id12449-2016 2017 zik dzienne formularz_ przedmiotu_pl

Formularz opisu przedmiotu (formularz sylabusa) – dotyczy studiów I i II stopnia
A. Informacje ogólne
Nazwa pola
Nazwa przedmiotu
Jednostka prowadząca
Jednostka, dla której przedmiot
jest oferowany
Kod przedmiotu
Kod ERASMUS
Przyporządkowanie do grupy
przedmiotów
Cykl dydaktyczny, w którym
przedmiot jest realizowany
Skrócony opis przedmiotu
Forma(y)/typ(y) zajęć
Pełny opis przedmiotu
Treść
Zarządzanie instytucjami kredytowymi
Wydział Zarządzania/Katedra Systemów Finansowych Gospodarki /Zakład
Bankowości i Rynków Pieniężnych
04300 Księgowość. Zarządzanie finansami.
Przedmiot obowiązkowy na studiach MSFiR (II stopień studiów)
MSFiR (II rok semestr zimowy)
Instytucje kredytowe (banki, banki hipoteczne, firmy leasingowe i
factoringowe) w systemie pośrednictwa finansowego. Ryzyko systemowe i
safety net. Nadzór makroostrożnościowy i nadzór mikroostrożnościowy.
Etapy działalności kredytowej – etap przygotowawczy, ocena zdolności
kredytowej klienta, etap realizacji i obsługi kredytu.
Metody oceny zdolności kredytowej klientów indywidualnych i podmiotów
gospodarczych. Prawne formy zabezpieczania kredytów i pożyczek.
Postępowanie ze złymi dłużnikami – windykacja należności, procedury
układów wierzycieli i upadłościowe dłużników.
Pomiar i zarządzanie ryzykiem: kredytowym, walutowym, stopy
procentowej. Pomiar adekwatności kapitałowej instytucji kredytowych.
Wykład 30 h
1. Instytucje kredytowe w systemie pośrednictwa finansowego

Rola i specyfika pośredników finansowych w gospodarce;

Klasyfikacja pośredników finansowych z uwzględnieniem
sposobów pozyskiwania kapitału, strategii inwestycyjnych i
ponoszonego ryzyka;

Definicje instytucji monetarnych i kredytowych;

Instytucje kredytowe i banki;

Przemiany w sposobie prowadzenia działalności bankowej i ich
przyczyny: globalizacja, liberalizacja, wzrost ryzyka finansowego
(większa zmienność kursów walutowych i stóp procentowych),
sekurytyzacja, wzrost znaczenia rynków hurtowych i mniejsza rola
tradycyjnych źródeł finansowania działalności banku; struktura
podmiotowa kapitałowych grup bankowych;

Ryzyko systemowe i stabilność finansowa: źródła wrażliwości
instytucji kredytowych (ryzyko płynności i ryzyko wypłacalności);
symptomy ryzyka (run’y, spirale cenowe, efekt zarażania).; sieć
bezpieczeństwa finansowego; procykliczność, cykl finansowy.
2. Ryzyko w działalności instytucji kredytowych

Zarządzanie aktywami banku - portfel kredytowy i portfel
inwestycyjny banku. Zarządzanie pasywami banku - źródła i
koszty pozyskiwania kapitału.

Rola funduszy własnych banku w ograniczaniu jego działalności.

Rodzaje ryzyka w działalności bankowej: ryzyko stopy
procentowej, ryzyko płynności, ryzyko rynkowe (w portfelu
handlowym i bankowym, tj.: walutowe, stopy procentowej, ryzyko
cen instrumentów kapitałowych); ryzyko kredytowe, ryzyko
operacyjne, ryzyko wypłacalności, , itp.
3.
Ryzyko stopy procentowej

Definicja ryzyka stopy procentowej.

Aktywa i pasywa wrażliwe na zmianę stóp procentowych: metoda
luki prostej, duracji oraz convexity w badaniu narażenia banku na
ryzyko stopy procentowej; metoda terminów zapadalności.

