Zadanie 2 OPISY ORGANIZMÓW

Zadanie 2
FLORA I FAUNA LUBELSZCZYZNY
GATUNKI CHRONIONE
Grzyby
Po przeczytaniu opisów wybierz prawidłową nazwę gatunkową
i zapisz ją w karcie odpowiedzi :






podgrzybek pasożytniczy
żagwica listkowata
szmaciak gałęziasty
Smardz wyniosły(stożkowaty)
Purchawica olbrzymia
Sromotnik bezwstydny
1.
Jego owocnik to w stadium młodocianym jajowaty, rozwijający się
pod ziemią twór (w tym stadium bezwonny i jadalny - jest to tzw. czarcie
jajo), później owocnik z białym trzonem i zielonkawo-brązowym
kapeluszem.
Zielonkawa zarodnikotwórcza warstwa pokrywająca młody kapelusz
z czasem zmienia się w śluzowatą maź przywabiającą swym zapachem
muchy.
Siadające
na
owocniku
muchy
przyczyniają
się
do rozprzestrzeniania się zarodników. Grzyb występuje w lasach
liściastych, borach, lasach mieszanych, zaroślach i parkach.
Jest częściowo chroniony (wolno zbierać w małych ilościach na własny
użytek).
2.
Owocnik. Wysokości 5–20 cm, szerokości 6-30 cm, ale bywa
i większy, niekiedy osiąga nawet 6 kg. Kształt nieregularnie kulisty,
od grubej mięsistej bazy dzieli się na płatkowate, różnie pozrastane
gałązki, Płatki są mocno pofałdowane, z ząbkami na brzegach
(przypomina kalafior), najpierw białawe, później żółtawe. Baza
trzonu czarna.
Miąższ
Woskowaty, elastyczny, biały. Zapach przyjemny, smakiem
przypomina orzechy.
W Polsce grzyb chroniony (od 1990 r.) - i chociaż jest grzybem jadalnym
nie wolno go zbierać. Źle znosi transport, gdyż charakteryzuje się dużą
łamliwością.
3.
Wytwarza okazałe owocniki osiągające 15–30 (do 50) cm średnicy
i masę do 20 kg w stanie świeżym. Początkowo są one białe, później
białawe, kremowe, szarożółtawe, żółtobrązowe, w końcu szarobrązowawe.
Owocniki pojawiają się na łąkach, pastwiskach, w parkach i ogrodach, na
żyznych glebach bogatych w azot, jak i kwaśnych. W Polsce jest
gatunkiem bardziej rozpowszechnionym w północnej części kraju, na
południu rzadko spotykanym.
Rośliny
Wybierz prawidłową nazwę gatunkową:









Widłak goździsty
Widlicz spłaszczony
Rosiczka długolistna
Wierzba lapońska
Pełnik europejski
Gnidosz królewski
Turzyca bagienna
Widłak jałowcowaty
Brzoza niska
4.
Łodyga
Wzniesiony głąbik osiągający wysokość 5-20cm. Rośnie na
torfowiskach, które stale przyrastają. Jej pęd nieustannie rośnie –
pod powierzchnią torfu występuje długi pęd z poprzednich lat.
Liście
Wyłącznie różyczkowe o blaszce w kształcie wąskiej łopatki, która
zbiega klinowato w ogonek liściowy. Na liściach bardzo duże
włoski z gruczołami na trzonkach.
Kwiaty
Na szczycie pędu kwiatonośnego zebrane w gronopodobny
kwiatostan. 6 wolnych płatków korony barwy białej. Słupek jeden
z 6–8 szyjkami. Kwitnie od maja do czerwca, jest owadopylna.
Owoc
Gładka torebka zawierająca liczne i bardzo drobne nasiona. Roślina
wiatrosiewna.
5.
Mały krzew o wysokości do 2 metrów, bez rozłogów.
Pień
Pędy powyginane, lśniące i ciemnobrązowe. Młode są srebrzyście
owłosione, starsze brunatne z wiśniowym odcieniem.
Liście
Kształtu jajowatego i wydłużonego, z białoszarym kutnerowatym
owłosieniem z dwóch stron (czasem "łysiejącym" z wierzchu). Są
wyraźnie podwinięte. Nerwacja na spodzie liści słabo widoczna,
przylistków brak.
Kwiaty
Roślina dwupienna, kwiaty zebrane w kotki. Kotki żeńskie
o przysadkach dwubarwnych; dołem jasnych, lub purpurowych,
górą rdzawoczarnych. Kotki męskie dwubarwne, bez szypułek,
wydłużone i zielonkawo owłosione. Zaraz po rozwinięciu pylniki
i pyłek jest czerwony, w czasie kwitnienia jasnożółty, a po
przekwitnięciu ciemnobrunatny.
Owoc
Okryta włoskami i pękająca klapami torebka.
6.
Zarodnikowa roślina wieloletnia podobna do mchu.
Łodyga
Długie do 1m, płożące się pędy, częściowo pod ziemią, widlasto
rozgałęzione, koloru zielonego z wzniesionymi do wysokości 20 cm,
widlasto rozgałęzionymi gałązkami. Pędy i gałązki gęsto ulistnione.
Liście
Całobrzegie ,skrętoległe, wąskie, lancetowate, w górnej części łodygi
gęste, rzadsze w dolnej. Liście prostopadle odstające od łodygi,
jasnozielone, wygięte, ku górze zakończone białymi włoskami, które
na końcach pędów tworzą białe pędzelki.
Kłos zarodnionośny
Sporofile (liście zarodnionośne) w ilości od dwóch do trzech
jajowate, wydłużone, zebrane w żółtawo – biały kłos, osadzone na
długich szypułkach. Zarodniki, koloru żółtego na sporofilach,
dojrzewają od lipca do września.
Kręgowce zmiennocieplne– ryby, płazy, gady
Po przeczytaniu opisu wybierz prawidłową nazwę gatunkową:













