Opracowane zagadnienia - GNOZJA - egzamin

Opracowane zagadnienia - GNOZJA.doc
(80 KB) Pobierz
WSTĘP
1. Surowiec roślinny (substancja roślinna = plantae medicinales) –
a) całe (substancje), rozdrobnione, pocięte rośliny lub części (surowce) roślin,
glonów, grzybów, porostów,
b) wydzieliny, w stanie nieprzetworzonym, przeważnie wysuszonym, czasem
świeżym
c) podział:
 występujące w postaci proszków: skrobia, lupulina, zarodniki widłaka

pochodzące z przerobu części roślin/wydzielin – olejki eteryczne,
skrobie, agar, żel aloesowy
 galasy
 wydzieliny bezpostaciowe (zarówno fizjologiczne jak i patologiczne)
 surowce z roślin niższych
 surowce z roślin wyższych
2. Nomenklatura surowców roślinnych:
a) w LECZNICTWIE:
Surowce roślinne
Olejki eteryczne
NAZWA POLSKA
nazwa/część organu +
rodzaj/gatunek rośliny,
np.: liść melisy
postać (olejek/olej) +
nazwa rośliny, np. olejek
lawendowy, olej lniany
NAZWA ŁACIŃSKA
rodzaj/gatunek w dopełniaczu + część
rośliny/postać w mianowniku, np.:
Valerianae radix, Melissae folium
nazwa określająca pochodzenie w
dopełniaczu + oleum/aetheroleum w
mianowniku l.poj, np. Pini aetheroleum
b) w KOSMETOLOGII – tylko surowce lecznicze: łacińska nazwa rośliny (nie
surowca) + określenie części rośliny/przetworu w języku angielskim, np. Altheae
officinalis Root/Extract
3. Rodzaje wydzielin:
a) sok (succus) – coś, co wycieka z tkanki po jej uszkodzeniu i nie zastyga
 Betulae succus – sok brzozowy
 Aloe alona – sok aloesowy (alona) – nie jest żelem!
 Acer saccharum – sok klonowy z klonu cukrowego
b) sok mleczowy (succus lacticus) – wycieka i zastyga na powietrzu
 Opium crudum z maku lekarskiego (Papaver somniferum)
c) guma – wydzielina z nacięć pni/gałęzi, twardniejąca na powietrzu
 Gummi arabicum
 Tragacantha
 Karaja – indyjska tragakanta
d) żywica (Resina) – wydzielina, krzepnąca na powietrzu
 Colophonium (Kalafonia)
 Mastix – żywica z Pistacja lentiscus używana do dezynfekcji jamy ustnej i
jako klej teatralny
 Benzoe tokinensis (żywica benzoesowa) – w kosmetologii (konserwacja,
aromatyzowanie), stany zapalne jamy ustnej
 Benzoe sumatrans – żywica sumatrzańska – zastosowanie j.w.
e) Oleoresina – oleożywica, np. Terebinthina (terpentyna sosnowa)
f) Oleogummiresina – oleogumożywica (?), np. mirra (Myrrha)
g) Balsamum – Balsam – pochodna kwasu benzoesowego i cynamonowego,
wyciekające fizjologicznie po nabrzmieniu tkanek lub patologicznie po
mechanicznym/termicznym uszkodzeniu pnia:
 Balsamum peruvianum (Balsam peruwiański)
 Balsamum tolutanum (Balsam tolutański)
4. Surowce pochodzenia zwierzęcego w farmacji:
a) Tłuszcze
 Jecoris Aselli oleum – Olej wątłuszowy, tran leczniczy FPV
 Adeps suillus – smalec wieprzowy FPVI
b) Woski
 Lanolinum (Lanolinum anhydricum)– Lanolina FPVI
 Cera flava – Wosk żółty FPVI
 Cera alba – Wosk biały
FPVI
 Cetaceum – Olbrot FPVI z masy jamy głowy waleni
c) Produkty z rekina
 Olej z wątroby rekina grenlandzkiego
 Chrząstka rekina
d) Produkty białkowe
 Gelatina – Żelatyna FPVI
 Jałowe resorbowalne nici chirurgiczne (ketgut) FPVI
e) Enzymy pochodzenia zwierzęcego:
f) Toksalbuminy:
jad żmiji, jad pszczeli
g) surowce pochodzenia zwierzęcego stosowane dawniej:
 Castor fiber – wysuszone woreczki gruczołowe bobra
 Blatta orientalis – karaluchy wysuszone
 Cornu cervi – róg jeleni sproszkowany




