Zalacznik nr 2 Projekt ścieżki dydaktycznej finał 11.08.2014

Projekt ŚcieŜki Edukacyjnej
na Miejskiej Oczyszczalni Ścieków
w śydomicach „Eko- Filtrem do Rawki’’
1
Spis treści:
I.
II.
III.
IV.
V.
VI.
VII.
VIII.
IX.
X.
Opis koncepcji
1. Wstęp
2. Cel
3. Wytyczne koncepcji projektowej
4. Inwentaryzacja terenu
5. Założenie projektowe
6. Szczegółowy opis trasy
Zestawienie materiału roślinnego
Charakterystyka materiału roślinnego
Sadzenie i pielęgnacja roślin
1. Sadzenie
2. Pielęgnacja
Zestawienie materiału nawierzchniowego
Zakładanie nawierzchni- wytyczne
Elementy małej architektury
Harmonogram prac
Załączniki
Bibliografia
2
I.
Opis projektu
1. Wstęp
W wyniku reform systemu edukacji, obecne programy nauczania kładą większy nacisk na wiedzę
praktyczną niżeli zdobywanie wyłącznie wiedzy teoretycznej. Zapotrzebowanie na kształcenie dzieci
pod względem ekologii i środowiska naturalnego jest duże, dlatego tego typu inwestycje są
potrzebne. Pozwolą one w dogodny i przystępny sposób kształcić dzieci i młodzież w wieku
szkolnym, co zaprocentuje w przyszłości większą świadomością ekologiczną oraz obszerną wiedzą
dotyczącą tego zagadnienia.
2. Cel
Ścieżka dydaktyczna ma na celu zapoznanie młodych osób z odmianami roślin występującymi w
Polsce, sposobem ich pielęgnacji oraz naturalnym środowiskiem, w których możemy je spotkać.
Barwne tablice informacyjne i gatunkowe, plenerowe gry logiczne oraz mała architektura na trasie
ścieżki dydaktycznej pozwalają odbycie ciekawej lekcji oraz miłe spędzenie czasu wśród zieleni.
Podstawowym celem ścieżki edukacyjnej RAWiK będzie podniesienie wśród młodzieży z terenu powiatu
rawskiego i ościennych świadomości funkcjonowania człowieka w środowisku w kontekście wykorzystywanych
zasobów oraz generowanych zanieczyszczeń.
Cel powstania ścieżki dydaktycznej:
•
•
•
•
Zdobywanie wiedzy na temat roślin i ich środowiska naturalnego
Zwiększanie świadomości ekologicznej
Tworzenie więzi z regionem
Udoskonalenie umiejętności obserwacji i analizy zjawisk przyrodniczych
3. Wytyczne koncepcji projektowej:
•
•
•
•
•
•
•
Wykorzystanie podstawowych gatunków drzew i krzewów liściastych
Wykorzystanie podstawowych gatunków drzew i krzewów iglastych
Zaprojektowanie zestawień interesujących pokrojowo drzew i krzewów
Ogród naturalistyczny
Stworzenie terenu umożliwiającego zielone lekcje tudzież odpoczynek na łonie natury
Oczko wodne z wykorzystaniem roślin charakterystycznych dla środowisk nadwodnych
Oznaczenie przystanków edukacyjnych za pomocą tablic informacyjnych.
4. Inwentaryzacja terenu
Podstawą do inwentaryzacji były:
• mapa terenu do celów projektowych
• wizja lokalna (dokumentacja fotograficzna, ocena istniejących elementów zieleni)
• literatura: „Katalog roślin” polecany przez Związek Szkółkarzy Polskich.
3
Inwentaryzacją został objęty teren należący do oczyszczalni ścieków w Rawie Mazowieckiej.
Istniejące drzewa zostały oznaczone na rzutach oraz scharakteryzowane gatunkowo w załączniku:
„Zestawieniem roślin”.
5. Założenie projektowe
• Opis koncepcji
Koncepcja projektowa ścieżki dydaktycznej zakłada wykorzystanie rodzimych odmian roślin. W dużej mierze
są to drzewa i krzewy liściaste o ciekawym pokroju i barwie ulistnienia oraz aromatycznych kwiatostanach.
Natomiast rośliny iglaste tworzą osnowę rabat dając tym samym ciekawy efekt zarówno w okresie wegetacji
jak również miesiącach chłodniejszych. Ponadto wykorzystane w projekcie pnącza, byliny, rośliny wrzosowate
oraz ozdobne drzewa owocowe dają szerokie spektrum poznawcze dla odwiedzających ścieżkę uczniów.
Zaprojektowane różnokolorowe byliny i niskie krzewy pozwalają uzyskać ciekawy efekt wizualny jak również
łatwiejszy dostęp dla ciekawych świata dzieci. Możliwość dotyku i zapachu wzmaga wrażenia optyczne jak
również pozwala na łatwiejsze zapamiętanie informacji dotyczących danej rośliny.
Trasa ścieżki dydaktycznej pokryta jest utwardzoną nawierzchnią, a usytuowane tablice informują nas o
miejscu, w którym aktualnie się znajdujemy. Teren podzielony jest na siedem części kompatybilnych ze sobą
pod względem wykorzystanych rozwiązań projektowych. Początek trasy to południowo zachodnia część działki.
Zmierzając dalej w stronę zachodnią poznajemy kolejne odmiany roślin oraz poszczególne etapy
charakterystyczne dla instytucji oczyszczalni ścieków. Ostatni przystanek to okolice rzeki i zaprojektowany
mostek oraz obszerna łąka kwietna tworząca ogród naturalistyczny idealnie komponujący się z pobliskim
lasem. Całość wzbogacona jest elementami małej architektury oraz wytyczonymi miejscami odpoczynku
(siedziska, altanki, drewniane gry logiczne, fotościanka, budki lęgowe, karmniki) jednocześnie uatrakcyjniając
otoczenie i umożliwiając prowadzenie zielonych lekcji.
6. Szczegółowy opis trasy ścieżki
4
Przystanek 1
Przy wejściu na trasę ścieżki „zaprasza” nas drewniany witacz z rzeźbionymi elementami ozdobnymi oraz
duża tablica informacyjna powtarzająca się przy każdym, kolejnym Przystanku. Bramę w postaci witacza
kontynuują pergole porośnięte winobluszczem o barwnych liściach, szczególnie w okresie jesiennym. Kręta
ścieżka poprowadzona przez środek rabat kwiatowych przenosi nas do niesłychanie barwnego i pachnącego
świata roślin. Kwitnące wiśnie, barwne śliwy i rodzime jarzębiny to tylko niektóre z akcentów kolorystycznych
części ścieżki, w której się znajdujemy. Krocząc poprzez kolorowe kwiatostany bylin docieramy do źródełka w
postaci kamienia, który położony na drobnych otoczakach daje niepowtarzalny szum oraz piękny widok na
wodę spływającą po kamieniu. Źródełko spełnia jeszcze jedną ważną funkcję, oprócz wrażeń estetycznych
jakich nam dostarcza. Pełni rolę poidełka dla ptaków, motyli i innych małych zwierząt. Projektując taką ozdobę
nie tylko uatrakcyjniamy ogród, ale również pomagamy zwierzętom. Mijając źródełko zauważamy „zatoczkę
„iglaków” z dominującą sosną, której otulony w bluszcz pień znika wśród zieleni liści.
Elementy małej architektury wykorzystane na terenie Przystanku 1:
• tablica informacyjna (1 szt.)
• tabliczki gatunkowe (20 szt.)
• witacz (1 szt.)
• pergole (3 szt.)
• kosz na śmieci (1 szt.)
• budki lęgowe (3 szt.)
• kamienne źródełko (1 szt.)
Przystanek 2
Pozostawiając za sobą pierwszy przystanek ścieżki dydaktycznej gładko przechodzimy do następnej części.
Dominujące na tym terenie sosny czarne, jak zauważamy, miały swój początek już w części pierwszej. Drugi
przystanek na naszej ścieżce wita nas dostojnymi koronami drzew iglastych oraz przysadzistymi krzewami z
majaczącymi pomiędzy nimi bylinami, co nadaje swoisty charakter piętrowości lasu. Jako, że jest to największa
powierzchniowo część naszej ścieżki, stała się przestrzenią do odpoczynku i rekreacji. Idąc dróżką w głąb
sosnowego gaju rzuca się w oczy podłużna w kształcie prostokąta, drewniana wiata, nie przytłaczająca
przyrody z łatwością się z nią komponując. Przysiadając na chwilę, dostrzegamy wszystkimi zmysłami bliskie
sąsiedztwo otaczającej nas natury. Zaciekawieni odgłosami zmierzamy dalej. Tuż za łagodnym zakrętem
naszym oczom ukazuje się niewielkie oczko wodno z kamienną kaskadą. Otoczone kosaćcami i kaczeńcami daje
wrażenie naturalnego zbiornika wodnego z majestatycznie opadającymi nań pędami wierzby. Ułożone
niedbale płaskie łupki dają namiastkę ścieżki, która otaczając jeziorko pozwala je podziwiać z każdej strony.
Łupki prowadzą nas również do fotościanki, która przyciągnie dzieci i młodzież, dając świetną okazję do
pamiątki fotograficznej. Natomiast pozostawiona trawiasta polana z rozproszonymi grami logicznymi to
znakomita przestrzeń na zabawy dla młodszych dzieci. Mijając raz jeszcze urokliwe źródełko żegnamy się z
Przystankiem nr 2, aby niebawem powrócić do niego ponownie.
Elementy małej architektury wykorzystane na terenie Przystanku 2:
• tablica informacyjna (1 szt.)
• tabliczki gatunkowe (20 szt.)
• wiata (1 szt.)
• kosze na śmieci (3 szt.)
• ławki (6 szt.)
5
•
•
•
•
•
•
•
eko kółko i krzyżyk (1 szt.)
światowid (2szt.)
koło wiedzy („fortuny”)
fotościanka (1 szt.)
tablica układanka - zagadki (1 szt.)
budki lęgowe (5 szt.)
oczko wodne z kaskadą (1 szt.)
Przystanek 3
W tej części możemy podziwiać różne odmiany rodzimych drzew liściastych. Wchodząc na obszar
Przystanku 3 otaczają nas różnokolorowe byliny, pięknie wyglądające na tle soczyście zielonych krzewów
iglastych. Patrząc na drugą stronę ścieżki zauważamy krzewy liściaste w odcieniach żółcieni i zieleni, a tuż za
nimi robinia Małgorzaty z obfitymi kwiatostanami. Idąc dalej docieramy do okrągłego placyku, gdzie słuchając
wykładu na temat ekologii możemy przysiąść na niewysokich murkach wyłożonych drewnem. Sięgając
wzrokiem pozostałą część obszaru, zauważamy niewielki zagajnik brzozowy. Uwagę zwraca charakterystyczna
kora, opadająca plastrami z pnia drzewa. Pod brzozami rośliny zadarniające oraz płożące krzewy iglaste
dostosowane do szczególnego środowiska otaczających drzew.
Elementy małej architektury wykorzystane na terenie Przystanku 3:
• tablica informacyjna (1 szt.)
• tabliczki gatunkowe (20 szt.)
• kosz na śmieci (1 szt.)
• murek z siedziskiem (2 szt.)
Przystanek 4
Tym sposobem docieramy do półmetka naszej ekologicznej przygody. Przystanek 4 to mnogość owocowych
drzew i krzewów ozdobnych. Przyciągają wzrok dekoracyjnymi owocami, a także barwą kwiatów.
Gdzieniegdzie wspomagane krzewami iglastymi, radzącymi sobie o niebo lepiej w pobliżu konstrukcji silosów,
gdzie ziemia może ulegać przesuszeniu. Całość zachowana w odcieniach żółcieni, poprzeplatana fioletowym
dywanem ukwieconych bylin. Szybkim krokiem wychodzimy na drogę główną w poszukiwaniu następnego,
nieco bardziej oddalonego przystanku.
Elementy małej architektury wykorzystane na terenie Przystanku 4:
• tablica informacyjna (1 szt.)
• tabliczki gatunkowe (18 szt.)
• kosz na śmieci (2 szt.)
Przystanek 5
Najmniejszy z wszystkich wydzielonych części obszar zwraca swoją uwagę minimalizmem zastosowanych
roślin. Czerwone żurawki kontrastują z jasną kolorystyką żwiru. Natomiast lekkość traw nadaje miękkości
rozległej betonowej nawierzchni, otaczającej rabatę. Nad bylinami migocą w słońcu białe obwódki liści klonu
jesionolistnego. A strzeliste pędy jałowców wybijają się spośród miękkich kęp trawy.
Elementy małej architektury wykorzystane na terenie Przystanku 5:
• tablica informacyjna (1 szt.)
6
• tabliczki gatunkowe (9 szt.)
• kosz na śmieci (1 szt.)
Przystanek 6
Przechodni punkt ścieżki dydaktycznej zatrzymuje nas mimowolnie. Bordowe perukowce przyciągają wzrok
pięknem charakterystycznych owocostanów. Ich zimozielony charakter pozwala na atrakcyjność również poza
sezonem wiosenno-letnim. Opuszczając Przystanek 6 zauważamy podobny akcent kolorystyczny w postaci
żurawek tworzących bordowy dywan, jako tło dla czysto zielonych bukszpanowych kul.
Elementy małej architektury wykorzystane na terenie Przystanku 6:
• tablica informacyjna (1 szt.)
• tabliczki gatunkowe (5 szt.)
• kosz na śmieci (1 szt.)
Przystanek 7
Zmierzając w stronę kresu zielonej wędrówki, naszym oczom ukazuje się urokliwy, drewniany mostek.
Solidna konstrukcja z litego drewna pozwala na bezpieczne, jednocześnie atrakcyjne urozmaicenie cieku
wodnego wpływającego do rzeki Rawki. Docierając bliżej zauważamy tysiące drobnych, polnych kwiatów po
obydwu stronach ścieżki kierującej nas na mostek. Brzegi rzeki zabezpieczone barierkami zapobiegają
niechcianym wypadkom w trakcie podziwiania kwietnej łąki. Sąsiedztwo lasu nadaje spokojny charakter
przestrzeni, zamykając ją jednocześnie w naturalne ramy. Tym samym kończąc nasz edukacyjny spacer
możemy powrócić na zasłużony odpoczynek pod strzechę wiaty na obszarze Przystanku 2, oddając się
przemyśleniom na temat wrażeń z minionej trasy.
Elementy małej architektury wykorzystane na terenie Przystanku 7:
• tablica informacyjna (1 szt.)
• kosz na śmieci (1 szt.)