Jaszczurka żyworódka
Traszka zwyczajna
Piskorz
Grzebiuszka ziemna
Gniewosz plamisty
Traszka grzebieniasta
Jaszczurka zwinka
Strzebla błotna
Ropucha paskówka
Gniewosz plamisty
Różanka
Wąż Eskulapa
Żółw błotny
7.
Wygląd
Długość ciała do 72 cm, samica osiąga nawet 87 cm. Barwa ciała
rdzawobrązowa lub brązowa, u samic barwa jest szara lub gliniastoszara.
Na głowie oraz częściowo na karku widnieje plama w kształcie serca
lub podkowy w kolorze ciemnobrązowym, po bokach od nozdrzy
przebiega
ciemnobrązowy
pasek,
który
przechodzi
następnie
w przedłużający się przedni odcinek ciała.
Na grzbiecie wzdłuż środkowej linii występują 2 lub 4 rzędy plam. Ułożone
są na przemian wzdłuż lub wszerz, czasami u niektórych osobników
połączone są ze sobą przypominając zygzak żmii zygzakowatej. Od żmii
odróżnia go okrągła źrenica oka.
8.
Długość ciała 5–8 cm, masa ciała 20–30 g. Ciało krępe, tylne kończyny
krótkie i silnie umięśnione. Głowa duża, oczy silnie wystające. Skóra jest
gładka z równomiernie rozmieszczonymi gruczołami, które po potarciu
wydzielają substancję o zapachu czosnku.
Na palcach tylnych kończyn dobrze rozwinięte błony pływne. Na ich
spodniej stronie
występują
duże, silnie
zrogowaciałe
modzele
podeszwowe, które służą jej do zagrzebywania się w ziemi.
Ubarwienie ciała dość zróżnicowane u różnych osobników. Grzbiet ciała
koloru jasnopopielatego, żółtawo-popielatego lub oliwkowego. Pokryty
plamami. Brzuszna powierzchnia ciała jasnokremowa i prawie
bezplamista.
9.
Występuje w spokojnych rejonach dolnych partii rzek, zatokach
o mulistym dnie, starorzeczach, rozlewiskach oraz zarośniętych jeziorach.
Występują raczej w ławicach po kilkanaście osobników.
Długość 5–8 cm, maksymalnie 11 cm. Ciało mocno wygrzbiecone. Łuski
duże, otwór gębowy mały, końcowy, oczy duże. Linia boczna
niekompletna, widoczna tylko na pierwszych 5–6 łuskach. Płetwy
grzbietowa i odbytowa mają podobny kształt, lecz płetwa grzbietowa jest
nieco wyższa.
Grzbiet szarawozielony lub ciemno-zielonkawy, boki szaro-srebrzyste,
brzuch biały często z różowym odcieniem. Łuski mają ciemnoszarą
krawędź co tworzy siatkowaty wzór. W tylnej części ciała występuje
niebieskozielona smuga w kształcie wąskiego trójkąta. Ogonowa
i płetwy parzyste są czerwone lub jaskrawo-pomarańczowe.
W okresie tarła u samców spodnia część głowy oraz brzuch, a także płetwy
grzbietowa i odbytowa stają się jaskrawoczerwone, grzbiet staje się
niebieskozielony, opalizujący lub fioletowy, natomiast smuga na bokach
staje się bardzo intensywna. Żywi się fitoplanktonem.
Kręgowce stałocieplne – ptaki
Jaki










