116. Kanały transferu środków finansowych z filii zagranicznych do
advertisement
2. RYNEK WALUTOWY 3. CECHY RYNKU WALUTOWEGO 4. TRANSAKCJE WALUTOWE (DEWIZOWE) 5. WALUTY OBCE (DEWIZY) 6. KURS WYMIANY (EXCHANGE RATE) 7(8). FUNKCJE MIĘDYZNARODOWEGO RYNKU WALUTOWEGO 13. MIĘDZYNARODOWY RYNEK WALUTOWY 15. TENDENCJE NA R Y N K A CH WALUTOWYCH 17. STRUTURA WALUTOWA TRADYCYJNEGO RYNKU WALUTOWEGO 18. ELEMENTY RYNKU FINANSOWEGO (FINANCIAL MARKET). 19. RYNEK PIENIĘŻNY 20. RÓŻNICE POMIĘDZY RYNKIEM WALUTOWYM A RYNKIEM FINANSOWYM 21. MECHANIZM FUNKCJONOWANIA RYNKU WALUTOWEGO W POLSCE 23. ISTOTA TRANSAKCJI W WALUTACH OBCYCH 24. ZASADY KWOTOWANIA WALUT 28. WYMOGI STAWIANE PRZEZ M FW NOWYM KRAJOM 29. KORZYŚCI Z WYMIENIALNOŚCI WALUTY 30. FUNKCJE WALUTY MIĘDZYNARODOWEJ (TABELA) 31(1,2,3). POZYCJA WYMIANY WALUTOWEJ 38. CZYNNIKI KSZTAŁTUJĄCE KURSY WALUT 39. PARYTET SIŁY NABYWCZEJ 41. EFEKT FISHERA 48. FORMY RYZYKA KURSOWEGO 49. METODY OGRANICZENIA RYZYKA WALUTOWEGO 51. PODSTAWOWE RÓŻNICE MIĘDZY KONTRAKTAMI TYPU FUTURES A TRANSAKCJAMI TERMINOWYMI FORWARD 52. OPCJE WALUTOWE 58. FORMY ZAPŁATY W HZ 60. KOMPENSATA TOWAROWA (BARTER) 61. FORMY ROZLICZEŃ HANDLOWYCH 62. POLECENIE WYPŁATY 65. SWIFTOWE POLECENIE WYPŁATA 66. POLECENIE WYPŁATY 67. BANK KORESPONDENT 68. BANK POŚREDNICZĄCY 69. INKASO DOKUMENTOWE 70. INKASO 71. INKASO C.D 72. INKASO C.D. 73. INKASO DOKUMENTOWE 74. INKASO WADY I ZALETY 76. AKREDYTYWA DOKUMENTOWA 77. AKREDYTYWA DOKUMENTOWA C.D 79. AKREDYTYWA DOKUMENTOWA 80. AKREDYTYWA DOKUMENTOWA C.D 82. AKREDYTYWA DOKUMENTOWA WADY I ZALETY 84. CZEK JAKO INSTRUMENT ZAPŁATY W OPERACJACH HANDLU ZAGRANICZNEGO 85. PŁATNOŚĆ CZEKIEM 86. CZEK PEWNE ZAGROŻENIA 87. WEKSEL W OBROCIE ZAGRANICZNYM 88. CECHY WEKSLA TRASOWANEGO JAKO INSTRUMENTU ZAPŁATY 89. PODOBIEŃSTWA POMIĘDZY CZEKIEM I WEKSLEM TRASOWANYM 90. PODSTAWOWE RÓŻNICE POMIĘDZY CZEKIEM I WEKSLEM TRASOWANYM 91. W OBROCIE ZAGRANICZNYM WEKSLE WYSTĘPUJĄ 92. RÓŻNICE MIĘDZY FAKTORINGIEM A FORFEITINGIEM 97. LEASING 100. LEASING FINANSOWY 101. LEASING OPERACYJNY 102. LEASING 103. LEASING ZWROTNY 104. ROLA BANKÓW KOMERCYJNYCH W OBSŁUDZE TRANSAKCJI HANDLU ZAGRANICZNEGO 105. BANKI ROZLICZENIACH ZAGRANICZNYCH 106. UDZIAŁ BANKÓW W OBSŁUDZE FINANSOWEJ HANDLU ZAGRANICZNEGO 107. RYZYKO HANDLOWE 108. RYZYKO NIEHANDLOWE 109. GWARANCJA BANKOWA 110. GWARANCJA BANKOWA 111. GWARANCJA BANKOWA 112. GWARANCJA BANKOWA 113. GWARANCJA BANKOWA KORZYŚCI 114. GWARANCJA BANKOWA WYGAŚNIĘCIE 116. KANAŁY TRANSFERU ŚRODKÓW FINANSOWYCH Z FILII ZAGRANICZNYCH DO CENTRALI 117. MANEWROWANIE TERMINAMI PŁATNOŚCI 118. CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA WYBÓR KANAŁÓW TRANSFERU ŚRODKÓW FINANSOWYCH 119. CELE KORPORACJI MIĘDZYNARODOWEJ ZWIĄZANE Z WYKORZYSTANIEM ROŻNYCH KANAŁÓW TRANSFERU FUNDUSZY W SKALI MIĘDZYNARODOWEJ 120. METODOLOGIA CEN TRANSFEROWYCH 121. TYPY TRANSAKCJI POWIĄZANYCH 122. PRZYKŁADY TRANSAKCJI POWIĄZANYCH 123. TRANSAKCJE WARTOŚCIAMI NIEMATERIALNYMI 124. USŁUGI 125. WSPÓLNE PRZEDSIĘWZIĘCIA 126. PRZYKŁADY TRANSAKCJI 127. PRZYKŁADY TRANSAKCJI POWIĄZANYCH 128. PRZYKŁADY TRANSAKCJI POWIĄZANYCH 129. PRZYKŁADY TRANSAKCJI POWIĄZANYCH 130. KORZYŚCI Z POŻYCZEK FASADOWYCH 131(1). TRANSAKCJE WALUTOWE: 131(2). TRANSAKCJE WALUTOWE (DEWIZOWE): 134. RÓŻNICE POMIĘDZY RYNKIEM WALUTOWYM A RYNKIEM FINANSOWYM: 136. ANALIZA FINANSOWA PROJEKTÓW INWESTYCJI ZAGRANICZNYCH (CZYNNIKI DODATKOWE) 137. TRAKTAT Z, MAASTRICHT WYZNACZYŁ NASTĘPUJĄCE ZADANIA ZWIĄZANE Z PRZYGOTOWANIAMI DO III ETAPU UNII: 138. WSPÓLNA JEDNOSTKA WALUTOWA POWINNA SPEŁNIAĆ NASTĘPUJĄCE ZADANIA: 151. RYZYKO I FORMY ZABEZPIECZEŃ W TRANSAKCJACH HANDLU ZAGRANICZNEGO 153. NAJWAŻNIEJSZE RODZAJE RYZYKA ZWIĄZANEGO Z OPERACJAMI HANDLU ZAGRANICZNEGO: 150. BADANIE WIARYGODNOŚCI HANDLOWEJ FINANSOWEJ KONTRAHENTA ZAGRANICZNEGO Kraj kontrahenta 152(1). BADANIE KONTRAHENTA ZAGRANICZNEGO 152(2). SYTUACJA W REPREZENTOWANEJ PRZEZ KONTRAHENTA BRANŻY 155. ZABEZPIECZENIA WEWNĘTRZNE BANKU 154. FORMY ZABEZPIECZENIA W TRANSAKCJACH HANDLU ZAGRANICZNEGO 157. STATUS PRAWNY 156(1). Z PUNKTU WIDZENIU PODMIOTOWEGO WYRÓŻNIAMY KREDYTY: 156(2). BANK UDZIELAJĄCY KREDYTU KUPIECKIEGO W EKSPORCIE POWINIEN PRZEPROWADZIĆ NASTĘPUJĄCE DZIAŁANIA: 160. POZYCJA WYMIANY WALUTOWEJ BANKU: 167(1). CZYNNIKI KSZTAŁTUJĄCE POZIOM KURSU KASOWEGO: 167(2). CZYNNIKI KSZTAŁTUJĄCE POZIOM KURSU TERMINOWEGO: 168. ZALEŻNOŚĆ OPROCENTOWANIA STÓP: 169. KONSTRUKCJA KURSU TERMINOWEGO: 171. CZYNNIKI ELIMINUJĄCE KRÓTKOOKRESOWE ZAKŁÓCENIA KURSU RÓWNOWAGI: 170(1) . CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA WZROST POPYTU NA WALUTĘ OBCĄ: 170(2). CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA WZROST PODAŻY NA WALUTĘ OBCĄ 80. WZROST RYZYKA I DOCHODU (OD MIN DO MAX): 2. Rynek walutowy Miejsce, w którym dochodzi do konfrontacji popytu i podaży na instrumenty finansowe o najwyższym stopniu płynności pochodzące z różnych krajów oraz zespół reguł, według których zawierane sie transakcje walutowe, a także ogół urządzeń i czynności prowadzących do zawarcia tych transakcji 3. Cechy rynku walutowego -fizycznie rozproszony, -zdecentralizowany pod względem: geograficznym, technicznym, ekonomicznym. -z natury jest rynkiem międzynarodowym 4. TRANSAKCJE WALUTOWE (dewizowe) Miejsce: RYNEK WALUTOWY (dewizowy) popyt/podaż Przedmiot: Instrumenty finansowe o najwyższym stopniu płynności Pochodzące z różnych krajów. 5. Waluty obce (dewizy) Są to krótkoterminowe należności, które z uwagi na swoja formę i płynność mogą być natychmiast użyte do zapłaty w obrocie międzynarodowym. 6. Kurs wymiany (exchange rate) Cena. po której jedna waluta jest wymieniana na druga, również na złoto lub Specjalne Prawa Ciągnienia SDRs. 7(8). Funkcje międyznarodowego rynku walutowego -wiąże, ceny towarów i usług w skali międzynarodowej; inaczej umożliwia ich porównanie. - ułatwia rozwój handlu międzynarodowego - ceny rynku walutowego są punktami odniesienia wszystkich innych cen. - stanowi najważniejszy mechanizm alokacji zasobów w skali międzynarodowej - umożliwia dokonywanie transferu siły nabywczej miedzy państwami oraz pomiotami pochodzącymi z różnych krajów. - wiąże narodowe rynki finansowe, przyczyniając się do tworzenia międzynarodowego rynku finansowego 10. Struktura i organizacja tradycyjnego rynku walutowego: SEGMENTY: 1- rynek międzybankowy (interbank market) skupiający 75 - 80 % wszystkich transakcji dewizowych w skali światowej. Podmioty: banki handlowe, firmy brokerskie, banki centralne, inwestycyjne, domy papierów wartościowych, oszczędnościowe kasy budowlane, firmy handlujące surowcami w skali międzynarodowej, niektóre korporacje przemysłowe. 