Program Profilaktyki 2013 - Zespół Szkół Licealnych i

SZKOLNY
PROGRAM
PROFILAKTYKI
ZESPOŁU SZKÓŁ LICEALNYCH
I
EKONOMICZNYCH NR 1
w Warszawie
Warszawa, 2015 projekt
1) PODSTAWY PRAWNE PROGRAMU
1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997r. art. 48, 53, 54, 70, 72.
(Dz. U. Nr 78, poz. 483).
2. Konwencja o Prawach Dziecka z dnia 20 listopada 1989r. art. 3, 19, 33
(Dz. U. z 1991 r. Nr 120, poz. 526 i 527).
3. Ustawa z dn. 26.01.1982r. Karta Nauczyciela ( Dz. U. z 2006r. Nr 97, poz. 674 z późn.
zm.)
4. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004r. Nr 256, poz. 2572 z
późn. zm.)
5. Rozp. MEN z dn. 23.12.2008r. w sprawie podstawy programowej wychowania
przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. (Dz. U. 2009r.
Nr 4, poz. 17).
6. Rozp. MEN z dn. 21.05.2001r. w sprawie ramowych statutów publicznych przedszkoli
oraz publicznych szkół. (Dz. U. Nr 61 z 2001r., poz.624 z późn. zm.)
7. Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania
tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 10, poz. 55).
8. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi (Dz. U. Nr 35, poz. 230 ze zm.).
9. Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2003 r. Nr 24,
poz. 198).
10. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie
zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno – pedagogicznej w publicznych
przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. Nr 11, poz. 114).
11. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 11 grudnia 2002 r.
w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno –
pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych (Dz. U. Nr 5, poz. 46).
12. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r.
w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród
dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. Nr 26, poz. 226).
13. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie /Dz.U. 2005 Nr
180 poz. 1493/, Art. 12.
14. Program Polityki Rodzinnej Państwa, rozdz. V przyjęty dn. 17.11. 1988r. przez Komitet
Społeczny Rady Ministrów.
15. Program Ochrony Zdrowia Psychicznego.
16. Narodowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
17. Krajowy Program Przeciwdziałania Narkomanii.
18. Krajowy Program Zapobiegania Zakażeniom HIV i Opieki nad Żyjącymi z HIV Chorymi
na AIDS.
19. Statut Zespołu Szkół Licealnych i Ekonomicznych Nr 1 im. Mikołaja Kopernika w
Warszawie, ul. Stawki 10.
20. Regulamin Rady Rodziców Zespołu Szkół Licealnych i Ekonomicznych Nr 1.
Str. 1
2) WSTĘP
Program Profilaktyki dostosowany jest do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb
naszego środowiska, obejmuje treści i działania o charakterze profilaktycznym.
Szkoła, realizując zadania dydaktyczno – wychowawcze oraz wspierając wszechstronny
rozwój ucznia, wyposaża młodego człowieka w wiedzę, budzi aktywność intelektualną oraz
rozwija postawy i zachowania cenione i pożądane w społeczeństwie.
WYCHOWAWCA JEGO ZADANIA I ROLA W PROCESIE WYCHOWANIA.
Wychowawca- towarzyszy wychowankowi w procesie rozwoju, doskonalenia się rozwijaniu
zdolności, stwarza warunki umożliwiające rozwój wychowanka, chroni przed zakłóceniami
rozwoju, ma wiedzę o zagrożeniach jak i o mechanizmach prowadzących do zachowań
destrukcyjnych, i informuje o nich ucznia, podopiecznego.
Zadania i troska wychowawcy- tworzenie ładu i porządku fizycznego, emocjonalnego,
moralnego, społecznego, duchowego. Przekazuje wartości i ukierunkowuje na przyswajanie
ich. Zabezpiecza przed przyjmowaniem antywartości, pomaga w rozpoznaniu i wyborze
dobra, chroni i zabezpiecza przed złem. Pokazuje ideały i pomaga dążyć do nich. Ingeruje,
gdy pojawiają się zagrożenia. Promuje u wychowanka określone sposoby zachowania,
poprzez kształtowanie sposobów jego myślenia, przeżywania, wartościowania
i postepowania. Pomaga w przekazaniu i przyswojeniu norm moralnych, chroniących go
przed wyrządzeniem sobie krzywdy. Ukazuje zasady dyscyplinarne i porządkowe
umożliwiające i ułatwiające zorganizowanie codziennego życia i rzetelnego wypełniania
obowiązków.
ZASADY WYCHOWANIA W SZKOLE
1. Zasada spójnego kontekstu wychowania (jedności i jednomyślności) polegająca na
tym, że poszczególne oddziaływania wychowawcze danego nauczyciela będą
wspierane przez podobne oddziaływania ze strony innych nauczycieli i całego
systemu szkolnego.
2. Zasada promowania w szkole wszystkiego co służy zapobieganiu trudnościom
wychowawczym i zachowaniom nagannym poprzez taki sposób przekazywania
wiedzy i prowadzenia zajęć, który zaciekawi i zafascynuje uczniów.
3. Zasada czytelnego zrozumiałego dla wszystkich i dostępnego regulaminu i zasad
obowiązujących uczniów, poprzez nieustanne, cierpliwe, życzliwe zapoznawanie,
przypominanie uczniom ich praw, obowiązków, zachowań pożądanych i
niepożądanych.
4. Zasada dbałości o porządek i tworzenie warunków umożliwiających
egzekwowanie konsekwencji ewentualnego naruszania zasad przyjętych w szkole,
zapisanych w prawie: sumienne noszenie identyfikatorów, kontrolowanie i
legitymowanie osób wchodzących do szkoły, przestrzeganie wychodzenia uczniów ze
szkoły zgodnie z planem lekcji, lub za odpowiednim pozwoleniem.
5. Zasada konsekwencji tj. egzekwowanie konsekwencji wszystkich nagannych
zachowań ze strony uczniów.
Str. 2
6. ,,Zero tolerancji dla zachowań naruszających zapisy zawarte w Statucie Szkoły, a
szczególnie dla agresji, przemocy wszelkich nieuczciwości i fałszerstw.
7. Zasada udzielania pomocy uczniom niezdyscyplinowanym, sprawiającym
trudności wychowawcze, poprzez obserwację, wnikliwą analizę zachowań, szukanie i
dociekanie ich przyczyn w celu otoczenia ucznia stosowną pomocą i wyeliminowania
ich.
PREZENTACJA POJĘCIA PROFILAKTYKA, JEJ ZADAŃ RODZAJÓW I CELÓW W
SZKOLE, W PROCESIE WYCHOWANIA I NAUCZANIA.
PROFILAKTYKA jest chronieniem człowieka w rozwoju przed zagrożeniami
i reagowaniem na nie. Jej celem jest ochrona człowieka, dziecka, ucznia, wychowanka przed
wszelkimi zakłóceniami rozwoju. Człowiek, zwłaszcza młody, niedojrzały, niedoświadczony
dokonując wyborów może postępować tak , że konsekwencją będzie wchodzenie różnego
rodzaju zagrożenia i zachowania ryzykowne zakłócające jego rozwój.
/ Budowanie szkolnego programu profilaktyki. Małgorzata Simm, Ewa Węgrzyn-Jonek/
Profilaktyka w szkole to „proces wspomagania ucznia w radzeniu sobie z trudnościami
zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu, a także ograniczanie i
likwidowanie czynników, które zaburzają prawidłowy rozwój i dezorganizują zdrowe życie
(tzw. czynniki ryzyka) oraz wprowadzania i rozwijania czynników, które sprzyjają
prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu (tzw. czynniki chroniące)”. -/Profilaktyka w
szkole. Z.. Gaś/
Czynniki ryzyka- są to najczęstsze przyczyny podejmowania zachowań ryzykownych:
 środowisko społeczne promujące dane wzorce zachowań,
 normy społeczne promujące, prowokujące, wyzwalające te zachowania,
 brak kultury osobistej
 modelowanie pewnych zachowań w domu i w szkole,
 konflikty, doświadczanie przemocy lub izolacji w dzieciństwie,
 grupa rówieśnicza, w której zachowania dysfunkcyjne są normą,
 uległość wobec kolegów, grupy rówieśniczej,
 niskie wyniki w nauce, brak zainteresowania nauką, wagary
 brak celów życiowych i motywcji, brak zainteresowań,
 łatwość zdobycia alkoholu, wyrobów tytoniowych, środków zmieniających
świadomość,
 wczesna inicjacja zachowań ryzykownych. /Profilaktyka w szkole. Poradnik
wychowawcy. K. Wojcieszek. W-wa 2002r./
Czynniki chroniące – to zachowania, postawy i oddziaływania zwiększające odporność
młodego człowieka na działanie czynników ryzyka:
 silna więź emocjonalna z rodzicami,
 zainteresowanie nauką szkolną,
 budowanie pozytywnego stosunku uczniów do szkoły,
 rozwijanie i odkrywanie zdolności, zainteresowań, ciekawości poznawczej
 wsparcie ze strony rówieśników- pozytywna grupa rówieśnicza,
Str. 3








motywowanie do podejmowania aktywności (sport, twórczość, zaangażowanie w
pracę na rzecz innych oraz na rzecz szkoły itp.), jako przeciwdziałanie nudzie i
lenistwu,
uwewnętrzniony szacunek do norm, wartości i autorytetów,
regularne praktyki religijne
stała opieka sprawowana przez kompetentną osobę dorosłą,
umiejętności, ułatwiające rozwiązywanie problemów,
zdolności i predyspozycje umożliwiające zdobywanie dobrych wyników w nauce,
wrażliwość społeczna,
poczucie własnej skuteczności (sukces). /J. Sakowska, A.E. Kazdin, Szkoła dla
rodziców i wychowawców, W-wa 1999r./
Aby móc projektować i podejmować skuteczne działania profilaktyczne należy rozpoznać
omówione wyżej czynniki i zachowania występujące w środowisku szkolnym oraz ich
działanie. Skuteczne oddziaływania profilaktyczne to takie, które będą osłabiały czynniki
ryzyka, a wzmacniały czynniki chroniące. Rozpoznanie oddziaływania czynników ryzyka
i czynników chroniących pozwala na określenie stopnia zagrożenia młodzieży, tj.
