praca magisterska
advertisement
Rodzina stanowi podstawowe ¶rodowisko wychowawcze, wywiera największy wpływ na kształtowanie się osobowo¶ci dziecka. Dla dziecka rodzice stanowi± najbardziej znacz±ce wzory do na¶ladownictwa. To ona przekazuje dzieciom najistotniejsze warto¶ci, wskazuje drogę, po której ma kroczyć. Rodzina stwarza dzieciom warunki do rozwoju i działania, ułatwia im wej¶cie w szersze kręgi życia społecznego, stanowi oparcie w chwilach trudnych i niebezpiecznych. Rodzice wyrabiaj± w dziecku zasady moralne i umiejętno¶ć współżycia z innymi ludĽmi. Od rodziców i ich postępowania zależy też, jak± wiedzę o otaczaj±cym ¶wiecie zdobędzie i w jaki sposób przystosuje się do warunków codziennego życia. ¦rodowisko rodzinne pozostawia więc niezatarte piętno na charakterze i zachowaniu dziecka. Wszystkie złe i dobre wzory, wszystkie przyzwyczajenia, nakazy i zakazy wyniesione z domu rodzinnego i nabyte we wczesnym dzieciństwie utrwalaj± się na bardzo długo, często nawet na całe życie. Prawidłowe funkcjonowanie rodziny przejawia się przede wszystkim w należytym sprawowaniu władzy rodzicielskiej. Rodzice wywi±zuj±cy się ze swych obowi±zków wobec dziecka, zaspokajaj± w pełni jego potrzeby biologiczne i psychiczne, wywieraj± pozytywny wpływ na jego rozwój. W zdecydowanej czę¶ci rodzin sytuacja pod tym względem jest prawidłowa. Jednak czę¶ć rodziców nie potrafi, nie może, a czasem nie chce wypełniać należycie zadań zwi±zanych z wychowaniem potomstwa. Zaburzenia w funkcjonowaniu rodziny prowadz± często do zaburzeń w zachowaniu dziecka. Trudna sytuacja dziecka w rodzinie rzutuje w znacznym stopniu na jego wyobrażenia o rodzinie i jego rozwój. Od końca XIX wieku powstało wiele definicji patologii społecznej. Pod tym pojęciem rozumie się wszelkiego rodzaju zjawiska społeczne, których efektem oddziaływania jest bardziej lub mniej istotne zakłócenie normalnego funkcjonowania i rozwoju dziecka w rodzinie: od samobójstwa, alkoholizmu, nikotynizmu, narkomanii, prostytucji, poprzez przemoc w rodzinie, ucieczki z domów i placówek opiekuńczych, zakłócenia w realizacji obowi±zku szkolnego, aż po uczestnictwo w subkulturach młodzieżowych i sektach oraz afirmację przestępczo¶ci.Patologia rodziny staje się coraz częstszym zjawiskiem społecznym. Alkoholizm, przestępstwa, rozbicie rodziny maj± ogromny wpływ na kształtowanie wyobrażeń o rodzinie.Dzieci wychowywane w rodzinach zdezorganizowanych maja problemy w nauce, wchodz± w konflikt z prawem. Brak autorytetu, zainteresowania ze strony rodziców, konflikty wpływaj± na dzieci destruktywnie. Aby wyobrażenia o rodzinie były jasne dziecko musi wychowywać się w atmosferze zrozumienia i ciepła rodzinnego. Jednak w przypadku badanych dzieci sytuacja ta przedstawia się inaczej. Wychowuj± się w różnych rodzinach, w czę¶ci z nich atmosfera jest serdeczna, jednak wiele z nich wychowuje się w rodzinach patologicznych. Rodzice spożywaj± alkohol, wchodz± w konflikt z prawem, a wobec dzieci stosuj± kary cielesne, do¶ć często bardzo brutalne. W 26 rodzinach (63,4%) wychowanków alkohol spożywany jest bardzo często, b±dĽ też w nadmiernych ilo¶ciach. Sytuacja taka nie jest korzystna