Analiza wskaźnikowa - 4. Analiza sprawności
advertisement
Analiza wskaźnikowa - 4. Analiza sprawności działania przedsiębiorstwa 4. Analiza sprawności działania przedsiębiorstwa Do pomiaru aktywności przedsiębiorstwa w zakresie wykorzystania zasobów majątkowych firmy służą wskaźniki sprawności działania. Zalicza się do nich: wskaźniki oparte na kosztach wytwarzania w przedsiębiorstwie, wskaźniki rotacji, wskaźniki gospodarowania zasobami. Wskaźniki aktywności gospodarczej oparte na kosztach Najogólniejszym wskaźnikiem charakteryzującym aktywność firmy w wykorzystywaniu koszt własny sprzedaż Wskaźnik operacyjno ści sprzedaż netto 100% zasobów jest wskaźnik operacyjności (wskaźnik poziomu kosztów) Obrazuje on efektywność w gospodarowania w firmie oraz zdolność jej kierownictwa do kontroli i obniżki kosztów. Najwięcej informacji otrzymujemy, gdy porównujemy jego poziom w kolejnych latach funkcjonowania przedsiębiorstwa. Wskaźnik operacyjności powinien mieścić asie w granicach 50-90%. Jeżeli wskaźnik osiąga poziom wyższy niż 90% to przedsiębiorstwo ma trudności w uzyskaniu zwrotu poniesionych nakładów gospodarczych, jeśli natomiast jest niższy niż 50% to świadczy to o wysokiej zyskowności danego rodzaju działalności przedsiębiorstwa. Wskaźnik kont roli kosztów administracyjnych oblicza się jako relację tych kosztów Wskaźnik kontroli kosztów administra cyjnych koszty administra cyjne sprzedaż netto 100% do sprzedaży netto. Informuje nas o udziale kosztów administracyjnych w wartości sprzedaży. Koszty te zawierają się zwykle w przedziale 10-15% ogółu kosztów. Koszty administracyjne są zazwyczaj stałe i powinny pozostawać w degresywnej zależności do sprzedaży (np. wzrost sprzedaży o 10% powinien dawać niewielki wzrost kosztów administracyjnych rzędu 1-4%). Wskaźnik udziału zobowiązań bieżących w koszcie własnym sprzedaży określamy zobowiązan ia bieżące Poziom zobowiązań w koszcie własnym sprzedaży koszt własny sprzedaży 100% poniższą relacją. www.wkuwanko.pl 1 Analiza wskaźnikowa - 4. Analiza sprawności działania przedsiębiorstwa Informuje on, jaki udział mają zobowiązania bieżące wraz z przypadającą do spłaty na dany rok ratą zobowiązań długoterminowych w koszcie własnym sprzedaży. W ocenie kondycji finansowej firmy ważny jest nie tyle poziom tego wskaźnika, co jego zmiany w czasie. Wskaźnik pokrycia kosztów Wskaźnik pokrycia kosztów kapitałem obrotowym kapitałem obrotowym stanowi relację kapitału aktywa bieżące - pasywa bieżące koszty własne sprzedaży - amortyzacj a 100% obrotowego do kosztów własnych sprzedaży pomniejszonych o amortyzację. Pokazuje, w jakim stopniu środki obrotowe przedsiębiorstwa po spłacie zobowiązań krótkoterminowych pokrywają koszty działalności przedsiębiorstwa. Wskaźnik poziomu kosztów finansowych służy do porównań z zyskownością zaangażowanych w przedsiębiorstwie kapitałów. Liczy się go z relacji kosztów finansowych, koszty finansowe Wskaźnik poziomu kosztów finansowyc h średni stan zobowiązań ogółem 100% ujętych w rachunku wyników strumieniowych, do kapitału obcego. Jego wartość zależy zarówno od zadłużenia przedsiębiorstwa zobowiązaniami długoterminowymi, ale również stopnia pokrycia zapotrzebowania na kapitał obrotowy kredytami krótkoterminowymi oraz od wysokości stopy procentowej kredytów i pożyczek. Wskaźnik rotacji majątku Wskaźniki te dotyczą majątku ogółem oraz wybranych jego elementów. Najbardziej ogólny wskaźnik globalnego obrotu aktywami określa, ile razy sprzedaż netto jest większa od Wskaźnik globalnego obrotu aktywami sprzedaż netto średni stan aktywów ogółem aktywów posiadanych przez przedsiębiorstwo Będzie on niski w przemysłach o wysokiej kapitałochłonności, a wysoki zaś w przemysłach o dużym udziale pracy ludzkiej w procesach produkcyjnych i niskiej kapitałochłonności. Wskaźnik rotacji środków trwałych ukazuje efektywność