• mostek (1 szt.)
II.
Zestawienie materiału roślinnego
Przystanek 1
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Nazwa rośliny
Bukszpan wiecznie zielony
Wierzba purpurowa „Nana”
Tawuła japońska „Golden Princes”
Tawuła japońska „Goldmound”
Jaśminowiec „Innocence”
Azalia „PinkDelight”
Tawuła Thunberga
Klon palmowy „Atropurpureum”
Wierzba„Erythrofexuosa”
Wiśnia piłkowana „Amangawa”
Wielkość
sadzonki
[cm]
40-60
40-50
40-50
20-40
40-50
20-30
10-30
60-80
150-180
60-80
Ilość sztuk
6
4
7
3
5
3
6
1
1
3
7
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
Śliwa wiśniowa „Pissardii”
Jarząb pospolity
Żywotnik wschodni „Justyna”
Świerk kłujący „Śleszyn”
Jałowiec płożący „Agnieszka”
Funkia
Miodunka pstra
Funkia
Kosaciec syberyjski
Kosaciec żółty
Łubin trwały
Poziomka ozdobna
Bodziszek kantabryjski
Zawilec wielkokwiatowy
Rozchodnik
Kocimiętka
Karmnik ościsty
Winobluszcz
Bluszcz pospolity
60-80
120-150
60-80
10-30
10-30
10-20
0-10
10-20
10-20
10-20
10-20
0-10
0-10
0-10
0-10
10-20
0-10
10-20
10-20
1
1
5
5
15
30
30
30
5
8
6
30
50
30
40
20
30
6
2
Wielkość
sadzonki
[cm]
20-30
40-60
20-30
20-30
40-60
40-60
40-60
20-30
150-170
80-100
150-170
30-50
20-30
40-60
20-30
20-30
20-30
20-30
10-20
0-15
0-15
20-30
70-90
Ilość sztuk
Przystanek 2
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
Nazwa rośliny
Azalia
Śliwa dziecięca
Azalia
Pigwowiec pośredni
Dereń biały
Berberys Thunberga‘Green carpet’
Berberys Thunberga ‘Kelleris’
Trzmielina ‘Canadale Gold’
Wierzba ‘Erythrofexuosa’
Leszczyna pospolita ‘Contorta’
Modrzew szczepiony na pniu
Sosna kosodrzewina
Cis pośredni ‘Oliwka’
Kosaciec syberyjski
Kaczeniec błotny
Funkia
Funkia
Trzmielina Fortune’a‘Minimus’
Wrzos
Barwinek pospolity
Konwalia majowa
Bluszcz pospolity
Sosna czarna
6
3
4
1
4
3
3
6
1
2
2
5
7
8
8
30
30
30
60
35
35
16
6
Przystanek 3
8
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
Nazwa rośliny
Bukszpan wiecznie zielony
Dereń rozłogowy
Berberys Thunberga‘Tiny Gold’
Berberys Thunberga‘Maria’
Hortensja kosmata ‘Macrophylla’
Brzoza brodawkowata
Brzoza papierowa
Robinia Małgorzaty
Jesion mannowy
Cis pośredni ‘Oliwka’
Żywotnik zachodni ‘Janed Gold’
Żywotnik zachodni ‘GoldenSmaragd’
Jałowiec płożący ‘Blue Chip’
Żywotnik zachodni ‘Hoseri’
Modrzew europejski ‘Kórnik’
Żywotnik zachodni ‘Hoveyi’
Wietlica samicza ‘Victoriae’
Rogownica kutnerowata
Rozchodnik ogrodowy ‘Herbstfrende’
Funkia
Odętka wirginijska ‘BougetRose’
Wietlica japońska ‘Red beauty’
Rozchodnik okazały
Macierzanka piaskowa ‘Pygmaeus’
Macieżanka piaskowa ‘Pseudolanuginosus’
Wielkość
sadzonki
[cm]
40-60
60-80
10-20
40-60
40-60
140-160
200-300
130-150
200-250
20-30
20-30
20-30
10-20
20-30
150-170
20-30
40-60
0-10
0-10
20-30
20-30
20-30
10-20
0-10
0-10
Ilość sztuk
5
3
10
5
3
1
3
1
1
8
4
4
8
9
6
4
30
30
30
30
20
30
20
25
25
Przystanek 4
Lp.
Nazwa rośliny
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
Bukszpan wiecznie zielony ‘LatifoliaMaculata’
Bukszpan wiecznie zielony ‘Suffruticosa’
Dereń biały ‘SiberianPearls’
Pęcherznica kalino listna ‘Luteus’
Tawuła japońska ‘Goldmound”
Tawuła japońska ‘Goldflame’
Tawuła van Houtte’a‘Pink Ice’
Jabłoń ‘Evereste’
Jabłoń ‘Profusion’
Jarząb pospolity ‘Pendula’
Jabłoń japońska ‘Tina’
Dereń jadalny ‘Variegata’
Jabłoń POM’ZAI ‘Courtabri’
Głóg jednoszyjkowy ‘Compacta’
Świerk biały ‘Piccolo’
Świerk biały ‘Conica’
Cis pośredni ‘Wojtek’
Jałowiec płożący ‘Blue Chip’
Wielkość
sadzonki
[cm]
40-60
40-60
40-60
40-60
20-40
20-40
40-60
140-160
200-220
200-250
40-60
40-60
40-60
40-60
60-70
60-80
40-60
10-20
Ilość sztuk
5
3
4
3
4
3
3
1
1
1
2
3
1
1
6
5
3
10
9
19
20
21
22
23
24
Wisiołekmissouryjski
Funkia
Gęsiówka macedońska ‘Variegata’
Posłonek ‘GoldenQueen’
Funkia
Lawenda wąskolistna
10-20
20-30
0-10
10-20
20-30
30-50
30
10
25
35
25
50
Wielkość
sadzonki
[cm]
140-160
100-120
120-140
20-30
10-20
0-10
20-40
10-20
20-40
Ilość sztuk
Wielkość
sadzonki
[cm]
60-80
20-30
40-60
10-20
20-30
0-10
20-30
10-20
160-180
Ilość sztuk
Przystanek 5
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Nazwa rośliny
Klon jesionolistny
Wierzba pendula
Jałowiec skalny ‘Blue Arrow’
Sosna górska ‘Gnom’
Kostrzewa Gautiera
Rozchodnik grubopędowy
Owies wiecznie zielony
Żurawka
Awena wiecznie zielona
2
1
6
4
25
30
15
16
6
Przystanek 6
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Nazwa rośliny
Perukowiec podolski
Trzmielina ‘Emerald Gold’
Bukszpan wiecznie zielony
Jałowiec płożący ‘Blue Chip’
Żywotnik zachodni
Rozchodnik
Bergenia sercowata
Żurawka
Klon zwyczajny ‘Globoseum’
3
9
5
10
4
60
20
20
1
Przystanek 7
Lp.
1
Nazwa rośliny
Mieszanka nasion (łąka kwietna) + cebulki różnych kwiatów
wieloletnich (nie wymagających wysadzeń na okres zimowy)
Ilość
Ilość należy dostosować wg wydajności
mieszanki kwiatów polnych i ilości
cebulek w odniesieniu do wymagań
Zamawiającego odnoszących się do 1m2
powierzchni łąki kwietnej.
10
III. Charakterystyka materiału roślinnego
Przystanek 1
Lp.
Nazwa rośliny
Charakterystyka
Pokrój po
5latach
Wymagania
1,5m wys.
1,5m szer.
Gleby obojętne do
wapiennych, bogate w
humus. Stanowisko
słoneczne/półcień/cień.
Niewymagający, gleby od
średnio kwaśnych do
całkiem alkaicznych.
Stanowisko słoneczne.
Toleruje wszystkie
ogrodowe, uprawne gleby.
Stanowisko słoneczne.
Toleruje wszystkie
ogrodowe, uprawne gleby.
Stanowisko słoneczne.
Stanowisko słoneczne/
półcień.
1,4m wys.
1,2m szer.
Stanowisko słoneczne/
półcień.
1,3m wys.
Wytrzymały na suszę,
wrażliwy na mrozy.
Wymaga osłoniętych
stanowisk i starannie
uprawianej gleby.
Stanowisko słoneczne.
Nie toleruje długotrwałej
suszy, gleby wilgotne,
lekko kwaśne.
Gleby przeciętne, wymaga
corocznego prześwietlenia
korony. Stanowisko
słoneczne/ półcień.
Wymaga postawienia
palika podtrzymującego
pień.
Gleby żyzne, wilgotne.
Odmiana wrażliwa na silne
mrozy.
1
Bukszpan wiecznie zielony
łac. Buxussempervirens
Zimozielony, gęsty krzew.
Liście owalne, lśniące, kwiaty
niepozorne, miododajne.
Strzyżony do
rozmiaru
0,6m.
2
Wierzba purpurowa ‘Nana’
łac. Salixpurpurea ‘Nana’
Kulisty krzew z pędami
o brązowo czerwonej barwie.
Liście srebrzysto-szare.
1,5m wys.
1,5m szer.
3
Tawułajapońska ‘Golden Princess’
łac. Spiraea japonica ‘Golden
Princess’
Tawuła japońska ‘Goldmound’
łac. Spiraeajaponica ‘Goldmound’
Płaskokulisty krzew, liście
intensywnie żółte, latem
obwicie kwitnie na różowo.
Płaskokulisty krzew, liście
intensywnie żółte, latem
obficie kwitnie na różowo.
Zwarty, sztywno
wyprostowany krzew o
ciemnozielonych liściach w
żółtawe i kremowe cętki oraz
z smugami wzdłuż blaszki.
Kwiaty białe, przyjemnie
pachnące, VI-VII.
Sezonowo zielony krzew o
luźnym, wyprostowanym
pokroju. Kwiaty różowe ze
złocistożółtą plamką, V-VI.
Krzew o cienkich, łukowato
wygiętych pędach, liście
drobne jasnozielone. Kwitnie
na biało przed rozwojem liści,
IV-V.
0,5m wys.
Liście wachlarzowate,
powycinane, intensywnie
ciemnoczerwone.
Małe drzewo
o dekoracyjnie wygiętych
pomarańczowych pędach,
3m wys.
Małe drzewo o zwartym,
kolumnowym pokroju. Liście
błyszczące, jesienią
żółtopomarańczowe. Kwiaty
jasnoróżowe, zebrane w
pączki, delikatnie pachnące,
V.
Małe drzewo o owalnej
koronie. Liście metalicznie
błyszczące, ciemno-
4m wys.
1m szer.
4
5
Jaśminowiec ‘Innocence’
łac. Philadelphus ‘Innocence’
6
Azalia ‘Pink Delight’
łac. Rhododendron ‘Pink Delight’
7
Tawuła Thunberga
łac. Spiraea thunbergii
8
Klon palmowy ‘Atropurpureum’
łac. Acerpalmatum‘Atropurpureum’
9
Wierzba ‘Erythroflexuosa’
łac.Salix ‘Erythroflexuosa’
10
Wiśnia piłkowana ‘Amangawa’
łac.Prunusserrulata‘Amangawa’
11
Śliwa wiśniowa ‘Pissardii’
łac.Prunuscerasifera ’Pissardi’
0,6m wys.
3,0m wys.
2,0m szer.
4m wys.
2m szer.
Gleby przeciętne,
stanowisko słoneczne/
półcieniste. Wymaga
11
12
Jarząb pospolity
łac.Sorbusaucuparia
13
Żywotnik wschodni ‘Justyna’
łac.Thujaorientalis ‘Justyna’
14
Świerk kłujący ‘Śleszyn’
Łac. Piceapungens ‘Śleszyn’
15
Jałowiec płożący ‘Agnieszka’
łac.Juniperushorizontalis
‘Agnieszka’
Funkia
łac. Hosta
16
17
Miodunka pstra ‘Mrs Moon’
łac. Pulmonariasaccharata
18
Funkia
łac. Hosta
19
Kosaciec syberyjski
łac. Irissibirica
20
Kosaciec żółty
łac. Irispseudacorus
21
Łubin trwały
łac. Lupinuspolyphyllus
22
Poziomka ozdobna
łac. ,Pagoda fragaria’
23
Bodziszek kantabryjski
‘Cambridge’
łac. Geranium cantrabrigense
24
Zawilec wielkokwiatowy
łac. Anemonesylvestris
25
Rozchodnik okazały ‘Brillant’
łac. Sedumspectabile ‘Brillant’
26
Kocimiętka Faassena
x
łac. Napeta fasseni
27
Karmnik ościsty
łac. Sagina subulata
purpurowe, kwiaty białe lub
różowe ukazują się przed
rozwojem liści, IV.
Liście pierzaste, zielone,
jesienią żółte lub
pomarańczowe. Kwiaty białe,
V- VI. Owoce czerwone.
postawienia palika
podtrzymującego pień.
7m wys.
3m szer.
Karłowa odmiana, o prawie
kolumnowym pokroju. Pędy
gęste, delikatne,
ciemnozielone.
Pokrój kulisty, z wiekiem
lekko stożkowy, igły krótkie,
szaroniebieskie.
Pędy delikatne, płożące, na
końcach lekko wzniesione,
szarozielone igły.
Liście soczyściezielone,kwiaty
fioletowe, VII.
1,2m wys.
Jajowato lancetowate liście,
pokryte białawymi plamami.
Kwiaty początkowo czerwone,
później fioletowe, IV-V.
Liście soczyście zielone z
jasnym obramowaniem.
Kwiaty fioletowe, VII.
0,3m wys.
Wąskie i delikatne liście,
kwiaty fioletowe na smukłych
pędach, VI.
Wąskie i delikatne liście,
kwiaty żółte na smukłych
pędach, V-VII.
Kwiaty o motylkowatej
budowie, zebrane w długie,
różowe kolby, VI.
Niska bylina o
ciemnoróżowych kwiatów.
0,8m wys.
Szeroko kępiasty pokrój,
dekoracyjne ulistnienie przez
cały sezon wegetacyjny,
różowe kwiaty, VI-VII.
Duże, białe kwiaty, IV-VI.
0,3m wys.
Łodygi wyprostowane lub
wzniesione, niebieskozielone,
pokryte wosko-wym nalotem.
Kwiaty różowe, VIII-IX.
Liście szarozielone, kwiaty
lawendowe w kłosowatych
kwiatostanach, V-IX.
Tworzy niską, przypominającą
mech darń, pokrywa się
drobnymi, pachnącymi
0,5m wys.
0,7m wys.
0,2m wys.
1,5m szer.
0,6m wys.
0,5m wys.