wyodrębnienie grup o specyficznym poziomie ryzyka:
grupy niskiego ryzyka, podwyższonego ryzyka, wysokiego ryzyka, jako potencjalnych
adresatów działań profilaktycznych na określonym poziomie.
ZADANIA SZKOLNEJ PROFILAKTYKI
Priorytetowym zadaniem szkolnej profilaktyki jest zbudowanie i wypracowanie programu
dostosowanego do potrzeb rozwojowych uczniów, potrzeb środowiska, obejmującego
wszystkie treści i działania skierowane do ucznia, nauczycieli i rodziców. Program wdraża
zabiegi chroniące powierzoną nam młodzież przed zakłóceniami w rozwoju oraz
interwencyjne, w sytuacji pojawiających się zagrożeń. Cele i zamierzenia programu powinny
pokrywać się z celami wychowawczymi szkoły, a także dostrzegać, wydobywać i realizować
działania profilaktyczne zawarte w programach nauczania.
W szkole adresatami działań profilaktycznych są uczniowie reprezentujący grupę niskiego
oraz podwyższonego ryzyka (eksperymentatorzy). Szkoła jest miejscem profilaktyki
pierwszorzędowej (uprzedzającej), niekiedy z koniecznością włączenie elementów
profilaktyki drugorzędowej.
Cel profilaktyki pierwszorzędowej i zadania do wykonania w szkole:
 zaspokajanie potrzeb psychicznych młodzieży,
 pomoc w realizowaniu celów rozwojowych uczniów,
 uczenie umiejętności pokonywania trudności życiowych,
 promocja zdrowia,
 uczenie podejmowania roztropnych decyzji,
 kształtowanie prawdziwych przekonań,
 nauka krytycznego stosunku do mediów, reklam i marketingu,
 eliminowanie stereotypów, uczenie stawania wobec prawdy,
 zmieniać błędne, utopijne, błędne oczekiwania wobec innych i życia,
Str. 4
 obalać teorie i mity o łatwym szczęściu, bez wysiłku i konieczności własnego
rozwoju,
 wyodrębnienie osób potrzebujących pomocy i wczesna interwencja wobec ich
potrzeb,
 kontynuacja pomocy, działań interwencyjnych i terapeutycznych,
 ewaluacja, czyli ocena skuteczności przedsięwzięć i zabiegów profilaktycznych
Zadania profilaktyki pierwszorzędowej:
 podejmowanie działań uprzedzających pojawienie się problemów,
 angażowanie całej społeczności szkolnej: uczniów, nauczycieli, pozostałych
pracowników, rodziców/opiekunów prawnych,
 wykorzystywanie do realizacji zadań profilaktycznych zdobytych i posiadanych
zasobów, kompetencji, doświadczeń i umiejętności,
 wypracowywanie i aktualizowanie dotychczasowych rozwiązań przepisów i
programów stosownie do potrzeb,
 poszukiwanie i angażowanie sprzymierzeńców i współpracowników (instytucje
pomocowe, organizacje, należy znać je zakres ich działalności, utworzyć ich bazę
oraz aktualizować ją),
 dbałość o przepływ informacji,
 dzielenie się wiedzą, kompetencjami, wymiana doświadczeń, wzajemne wsparcie,
 poszerzanie i uaktualnianie wiedzy poprzez udział w szkoleniach, a także lekturę
fachowych wydawnictw,
 polityka spójności oddziaływań wobec niepożądanych zachowań, poprzez rzetelne
określenie, zapisanie i wypełnianie norm i zasad zawartych w prawie szkolnym,
 wypracowanie procedur postępowania interwencyjnego,
 nauczyciele, wychowawcy, pozostali pracownicy szkoły są konsekwentni oraz
jednakowo traktują uczniów,
 eliminowanie nieprawidłowych zachowań wśród nauczycieli, wychowawców i
pozostałych pracowników szkoły,
 informacje dotyczące zagrożeń kierowane do uczniów, rodziców/opiekunów
prawnych powinny być rzeczowe i adekwatne do aktualnej sytuacji,
 podczas sygnalizowania i przedstawiania uczniom zagrożeń i zachowań
ryzykownych należy zachować rozwagę i ostrożność , gdyż przerysowane mogą
wywołać lęk, a zbyt dokładne stać się instruktażem,
 włączanie rodziców w działalność wychowawczą i profilaktyczną szkoły, między
innymi poprzez prowadzenie dla nich zajęć spotkań, porad poszerzających ich
wiedzę i umiejętności wychowawcze, wyostrzających czujność wobec
potencjalnych zagrożeń,
 oddziaływania profilaktyczne szkoły oparte są na koncepcji czynników ryzyka i
czynników chroniących oraz skupiają się i koncentrują wokół przyczyn w celu
eliminowania groźnych następstw,
 ochrona dzieci i młodzieży przed zagrożeniami poprzez działania wychowawczoprofilaktyczne,
 promowanie pozytywnych postaw społecznych,
Str. 5



















korygowanie nieprawidłowych zachowań uczniów,
reagowanie w sytuacjach rozpoznania pierwszych prób podejmowania zachowań
ryzykownych poprzez korzystanie z pomocy specjalistów, tj. wskazywanie miejsc i
instytucji, pomoc w nawiązaniu pierwszego kontaktu,, motywowanie do podjęcia
leczenia, nawiązanie i utrzymywanie kontaktu z rodzicami, wspieranie ich w
dążeniach i zabiegach profilaktycznych,
stwarzanie atmosfery bezpieczeństwa i zaufania,
rozwijanie u uczniów poczucia wartości
uczenie wychowanków brania odpowiedzialności za podejmowane decyzje,
prowadzenie zajęć umożliwiających nabywanie nowych umiejętności
przyczyniających się do budowania dojrzałej osobowości,
promowanie zdrowego trybu życia, edukacja zdrowotna oraz niedopuszczanie do
pojawiania się patologii społecznych,
lekcje są dobrze przygotowane prowadzone ciekawie i z zaangażowaniem
uczniów przy zastosowaniu metod aktywizujących,
wysokie umiejętności i kompetencje nauczycieli,
motywujący system oceniania za wiedzę merytoryczną, jak i za zachowanie,
zaangażowanie nauczycieli i gotowość do niesienia pomocy potrzebującym tego
gestu uczniom,
reagowanie nauczycieli i pracowników szkoły na każdą sytuację mogącą stanowić
zagrożenie dla ucznia,
sumienne pełnienie dyżurów przy wejściu do szkoły oraz podczas przerw,
życzliwość, pochylanie się nad problemami i potrzebami ucznia, czyli pragnienie
jego dobra,
postawa osobowego podejścia do ucznia przejawiająca się postrzeganiu go jako
odrębnej, niepowtarzalnej osoby , dbałość i troska o jej rozwój, osiąganie coraz
większej samodzielności w dążeniu do pełnego osobowego rozwoju,
rozpoznawanie, akceptowanie i uznawanie przez nauczycieli jako faktu uczuć i
potrzeb uczniów, chęć i wola zrozumienia zachowań poprzez zgłębianie przyczyn,
a nie skupianie się tylko na objawach,
dbałość o dobrą komunikację, budowanie otwartości, zaufania w relacjach i
kontaktach międzyludzkich,
troska o rozwijanie umiejętności aktywnego słuchania, jasne wyrażanie myśli i
uczuć, konstruktywne rozwiązywanie konfliktów,
budowanie dobrych osobistych kontaktów z uczniami, jako działanie kluczowe i
punkt wyjścia dla wszelkich przedsięwzięć i oddziaływań profilaktycznych w
szkole.