wykorzystania środków Wskaźnik rotacji środków trwaych sprzedaż netto średni stan środków trwałych trwałych uczestniczących w tworzeniu wartości sprzedaży. Określa on, ile razy sprzedaż netto jest większa od środków trwałych zaangażowanych w działalności przedsiębiorstwa. W przemyśle amerykańskim średnia wartość tego wskaźnika wynosi 1,6 (oznacza to, że 1 dolar zaangażowany w majątku przynosi średnio 1,6 dolara www.wkuwanko.pl 2 Analiza wskaźnikowa - 4. Analiza sprawności działania przedsiębiorstwa zysku). Wskaźnik ten jest szczególnie istotny dla firm, w których środki trwałe stanowi ważny element majątku. Wskaźnik rotacji majątku obrotowego ukazuje, ile razy w ciągu roku następuje Wskaźnik rotacji majaątku obrotowego sprzedaż netto średni stan majątku obrotowego „odtworzenie” tego majątku poprzez sprzedaż wyrobów i usług. Wskaźnik ten określa, więc szybkość obrotu aktywów czynnych firmy. Zatem im jest on większy, tym lepsza jest sytuacja finansowa przedsiębiorstwa. Wskaźnik rotacji majątku obrotowego można porównać w czasie z danymi innych firm. Porównanie jego poziomu w czasie pozwala ustalić tendencję zmian w zakresie gospodarowania majątkiem obrotowym. Jego poziom powinien być optymalny (nie za wysoki, ani nie za niski) Wskaźniki gospodarowania zasobami Uzupełniającą grupę wskaźników charakteryzujących aktywność przedsiębiorstwa w wykorzystaniu zasobów stanowią wskaźniki gospodarowania tymi zasobami, zwłaszcza potencjałem ludzkim i środkami trwałymi. Podstawą każdego przedsiębiorstwa są jego pracownicy. Stopień ich wykorzystania najogólniej można ocenić na podstawie wielkości sprzedaży przypadającej na jednego zatrudnionego . Zależy ona od struktury asortymentowej produkcji i cen zbytu wyrobów, rozwiązań organizacyjnych w przedsiębiorstwie, specyfiki branży, w której ono pracuje, i innych czynników. Istotne dla firmy są porównania poziomów tego wskaźnika w poszczególnych okresach funkcjonowania przedsiębiorstwa. Wydajność pracy 1 zatrudnion ego sprzedaż netto przeciętna liczba zatrudnion ych Badania produktywności środków trwałych są najczęściej przeprowadzane po to, aby na ich podstawie podjąć decyzje o zmianach w ich stanie. Można ją ustalić jako poniższą Produktywn ość środków trwałych sprzedaż netto przeciętny stan środków trwałych brutto relację. Określa ona wartość sprzedaży przypadającą na 1 złotówkę zaangażowaną w majątku trwałym brutto. Firmy, które przyjmują za cel rozwój, systematycznie inwestują w rozwój zasobów majątkowych, pozwalających obniżyć koszty wytwarzania wyrobów i uruchamiać produkcję nowych ich typów, odmian oraz wdrażać innowacje produktowe. Natomiast firmy www.wkuwanko.pl 3 Analiza wskaźnikowa - 4. Analiza sprawności działania przedsiębiorstwa nastawione na przetrwanie w krótkim okresie czasu, realizują, co najmniej reprodukcję prostą majątku. Poprzez badania głębsze, bardziej dokładne można ustalić stopień zmian środków trwałych i źródła ich finansowania. Opierając się na amortyzacji, zysku po opodatkowaniu, pożyczkach i amortyzacj a Stopień sfinansowa nia przyrostu 100% środków trwałych z amortyzacj i przyrost środków trwałych kredytach można ustalić szereg wskaźników. Obrazuje on, w jakim stopniu amortyzacja finansuje przyrost środków trwałych przedsiębiorstwa. Wskaźnik ten określa stopień pokrycia przyrostu środków trwałych z własnych zysk netto amortyzacj a Stopień sfinansowa nia przysrostu 100% środków twałych z cash flow przysrost środków trwałych wygospodarowanych środków. Natomiast stopień sfinansowania przyrostu aktywów tych zysk netto amortyzacj a Stopień sfinansowa nia przysrostu aktywów z cash flow przysrost aktywów ogółem 100% środków wyraża relacja cash flow do przyrostu aktywów ogółem Powyższe wskaźniki informuje zarówno o gospodarowaniu zasobami przedsiębiorstwa, jaki również obrazują jego pozycje finansową www.wkuwanko.pl 4