0,8m wys.
1,0m wys.
0,15m wys.
0,4m wys.
0,5m wys.
0,05m wys.
Małe wymagania glebowe,
stanowisko słoneczne/
półcień. Wymaga
postawienia palika
podtrzymującego pień.
Wymagania glebowe
i wilgotnościowe małe,
stanowisko słoneczne/
półcień.
Gleba lekko kwaśna,
przepuszczalna.
Stanowisko słoneczne.
Niewielkie wymagania
glebowe i wilgotnościo-we,
stanowisko słoneczne.
Wymaga gleby żyznej,
próchniczej, przepuszczalnej. Stanowisko
półcieniste/ cień.
Gleba gliniasta z
dodatkiem liściowej
próchnicy. Stanowisko
słoneczne.
Wymaga gleby żyznej,
próchniczej, przepuszczalnej. Stanowisko
półcieniste/ cień.
Niewymagający,
stanowisko słoneczne.
Preferuje gleby wilgotne,
stanowisko słoneczne/
półcień.
Gleba żyzna, uboga w
wapń. Stanowisko
słoneczne.
Gleba ogrodowa, rośnie
zarówno w pełnym słońcu
jak i cieniu.
Niewymagająca co do
gleby. Stanowisko
słoneczne/ półcień.
Gleba wapienna, niezbyt
ciężka, przepuszczalna.
Stanowisko słoneczne.
Gleba piaszczysto gliniasta
o odczynie obojętnym.
Stanowisko słoneczne/
półcieniste.
Niewymagająca.
Stanowisko słoneczne.
Niewymagająca.
Stanowisko słoneczne/
półcień.
12
28
Winobluszcz pięciolistkowy
REDWALL ‘Troki’
łac. Parthenocissusquinquefolia
‘Troki’
29
Bluszcz pospolity
łac. Hedera helix
miodem kwiatami, VI-VII.
Dekoracyjne, czerwonawe
liście, jesienią całkowicie
szkarłatne.
Akceptuje przeciętne
gleby. Całkowicie
mrozoodporne.
Stanowisko słoneczne/
półcień.
Liście skórzaste,
ciemnozielone, zimozielone.
Nie lubi gleb suchych
i kwaśnych. Stanowisko
półcieniste/ cień.
Przystanek 2
1
Azalia
łac. Rhododendron
Dekoracyjne, gęste kwiaty
o biało różowym
zabarwieniu, V-VI.
1,0m wys.
1,0m szer.
2
Śliwa dziecięca
łac. Prunusxcistena
1,8m wys.
1,6m szer.
3
Azalia
łac. Rhododendron
Dekoracyjna z liści o
purpurowym zabarwieniu,
liczne, bladoróżowe
kwiaty, V.
Dekoracyjne, gęste kwiaty
o biało różowym
zabarwieniu, V-VI.
4
Pigwowiec pośredni ‘Elly Mossel’
x
łac. Chaenomeles superba ‘EllyMossel’
1,2m wys.
1,5m szer.
5
Dereń biały ‘Sibrica Variegata’
łac. Cornus alba ‘SibricaVariegata’
6
Berberys Thunberga ‘Green carpet’
łac. Berberisthunbergii ‘Green carpet’
7
Berberys Thunberga ‘Kelleris’
łac. Berberisthunbergii ‘Kelleris’
8
Trzmielina ‘Canadale Gold’
łac. Euonymusfortunei ‘Canadale Gold’
Wierzba ‘Erythrofexuosa’
łac. Salix ‘Erythrofeuosa’
Duże, czerwone kwiaty, IVV, powtarza kwitnienie
latem. Owoce wydłużone
koliste.
Czerwone pędy, soczyście
zielone liście z białymi
obrzeżami.
Długie, przewieszające się
pędy. Kwiaty żółte w
obfitych gronach, V.
Drobne liście, ozdobione
intensywnymi, białymi
plamkami. Kwiaty żółte,V.
Dekoracyjna z obrzeżonych na żółto liści.
Pędy dekoracyjne,
pogięte, o pomarańczowo
czerwonej barwie.
9
1,0m wys.
1,0m szer.
1,8m wys.
1,8m szer.
1,5m wys.
1,5m szer.
2,0m wys.
2,0m szer.
0,8m wys.
3,0m wys.
2,0m szer.
10
Leszczyna pospolita ‘Contorta’
łac. Corylusavellana ‘Contorta’
Dekoracyjne gałęzie,
skręcone w korkociąg oraz
bazie pojawiające się
przed liśćmi, II-III.
3,0m wys.
3,5m wys.
11
Modrzew szczepiony na pniu ‘Puli’/
’Repens’
łac. Larix decidua ‘Puli’
Delikatne, zwisające pędy.
od 1m do
1,7m wys.
12
Sosna kosodrzewina
Krzaczasta forma sosny o
1,7m wys.
Małe wymagania
siedliskowe, dość odporne
na mróz. Stanowisko
półcieniste.
Toleruje wszystkie żyzne,
ogrodowe gleby.
Stanowisko słoneczne/
półcień.
Małe wymagania
siedliskowe, dość odporne
na mróz. Stanowisko
półcieniste.
Niewymagający.
Stanowisko słoneczne/
półcień.
Roślina tolerancyjna co do
gleby i stanowiska,
cienioznośna.
Niewymagający.
Stanowisko półcieniste/
słoneczne.
Niewymagający.
Stanowisko półcieniste/
słoneczne.
Toleruje w stosunku do
gleby i stanowiska.
Gleby przeciętne, wymaga
corocznego prześwietlenia
korony. Stanowisko
słoneczne/ półcień.
Toleruje wszystkie rodzaje
gleb uprawnych.
Stanowisko słoneczne/
półcieniste. Wymaga
postawienia palika
podtrzymującego pień.
Najlepiej rośnie na
zasobnych, umiarkowanie
wilgotnej glebie oraz
słonecznym stanowisku.
Wymaga postawienia
palika podtrzymującego
pień.
Niewymagająca.
13
łac. Pinus mugo
ciemnozielonych, lekko
skręconych pędach.
Ciekawy, wąsko
kolumnowy pokrój o
charakterystycznych
oliwkowych przyrostach.
Wąskie i delikatne liście,
kwiaty fioletowe na
smukłych pędach, VI.
Liście sercowate o
ząbkowanym brzegu,
kwiaty żółte o
połyskliwych płatkach,
IV- V.
Liście soczyście zielone z
jasnym obramowaniem.
Kwiaty fioletowe, VII.
1,7m szer.
Stanowisko słoneczne.
1,8m wys.
0,6m szer.
Toleruje zarówno
słoneczne jak i cieniste
stanowisko.
0,8m wys.
Niewymagający,
stanowisko słoneczne.
0,15-0,3m
wys.
Najlepiej rośnie w glebie
gliniastej, dobrze wilgotnej
lub bagiennej.
0,5m wys.
Wymaga gleby żyznej,
próchniczej, przepuszczalnej. Stanowisko
półcieniste/ cień.
Wymaga gleby żyznej,
próchniczej, przepuszczalnej. Stanowisko
półcieniste/ cień.
Do uprawy wymaga raczej
żyznych gleb. Stanowisko
słoneczne/ półcień, dobrze
radzi sobie również w
cieniu.
Najlepiej rosną na glebach
kwaśnych. Stanowisko
półcieniste.
Gleby żyzne, dostatecznie
wilgotne. Stanowisko
półcieniste lub cieniste.
Wymaga gleby
próchniczej, najlepiej
rośnie w pełnym cieniu.
Nie lubi gleb suchych i
kwaśnych. Stanowisko
półcieniste/ cień.
Gleby kwaśne, odmiana
odporna na warunki
siedliskowe. Stanowisko
słoneczne.
13
Cis pośredni ‘Oliwka’
x
łac. Taxus media ‘Oliwka’
14
Kosaciec syberyjski
łac. Irissibirica
15
Kaczeniec błotny
łac. Calthapalustris
16
Funkia
łac. Hosta
17
Funkia
łac. Hosta
Liście soczyście
zielone,kwiaty fioletowe,
VII.
0,6m wys.
18
Trzmielina Fortune’a ‘Minimus’
łac. Euonymusfortunei ‘Minimus’
Tworzy niskie dywany z
drobnych zimozielonych
liści.
0,05m wys.
19
Wrzosiec krwisty
łac. Ericacarnea
Gęsta, kępiasta krzewinka
o dekoracyjnych kwiatach.
0,3m wys.
20
Barwinek pospolity
łac. Vinca minor
Kwiaty fioletowo
niebieskie,V-IX.
0,3m wys.
0,5m szer.
21
Konwalia majowa
łac. Convallariamajalis
Ceniona za intensywny
zapach kwiatów, V.
0,2m wys.
22
Bluszcz pospolity
łac. Hedera helix
23
Sosna czarna
łac. Pinusnigra
Liście skórzaste,
ciemnozielone,
zimozielone.
Długie ciemnozielone igły.
6,0m wys.
3,0m szer.
Przystanek 3
1
Bukszpan wiecznie zielony
łac. Buxussempervirens
Strzyżony do
rozmiaru
0,6m.
Berberys Thunberga ‘Tiny Gold’
łac. Berberisthunbergii ‘Tiny Gold’
Zimozielony, gęsty krzew.
Liście owalne, lśniące,
kwiaty niepozorne,
miododajne.
Atrakcyjny z
jaskrawożółtych pędów
oraz białych owoców,
kwitnie na żółto, V.
Drobne liście o żółtym
zabarwieniu.
2
Dereń rozłogowy ‘Flaviramea’
łac. Cornusstolonifera ‘Flaviramea’
3
4
Berberys Thunberga ‘Maria’
Liście duże, zielonożółte
1,2m wys.
2,0m wys.
2,5m szer.
0,3m wys.
0,5m szer.
Gleby obojętne do
wapiennych, bogate w
humus. Stanowisko
słoneczne/półcień/cień.
Tolerancyjny w stosunku
do gleb. Stanowisko
półcieniste/ słoneczne.
Przeciętne wymagania
glebowe. Stanowisko
półcieniste/ słoneczne.
Dla pełnego wybarwienia
14
łac. Berberisthunbergii ‘Maria’
z karminowym obrzeżem.
Duże czerwone,
dekoracyjne owoce.
0,5m szer.
5
Hortensja kosmata ‘Macrophylla’
łac. Hydrangeaaspera ‘Macrophylla’
1,5m wys.
1,0m szer.
6
Brzoza brodawkowata ‘Youngii’
łac. Betulapendula ‘Youngii’
Liście duże, pokryte
szarym kutnerem. Bardzo
dekoracyjne fioletowo
białe kwiaty, VII-VIII.
Malownicze drzewo o
parasolowatej, mocno
zwisającej koronie.
7
Brzoza papierowa
łac. Betulapapyrifera
10m wys.
4m szer.
8
Robinia Małgorzaty ‘Pink Cascade’
x
łac. Robinia margaretta CASQUE ROUGE
‘PinkCascade’
Jesion mannowy
łac. Fraxinusornus
Pień pokryty kredowobiałą
korą, łuszczącą się
okrężnie cienkimi płatami.
Drzewko o zwisających
liściach, kwiaty zebrane w
grona, VI.
Niskie drzewko, listki 5-7
ogonkowe. Kwiaty białe,
pachnące, w gęstych
wiechach, V- VI.
Ciekawy, wąsko
kolumnowy pokrój o
charakterystycznych
oliwkowych przyrostach.
Krzew o wąsko stożkowym
pokroju, pędy delikatne
zielonożółte.
Krzew o wąsko stożkowym
pokroju, pędy delikatne
zielonożółte.
Ulistnienie w formie igieł o
srebrzysto niebieskim
zabarwieniu, zimą
bladofioletowym.
Kulisty pokrój o ciemnozielonym zabarwieniu
igieł.
9
4,0m wys.
3,0m szer.
5,0m wys.
3,0m szer.
6,0m wys.
4,0m szer.
10
Cis pośredni ‘Oliwka’
x
łac. Taxus media ‘Oliwka’
1,8m wys.
0,6m szer.
11
Żywotnik zachodni ‘Janed Gold’
łac.Thujaoccidentalis ‘Janed Gold’
12
Żywotnik zachodni ‘Golden Smaragd’
łac.Thujaoccidentalis ‘GoldenSmaragd’
13
Jałowiec płożący ‘Blue Chip’
łac. Juniperushorizontalis ‘Blue Chip’
14
Żywotnik zachodni ‘Hoseri’
łac.Thujaoccidentalis ‘Hoseri’
15
Modrzew europejski ‘Kórnik’
łac.Larixdecidua ‘Kórnik’
Karłowy krzew o kulistym
pokroju w formie piennej.
Pędy krótkie z licznymi
pąkami pokrytymi żywicą.
1,6m wys.
0,8m szer.
16
Żywotnik zachodni ‘Hoveyi’
łac.Thujaoccidentalis ‘Hoveyi’
Pokrój jajowaty, jasnozielone zabarwienie igieł.
1,3m wys.
17
Wietlica samicza ‘Victoriae’
łac.Athyriumfilix-femina
Liście pierzaste, soczysto
zielone.
0,5m wys.
18
Rogownica kutnerowata
łac. Cerastiumtomentosum
Bylina rozłogowa,
interesująca dzięki barwie
0,15m wys.
1,8m wys.
0,5m szer.
1,8m wys.
0,5m szer.
0,2m wys.
1,5m szer.
0,4m wys.
0,4m szer.
potrzebuje stanowiska
słonecznego, ale równie
dobrze radzi sobie w
półcieniu.
Wymaga żyznych i
wilgotnych gleb.
Stanowisko półcieniste/
słoneczne.
Łatwo adaptuje się do
rodzaju gleby. Stanowisko
słoneczne. Początkowo
wymaga postawienia
palika podtrzymującego
pień.
Łatwo adaptuje się do
rodzaju gleby. Stanowisko
słoneczne
Bardzo dobrze znosi suszę,
polecana na stanowiska
ciepłe, słoneczne.
W surowe zimy może
marznąć, ale łatwo
regeneruje pędy.
Stanowisko słoneczne.
Toleruje zarówno
słoneczne jak i cieniste
stanowisko.
Wymaga gleb żyznych i
wilgotnych. Stanowisko
słoneczne.
Wymaga gleb żyznych i
wilgotnych. Stanowisko
słoneczne.
Małe wymagania glebowe
i wilgotnościowe.
Stanowisko słoneczne.
Wymaga dosyć żyznych
i raczej wilgotnych gleb.
Stanowisko słoneczne/
półcień.
Wymaga żyźniejszych
i umiarkowanie
wilgotnych gleb.