2- rynek transakcji z klientami (customer market) ok. 20 – 30%rynku Podmioty: podmioty rynku międzybankowego, małe firmy przemysłowe, handlowe, usługowe, duże korporacje 3-transakcje walutowe z udziałem osób fizycznych (rynek detaliczny) ok. l % całości obrotów 13. Międzynarodowy rynek walutowy był najszybciej rozwijającym się – poza rynkiem finansowych transakcji futures i opcyjnych rynkiem w lalach70-fcych i 80tych. Przyczyna: załamanie się na początku lat 70-tycn systemu stałych kursów walutowych i niemal powszechne zastąpienie go kursami płynnymi, wzrost ryzyka i możliwości spekulacji. Od roku 1989 osłabienie dynamiki wzrostu obrotów na międzynarodowym rynku walutowym Przyczyna: zmniejszenie wahań wzajemnych kursów głównych walut międzynarodowych, uzgodnienie banków centralnych w Bazylei wprowadzające ostrzejsze wymagania wobec banków międzynarodowych w zakresie relacji między ich działalnością a kapitałem. 15. TENDENCJE NA R Y N K A CH WALUTOWYCH 1. dolar USA zajmuje dominująca pozycję w obrotach walutowych -łącznie około 83 % wszystkich transakcji i aż 95 % transakcji typu swap 2. coraz wyraźniej zaznacza się wzrost transakcji w markach niemieckich 3. większość transakcji walutowych odbywa się między dealerami reprezentującymi głównie banki zarówno krajowe, jak i zagraniczne 16. Koncentracja obrotów tradycyjnego międzynarodowego rynku walutowego w trzech ośrodkach: 1. Wielka Brytania - tradycyjnie największy ośrodek 2. USA - od 1977 traci znaczenie na rzecz Japonii 3. Japonia Dominacja geograficzna rynku USA w zakresie międzynarodowego rynku walutowych transakcji futures i opcyjnych. 97 % światowego wolumenu walutowych transakcji futures (Chicago) 98 % - 99 % światowego wolumenu walutowych transakcji opcyjnych ( Filadelfia i Chicago ) 17. STRUTURA WALUTOWA TRADYCYJNEGO RYNKU WALUTOWEGO punkt odniesienia 200 % ( dwie waluty dla jednej transakcji ) 1. dolar USA - 90 % 2. marka niemiecka - 25 % 3. jen - 25 % 4. funt szterling - 15 % 5. frank szwajcarski • 10 % Najważniejszymi kursami globalnego rynku walutowego są : - dolar / marka - dolar/jen - dolar / funt szterling - dolar /frank szwajcarski marka/jen 18. Elementy rynku finansowego (financial market). - rynek pieniężny (money market), - rynek kapitałowy (capital market), - rynek kredytowy (credit market), - rynek pozabilansowych instrumentów finansowych (off-balance sheet financial instruments market). 19. Rynek pieniężny - tworzą transakcje instrumentami finansowymi o najwyższym stopniu płynności i bezpieczeństwa - termin spłaty powyższych instrumentów nie przekracza roku - zasadniczo jest to rynek hurtowy głównymi uczestnikami są klienci, instytucjonalni np. rządy, banki, niebankowe instytucje finansowe oraz duże korporacje przemysłowe i handlowe . 20. Różnice pomiędzy rynkiem walutowym a rynkiem finansowym Przedmiotem transakcji walutowej są instrumenty finansowe o najwyższym stopniu płynności, denominowane w jednostkach pieniężnych dwóch rożnych krajów, natomiast w transakcji finansowej chodzi o instrumenty finansowe o różnym stopniu płynności, denominowane w jednostce pieniężnej jednego kraju. 21. Mechanizm funkcjonowania rynku walutowego w Polsce • NBP codziennie ustala kursy centralne (parytetowe) w oparciu o koszyk walutowy • koszyk walutowy posiada następującą strukturę 45% USD, 35% DEM, 10% GBP, 5% FRF, 5% CHF • odchylenia od kursów parytetowych dla poszczególnych walut na rynku międzybankowym nie mogą być większe niż + / - 10%; NBP rozważa możliwość zwiększenia zakres możliwych wahań do + / - 20%, co spowoduje większą zmienność kursów i większe ryzyko kursowe • comiesięczna dewaluacja złotówki względem koszyka walutowego wynosi 0,8% • NBP może wpływać na wysokość kursów poprzez interwencje to jest kupno/sprzedaż walut na rynku • kurs fixingu dla DEM i USD wyznaczany jest przez NBP w sposób arbitralny stosownie do aktualnej polityki pieniężnej 23. ISTOTA TRANSAKCJI W WALUTACH OBCYCH ZASADA USTALANIA (KWOTOWANIA) CENY podwójne kwotowanie cena zakupu ( bid ) cena sprzedaży ( offer) marża między cena zakupu a cena sprzedaży ( spread ) waluta kwotowana -jest to waluta, której wysokość jest zmienna w podawanej wartości kursu waluta bazowa -jest to waluta, której wysokość jest stalą ( jeżeli l GBP = 2,2550 USD, to GBP jest walutą bazowa, stalą wysokość = l GBP, a USD - walutą kwotowana, jego wysokość będzie ulegać zmianom ) 24. Zasady kwotowania walut waluta kwotowana jest to waluta , której wysokość jest zmienna w podawanej wartości kursu; waluta bazowa jest to waluta, której wysokość jest stała (jeżeli l GBP 2,25 USD, to funt szterling jest walutą bazowa stalą wysokość = l GBP, a dolar USA walutą kwotowana., jego wysokość będzie ulegać zmianom.) Kwotowanie bezpośrednie - polega na określeniu zmiennej liczby jednostek waluty krajowej w stosunku do stałej liczby jednostek waluty obce która w tym przypadku jest walutą bazową (jeżeli dealer w banku szwajcarskim podaje np. kwotowanie 85,5 CHF=100 DEM, to wskazuje zmienną liczbę jednostek waluty krajowej przypadającą na zawrze stalą liczbę jednostek waluty obcej); Kwotowanie pośrednie - polega na określeniu stosunku stałej liczby jednostek waluty krajowej do zmiennej liczby jednostek waluty obcej (jeżeli dealer w banku brytyjskim kwotuje na poziomie l GBP = 4,1325 DEM, to kwotuje on pośrednio). 28. Wymogi stawiane przez M FW nowym krajom ubiegającym się o uznanie ich walut za wymienialne (wg art. VIII statutu MFW) swoboda płatności dotycząca zarówno rezydentów jak i nierezydentow stosowanie jednolitego kursu walutowego nieuczestniczenie w dyskryminujących inne kraje porozumieniach walutowych 29. Korzyści z wymienialności waluty poddanie gospodarki silniejszej konkurencji międzynarodowej wzrost zaufania wewnętrznego do wymienialnej waluty co przekłada się na: większa skłonność do przechowywania oszczędności w tej walucie ułatwia przejście od urzędowego do rynkowego ustalanie kursu waluty możliwość powiązania wewnętrznego rynku finansowego z międzynarodowymi 30. Funkcje waluty międzynarodowej (TABELA) Środek wymiany S. Pr: rozliczanie międzynarodowej wymiany handlowej i zobowiązań finansowych, waluta przejściowa na rynkach walutowych, waluta równoległa w państwie trzecim S.Pub.:Interwencja na rynkach walutowych, oficjalne przepływy finansowe Jednostka rozliczeniowa