DYSLEKSJA - co to takiego i jak sobie z nią radzić? - Poradnik dla rodziców. Opracowała: mgr Ewelina Zakrzewska Definicja dysleksji: „Dysleksja jest jednym z wielu różnych rodzajów trudności w uczeniu się. Jest specyficznym zaburzeniem o podłożu językowym, uwarunkowanym konstytucjonalnie. Charakteryzuje się trudnościami w dekodowaniu pojedynczych słów, co najczęściej odzwierciedla niewystarczające zdolności przetwarzania fonologicznego. Trudności w dekodowaniu pojedynczych słów są zazwyczaj niewspółmierne do wieku życia oraz innych zdolności poznawczych i umiejętności szkolnych ; trudności te nie są czynnikiem ogólnego zaburzenia rozwoju, ani zaburzeń sensorycznych. Dysleksja manifestuje się różnorodnymi trudnościami w odniesieniu do różnych form komunikacji językowej, często oprócz trudności w opanowaniu sprawności w zakresie czynności pisania i poprawnej pisowni." Do tego zespołu objawów należą: dysleksja – trudności w czytaniu; dysortografia – kłopoty z opanowaniem poprawnej pisowni (w tym także nagminne popełnianie błędów ortograficznych, pomimo werbalnej znajomości zasad orograficznych); dysgrafia – problem z kaligrafią, czyli tzw. brzydkie pismo, trudne czasami do odczytania przez samego piszącego; dyskalkulia – zaburzenia zdolności matematycznych – niski poziom rozumowania operacyjnego, kłopoty z pojęciami abstrakcyjnymi np. pojęciem liczby, wielkości. Przyczyny dysleksji: Nieznane są do końca przyczyny dysleksji. Wciąż są one źródłem dyskusji i kontrowersji, świadczących o różnicy poglądów wśród autorów. Na temat etiologii dysleksji istnieje kilka koncepcji. Badania nad patomechanizmami powstawania dysleksji pozwalają stwierdzić, że obraz tego zaburzenia jest niejednorodny. Przy dysleksji trudno jest mówić o jednym czynniku, który ją wywołuje. Należy raczej wskazywać na wieloprzyczynowość tego zaburzenia. W poszczególnych przypadkach dysleksję mogą powodować różne czynniki (u jednego dziecka może to być dziedziczność, u drugiego - organiczne mikrouszkodzenie mózgu). Nie wyklucza to wystąpienia również i innych przyczyn u tego samego dziecka. Oczywiście wtedy trudności w czytaniu i pisaniu będą bardziej nasilone. Dekalog dla rodziców dzieci dyslektycznych opracowany przez prof.dr hab. Martę Bogdanowicz NIE – „nie czyń bliźniemu, co Tobie niemiłe" 1. Nie traktuj dziecka jak chorego, kalekiego, niezdolnego, złego lub leniwego. 2. Nie karz, nie wyśmiewaj dziecka w nadziei, że zmobilizujesz je to do pracy. 3. Nie łudź się, że dziecko "samo z tego wyrośnie", "weźmie się w garść", "przysiądzie fałdów" lub że ktoś je z tego "wyleczy". 4. Nie spodziewaj się, że kłopoty dziecka pozbawionego specjalistycznej pomocy ograniczą się do czytania i pisania i skończą się w młodszych klasach szkoły podstawowej. 5. Nie ograniczaj dziecku zajęć pozalekcyjnych, aby miało więcej czasu na naukę, ale i nie zwalniaj go z systematycznych ćwiczeń. TAK – „strzeżonego Pan Bóg strzeże" 6. Staraj się zrozumieć swoje dziecko, jego potrzeby, możliwości i ograniczenia, aby zapobiec trudnościom szkolnym. 7. Spróbuj jak najwcześniej zaobserwować trudności dziecka: na czym polegają i co jest ich przyczyną. Skonsultuj się ze specjalistą (psychologiem, pedagogiem, logopedą). 8. Aby jak najwcześniej pomóc dziecku: zaobserwuj w codziennej pracy z dzieckiem, co najskuteczniej mu pomaga, korzystaj z odpowiedniej literatury i fachowej pomocy nauczyciela - terapeuty (w formie terapii indywidualnej i grupowej), bądź w stałym kontakcie z nauczycielem i pedagogiem szkolnym. 9. Bądź życzliwym, pogodnym, cierpliwym przewodnikiem i towarzyszem swego dziecka w jego kłopotach szkolnych. 10. Chwal i nagradzaj dziecko nie tyle za efekty jego pracy, ile za włożony w nią wysiłek. Spraw, aby praca z dzieckiem była przyjemna dla was obojga. Sławni ludzie z dysleksją: • Tomasz Edison, słynny wynalazca (1847 – 1931) • Albert Einstein, twórca teorii względności (1879 – 1955) • Winston Churchill, brytyjski mąż stanu (1874 – 1965) • Agata Christie, autorka powieści kryminalnych (1891 – 1976) • Hans Christian Andersen, autor baśni dla dzieci (1805 – 1875) Opracowanie na podstawie: - strony internetowej Polskiego Towarzystwa Dysleksji http://www.dysleksja.waw.pl/indeks.html; - „Dar dysleksji” Davis Ronald D. – Wydawnictwo Zysk I S-Ka, 2005; - notatki własne. KONIEC