Krzywa dochodowości i struktura terminowa stóp procentowych;
zasady funkcjonowania międzybankowego rynku pieniężnego –


stopy WIBOR i WIBID, LIBOR, EURIBOR.
Instrumenty pochodne w zarządzaniu ryzykiem stopy procentowej
– SWAP procentowy i kontrakty FRA jako przykładowe
instrumenty wykorzystywane w zarządzaniu ryzykiem stopy
procentowej.
Wymogi kapitałowe na ryzyko stopy procentowej.
4.
Ryzyko płynności

Definicja ryzyka płynności.

Bilans płynności banku kontraktowy i urealniony jako narzędzie
zarządzania ryzykiem płynności;

Wskaźniki płynności finansowej banku: luka i wskaźnik luki
liczony dla różnych terminów; nadzorcze miary płynności;
wskaźniki Komitetu Bazylejskiego: LCR i NSFR.
5.
Ryzyko rynkowe w portfelu handlowym i jego pomiar





Typy ryzyka w portfelu handlowym: ryzyko walutowe, stopy
procentowej, cen instrumentów kapitałowych, itp.;
Proste metody pomiaru ryzyka np.: pomiar narażenia banku na
ryzyko walutowe. Indywidualne pozycje walutowe i całkowita
pozycja walutowa.
Zaawansowane metody pomiaru ryzyka: metoda wartości
zagrożonej (VaR, value at risk);
Zastosowanie instrumentów pochodnych w zarządzaniu ryzykiem
rynkowym;
Wymogi kapitałowe na ryzyko rynkowe.
6.
Działalność kredytowa
i ryzyko kredytowe, w tym ryzyko
kontrahenta.

Procedury kredytowe w banku. Strategia kredytowa banku.

Etapy działalności kredytowej: etap przygotowawczy, realizacji
kredytu i obsługi kredytu.

Wniosek kredytowy i jego elementy.

Metody oceny zdolności kredytowej klientów: rating i scoring.
Wykorzystanie zewnętrznych ratingów w ocenie ryzyka
indywidualnych klientów; Ratingi wewnętrzne
- metody
statystyczne oceny ryzyka kredytowego;

Wskaźniki i limity koncentracji kredytowej banku – ryzyko
kredytowe indywidualne i portfelowe.

Prawne formy zabezpieczania kredytów i pożyczek.

Klasyfikacja portfela kredytowego w okresie monitorowania
ekspozycji kredytowych: klasy ekspozycji ze względu na wymogi
kapitałowe z tytułu ryzyka kredytowego oraz ze względu na odpisy
na ISFA, INSFA – w przypadku podmiotów stosujących MSSF 9, i
rezerwy celowe i rezerwy na ryzyko ogólne – w przypadku
podmiotów stosujących PSR.

Postępowanie ze złymi dłużnikami – sądowy układ wierzycielski,
upadłość.

Specyfika ryzyka kontrahenta i zarządzanie ryzykiem kontrahenta
7.
Ryzyko operacyjne
 Źródła i czynniki ryzyka operacyjnego;
 Pomiar ryzyka operacyjnego: metoda podstawowego wskaźnika,
metoda standardowa, metoda zaawansowanego pomiaru;
 Sterowanie ryzykiem operacyjnym;
 Monitoring i kontrola ryzyka operacyjnego.
8.
Ryzyko wypłacalności i jego pomiar

Trzy filary Nowej Umowy Kapitałowej: pomiar minimalnych
wymogów kapitałowych, pomiar kapitału wewnętrznego (ICAAP) i
ocena nadzorcza (SREP), dyscyplina rynkowe.

Współczynnik wypłacalności banku: wymagania NUK i Bazylei III;

Fundusze własne;

9.
Wymogi kapitałowe ze względu na poszczególne rodzaje ryzyka.
Instytucja kredytowa jako przedsiębiorstwo – elementy
sprawozdania finansowego

Struktura bilansu komercyjnego banku depozytowo-kredytowego.

Rachunek zysków i strat w banku komercyjnym – zysk na
działalności bankowej, zysk operacyjny, zysk brutto i netto.