METODY PRACY
Oddziaływania profilaktyczne nie mogą ograniczać się do spontanicznych działań
opartych tylko na dobrej woli jednostek i stowarzyszeń, muszą być powszechne i stale
funkcjonujące w ramach szkoły.
Str. 6
Szkolny program profilaktyki, jako projekt systemowych rozwiązań w środowisku
szkolnym ukierunkowany jest na:
1. Profilaktykę integralną obejmującą całego człowieka i wszystkie sfery jego życia, a
pozostającej w ścisłej zależności z wychowaniem;
2. Wspomaganie ucznia w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu
rozwojowi i zdrowemu życiu;
3. Ograniczanie i likwidowanie czynników ryzyka (jednostkowych, rodzinnych,
rówieśniczych, szkolnych, środowiskowych), które zaburzają prawidłowy rozwój ucznia
(społeczny, psychiczny, moralny, religijny, a także rozwój osobowości) i dezorganizują
jego zdrowy styl życia;
4. Oddziaływania mające pomóc w zrozumieniu nie tylko otaczającej rzeczywistości, ale
także samego siebie. Mają one służyć temu, aby każdy człowiek mógł odpowiedzieć
sobie na pytanie: „Kim jestem i po co żyję?”.
5. Pomoc w kształtowaniu postaw i systemu wartości młodego człowieka. Promowanie
tych postaw i wartości, które prowadzą do życia w wolności.
6. Inicjowanie i wzmacnianie czynników chroniących ((jednostkowych, rodzinnych,
rówieśniczych, szkolnych, środowiskowych)) które sprzyjają prawidłowemu rozwojowi
i zdrowemu stylowi życia ucznia.
Wśród metod pracy odnajdziemy m.in.:
●
rozmowy indywidualne
●
pogadanki
●
dyskusje
●
burze mózgów
●
wykłady
●
warsztaty dla nauczycieli i rodziców
●
zajęcia terapeutyczne
●
gry i zabawy psychologiczne
●
inne
Ogólniej rzecz biorąc, metodami pracy stosowanymi w profilaktyce będą określone
strategie profilaktyczne:
- informacyjne – służące dostarczaniu wiedzy;
- edukacyjne – mające na celu rozwijanie ważnych umiejętności psychologicznych i
społecznych;
- alternatywne – mające pomóc w zaspokajaniu ważnych potrzeb oraz osiąganiu
satysfakcji życiowej poprzez działania pozytywne;
- interwencyjne – zapewniające pomoc, wspieranie w sytuacjach kryzysowych;
- zmniejszania szkód – przeznaczone dla grup najwyższego ryzyka
Str. 7
3) PLAN DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH W ZSLiE nr1
Wzmacnianie czynników chroniących młodego człowieka przed zagrożeniami.
Czynnikami tymi są:
a) silna więź emocjonalna z rodzicami,
b) zainteresowanie nauką szkolną,
d) poszanowanie norm, wartości i autorytetów społecznych,
e) przynależność do grup promujących i podejmujących przedsięwzięcia ukierunkowane na
dobro drugiego człowieka, pomoc i promowanie go w społeczeństwie /wolontariat/.
I
Działania związane z uczniem:
1. Wspieranie ogólnego rozwoju ucznia:
a) nauka nawiązywania prawidłowych relacji z ludźmi:
● rozmowy wychowawcze
● stwarzanie pozytywnych sytuacji wychowawczych
● umożliwianie udziału w różnego rodzaju grupowych aktywnościach społecznych
● nauka umiejętności społecznych (zajęcia)
● kształtowanie
umiejętności
interpersonalnych,
a
w
szczególności:
samoświadomości, samooceny i samodyscypliny
● kształtowanie szacunku i akceptacji dla drugiego człowieka, dla jego odmienności
b) kształtowanie umiejętności życiowych:
●nauka podstaw savoir-vivre, zasad kultury osobistej
●trening umiejętności interpersonalnych
●
nawiązywanie kontaktów, tworzenie poprawnych relacji i więzi,
nawiązywanie przyjaźni
●
umiejętność nawiązywania relacji z osobami dorosłymi, z uwrażliwieniem na
ostrożność i zasadę ograniczonego zaufania
● nauka asertywności, umiejętności opierania się naciskom grupy rówieśniczej nauka
umiejętności odmawiania
●
trening pewności siebie
● nauka radzenia sobie ze stresem w sposób społecznie akceptowany
● nauka koncentracji, nauka technik pamięci
●nauka wychodzenia z sytuacji konfliktowych bez uciekania się do przemocy
c) rozwój kulturalny poprzez zachęcanie do uczestniczenia w życiu szkoły, w uroczystościach
szkolnych i pozaszkolnych, w imprezach kulturalnych w konkursach i zawodach, w wyjściach
klasowych i wycieczkach,
d) odkrywanie, rozwijanie i kształtowanie zainteresowań,
e) nauka kreowania swojej przyszłości, doradztwo zawodowe (program Szkolnego Ośrodka
Kariery),
f) dostosowanie procesu dydaktyczno-wychowawczego do możliwości ucznia
● pomoc uczniowi mniej zdolnemu, dostosowanie nauki do jego możliwości
● dostosowanie procesu nauczania do uczniów posiadających opinie i orzeczenia
Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej
Str. 8
● dostosowanie procesu nauczania do ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie
kształcenia specjalnego
● objecie opieką i umożliwienie rozwoju uczniowi szczególnie zdolnemu
2. Nagradzanie i wzmacnianie pozytywnych zachowań:
a) pochwały słowne udzielane przez nauczycieli, wychowawców, dyrektora, pedagogów i
innych pracowników szkoły,
b) zapisywanie pozytywnych aktywności ucznia w uwagach w e dzienniku
c) przekazywanie pochwały w formie ustnej lub pisemnej na ręce rodziców,
d) listy pochwalne dla rodziców uczniów wyróżniających się na tle klasy na zakończenie roku
szkolnego,
e) odwoływanie się do form nagradzania zawartych w Wewnątrzszkolnych Zasadach
Oceniania oraz w Ustawie o Systemie Oświaty- stypendia za dobre wyniki w nauce,
stypendium Prezesa Rady Ministrów.
3. Kształtowanie społecznie pożądanych postaw i obyczajów:
a) działalność informacyjno-edukacyjna:
●kształtowanie postaw, nauka zasad funkcjonowania w społeczeństwie i współżycia z ludźmi
●nauka zasad moralnych
●przekazywanie tradycji
●organizacja i uczestnictwo w ważnych uroczystościach
●zapraszanie do szkoły autorytetów, gości mogących być przykładem dla młodych ludzi
●przykład własny nauczycieli
b) działalność wychowawcza:
● nagradzanie pracowitości, systematyczności, prawdomówności i przestrzegania prawa jako
cech niezbędnych, zapewniających osiągnięcie sukcesu, komfort życia, powodzenie
przedsięwzięć i kreowanie kariery
●stawianie warunków i okazywanie dezaprobaty w odpowiedzi na zachowania niewłaściwe,
konsekwencja
●sporządzanie kontraktu z uczniem popełniającym wykroczenia (kontrakt jako środek do
osiągnięcia pożądanych celów wychowawczych i profilaktycznych)
4. Nauka życia obywatelskiego:
a) organizacja i uczestnictwo w uroczystościach narodowych,
b) świadome przeżywanie świąt narodowych, podkreślanie tradycji,
c) wpajanie wartości narodowych,
d) wychowanie w prawdzie,
e) kształtowanie obywatela świadomego, wiernego i dumnego ze swojego kraju i
pochodzenia,
f) kształtowanie człowieka działającego na korzyść swojego narodu
g) wychowanie patriotyczne polegające na przekazywaniu i pielęgnowaniu wiedzy o historii,
tradycjach, korzeniach narodowych, polskości /współpraca z Muzeum Niepodległości, udział
szkoły w ogólnopolskiej akcji ,, Katyń… ocalić od zapomnienia”
Str. 9
●
●
●
●
5. Promowanie życia w zgodzie z prawem:
a) wychowywanie do odpowiedzialnego korzystania z wolności w wymiarze indywidualnym i
społecznym,
b) uczenie znajomości swoich praw i prawa w ogóle, w ramach zasady „Ignorantio Iuris
Nocet” – „Nieznajomość prawa szkodzi”, zapoznawanie z Ustawą o postępowaniu w
sprawach nieletnich oraz z Kodeksem Karnym,
c) zajęcia profilaktyczne z Policją (np. dla klas pierwszych pt. „Odpowiedzialność prawna
nieletnich”) - nauka przestrzegania i poszanowania dla prawa, począwszy od zasad i norm
moralnych wynikających z prawa naturalnego stanowionego w szkole, aż po znajomość ustaw
obowiązujących w państwie i na świecie,
d) systematyczna codzienna nauka zasad praworządności i korzystania z demokracji,
e) działalność informacyjna i edukacyjna pozwalająca na zapoznanie się z niezbędnymi
prawami ułatwiającymi rzetelne wykonywanie przyszłego zawodu ekonomisty:
kwestia uczciwości
walka ze ściąganiem
zapoznawanie z istotą praw autorskich (przeciwdziałanie plagiatom, niewłaściwemu
korzystaniu z rozmaitych pomocy, takich jak ściągi, bryki, opracowania i Internet)
wpajanie zasad przeciwdziałania korupcji i wchodzenia w łamanie prawa podatkowego
f) wspieranie bezinteresowności, uczciwej pomocy koleżeńskiej, eliminowanie „pomocy” za
pieniądze w ramach relacji koleżeńskich,
g) eliminowanie zachowań niebezpiecznych i niezgodnych z prawem
6. Kształtowanie osobowości i moralności:
a) nieustanna, codzienna i systematyczna praca wychowawcza mająca swoje źródło w
dokumentach szkoły, oparta na przykładzie dawanym przez pracowników szkoły,
b) praca wychowawcza wykonywana przez wychowawców i nauczycieli oraz specjalistów
zatrudnionych w szkole we współpracy z rodzicami i instytucjami zewnętrznymi, w tym z
Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną,
c) nagradzanie zachowań pozytywnych, wyciąganie konsekwencji z zachowań
niebezpiecznych bądź nielegalnych,
d) wpajanie zasad moralnych,
e) nauka i pielęgnowanie szacunku dla wartości moralnych, narodowych, tradycji i wartości
religijnych bez względu na wyznanie (działalność informacyjno-edukacyjna, rozmowy i
zajęcia na temat szacunku i tolerancji),
f) pomoc w nauce odróżniania dobra od zła,
g) ujednolicenie zasad i wymagań stawianych uczniom zarówno ze strony szkoły, jak i
rodziców,
h) przejrzystość zasad i wymagań, konsekwencja w pracy z uczniem,
i) dbałość o wszechstronny rozwój moralny, kulturalny i wzbogacanie osobowości:
● ukierunkowanie na nieustanne doskonalenie siebie i swojego człowieczeństwa
● pomoc w odnajdywaniu mocnych stron i wspieranie ich (np. badanie predyspozycji
zawodowych: SZOK, pomoc pedagoga)
● wspieranie rozwoju duchowego i kulturalnego (uwrażliwianie na sztukę, wyjścia do teatru,
muzeum itp.)
