczywistość społeczna i jej
konstruowanie. Kultura: wielość kultur i relatywizm kulturowy, normy i wartości,
dziedziny kultury i kultura symboliczna. Funkcjonowanie społeczeństwa: interakcje
społeczne, procesy socjalizacji, role i kontrola społeczna. Społeczeństwo: systemy i
grupy społeczne, podziały i ruchliwość społeczna. Władza i polityka. Zmiana społeczna:
ruchy społeczne, konflikty, procesy transformacji społecznej, kryzysy. W zakresie
etnologii: kultura jako opozycja natury i wspólnoty kulturowe. Normy, wartości i wzory
kulturowe. Sacrum i profanum oraz praktyki kulturowe, zwyczaj i rytuał. Enkulturacja.
Wielość kultur oraz ich względność i uniwersalność. Globalizacja, etnocentryzm i
rozumienie innych kultur. W zakresie informatyki: system komputerowy: sprzęt i
oprogramowanie. Systemy operacyjne i oprogramowanie podstawowe, narzędziowe i
użytkowe. Zasady ochrony danych i oprogramowania. Pełne wykorzystanie pakietu
biurowego. Tworzenie stron internetowych i zakładanie kont. Przygotowywanie
prezentacji, wykonywanie rysunków i ulotek. Obróbka zdjęć i filmów.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia innych ludzi, rzeczywistości
społecznej i różnorodnych kultur, interpretowania zachowań jednostkowych i
społecznych. Poszerzenie znajomości technologii informacyjnej i umiejętności
posługiwania się technologią informacyjną.
2. Kształcenie w zakresie tłumaczenia obcojęzycznych tekstów filozoficznych
Treści kształcenia: Doskonalenie pracy translatorskiej nad tekstami obcojęzycznymi z
zakresu filozofii oraz praktyczne kształcenie umiejętności rozumienia, interpretacji i
przekładania obcojęzycznych tekstów filozoficznych.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: samodzielnego tłumaczenia
zaawansowanych tekstów filozoficznych na język polski.
IV. INNE WYMAGANIA
1. Przynajmniej 50% zajęć powinny stanowić seminaria, ćwiczenia lub konwersatoria.
2. Za przygotowanie pracy magisterskiej i przygotowanie do egzaminu dyplomowego
student otrzymuje 20 punktów ECTS.
6