Główne wskaźniki oceny sytuacji finansowej banku.
Wymagania
formalne
Założenia
wstępne
Efekty uczenia się
Brak
Punkty ECTS
Metody i kryteria oceniania
5
Końcowe zaliczenie pisemne, na które składają się definicje
wprowadzonych na wykładzie pojęć i kategorii, zadania z zakresu m.in.
ryzyka i oceny efektywności działania banków, pytanie/a otwarte związane
z zagadnieniami poruszanymi podczas wykładu.
Ocena końcowa zależy od wyniku zaliczenia. Osoby, które uzyskają
poniżej 60% ogólnej liczby punktów nie uzyskają zaliczenia. Pozostałe
osoby (mające ponad połowę punktów) zaliczają przedmiot.
Ocena:
3 – za min. 60% do 65% punktów
3+ - za min. 66% do 75% punktów
4 – za min. 76% do 85% punktów
4+ – za min. 85% do 95% punktów
5 – za min. 95% punktów
5! za 100% punktów i aktywny udział w wykładzie.
Wymagania
wstępne
Kursy z systemu finansowego gospodarki, makro- i mikroekonomii oraz
rachunkowości
Po ukończeniu przedmiotu (wykładu) student:
 określa funkcje instytucji kredytowych w gospodarce, np. ich rolę
w tworzeniu PKB, transformacji oszczędności w inwestycje i
dostarczaniu klientom produktów bankowości transakcyjnej;
 określa rolę instytucji kredytowych w stabilnym funkcjonowaniu
systemu finansowego, w tym wskazując na podstawowe źródła
wrażliwości tych instytucji (tj. np. dźwignia i luka finansowania), a
także na symptomy tej wrażliwości (tj. np. spirale cenowe na
rynkach aktywów, run’y, efekt domina); identyfikuje typy regulacji
wpływających na funkcjonowanie instytucji kredytowych oraz
wymienia przyczyny wprowadzenia tych regulacji;
 identyfikuje, analizuje i mierzy różne ryzyka w działalności banków
komercyjnych, włączając w to liczenie wymogów kapitałowych i
współczynnika wypłacalności;
 wymienia czynności bankowe i opisuje strukturę bilansu banku i
pozycje pozabilansowe; wymienia korzyści i koszty związane z
wykonywaniem przez instytucje kredytowe czynności typowych
dla innych form pośrednictwa finansowego, tj. firm inwestycyjnych,
zakładów ubezpieczeń, firm skupujących wierzytelności (factoring,
forfaiting), itp.;
 liczy i interpretuje wskaźniki efektywności ekonomicznej banków
komercyjnych, porównuje banki pod kątem efektywności
finansowej i wskazuje na przyczyny różnic między bankami na
podstawie analizy ich sprawozdań finansowych.
Obecność na wykładzie jest obowiązkowa
Sposób zaliczenia
Rodzaj przedmiotu
Sposób realizacji przedmiotu
Język wykładowy
Literatura
Zaliczenie na ocenę.
Przedmiot podstawowy, kierunkowy, realizowany na wszystkich trybach
studiów (dzienne, wieczorowe i zaoczne) na studiach magisterskich (II
stopnia) na kierunku Finanse i Rachunkowość.
W sali wykładowej; Wykład w postaci ustnych prezentacji zagadnień;