Stanowisko słoneczne.
Wymaga postawienia
palika podtrzymującego
pień.
Wymaga dosyć żyznych
i wilgotnych gleb.
Stanowisko słoneczne/
półcień.
Wymaga gleby
przepuszczalnej, wilgotnej.
Stanowisko cieniste/
półcieniste.
Na miejsca nawet z glebą
jałową. Stanowisko
15
19
Rozchodnik ogrodowy ‘Herbstfrende’
łac. Sedum ‘Herbstfrende’
20
Funkia
łac. Hosta
21
Odętka wirginijska ‘BougetRose’
łac.Physostegiavirginiana
22
Wietlica japońska ‘Red Beauty’
łac. Athyriumnipponicum ‘Red Beauty’
23
Rozchodnik okazały ‘Brillant’
łac. Sedumspectabile ‘Brillant’
24
Macierzanka piaskowa ‘Pygmaeus’
łac. Thymuspraecox
25
Macieżanka piaskowa
‘Pseudolanuginosus’
łac. Thymuspraecox
ulistnienia. Pędy pokryte
prawie białymi listkami,
kwiaty białe, V-VI.
Duże kwiatostany, kwiaty
brązowo czerwone, IX-X,
ozdobne również po
przekwitnieniu, do zimy.
Liście soczyście
zielone,kwiaty fioletowe,
VII.
słoneczne.
0,4m wys.
Stanowisko słoneczne.
0,5m wys.
Wymaga gleby żyznej,
próchniczej, przepuszczalnej. Stanowisko
półcieniste/ cień.
Niewymagająca.
Stanowisko słoneczne.
Gęste kwiaty, w
kłosowatych kwiatostanach, jasnoróżowe, od
VI.
Barwna odmiana,
atrakcyjne niebieskawe
ubarwienie liści oraz
czerwone unerwienie.
Łodygi wyprostowane lub
wzniesione,
niebieskozielone, pokryte
wosko-wym nalotem.
Kwiaty różowe, VIII-IX.
Zimozielona krzewinka o
jasnopurpurowych
kwiatach, VI.
0,7m wys.
Wyróżnia się liśćmi
pokrytymi szarymi
włoskami. Kwiaty
bladoróżowe, VI.
0,1m wys.
0,4m wys.
Stanowisko cieniste/
półcieniste.
0,5m wys.
Gleba piaszczysto gliniasta
o odczynie obojętnym.
Stanowisko słoneczne/
półcieniste.
0,1m wys.
Niewymagająca,
najefektowniej wygląda
przy silnym nasłonecznieniu, gdy rośnie na
glebie prawie jałowej.
Niewymagająca,
najefektowniej wygląda
przy silnym nasłonecznieniu, gdy rośnie na
glebie prawie jałowej.
Przystanek 4
1
Bukszpan wiecznie zielony
‘LatifoliaMaculata’
łac.Buxussempervirens
Dekoracyjne liście o
różnym zabarwieniuzielone, żółte lub
żółtozielone.
0,8m wys.
lub
w zależności
od cięcia
2
Bukszpan wiecznie zielony
‘Suffruticosa’
łac.Buxussempervirens
Gęste, sztywne pędy o
soczyście zielonym
zabarwieniu. Kwiaty
niepozorne, miododajne.
1,0m wys.
lub
w zależności
od cięcia
3
Dereń biały ‘Siberian Pearls’
łac.Cornus alba
1,8m wys.
1,8m szer.
4
Pęcherznica kalinolistna ‘Luteus’
łac.Physocarpusopulifolius
Ozdobne białe owoce,
kontrastujące z zielenią
liści, kremowobiałe kwiaty,
VI. Roślina szczególnie
efektowna jesienią.
Intensywnie żółte
zabarwienie liści, kwiaty
białe lub różowawe, VI-VII.
5
Tawuła japońska ‘Goldmound’
Płaskokulisty krzew, liście
0,6m wys.
2,0m wys.
2,0m szer.
Małe wymagania glebowe
i wilgotnościowe. Poradzi
sobie zarówno w pełnym
słońcu jak i miejscach
cienistych.
Gleby obojętne do
wapiennych, zasobne w
humus. Poradzi sobie
zarówno w pełnym słońcu
jak i miejscach cienistych.
Roślina łatwa w uprawie.
Stanowisko półcieniste/
słoneczne.
Niewymagająca, rosnąca
na różnych glebach.
Odporna na niskie
temperatury. Stanowisko
półcieniste/ słoneczne.
Toleruje wszystkie
16
łac. Spiraeajaponica
intensywnie żółte, latem
obficie kwitnie na różowo.
Gęsty krzew o Miedzianopomarańczowych liściach,
później zielonożółte.
Kwiaty różowolila, VII-IX.
Efektowne ulistnienie,
wiosną różowe, później
nakrapiane kremowo,
zielono i różowo. Kwiaty
białe, V-VI.
Szeroka, piramidalna
korona z przewieszającymi
się gałęziami. Owoce
pomarańczowe, kwiaty
białe, V.
Szeroka korona, młode
liście ciemnoczerwone,
latem zielone z brązowym
zabarwieniem. Kwiaty
różowoczerwone, V.
Dekoracyjne, zwisające,
powykręcane pędy. Liście
pierzaste, jesienią żółte
lub pomarańczowe. Kwiaty
białe, V-VI. Dekoracyjne,
czerwone owoce.
Miniaturowe drzewko o
szeroko rozpostartej
koronie. Bardzo liczne,
czerwone owoce, kwiaty
białe, V.
Liście lśniące, zielone,
kwiaty żółte, dekoracyjne,
pojawiające się długo
przed rozwojem liści, III-IV.
Czerwone, jadalne owoce.
Karłowata odmiana jabłoni
z licznymi, drobnymi
owocami. Kwiaty białe, V.
Karłowa, kulista odmiana,
szczepiona na pniu. Liczne,
czerwone owoce, kwiaty
białe, V-VI.
6
Tawuła japońska ‘Goldflame’
łac. Spiraeajaponica
0,8m wys.
1,0m szer.
7
Tawuła van Houtte’a ‘Pink Ice’
łac. Spiraea van houttei ‘Pink Ice’
8
Jabłoń ‘Evereste’
łac.Malus PERPETU ‘Evereste’
9
Jabłoń ‘Profusion’
łac.Malus
10
Jarząb pospolity ‘Pendula’
łac.Sorbusaucuparia
11
Jabłoń japońska ‘Tina’
łac.Malustoringo
12
Dereń jadalny
łac.Cornus mas
13
Jabłoń POM’ZAI ‘Courtabri’
łac.Malus
14
Głóg jednoszyjkowy ‘Compacta’
łac.Crataegusmonogyna
15
Świerk biały ‘Piccolo’
łac.Piceaglauca
Karłowata odmiana
o stożkowym pokroju, igły
ciemnozielone, gęste.
0,8m wys.
16
Świerk biały ‘Conica’
łac.Piceaglauca
1,0m wys.
17
Cis pośredni ‘Wojtek’
x
łac.Taxus media
Karłowata odmiana
tworząca gęste regularne
stożki o krótkich, zielonych
igłach.
Wąskokolumnowa
odmiana, igły
ciemnozielone.
1,2m wys.
1,2m szer.
3,5m wys.
3,5m szer.
ogrodowe, uprawne gleby.
Stanowisko słoneczne.
Niewymagająca, na
wszystkie ogrodowe,
uprawne gleby i słoneczne
stanowiska.
Wymaga stanowiska
świetlistego, ale
chronionego przed
bezpośrednim działaniem
słońca.
Odmiana wyjątkowo
zdrowa, niewymagająca.
Stanowisko słoneczne.
5,0m wys.
4,5m szer.
Gleby żyzne,
umiarkowanie wilgotne.
Stanowisko słoneczne.
3,0m wys.
2,5m szer.
Małe wymagania glebowe.
Stanowisko półcieniste/
słoneczne.
2,0m wys.
1,8m szer.
Stanowisko słoneczne.
4,5m wys.
3,0m szer.
Roślina na wszystkie
rodzaje gleb. Stanowisko
półcieniste/ słoneczne.
1,5m wys.
1,0m szer.
Stanowisko słoneczne.
2,5m wys.
0,8m szer.
Gatunek bardzo odporny
na zanieczyszczenie
powietrza i tolerancyjny co
do warunków glebowych.
Stanowisko półcieniste/
słoneczne. Wymaga
postawienia palika
podtrzymującego pień.
Wymagania glebowe i
wilgotnościowe
przeciętne. Stanowisko
słoneczne/ półcień.
Wymagania glebowe i
wilgotnościowe
przeciętne. Stanowisko
słoneczne/ półcień.
Wymagania glebowe i
wilgotnościowe
przeciętne. Stanowisko
1,8m wys.
17
18
Jałowiec płożący ‘Blue Chip’
łac. Juniperushorizontalis
19
Wisiołek missouryjski
łac.Oenotheramissouriensis
Funkia
łac. Hosta
20
21
Gęsiówka macedońska ‘Variegata’
łac. Arabisferdinandi- coburgii
22
Posłonek ‘Golden Queen’
łac. Helianthemum
23
24
Ulistnienie w formie igieł o
srebrzysto niebieskim
zabarwieniu, zimą
bladofioletowym.
Kwiaty duże, żółte,
otwierają się wieczorem.
Liście soczyście zielone z
jasnym obramowaniem.
Kwiaty fioletowe, VII.
0,2m wys.
1,5m szer.
0,3m wys.
0,5m wys.
Górska bylina, tworząca
spłaszczone poduszki.
Liście zielone z kremowym
obrzeżem, kwiaty białe, V.
Zimozielona krzewinka o
drobnych, ciemnozielonych liściach. Kwiaty żółte,
VI.
0,1m wys.
Funkia
łac. Hosta
Liście soczyście
zielone,kwiaty fioletowe,
VII.
0,4m wys.
Lawenda wąskolistna
łac. Lawendulaangustifolia
Pędy sztywne,
wyprostowane, liście
zielone, aromatyczne.
Kwiaty drobne fioletowe
VII- IX.
0,4m wys.
0,3m wys.
słoneczne/ półcień/ cień.
Małe wymagania glebowe
i wilgotnościowe.
Stanowisko słoneczne.
Wymaga gleby bardzo
przepuszczalnej.
Wymaga gleby żyznej,
próchniczej, przepuszczalnej. Stanowisko
półcieniste/ cień.
Stanowisko słoneczne.
Znosi suszę. Zaleca się po
głównym okresie
kwitnienia cięcie
odmładzające. Stanowisko
słoneczne.
Wymaga gleby żyznej,
próchniczej, przepuszczalnej. Stanowisko
półcieniste/ cień.
Krzew odporny na suszę,
lubi gleby lekkie,
wapienne, suche,
stanowiska ciepłe i
słoneczne. Wiosną można
przycinać pędy, Wskazane
okrycie na zimę.
Przystanek 5
1
Klon jesionolistny ‘Flamingo’
łac.Acernegundo
Małe drzewo o szerokiej
koronie i efektownych
liściach. Młode liście
różowe, później biało
pstre.
4,0m wys.
3,0m szer.
2
Wierzba iwa ‘Klimarnock’ (Pendula)
łac.Salixcaprea
2,0m wys.
1,0m szer.
3
Jałowiec skalny ‘Blue Arrow’
łac.Juniperusscopulorum
4
Sosna górska ‘Gnom’
łac. Pinus mugo
Dekoracyjne drzewko z
małą koroną i pędami
zwisającymi do ziemi.
Złocistożółte bazie
pojawiają się przed
rozwojem liści, III-IV.
Wąskokolumnowa
odmiana o niebieskim
zabarwieniu.
Gęsta, kulista forma o
ciemnozielonych igłach.
5
Kostrzewa Gautiera
łac.Festucagautiera
Zimozielona trawa,
tworząca zwarte
ciemnozielone poduszki.
0,1m wys.
6
Rozchodnik grubopędowy
łac.Sedumpachyclados
Bylina tworząca zwarte
poduszki o niebieskawym
0,1m wys.
2,5m wys.
0,4m szer.
0,8m wys.
1,0m szer.
Gatunek o małych
wymaganiach glebowych i
dużej odporności na
trudne warunki.
Stanowisko półcieniste/
słoneczne.
Niewymagająca roślina,
potrzebująca do bujnego
rozwoju dużo wody
i światła. Stanowisko
słoneczne.
Wymagania glebowe
i wilgotnościowe małe.
Stanowisko słoneczne.
Wymagania glebowe
i wilgotnościowe małe.
Stanowisko słoneczne.
Stanowisko słoneczne. Ze
względu na zamieranie,
warto co trzy lata je
rozdzielać i przesadzać.
Gleba raczej sucha,
przepuszczalna o
18
7i9
8
Owies wiecznie zielony
łac. Helictotrichonsempervirens
Żurawka
łac.Heucherahybrida
zabarwieniu i białych
kwiatach, IV-V.
Ozdobna trawa tworząca
kępy. Liście zimozielone,
sztywne, niebieskawe.
0,4m wys.
kłosy do 1m
Kępiasta bylina o czerwonych liściach, kwitną VI-VII
0,3m wys.
Duży krzew lub małe
drzewo o łopatkowatych
liściach, jesienią żółte lub
pomarańczowe. Kwiaty
drobne, V, dekoracyjne,
puszyste owocostany.
Zimozielony krzew o
dekoracyjnych, zielonych
liściach z żółtym
marginesem.
Zimozielony, gęsty krzew.
Liście owalne, lśniące,
kwiaty niepozorne,
miododajne.
Ulistnienie w formie igieł o
srebrzysto niebieskim
zabarwieniu, zimą
bladofioletowym.
Kulisty krzew o
nitkowatych, intensywnie
zielonych igłach.
3,0m wys.
Niska bylina o
szarozielonych liściach
z jasnym obrzeżem które,
przy dużym nasłonecznieniu zmienia zabarwienie
na różowe.
Bylina o dużych,
skórzastych liściach i
różowymi kwiatostanami
na czerwonych pędach,
IV-V.
Kępiasta bylina o
czerwonych liściach,
kwitną VI-VII.
0,15m wys.
obojętnym odczynie.
Stanowisko słoneczne.
Wymaga dużo słońca i
przepuszczalnej,
próchniczej gleby o
obojętnym odczynie.
Stanowisko słoneczne.
Najlepiej rosną w glebie
żyznej, wilgotnej.
Stanowisko półcieniste.
Warto je co kilka lat
rozsadzać.
