dr Bożena Królikowska Wydział Wychowania Fizycznego i Fizjoterapii Politechniki Opolskiej AKADEMIA AKTYWNEGO PRACOWNIKA Człowiek jest dobrem wyjątkowym i to on powinien być zawsze w centrum uwagi Mija rok od momentu gdy w Politechnice Opolskiej przy pełnym zaangażowaniu JM Rektora Prof. dr hab. inż. Marka Tukiendorfa ruszył projekt AKADEMII ZDROWEGO PRACOWNIKA. Przedsięwziecie zostało zainicjowane przez ZOZ NSZZ „Solidarność” PO w osobie jej przewodniczącej dr hab. prof. PO Marii Kalczyńskiej oraz dr. Bożeny Królikowskiej- pracownika Wydzialu WFiF. U podstaw podjetych działań znalazły się prozdrowotne potrzeby pracowników naszej Uczelni. Zgodnie uznano, że zdrowy pracownik to przede wszystkim osoba zadowolona, kreatywna i bardziej wydajna, mogąca także oddziaływać na sukcesy swojego miejsca pracy. W ramach projektu zorganizowano regularnie odbywajace się, nieodpłatne zajecia ruchowe ZDROWY KRĘGOSŁUP adresowane do wszystkich pracowników PO, zainteresowanych poprawą stanu zdrowia, w tym funkcjonowania swojego kręgosłupa. Przeprowadzono też, wpisujace się w działania profilaktyczne pojedyncze akcje takie jak: Majówka w terenie (zajęcia Nordic Walking), czy Otwarty Wykład pt. Regularna aktywność ruchowa dodaje życia do lat, który odbył się podczas Święta PO. Osobiście brałam udział we wszystkich przedsiewzięciach, prowadząc ćwiczenia ruchowe oraz spotkania, poświęcone problematyce aktywności fizycznnej. Wiem, że temat ten jest interesujacy dla wielu Koleżanek i Kolegów, którzy bardzo często świadomi są znaczenia ruchu w codziennym życiu lecz podobnie jak wiele innych osob, z różnych względów świadomości tej nie przekładają na działania praktyczne. WSZYSTKICH serdecznie zachecam i zapraszam do czynnego udziału w nowej edycji zajęć ZDROWY KREGOSŁUP, planowanych w naszej Uczelni od października 2016 r. Aby pomóc tym NIEZDECYDOWANYM w podjeciu ostatecznej decyzji postanowiłam nieco przybliżyć zagadnienia dotyczace znaczenia aktywności fizycznej w życiu człowieka koncentrujac się na 5 głównych punktach. PO PIERWSZE należy pamietać, że: REGULARNA AKTYWNOŚĆ RUCHOWA JEST WSKAZANA U OSÓB W KAŻDYM WIEKU! musi być tylko odpowiednio dostosowana do możliwości ćwiczących, według zasady „po pierwsze nie szkodzić”. Podczas realizacji zajęc Zdrowy kręgosłup była to dla mnie naczelna zasada. PO DRUGIE, należy indywidualnie podchodzić do każdego ćwiczacego, uwzgledniając niepożądane konsekwencje zmian cywilizacyjnych: siedzący tryb życia, automatyzacja, spożywanie zbyt dużej ilości jedzenia, bardzo często pokarmów przetworzonych i minimalizacja tzw. celowej aktywności fizycznej (ruch podejmowany poza codziennymi, obowiązkowymi zajęciami) sprzyja rozwojowi zmian degeneracyjnych w naszym organizmie i pojawieniu się tzw. chorób cywilizacyjnych jak.: otyłość, nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna serca, miażdżyca, cukrzyca i inne. PO TRZECIE, obniżeniu się naszych możliwości może sprzyjać (choć nie musi) proces inwolucji (starzenia się). ZMIANY ZACHODZĄCE Z WIEKIEM CZŁOWIEKA PRZYCZYNIAJĄ SIĘ DO: zmniejszenia się sprawności czynnościowej tkanek, narządów i mechanizmów regulacyjnych zmieszenia się sprawności adaptacyjnych organizmu. O szybkości i tempie procesu inwolucji decyduje w dużej mierze czynnik genetyczny, determinujący długość życia ALE NIE TYLKO! PO CZWARTE, możemy mieć wpływ na proces