Jednostki astronomiczne - Zespół Szkół nr 1 im. Adama Mickiewicza

Jednostki
astronomiczne
Przygotowano dla potrzeb
Koła Astronomicznego
przy ZS nr 1 im. Adama Mickiewicza w Lublińcu
Adam Strzelczyk, 2006 r.
SI
(Systéme International d'Unités)
Międzynarodowy Układ Jednostek Miar
- spójny metryczny układ podstawowych i pochodnych jednostek
fizycznych oraz ich pod- i nad-wielokrotności określonych przez
przedrostki krotności:
peta 1015 ,
tera 1012 ,
giga 109 ,
mega 106 ,
kilo 103 ,
hekto 102,
deka 101,
decy 10-1,
centy 10-2,
mili 10-3,
mikro 10-6 ,
nano 10-9 ,
piko 10-12 ,
femto 10-15 ,
atto 10-18
Podstawowymi jednostkami SI są: metr, kilogram, sekunda,
amper, kelwin, kandela,
jednostkami uzupełniającymi: radian i steradian.
Podstawowa jednostka
długości - 1 metr
Oczywiście w astronomii operujemy
jednostką większą – kilometr
np. średnia odległość z Ziemi do
Słońca wynosi 149 600 000 km.
Jest to jednak jednostka zbyt mała.
Jednostka
astronomiczna,
j.a. AU (od ang. astronomical unit)
Jednostka długości używana do wyrażenia odległości
w obrębie Układu Słonecznego, zdefiniowana jako
średnia odległość Ziemi od Słońca
1 AU = 149 600 000 km
Ścisłe określenie jednostki astronomicznej:
jest to długość wielkiej półosi orbity Ziemi wokół Słońca
(dokładnie równe 149 597 890 km)
Rok świetlny
astronomiczna jednostka długości równa
odległości, jaką przebywa światło w próżni
w ciągu jednego roku zwrotnikowego
Rok świetlny =
= 9,4605×1012km =
= 6,3281×104 AU.
Np. odległość od Ziemi do gwiazdy Alfa Centaur wynosi 4,34 roku
świetlnego, oznacza to, że wiązka światła z gwiazdy dociera do Ziemi
w czasie 4,34 roku przebywając w tym czasie drogę 41,06⋅1012 km.
Wyjaśnienia:
Rok zwrotnikowy, odstęp czasu pomiędzy dwoma najbliższymi
sobie momentami przejścia Słońca przez punkt równonocy
wiosennej. Wynosi on 365,2422 średnich dób słonecznych (jest on
krótszy od roku gwiazdowego na skutek precesji osi Ziemi). Rok
zwrotnikowy wyznacza cykl zmian pór roku.
Rok gwiazdowy, rok syderyczny, dystans czasowy pomiędzy
dwoma najbliższymi sobie momentami, w których Słońce zajmuje
jednakowe położenie względem gwiazd na niebie. Rok gwiazdowy
wynosi 365,2564 średnich dób słonecznych.
Precesja osi Ziemi, powolny ruch precesyjny (precesja)
kierunku osi obrotu Ziemi wywołany przez oddziaływanie
grawitacyjne Księżyca i Słońca...
Zobacz fotografię precesji
Ruch bieguna niebieskiego wywołany
precesją osi Ziemi
(powodujący to, że w odpowiednio długiej skali czasu
różne gwiazdy były lub będą Gwiazdą Polarną.)
Autor: Domański Tomasz, Mietelski Jerzy Wojciech
PARSEK, ps, pc
1 ps = 3,262 roku świetlnego
= 206 264,8 AU =
= 3,0857⋅1016 m.
Z definicji 1 ps to odległość, z jakiej połowa
wielkiej osi orbity ziemskiej (tj. jednostka
astronomiczna) jest widoczna jako łuk o długości
1 sekundy.
Jednostkę wprowadzono w XIX w.,
nazwa powstała ze zbitki słów
"paralaksa" i "sekunda".
Wyznaczenie
odległości gwiazd
Friedrich Wilhelm Bessel w 1838 roku
opracowuje sposób wyznaczania odległości
gwiazd od Słońca. Bliskie gwiazdy zmieniają
swoje położenie na tle gwiazd odległych w
zależności od położenia Ziemi względem
Słońca.
Kąt  nazywa się paralaksą. Znając jego
wartość można wyznaczyć odległość l.
l – odległość gwiazdy od Słońca
r - promień orbity Ziemi
 - paralaksa
Jeżeli  = 1’’ (sekunda) to wtedy l = 1 pc
(parsek) = 3,26 lat świetlnych
Może z czasem zobaczymy rzeczy,
których jak dotąd
nie możemy sobie wyobrazić.
Galileusz
LUBLINIEC 2006