Przystanek 6
1
Perukowiec podolski
łac.Cotinuscoggygria
2
Trzmielina ‘Emerald ’n’ Gold’
łac.Eounymusfortunei
3
Bukszpan wiecznie zielony
łac. Buxussempervirens
4
Jałowiec płożący ‘Blue Chip’
łac.Juniperushorizontalis
5
Żywotnik zachodni ‘Globosa’/
’Mr Bowling Ball’
łac. Thujaoccidentalis ‘Globosa’/
‘Mr Bowling Ball’
Rozchodnik kaukaski ‘Variegatum’
łac.Sedumspurium ‘Variegatum’
6
7
Bergenia sercowata
łac.Bergeniacordifolia
8
Żurawka
łac.Heucherahybrida
9
Klon zwyczajny ‘Globoseum’
łac. Acerplatanoides
Małe drzewo o bardzo
regularnej, kulistej koronie
0,5m wys.
Strzyżony do
rozmiaru
0,6m.
0,2m wys.
1,5m szer.
0,6m wys.
0,7m szer.
0,4m wys.
0,3m wys.
4,0m wys.
2,0m szer.
Wymaga ciepłych,
słonecznych stanowisk
i raczej suchych,
wapiennych gleb.
Stanowisko słoneczne/
półcień.
Toleruje wszystkie
uprawne gleby ogrodowe.
Stanowisko słoneczne/
półcień.
Gleby obojętne do
wapiennych, bogate
w humus. Stanowisko
słoneczne/półcień/cień.
Małe wymagania glebowe
i wilgotnościowe.
Stanowisko słoneczne.
Wymaga dosyć żyznych i
wilgotnych gleb.
Stanowisko słoneczne/
półceń.
Najlepiej rośnie w
miejscach słonecznych na
ubogich, piaszczystych
i przepuszczalnych
glebach o obojętnym
odczynie.
Niewielkie wymagania
glebowe- w półcieniu, na
wilgotnym podłożu wzrost
bujniejszy.
Najlepiej rosną w glebie
żyznej, wilgotnej.
Stanowisko półcieniste.
Warto je co kilka lat
rozsadzać.
Małe wymagania glebowe.
Stanowisko słoneczne/
półcień.
19
Przystanek 7
Lp.
1
Nazwa rośliny
Mieszanka nasion (łąka kwietna)
2
Cebulki kwiatów wieloletnich
Zaleca się aby mieszanka
nasion była pozbawiona
nasion traw(ewentualnie
dopuszcza się niewielką
ilość nasion traw o niskim
przyroście). Rodzaj
mieszanki kwiatów
powinien być
dostosowany do
istniejących warunków
glebowych. Wysiane
rośliny powinny być
dobrane gatunkowo w taki
sposób, aby nie zagłuszały
się nawzajem.
(Szafirki, Cebulice,
Narcyzy, Śnieżyce,
Śnieżyczki, Szachownice
kostkowe, Puszkinie i
Tulipany botaniczne,
Krokusy, Ranniki itp.
Dostosowane do
istniejących warunków
glebowych. Mieszanka
nasion traw i kwiatów
przeznaczona do
zakładania łąki z
zawartością nasion
rzadkich kwiatów 3%.
Proponowane proporcje
kwiatów: Kostrzewa
czerwona 30%
Kostrzewa owcza 30%
Kostrzewa czerwona 20%
Rajgras angielski 8%
Kostrzewa czerwona 7%
Wiechlina łąkowa 5%
+ Kwiaty łąkowe 3%
(chaber bławatek,
czarnuszka, dziewanna
fioletowa, fiołek rogaty,
firletka chalcedońska,
krwawnica pospolita,
krwawnik pospolity, len
wielokwiatowy, lepnica
wschodnia, lepnica
szkarłatna, lewkonia
długoplatkowa, mak
polny, zachyłek letni
niezapominajka, ostróżka
wielokwiatowa, maczek
kalifornijski, rezeda
wonna, rumianek
pospolity, smagliczka
nadmorska, stokrotka,
ubiorek, złocień właściwy,
złocień koronowy, wielosił
błękitny). Wydajność
siania trawy: przez siewnik
2
50m z 1 kg nasion, a
2
ręcznie 30m z 1 kg .
Legenda:
Krzewy i drzewa liściaste
Krzewy i drzewa iglaste
Byliny
Pnącza
Wiersze tabeli na zielonym tle oznaczają rośliny, które należy wykorzystać do umieszczenia na tabliczkach gatunkowych.
Pełny opis oraz ilustrację roślin należy pobrać ze strony internetowej Związku Szkółkarzy Polskich: www.zszp.pl
20
IV.
Sadzenie i pielęgnacja roślin
1. Sadzenie
Wykonawca przygotowując teren do nasadzeń roślinnych, obowiązkowo musi go zinwentaryzować
pod kątem istniejących sieci uzbrojenia terenu. Z uwagi na istniejące sieci na terenach objętych
Projektem, dopuszcza się wykopy ręczne (wykopy mechaniczne niezbędne do wykonania danej części
zamówienia każdorazowo muszą być uzgadniane z Zamawiającym). Podczas nasadzeń roślinnych
Wykonawca w zależności od rodzaju i gatunku rośliny, powinien założyć odpowiednią odległość
pomiędzy sadzonkami, mając na uwadze ich docelową wielkość.
Przygotowanie roślin do sadzenia:
• Roślinom sadzonym z gołym korzeniem sprawdzamy stan korzeni – czy nie są zanadto przycięte lub
uszkodzone oraz czy nie zostały przesuszone.
• Rośliny z gołym korzeniem wkładamy na jakiś czas do wody, żeby się „napiły”.
• W przypadku roślin w pojemnikach przed posadzeniem należy je podlać, tak by bryła korzeniowa podczas
wyjmowania z doniczki się nie rozsypała.
• Rośliny sadzone z gołym korzeniem należy bezpośrednio przed lub zaraz po posadzeniu znacznie przyciąć,
zmniejszając ich koronę. Ułatwi to roślinom przyjęcie się i je wzmocni.
Drzewa ozdobne:
• Wykopujemy dół o głębokości 1,5 razy głębszy i 2 razy szerszy niż pojemność donicy lub bryły korzeniowej.
• W wypadku gleby gliniastej należy poszerzyć dół o dodatkowe 50% lub rozluźnić ziemię piaskiem.
• Spulchniamy ziemię wewnątrz dołu a w wypadku drzew owocowych usypujemy na dnie niewielką górkę.
• W przypadku drzew sadzonych z gołym korzeniem należy równomiernie rozłożyć korzenie, tak by się ze
sobą nie skręcały, ani nie zaginały.
• Drzewo zasypujemy ziemią tak by było posadzone na tej samej głębokości jak rosło w szkółce (zapobiegnie
to uduszeniu się rośliny).
• Jeśli teren jest raczej suchy wokół drzewa robimy misę, która będzie łapała wodę, natomiast na terenie, na
którym woda może stać należy usypać niewielką górkę.
• Drzewo stabilizujemy palikami w wysokości odpowiadającej wysokości drzewa w ilości 1-3.
• W wypadku drzew owocowych po posadzeniu przycinamy przewodnik i pędy boczne, słabe pędy wycinamy
– wzmocni to roślinę.
Rośliny iglaste
• Sadzenia należy dokonywać wczesną wiosną (koniec kwietnia- początek maja) lub jesienią (koniec sierpniapoczątek września).
• Wykopujemy dół o głębokości 1,5 razy głębszy i 2 razy szerszy niż pojemność donicy lub bryły korzeniowej
• Na dno dołu wsypujemy kwaśny torf.
• Roślinę dokładnie przyciskamy i robimy niewielkie wgłębienie wokół niej.
• Podczas corocznej pielęgnacji należy dosypywać korę wokół roślin.
Rośliny kwaśnolubne (wrzosowate):
Mianem roślin kwaśnolubnych określa się grupę roślin (w znacznej mierze zimozielonych), które dla
prawidłowego rozwoju wymagają gleby kwaśnej – o pH 3,5 – 5. Jeśli pH gleby jest wyższe, niż zalecane do
sadzenia używamy domieszki torfu kwaśnego w proporcji 3:1 (trzy miary torfu i jedna ziemi ogrodowej).
• Wykopujemy dół o dużej pojemności – minimum 5-krotnie większej niż pojemność donicy.
• Spulchniamy ziemię.
21
• Pod rododendrony i azalie należy wsypać minimum 80l torfu (1 duży worek), a zalecane są 2 worki. Pod
•
•
•
•
•
rośliny możemy wsypać o połowę mniej (te ilości są odpowiednie dla standardowego materiały roślinnego,
przy sadzeniu okazów ilość torfu musi być odpowiednio większa.
Torf mieszamy z kilkoma łopatami ziemi.
Mieszankę ugniatamy, po czym robimy w niej dołek nieco większy niż pojemność donicy.
Roślinę dokładnie przyciskamy i robimy niewielkie wgłębienie wokół niej.
Po posadzeniu rośliny podlewamy.
Podczas corocznej pielęgnacji należy dosypywać torf wokół roślin.
Sadzenie powojników (klematisów)
• Wykopujemy dół ok. dwa razy większy od pojemności donicy.
• Na jego dnie robimy drenaż – wysypujemy żwir lub potłuczoną ceramikę (cegły, donice).
• Zasypujemy niewielką warstwą ziemi.
• Wstawiamy roślinę.
• Zasypujemy ziemią i uciskamy.
• Powojniki lubią być zacienione u nasady, dlatego układamy wokół rośliny kamienie, usypujemy górkę z kory
lub sadzimy rośliny okrywowe.
2. Pielęgnacja roślin
Trawnik
o
• Trawnik przy temperaturze powyżej +15 C należy podlewać codziennie przez minimum 15min.
• W okresie od wczesnej wiosny aż do jesieni trawnik należy strzyc co najmniej raz w tygodniu.
Krzewy liściaste
• Należy przycinać do 5 razy w sezonie wegetacyjnym, w zależności od pokroju docelowego.
• Przycinamy tylko te gatunki, które posiadają zdolność regeneracji - forsycja, tawuła, jaśminowiec,
•
•
•
•
•
pęcherznica, dereń, itp.
Do roślin, które nie wymagają częstego cięcia, ze względu na małą zdolność do regeneracji należą klony,
kalina wonna, różanecznik, itp.
Rośliny kwitnące na pędach jednorocznych, co roku krótko przycinamy przed rozpoczęciem wegetacji.
Rośliny kwitnące wiosną, tniemy po kwitnieniu usuwając 1/3 długości pędów łącznie z przekwitniętymi
kwiatami.
Należy podlewać rośliny za pomocą zraszaczy, które w zależności od potrzeb i wydajności włączamy na
okres od pół do godziny. Należy tak długo podlewać, aby podłoże zostało nawodnione na głębokość
ok.20 cm.
Rośliny zimozielone, z uwagi na fakt, iż także zimą wyparowują przez liście wodę, nadal jej potrzebują.
Dlatego też powinniśmy je obficie podlewać aż do późnej jesieni, a pod koniec zimy rozpocząć podlewanie
wtedy, gdy gleba odtaje.
Drzewa liściaste o regularnej koronie , szczepione na pniu
• Wiosną, pierwszego roku po posadzeniu wszystkie pędy w koronie proporcjonalnie przycinamy, najmniej
skracając pęd wierzchołkowy.
• Formy pokrojowe przycinamy w celu lepszego rozkrzewiania się, do docelowej wielkości.
• Należy wycinać wszystkie pędy wyrastające z pnia poniżej miejsca szczepienia.
• Odmładzanie koron starszych drzew należy wykonywać wiosną, przed rozpoczęciem wegetacji.
• Skracane pędy powinny być zawsze przycinane lekko ukośnie nad „oczkiem”. Wszystkie miejsca cięcia
należy bezwzględnie zabezpieczyć smarując je środkami do zabezpieczenia ran.
22
Drzewa owocowe odmian ozdobnych
• Nie należy przycinać regularnie, lecz od czasu do czasu jedynie prześwietlić. Należy wycinać wszystkie pędy
wrastające do środka korony oraz chore i obumarłe.
Rośliny iglaste
• Z reguły roślin iglastych nie przycinamy, wyjątkiem jest cis, który można formować w każdym wieku.
• W celu uzyskania konkretnego pokroju lub zapobieganiu nadmiernego przyrostu- przycinamy asymetrycznie
odbiegające od pnia gałęzie, wyprowadzając pojedynczy pęd wierzchołkowy.
• Należy usuwać pędy przemarznięte, suche lub jeśli rośliny zbyt mocno przylegają do siebie (aby zapobiec
niszczeniu pędów).
• Płożące krzewy przycinamy wiosna, aby równomiernie się rozkrzewiały.
• Ziemię wokół roślin iglastych należy przykrywać ściółką.
• Do nawożenia wykorzystujemy nawozy do iglaków. Nawożenie letnie należy przeprowadzać co najmniej 3
razy w sezonie, najpóźniej do połowy lipca. Natomiast nawożenie jesienne- od sierpnia do października w
celu dostarczania potasu i fosforu.
• Przed zimą mniejsze rośliny warto związać w kilku miejscach sznurkiem, a z większych systematycznie
strzepywać śnieg aby zapobiec łamaniu koron przez jego zaleganie.
• Aby podlać właściwie rośliny należy przemoczyć warstwę gleby o miąższości 20-30cm, dlatego drzewa
i krzewy podlewamy rzadko ale obficie.
Wrzośce, wrzosy i różaneczniki
• Wrzośce należy przycinać co roku, kwitnące wiosną przycinamy zaraz po kwitnieniu. Wrzośce kwitnące
latem i wrzosy przycinamy wczesną wiosną. Pozostawiamy jak najdłuższą część wegetatywną, przycinamy
jedynie uschnięte kwiaty oraz pokładające się pędy.
• Różaneczniki wymagają solidnego przykrywania na zimę matami, słomą lub gałęziami, np. świerka.
• Różaneczniki wytwarzają płytki, lecz gesty i zwarty system korzeniowy, a co za tym idzie narażone są na
przesuszanie. Z tego względu należy zapewnić im w miarę stałą wilgotność powietrza i gleby.
• Przy niedostatecznej ilości opadów różaneczniki i azalie muszą być regularnie i obficie podlewane.
• Wskazane jest nawożenie nawozami mineralnymi, lecz działającymi zakwaszająco oraz nawozami
organicznymi.
