JAK HICKS TŁUMACZYŁ KEYNESA
advertisement
V. Dodatkowe materiały do tematu MODEL IS-LM Witam! Przypominam, notatki i materiały otrzymywane na zajęciach nie są powielane w niniejszych materiałach! Dlatego należy podobnie jak poprzednio zapatrzyć się w nie ! Krzywa IS: Jest zestawem kombinacji procentowej stopy i oraz dochodu Y, zapewniających równowagę na rynku dóbr (każdy punkt tej krzywej przedstawia równowagę miedzy popytem na wszystkie dobra i usługi, a podaż wszystkich dóbr na rynku). Jest nachylona ujemnie, spadkowi stopy procentowej towarzyszy wzrost dochodu Y i odwrotnie. (wyższa stopa procentowa zmniejsza inwestycje i eksport netto, a skutkiem tego jest obniżenie się PKB (Y)) Krzywa IS oznacza politykę fiskalna państwa, aktywa polityka przesuwa IS w prawo a restrykcyjna w lewo Krzywa LM Jest zestawem kombinacji stóp procentowej i oraz określonego poziomu Y, reprezentującego równowagę na rynku wszystkich aktywów, czyli na rynku finansowym, w tym rynku pieniężnym LM pokazuje takie wartości stopy procentowej i dochodu, przy których podaż pieniądza jest równa popytowi na pieniądz. Jest nachylona dodatnio ,co oznacza, że wzrostowi stopy procentowej odpowiada wzrost dochodu Y i odwrotnie. Na lewo od krzywej LM jest przewaga podaży pieniądza i innych aktywów nad popytem na pieniądz i odwrotnie. Krzywa LM oznacza politykę monetarną /pieniężną państwa. 1 Wzrost podaży pieniądza powoduje przesunięcie krzywej LM na prawo, i na odwrót, spadek podaży pieniądza powoduje przesunięcie krzywej LM w lewo. Uwaga!!!! Konstrukcje krzywych oraz ich przesunięcia zostały zaprezentowane na zajęciach Krzywa LM może mieć kształty: klasyczny oraz przypadek uwzględniający wpływ pułapki płynności (zobacz M. Noga „Makroekonomia” s.123) r k h Przypadek klasyczny Y k 0 h r Y Przypadek pułapki płynności Model IS-LM wyznacza równowagę ogólnogospodarczą na obu rynkach. Jest to jednoznacznie określona sytuacji, w której wystąpi równowaga, gdy stopie procentowej io będzie odpowiadać dochód Yo. Model IS-LM służy ustaleniu, jaki wpływ na cel gospodarki narodowej wywierają polityka fiskalna czy monetarna. Model IS-LM może zostać przedstawiony krzywolionowo lub prostoliniowo. Ilustracja graficzna modelu i zmiany położenia krzywych zostały zaprezentowane na zajecicah ! 2 Nachylenie krzywych O nachyleniu krzywej IS decyduje współczynnik kierunkowy i: i 1 b Y A b gdzie: i - stopa procentowa b - współczynnik wrażliwości wydatków inwestycyjnych na zmiany stopy procentowej mnożnik Keynesa Y- dochód A - wydatki autonomiczne Jeżeli rosną wydatki autonomiczne to IS przesuwa się w prawo (efekt aktywnej polityki fiskalnej) i odwrotnie. Krzywa LM jest opisana wzorem w postaci: k i Y M h Ph gdzie: i, Y –jak w poprzednim wzorze M P -realna podaż pieniądza k - współczynnik wrażliwości realnego popytu pieniężnego na zmiany dochodu realnego h - współczynnik wrażliwości realnego popytu pieniężnego na zmiany stopy procentowej, WAZNE!!!! O nachyleniu krzywej LM decyduje współczynnik kierunkowy k: Im większy jest k tym mniejsze h i bardziej stroma krzywa LM Im mniejszy jest k tym większy h i mniej stroma krzywa LM 3 Im mniej stroma jest krzywa LM tym mniej skuteczna jest polityka monetarna: W przypadku klasycznym: Polityka monetarna jest nieskuteczna – występuje efekt wypierania W przypadku pułapki płynności - polityka monetarna, jest w pełni skuteczna nie występował wówczas efekt wypierania (stopa procentowa nie wzrosła) Im bardziej stroma jest krzywa IS to skuteczność polityki fiskalnej jest większa i odwrotnie. Równowaga r LM0 r LM 1 r0 IS LM r0 r1 IS Yo Y1 Przypadek klasyczny YY Y0 Y Przypadek pułapki płynności WAŻNE!!! Efekt wypierania dotyczy wypierania przez wydatki rządowe inwestycji prywatnych, wzrost wydatków rządowych powoduje wzrost popytu transakcyjnego w pieniądzach a to przy danej podaży powoduje wzrost stopy procentowej a osiągnięty wzrost produkcji i dochodu jest mniejszy od maksymalnego. Im większy jest wzrost stopy procentowej tym mniejsza skuteczność polityki fiskalnej (większy jest efekt wypierania). Efekt wypierania, jest tym większy im większy jest wzrost stopy procentowej. 4 Co dzieje się w gospodarce, jeżeli zwiększa się podaż pieniądza? Występuje tzw. Ekspansja pieniężna Podaż pieniądza przewyższa popyt. To z kolei powoduje obniżenie stopy procentowej i wzrost popytu na pieniądz. Niższa stopa procentowa stymuluje inwestycje i eksport netto, a to (poprzez działanie mnożnika Keynesa) zwiększa PKB czyli, PKB (Y) zwiększa się, a stopa procentowa spada. Co dzieje się, gdy rząd zwiększa wydatki? Występuje tzw. ekspansja fiskalna. Wzrost popytu ze strony rządu zwiększa PKB poprzez efekt mnożnikowy. Wzrost PKB zwiększa popyt na pieniądz, ponieważ więcej pieniądza będzie potrzebne dla celów transakcyjnych. Ponieważ bank centralny nie zmienia podaży pieniądza - do skompensowania wzrostu popytu na pieniądz, wynikającego ze wzrostu PKB, niezbędny jest wzrost stopy procentowej. Wzrost stopy procentowej zmniejszy popyt inwestycyjny i eksport netto. (efekt wypierania) Skuteczność polityk! Polityka monetarna jest skuteczna, jeżeli krzywa IS jest płaska lub krzywa LM stroma. Polityka monetarna jest mało skuteczna, jeżeli krzywa IS jest stroma lub krzywa LM plaska. Polityka fiskalna jest skuteczna, jeżeli krzywa IS jest stroma lub krzywa LM płaska. Polityka fiskalna jest mało skuteczna, jeżeli krzywa IS jest płaska lub krzywa LM stroma. Założenia modelu IS-LM (odsyłam do książki M. Nogi „Makroekonomia” str.117) – będą przydatne na egzamin!! Opracowane na podstawie literatury podanej w Syllabusie na stronie :-) 5