to gatunek ptaka?
Gołąb siniak
Orlik krzykliwy
Puchacz
Puszczyk uralski
Bączek
Wodniczka
Trzmielojad
Derkacz
Bielik
Dubelt
10.
Gatunek niewielkiego ptaka wędrownego z rodziny trzciniaków.
Zamieszkuje wschodnią Europę i zachodnią Azję po Ural, w pasie klimatu
umiarkowanego. Jest gatunkiem zagrożonym wyginięciem w skali
globalnej.
Cechy gatunku
Obie płci ubarwione jednakowo. Podobna do rokitniczki, lecz przez
środek głowy biegnie biały pasek otoczony z obydwu stron
paskami w kolorze czarnym. Przez górną część oka przebiega biała
brew. Wierzch ciała brązowy, ale w porównaniu do rokitniczki ma
odcień bardziej piaskowy i ciemniejsze, intensywne kreskowanie,
podkreślone jaśniejszymi pasami. Kuper rdzawy, brązowo kreskowany.
Spód ciała jasny, na piersi i po bokach drobno kreskowany.
Zamieszkuje żyzne torfowiska, podmokłe, rozległe łąki porośnięte turzycą
z nielicznymi krzewami oraz rozlewiska nie głębsze niż 10-15 cm.
Gniazdo podobne wielkością i usytuowaniem do gniazda rokitniczki,
doskonale ukryte wśród roślinności, zawsze kilkadziesiąt centymetrów
ponad powierzchnią gruntu lub wody.
11.
Gatunek dużego ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych.
W Polsce bardzo nieliczny ptak lęgowy spotykany na całym niżu, ale
głównie na zachodzie i północy kraju.
To największy ptak szponiasty północnej Europy. Samice są
nieznacznie większe od samców, lecz w upierzeniu nie ma różnic między
płciami. Grzbiet i brzuch ciemnobrunatne. U dorosłych ptaków głowa
i szyja jasnobeżowa. Ogon krótki, układający się w wachlarz, klinowaty,
początkowo ciemny, z każdym rokiem staje się jaśniejszy, by po 5–6
latach stać się śnieżnobiały. Dziób mocny, ciemno-szary u młodych,
jaśnieje z wiekiem do jasnożółtego lub koloru kości słoniowej. Nogi żółte
i mocne zakończone silnymi szponami służącymi do rozrywania ciała.
Gniazdo W środkowej części Europy budują lęgi na wysokim, starym
drzewie (w jego koronie), w pobliżu pnia, tak by mieć łatwy do niego
dostęp. Mogą jednak je lokować na nadmorskich klifach, a na Półwyspie
Skandynawskim na skałach. Jego wielkość jest jedną z największych
w gromadzie ptaków - przekracza niekiedy 2 metry wysokości i ciężar
dochodzący do 1 tony!
12.
W Polsce skrajnie nieliczny ptak lęgowy (ok. 270 par). Główne obszary
występowania to góry na południu kraju - Sudety i Karpaty, środkowe
i zachodnie Pomorze i północna Wielkopolska, puszcze w północnowschodniej Polsce (Puszcza Białowieska) oraz Pojezierze ŁęczyńskoWłodawskie na Lubelszczyźnie.
Upierzenie nieco podobne do uszatki, ale jest zdecydowana różnica
w wielkości. Obie płci ubarwione jednakowo, ale samice są większe.
Sylwetka masywna, z dużą okrągłą głową, szerokimi zaokrąglonymi
skrzydłami i krótkim ogonem. Na okrągłej głowie charakterystyczne
"uszy" z piór o dł. 8 cm, zwykle położone poziomo, a stawiane gdy ptak
jest zaniepokojony. Szlara słabo zaznaczona, wokół dzioba jasne
pióra. Duże, pomarańczowe oczy i biały podbródek. Upierzenie
w różnych odcieniach brązu, na wierzchu ciała z ciemnym wzorem
przypominającym korę (nakrapianie), a od spodu bardziej żółtawe
z ciemnym podłużnym kreskowaniem na piersi. Na piersi plamy są
intensywniejsze, przypominają kształtem krople. Spód skrzydeł jaśniejszy
od reszty upierzenia. Nogi i stopy mocne i opierzone.
Na nizinach gniazdo znajduje się na drzewie albo też na ziemi (u nasady
pnia, pomiędzy korzeniami, na kępie w olsie i lasach podmokłych lub
na bagnach, pod wykrotem). Najczęściej na nizinach zajmuje opuszczone
gniazda dużych ptaków jak myszołów czy bocian czarny. W górach
gnieździ się na słabo porośniętych nawisach, półkach i w załomach skał.
Rzadziej gniazduje w dużych dziuplach.