Łąka kwietna
Przed założeniem łąki kwietnej Wykonawca ma przygotować teren do zasiewu poprzez jego dokładne
odchwaszczenie, wyrównanie itp. zgodnie ze sztuką ogrodniczą. W wysianą mieszankę nasion należy wsadzić
różne gatunki wieloletnich cebulek kwiatowych, które po posadzeniu będą przez wiele sezonów rozrastać się i
zagęszczać za pomocą cebulek przybyszowych albo rozsiewać się z nasion (skład mieszanki oraz rodzaj cebulek
wymagają zatwierdzenia przez Zamawiającego przed wysiewem).
• Łąkę kwietną należy skosić najlepiej w połowie sierpnia i zostawić na 1-2 tygodnie na pokosie, aby nasiona
kwiatów mogły się wysiać. Następnie trzeba zebrać siano.
.
Zasady ogólne
•
•
•
•
Należy przynajmniej 3 razy w sezonie stosować nawozy odpowiednie dla projektowanej roślinności.
Nawóz należy rozprowadzać równomiernie w pewnej odległości od rośliny.
Wymagane jest stosowanie oprysków owadobójczych i grzybobójczych.
Rośliny należy podlewać w sezonie letnim minimum co drugi dzień, a w upalne dni codziennie.
23
Szczegółowe instrukcje cięcia roślin wymagających formowania
• Dereń biały
Cięcie formujące: rośliny mogą być silnie przycinane do wysokości 15 cm, po posadzeniu zima lub wczesną
wiosną w celu pobudzenia nowych pędów.
Cięcie zasadnicze: krzew ten wymaga regularnego corocznego cięcia, które ma na celu usunięcie starego
drewna i pobudzenia do rozwoju nowych pędów. W tym samym czasie usuwamy cienkie, słabe i porażone
chorobami pędy. Od wczesnej wiosny do jej połowy, kiedy nowe przyrosty się rozwijają, należy usunąć 1/3
pędów w odległości 5 cm od starych pędów.
• Bukszpan zimozielony
Cięcie formujące: Cięcie jest ważnym zabiegiem w celu uformowaniu kuli i pobudzenia rośliny do wzrostu.
Młodych sadzonek nie należy przycinać zaraz po posadzeniu, lecz dopiero jak się przyjmą.
Świeże przyrosty skracamy około 1/3 ich długości. Cięcia letniego nie wykonujemy później niż
w sierpniu, aby pobudzone pędy zdążyły zdrewnieć przed nadejściem zimowych mrozów.
• Jaśminowiec
Cięcie zasadnicze: by jaśminowiec obficie kwitł, wymaga corocznego regularnego cięcia, usuwając stare
drewno. Celem cięcia jest też pobudzenie rozwoju nowych kwitnących pędów. Każdego roku należy usunąć
około 1/4 starych pędów, pozwalając dotrzeć światłu do wnętrza rośliny i robiąc miejsce dla rozwijających
się nowych pędów.
Cięcie odmładzające i lecznicze: Jaśminowce często z wiekiem stają się gęste i nadmiernie rozgałęzione,
z cienkimi pędami, na których zawiązuje się mniej kwiatów. Można temu zapobiec stosując silne cięcie
w kolejnych sezonach. Należy wybrać trzy lub cztery silne pędy i przyciąć je o połowę. Pozostałe pędy należy
przyciąć 5-7cm nad poziomem gruntu.
• Trzmielina
Cięcie formujące: Po posadzeniu należy wyciąć wszystkie słabe i uszkodzone przyrosty. Pozostałe pędy
należy przyciąć do 1/3 wysokości.
Cięcie zasadnicze: Aby zabezpieczyć roślinę przed uwstecznieniem cech pstrego ulistnienia, należy usuwać
w całości zielone pędy tak szybko, jak tylko zostaną one zauważone. Wskazane jest uszczykiwanie
wierzchołków, aby rośliny rozkrzewiały się intensywniej.
• Tawuła
Cięcie formujące: Po posadzeniu należy usunąć stare przyrosty, a pozostałe pędy skrócić o połowę ich
długości.
Cięcie zasadnicze: Wczesnym latem przyciąć pędy z przekwitłymi kwiatostanami. Najlepiej usunąć 1/4
pędów każdego roku, aby dopuścić światło do wnętrza krzewu.
• Berberys
Cięcie zasadnicze: Zaraz po kwitnieniu lub wczesnym latem należy przyciąć pędy z przekwitającymi
kwiatami do silnej pary pąków. Na dojrzałych krzewach należy każdego roku usunąć 1/4 starych pędów.
• Azalia
Cięcie formujące: pierwszą wiosną po posadzeniu należy delikatnie przyciąć pędy, usuwając 1/3 ich
wierzchołków. Nadmiernie wybujałe pędy zaleca się przyciąć o połowę ich długości.
Cięcie zasadnicze: Rośliny tego typu nie wymagają regularnego cięcia, by dobrze się rozrastać, ale będą
rosły lepiej, jeśli przekwitłe kwiaty będą usuwane, na tyle szybko aby nie zdążyły się zawiązac nowe nasiona.
Po kwitnieniu należy przyciąć pędy z przekwitłymi kwiatami na poziomie nowego, zdrowego pąka.
• Lawenda
Cięcie formujące: po posadzeniu należy wyciąć wszystkie słabe i uszkodzone przyrosty. Pozostałe pędy
przycina się o połowę ich długości, by pobudzić formowanie się nowych pędów.
Cięcie zasadnicze: Wiosną należy usunąć wszystkie uszkodzone, złamany, przemarznięte lub nadmiernie
wyrośnięte pędy. Po kwitnieniu należy usunąć martwe kwiatostany z 5-7 cm ulistnionych przyrostów.
24
V.
Zestawienie materiałów do wykonania terenów rabat i nawierzchni
Kora ogrodowa – frakcja (grubo i średnio zmielona w zależności od nasadzeń
roślinnych) kora powinna być rozłożona na grubość około 8-10 cm
Grys biały
frakcja 16-22 mm. Grys powinien być rozłożony na grubość około 5 cm
Łupek szarogłazowy
Otoczak biało- czarny
frakcja 16-32 mm
25
Kostka betonowa szara i kolorowa
VI. Zakładanie nawierzchni - wytyczne
Rabaty
• Należy wytyczyć granice rabat.
• Przed położeniem tkaniny ogrodniczej należy odchwaścić, przekopać, odgruzować, wzbogacić(obornikiem
lub torfem) oraz wyrównać podłoże. Należy przygotować glebę tak, aby dostosować ją do wymagań roślin.
• Powierzchnia gleby na rabacie powinna być o ok. 5 cm niżej niż inne nawierzchnie w ogrodzie.
• Do zabezpieczania obszarów nasadzeń roślinnych należy stosować tkaninę ogrodniczą
2
• o gramaturze nie mniejszej niż 94g/m .
• Przy docinaniu tkaniny ogrodniczej należy zostawić 2-3 cm zapasu na zakładki przy łączeniach.
• Tkaninę należy przymocować do podłoża kołkami (szpilkami, grotami, kotwicami) przeznaczonymi do tego
celu, wykonanymi z tworzywa sztucznego.
• Tkaninę należy przysypać korą ozdobną, grysem, żwirem bądź innym materiałem ogrodowym, w zależności
od rozwiązań proponowanych w projekcie.
UWAGA!
W zależności od rodzaju sadzonych roślin należy je posadzić przed lub po położeniu tkaniny ogrodniczej.
Trawnik
• Powierzchnię pod trawnik należy odchwaścić i odkamienić. Oczyszczone podłoże przekopujemy
(np. glebogryzarką).
• W zależności od rodzaju gleby zaleca się dodanie ziemi organicznej lub piasku, który mieszamy z podłożem
w czasie prac spulchniających. W przypadku ziemi gliniastej najlepiej dodać żwir frakcjonowany
o uziarnieniu około 4 mm.
• 10 cm pod powierzchnią gleby należy położyć siatkę na krety, w razie potrzeby mocujemy ją kołkami lub
kotwicami. Siatkę należy zakładać z 10 cm zapasem z obydwu stron.
• Na siatkę kładziemy odpowiednią warstwę gleby, na której dokonamy wysiewu.
• Kilka dni przed planowanym siewem należy zastosować nawóz wieloskładnikowy.
• Tuż przed siewem ziemię należy przegrabić.
• Najlepiej siać w czasie bezwietrznej, ciepłej i wilgotnej pogody.
• Po przykryciu nasion warstwą piasku lub torfu o grubości do 1 cm, wałujemy powierzchnię.
• Na początku podlewamy teren małą ilością wody, ale kilka razy na dobę. W późniejszym okresie przy
temperaturze powyżej 15oC należy podlewać codziennie prze min. 15 min.
• Pierwszego koszenia dokonujemy, kiedy źdźbła trawy osiągną 8-12 cm, należy ją kosić do wysokości 5-6 cm.
26
Ścieżki z kostki betonowej
• Wytyczamy granicę ścieżki drutem lub żyłką.
• Należy wykopać grunt na głębokość 30-40 cm oraz wykonać 3-4% spadek podłoża poprzecznie do osi
chodnika na jedną lub dwie strony.
• Dno wykopu wyrównujemy i wysypujemy żwir, zagęszczamy podłoże.
• Mieszamy podsypkę piaskową z cementową i poziomujemy nawierzchnię.
• Na krawędziach wytyczonej ścieżki układamy elementy obrzeżowe, który układamy na warstwie chudego
betonu.
• Układamy kostkę betonową na powierzchni ścieżki oraz piaskujemy całość (schemat ułożenia warstw
w Załączniku nr 8). Przed wykonaniem robót, Wykonawca przedstawi Zamawiającemu rozwiązania
wzornicze i kolorystyczne ścieżek.
Obrzeża z eko-bordu
• Eko-bord to listwy L-kształtne z tworzywa ekologicznego długości 1m. Odcinki metrowe łączymy poprzez
bardzo prosty system nakładania bocznych zaczepów. Ważne jest aby płaszczyzna pionowa eko-bordu nie
wystawała ponad właściwy poziom - kostki brukowej lub gruntu. Listwy mocujemy poprzez przytwierdzenie
podstawy do gruntu (lub fundamentu podsypkowego) gwoździ. W przypadku bardziej zwięzłego podłoża
(typu gliniastego) lub podsypkowego (piaskowo-cementowego) zaleca się stosowanie gwoździ metalowych.
Gwoździe ocynkowane gwarantują trwałość nawet w podłożu narażonym na wilgoć. Zaleca się ilość 3-4szt.
szpil (gwoździ) na mb.
• W celu uzyskania nieprosto linijnych brzegów nawierzchni należy naciąć dolną półkę eko-bordu.
• Końcową fazą zabudowy obrzeży eko-bord jest zasypanie grysem, korą itp., tak aby były one niewidoczne.
• W przypadku montażu obrzeży w temperaturze poniżej 5°C zalecamy zastosować przerwę dylatacyjną
ok. 1,5 - 2,0 cm co 5 mb.
Oczko wodne z kaskadą
• Należy wykonać obrys oczka (zgodny z projektem) aby rozpocząć wykop.
• Oczko w najgłębszym miejscu powinno mieć ok. 100 cm głębokości.
• Krawędzie dna uformować ze spadkiem, aby podłoże nie osuwało się pod naporem wody
• Należy oczyścić dno z korzeni, kamieni i innych zanieczyszczeń, a następnie dokładnie je zagęścić.
• Dno oczka wysypujemy 5 cm warstwą piasku.
• Nieckę należy wyściełać włókniną .
• Niecka oczka wykonana z wysokiej jakości trwałego laminatu poliestrowego.
• Po napełnieniu wodą, folię należy odciąć pozostawiając min. 30 cm zapasu.
• W końcowym etapie należy wyłożyć dno kamieniami ozdobnymi w zależności od rodzaju ustalonego
wykończenia (Rysunek przekroju w Załączniku nr 8).
• Elementy wyposażenia oczka wodnego: filtr oczyszczająco-napowietrzający z lampą UVC, pompa
UWAGA!
Zainstalowanie urządzeń oczyszczających i napowietrzających należy traktować jako komplet obejmujący wszystkie
elementy gwarantujące sprawne działanie systemu oczyszczającego i napowietrzającego, w szczególności zgodne z
wymaganiami producenta.
VII. Elementy małej architektury
Wymagane jest aby treści zamieszane na tablicach, grach interaktywnych i pozostałej architekturze były
pozbawione błędów merytorycznych i napisane na wysokim poziomie w oparciu o wiedzę przyrodniczoekologiczną. Wykonawca jest odpowiedzialny za opracowanie projektu graficznego i po jego zatwierdzeniu
przez Zamawiającego dopiero zlecenie wykonania. Wszystkie fotografie, teksty oraz pozostałe elementy
27
graficzne na tablicach interaktywnych i pozostałej architekturze muszą być rzetelnie udokumentowane pod
względem ich pochodzenia. Zamawiający wymaga wskazania szczegółowego źródła pochodzenia np. autora
oraz charakteru ich nabycia (umowa licencyjna z określeniem pola eksploatacji, bez wglądu do strony
finansowej), celem weryfikacji. Produkt nabyty przez Zamawiającego ma być pozbawiony wad prawnych i
wolny od roszczeń osób trzecich.
• Tabliczki gatunkowe wraz ze stelażem
Tabliczki gatunkowe wykonane na blasze ocynkowanej z warstwą laminatu UV, antygrafitti (wymagana
certyfikacja). Tablica powinna być obustronnie zagięta góra-dół na tzw. fartuch. Konstrukcja stelaża oparta
na słupie średnicy 6-8 cm i grubości 2-3 mm, podkład tablicy stanowi płyta wodoodporna grubości 18 mm
zaimpregnowana obustronnie preparatem firmy np. Altax lub polakierowana lakierobejcą firmy np. Sadolin.
Wykonawca może przedstawić Zamawiającemu rozwiązanie równoważne. Tabliczka zostanie obsadzona na
drewnianej nóżce z drewna iglastego, dolna część powinna zawierać kotwę stalową długości około 3040cm. Część drewniana, która łączy się z gruntem powinna być zabezpieczona środkiem bitumicznym
(owado i grzybobójczym). Profil z blachy ocynkowanej lub malowany proszkowo. Wszystkie elementy
drewniane dwukrotnie zaimpregnowane preparatem firmy np. Altax lub polakierowane lakierobejcą firmy
np. Sadolin. Wykonawca może przedstawić Zamawiającemu rozwiązanie równoważne.
• Budki lęgowe dla ptaków wg Sokołowskiego
Zestaw budek lęgowych dla ptaków, opracowane przez ornitologa prof. Jana Sokołowskiego. Wykonane
z litego nieimpregnowanego drewna iglastego. Budki lęgowe powinny być zamocowane na odpowiedniej
wysokości, określonej dla poszczególnych gatunków ptaków występujących na oczyszczalni. Waga budek
lęgowych powinna wynosić od 2 do 3,5 kg. Wykonane budki powinny być bezpieczne w użytkowaniu nie
posiadać ostrych krawędzi, niedopuszczalne drzazgi, obrzyny wystające gwoździe.