S.Pr: fakturowanie handlu zagranicznego, międzynarodowe transakcje finansowe, notowania cen towarów na rynkach międzynarodowych S. Pub.: Punkt odniesienia dla sysytemów kursowych innych walut, kotwica stabilizacyjna Środek tezauryzacji S. Pr: Denominowanie instrumentów finansowych, alokacja portfelowa S. Pub: Denominowanie oficjalnych rezerw 'międzynarodowych 31(1,2,3). Pozycja wymiany walutowej Każdy podmiot zawierający określoną transakcję w walutach obcych wchodzi w pozycję walutową, która w ujęciu księgowym stanowi narzędzie podejmowania ryzyka. Pozycję walutową inaczej można określić jako zestawienie wierzytelności i zobowiązań danego podmiotu w walutach obcych. Domknięta pozycja walutowa, występuje wówczas, gdy wartości wdierzytelości (należności) i zobowiązań danego podmiotu w walutach obcych są sobie równe; W przeciwnym wypadku występuje tzw. pozycja otwarta, która może przybierać postać pozycji walutowej długiej bądź krótkiej. Krótka pozycja walutowa (ang. short foreign exchange position), inaczej ujemna na zniżkę ujemne aktywa netto lub nadmierna sprzedaż, występuje wówczas, gdy zobowiązania przewyższają należności w danej walucie. Długa pozycja walutowa (ang. long foreign exchange position), inaczej dodatnia, na zwyżkę lub nadmierny zakup, występuje wówczas, gdy należności w danej walucie przewyższają zobowiązania w tej walucie. Zysk dewizowy wystąpi w przypadku posiadania wyższych zobowiązań od należności w danej walucie, gdy kurs tej waluty wyrażonej w jednostkach waluty krajowej spadnie, wówczas automatycznie spadnie wartość naszych zobowiązań w walucie krajowej. Strata dewizowa powstanie, gdy kurs waluty obcej, w której występuje przewaga zobowiązań nad należnościami, wzrośnie w stosunku do wartości waluty krajowej, tym samym wartość naszych zobowiązań wzrośnie w wyrażeniu waluty krajowej. 38. Czynniki kształtujące kursy walut Cz. Monetarne - długookresowe podaż pieniądza na rynku krajowym silą nabywcza pieniądza POZIOM KURSU WALUT Cz. Niemonetarne - krótkookresowe restrykcje w handlu zagranicznym spekulacje walutowe poziom inflacji ruchy kapitału długoterminowego interwencje walutowe 39. Parytet siły nabywczej Relacja parytetów siły nabywczej oznacza, że kurs wymiany pomiędzy walutą krajową i zagraniczną, w sposób samoczynny przystosowuje się do relatywnych zmian poziomu cen krajowych i zagranicznych. WZOR Z powyższego wynika, że przewidywane zmiany w kursie kasowym powinny być równe różnicy w stopie oczekiwanej inflacji krajowej i zagranicznej w tym samym okresie. Przykład: Jeśli stopa inflacji w Niemczech wynosi 5%, a w Wielkiej Brytanii 6%, dla wyrównania cen towarów i usług w markach pomiędzy tymi krajami wartość funta w markach musi obniżyć się o 1%. 41. EFEKT FISHERA 1) Założenie', normalna stopa procentowa obejmuje realną stopę procentową i stopę oczekiwanej inflacji kraj owej. Oznacza to, że nominalne stopy procentowe w różnych krajach odzwierciedlają zróżnicowane stopy inflacji w tych krajach, podczas gdy realne stopy procentowe zostają wyrównane w skali międzynarodowej poprzez mechanizm arbitrażu. 2) Zróżnicowanie nominalnej stopy procentowej krajowej w stosunku do zagranicznej będzie dążyć do wyrównania się (w przybliżeniu) z relatywnym zróżnicowaniem oczeldwanej inflacji krajowej względem inflacji zagranicznej, co wyraża formuła. WZÓR 3) OZNACZENIA i,- stopa procentowa na krajowym rynku kapitałowym if- stopa procentowa na międzynarodowym rynku kapitałowym p - stopa oczekiwanej inflacji na rynku krajowym p - stopa oczekiwanej inflacji na rynku międzynarodowym f, - kurs terminowy waluty zagranicznej (notowany na bazie pośredniej) s, - kurs kasowy waluty zagranicznej w okresie O s, - przewidywany kurs kasowy waluty zagranicznej w okresie t 4) Wniosek: W krajach o wyższej stopie inflacji, nominalna stopa procentowa będzie wyższa aniżeli w krajach o niższej stopie inflacji. Jeśli zatem stopa inflacji we Francji wynosi 5%, a we Włoszech 7%, to zgodnie z efektem Fishera, nominalna stopa procentowa powinna być o 2% wyższa we Włoszech, aniżeli weFrancji. Międzynarodowy Efekt Fishera: W krajach oferujących relatywnie wyższą stopę %, należy liczyć się z deprecjacja waluty lokalnej w stosunku do walut krajów oferujących relatywnie niższa stopę %. WZOR Przykład: jeśli roczna st. % wynosi w PL 23% a w USA 8%, a kurs kasowy zl PLN3.05=$1, to przewidywany w końcu roku kurs kasowy powinien osiągnąć wartość: PLN/$ 3.05*1.23/1.08=3.477 48. Formy ryzyka kursowego ryzyko konwersji (księgowe), ryzyko transakcyjne , ryzyko ekonomiczne (operacyjne). 49. Metody ograniczenia ryzyka walutowego 1. wystawianie faktur we własnej walucie, 2. wystawianie faktur \v walucie stabilnej, 3. wprowadzenie do kontraktu klauzuli zmienności, 4. zawieranie terminowej transakcji walutowej, 5. „ dopasowywanie " wpływów i wypływów w tej samej walucie , 6. optymalizowanie stosowania celowych przyspieszeń oraz opóźnień płatności w handlu zagranicznym 7. zaciąganie pożyczki w określonej walucie 8. nabywanie opcji transakcji walutowych, 9. dyskontowanie weksli 10. zawieranie transakcji "headingowych". 51. Podstawowe różnice między kontraktami typu futures a transakcjami terminowymi forward Kontrakty futures nie stanowią wzajemnego zobowiązania stron między sobą, lecz wobec izby clearingowej; forward stanowią wzajemne zobowiązania stron transakcji Realizacja kontraktu futures następuje przez fizyczną dostawę (odbiór) bądź przez wyrównanie pozycji w stosunku do izby clearingowej; Realizacja kontraktu forward może nastąpić przez kupno lub sprzedaż kontraktu Transakcje futures są rozliczane praktycznie jedynie przez giełdę w drodze aukcji w systemie tzw. open outcry, czyli ustnym zgłaszaniu ofert kupna i sprzedaży; Kontrakty terminowe forward są najczęściej zawierane na tradycyjnym rynku walutowym (ang. over the counter - OTC) Rynek transakcji futures w zasadzie jest detaliczny, aczkolwiek - na przykład — futures walutowe są częstokroć zawierane przez dużych inwestorów i na wysokie kwoty; Transakcje terminowe forward są zawierane z reguły przez instytucje finansowe - banki Na rynku* futures obowiązuje ścisła standaryzacja obejmująca rodzaje walut, w których prowadzone są transakcje na danej giełdzie; wielkości transakcji, terminy realizacji oraz metody zabezpieczenia realizacji kontraktu stosowane przez izbę clearingową; Kwoty, terminy itd. na rynku forward, na jakie są zawierane kontrakty terminowe, są zasadniczo dowolne; nie