dla prawidłowego rozwoju dziecka. Może być ona przyczyn± niedostosowania społecznego badanej populacji. Jak wynika z pozostałych danych 24,4% to rodziny respondentek, w których alkohol spożywany jest rzadko, a tylko 12,2% ankietowanych stwierdziło, że nie widziało rodziców pij±cych alkohol, b±dĽ też pijanych. Wpływ na taki stan rzeczy mog± mieć przemiany zachodz±ce w naszym społeczeństwie, bezrobocie oraz niezaradno¶ć i zagubienie rodziców, którzy nie potrafi± się znaleĽć w dzisiejszej rzeczywisto¶ci. Ponadto 14,6% rodziców badanych respondentek weszło w konflikt z prawem co najmniej jeden raz. W przypadku 4 ojców (4,9%) ich konflikt z prawem jest do¶ć częsty. S± to najczę¶ciej kradzieże dokonane pod wpływem alkoholu. Jak wynika z powyższych badań większo¶ć rodziców żyje zgodnie z przyjętymi normami. Jednak 19,5% stanowi± rodzice, którzy w ten, czy inny sposób zetknęli się z wymiarem sprawiedliwo¶ci. Dzieci pochodz±ce z takich ¶rodowisk wychowawczych mog± przenie¶ć nieprawidłowe zachowania do swojej przyszłej rodziny. Z badań wynika, że w 39% rodzin ankietowanych nie stosowano kar cielesnych. Kary sporadycznie zdarzaj± się w 19,5% rodzin badanych respondentek. Współmiernie do winy karze swoje dzieci 23,3% rodziców. Najbardziej przerażaj±ce jest jednak to, że w przypadku10 ojców (12,2%) oraz 5 matek (6,1%) kary cielesne s± częste i brutalne. Jest to pewien sygnał, który mówi nam, że co¶ dzieje się nieprawidłowo w tych rodzinach, że jest im potrzebna pomoc specjalistyczna. Analizuj±c powyższe dane przedstawione można stwierdzić, że zauważalne s± przejawy patologii w rodzinach respondentek. Zachowanie rodziców, ich agresja w stosunku do dzieci może odbijać się w póĽniejszym życiu rodzinnym badanych dzieci. Wiele osób przejmuje zachowania rodziców i przenosi je póĽniej w dorosłym życiu do własnej rodziny, co z kolei poci±ga za sob± wiele zagrożeń. Podsumowuj±c powyższe badania i doniesienia z życia codziennego dochodzimy do wniosku, że patologia rodziny wpływa ujemnie na dorosłe życie wychowuj±cych się w niej dzieci. Osoby wychowuj±ce się w rodzinach patologicznych maj± wiele różnych zaburzeń:· zaburzenia zachowania – w postaci agresywnych zachowań, okrucieństwa wobec zwierz±t, napadów zło¶ci, nadruchliwo¶ci, wagarowaniu, zachowań przestępczych· zaburzenia w emocjonalnych problemach – lęku, smutku, zło¶ci, wycofaniu, niskiej samoocenie· zaburzenia w problemach funkcjonowania społecznego – odrzuceniu przez rówie¶ników, niezdolno¶ci do empatii, małych umiejętno¶ciach społecznych· zaburzenia w problemach funkcjonowania poznawczego: słabych wynikach w szkole, opóĽnieniu w rozwoju intelektualnym· zaburzenia w zakresie zdrowia fizycznego: bezsenno¶ć, zaburzenia jedzenia, symptomach chorób psychosomatycznych, słabym rozwoju motorycznym i fizycznymTakie osoby maj± też trudno¶ci we wła¶ciwym rozumieniu miło¶ci i blisko¶ci w zwi±zku, ponadto nie znaj± one normalnego życia, i zgaduj± jak one powinno wygl±dać. Istnieje też ryzyko, iż przenios± one te zachowania na swoje rodziny. Dzieci z rodzin patologicznych w swym dorosłym życiu s± zdane na korzystanie z pomocy wykształconych w tym celu specjalistów.