Wymiary:
szerokość 16 cm
głębokość 16 cm
wysokość 30 cm
grubość ścianki 2 cm
28
grubość ścianki przedniej 4 cm
średnica otworu wlotowego 33 mm
waga 3,5 kg
Wymiary:
szerokość 15,5 cm
głębokość 15 cm
wysokość 30 cm
grubość ścianki 2 cm
grubość ścianki przedniej 2 cm
średnica otworu wlotowego 33 mm
waga 3 kg
Wymiary:
szerokość 17 cm
głębokość 17 cm
głębokość z daszkiem 22 cm
wysokość 30 cm
grubość ścianki 2 cm
grubość ścianki przedniej 2 cm
średnica otworu wlotowego 45 mm
waga 3 kg
Wymiary:
szerokość 16 cm
głębokość 16 cm
wysokość 18 cm
grubość ścianki 2 cm
grubość ścianki przedniej 2 cm
średnica otworu wlotowego 5 cm
waga 1,7 kg
Wymiary:
szerokość 23 cm
głębokość 15 cm
29
wysokość 21 cm
otwór wlotowy 6x4 cm
waga 2 kg
• Koło wiedzy
Gra oparta jest na zasadzie znanego koła fortuny. Kręcimy kołem, a strzałka wskaże nam kategorię spośród
6 do wyboru. Główne kategorie jakie muszą znaleźć się na kole wraz z kolorową grafiką to:
1. Rośliny
2. Zwierzęta
3. Ochrona przyrody
4. Ekologia
5. Ptaki
6. Dowolna
Każda z kategorii oznaczona odpowiednim kolorem musi zawierać co najmniej po 40 pytań (minimum 240
łącznie). Pytania i odpowiedzi mają być umieszczone na tzw. kluczu wiedzy, który stanowi integralną część
całej gry. Poziom dydaktyczny musi być zróżnicowany, od prostych po nieco bardziej skomplikowane, ze
względu na przeznaczenie dla różnych grup wiekowych (także dorosłych). Pod kołem zaleca się aby był
schowek na nagrody w postaci szafki, półek. Całość efektowna z kolorowymi nadrukami i dziecięcym
„humorem’. Pytania i odpowiedzi muszą być pozbawione błędów i przekłamań. Kolorowe nadruki muszą
być wykonane bezpośrednio na sklejce szkutniczej, dodatkowo bardzo trwale zalaminowane
(wodoodporne), zabezpieczone przed promieniami UV, antygrafitti i czynnikami atmosferycznymi.
Konstrukcja wykonana ze sklejki szkutniczej całość elementów malowana ręcznie atestowanymi farbami.
Całość konstrukcji zewnętrznie pomalowana lakierem jachtowym (szafka, korona, koło) . Wymagana
certyfikacja na nośniki lakier i farba. Średnica koła wewnętrznego – 70 cm, zewnętrznego- 90 cm. Koło ma
być wyposażone w mechanizm pozwalającym na kręcenie w pionie lub w poziomie. Wymagany stabilizator
celem wyboru kategorii. Wysokość docelowa całej konstrukcji około 1,50 m. Cała konstrukcja ma być
posadowiona na utwardzonym terenie.
• Światowid
30
Konstrukcja wykonana na słupie z drewna iglastego powietrzno suchego o średnicy min. 25 - 30 cm
i wysokości około 80 cm, docelowa wysokość całej konstrukcji do 2 m. Konstrukcja posadowiona w gruncie
na stalowej kotwie w fundamencie z betonu klasy B20 na głębokość min. 65 cm, z czterostronnym
drewnianym zadaszeniem (drewno iglaste). Do stopy fundamentowej należy wykonać zbrojenia z prętów
stalowych żebrowanych Ø 12, strzemiona średnicy Ø6 co 300 mm na głębokość do 1 m. Wykonawca może
zastosować rozwiązanie równoważne do wykonania podbudowy fundamentowej za zgodą Zamawiającego.
Nad słupem należy umieścić trzy obracane drewniane sześciany o wymiarach min. 22x22x22 cm . Na
sześciany należy nadrukować (na podstawie wcześniej zaakceptowanego przez Zmawiającego projektu)
pełno kolorowe fotografie/grafikę przedstawiające wybrane gatunki np. drzew, ptaków, ssaków lub inne o
tematyce ekologicznej. Brzegi każdego sześcianu powinny być trwale zabezpieczone przed skaleczeniem lub
innym uszczerbkiem. Nadruki na sześcianach powinny być wodoodporne i zabezpieczone przed
promieniami UV, antygrafitti, pomalowane lakierem jachtowym. Pozostałe elementy drewniane powinny
być zaimpregnowane dwukrotnie preparatem firmy np. Altax lub polakierowane lakierobejcą firmy np.
Sadolin. Wykonawca może przedstawić Zamawiającemu rozwiązanie równoważne. Wymagana certyfikacja
na nośniki: lakier i farba.
• Eko kółko i krzyżyk.
Konstrukcja wykonana z drewna iglastego powietrzno suchego ma zawierać 9 obracanych kostek (minimum
20x20cm), które ustawiamy by móc pobawić się w tak znane kółko i krzyżyk. Brzegi każdej z kostek powinny
być trwale zabezpieczone przed skaleczeniem lub innym uszczerbkiem. Na kostki należy nadrukować w
pełnym kolorze wcześniej zaprojektowane elementy graficzne o tematyce ekologicznej. Nadruki
wodoodporne i zabezpieczone przed promieniami UV, antygrafitti, pomalowane lakierem jachtowym.
Elementy drewniane powinny być zaimpregnowane dwukrotnie preparatem firmy np. Altax lub
polakierowane lakierobejcą firmy np. Sadolin. Wykonawca może przedstawić Zamawiającemu rozwiązanie
równoważne. Wymagana certyfikacja na nośniki lakier i farba. Przed grą powinna być ławka (o wymiarach:
dł. 1,5-2m, szer. 20-25 cm, wys. od ziemi około 40 cm) z półbala (drewno iglaste) ułatwiająca dostęp
mniejszym dzieciom do ruchomych części gry. Konstrukcja obsadzona jest na 2 słupach nośnych minimum
12 cm średnicy w drewnianym stelażu z daszkiem dwuspadowym, zdobionym. Daszek powinien być
zakończony ryglem z każdej strony, dł. 135 cm, długość spadu z jednej strony około 45 cm, wykonany z
deski szerokości około 15 cm i grubości 2,5 cm. Wymagany tytuł konstrukcji oraz logotypy.
Konstrukcja połączona z gruntem poprzez obsadzenie na dwóch kotwach metalowych w betonie B20 na
głębokość max do 60 cm. Wysokość całej konstrukcji do 2 m. Do fundamentu należy wykonać zbrojenia z
31
prętów stalowych żebrowanych Ø 12, strzemiona średnicy Ø6 co 300 mm. Podbudowę należy wykonać z
kruszywa naturalnego stabilizowanego mechanicznie o frakcji 0,2-31,5 mm i grubości 250 mm, kolejno
należy wylać płytę fundamentową betonem B20 o gr. 150 mm i na koniec przysypać szarym grysem o
frakcji 30-60 mm. Wykonawca może zastosować rozwiązanie równoważne do wykonania podbudowy
fundamentowej za zgodą Zamawiającego.
• Foto ścianka
Konstrukcja foto ścianki z drewna iglastego powietrzno suchego ma posłużyć do wykonywania
pamiątkowych fotografii, które min. będą promować ścieżkę na zewnątrz. Tablica z otworami (do włożenia
głowy) o wymiarach: (2,5m x 1,25 m) ma być umieszczona w drewnianej, masywnej konstrukcji z daszkiem
dwuspadowym wykonanym z łączonych desek świerkowych o dł. około 3 m i połaci spadku dachu o
długości około 45-50 cm zakończonym ryglem o szerokości około 8 cm. Z przedniej strony, foto ścianka ma
być wyposażona w ławkę z drewna iglastego umożliwiającą wykonywanie zdjęć dla większej liczy dzieci o
wymiarach ( grubość - 7cm, długość - około 2,5 m, wysokość siedziska ławki około- 40 cm, szerokość
siedziska około 30-35 cm). Pełno kolorowa grafika dziecięca, z akcentami humorystycznymi powinna być
wykonana na nośniku (sklejce szkutniczej pomalowanej lakierem jachtowym o grubości 18 mm)
wodoodpornym, zabezpieczonym przed promieniami UV, antygrafitti. Przed wykonaniem foto ścianki,
Wykonawca powinien uzgodnić Projekt graficzny z Zamawiającym. Wszystkie elementy drewniane powinny
zostać zaimpregnowane dwukrotnie preparatem firmy np. Altax lub polakierowane lakierobejcą firmy np.
Sadolin. Wykonawca może przedstawić Zamawiającemu rozwiązanie równoważne. Wymagana certyfikacja
na nośniki lakier i farba. Konstrukcję mają podtrzymywać 2 słupy nośne o średnicy 12 cm i wysokości około
2,70 m, posadowione w gruncie, mocowane kotwami w fundamentach z betonu klasy B20 na głębokość
około 75 cm. Do fundamentu należy wykonać zbrojenia z prętów stalowych żebrowanych Ø 12, strzemiona
średnicy Ø6 co 300 mm. Podbudowę należy wykonać z kruszywa naturalnego stabilizowanego
mechanicznie o frakcji 0,2-31,5 mm i grubości 250 mm, kolejno należy wylać płytę fundamentową betonem
B20 o gr. 150 mm i na koniec przysypać szarym grysem o frakcji. 30-60 mm. Wykonawca może zastosować
rozwiązanie równoważne do wykonania podbudowy fundamentowej za zgodą Zamawiającego.
32
• Tablica układanka – „zagadki”
Gra ma prezentować uzgodnioną z Zamawiającym tematykę ekologiczną w formie zagadek. Grafika w
formie obrazków/fotografii wykonana na jednej stronie jest odpowiedzią na zadaną zagadkę/pytanie na
drugiej stronie. Konstrukcja ma być wykonana z drewna iglastego powietrzno suchego z dachem
dwuspadowym, zdobionym. Daszek powinien być zakończony ryglem z każdej strony, dł. 135 cm, długość
spadu z jednej strony około 45 cm, wykonany z deski szerokości około 15 cm i grubości 2,5 cm. Wymagany
tytuł konstrukcji wraz z logotypami. Słupy średnicy 12 cm. W stelażu umieszczonych jest 9 obracanych tablic
(awers/rewers) w estetycznych ramkach drewnianych, stabilizujących tablice i chroniące przed
skaleczeniem. Na tabliczki należy nadrukować pełno kolorowe wcześniej zaprojektowane elementy
graficzne o tematyce ekologicznej. Nadruki wodoodporne i zabezpieczone przed promieniami UV,
antygrafitt i pomalowane lakierem jachtowym. Elementy drewniane powinny być zaimpregnowane
dwukrotnie preparatem firmy np. Altax, lub polakierowane lakierobejcą firmy np. Sadolin. Wykonawca
może przedstawić Zamawiającemu rozwiązanie równoważne. Wymagana certyfikacja na nośniki lakier i
farba. Przed grą powinna być ławka (o wymiarach: dł. 1,5x2m, szer. 20-25 cm, wys. od ziemi około 40 cm) z
półbala (drewno iglaste) ułatwiająca dostęp mniejszym dzieciom do ruchomych części gry. Konstrukcja
połączona z gruntem poprzez obsadzenie na dwóch kotwach metalowych w betonie B20 na głębokość max
do 60 cm. Wysokość całej konstrukcji do 2 m. Do fundamentu należy wykonać zbrojenia z prętów stalowych
żebrowanych Ø 12, strzemiona średnicy Ø6 co 300 mm. Podbudowę należy wykonać z kruszywa
naturalnego stabilizowanego mechanicznie o frakcji 0,2-31,5 mm i grubości 250 mm, kolejno należy wylać
płytę fundamentową betonem B20 o gr. 150 mm i na koniec przysypać szarym grysem o frakcji. 30-60 mm.
Wykonawca może zastosować rozwiązanie równoważne do wykonania podbudowy fundamentowej za
zgodą Zamawiającego.
33
• Tablice informacyjno- edukacyjne ze stelażem
Wykonane w technologii z przeznaczeniem na zewnątrz, podkład stanowi blacha ocynkowana (nośnik
nadruku). Całość jest dodatkowo laminowana (warstwa ochronna anty-UV i antygrafitti, o dużej
przepuszczalności światła, dzięki czemu tablice są estetyczne, trwałe, odporne na działanie niekorzystnych
czynników zewnętrznych oraz na poderwanie przez wiatr). Pełnokolorowy nadruk nośnika wraz z
logotypami ma być oparty na projekcie uzgodnionym z Zamawiającym. Stelaż wykonany z drewna iglastego
powietrzno suchego na masywnych 3 słupach o średnicy min. 14 cm i wysokości około 3m . Dach
dwuspadowy wykonany z desek świerkowych lub sosnowych o szerokości 15 cm i grubości około 2,5 cm
montowanych na zakładkę około 3 cm, z wykończeniem bocznym w postaci rygla o średnicy około 8 cm,
oprawa tablicy wykonana z rygli o szerokości minimum 10 cm. Stelaż powinien posiadać pełne
zabezpieczenie tylnej części tablicy w postaci odeskowania lub płyty drewnianej wodoodpornej . Całość
dwukrotnie zaimpregnowana preparatem firmy np. Altax lub polakierowana lakierobejcą firmy np. Sadolin.
Wykonawca może przedstawić Zamawiającemu rozwiązanie równoważne. Wymagana certyfikacja na
nośniki lakier i farba. Zasady montażu: do słupów należy przymocować kotwy stalowe za pomocą
ocynkowanych śrub zamkowych, kotwy powinny być wykonane z ceownika 60x40x3 mm. o długości min. 90
cm i przyspawanym w dolnej części ceownikiem o dł. 10 cm. Konstrukcja tablic mocowana kotwami) w
stopach fundamentowych z betonu klasy B20, na głębokość min. 75 cm. Do fundamentu należy wykonać
zbrojenia z prętów stalowych żebrowanych Ø 12, strzemiona średnicy Ø6 co 300 mm. Wykonawca ma
wykonać we wskazanej technologii 6 tablic o wymiarach ekspozycji (nośnika) 1,50mx2 m i jednej większej o
wymiarach ekspozycji (nośnika) 1,50mx3m.