Rozwiązanie i interpretacja wyników zadań prezentowanych na wykładzie
polski
Borio C, 2014 “The financial cycle and the macroeconomics: What
have we learnt? ” Journal of Banking and Finance 45, s.
182-198, Elsevier.
Drehmann M., Borio C., Tsatsaronis K., 2012, “Characterising the
financial cycle: don’t lose sight of the medium term! ” BIS
Working Papers No. 380.
Gospodarowicz A., Nosowski A. (red.), Zarządzanie instytucjami
kredytowymi, Wyd. C.H. Beck, Warszawa 2012
Górski M., Rynkowy system finansowy, wydanie III, PWE,
Warszawa 2013
Iwanicz-Drozdowska M. 2012. Zarządzanie ryzykiem bankowym,
Poltext, Warszawa
Iwanicz-Drozdowska M., Zarządzanie finansowe bankiem, PWE,
Warszawa 2012
Olszak M., 2009, Normy adekwatności kapitałowej. Wydawnictwo
Naukowe WZ UW, Warszawa
Olszak M., 2011, Bankowe normy ostrożnościowe. Temida
Białystok
Olszak M. (2010)
Olszak M., Olszak M., 2014, Bazylea III – nowe standardy
adekwatności kapitałowej i płynności, Przegląd
Ustawodawstwa Gospodarczego, nr 9.
Olszak M. 2015, Procykliczność działalności bankowej, CH BECK
Warszawa [rozdział 2, 3 i 7]
Olszak M. 2015. O skuteczności i efektywności antycycklicznej
polityki makroostrożnościowej. Bezpieczn Bank nr 4/2016
Proniewski M., Tarasiuk W., Zarządzanie instytucjami kredytowymi:
Strategie, modele biznesowe i operacyjne, Wyd. C.H.
Beck, Warszawa 2012
Resti A., Sironi A. Risk Management and Shareholder’s value in
banking, Willey and Sons, New York 2007
Schooner H.M., Taylor M.W., 2010. Global Bank Regulations.
Elsevier Academic Press.
Stremmel H. 2015, The relationship between structural and cyclical
features of the EU financial sector. ECB Working Paper
Series No 1812.
Wiatr M.S. Zarządzanie indywidualnym ryzykiem kredytowym,
SGH, Warszawa 2008
Praktyki zawodowe w ramach
przedmiotu
Imię i nazwisko koordynatora
przedmiotu
Prowadzący zajęcia
Uwagi
Brak
Prof. dr hab. Marian Górski
Dr Małgorzata Olszak
B. Informacje szczegółowe
Treść
Nazwa pola
Imię i nazwisko wykładowcy
(prowadzącego zajęcia/grupę
zajęciową)
Stopień/tytuł naukowy
Forma dydaktyczna zajęć
Efekty uczenia się zdefiniowane
dla danej formy dydaktycznej
zajęć w ramach przedmiotu
Małgorzata Olszak
dr
Wykład, 30 godzin
Po ukończeniu przedmiotu (wykładu) student:
 określa funkcje instytucji kredytowych w gospodarce, np. ich rolę
w tworzeniu PKB, transformacji oszczędności w inwestycje i
dostarczaniu klientom produktów bankowości transakcyjnej;
 określa rolę instytucji kredytowych w stabilnym funkcjonowaniu
systemu finansowego, w tym wskazując na podstawowe źródła
wrażliwości tych instytucji (tj. np. dźwignia i luka finansowania), a
także na symptomy tej wrażliwości (tj. np. spirale cenowe na
rynkach aktywów, run’y, efekt domina); identyfikuje typy regulacji