występuje tu standaryzacja 52. OPCJE WALUTOWE 1) Opcja jest instrumentem finansowym, który daje jego posiadaczowi prawo - ale bez zobowiązania - do sprzedaży (put) lub zakupu (cali) innego instrumentu finansowego po ustalonej cenie na z góry wyspecyfikowany termin. Sprzedawca opcji sprzedaży lub opcji kupna musi wykonać kontrakt, o ile kontrahent tego żąda. (asymetria – bo nabywca opcji jest uprzywilejowany) Przeniesienie prawa sprzedaży lub zakupu ma pewną wartość i nabywca musi zapłacić sprzedawcy cenę za skorzystanie z tego przywileju. (Premia) 2) Z analizy sytuacji nabywcy opcji zakupu i sprzedaży, wynika, że wielkość jego zysku - bez względu na to czy chodzi o opcję zakupu czy sprzedaży jest teoretycznie nieograniczona, natomiast wielkość ewentualnej straty nie może być większa od wysokości premii. Odwrotnie jest ze sprzedawcą opcji. Bez względu na to czy sprzedał opcje kupna czy sprzedaży, sprzedawca nie może zarobić więcej niż wielkość premii, zaś jego straty są teoretycznie nieograniczone. 3) Opcje na rynku amerykańskim mogą być realizowane w dowolnym czasie przed upływem terminu wygaśnięcia kontraktu, podczas gdy opcje na rynku europejskim muszą by ć zrealizowane w momencie likwidacji kontraktu. 4) Opcja, której realizacja mogłaby przynieść zyski pieniężne przy określonym kursie walutowym posiada tzw. wartość wewnętrzną ( ang." inthe-money").(mogłaby przynieść zyski pieniężne przy określonym kursie walutowym) Opcja typu "out-of-the-money" to opcja nie posiadająca wartości wewnętrznej. (np.: umówiliśmy się ze kupimy 1$=3,8zl, a kurs w kantorze 1$=3,6, nie opłaca się realizować opcji) Opcja typu "at-the-money" występuje, gdy kurs opcyjny jest równy lub bliski kursowi natychmiastowemu. 58. Formy zapłaty w HZ 1. kompensata towarowa 2. polecenie wypłaty 3. inkaso dokumentowe 4. akredytywa dokumentowa 5. weksel w obrocie zagranicznym 6. czek jako instrument zapłaty w operacjach HZ 60. KOMPENSATA TOWAROWA (BARTER) Często wykorzystywana metoda handlu pomiędzy krajami o słabo rozwiniętym systemie bankowym, przy ograniczonej wymienialności waluty krajowej i niskim poziomie rezerw dewizowych, polega na wymianie towaru za towar. 61. Formy rozliczeń handlowych Dwie przeciwstawne formy rozliczeń handlowych stanowiące przykład ekstremalnego ryzyka ZAPŁATA Z DOŁU - maksymalne ryzyko eksportera (całkowite uzależnienie od importera) ZAPŁATA Z GÓRY - maksymalne ryzyko importera (od razu płaci całą kwotę) 62. POLECENIE WYPŁATY oznacza otrzymane od banku zagranicznego lub skierowane do banku zagranicznego w drodze pocztowej lub telekomunikacyjnej - zlecenie wypłaty (w gotówce lub czekiem) na rzecz lub przelewu na rachunek wskazanej osoby fizycznej.(np. ebanking). ZleceniodawcaBankA-BankB-Beneficjent. 65. SWIFTOWE POLECENIE WYPŁATA SWIFT to skomputeryzowany system telekomunikacyjny obsługujący banki i inne instytucje finansowe zaangażowane w realizację międzynarodowych operacji płatniczych. SWIFT-owe polecenie wypłaty jest najszybszym i najbezpieczniejszym sposobem spośród trzech omawianych technik wykonywania instrukcji płatniczych. Polecenie wypłaty są wysyłane i otrzymywane przez urządzenia komputerowe treść i układ komunikatu zapisywany jest w sposób standardowy zrozumiały zarówno dla nadawcy jak i odbiorcy, standardowe informacje pozwalają na dokonanie płatności automatycznie potwierdzenie autentyczności komunikatu następuje automatycznie jest to najbardziej efektywny sposób przekazywania instrukcji płatniczych, w tym poleceń wypłaty 66. POLECENIE WYPŁATY Polecenie wypłaty jako forma płatności w operacjach handlowych charakteryzuje się wysokim ryzykiem stron transakcji, brakiem zabezpieczenia po stronie eksportera i importera oraz niskimi kosztami bankowymi. Z tej formy korzystają kontrahenci mający do siebie pełne za ufanie. 67. BANK KORESPONDENT to bank zagraniczny, w którym bank krajowy utrzymuje rachunek w obcej walucie lub bank zagraniczny, który ma taki rachunek w banku polskim Zasada jest iż rachunki bankowe prowadzone są, w walutach danych krajów (np. w bankach brytyjskich w funtach). Sporadycznie niektóre banki utrzymują, rachunki w walutach innych niż waluty krajowe (głównie tzw. "mocne" waluty) 68. BANK POŚREDNICZĄCY Jest to bank występujący między bankiem otrzymującym a bankiem beneficjanta. Pole używane jedynie w specyficznych sytuacjach, gdy niezbędne staje się dodatkowe ogniwo w łańcuchu płatności 69. INKASO DOKUMENTOWE Inkaso dokumentowe jest operacją bankową polegającą na pobraniu należności lub zabezpieczeniu zapłaty (np. akcept na tracie) w zamian za dokumenty zgodnie z warunkami określonymi szczegółowo instrukcją zleceniodawcy inkasa. 70. INKASO Pierwszy z dwóch podstawowych rodzajów inkasa: inkaso proste albo finansowe, którego przedmiotem są dokumenty finansowe (weksle własne, traty, czeki, itp.) 71. INKASO c.d Drugi z dwóch podstawowych rodzajów inkasa: inkaso dokumentowe, którego przedmiotem są - dokumenty handlowe'! W ramach tej grupy wyróżniamy również: inkaso gotówkowe inkaso akceptacyjne inkaso gwarantowane (w swej formie zbliżone do akredytywy dokumentowej, ponieważ w wypadku odmowy przezimportera wykupu dokumentów dokonuje tego bank udzielający gwarancji 72. INKASO c.d. W ramach operacji inkasa występują następujące strony (wersja uproszczona): zleceniodawca -.eksporter bank importera bank eksportera płatnik – importer 73. INKASO DOKUMENTOWE Inkaso dokumentowe jako forma rozliczenia transakcji handlu zagranicznego nie w pełni zabezpiecza interesy stron: importer może opóźniać wykup dokumentów, a nawet odstąpić od transakcji eksporter może wysłać niewłaściwe dokumenty Koszt operacji bankowej inkasa dokumentowego mieści się pomiędzy tańszym poleceniem wypłaty a droższą akredytywą dokumentową. 