Katedra: Prawa Konstytucyjnego i Kierunek: Prawo Integracji Europejskiej Rodzaj studiów: Jednolite Studia Magisterskie/Studia Stacjonarne KOD: PRZEDMIOT: Prawo Unii Europejskiej Punkty ECTS Rok I Semestr: I, II Forma realizacji: ćwiczenia Liczba godz.: 45 Typ przedmiot: Język nauczania: obowiązkowy polski grupa A Liczba godzin w semestrze: semestr I – 15 godz. semestr II – 30 godz. Wykładowca/y: mgr Przemysław Mijal Wymagania wstępne: Podstawowe wiadomości z zakresu wiedzy o ustroju i historii państwa polskiego. Cele nauczania: 1. Zapoznanie studentów z konstytucyjnym systemem źródeł prawa i jego hierarchicznością oraz tego konsekwencjami w procesie stosowania prawa. 2. Zaznajomienie studentów ze specyfiką postępowania i orzekania przez Trybunał Konstytucyjny oraz konsekwencjami jego orzeczeń. 3. Przekazanie studentom usystematyzowanej wiedzy z zakresu środków ochrony prawnej w zakresie przysługujących jednostce praw i wolności konstytucyjnych. 4. Szczegółowa analiza konkretnych spraw rozstrzyganych przez Trybunał Konstytucyjny w kontekście omawianych w ramach ćwiczeń zagadnień. 5. Przekazanie umiejętności: analizowania podstawowych aktów prawnych z zakresu prawa konstytucyjnego oraz prowadzenia wykładni przepisów wraz z samodzielnym wyciąganiem wniosków. 6. Wyrobienie umiejętności: posługiwania się materiałem prawnym z zakresu prawa konstytucyjnego, w tym poprzez jego zastosowanie w konkretnej sprawie. 7. Wyrobienie umiejętności: analizy stanu faktycznego i prawnego na gruncie konkretnego orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. 8. Wyrobienie umiejętności: formułowania opinii na kanwie konkretnego stanu faktycznego, będącego przedmiotem kazusu. 9. Analiza poznawcza: prawnych aspektów konkretnych spraw zakończonych orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego. Metody realizacji: Ćwiczenia prowadzone metodą konwersatoryjną, oparte o analizę przepisów Konstytucji oraz ustaw, których wykładnia dokonywana jest na zajęciach z uwzględnieniem dorobku orzeczniczego Trybunału Konstytucyjnego. Ćwiczenia wymagają samodzielnego zapoznania się przez studenta z teoretyczną częścią materiału (zawartą w podręczniku), niezbędną do rozwiązywania na zajęciach kazusów i zagadnień problemowych. Wiedza z tego zakresu jest weryfikowana podczas zajęć. TREŚCI KSZTAŁCENIA Tematyka wykładów: Tematyka ćwiczeń: 1. Prawo konstytucyjne jako odrębna gałąź prawa 2. Nazwa gałęzi 3. Miejsce przedmiotu w systemie prawa 4. Przedmiot gałęzi prawa konstytucyjnego 5. Konstytucja jako źródło prawa 6. Ustawa jako źródło prawa 7. Rozporządzenie z mocą ustawy jako źródła prawa 8. Ratyfikowana umowa międzynarodowa jako źródło prawa 9. Rozporządzenie jako źródło prawa 10. Akty prawa miejscowego jako źródła prawa 11. Obywatelstwo 12. Pojęcia: prawo, wolność, obowiązek 13. Prawa człowieka a prawa obywatela 14. Prawa, wolności i obowiązki w Konstytucji z 1997 r. 15. Ograniczenia w korzystaniu z konstytucyjnych praw i wolności 16. Środki ochrony prawa i wolności 17. Prawa, wolności i obowiązki w czasie stanów nadzwyczajnych 18. Referendum 19. Pojęcie prawa wyborczego 20. Funkcje prawa wyborczego 21. Zasady prawa wyborczego 22. Organizacja wyborów do Sejmu i Senatu 23. Zasada autonomii regulaminowej Sejmu i Senatu 24. Kadencja Sejmu i Senatu 25. Tryb funkcjonowania parlamentu 26. Organy Sejmu i Senatu 27. Posiedzenia Sejmu i Senatu 28. Funkcja ustawodawcza 29. Kontrolna funkcja Sejmu 30. Funkcja kreacyjna Sejmu i Senatu 31. Zasada sądowego wymiaru sprawiedliwości 32. Zasada wieloinstancyjności postępowania sądowego 33. Zasada niezależności sądów i jej gwarancje 34. Zasada niezawisłości sędziowskiej i jej gwarancje 35. Sądownictwo powszechne 36. Sąd Najwyższy 37. Sądownictwo administracyjne 38. Krajowa Rada Sądownictwa 39. Kontrola konstytucyjności prawa 40. Modele kontroli konstytucyjności prawa 41. Kontrola konstytucyjności i legalności aktów normatywnych 42. Spory kompetencyjne 43. Orzekanie w sprawach zgodności z konstytucją celów i działalności partii politycznych 44. Składy orzekające Trybunału Konstytucyjnego 45. Skład Trybunału Konstytucyjnego 46. Analiza 10 wybranych orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego Forma zaliczenia: Zaliczenie pisemne w formie kolokwium – odpowiedzi na pytania o charakterze teoretycznym oraz rozwiązanie kazusu (ewentualnie testu) lub ustne w zależności od wyboru studenta Literatura podstawowa: 1. Polskie Prawo Konstytucyjne. Zarys wykładu - Leszek Garlicki, Liber, 12. wydanie, Warszawa 2008; 2. Prawo Konstytucyjne - Bogusław Banaszak, C.H. Beck, 4. wydanie, Warszawa 2008; 3. Prawo Konstytucyjne RP - Paweł Sarnecki (red.), C.H. Beck, 7. wydanie, Warszawa 2008; 4. Prawo Konstytucyjne - Zbigniew Witkowski (red.), TNOiK, 11. wydanie, Toruń 2006; 5. Polskie Prawo Konstytucyjne - Wiesław Skrzydło (red.), Oficyna Wydawnicza VERBA, 5. wydanie, Lublin 2008; 6. Polskie problemy ustrojowe - Andrzej Bałaban, Zakamycze Kantor Wydawniczy 2003; Literatura uzupełniająca: 1. Prawo konstytucyjne i prawo Unii Europejskiej - zbiór kazusów i zagadnień problemowych - Jerzy Ciapała (red.), Przemysław Mijal, Marcin Przybysz, Szczecin 2009; 2. Teoria demokracji - Giovanni Sartori, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996; 3. Pozycja ustrojowa i funkcje Sejmu RP - Andrzej Bałaban, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2005; 4. Ustrój Unii Europejskiej i ustroje państw członkowskich - Paweł Sarecki (red.), Wolters Kluwer Polska – OFICYNA, Warszawa 2007; 5. Porównawcze prawo konstytucyjne współczesnych państw demokratycznych - Bogusław Banaszak, Wolters Kluwer Polska – OFICYNA, Kraków 2007; 6. Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1977 roku - Piotr Winczorek, Liber, Warszawa 2008; 7. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz - Bogusław Banaszak, C.H. Beck, Warszawa 2009; 8. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz - Wiesław Skrzydło, Wolters Kluwer Polska – OFICYNA, Warszawa 2009; 9. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz encyklopedyczny - Wiesław Skrzydło (red.), Sabina Grabowska (red.), Radosław Grabowski (red.); Wolters Kluwer Polska – OFICYNA, Warszawa 2009; Data: 28.09.2009 r. Sporządził: Przemysław Mijal