Metody i kryteria oceniania dla
danej formy dydaktycznej zajęć w
ramach przedmiotu*
wpływających na funkcjonowanie instytucji kredytowych oraz
wymienia przyczyny wprowadzenia tych regulacji;
identyfikuje, analizuje i mierzy różne ryzyka w działalności banków
komercyjnych, włączając w to liczenie wymogów kapitałowych i
współczynnika wypłacalności;
wymienia czynności bankowe i opisuje strukturę bilansu banku i
pozycje pozabilansowe; wymienia korzyści i koszty związane z
wykonywaniem przez instytucje kredytowe czynności typowych
dla innych form pośrednictwa finansowego, tj. firm inwestycyjnych,
zakładów ubezpieczeń, firm skupujących wierzytelności (factoring,
forfaiting), itp.;
liczy i interpretuje wskaźniki efektywności ekonomicznej banków
komercyjnych, porównuje banki pod kątem efektywności
finansowej i wskazuje na przyczyny różnic między bankami na
podstawie analizy ich sprawozdań finansowych.
100% pisemne zaliczenie końcowe.
Końcowe zaliczenie pisemne, na które składają się definicje
wprowadzonych na wykładzie pojęć i kategorii, zadania z zakresu m.in.
ryzyka i oceny efektywności działania banków, pytanie/a otwarte związane
z zagadnieniami poruszanymi podczas wykładu.
Osoby, które uzyskają poniżej 60% ogólnej liczby punktów nie uzyskają
zaliczenia. Pozostałe osoby (mające ponad połowę punktów) zaliczają
przedmiot.
Ocena:
3 – za min. 60% do 65% punktów
3+ - za min. 66% do 75% punktów
4 – za min. 76% do 85% punktów
4+ – za min. 85% do 95% punktów
5 – za min. 95% punktów
5! za 100% punktów i aktywny udział w wykładzie.
Obecność na wykładzie jest obowiązkowa. Wykładowca sprawdza
obecność.
Sposób zaliczenia dla danej formy
dydaktycznej zajęć w ramach
przedmiotu
Zakres tematów
Metody dydaktyczne
Literatura
Zaliczenie na ocenę.
Instytucje kredytowe (banki, banki hipoteczne, firmy leasingowe i
factoringowe) w systemie pośrednictwa finansowego. Ryzyko systemowe i
safety net. Nadzór makroostrożnościowy i nadzór mikroostrożnościowy.
Etapy działalności kredytowej – etap przygotowawczy, ocena zdolności
kredytowej klienta, etap realizacji i obsługi kredytu.
Metody oceny zdolności kredytowej klientów indywidualnych i podmiotów
gospodarczych. Prawne formy zabezpieczania kredytów i pożyczek.
Postępowanie ze złymi dłużnikami – windykacja należności, procedury
układów wierzycieli i upadłościowe dłużników.
Pomiar i zarządzanie ryzykiem: kredytowym, walutowym, stopy
procentowej. Pomiar adekwatności kapitałowej instytucji kredytowych.
Wykład w postaci ustnych prezentacji zagadnień, wizualizacji w Power
point, pisemnych zadań rozwiązywanych na wykladzie
Borio C, 2014 “The financial cycle and the macroeconomics: What
have we learnt? ” Journal of Banking and Finance 45, s.
182-198, Elsevier.
Drehmann M., Borio C., Tsatsaronis K., 2012, “Characterising the
financial cycle: don’t lose sight of the medium term! ” BIS
Working Papers No. 380.
Gospodarowicz A., Nosowski A. (red.), Zarządzanie instytucjami
kredytowymi, Wyd. C.H. Beck, Warszawa 2012
Górski M., Rynkowy system finansowy, wydanie III, PWE,
Warszawa 2013
Iwanicz-Drozdowska M. 2012. Zarządzanie ryzykiem bankowym,
Poltext, Warszawa
Iwanicz-Drozdowska M., Zarządzanie finansowe bankiem, PWE,
Warszawa 2012
Olszak M., 2009, Normy adekwatności kapitałowej. Wydawnictwo
Naukowe WZ UW, Warszawa
Olszak M., 2011, Bankowe normy ostrożnościowe. Temida
Białystok
Olszak M., Olszak M., 2014, Bazylea III – nowe standardy
adekwatności kapitałowej i płynności, Przegląd
Ustawodawstwa Gospodarczego, nr 9.
Olszak M. 2015, Procykliczność działalności bankowej, CH BECK
Warszawa
Proniewski M., Tarasiuk W., Zarządzanie instytucjami kredytowymi:
Strategie, modele biznesowe i operacyjne, Wyd. C.H.
Beck, Warszawa 2012
Resti A., Sironi A. Risk Management and Shareholder’s value in
banking, Willey and Sons, New York 2007
Schooner H.M., Taylor M.W., 2010. Global Bank Regulations.
Elsevier Academic Press.
Stremmel H. 2015, The relationship between structural and cyclical
features of the EU financial sector. ECB Working Paper
Series No 1812.
Wiatr M.S. Zarządzanie indywidualnym ryzykiem kredytowym,
SGH, Warszawa 2008
Limit miejsc w grupie
Terminy odbywania zajęć
Miejsce odbywania zajęć