Str. 10
● poszerzanie horyzontów we wszelkich dziedzinach życia i rozbudzanie ciekawości
poznawczej (np. turystyka i poznawanie nowych kultur, udział w konkursach
przedmiotowych)
● rozwój wrażliwości kulturalnej:
- uczestnictwo w koncertach Filharmonii Narodowej odbywających się w szkole;
- wyjścia do muzeów, galerii sztuki, opery, kina, czy teatru oraz promowanie
czytelnictwa;
- udział w aktywnościach i uroczystościach szkolnych;
● wspieranie rozwoju fizycznego zgodnie z mottem „W zdrowym ciele zdrowy duch” (np.
poprzez udział w olimpiadach i zawodach sportowych)
j) rozbudzanie w uczniu wrażliwości na ludzkie cierpienie (np. poprzez wolontariat ) i na
odmienność (np. wolontariat polegający na pracy z osobami niepełnosprawnymi, odwiedzanie
osób w podeszłym wieku w zamieszkujących Domu Opieki ),
k) rozbudzanie szacunku, akceptacji i tolerancji dla ludzi różniących się poglądami, czy
wyglądem,
l) eliminowanie stylów bycia i życia niezgodnych z powszechnie przyjętymi wartościami
●
●
●
●
●
●
7. Wspieranie ucznia w budowaniu jego atrakcyjności i poczucia własnej wartości:
a) pomoc w poszukiwaniu zainteresowań ucznia, wspieranie go w ich rozwijaniu,
b) pomoc w poszukiwaniu i rozwijaniu mocnych stron ucznia, a także poszukiwanie
możliwości ich zastosowania w życiu,
c) pomoc w odnajdywaniu sensu życia , nadawanie życiu sensu,
d) stwarzanie sytuacji w których uczeń będzie miał szansę na spróbowanie swoich sił w
różnych dziedzinach życia,
e) działalność szkoły w zakresie:
koła zainteresowań
wolontariat
akcje charytatywne
konkursy, zawody, olimpiady
kursy i szkolenia
praktyki zawodowe
f) stworzenie możliwości sprawdzenia się ucznia w pełnieniu funkcji klasowych (np.
przewodniczący, sekretarz, skarbnik), czy w Samorządzie Szkolnym,
g) wiara w możliwości ucznia, stopniowe przydzielanie zadań coraz bardziej
odpowiedzialnych (o ile sprawdził się w zadaniach prostszych),
h) pozytywne wzmocnienia słowne (pochwały przy klasie, w obecności innych nauczycieli,
przy rodzicach) i na piśmie (np. w postaci punktów dodatnich),
i) nieustanne wspieranie i motywowanie do dalszego samodoskonalenia,
j) przeprowadzenie testu psychologicznego z zakresu samooceny i ewentualna praca nad jej
poprawą,
k) ogólna praca na rzecz wspomagania ucznia w budowaniu jego atrakcyjności (jako ucznia,
obywatela Polski, przyszłego pracownika)
Str. 11
●
●
●
●
●
●
8. Higiena zdrowia psychicznego.
Próba zapobiegania powstawaniu zaburzeń psychicznych, poprzez działania takie jak:
a) edukacja w zakresie profilaktyki powstawania zaburzeń psychicznych (działania
specjalistów szkolnych oraz osób z zewnątrz),
b) promocja zdrowego stylu życia:
nauka umiejętności odpoczynku i relaksu
nauka umiejętności zarządzania czasem i ustalania priorytetów
nauka umiejętności radzenia sobie z negatywnymi emocjami i ze stresem
ryzyko stosowania używek (alkohol, papierosy, narkotyki, „dopalacze” i inne środki
psychoaktywne)
ryzyko stosowania szkodliwych diet, profilaktyka bulimii, anoreksji i innych zaburzeń
odżywiania
ostrzeganie przed innymi zachowaniami mogącymi prowadzić do pojawienia się choroby
psychicznej
c) rozmowy wspierające z pedagogiem szkolnym w sytuacjach, z którymi uczeń sobie nie
radzi/nie ma wsparcia,
d) rozmowa diagnozująca, wstępna pomoc psychologiczno-pedagogiczna i ew. skierowanie
do lekarza specjalisty w celu pogłębienia diagnozy (profilaktyka drugorzędowa),
e) ścisła współpraca z rodzicami, szczególnie przy istniejącym podejrzeniu występowania
choroby,
f) przekazanie informacji, gdzie uczeń może otrzymać pomoc,
g) współpraca z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną oraz psychologiem opiekującym się
naszą szkołą, a także z innymi placówkami (w tym z poradnią zdrowia psychicznego),
h) na wypadek podejrzenia zaburzenia lub choroby psychicznej u ucznia - natychmiastowa
interwencja wg ustalonej procedury (profilaktyka drugorzędowa),
i) działania zgodne z Ustawą o ochronie zdrowia psychicznego
9. Pomoc w odnajdywaniu sensu życia:
a) pomoc w poszukiwaniu celu i sensu życia, inspirowanie do odkrywania powołania
zawodowego i życiowego, poprzez próbowanie nowych form aktywności i rozwoju,
b) stwarzanie sytuacji sprzyjających rozwojowi zainteresowań, budowaniu poczucia własnej
wartości i podwyższaniu samooceny (wyjścia klasowe, wycieczki, konkursy, zawody
sportowe, koła zainteresowań, uczestnictwo w imprezach i uroczystościach szkolnych itp.),
c) praca na zasobach ucznia,
d) stwarzanie sytuacji sprzyjających nawiązywaniu pozytywnych relacji z rówieśnikami,
e) utrwalanie przekonania, że zmierzanie się każdego dnia z trudnościami życiowymi zawiera
aspekt rozwijający i umacniający człowieka, który pomaga w osiąganiu stawianych sobie
celów,
f) wyrabianie optymizmu, pozytywnego stosunku do siebie samego, do innych osób, do życia
i świata
10. Ochrona młodzieży przed stresem i jego skutkami:
a) zapoznanie z istotą stresu i lęku jako naturalnych reakcji i uczuć przypisanych istocie
ludzkiej,
Str. 12
b) zapoznanie z konsekwencjami oddziaływania długotrwałego, chronicznego stresu na
zdrowie fizyczne i psychiczne,
e) nauka radzenia sobie ze stresem i umiejętność jego wykorzystania w sposób
konstruktywny,
f) nauka osiągania stanu relaksu,
g) współpraca z rodzicami i gronem pedagogicznym w celu przeciwdziałania i rozwiązywania
sytuacji konfliktowych i innych wywołujących stres,
h) pomoc psychologiczno-pedagogiczna, rozmowy wspierające, ew. przekierowanie do
lekarza specjalisty - profilaktyka drugorzędowa,
i) współpraca z podmiotami zewnętrznymi (w zakresie edukacji, ale i konkretnej pomocy
psychologicznej – profilaktyka drugorzędowa)
11. Dbałość o zdrowie fizyczne:
a) wcielanie w życie hasła: „W zdrowym ciele zdrowy duch”, dbałość o ogólny dobrostan,
b) wychowanie fizyczne wykraczające poza szkolną salę gimnastyczną: zawody i olimpiady
sportowe,
c) rozwijanie potencjału uczniów uzdolnionych w konkretnej dziedzinie sportowej,
stwarzanie szans na wyjście poza teren osiągnięć wewnątrzszkolnych,
d) informowanie o zasadach zdrowego uprawiania sportu, o zasadach korzystania z siłowni,
e) przestrzeganie przed nadmiernym wycieńczeniem organizmu,
f) edukacja o szkodliwości zażywania suplementów (na potrzeby uczniów aktywnych
sportowo),
g) edukacja w zakresie właściwego odżywiania kierowana do wszystkich uczniów,
h) profilaktyka zaburzeń odżywiania (anoreksja, bulimia itp.),
i) edukacja w zakresie szkodliwości alkoholu, papierosów (w tym e-papierosów i wyrobów
nikotynowych pod każdą inną postacią), narkotyków i innych środków psychoaktywnych - w
szczególności dla młodego organizmu,
j) uczulanie na potrzebę organizmu do wypoczynku, ale także odpoczynku czynnego:
spacerów, przebywania na łonie natury ,
k)uświadamianie potrzeby odpowiedniej ilości snu, jako bardzo ważnej formy regeneracji
organizmu,
l) edukacja w zakresie higieny i pielęgnacji ciała i skóry przesrzeganie przed szkodliwością