niekorzystnych zmian. Jednym z najważniejszych pozytywnych czynników jest REGULARNA AKTYWNOŚĆ RUCHOWA uprawiana w różnych formach rekreacji ruchowej i turystyki aktywnej KORZYSTNE ZMIANY, jakie zachodzą w wyniku systematycznego uprawiania aktywności ruchowej to: np.: ładna, dobrze umięśniona sylwetka, sprężysty lekki chód, na ogół lepsze samopoczucie, wyższa samoocena, dobra kondycja fizyczna i zdrowotna. Uprawiając regularną aktywność ruchową zwiększamy szansę nie tylko długiego, ale również aktywnego życia o kilkanaście lat. NIE TYLKO DODAJEMY LAT DO ŻYCIA, LECZ RÓWNIEŻ ŻYCIA DO LAT KORZYŚCI z regularnego uprawiania AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ Polepszenie jakości snu Polepszenie samopoczucia psychofizycznego Zwiększenie mechanicznej odporności układu kostnego (mineralizacja) Zwiększenie zakresu ruchu w stawach Podwyższenie wydolności fizycznej (zwłaszcza tlenowej) Zwiększenie wrażliwości tkanek na insulinę Regulacja gospodarki węglowodanowej Wzrost siły mięśniowej (masy ciała szczupłego) Regulacja (obniżenie) ciśnienia tętniczego skurczowego i rozkurczowego krwi Poprawa stanu emocjonalnego (obniżenia stanów lękowych, depresji). PO PIATE, o korzyściach z aktywności ruchowej decydują pewne czynniki, które powinny zostać uwzglednione przez ćwiczacego W tygodniowej aktywnosci ruchowej przeciętny Kowalski powinien uwzględnić: ćwiczenia wytrzymałościowe (aerobowe), np. marsz, bieg, pływanie, jazda na rowerze, wykonywane min. 2 x w tygodniu, przez min. 20 minut, z intensywnością w zależnosci od wieku i zaawansowania w treningu ok. 60/75/80% rezerwy częstości skurczów serca (różnica między maksymalną częstością skurczów serca w czasie próby wysiłkowej i w spoczynku). ćwiczenia siłowe (oporowe) 2x w tygodniu, przez 20 min, każde ćwiczenie 10 max 15 powtórzeń danego ruchu. 1 zestaw to 8-10 ćwiczeń angażujących najważniejsze grupy mięśniowe. ćwiczenia rozciągające (stretching) najlepiej codziennie przez 5-15 minut Ten rodzaj ćwiczeń powinien zostać również uwzględniony w każdej innej formie jako element rozgrzewki i części końcowej każdych zajęć . Uzupełnienim mogą być ćwiczenia oddechowe i równoważne, które powinny być włączone do każdego wyżej omówionego rodzaju ćwiczeń. Całość zajęć – wszystkie jego składowe muszą wychodzić naprzeciw oczekiwaniom ćwiczacych. W ramach Zdrowego kręgosłupa realizowaliśmy zajęcia o charakterze profilaktycznym, przeznaczone dla osób w każdym wieku i na każdym poziomie sprawności fizycznej, nie tylko z bólami pleców, ale także dla wszystkich prowadzących siedzący tryb życia/pracy. Były stosowane ćwiczenia wzmacniające, oddechowe, rozciągające i równoważne. Ich celem było: wzmocnienie głównych partii mięśniowych (brzucha, grzbietu, obręczy barkowej i biodrowej), rozciągnięcie mięśni przykurczonych, rozluźnienie nadmiernie napiętych, stabilizacja kręgosłupa i poprawa jego elastyczności oraz wyrobienie nawyku prawidłowej postawy ciała. Przez udział w zajęciach dążyliśmy do poprawy kondycji, samopoczucia i sylwetki ciała. SERDECZNIE ZAPRASZAMY WSZYSTKICH PRACOWNIKÓW NASZEJ UCZELNI zainteresowanych dobrą kondycją swojego kręgoslupa. Mile widziani dotychczasowi UCZESTNICY oraz NOWI CHĘTNI, którzy postanowili ZAINWESTOWAĆ W SWOJE ZDROWIE. Wszystkie informacje o organizacji zajęc ZDROWY KRĘGOSŁUP znajdują się na stronie ZOZ NSZZ „Solidarność” PO.