Kwestionariusz wywiadu grupowego z nauczycielami
advertisement
Centrum Edukacji Artystycznej ul. Brzozowa 35 00-258 Warszawa Wywiad grupowy z nauczycielami (wersja warsztatowa) Wprowadzenie Nauczyciele są głównymi animatorami życia szkoły. To przede wszystkim od ich zaangażowania i umiejętności zależy skuteczna praca szkoły w różnych zakresach. Zapoznanie się z opiniami nauczycieli na temat efektów działalności dydaktycznej szkoły a także postaw przyjmowanych przez uczniów i ich aktywności w procesie uczenia się, stanowi podstawę do wyraźnego zarysowania obrazu badanej placówki. Wywiad z nauczycielami oparty jest na pracy w grupach tematycznych i wymaga odpowiedniego przygotowania. Wywiad składa się z 3 części: wprowadzenia, w którym nauczyciele są zapoznawani z celem wywiadu, pracy w grupach tematycznych oraz dyskusji opartej na prezentacji efektów pracy poszczególnych grup. Uwzględniono w nim 5 obszarów tematycznych: - analiza wyników egzaminów zewnętrznych - efekty procesów nauczania-uczenia się – wiedza i umiejętności uczniów, - wzbudzanie aktywności i zaangażowania uczniów, - podmiotowość uczniów w szkole, - rozwój społeczny uczniów – szkolny skarbiec norm i zasad. Każdy z nich stanowi podstawę do pracy jednej podgrupy uczestników wywiadu (wszystkich nauczycieli biorących udział w wywiadzie trzeba podzielić na mniejsze, m.in. dwuosobowe grupy). Praca w grupach nie powinna przekraczać 20 minut. Zadaniem nauczycieli jest zapisanie (lub narysowanie) tego, jak analizowany przez nich obszar obecnie wygląda w szkole (jak jest). W końcowym etapie wywiadu każdy plakat jest omawiany na forum (przedstawienie pracy przez grupę i krótka dyskusja). Praca na forum całej grupy powinna zostać zarejestrowana (nagranie audio). Przeprowadzenie wywiadu wymaga stworzenia określonych warunków: odpowiedniego zagospodarowania przestrzeni oraz zabezpieczenia dostępu do materiałów piśmienniczych. W sali należy zadbać o przygotowanie: miejsca do pracy na forum grupy (krzesła ustawione w kręgu), oddzielnych stanowisk do pracy w grupach (oddzielne stoliki, które umożliwią nauczycielom pisanie, rysowanie) oraz miejsca na ścianie (tablicy) do prezentacji przygotowanych przez grupy plakatów. Do pracy potrzebne będą duże arkusze papieru, mazaki (zakreślacze), magnesy lub taśma klejąca do mocowania na ścianie. W trakcie planowania przebiegu wywiadu warto pamiętać o: powitaniu nauczycieli, przedstawieniu się oraz poznaniu nauczycieli biorących udział w wywiadzie omówieniu celu wywiadu i zapoznaniu uczestników z zasadami jego przeprowadzania (m.in. zapewnienie o anonimowości, przypomnienie reguł efektywnej dyskusji, określenie czasu pracy, informacja o nagrywaniu dyskusji), przygotowaniu do pracy w grupach – wylosowanie przez każdą z grup obszaru tematycznego, krótkie wprowadzenie w każdy obszar, aktywnym uczestnictwie w pracy grup nauczycieli, przeprowadzanie krótkich rozmów, pomoc w przypadku trudności. Kwestionariusz wywiadu z nauczycielami Data i miejsce wywiadu………………………………………………………………………………….. Prowadzący wywiad………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………….. Liczba uczestników…………………………………………………………………………………………. Obszary tematyczne dla nauczycieli Analiza wyników egzaminów zewnętrznych1 Rezultaty procesów edukacyjnych prowadzonych w szkole są sprawdzane w różny sposób. Jednym z ważniejszych źródeł informacji o stopniu osiągania przez szkołę celów dydaktycznych są wyniki egzaminów zewnętrznych. Prawdziwą wartość zyskują one jednak dopiero wtedy, gdy prowadzą do doskonalenia pracy nauczycieli i uczniów. Jak te kwestie wyglądają w Państwa szkole? Kto jest zaangażowany w realizację tych procesów? W analizie problemu możecie odnieść się Państwo do następujących zagadnień, popierając swoje ustalenia przykładami konkretnych działań: Sposoby analizy wyników egzaminów zewnętrznych, wykorzystywane do analiz metody) Zaznajamianie grona pedagogicznego z wynikami analiz Wdrażanie wniosków z analiz wyników egzaminów zewnętrznych (wykorzystanie wniosków do poprawy efektów kształcenia) Porównanie