promieni uv- nadmierne kąpiele słoneczne i korzystanie z solariów /profilaktyka raka skóry/
ł) nakłanianie do regularnych badań lekarskich i uczulanie, aby nie ignorować sygnałów z
ciała o chorobie, /profilaktyka chorób zakaźnych, raka szyjki macicy/
m) w razie potrzeby korzystanie z pomocy pielęgniarki szkolnej
12. Profilaktyka HIV/AIDS i chorób przenoszonych drogą płciową:
Działalność edukacyjno-informacyjna w zakresie:
a) przekazywania wiedzy o specyfice tych chorób, o możliwościach zakażenia wirusem
HIV/zarażenia się chorobami przenoszonymi drogą płciową oraz sposobach na wykluczenie
takiej możliwości,
b) ostrzegania przed trudnością w wyleczeniu, a w przypadku HIV nieuleczalnością choroby,
Str. 13
c) promowania stylów życia zapobiegających możliwości zakażenia/zarażenia się
(kształtowanie moralności, budowanie szacunku dla samego siebie i innych, dążenie do
bezpieczeństwa i działań przemyślanych, wystrzeganie się działań pochopnych,
ryzykownych),
d) przestrzegania przed stosowaniem używek sprzyjających zachowaniom ryzykownym, które
mogą prowadzić do zakażenia/zarażenia się,
e) udzielania informacji, gdzie można uzyskać pomoc (uzyskać więcej informacji, wykluczyć
chorobę),
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
13. Zapobieganie paleniu papierosów i innych wyrobów nikotynowych:
a) propagowanie stylu życia wolnego od nałogu papierosowego,
b) aspekt prawny zagadnienia (Ustawa o ochronie zdrowia przed następstwami używania
tytoniu i wyrobów tytoniowych),
c) ochrona prawa osób niepalących do życia w środowisku wolnym od dymu tytoniowego,
d) prowadzenie działalności wychowawczej polegającej na wyciąganiu konsekwencji wobec
osób naruszających ustawę o zakazie palenia tytoniu w miejscach użyteczności publicznej (w
szkołach, placówkach oświatowych, na przystankach autobusowych itp.) – karanie palenia
ujemnymi punktami z zachowania,
e) działalność wychowawczo – profilaktyczna obejmująca informację i edukację:
informowanie o rozległych, szkodliwych skutkach używania nikotyny
problem biernego palenia
kreowanie postawy unikania palenia i przeciwstawiania się lansowanym stylom życia, nauka
asertywności
nauka radzenia sobie ze stresem
uwrażliwianie na nieuczciwość reklamy
oferowanie pomocy w wyjściu z nałogu, informowanie o możliwości i formach pomocy
osobie uzależnionej, o placówkach, w których może uzyskać pomoc
14. Przeciwdziałanie alkoholizmowi - wychowywanie w abstynencji:
a) tworzenie warunków sprzyjających realizacji potrzeb, których zaspokojenie motywuje
powstrzymywanie się od spożywania alkoholu,
b) działalność wychowawcza polegająca na promowaniu abstynencji i nauce odmawiania,
c) działalność informacyjna:
skutki spożywania alkoholu dla zdrowia
szkodliwość alkoholizmu dla jednostki, rodziny i społeczeństwa
aspekty prawne spożywania alkoholu (Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi)
d) edukacja przy pomocy programów edukacyjnych w ramach profilaktyki pierwszorzędowej,
współpraca z podmiotami zewnętrznymi,
e) opieka nad osobami mającymi kontakt z chorobą alkoholową - problem uzależnienia i
współuzależnienia:
rozmowy diagnostyczne i wspierające
kierowanie do specjalistycznych placówek
Str. 14
● prowadzenie działań ukierunkowanych na konkretny problem w ramach profilaktyki
drugorzędowej
f) ścisła współpraca z rodzicami,
g) zastosowanie form przymusu dyscyplinującego i określającego warunki pozostania w
szkole,
h) postępowanie zgodnie z Ustawą o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
15. Profilaktyka narkomanii (zapobieganie uzależnieniu od narkotyków i pozostałych
środków psychoaktywnych, w tym „dopalaczy” oraz leków):
a) działalność wychowawcza:
promocja zdrowego stylu życia
promocja życia w abstynencji – ukazywanie różnych form spędzania czasu, ukierunkowanie
na rozrywki z wyłączeniem narkotyków i innych środków psychoaktywnych
tworzenie warunków do zaspokajania potrzeb
promocja kultury ukierunkowanej na rozwój człowieka
promocja sportu, turystyki i innych form rekreacji
wpajanie zasad uprawiania sportu „z głową” – bez sztucznych odżywek i „dopalaczy”
b) działalność edukacyjna:
informowanie o sytuacjach sprzyjających używaniu środków psychoaktywnych i
przestrzeganie przed nimi
działalność polegająca na pracy z uczniem i jego rodzicami
wykorzystanie programów edukacyjnych pokazujących jak czerpać z naturalnych bogactw,
którymi każdy człowiek został obdarowany
promocja życia bez chemii i iluzji o łatwym szczęściu, uleganiu modom, manipulacji ze
strony reklam mających zawsze komercyjny podtekst
nauka asertywności
nauka umiejętności pozwalających zmierzyć się z trudnościami życiowymi, nauka radzenia
sobie ze stresem, nauka relaksacji
ukazywanie zgubnych skutków złudnej ucieczki od sytuacji trudnych
pokazywanie rzetelnego obrazu życia i dochodzenia do sukcesu poprzez systematyczną pracę
i codzienny trud
c) działalność informacyjna:
pokazywanie zgubnych skutków używania substancji psychoaktywnych dla jednostki, rodziny
i społeczeństwa
aspekt prawny tego zagadnienia (Ustawa o Przeciwdziałaniu Narkomanii)
konflikty z prawem osoby uzależnionej
aspekt moralny związany z handlem narkotykami – sprzedawanie śmierci
ryzyko zarażenia się wirusem HIV
ryzyko występowania chorób psychicznych i zaburzeń osobowości u osób zażywających
substancje psychoaktywne
d) praca profilaktyczna z uczniem i jego rodzicami na poziomie profilaktyki
pierwszorzędowej (zajęcia profilaktyczne wewnątrzszkolne i współpraca z podmiotami
zewnętrznymi),
Str. 15
e) otoczenie szczególną opieką osób mających kontakt ze środkami psychoaktywnymi,
których zachowanie stanowi zagrożenie dla nich samych i dla środowiska szkolnego:
● rozmowy diagnozujące i wspierające
● kierowanie do placówek specjalistycznych w ramach profilaktyki drugorzędowej
● zastosowanie form przymusu dyscyplinującego i określającego warunki pozostania w szkole
●
●
●
●
●
●
●
●
●
16. Przeciwdziałanie zachowaniom agresywnym oraz wszelkim formom przemocy wśród
młodzieży:
a) działalność informacyjna:
zapoznawanie z elementami prawa:
- odpowiedzialność prawna nieletnich (Ustawa o postępowaniu w sprawach
nieletnich);
- odpowiedzialność prawna dorosłych (Kodeks Karny);
- zajęcia profilaktyczne z Policją i Strażą Miejską;
b) działalność edukacyjna i wychowawcza:
nauka umiejętności radzenia sobie z negatywnymi emocjami, ze stresem, nauka relaksacji
(zajęcia wewnątrzszkolne oraz prowadzone przez podmioty zewnętrzne)
rozbudzanie empatii i wrażliwości na krzywdę drugiego człowieka
nauka zachowań społecznie akceptowanych i pożądanych w relacjach uczeń-uczeń, uczeńnauczyciel, uczeń-pracownicy administracyjni szkoły
uświadomienie psychicznych konsekwencji zachowań agresywnych (zarówno dla
poszkodowanego, jak i ofiary): znęcanie fizyczne i psychiczne, mobbing, bullying,
cyberprzemoc itd.