74. INKASO WADY I ZALETY Wady i zalety inkasa dokumentowego jako formy rozliczeń w operacjach handlu zagranicznego: stosunkowo długi czas od chwili złożenia dokumentów przez eksportera do wypłaty należności istnieje ryzyko opóźnienia; wykupu dokumentów przez importera występuje ryzyko odmowy przyjęcia towaru przez Importera (W sytuacji gdy cena na towar uległa obniżce i można go zakupić na rynku taniej) zaleta jest niski koszt operacji bankowej 76. AKREDYTYWA DOKUMENTOWA Akredytywa dokumentowa jest operacją bankową polegającą na podjęciu przez bank, na zlecenie importera, samodzielnego zobowiązania na rzecz beneficjenta (eksportera zagranicznego), dotyczącego zapłaty lub zabezpieczenia zapłaty określonej sumy, pod warunkiem spełnienia przez beneficjenta akredytywy szczególnych wymogów zawartych w jej treści 77. AKREDYTYWA DOKUMENTOWA c.d Strony uczestniczące w otwarciu akredytywy dokumentowej: zleceniodawca (importer) bank otwierający banki pośredniczące (korespondent, awizujący) beneficjent (eksporter) 79. AKREDYTYWA DOKUMENTOWA Akredytywa dokumentowa jest tym instrumentem zapłaty, który w pełni zaspakaja interesy eksportera i importera, minimalizuje ryzyko płatności. Jest to jednak instrument bardzo kosztowny, przez to stosowany wyłącznie w sytuacjach, gdy występuje wysokie ryzyko kontrahent 80. AKREDYTYWA DOKUMENTOWA c.d Akredytywa dokumentowa jako forma płatności w handlu zagranicznym występuje w praktyce w dwóch postaciach: akredytywa importowa; wystawiona przez banki polskie w wykonaniu zlecenia polskich importerów na rzecz eksporterów zagranicznych akredytywa eksportowa wystawiona przez banki zagraniczne w wykonaniu zlecenia zagranicznych importerów na rzecz polskich eksporterów 82. AKREDYTYWA DOKUMENTOWA WADY I ZALETY Wady i zalety akredytywy dokumentowej jako formy rozliczeń: w pełni zabezpiecza eksportera przed ryzykiem odstąpienia. od realizacji transakcji przez importera ułatwia otrzymanie kredytu przez eksportera przyśpiesza otrzymanie zapłaty za wysłany towar jest bardziej kosztowna od inkasa z punktu widzenia importera korzystne jest to iż bank sprawdza dokumenty i dopełnienie formalności przez eksportera przed wypłatą należności z reguły importer zobligowany jest do zablokowania części środków własnych na rachunku celem zabezpieczenia płatności 84. CZEK JAKO INSTRUMENT ZAPŁATY W OPERACJACH HANDLU ZAGRANICZNEGO Czek jest to pisemny dokument, w którym wystawca (trasant) kieruje polecenie do płatnika (trasata), najczęściej bankiera lub instytucji bankowej, dokonania zapłaty określonej kwoty pieniężnej na rzecz określonej osoby – beneficjanta (remitenta) lub na okaziciela ,w ciężar środków będących w dyspozycji wystawcy, najczęściej z sum posiadanych przez wystawcę na rachunku bankowym 85. PŁATNOŚĆ CZEKIEM Płatność czekiem w swej istocie przypomina płatność banknotem jednak z pewnych powodów Jest to instrument bardziej bezpieczny bowiem CZEK ZNISZCZONY LUB ZAGUBIONY MOŻNA UMORZYĆ A na podstawie zapisów bankowych możliwe jest udowodnienie faktycznych zobowiązań pomiędzy kontrahentami. 86. czek pewne zagrożenia Czek może nie mieć pokrycia Trasat okazuje się być niewypłacalny Istnieje prawny obowiązek przyjęcia pieniądza na zapłatę, natomiast można odmówić przyjęcia czeku na spłatę zobowiązania 87. Weksel w obrocie zagranicznym Klasyczną postacią weksla jest weksel trasowany, w którym wystawca (trasant) poleca płatnikowi (trasatowi) zapłatę określonej kwoty pieniężnej na rzecz beneficjenta (remitenta). W dokumencie poza wymienionymi stronami operacji winny się znaleźć : nazwa "WEKSEL", miejsce, termin płatności polecenie bezwarunkowe zapłacenia oznaczonej sumy pieniężnej. 88. Cechy weksla trasowanego jako instrumentu zapłaty Abstrakcyjność zobowiązania Możność przenoszenia praw z weksla przez indos Możność dodatkowego zabezpieczenia zapłaty weksla przez poręczenie osoby trzeciej (awal) Solidarność zobowiązania dłużników polega na tym, że wierzyciel może żądać w całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich, lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (regres). Siła płatnicza weksla rośnie wraz z liczbą osób zaangażowanych w operacje wekslową ponieważ wzrastają w ten sposób szansę na wyegzekwowanie przez posiadacza należności z weksla. 89. Podobieństwa pomiędzy czekiem i wekslem trasowanym Oba dokumenty są samoistne i abstrakcyjne Obydwa dokumenty są bezwarunkowymi poleceniami zapłaty W obydwu dokumentach bierze udział trzech partnerów WYSTAWCA = TRASANT PŁATNIK=TRASAT BENEFICJENT = REMITENT Czek podobnie jak weksel, może być wystawiany również przez płatnika, w tym wypadku wystawca jest zarazem trasatem 90. Podstawowe różnice pomiędzy czekiem i wekslem trasowanym Trasatem czeku może być wyłącznie bankier (instytucja bankowa) Czek jako środek płatniczy powinien mieć pokrycie u bankiera w momencie wystawienia - weksel, jako środek kredytu może mieć pokrycie po wystawieniu dokumentu Czek w przeciwieństwie do weksla, może być po upływie czasu określonego przez prawo czekowe do prezentacji - odwołany ' Wystawca czeku odpowiada cywilnie i karnie za brak pokrycia w momencie wystawiania czeku lub za doprowadzenie do braku pokrycia w okresie późniejszym. 91. W obrocie zagranicznym weksle występują w transakcji inkasa dokumentowego w akredytywie dokumentowej w faktoringu w forfaitingu 92. Różnice między faktoringiem a forfeitingiem Faktor płaci przedsiębiorcy za nabywaną wierzytelność przed terminem jej wymagalności przeciętnie 70-90 proc. kwoty zakupionych wierzytelności. W forfaitingu refinansowane jest 100 proc. kwoty Istnieją odmiany faktoringu (np. faktoring niezupełny), w których zakup wierzytelności odbywa się z prawem regresu w stosunku do sprzedawcy. W przypadku forfaitingu finansowanie odbywa się zawsze bez regresu. W faktoringu przedsiębiorca zobowiązuje się do przedstawienia faktorowi wykazu wierzytelności do ewentualnego zakupu, zaś stosując forfaiting finansowanie odbywa się na zasadzie case-by case, Faktoring służy do finansowania należności krótkoterminowych do 210 dni. W przypadku forfaitingu możemy spotkać się z finansowaniem zakupu wierzytelności średnio- i długoterminowych od 6 miesięcy do 10 lat, Przedmiotem faktoringu oprócz kupna (cesji) wierzytelności jest świadcze usług dodatkowych. W forfaitingu mamy do czynienia wyłącznie z finansowaniem nabywania wierzytelności. zawarciu umowy faktoringu niemal zawsze informowany jest dłużnik (odbiorca towarów lub usług). Natomiast zawarcie umowy forfaitingowej, może pozostać dla dłużnika tajemnicą jeśli zabezpieczeniem transakcji są weksle zbywcy wierzytelności. 97. LEASING Umowa leasingowa jest umową cywilnoprawną. na mocy której leasingodawca przekazuje leasingobiorcy prawo do używania określonego dobra w uzgodnionym okresie za ustalone płatności. 100. LEASING FINANSOWY Leasing ten polega na korzystaniu przez leasingobiorcę z oddanego w leasing przedmiotu przez czas zbliżony do okresu jego używalności. Przedmiot leasingu jest zaliczany do majątku leasingobiorcy i przez niego amortyzowany. W leasingu finansowym występuje opcja zakupu przedmiotu przez leasingobiorcę w momencie spłaty rat leasinsowych. 