ARCHITEKTURA I SZTUKA OŚWIECENIA Prezentację opracowała Helena Tomaszewska Zdjęcia – www.wikipedia.pl PODSTAWOWE POJĘCIA Oświecenie – epoka w dziejach kultury europejskiej przypadająca na wiek XVIII, zwana również epoką świateł, charakteryzująca się wielkim ruchem umysłowym we wszelkich dziedzinach życia (w nauce, kulturze i sztuce, ekonomice, obyczajach i polityce). Cechy charakterystyczne: • poznawanie świata za pomocą ludzkiego rozumu • organizowanie życia społecznego poprzez reformy • rozwój techniki • powstanie i rozwój oświaty publicznej • powstanie prasy i publicystyki politycznej Szkolny Słownik Pojęć Historycznych Klasycyzm – kierunek występujący w sztuce i literaturze europejskiej od XVII do początku XIX w., związany z epoką oświecenia, nawiązujący do wzorów antycznych, Naśladujący starożytną sztukę grecką i rzymską. Szkolny Słownik Pojęć Historycznych PODSTAWOWE POJĘCIA Rokoko – styl w sztuce europejskiej występujący w poł. XVIII w. odznaczający się: • lekkością i dekoracyjnością form, • swobodą kompozycją, • asymetrią, • płynnością linii • motywami egzotycznymi (np. chińskimi) Styl Ludwika XV Szkolny Słownik Pojęć Historycznych Motywy dekoracyjne: • drobne, asymetryczne muszle • gałązki • kwiaty Styl rokokowy był widoczny w: • architekturze • dekoracji wnętrz • malarstwo • rzeźbę • sztukę ogrodową • meblarstwo • modę ROKOKO Rocaille – ornament rokokowy przypominający muszlę Obramowanie okna ROKOKO Pastelowa kolorystyka Przerywana linia Polichromia ARCHITEKTURA ROKOKOWA Kościół pielgrzymkowy w Steinhausen ARCHITEKTURA ROKOKOWA Kościół pielgrzymkowy w Wies ARCHITEKTURA ROKOKOWA Trewir, pałac elektorski ARCHITEKTURA ROKOKOWA Poczdam, Pałac Sanssouci ARCHITEKTURA ROKOKOWA Rezydencja w Würzburgu, Balthasar Neumann ARCHITEKTURA ROKOKOWA Rokokowe wnętrze Kościoła Wizytek w Warszawie ROKOKO Rokokowy Ołtarz w Kościele św. Szczepana w Mnichowie ROKOKO Berlin, złota galeria w pałacu Charlottenburg, poł. XVIII w ARCHITEKTURA ROKOKOWA Pałac Saski w XVIII wieku ARCHITEKTURA ROKOKOWA Pałac Branickich w Białymstoku ARCHITEKTURA ROKOKOWA Matthäus Daniel Pöppelmann – Zwinger w Dreźnie ARCHITEKTURA ROKOKOWA Pałacyk Vaux-le-Vicomte - projekt Louisa Le Vau, ogród André Le Nôtre ARCHITEKTURA ROKOKOWA Plan Karlsruhe z 1721 r. MALARSTWO ROKOKOWE François Boucher - Diana wychodząca z kąpieli MALARSTWO ROKOKOWE Jean-Honoré Fragonard Dziewczyna czytająca książkę ARCHITEKTURA OŚWIECENIA CECHY CHARAKTERYSTYCZNE: Wyraziste nawiązanie do architektury antycznej: • Kolumnowy portyk obejmujący więcej niż dwie kondygnacje, zakończony trójkątnym frontonem • Budowle na planie koła przykryte kopułą, wzorowane na rzymskim Panteonie • Łuki triumfalne Układ symetryczny Oszczędna elewacja Budynek otoczony parkiem krajobrazowym Budowle cechuje: równowaga, ład, spokój, statyka KLASYCYZM Paryż, Palais Bourbon - monumentalna fasada z dwunastokolumnowym portykiem w porządku korynckim KLASYCYZM Warszawa, Łazienki Królewskie – klasycyzm stanisławowski KLASYCYZM Pawłowsk, Wielki Pałac KLASYCYZM Mohylew, katedra (Białoruś) KLASYCYZM Panteon w Paryżu KLASYCYZM Świątynia Sybilli w pałacu Czartoryskich w Puławach KLASYCYZM Bukareszt, Ateneum Rumuńskie KLASYCYZM Lwów, dawna siedziba biblioteki Ossolineum KLASYCYZM Wilno, katedra pw. Trójcy Świętej, Św. Stanisława Biskupa i Św. Władysława Męczennika KLASYCYZM Poczdam, kościół Św. Mikołaja KLASYCYZM Paryż, Łuk Triumfalny na Place du Carrousel w Paryżu; wzniesiony dla upamiętnienia zwycięstwa Napoleona I pod Austerlitz. KLASYCYZM – MALARSTWO Jacques Louis David – Porwanie Sabinek KLASYCYZM – MALARSTWO Jacques Louis David Madame Raymond de Verninac KLASYCYZM – MALARSTWO Jacques Louis David - Madame Récamier (1800) KLASYCYZM – MALARSTWO Jacques Louis David Napoleon MUZYKA OŚWIECENIA Muzyka barokowa – początek epoki JAN SEBASTIAN BACH (1685 – 1750) Muzyka rokokowa – kompozytorzy włoscy i niemieccy ANTONIO VIVALDI (1678 – 1741) ALESSANDRO SCARLATTI (1660 – 1725) JOSEPH HAYDN (1732 – 1809) WOLFGANG AMADEUSZ MOZART (1756 – 1791) Muzyka przełomu – koniec epoki i początek muzyki romantycznej LUDWIG VAN BEETHOVEN (1770 – 1827)