szczególny nacisk na cyberprzemoc i uświadamianie, że w Internecie nikt nie jest
anonimowy, a wszelkie akty cyberprzemocy wychodzą na jaw, a ich sprawcy zostają
schwytani i ukarani
uświadamianie, iż nawet najmniejsze akty przemocy widziane oczyma sprawcy jako
„zabawa” niosą za sobą poważne konsekwencje dla pokrzywdzonego
nazywanie rzeczy po imieniu – przemoc, nawet w najdelikatniejszej formie zawsze będzie
przemocą
zapobieganie używaniu wulgaryzmów (upominanie, wyciąganie konsekwencji, praca nad
wzbogacaniem słownika)
c) współpraca ze środowiskiem rodzinnym ucznia, badanie przyczyn zachowań agresywnych,
d) współpraca nauczycieli z rodzicami i instytucjami wspomagającymi, mająca na celu
zminimalizowanie zachowań agresywnych,
e) reagowanie na przemoc i nazywanie jej, demaskowanie sprawców,
f) budowanie poprawnych relacji w grupie klasowej i w całej społeczności szkolnej,
g) profilaktyka uzależnienia od Internetu i od gier komputerowych mogących być źródłem
przemocy, bądź cyberprzemocy (działalność informacyjno-wychowawcza, ew. kierowanie na
terapię w ramach profilaktyki drugorzędowej),
h) prace nad podnoszeniem bezpieczeństwa w szkole (m.in. monitoring),
i) ustanawianie prawa wewnątrzszkolnego (Wewnątrzszkolne Zasady Oceniania, Statut
Szkoły),
Str. 16
17. Przeciwdziałanie absencji szkolnej i trudnościom w nauce, a także innym
niepowodzeniom szkolnym:
a) zajęcia adaptacyjno-integracyjne dla klas pierwszych,
b) ścisła i regularna współpraca z rodzicami i opiekunami prawnymi uczniów, e -dziennik –
kontrola frekwencji,
c) współpraca wszystkich pracowników szkoły:
● jednolite zasady postępowania z uczniami
● regularne spotkania zespołów wychowawczych
● uczestnictwo w spotkaniach Rady Pedagogicznej
● współpraca i bieżąca wymiana informacji pomiędzy nauczycielami
● kontrola dziennika i zeszytu uwag
d) Wewnątrzszkolne Zasady Oceniania zachowania ucznia,
e) znajomość Statutu szkoły i rzetelnie przestrzeganie jego zapisów zarówno przez uczniów,
jak i przez nauczycieli,
f) wnikliwa analiza i diagnoza przyczyn niepowodzeń szkolnych (pedagodzy szkolni we
współpracy z wychowawcami, nauczycielami, Dyrektorem i pozostałymi pracownikami
szkoły oraz w konsultacji z psychologiem opiekującym się szkołą, a także konsultacje z
odpowiednimi Ośrodkami Pomocy Społecznej w celu przeprowadzenia wywiadu
środowiskowego i uzyskania informacji na temat funkcjonowania rodziny ucznia),
g) współpraca z zewnętrznymi instytucjami wspomagającymi – działania profilaktyczne i
interwencyjne (w ramach profilaktyki drugorzędowej),
h) pomoc psychologiczno-pedagogiczna – diagnoza ucznia, rozmowy wspierające,
współpraca z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną nr 12 przy ul. Dzielnej 1a,
i) dostosowanie procesu edukacji do specyficznych potrzeb ucznia:
● dokładna analiza orzeczeń i opinii psychologiczno-pedagogicznych w celu ustalenia i
udzielenia właściwej pomocy uczniowi o konkretnych trudnościach i potrzebach. W
konsekwencji zastosowanie odpowiednio:
- organizacja nauczania indywidualnego;
- zajęcia wyrównawcze, zajęcia korekcyjno-kompensacyjne;
- zastosowanie się do orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego;
- konsultacje i in.,
j) godziny wynikające z zapisu w Karcie Nauczyciela, 42 art. KN – nauczyciele konkretnych
przedmiotów są do dyspozycji uczniów, w wyznaczonym czasie
k) pomoc w wyjściu z problemu poprzez formowanie właściwych postaw, naukę umiejętności
radzenia sobie ze stresem, umiejętności zarządzania czasem (pogadanki, lekcje i warsztaty
tematyczne prowadzone przez specjalistów szkolnych bądź instytucje zewnętrzne),
l) wspieranie w kształtowaniu dojrzałych postaw przejawiających się w gotowości do
przewidywania i ponoszenia konsekwencji za swoje czyny, w radzeniu sobie w sytuacjach
trudnych w sposób pożądany oraz stawiania czoła wyzwaniom, a nie uciekaniu przez
problemami,
ł) działalność rozwijająca wrażliwość i zainteresowania ucznia (przedmiotowe koła
zainteresowań, wolontariat i in.), dające młodemu człowiekowi obszar do rozwoju i
Str. 17
przedstawiające szkołę jako miejsce interesujące, dające szansę na rozwój nie tylko
intelektualny, ale i społeczny,
m) promowanie i nagradzanie pomocy koleżeńskiej,
n) nagradzanie uczniów pracowitych i systematycznych, z dobrą frekwencją i dobrymi
wynikami w nauce (oceny, punkty dodatnie z zachowania, pochwały słowne, listy
gratulacyjne dla uczniów i dla rodziców za dobrą naukę i frekwencję i in.),
o) tworzenie przyjaznej atmosfery w szkole przy jednoczesnym stawianiu wymagań, unikaniu
pobłażliwości, powierzchowności i anonimowości,
p) negowanie, a jeśli to konieczne –wyciąganie konsekwencji wobec postaw niepożądanych,
takich jak: wygodnictwo, cwaniactwo, nieuczciwość, fałszerstwo, ściąganie, chęć i próby
uzyskiwania sukcesu posługując się cudzą pracą jako własną i inne,
r) informowanie o konsekwencjach prawnych w przypadku znacznej absencji szkolnej (pismo
do rodziców, do wydziału oświaty odpowiedniej dzielnicy, czy zawiadomienie sądu
rodzinnego),
s) wyciąganie konsekwencji zgodnie z dokumentami szkolnymi (Statut Szkoły
i Wewnątrzszkolne Zasady Oceniania), sporządzanie kontraktu z uczniem i jego rodzicami,
ustalanie warunków pozostania w szkole,
18. Zapobieganie wczesnej inicjacji seksualnej oraz edukacja seksualna:
a) dbałość o rozwój moralny uczniów, wpajanie wartości,
b) uważność i natychmiastowe reagowanie na nadmierną manifestację uczuć w szkole,
c) edukacja seksualna – rozmowy indywidualne, zajęcia podczas godzin wychowawczych,
zapraszanie specjalistów z zewnątrz:
● działania informacyjno-edukacyjne mające na celu zapobieganie wczesnej inicjacji
● zapobieganie przypadkowym kontaktom seksualnym - promowanie przemyślanego
podejścia do rozpoczęcia życia seksualnego i wyboru partnera
● ukierunkowanie na dojrzałość emocjonalną
● radzenie sobie z napięciem seksualnym
● problem orientacji seksualnej
● przestrzeganie przed psychicznymi i fizycznymi konsekwencjami i zagrożeniami
związanymi z wczesną inicjacją seksualną , bez oparcia o formalny związek
● choroby przenoszone drogą płciową
● pierwotna profilaktyka wad cewy nerwowej
● profilaktyka FAS
19. Zapobieganie kontaktom młodzieży z sektami, subkulturami oraz innymi grupami
nielegalnymi:
a) wrażliwość na potrzeby uczniów, zapewnienie im wsparcia i pomocy na terenie szkoły, jak
również wspieranie rodziny w tym zakresie,
b) umożliwianie młodzieży wykazania się i pozytywnego wyróżnienia poprzez działania
pożądane – wykorzystujące zalety i silne strony ucznia,
c) inicjowanie działań wykorzystujących współpracę uczniów w grupach, dające komfort
przynależności do jakiejś (konstruktywnej) grupy społecznej,
Str. 18
d) tworzenie kultury pozytywnych wzorców jako przeciwdziałanie identyfikowaniu się
młodzieży z negatywnymi wzorcami i liderami,
e) informowanie uczniów o metodach werbunku i stosowaniu psychomanipulacji przez
członków nielegalnych grup nieformalnych,
