Dysleksja i dysortografia

Dysleksja i dysortografia
Diagnoza
i sposoby
rozpoznawania
Dysleksja
zaburzenie objawiające się trudnościami w
nauce czytania i pisania u dzieci, które nie
powinny mieć z taką nauką problemów są normalnie rozwinięte intelektualnie, nie
mają żadnych poważnych wad wzroku i
słuchu ani schorzeń neurologicznych, są
otoczone w szkole prawidłową opieką
dydaktyczną i nie są zaniedbane
środowiskowo.
Dysleksja
występuje w różnym nasileniu u kilkukilkunastu procent populacji. Nie jest to
choroba, którą można wyleczyć.
Dyslektykiem jest się na całe życie.
Dlatego ważne jest wyćwiczenie różnych
strategii postępowania, dzięki którym
dysleksja nie będzie przeszkadzać w życiu
codziennym.
Powinna w tym pomóc
terapia pedagogiczna
(zajęcia kompensacyjno-korekcyjne).
Im wcześniej terapia się zacznie,
tym lepiej dla dziecka.
Dysleksja to termin stosowany zwykle w
stosunku do osób dorosłych, a
przynajmniej nastolatków. W przypadku
dzieci poniżej dziesiątego roku życia
mówimy raczej o dysleksji rozwojowej.
Dysleksja rozwojowa może - choć nie musi przekształcić się w dysleksję.
Termin dysleksja rozwojowa obejmuje
kilka rodzajów zaburzeń:


Dysleksja - rozumiana jako trudności w czytaniu,
przejawiające się zaburzeniami tempa i techniki czytania,
jak i stopnia rozumienia treści. Używanie terminu
"dysleksja" do określenia kłopotów z czytaniem zwiększa
bałagan w terminologii, jednak tak się niezbyt szczęśliwie
przyjęło.
Dysortografia - czyli trudności z opanowaniem poprawnej
pisowni. Żeby można było stwierdzić dysortografię trzeba
sprawdzić, czy dziecko popełnia błędy ortograficzne mimo
dobrej znajomości zasad pisowni. U dzieci popełniających
błędy ortograficzne i nie znających zasad pisowni trudno
mówić o dysortografii.
Czy moje dziecko jest
dyslektykiem?
Jak rozpoznać dysleksję
u dziecka?
Jak rozpoznać trudności z czytaniem
u gimnazjalisty?
Po pierwsze sięgnij pamięcią do okresu, gdy Twoje
dziecko uczyło się czytać. Odpowiedz na pytania:
1. Czy długo głoskowało wyrazy
(miało kłopoty z łączeniem głosek w wyraz)?
2. Czy odczytywało wyrazy, skupiając się na samym ich odczytaniu?
3. Czy kończąc klasę I szkoły podstawowej
nie opanowało płynnego czytania?
Jak czyta teraz?
1. Nie chce głośno czytać?
2. Przeraża je sama myśl o przeczytaniu grubej książki?
3. Twierdzi, że książki to nuda?
Jak rozpoznać dysgrafię?
Obejrzyj zeszyt swojego dziecka.
A oto jak wygląda zeszyt dysgrafika:
• zwykle nieco wymięty i niezbyt
estetyczny;
• pismo często nie daje się odczytać;
• litery kanciaste, często o zmienionym
kształcie, źle łączone, często wychodzą
poza liniaturę.
•Dysgraficy zwykle piszą powoli.
•Częstą przyczyną dysgrafii jest
nieprawidłowy sposób trzymania długopisu.
Jak rozpoznać problemy
dyslektyczno - dysortograficzne w pisaniu?
Błędy występują często, a nie sporadycznie.
Dziecko popełnia błędy typu:
• zamiany liter podobnych graficznie p-b, b-d, m-n, a-o, a-ą w-m;
• mylenie głosek dżwięcznych i bezdżwięcznych p-b (babka - bapka),
g-k (kogut - kokut);
• różnicowanie zmiękczeń np. ś-si (siano - śano), ć-ci (ćma - cima);
• przestawianie liter w wyrazie;
• gubienie lub dodawanie liter;
• ortografia (różnicowanie pisowni u-ó, rz-ż, ch-h,
pisownia łączno-rozdzielna itp.).
Elementy diagnozy:
►
►
►
Wywiad z rodzicami - dostarcza informacji
dotyczących rozwoju dziecka
od najwcześniejszego okresu życia, warunków
rozwoju, kariery szkolnej, motywacji do nauki, stanu
zdrowia np. wad wzroku, słuchu.