101. LEASING OPERACYJNY Przedmiotem leasingu są dobra, których okres gospodarczej używalności jest znacznie dłuższy, niż przewidziany w umowie leasingowej. Przedmiot leasingu jest zaliczany do majątku leasingodawcy i przez niego amortyzowany. Leasingobiorca korzysta z prawa do odpisu w ciężar kosztów uzyskania przychodów całych rat leasingowych. 102. LEASING Zawarcie umowy leasingowej umożliwia inwestorowi: dostęp do niezbędnych środków trwałych i obrotowych bez konieczności ich natychmiastowego zakupu, inwestowanie przy minimalnym zaangażowaniu środków własnych korzystanie z należnych leasingobiorcom ulg podatkowych. 103. LEASING ZWROTNY Leasing ten funkcjonuje zarówno w postaci leasingu operacyjnego, jak i finansowego. Jego istota polega na odsprzedaży przez przyszłego leasingobiorcę posiadanego dobra leasmgodawcy, który z kolei zawiera z poprzednim właścicielem dobra umowie leasingową. Leasing zwrotny pozwala uwolnić środki finansować zamrożone w środkach trwałych oraz zapewnia kontynuację używania dobra. 104. ROLA BANKÓW KOMERCYJNYCH W OBSŁUDZE TRANSAKCJI HANDLU ZAGRANICZNEGO Przedsiębiorstwo podejmujące wymianę z zagranicą powinno znaleźć bank, który ma uprawnienia dewizowe i prawo świadczenia następujących usług: realizowania poleceń wypłaty za granicę i z zagranicy otwierania i prowadzenia rachunków walutowych skupywania i sprzedawania walut wymienialnych i czeków podróżnych rozliczania transakcji w formie akredytyw i inkasa dokumentowego udzielania kredytów i gwarancji dewizowych prowadzenia rachunków korespondenckich Nostro i Loro 105. BANKI ROZLICZENIACH ZAGRANICZNYCH Obsługę finansową handlu zagranicznego i międzynarodowe rozliczenia mają prawo prowadzić tylko te banki, które umieściły w swoim statucie zapis, przewidujący posiadanie wartości dewizowych i dokonywanie obrotów, oraz uzyskały stosowne zezwolenie na te operacje od NBP 106. UDZIAŁ BANKÓW W OBSŁUDZE FINANSOWEJ HANDLU ZAGRANICZNEGO W praktyce ubezpieczeniowej (szczególnie przy ubezpieczeniu kredytów eksportowych) stosowany Jest podział ryzyka na: ryzyko handlowe i niehandlowe. 107. RYZYKO HANDLOWE Ryzyko handlowa obejmuje niewykonanie zobowiązania przez importera zagranicznego wskutek niewypłacalności, np. ogłoszenia upadłości, bezskutecznego zakończenia egzekucji, likwidacji przedsiębiorstwa dłużnika lub tzw. niewypłacalności domniemanej, czyli długotrwałej zwłoki w płatnościach. Do ryzyka handlowego zaliczane jest zazwyczaj ryzyko, nieprzyjęcia towaru i rozwiązania umowy, pod warunkiem że odmowa przyjęcia lub rozwiązanie umowy stanowi naruszenie umowy sprzedaży i nie wynika z winy eksportera. 108. RYZYKO NIEHANDLOWE Ryzyko niehandlowe obejmuje przede wszystkim ryzyko braku płatności ze strony kontrahenta zagranicznego w wyniku zdarzeń politycznych ;wojna, zamieszki, nacjonalizacja, moratorium płatnicze kraju kontrahenta) lub katastrof przyrodniczych oraz ryzyko kursowe, cen, transportowe bądź niemożność dokonania transferu z powodu braku dewiz. Ryzyko niehandlowe to również odmowa dokonania zapłaty, gdy dłużnikiem jest państwo lub urny podmiot publiczny. 109. GWARANCJA BANKOWA Gwarancja bankowa jest pisemnym zobowiązaniem Banku, podjętym na zlecenie Klienta, do zapłacenia określonej sumy pieniężnej, w przypadku gdy zleceniodawca nie wypełni - określonych w gwarancji -zobowiązań wobec beneficjenta gwarancji. Z treści gwarancji wynika rodzaj i zakres zobowiązania Banku oraz warunki, które muszą być spełnione, aby mogła nastąpić wypłata z gwarancji. Zobowiązanie to -opiewa- na określoną kwotę lub górną granicę kwoty, do wysokości której mogą nastąpić wypłaty z gwarancji. Gwarancja bankowa zabezpiecza zobowiązania umowne ściśle według jej treści. 110. GWARANCJA BANKOWA Strony: zleceniodawca (eksporter lub importer), na którego zlecenie Bank wystawia gwarancję, bank zleceniodawcy (bank eksportera lub importera), który wystawia gwarancję pod zabezpieczenie uzgodnione ze zleceniodawcą, beneficjent (importer lub eksporter), na rzecz którego gwarancja zostaje wystawiona, bank beneficjanta (bank importera lub eksportera), który awizuje gwarancję benencjentowi. Bank beneficjenta może również potwierdzić gwarancję wystawioną przez bank zleceniodawcy lub wystawić własną gwarancję, jeżeli otrzyma regwarancję banku zleceniodawcy. 111. GWARANCJA BANKOWA Rodzaje gwarancji: 1. z punktu widzenia rodzaju zobowiązania: gwarancje odwołalne gwarancje nieodwołalne 2. z punktu widzenia sposobu zapłaty zobowiązania gwarancyjnego: gwarancje bezwarunkowe gwarancje uwarunkowane 112. GWARANCJA BANKOWA Rodzaje gwarancji cd.: 3. z punktu widzenia przedmiotu transakcji objętej gwarancją; gwarancie spłaty kredytu gwarancje zapłaty za dostarczenie towaru lub wykonania usługi gwarancje zapłaty cła gwarancie pokrycia roszczeń z tytułu-i odpowiedzialności za czynności agencji celnej gwarancje zapłaty rat leasingowych gwarancje otwarcia akredytywy gwarancje przetargowe (wadialne) gwarancje dobrego wykonania kontraktu gwarancje zapłaty za towary sprzedane ze składu konsygnacyjnego gwarancje zwrotu zaliczki gwarancje udzielenia awalu na wekslach gwarancie tranzytowe. 113. GWARANCJA BANKOWA KORZYŚCI Korzyści wynikające ze stosowania gwarancji bankowych: Gwarancja jest produktem, który zapewnia jej zleceniodawcy większą swobodę działania. Firma, posiadająca gwarancję bankową, jako powszechnie uznana, formę zabezpieczenia płatności, może negocjować bardziej korzystne dla siebie warunki kontraktu, gdyż współpraca z nią nie jest obarczona ryzykiem. Importer, dysponujący gwarancja, banku, może wynegocjować wyższą cenę i lepsze warunki płatności. Z kolei eksporter, dysponujący gwarancją, może uzyskać zaliczkową formę płatności i sprzyjające terminy dostaw. Gwarancja ułatwia wejście na rynek nowym firmom i umocnienie ich wiarygodności jako partnera w interesach. Bez gwarancji trudno takim firmom zawrzeć pierwszy kontrakt handlowy. 114. GWARANCJA BANKOWA WYGAŚNIĘCIE Gwarancja wygasa na skutek: upływu terminu jej ważności, zapłaty przez bank zleceniodawcy sumy pieniężnej wynikającej ze zobowiązania gwarancyjnego, pod warunkiem, że nie istnieją klauzule uzależniające wygaśnięcie gwarancji od jej zwrotu, zwrotu oryginału gwarancji przed terminem jej wygaśnięcia. 116. Kanały transferu środków finansowych z filii zagranicznych do centrali płatności dywidend., opłaty licencyjne i usługi menedżerskie, ceny transferowe, manewrowanie terminami płatności, pożyczki fasadowe, przymusowa reinwestycje. 