f) edukacja w zakresie określonych konsekwencji wynikających z przynależności do danej
grupy lub o zagrożeniach z tego wynikających,
g) czujność i wrażliwość na subtelne zmiany w zachowaniu, ubiorze i ogólnym wyglądzie
ucznia,
h) reagowanie na niepokojące sygnały, dzielenie się nimi z rodzicami,
i) współpraca z psychologiem zajmującym się szkołą,
j) w razie potrzeby natychmiastowa i zdecydowana interwencja z udziałem odpowiedniej
instytucji (w ramach profilaktyki drugorzędowej)
●
●
●
●
●
●
II Działania związane z rodziną:
1. Współpraca z rodzicami i ich edukacja:
a) stały kontakt z rodzicami:
informowanie na bieżąco o sytuacji ucznia
informowanie o wysokiej absencji i innych niepokojących zachowaniach
możliwość korzystania z e-dziennika (oceny i zachowanie)
zebrania i dni otwarte dla rodziców (min. raz w miesiącu)
szkolenia dla rodziców
możliwość skorzystania z pomocy pedagogów szkolnych: rozmowy, konsultacje, poradnictwo
i edukacja rodziców
b) włączanie rodziców w realizację funkcji wychowawczej i profilaktycznej szkoły,
c) zachęcanie do nieustannego dokształcania się w zakresie poznawania potrzeb psychicznych
i emocjonalnych dziecka,
d) zachęcanie do dbałości o dobry kontakt z dzieckiem, wzrastania razem z nim (rozmowa,
okazywanie zainteresowania, miłości, poświęcanie czasu, wspólna rozrywka, wspieranie,
zapewnianie oparcia, dbałość o zaspokojenie potrzeby poczucia bezpieczeństwa i inne),
e) zachęcanie do znajomości środowiska koleżeńskiego dziecka,
f) zachęcanie do wspierania w usamodzielnianiu młodego człowieka,
g) zachęcanie do wychowywania polegającego na pozwalaniu brania odpowiedzialności i
ponoszenia konsekwencji za swoje czyny przez dziecko (nauka dokonywania właściwych
wyborów)
2. Uświadamianie podstawowych obowiązków wynikających z rodzicielstwa i roli
rodziny w wychowaniu:
a) edukacja w zakresie roli rodziny w wychowaniu,
b) umiejętność właściwego wypełniania ról rodzicielskich,
c) informowanie o oddziaływaniu określonych postaw rodzicielskich na dzieci,
d) uzmysławianie konieczności ujednolicenia działań rodziców względem dziecka oraz
konieczności bieżącego przepływu informacji między nimi w celu zapobiegnięcia stosowania
przez dziecko manipulacji,
Str. 19
e) zachęcanie do skonstruowania systemu nagród i konsekwencji i przemyślane korzystanie z
niego,
f) uświadamianie ważności konsekwencji w działaniu,
g) zaszczepianie świadomości, że rola rodziny nie może ograniczać się tylko do zaspakajania
potrzeb bytowych dziecka; uczulanie na potrzeby psychiczne dziecka,
h) przeciwdziałanie przemocy w rodzinie, działania w zgodzie z Ustawą o Przeciwdziałaniu
Przemocy w Rodzinie
3.Wspieranie rodziców oraz zaproszenie ich do wsparcia roli wychowawczej szkoły
poprzez jedność w działaniach z nią:
a) wspomaganie wychowawczej roli rodziny, bieżący kontakt i udzielanie wskazówek,
b) organizowanie zebrań szkoleniowych dla rodziców,
c) podnoszenie autorytetu rodziny poprzez uszanowanie prawa pierwszeństwa rodziców do
wychowywania swoich dzieci,
d) włączanie rodziców w realizowanie programów (Programu Wychowawczego i Programu
Profilaktyki szkoły) i przestrzeganie zasad zawartych w Statucie Szkoły, Wewnątrzszkolnych
Zasadach Oceniania i Planie Dydaktycznym Szkoły, a także przedsięwzięć szkoły
eliminujących agresję, przemoc, narkotyki oraz inne przejawy demoralizacji i zagrożeń, np.
poprzez uczestnictwo w Radzie Rodziców, przynależność do Trójek klasowych oraz w
zakresie działalności indywidualnej.
4.Pomoc socjalna:
a) informowanie uczniów i rodziców o istnieniu możliwości i warunkach koniecznych do
spełnienia w celu starania się o przyznanie pomocy materialnej (odpowiednio do potrzeb),
b) instruowanie i pomoc w wypełnieniu odpowiedniego wniosku,
c) czuwanie nad formalnościami związanymi z organizacją pomocy materialnej,
uzupełnianiem dokumentów itp.,
d) bieżący kontakt z rodzicami i instytucjami,
e) koordynacja całości
III Działania związane z grupą rówieśniczą
1. Wykorzystywanie potencjału tkwiącego w grupie rówieśniczej:
a) praca na zasobach danych uczniów przy rozwiązywaniu konfliktów między nimi,
b) próby rozwiązywania konfliktów w zalążku, praca nad problemem z całą klasą, w
obecności wychowawcy,
c) grupowe wypracowywanie rozwiązań w klasie, wspólna praca nad kontraktem,
d) inicjowanie i zachęcanie uczniów do podejmowania działań konstruktywnych,
ukierunkowywanie ich potencjału we właściwym kierunku,
e) inspirowanie uczniów pozytywnymi ideami,
f) wykonanie testu socjometrycznego - wykorzystywanie relacji panujących pomiędzy
uczniami w celach wychowawczych,
g) wspomaganie się osobami lubianymi i znaczącymi w klasie/szkole w celu osiągnięcia
pozytywnych zmian
Str. 20
2. Budowanie pozytywnych relacji pomiędzy uczniami:
a) praca wychowawcza nad budowaniem prawidłowych, pozytywnych relacji pomiędzy
uczniami, nad zacieśnianiem więzi i wzmacnianiem solidarności grupowej w klasie,
b) organizowanie pracy w grupach, mieszanie grup w celu zwiększenia częstotliwości
interakcji pomiędzy uczniami,
c) organizowanie wspólnej rozrywki: wspólne wyjścia klasowe, wycieczki itp.,
d) umiejętne wdrażanie do klasy nowego ucznia,
e) praca nad uczniem nielubianym i nieakceptowanym w klasie – praca wychowawcza
zarówno z uczniem, jak i z całą klasą,
f) oswajanie z niepełnosprawnością, nauka szacunku oraz postawy pomocnej w interakcji z
uczniem niepełnosprawnym
3. Zajęcia profilaktyczne w poszczególnych klasach:
a) organizowanie zajęć profilaktycznych prowadzonych przez specjalistów zatrudnionych
przez szkołę (np. pedagodzy, doradca zawodowy) – cykl zajęć stałych oraz zajęcia
interwencyjne w razie zaistnienia potrzeby,
b) współpraca szkoły z różnymi instytucjami zewnętrznymi wspomagającymi proces
wychowawczy i działalność profilaktyczną szkoły. Są to m.in.:
➢ współpraca stała:
● Policja
● Straż Miejska
➢ współpraca z różnymi podmiotami zewnętrznymi realizującymi zapotrzebowania
na programy profilaktyczne w zależności od potrzeb.
●
●
●
●
IV Działania związane ze szkołą
1. Organizacja pracy szkoły i dbałość o bezpieczeństwo uczniów:
a) szkolenie BHP dla uczniów nowoprzyjętych do szkoły,
b) odpowiednia liczebność klas:
stworzenie odpowiedniego stanowiska nauki
stworzenie warunków sprzyjających nauce
integracja uczniów, wpieranie poczucia identyfikacji z grupą, rozwijanie poczucia
przynależności do wspólnoty klasowej
redukcja anonimowości
c) wprowadzenie obowiązkowego noszenia i okazywania identyfikatorów zamieszczonych na
smyczach firmowych szkoły dla uczniów i pracowników szkoły w celu uniknięcia wejścia na
teren szkoły osób niepożądanych, a także w celu zmniejszenia anonimowości uczniów w
społeczności szkolnej,
d) wprowadzenie identyfikatorów dla gości z zapisaniem ich danych na podstawie dokumentu
tożsamości w zeszycie na portierni. Celem tego zabiegu jest bezpieczeństwo, ochrona przed
kradzieżami, dilerami narkotyków, sektami, czy przed niszczeniem mienia szkolnego itp.