Badanie psychologiczne - ustala poziom rozwoju
umysłowego, poziom rozwoju funkcji percepcyjnomotorycznych zaangażowanych w procesy czytania
i pisania, takich jak percepcja i pamięć wzrokowa,
słuchowa, motoryka.
Badanie pedagogiczne - obejmuje ocenę umiejętności
czytania i pisania oraz szczegółową analizę błędów w
pisaniu i czytaniu.
Rozporządzenie MEN z dnia 21.03.2001 roku
w sprawie warunków i sposobu oceniania,
klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy
oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów
w szkołach publicznych.
Rozdział 2 § 6 punkt 1
Nauczyciel jest obowiązany, na podstawie opinii
publicznej poradni psychologiczno pedagogicznej lub innej publicznej poradni
specjalistycznej, dostosować wymagania
edukacyjne, o których mowa w § 4 ust. 1, do
indywidualnych potrzeb ucznia, u którego
stwierdzono trudności w uczeniu się, w tym
specyficzne trudności, uniemożliwiające
sprostanie tym wymaganiom.
Rozdział 4 § 32 punkt 1
Uczniowie (słuchacze) z dysfunkcjami mają prawo
przystąpić do sprawdzianu lub egzaminu
gimnazjalnego w warunkach i formie
dostosowanych do ich dysfunkcji, na podstawie
opinii publicznej poradni psychologiczno pedagogicznej lub innej publicznej poradni
specjalistycznej. Opinia powinna być wydana
przez poradnię nie później niż do końca września
roku szkolnego, w którym odbywa się sprawdzian
lub egzamin gimnazjalny.
Rozdział 5 § 44 punkt 1
Absolwenci z dysfunkcjami mają prawo przystąpić do
egzaminu maturalnego w warunkach i formie
dostosowanych do ich dysfunkcji, na podstawie
opinii publicznej poradni psychologiczno pedagogicznej lub innej publicznej poradni
specjalistycznej. Opinia powinna być wydana przez
poradnię nie później niż na 6 miesięcy przed
terminem egzaminu maturalnego.
Jak rozpoznać dysleksję???
- wyraźna rozbieżność między poziomem czytania a rezultatami w
nauce innych
przedmiotów ( na niekorzyść czytania);
- wyraźna rozbieżność między poziomem rozwoju umysłowego a
poziomem czytania;
- często występujące błędy w pisaniu, niekiedy obniżony poziom
graficzny pisma;
- trudności w opanowaniu języków obcych;
- zaburzenia w rozwoju mowy, artykulacji;
- zaburzenia rozwoju ruchowego, sprawności manualnej;
- współwystępujące z trudnościami w czytaniu i pisaniu objawy
nerwowości i zaburzenia zachowania;
Ważne!
Dysleksja to specyficzne trudności w uczeniu się,
których skutki można znacznie zniwelować, a często
zlikwidować poprzez pracę reedukacyjną.
• Zaniedbane problemy dyslektyczne odbijają się na rozwoju umysłowym
i emocjonalnym dziecka.
• O dysleksji mówimy tylko wówczas, gdy są to wybiórcze problemy
w uczeniu się (obejmujące głównie czytanie i pisanie),
a ogólny rozwój umysłowy dziecka nie odbiega od normy.
• Badanie pod kątem dysleksji wykonywane w poradni
psychologiczno-pedagogicznej jest bezpłatne
i nie wymaga skierowania ze szkoły.
• Adres rejonowej poradni można uzyskać w szkole.
„Światełko w tunelu” dla dyslektyków
Auguste Rodin (1840-1917) słynny rzeżbiarz w dzieciństwie
postrzegany był jako idiota i absolutnie niezdolny. Przez całe życie nie
mógł opanować wiedzy z zakresu ortografii i arytmetyki.
Thomas Alva Edison (1847-1939) światowej sławy naukowiec,
fizyki wynalazca, nigdy nie przyswoił sobie ortografii,
miał też problemy z arytmetyką.
Winston Churchill (1874-1965) wielki angielski polityk, historyk,
w szkole był chłopcem, któremu ciągle się coś nie udawało. W swoich
wspomnieniach napisał: "...czas szkoły to czas ciemności, czarna
dziura na mapie mojej życiowej podróży".
Albert Einstein (1879-1955) jeden z największych uczonych XX w.,
miał wielkie trudności w nauce czytania. Zaczął czytać, mając 9 lat.
Trudności z pisaniem miał zawsze.
Dziękuję za uwagę.
Prezentację przygotowała
mgr Katarzyna Gac