117. MANEWROWANIE TERMINAMI PŁATNOŚCI przyśpieszanie (leading) lub opóźnianie (lagging) płatności z tytułu produkcji i poddostaw między filiami korporacji międzynarodowej 118. CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA WYBÓR KANAŁÓW TRANSFERU ŚRODKÓW FINANSOWYCH liczba powiązań finansowych, wielkość obrotowa, typ własności filii zagranicznej, zakres standaryzacji dostarczanych produktów lub usług, rządowe regulacje prawne. 119. CELE KORPORACJI MIĘDZYNARODOWEJ ZWIĄZANE Z WYKORZYSTANIEM ROŻNYCH KANAŁÓW TRANSFERU FUNDUSZY W SKALI MIĘDZYNARODOWEJ finansowanie działalności filii zagranicznych, obniżka kosztów odsetek od pożyczek, obniżenie płatności podatkowych, wydrenowanie zablokowanych funduszy filii zagranicznej. 120. Metodologia cen transferowych 1. różnorodne typy transakcji o różnym stopniu złożoności 2. fakt, że niektóre transakcje nie zaistniałyby pomiędzy podmiotami nie powiązanymi 121. TYPY TRANSAKCJI POWIĄZANYCH majątkiem rzeczonym wartościami niematerialnymi usługami wspólne przedsięwzięcia 122. Przykłady transakcji powiązanych Spółka G z siedzibą w Polsce importuje hurtowo piwo od spółki powiązanej H z siedzibą w Holandii, Jest wyłącznym importerem tego piwa do Polski. Spółka G butelkuje piwo w Polsce i sprzedaje z narzutem 15% w stosunku :do ceny płaconej spółce holenderskiej, 123. Transakcje wartościami niematerialnymi - oploty licencyjne za siec dystrybucji /klientelę - sprzedaż/ "dzierżawa" patentów - opłaty za użytkowane znaków towarowych lub nazw towarów - opłaty za użytkowanie oprogramowania komputerowego 124. Usługi marketingowe /reklamowe zarządcze badawczo-rozwojowe finansowe doradztwa najem środków trwałych 125. Wspólne przedsięwzięcia (Uczestniczenie w kosztach przedsięwzięcia) projekt badawczo-rozwojowy opracowanie nowego oprogramowania dla sprawozdawczości grupy wspólne finansowanie kampanii reklamowej dla grupy rozliczenia kosztów sprawozdawczości wewnętrzne/przygotowywanej w centrali 126. Przykłady transakcji Opłata licencyjna Spółka C z siedzibą w USA udostępnia spółce B z siedzibą Polsce (którą pośrednio kontroluje) znak towarowy, za który otrzymuje 2% prowizji od sprzedanych towarów ze znakiem. 127. Przykłady transakcji powiązanych Spółka A z siedzibą w RFN świadczy usługi zarządzania, na rzecz spólki-córki B z siedzibą w Polsce, Za te usługi spółka A obciąża spółkę B kwotą 100.000 DEM miesięcznie. 128. Przykłady transakcji powiązanych 1. Spółka E z siedziba w Polsce przystępuje do wspólnego finansowania projektu badawczo-rozwojowego w ramach grupy mającego na celu wyprodukowanie leku przecinko AIDS. 2. Spółka E powstała w 1996 roku -jej 100% udziałowcem jest spółka z USA. Projekt rozpoczęto w 1993 roku, a jego zakończenie planowane jest na 1997/1998 rok. opłata za przystąpienie uczestnictwo w kosztach 129. Przykłady transakcji powiązanych Spółka J z siedzibą -we Francji udziela pożyczki spółce K z siedzibą w Polsce, w której ma 40% udziałów. Pożycza jest denominowana w FFR z oprocentowaniem 15% w skali roku. Odsetki mogą być płacone ^tedy, gdy spółki to uzgodnią, lecz nie rzadziej niż co dwa lata. Odsetki nie podlegają kapitalizacji 130. Korzyści z pożyczek fasadowych a) oszczędności odsetkowe, dzięki możliwości finansowania filii zagranicznych w krajach utrzymujących wysokie stopy oprocentowania b) oszczędności podatkowe ; z tytułu różnic w opodatkowaniu odsetek od zaciągniętych pożyczek od firm międzynarodowych i odsetek od pożyczek zaciągniętych w bankach komercyjnych c) zmniejszenie ryzyka zablokowania transferu w kraju o ograniczeniach dewizowych 131(1). Transakcje walutowe: 1. tradycyjne natychmiastowe (SPOT) terminowe (FORWARD) swap (SWAP) 2. nowe rodzaje transakcji walutowych: futures opcje operacje będące kombinacją futures i opcji 131(2). Transakcje walutowe (dewizowe): miejsce: RYNEK WALUTOWY (dewizowy) popyt/podaż przedmiot: Instrumenty finansowe o najwyższym stopniu płynności pochodzące z różnych krajów 134. Różnice pomiędzy rynkiem walutowym a rynkiem finansowym: Przedmiotem transakcji walutowej są instrumenty finansowe o najwyższym stopniu płynności, denominowane w jednostkach pieniężnych dwóch różnych krajów, natomiast w transakcja finansowej chodzi o instrumenty finansowe o różnym stopniu płynności, ale denominowane w jednostce pieniężnej jednego kraju 136. Analiza finansowa projektów inwestycji zagranicznych (czynniki dodatkowe) projekcja strumieni pieniężnych z punktu widzenia zlokalizowanej inwestycji zagranicznej (filii), "projekcja strumieni pieniężnych z punktu widzenia inwestora zagranicznego (centrali), wycena aportów korporacji międzynarodowej wnoszonych do projektu inwestycji zagranicznej, zmiany kursu walut, zróżnicowanie stóp podatkowych , opłaty licencyjne i usługi menedżerskie traktowane jako — przychody transferowane, restrykcje dewizowe ograniczające transfery finansowe z filii zagranicznej do firmy macierzystej (inwestora), 137. Traktat z, Maastricht wyznaczył następujące zadania związane z przygotowaniami do III etapu unii: rozwijanie procedury i procedury niezbędnych dla wprowadzenia jednolitej waluty europejskiej, harmonizacji metod opracowywania danych statystycznych w celu możliwości ich porównywalności w krajach członkowskich, opracowanie zasad działalności rynkowych banków centralnych w ramach Europejskiego Systemu Banków Centralnych, poprawa efektywności rozliczeń zagranicznych, nadzór nad przygotowaniami technicznymi do emisji banknotów ECU. 138. Wspólna jednostka walutowa powinna spełniać następujące zadania: dokładnie określać odchylenia między walutami krajów członkowskich, określać wartości w całym mechanizmie kursowym, określić jednostki rozliczeń operacji kredytowych i interwencyjnych, ustalić jednostkę rozrachunkową dla krajów Wspólnoty. 151. RYZYKO I FORMY ZABEZPIECZEŃ W TRANSAKCJACH HANDLU ZAGRANICZNEGO Ryzyko jest to zagrożenie nie osiągnięcia zamierzonych celów Czynniki wpływające na rozmiary ryzyka: - czynniki ogólnogospodarcze – poziom wzrostu gospodarczego - czynniki społeczne – strajki, pozycja związków zawodowych - czynniki demograficzne,- wzrost demograficzny - czynniki techniczne – telekomunikacja, drogi 153. Najważniejsze rodzaje ryzyka związanego z operacjami handlu zagranicznego: Ryzyko utraty płynności Ryzyko kredytowe Ryzyko kursowe Ryzyko niesprawności technicznej i organizacyjnej Ryzyko kraju kontrahenta Prowadząc analizę zagrożeń należy odróżniać indywidualne ryzyko każdej operacji od kompleksowego ryzyka banku. Łączne ryzyko nie jest prostą, sumą zagrożeń, a na jego wysokość wpływają: wielkość poszczególnych zagrożeń, prawdopodobieństwo ich wystąpienia ich wzajemna korelacja. 