Pediatria - Ratunek24

Materiał pochodzi ze strony:
www.ratownictwo.ovh.org
Niewydolność krążenia u dzieci
Niewydolność krążenia jest to stan, w którym ilość krwi dostarczanej przez serce nie
wystarcza na zaspokojenie całości metabolicznych potrzeb organizmu. Serce nie może
utrzymać właściwego rzutu niezbędnego do zaopatrzenia organizmu w tlen (upośledzenie
kurczliwości mięśnia sercowego).
Przyczyny niewydolności krążenia:
 Wady serca wrodzone i nabyte (po zabiegach kardiochirurgicznych).
 Nadmierne obciążenia płynami związane z chorobami nerek, schorzeniami
endokrynologicznymi.
 Nadmierne obciążenie serca (nadciśnienie, zwężenie aorty).
 Krdiomiopatia przerostowa, zwłaszcza ze zwężeniem drogi odpływu.
 Zaburzenia czynności mięśnia sercowego spowodowane zwyrodnieniem, zapaleniem
i niedotlenienie mięśnia sercowego.
 Zaburzenia rytmu serca (w przebiegu wad serca, w zaburzeniach elektrolitowych:
hypokaliemia, hyperkaliemia, niedobory magnezu, hypotermia przy spadku
temperatury do 30o - migotanie komór; hypotermia złośliwa).
Najczęstsze przyczyny niewydolności krążenia:
 Napadowy częstoskurcz komorowy
 Bradykardia
Objawy kliniczne niewydolności krążenia:
 złe samopoczucie, osłabienie kondycji (starsze dzieci),
 szybkie męczenie się,
 tachykardia > 130 u niemowląt, a u dzieci po 3 roku życia > 110 uderzeń/min
(przyśpieszona akcja serca spowodowana niedotlenieniem),
 duszność ze spłyceniem i przyśpieszeniem oddechów > 50/min,
 u dzieci starszych skóra blada u niemowląt marmurkowa,
 nadmierna potliwość,
 ochłodzenie dystalnych części ciała,
 słabo wyczuwalne tętno na obwodzie,
 poszerzenie żył szyjnych,
 osłuchowo nad polami płucnymi słychać rzężenia,
 zwiększenie pobudliwości, rozdrażnienie (wynik pobudzenia adrenergicznego),
 spadek ciśnienia tętniczego i jego amplitudy,
 obrzęki kończyn dolnych – starsze dzieci,
 powiększenie wątroby i śledziony,
 powiększenie wątroby charakterystyczne dla niemowląt,
 wstrząs kardiogenny.
Niewydolność krążenia u dzieci, ze względu na niedojrzałość tego układu, jest stanem bardzo
dynamicznym.
Ogólne zasady leczenia niewydolności krążenia:
 Tlenoterapia - 100% tlenu, drogą jaką wymaga stan pacjenta (maska, wąsy, namiot
tlenowy, intubacja, oddech zastępczy),
 Podanie diuretyków – Furosemid 0,5-1 mg/kg m.c. im lub iv,
 Bilans wodny, ograniczenie płynów,
 Poprawa siły skurczu mięśnia sercowego (naparstnica, katecholaminy- dopamina,
adrenalina, dobutamina; digoksyna – szybkie wypełnienie 0,0-4-0,08 mg/kg m.c
potem dawka mniejsza w zależności od stanu),





Podanie środków uspokajających lub narkotycznych środków p/bólowych morfina
0,1 mg/kg m.c,
Opanowanie gorączki, środki p/gorączkowe, okłady,
Ułożenie dziecka w wygodnej pozycji pozycja wysoka pod kątem 20-30o,
Monitorowanie funkcji życiowych,
Leczenie przyczynowe.
Zapalenie mięśnia sercowego spowodowane jest najczęściej przez wirusy (koksaki B),
bakterie, grzyby
Dochodzi do uszkodzenia komórek mięśnia sercowego które doprowadza do martwicy
mięśnia sercowego.
Powikłania: kardiomiopatie
Podstawowe badania:
 podwyższenie transaminaz,
 w badaniu rtg powiększenie sylwetki serca
 w EKG tachykardia, zaburzenia rytmu serca
Leczenie objawów niewydolności mięśnia sercowego: diuretyki, katecholaminy i enkorton
1 mg/kg m.c
 U niemowląt i małych dzieci towarzyszy temu posocznica, sepsa spowodowana
zakażeniem bakteryjnym.
Wstrząs
Wstrząs jest to stan kliniczny, którego podstawą są zaburzenia perfuzji na poziomie tkanek i
komórek. Jest to deficyt tlenowy.
 Deficyt tlenowy na poziomie komórki jest bezpośrednią przyczyną zaburzeń
metabolizmu. Przemiana materii przechodzi na tory reakcji beztlenowych co prowadzi
do gromadzenia się kwaśnych metabolitów tych reakcji i narastania objawów kwasicy
metabolicznej. Kwasica metaboliczna uszkadza narządy. W procesie wstrząsu
obserwuje się wytwarzanie metabolitów reakcji zapalnej SIRS.
 Głównym celem terapii p/wstrząsowej jest poprawa utlenienia tkanek i komórek.
 Dostawa tlenu do komórek obwodowych zależy od dwóch czynników: zawartości
tlenu we krwi o raz rzutu serca.
Wydolność serca określają:
 Rzut serca – objętość krwi jaką wyrzuca lewa komora serca w ciągu 1 minuty. Zależy
od akcja serca oraz objętości wyrzutowej.
Objętość wyrzutowa serca zależy od 3 czynników:
- obciążenie wstępne preload (zależne od objętości i ciśnienia późnorozkurczowego w
komorach)
- kurczliwość mięśnia sercowego
- obciążenie następcze afterload (zależne od ciśnienia i objętości krwi w komorach w
momencie otwierania zastawek ujść tętniczych)
Rodzaje wstrząsów:

wstrząs hypowolemiczny

wstrząs kardiogenny

wstrząs septyczny
Wstrząs hypowolemiczny
Jest efektem zmniejszenia ilości krwi napływającej do prawej komory serca.
Wstrząs hypowolemiczny powstaje w wyniku:
 ciężkiego odwodnienia organizmu: biegunki, wymioty, choroby nerek z nadmierną
produkcją moczu, ketokwasica w cukrzycy,
 krwotoki zewnętrzne lub wewnętrzne,
 wtórne rozszerzenie łożyska naczyniowego,
 zmniejszenie objętości krwi krążącej
 zmniejszenie ilości osocza: w rozległych oparzeniach, niedrożności przewodu
pokarmowego.
Histamina – powoduje popuszczenia naczyń włosowatych.
Objawy wstrząsu hypowolemicznego:
 wzrost tętna
 tachykardia
 ochłodzenie dystalnych części kończyn
 brak tętna lub słabo wyczuwalne
 wydłużony czas wypełnienia łożyska naczyniowego; norma 3 sek.
 obniżenie ciśnienia centralnego żylnego
 spadek diurezy
 spadek objętości wyrzutowej serca
Objawy kompensacji wstrząsu:
 spadek ciśnienia
 kwasica metaboliczna
 anuria
 zaburzenia świadomości aż do śpiączki włącznie
 głębokie zaburzenie perfuzji
 uaktywnienie reakcji zapalnej SIRS
 uszkodzenie wielonarządowe
Wstrząs kardiogenny
Jest efektem upośledzenia perfuzji tkanek obwodowych spowodowane zaburzeniami rytmu
serca lub jego funkcji mechanicznych (zmniejszenie kurczliwości mięśnia sercowego).
Przyczyny wstrząsy kardiogennego:
 u dzieci po zabiegach kardiochirurgicznych
 zaburzenia mięśnia sercowego
 zatrucia lekami
 zapalenie mięśnia sercowego
 tamponada serca
 kardiomiopatiie wrodzone
 ciężkie wady serca
 kwasica, hipotermia, hipoglikemia
Objawy wstrząsu kardiogennego:
 tachykardia
 oziębienie dystalnych części kończyn
 słabo wyczuwalne tętno
 zaburzenia świadomości
 rozszerzenie żył szyjnych
 rzężenia nad płucami



obrzęk płuc
wzrost OCŻ
obniżony rzut serca
Wstrząs septyczny (hypowolemiczny + krwotoczny)
Przyczyną wstrząsu septycznego są drobnoustroje chorobotwórcze (bakterie, wirusy, grzyby)
oraz produkowane przez nie egzo- i endotoksyny.
Objawy wstrząsu septycznego:
 Takie same jak we wstrząsie hypowolemicznym. Na skutek wydzielania toksyn
bakteryjnych następuje rozszerzanie łożyska naczyniowego, spadek ciśnienia,
zmniejszenie rzutu serca.
Leczenie wstrząsu:
 zapewnić dostęp do żyły (najlepiej dwa)
 wypełnienie łożyska płynami: krystaloidy (NaCl, płyny Ringera), koloidy (albuminy,
koloidy syntetyczne- dekstrany)
 jeśli występują krwotok – przetaczanie masy erytrocytarej
 tlenoterapia bierna lub intubacja
 poprawa pracy mięśnia sercowego
 poprawa rzutu serca – katecholaminy endogenne: adrenalina 0,04-0,3 μg/kg min,
noradrenalina, dopamina 0,5-2 μg/kg min. w razie potrzeby dawka większa,
dobutamina 2-20 μg/kg min.
 sterydy - 100 mg Hydrokortyzonu potem we wlewie ciągłym 3 mg/kg min
® 2006 AŁ