Ovae formicorum – jaja mrówek
Formicae – mrówki
Lapides cancrorum – „rakowe oczy”
Hirudinae –Hirudo medicinalis L. - pijawki
5. Pochodzenie surowców roślinnych
a) rośliny są zbierane ze stanu naturalnego w Polsce (25% wszystkich surowców
pochodzi z regionu północno-wschodniego) ze stanowisk masowych
b) wymaga to:
 dużego nakładu pracy (używane są proste narzędzia)
 znajomości gatunków leczniczych
 uwzględnienia czynników ekologicznych
- przepisy ścisłej i częściowej ochrony gatunkowej
- części roślin takie jak: kora, pączki, kwiatostany, zbiera się ze ściętych
gałązek, a nie z żywej rośliny
- pozostawienie dorodnych okazów do reprodukcji
- rozszerzanie stanowisk naturalnych przez podsiewy
- introdukcję nowych gatunków do upraw lub ich reintrodukcja (jeżeli
kiedyś już tam rosły, ale wyginęły)
c) zbiór surowców roślinnych jest uzależniony od:
 fazy rozwojowej rośliny (czyli OKRES ZBIORU):
- kwiaty i kwiatostany zbiera się na początku lub w pełni kwitnienia
- liście w momencie pełni rozwoju rośliny
- zioła w szczycie okresu kwitnienia
- owoce i nasiona w odpowiednim stadium dojrzałości (owoce suche i
nasiona zbiera się przez wymłócanie ściętych pędów)
- kory zbiera się wiosną ze świeżo ściętych pędów (2-3 letnich)
- pąki zbiera się późną jesienią lub wczesną wiosną
- korzenie i kłącza są zbierane w okresie spoczynku rośliny
 pory dnia (wpływ na PORĘ ZBIORU):
- surowce olejkowe: dni suche i pogodne, po opadnięciu rosy i przed rosą
wieczorną (od godziny 10 – 15)
- korzenie można zbierać także w pogodę deszczową
- owoce osypujące się do zbioru potrzebują wilgotnej pogody
 pory roku (wpływ na CZAS ZBIORU):
- korzenie, kłącza i pąki – wiosną (do połowy maja)
- liście, zioła, owoce i nasiona – latem (od połowy maja do końca
września)
- korzenie i kłącza – jesienią (od września do zamarznięcia ziemi)
- rośliny zimozielone (jemioła, owoce jałowca) – zimą
6. ZABIEGI HODOWLANE:
a) CEL – wyprodukowanie leczniczej rośliny uprawnej, która będzie:
 przystosowana do warunków danego regionu
 zawierała wysoką ilość związków czynnych
 dawała wysoki plon
b) METODY:
...
Plik z chomika:
farmacjaUMP
Inne pliki z tego folderu:

EGZAMIN FARMAKOGNOZJA.pdf (13999 KB)
 pytania-gnozja-cz1-2015.rtf (930 KB)
 opracowanie.pdf (892 KB)
 opracowanie egzamin gnozja.pdf (892 KB)
 gnozja egamin pytania.pdf (366 KB)
Inne foldery tego chomika:
 fitochemia
sprawdziany = kolokwia
 wykłady
 zajęcia (testy, dyskusje)
 zielarnia

Zgłoś jeśli naruszono regulamin





Strona główna
Aktualności
Kontakt
Dział Pomocy
Opinie


Regulamin serwisu
Polityka prywatności
Copyright © 2012 Chomikuj.pl