Docelowo efektem jest wzrost poczucia bezpieczeństwa u uczniów, wzrost zaufania rodziców
wobec szkoły, zwiększenie szansy na wykrycie sprawcy w przypadku kradzieży, zniszczeń
czy innych przejawów patologii,
Str. 21
e) uniemożliwienie uczniom wychodzenia poza teren szkoły poprzez zamykanie szkoły na
czas trwania lekcji i w trakcie przerw. Szkoła otwierana jest dla wszystkich po 6 godzinie
lekcyjnej, tj. o godzinie 13.30, wcześniej uczeń może być wypuszczony ze szkoły tylko za
okazaniem zwolnienia zapisanego w dzienniczku przez osobę do tego uprawnioną,
f) zamykanie toalet podczas trwania zajęć lekcyjnych. Toalety otwierane podczas przerw
przez nauczyciela dyżurującego i pod jego ścisłym nadzorem (jednorazowo w toalecie
znajduje się liczba uczniów odpowiadająca liczbie kabin),
g) zainstalowanie monitoringu w szkole,
h) działania interwencyjne, współpraca z Patrolem Szkolnym, Strażą Miejską i Policją w
sytuacjach, gdy kończą się uprawnienia pracowników szkoły,
i) opracowanie i stosowanie instrukcji profilaktycznych (procedur) w stosunku do młodzieży
zagrożonej demoralizacją i niedostosowanej społecznie,
j) zamieszczenie w Statucie Szkoły odpowiednich zapisów regulujących prawa i obowiązki
ucznia, a także zamieszczenie katalogu nagród i konsekwencji w dokumencie jakim są
Wewnątrzszkolne Zasady Oceniania,
k) przystosowanie szkoły do osób niepełnosprawnych, postępowanie według Rozporządzenia
MEN z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia,
wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych
społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych,
l) postępowanie zgodnie z Rozporządzeniem MENiS z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie
bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach.
2. Realizacja zadań zawartych w Programie Wychowawczym, Statucie Szkoły,
Wewnątrzszkolnych Zasadach Oceniania oraz w Programie Dydaktycznym Szkoły:
a) systematyczna aktualizacja wymienionych dokumentów we współpracy z całym gronem
pedagogicznym szkoły,
b) ścisłe stosowanie się do zadań zawartych w ww. dokumentach,
c) ewaluacja realizacji dokumentów
3. Dbałość o poziom nauczania:
a) odpowiedni dobór kadry pedagogicznej zgodnie z wymaganymi kwalifikacjami,
b) hospitacje zajęć lekcyjnych prowadzonych przez danych nauczycieli przez Dyrekcję,
c) systematyczna aktualizacja Programu Dydaktycznego Szkoły,
d) zgodność Programu Dydaktycznego Szkoły z aktualną podstawą prawną (Rozporządzenie
Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej
wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół),
e) ewaluacja procesu nauczania na bieżąco, w trakcie roku szkolnego i na jego zakończenie
(analiza wyników nauczania: oceny z poszczególnych przedmiotów, wyniki matur)
4. Kształtowanie wymagań wobec ucznia:
a) skonkretyzowanie wymagań i ich ujednolicenie na terenie szkoły,
b) nauka właściwego gospodarowania czasem i wykonywania zadań w terminie,
c) przedstawienie wymagań przez wychowawcę i każdego nauczyciela przedmiotu na
pierwszej lekcji w rozpoczynającym się roku szkolnym,
Str. 22
d) zapoznanie z zasadami oceniania (dotyczącymi zarówno ocen przedmiotowych, jak i oceny
z zachowania) oraz przypisanym im systemem nagród i konsekwencji: Wewnątrzszkolne
Zasady Oceniania,
e) przyznawanie punktów za zachowanie (dodatnich lub ujemnych), zgodnie z punktacją
określoną w Wewnątrzszkolnych Zasadach Oceniania,
f) konsekwencja wobec uczniów
5. Współpraca z jednostkami zewnętrznymi w zakresie wychowania i profilaktyki:
a) współpraca z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną nr 12, ul. Dzielna 1a,
b) współpraca szkoły z różnymi instytucjami zewnętrznymi wspomagającymi proces
wychowawczy i działalność profilaktyczną szkoły. Są to m.in.:
➢ współpraca stała:
● Policja
● Straż Miejska
 Patrol Szkolny
● Ochrona Stołeczna
● inne instytucje i ośrodki specjalistyczne w zależności od aktualnych potrzeb
●
●
●
●
●
●
●
6. Budowanie wizerunku nauczyciela oraz szkoły:
a) nauczyciel posiadający dużą wiedzę merytoryczną oraz umiejętności wychowawcze,
b) kreowanie wizerunku nauczyciela:
POMOC
NAUCZYCIEL
--------------------------- WZORZEC
DROGOWSKAZ
c) nauczyciel przewodnikiem w poznawaniu samego siebie i otaczającego świata (nauczyciel
jako skarbnica wiedzy, nośnik cnót moralnych, wzór godny naśladowania),
d) nauczyciel pomocnikiem w nauce zasad życia:
pomoc młodemu człowiekowi w byciu i stawaniu się dojrzałym i odpowiedzialnym
obywatelem
nauka odróżniania dobra od zła
eliminowanie postawy roszczeniowej
rozwijanie umiejętności dawania i dzielenia się
zachęcania do poszukiwania i rozwijania uzdolnień
inspirowanie do działalności w wolontariacie
zachęcanie do udziału w różnego rodzaju akcjach charytatywnych
e) nauczyciel konsekwentny, ale sprawiedliwy,
f) nauczyciele nie podważają kompetencji i wizerunku innych nauczycieli wobec siebie, w
obecności innych pracowników szkoły, a w szczególności w obecności uczniów, ani
rodziców,
g) dbałość wszystkich pracowników szkoły o jej dobry wizerunek,
h) godne reprezentowanie szkoły i dbałość o jej dobre imię w każdej sytuacji w szkole i poza
nią
Str. 23
7. Budowanie spójności, jedności i solidarności wśród grona pedagogicznego:
a) stosowanie się całej kadry pedagogicznej do przepisów zawartych w dokumentach
szkolnych,
b) dbałość o płynny przekaz informacji pomiędzy wychowawcą danej klasy i nauczycielami,
co ma za zadanie zapobieganie manipulacjom ze strony uczniów, a także sprzyja
konsekwencji oddziaływań wychowawczych,
c) uczestnictwo w Radach Pedagogicznych, w Zespołach Wychowawczych poszczególnych
klas,
d) dbałość o dobre stosunki pomiędzy nauczycielami,
e) skupianie się przede wszystkim na dobru ucznia
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
V Działania związane z lokalną społecznością
1.Udział w działaniach na rzecz społeczności lokalnej:
a) inicjowanie działań szkoły na rzecz społeczności lokalnej:
wolontariat
akcje charytatywne
zbiórki żywności
udział i pomoc w organizowaniu wydarzeń kulturalnych
udział i pomoc w organizowaniu uroczystości
udział w innych akcjach (np. akcja sprzątania świata itp.)
b) zachęcanie i nagradzanie uczniów za uczestnictwo w działaniach na rzecz społeczności
lokalnej (nagradzanie pochwałami słownymi oraz punktami dodatnimi z zachowania)
2. Współpraca szkoły z instytucjami:
a) współpraca szkoły z instytucjami lokalnymi, takimi jak:
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna nr 12, ul. Dzielna 1a
Policja
Straż Miejska
Patrol Szkolny
Ośrodek Pomocy Społecznej
Poradnia Zdrowia Psychicznego
inne instytucje o charakterze wychowawczym, profilaktycznym, interwencyjnym, a także z
zakresu pomocy materialnej dla uczniów
b) działania szkoły na rzecz danej instytucji
4) EWALUACJA PROGRAMU
Po 3 latach należy dokonać podsumowania realizacji Szkolnego Programu Profilaktyki.
Objęte nią powinny zostać wszystkie elementy: używane zasoby, zastosowane strategie,
osiągnięte wyniki bezpieczeństwa oraz występujące wyniki odroczone. Założeniem ewaluacji
jest wykonanie badań na próbie liczącej ok. 60 osób. Stanowić ją będą losowo wybrani
uczniowie, rodzice i nauczyciele. Po opracowaniu raportu ewaluacji, na podstawie
uzyskanych danych zostanie on zaprezentowany Radzie Pedagogicznej.
Str. 24
Sposoby i narzędzia ewaluacji:
● obserwacja zachowań,
● analiza ankiet przeprowadzonych wśród uczniów, nauczycieli i rodziców,
● sondaże wśród rodziców i uczniów,
● rozmowy z uczniami, rodzicami, pracownikami szkoły,
● analiza dokumentów (plan pracy wychowawcy, zapisy w e dzienniku),
● działalność pedagoga i psychologa szkolnego.
Str. 25