34
• Wolnostojąca ławka z oparciem ze zdobieniami, rzeźbiona – ławka z bala wykonana z drewna iglastego z
oparciem grubości około 7 cm, i szerokości 30 cm, długość 2 m, na oparciu wykonane elementy rzeźbione
spójne z elementami zastosowanymi przy koszach i wiacie np. zwierzęta, ptaki inne (Wykonawca przed
wykonaniem ławki ma obowiązek wykonać i przedstawić do akceptacji Zamawiającemu Projekt ławki).
Elementy zdobione należy dokładnie pokryć farbą np. firmy DUFA, lub zastosować rozwiązanie
równoważne. Podstawa ławek ma zostać wykonana z wałków toczonych dających wysokość ławki do 40 cm.
Całość dwukrotnie zaimpregnowana preparatem firmy np. Altax lub polakierowana lakierobejcą firmy np.
Sadolin. Wykonawca może przedstawić rozwiązanie równoważne. Wymagana certyfikacja na zastosowane
materiały.
• Kosz na śmieci z elementami zdobionymi
• Wykonany z desek z drewna iglastego z malowanymi elementami zdobiącymi, spójnych z tymi, które
wykorzystywane są w przypadku ławki np. drewniane noski, uszy, kropla z oczami lub innymi elementami
uzgodnionymi z Zamawiającym. Kosz posiada ramki do mocowania worków na śmieci (pojemność 160 l).
Elementy drewniane dwukrotnie zaimpregnowane preparatem firmy np. Altax lub polakierowane
lakierobejcą firmy np. Sadolin. Wykonawca może przedstawić rozwiązanie równoważne. Wymagana
certyfikacja na zastosowane materiały.
35
• Brama wejściowa
Brama wejściowa tzw. „Witacz” ma być wykonana z drewna iglastego, powietrzno suchego. Przewidywane
„światło bramy” do 2,2 m. Daszek o długości około 3,5 m i szerokości połaci około 0,5 m. Z obu stron bramy
należy umieścić palisady schodzące ze słupów o średnicy około 25 cm. Deska poprzeczna na której będzie
umieszczone hasło uzgodnione z Zamawiającym ma być wykonana z malowanego drewna dębowego o
grubości 4-6 cm z elementami zdobiącymi wykonanymi ręcznie. Tło liter wybierane na głębokość 1 cm,
nadruk laminowany, wodoodporny i zabezpieczony przed promieniami UV, antygrafitti. Wszystkie
elementy drewniane dwukrotnie zaimpregnowane preparatem firmy np. Altax lub polakierowane
lakierobejcą firmy np. Sadolin. Wykonawca może przedstawić Zamawiającemu rozwiązanie równoważne.
Słupy nośne z drewna iglastego o średnicy min. 25 cm, mają być mocowane kotwami stalowymi w stopach
fundamentowych z betonu klasy B20. Do fundamentu należy wykonać zbrojenia z prętów stalowych
żebrowanych Ø 12, strzemiona średnicy Ø6 co 300 mm na głębokość do około 80 cm.
• Wiata
Drewniana konstrukcja wykonana z drewna iglastego na planie prostokąta, mogąca pomieścić jednocześnie
30 osób dorosłych. Konstrukcja nośna wiaty o dużej wytrzymałości na obciążenia śniegu oraz napór wiatru,
z uwagi na dużą masę własną. Elementy wiaty wykonane ze słupów toczonych z drewna iglastego średnicy
14 cm. Część podziemna zamontowana w kotwie stalowej 80 cm – elementy podziemne zaimpregnowane
preparatem typu IZOBUD lub równoważnym. Dach konstrukcji drewnianej, pokryty deską iglastą 15x2,7 cm,
oraz kolorowym gontem bitumicznym, wykończenie boczne deską 15x2,5 cm, wykończenia szczytu ryglem –
12 cm, jętki wykonane z 4 rygli – 12 cm. Wszystkie elementy wykonane z drewna iglastego klasy K-27
impregnowanego dwukrotnie preparatem typu Altaxin lub równoważnym. Wysokość wiaty 3,20m, długość
10,20 m, rozpiętość zadaszenia 4,30m. Wiata ma posiadać pełną podłogę z drewna iglastego o wysokim
36
parametrze twardości , wykonaną z łączonych desek. Całość należy zabezpieczyć odpowiednimi
preparatami przeciw szkodnikom i czynnikom zewnętrznym – malowane 2-3 krotnie. Posadowienie wiaty
bezpośrednio w postaci stóp fundamentowych o wymiarach 30x30 cm, beton klasy B20. Pod wiatą mają być
ustawione 3 ławostoły wykonane z półbali, szerokości siedzisk około 30 cm szerokości, blatu około 80 cm,
długość stołów 2,50 m.
• Most
Drewniana konstrukcja, wykonana zgodnie z normami budowlanymi pod względem wytrzymałości
i bezpieczeństwa. Wymiary mostu to około 1,5 (w świetle) x 8m. Konstrukcja wykonana z drewna iglastego,
belki nośne 28cm x 16cm. Barierki z kantówki 12x12cm, wypełnienie 10cmx10cm, wysokości 100 cm.
Podłoga wykonana z deski modrzewiowej ryflowanej gr. 45-50mm. Most posadowiony w gruncie na
fundamentach głębokości min 100 cm i szerokości 40-50cm z betonu klasy B20 (zbrojenia z prętów
stalowych żebrowanych Ø12, strzemiona średnicy Ø6 co 300 mm. Mocowany zatopionymi w betonie
metalowymi kotwami z obejmą, w której mocujemy belkę, przykręcając ją długimi śrubami. Na belce
spocznie drewniana konstrukcja mostu, w całości zaimpregnowana preparatem przeciw szkodnikom
i czynnikom atmosferycznym- malowane 2-3 krotnie.
• Pergole
ilość szt. 3, będą zlokalizowane na pierwszym przystanku, konstrukcja wykonana z drewna iglastego o
wymiarach 2,2x2,0x0,7m. Górna część pergoli- belki wiązania dachowego 7x7cm długości 220cm, łączone
kratą drewnianą z belek 5x5cm, mocowane do słupów stalowymi kątownikami łączeniowymi. Krata
drewniana również pomiędzy słupami nośnymi, co umożliwia roślinom wspinanie się na pergolę. Słupy min.
37
7x7cm w stalowej podstawie z blachy ocynkowanej posadowione w gruncie na stałe poprzez
zabetonowanie kotew (beton klasy B20). Całość 3 krotnie impregnowana preparatem przeciw szkodnikom i
czynnikom atmosferycznym.
• Kamienne źródełko
Naturalny kamień (w postaci skałki lub dużego otoczaka) z wydrążonym w środku otworem na rurkę
doprowadzającą wodę w postaci źródełka. Otwór w zależności od wielkości kamienia powinien wynosić od
2 do 4 cm średnicy. Im kamień ma większą powierzchnię, tym średnica otworu tez musi być większa. Ma to
związek z ilością wody jaka potrzebna jest do najlepszego efektu. Wysokość kamienia około 80 cm (+/- 5
cm).. Źródełko napędzane przez pompę o wydajności w przedziale 1100 - 2000 l/h. Pompa do montażu
pod powierzchnią wody, zasilana elektrycznie z ułożeniem kabli zgodnie z Polska Normą. Rysunek przekroju
w Załączniku nr 8.
• Oczko wodne z ukształtowaną kaskadą wodną
Oczko wodne z kaskadą o powierzchni około 20 m2 (pojemność około 15 000 l), wykonane z gotowego
prefabrykatu, zasilane pompą do montażu pod powierzchnią wody o wydajności 6000-7000 l/h. wraz z
filtrami i lampą ultrafioletową do likwidacji glonów i bakterii w wodzie. Pompa elektryczna z podłączeniem
do źródła prądu wykonanym zgodnie z Polską Normą. Nieregularne dno, tworzy kaskadę obniżającą się w
stronę głównej ścieżki. Ułożone na prefabrykacie płaskie kamienie zakrywają tworzywo i dają wrażenie
naturalności. Niecka posadowiona w gruncie na głębokość (w najgłębszym punkcie) 1 m na ubitym podłożu
38
i zagęszczonej podsypce piaskowej o grubości ok. 10 cm. Całość obłożona kamieniami naturalnymi oraz
obsypana jasnym tłuczniem. Wykonawca powinien zaaranżować oczko wodne poprzez aranżację otoczenia
oczka, dna, półki oraz skarp i uzupełnić je nasadzeniami roślinnymi. (według projektu zieleni). Aranżacja
kamieni i zieleni terenu zbiornika wodnego (oczka) ma nadać tej przestrzeni naturalny charakter. Kamień,
głazy, i zieleń mają zamaskować konstrukcję oczka wodnego. Rysunek przekroju w Załączniku nr 8.
• Murek z siedziskiem
Należy wykonać dwa murki z siedziskami drewnianymi na podwalinie żelbetowej o głębokości min. 60 cm z
betonu B-20. Murek wykonany na wysokość 40cm jako ścianka żelbetowa grubości min. 25 cm zbrojona
prętami średnicy 10 mm, strzemiona średnicy 6 co 20cm. Ścianę oraz fundament zabezpieczyć
przeciwwilgociowo podwójna warstwa papy na lepiku lub folii polietylenowej. Ścianki murku wykończone
bloczkami elewacyjnymi (np. szary łupek). Na powstałym murku zamontować siedziska drewniane z desek
30x80x340mm mocowane do murka za pomocą śrub poprzez belkę z profilu zamkniętego 40x20x3mm.
Elementy drewniane należy dwukrotnie zaimpregnować preparatem firmy np. Altax lub polakierować
lakierobejcą firmy np. Sadolin. Wykonawca może zastosować materiały równoważne. Rzut oraz rysunek
przekroju w Załączniku nr 8.
• Furtka
Furtka dwuskrzydłowa o szerokości w świetle równej 2,10m i tej samej wysokości (dopasowana doborem
materiałów oraz wymiarami do istniejącego ogrodzenia). Konstrukcje furtki stanowią ramy z profili
39
stalowych o wymiarach 20x40mm, wypełnione panelem z siatki stalowej ocynkowanej. Skrzydła furtki
mocowane na stalowych zawiasach do stalowych słupów zabetonowanych w gruncie (stopy fundamentowe
min. 60cm głębokości z betonu klasy B15/B20). Skrzydła furtki zamykane na kłódkę.
Oświetlenie:
Wykonawca w uzgodnieniu z Zamawiającym ma wykonać na bazie koncepcji punkty oświetleniowe dla
roślinności na przystanku nr 1, 2 i 3. Wytyczne: Zestaw remontowy – Gniazdo 3P+N+PE 400V/32A, Gniazdo
3P+N+PE 400V/16A, Gniazdo 2x(2P + PE) 230V/16A z zabezpieczeniami, wyłącznik ochronny 40A/0,03A plus
zabezpieczenia zwarciowo-przeciążeniowe dla gniazd siłowych i jednofazowych.
Projekty tablic i tabliczek edukacyjnych, witacza, gier interaktywnych i pozostałej architektury muszą być
przygotowane w uzgodnieniu z Zamawiającym. Tematyka poszczególnych elementów małej architektury,
powinna być opracowana w sposób umożliwiający realizację celów edukacji ekologicznej. Szczególną uwagę
należy poświęcić procesowi oczyszczania ścieków i poszczególnym gatunkom roślin, które będą
występować na trasie ścieżki „Eko-Filtrem do Rawki”. Odbiorcami zaprojektowanych graficznie treści, będą
osoby reprezentujące różne grupy wiekowe, dlatego też Wykonawca powinien je opracować tak, aby były
zrozumiałe i atrakcyjne, zarówno dla dzieci, młodzieży szkolnej jak i osób dorosłych. Teksty umieszczone na
tablicach powinny być wzbogacone efektownymi, czytelnymi grafikami oraz opcjonalnie zdjęciami.
UWAGA!
Do impregnacji i lakierowania wszystkich elementów drewnianych należy użyć wyłącznie wysokiej jakości preparatów,
zapewniających minimum 5 lat gwarancji. Preparat posiadający światłotrwałe pigmenty lazurujące, przy czym
maksymalna ilość lotnych związków organicznych to 80g/l produktu. Wymagana ilość naniesienia to 120 - 160 ml/m²
na drewno o klasie trwałości 3-5. Impregnację należy wykonać zgodnie z normami EN 351-1 i EN 352-2.
VIII. Harmonogram prac
Etap
1.
2.
3.
Rodzaj wykonywanych prac
Wyrównanie terenu (oczyszczenie z kamieni, gałęzi, śmieci itp.)
Wykopanie i założenie rur od systemu nawadniającego oraz zasypanie
bez zakładania zraszaczy.
Wykorytowanie i wykonanie podbudowy, obsadzenie krawężników
oraz obrzeży rabat, a także wypełnienie (ułożenie ścieżki kostką
Przewidywany
czas pracy
2 dni
2 dni
7 dni
40
4.
betonową).
Zamontowanie zraszaczy, sprawdzenie szczelności systemu, założenie
na rabaty tkaniny.
Montaż altan oraz poszczególnych elementów małej architektury.
Ustawianie i sadzenie roślin, założenie linii kroplującej oraz obsypanie
rabat korą bądź kamykami.
Wyłożenie siatki na krety i nawiezienie ziemi próchnicznej .
Założenie trawnika zgodnie ze sztuką ogrodniczą.
Montaż mostku i wykonanie łąki kwietnej.
5.
6.
7.
8.
9.
1 dzień
2-5 dni
4 dni
2 dni
2 dni
8 dni
UWAGA!
Terminowość prac może się wahać, w zależności od warunków atmosferycznych, wypadków losowych oraz
pozostałych elementów niezależnych od wykonawców.
IX. Załączniki
1.
2.
3.
4.
5.
6.
System nawadniający - wytyczne
Wizualizacja poszczególnych przystanków – widoki
Rysunki i szkice dla poszczególnych przystanków
Detale
Powierzchnia zielona
Przykładowa grafika nośnika tablicy informacyjno-edukacyjnej
X.
Bibliografia
• Katalog roślin polecany przez Związek Szkółkarzy Polskich- praca zbiorowa, wyd. Agencja Promocji Zieleni
Sp. z. o. o., Warszawa 2011
• Konstrukcje drewniane w budownictwie tradycyjnym- Janusz Kotwica, wyd. Arkady 2007
• www.limba.info.pl
• www.budujemydom.pl
• materiały dotyczące projektów ścieżek edukacyjnych z roku 2012
41