wyników egzaminów zewnętrznych z kolejnych lat, weryfikacja skuteczności działań naprawczych Efekty procesów nauczania-uczenia się – wiedza i umiejętności uczniów Na efekt końcowy podejmowanych w szkole działań dydaktycznych, czyli stopień opanowania wiedzy i umiejętności przez uczniów, wpływa wiele czynników. W działaniach nauczycieli skoncentrowanych na uczeniu się uczniów ważne jest poznawanie i uwzględnianie możliwości rozwojowych każdego dziecka oraz systematyczne analizowanie jego osiągnięć. Zastanówcie się Państwo jak nauczyciele w Państwa szkole radzą sobie z tymi kwestiami. Proszę odnieść się do poniższych punktów podając konkretne przykłady działań: Diagnozowanie możliwości rozwojowych uczniów Analizowanie osiągnięć uczniów Formułowanie wniosków z analiz osiągnięć uczniów i ich wdrażanie Praca nad uzyskiwaniem przez uczniów lepszych wyników w nauce 1 W zależności od typu szkoły należy wziąć odpowiednio pod uwagę poszczególne egzaminy wskazane w rozporządzeniu oraz egzamin dyplomowy w ponadpodstawowych szkołach artystycznych, który jest odpowiednikiem egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe Wzbudzanie aktywności i zaangażowania uczniów Efektywne uczenie się jest możliwe tylko wtedy, gdy uczniowie się w nie zaangażują, będą aktywnie uczestniczyć w podejmowanych działaniach. Stąd też wyzwaniem dla nauczycieli jest stworzenie takich warunków, aby ta aktywność mogła zaistnieć i rozwijać się. W jaki sposób staracie się Państwo wzbudzać aktywność i zaangażowanie uczniów w Waszej szkole? Proszę uwzględnić w rozważaniach podane poniżej zakresy i uzupełnić wypowiedzi przykładami z życia szkoły: Uczestnictwo w zajęciach (lekcyjnych i pozalekcyjnych) Działania pobudzające aktywność uczniów, zwiększające ich zaangażowanie Aktywność podejmowana przez uczniów na rzecz własnego rozwoju Wspieranie samodzielności uczniów w podejmowaniu takich działań Praca nad osiąganiem sukcesu ucznia na miarę jego możliwościach (indywidualizacja pracy z uczniem, praca z uczniem zdolnym, praca z uczniem z trudnościami w uczeniu się). Podmiotowość uczniów w szkole Funkcjonowanie współczesnej szkoły opiera się na podmiotowym traktowaniu wszystkich uczestników podejmowanych w niej działań i budowaniu ich zaangażowania w realizację zadań. Szczególną grupę stanowią tu uczniowie, których głos powinien być wyraźnie słyszany w szkole. W jaki sposób relacje te wyglądają w Państwa szkole? W analizie problemu możecie odnieść się Państwo do następujących zagadnień, popierając swoje ustalenia przykładami konkretnych działań: Aktywność uczniów ( sposoby działania) podejmowana na rzecz rozwoju szkoły Wspieranie samodzielności uczniów w podejmowaniu takich działań Inicjatywy uczniów, które wzbogaciły funkcjonowanie szkoły (działania artystyczne/pozaartystyczne, jednorazowe/cykliczne, zaplanowane/niezaplanowane) Kształtowanie pozytywnych postaw uczniów (działania uczniów wynikające z programu wychowawczego szkoły, wykorzystywanie inicjatyw uczniów do modyfikacji działań wychowawczo-profilaktycznych) Rozwój społeczny uczniów – szkolny skarbiec norm i zasad Szkoła to miejsce, w którym odbywa się także przygotowanie uczniów do życia w społeczeństwie. Ważnym fragmentem pracy szkoły jest nieustanne monitorowanie trudności jakie mają uczniowie, które mogą się stać zagrożeniami dla ich rozwoju. Praca w tym zakresie opiera się również na przekazywaniu przyjętych zasad zachowania i ich egzekwowaniu w codziennym życiu szkoły. Przedyskutujcie Państwo, jak w Waszej szkole dba się o rozwój społeczny uczniów? Swoje analizy poprzyjcie przykładami. Zapewnianie uczniom poczucia bezpieczeństwa w szkole Sposoby zaznajamiania uczniów z normami społecznymi i zasadami zachowania obowiązujące w szkole, Diagnozowanie zachowań uczniów w szkole Wzmacnianie/wspieranie właściwych zachowań, eliminowanie niepożądanych zachowań uczniów Współpraca z instytucjami/organizacjami w celu eliminowania zagrożeń oraz wzmacniania właściwych zachowań uczniów Analiza działań wychowawczych i profilaktycznych podejmowanych przez szkołę