150. BADANIE WIARYGODNOŚCI HANDLOWEJ FINANSOWEJ KONTRAHENTA ZAGRANICZNEGO Kraj kontrahenta 1. Polityka gospodarcza kraju podatki, ułatwienia w obrocie (liberalizacja H.Z.). ulgi. polityka kursowa. przepływ dewiz. 2. wskaźniki ekonomiczne inflacja bezrobocie, bilans handlu zagranicznego deficyt handlowy wskaźniki wzrostu (np. PKB) 152(1). Badanie kontrahenta zagranicznego Dotychczasowa współpraca Kontrakty realizowane na terenie Polski Rating (w przypadku dużych przedsiębiorstw) - ocena zdolności kredytowej emitenta papierów wartościowych przygotowywana przez uznane firmy audytorskie np. Standard & Poors. Moody's. Wywiadownie gospodarcze Zapytania wysyłane do banków zagranicznych Rating banków Dane dotyczące zadłużenia zagranicznego cena długu państwa, rating (ocena) papierów wartościowych emitowanych zagranicą Aktualne przepisy regulujące obrót zagraniczny Składy wolnocłowe i koszty składowania (w przypadku eksportu Polski) 152(2). Sytuacja w reprezentowanej przez kontrahenta branży Analiza koniunktury (popyt-podaż na dany towar) Perspektywy rozwoju Analiza zagrożeń Przepisy i zwyczaje związane z obrotem danym towarem (usługą 155. zabezpieczenia wewnętrzne banku lub działania o charakterze rutynowym (obowiązujące zwyczaje stosowane w odniesieniu do kontrahentów), na ten element zabezpieczenia wpływ mają ni. in. następujące czynniki; poziom uświadomienia zarządu co do skali zagrożeń związanych z podjęciem ryzyka, poziom wyszkolenia personelu, tradycja związana z funkcjonowaniem firmy/banku właściwa polityka wewnętrzna zarządu w odniesieniu do analizy przypadków strat poniesionych przez firmę/bank wykorzystanie zewnętrznych instrumentów - ubezpieczenie ryzyka, instrumenty bankowe i rynkowe. 154. Formy zabezpieczenia w transakcjach handlu zagranicznego Współdziałające strony realizujące kontrakt handlowy mogą korzystać z następujących form zabezpieczeń; 1. instytucjonalne (ochrona prawna oraz instytucje odpowiedzialne za egzekwowanie prawa, przepisy wewnętrzne) 2. wywiadownie gospodarcze udzielają informacji w następującym zakresie: profil działalności oraz historia firmy wysokość kapitału założycielskiego główni udziałowcy skład zarządu skala i struktura obrotów rozmiary obrotów z zagranicą formy własności użytkowanych nieruchomości liczba zatrudnionych pracowników udziały w innych firmach wartość majątku oraz struktura jego pokrycia finansowego dane dotyczące banku obsługującego firmę 157. Status prawny 1. Bank ma prawną gwarancję wsparcia ze strony rządu, 2. Nie ma prawnych podstaw pomocy ze strony rządu lub banku centralnego ale historycznie rzecz biorąc jest to bardzo 3. prawdopodobne. 4. W razie potrzeby bank może liczyć na wsparcie finansowe 5. właścicieli, 6. Można liczyć na wsparcie właścicieli lub państwa ale nie jest to zagwarantowane, (mało prawdopodobne), Brak pomocy z zewnątrz. 156(1). Z punktu widzeniu podmiotowego wyróżniamy kredyty: - państwowe, - organizacji międzynarodowych, - bankowe, - kupieckie (mające charakter krótkoterminowy i służące realizacji konkretnej umowy). Biorąc pod uwagę okres na jaki kredyt jest udzielany, wyróżniamy kredyty: - Krótkoterminowe - do 12 mieś. - średnioterminowe - od roku do 5 tal, - długoterminowe- ponad 5 lal. 156(2). Bank udzielający kredytu kupieckiego w eksporcie powinien przeprowadzić następujące działania: - przeprowadzić wnikliwa analizę rynkową w kraju odbiorcy - dokładnie sprecyzować czas na jaki zostanie kredyt udzielony (od dnia wysyłki towaru) i sposób rozliczenia, - ustalić wysokość oprocentowania liczonego albo od wartości fakturowej towaru tub wliczając odsetki w cenę towaru, - określenie odsetek na bazie np. stawek LIBOR, - określenie zabezpieczenia spłaty kredytu lip za pomocą traty terminowej poręczonej przez bank zagraniczny lub gwarancji bankowej, 160. Pozycja wymiany walutowej banku: Pozycja wymiany walutowej banku nazywana często pozycją walutową banku służy do pomiaru ryzyka walutowego Każdy podmiot zawierający określona transakcję w walutach obcych wchodzi w pozycje walutową, która w ujęciu księgowym stanowi narzędzie oceny podejmowanego przez bank ryzyka walutowego, dzięki analizie wpływu zmian kursów walut obcych w stosunku do waluty krajowej na odpowiednie pozycje bilansowe i pozabilansowe. Ze względu na dokonywane przeliczenia wartości wszystkich kontraktów walutowych na ich równowartość w walucie krajowej, ryzyko pozycji wymiany, czyli tzw. ryzyko pozycji otwartej często nazywane jest ryzykiem przeliczenia. Sens ekonomiczny jest tych określeń jest zawsze taki sam. Pozycję walutową można określić jako zestawienie wierzytelności i zobowiązań danego podmiotu w walutach obcych. 167(1). Czynniki kształtujące poziom kursu kasowego: - kurs złotego do danej waluty - kurs kupna (sprzedaży) innych banków - zamierzenia dotyczące pozycji dewizowych 167(2). Czynniki kształtujące poziom kursu terminowego: - kurs kasowy - oprocentowanie walut 168. Zależność oprocentowania stóp: zróżnicowanie stóp % = zróżnicowanie kursu kasowego i terminowego stąd stosunek stóp % = stosunek pomiędzy kursem terminowym i kasowym 169. konstrukcja kursu terminowego: kurs natychmiast X + wartość stopy% A + wartość stopyB 171. Czynniki eliminujące krótkookresowe zakłócenia kursu równowagi: 1. Kurs walutowy > poziom siły nabywczej Spadek popytu na walutę krajową Wzrost popytu na walutę obcą Obniżenie kursu walutowego do poziomu parytetu siły nabywczej 2. Kurs równowagi Wzrost kursu walutowego do poziomu parytetu siły nabywczej wzrost popytu na walutę krajową 3. Kurs walutowy < parytet siły nabywczej 170(1) . Czynniki wpływające na wzrost popytu na walutę obcą: Wzrost stopy %waluty obcej Spadek stopy% waluty krajowej Wewnętrzna inflacja Wzrost realnych dochodów krajowych Zmiana oczekiwań kursowych – przewidywany wzrost kursu waluty obcej 170(2). Czynniki wpływające na wzrost podaży na walutę obcą Spadek stopy %waluty obcej wzrost stopy% waluty krajowej inflacja za granicą Wzrost realnych dochodów za granicą Zmiana oczekiwań kursowych – przewidywany wzrost kursu waluty krajowej 80. Wzrost ryzyka i dochodu (od min do max): lokaty bankowe ~ bony skarbowe ~ obligacje ~ akcje f. rynku pieniężnego ~ f. obligacji ~ f. zrównoważony (mieszany) ~ fund. akcji
