uniwersytet jagielloński instytut socjologii
advertisement
UNIWERSYTET JAGIELLOŃSKI INSTYTUT SOCJOLOGII KATALOG KURSÓW na rok akademicki 2012/2013 Kraków 2012 1 Spis treści 1. UNIWERSYTET JAGIELLOŃSKI.................................................................. 4 2. WYDZIAŁ FILOZOFICZNY UJ .................................................................... 7 3. INSTYTUT SOCJOLOGII UJ....................................................................... 8 3.1. STRUKTURA INSTYTUTU .................................................................. 14 3.2. ZASADY STUDIOWANIA W INSTYTUCIE SOCJOLOGII UJ ...................... 16 3.2.1. Organizacja roku akademickiego ................................................. 16 3.2.2. Regulamin studiów .................................................................... 18 3.2.3. Wielkość grup ........................................................................... 20 3.2.4. Wybór zajęć i zapisy w systemie USOS ........................................ 20 3.2.5. Wychowanie fizyczne ................................................................. 21 3.2.6. Języki obce............................................................................... 21 3.2.7. Obowiązkowe praktyki zawodowe studentów studiów licencjackich .. 21 3.2.8. Wolontariat – Program ERAO ...................................................... 22 3.2.9. Obozy, warsztaty i projekty badawcze ......................................... 23 3.2.10. Proseminaria i seminaria magisterskie ....................................... 23 3.2.11. Wymiana międzynarodowa ....................................................... 23 3.2.12. Punkty ECTS ........................................................................... 24 3.3. UPRAWNIENIA NAUCZYCIELSKIE ...................................................... 25 3.4. KOŁO NAUKOWE STUDENTÓW SOCJOLOGII ....................................... 26 3.5 ORGANIZACJA ZAJĘĆ NA POSZCZEGÓLNYCH FORMACH STUDIÓW ........ 27 3.5.1. Studia stacjonarne .................................................................... 27 3.5.2. Studia niestacjonarne (zaoczne) ................................................. 28 3.5.3. Studia doktoranckie (czteroletnie) ............................................... 28 3.6. STUDIA W INSTYTUCIE SOCJOLOGII ................................................. 29 3.6.1. Studia pierwszego stopnia (licencjackie) – stacjonarne .................. 29 Polskie społeczeństwo konsumpcyjne - aspiracje, osiągnięcia ........................ 34 3.6.2. Studia stacjonarne drugiego stopnia (magisterskie) ....................... 37 3.6.3. Studia niestacjonarne zaoczne drugiego stopnia (magisterskie) o specjalności pracy socjalnej ................................................................. 50 3.6.4. Studia doktoranckie ................................................................... 51 3.6.5. Program Erasmus ...................................................................... 54 3.6.6. Studia podyplomowe ................................................................. 56 4. OPISY SPECJALNOŚCI I SPECJALIZACJI .................................................. 57 2 4.1. SPECJALNOŚĆ PRACY SOCJALNEJ ..................................................... 57 4.2. ANTROPOLOGIA SPOŁECZNA I BADANIE WIELOKULTUROWOŚCI .......... 59 4.3. BADANIA SPOŁECZNE I ANALIZA DANYCH ......................................... 61 4.4. KOMUNIKOWANIE SPOŁECZNE ......................................................... 66 4.5. SOCJOLOGIA SFERY PUBLICZNEJ ..................................................... 70 4.6. SPOŁECZNO-KULTUROWA TOŻSAMOŚĆ PŁCI (gender studies) ............. 71 5. SZCZEGÓŁOWE OPISY KURSÓW ............................................................ 75 6. KURSY DLA STUDIÓW NIESTACJONARNYCH ZAOCZNYCH ....................... 235 6. 1. STUDIA NIESTACJONARNE ZAOCZNE II STOPNIA O SPECJALNOŚCI PRACY SOCJLANEJ............................................................................... 235 3 1. UNIWERSYTET JAGIELLOŃSKI Wybrane informacje Uniwersytet Jagielloński – Alma Mater Jagellonica – założony przez króla Kazimierza Wielkiego, odnowiony za sprawą królowej Jadwigi przez Władysława Jagiełłę, kontynuuje swe wielowiekowe dziedzictwo w służbie nauki i nauczania przez prowadzenie badań naukowych, poszukiwanie prawdy i jej głoszenie, w odczuciu odpowiedzialności moralnej wobec Narodu i Rzeczypospolitej Polskiej. Dewizą Uniwersytetu Jagiellońskiego jest PLUS RATIO QUAM VIS (słowa wprowadzające do Statutu Uniwersytetu Jagiellońskiego). Podkreśleniem tożsamości uniwersyteckiej jest ślubowanie składane przez studentów w czasie immatrykulacji: Świadom wielkich tradycji i zasług Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz obowiązków członka społeczności akademickiej ślubuję uroczyście: dążyć do prawdy, podstawy wszelkiej nauki, zdobywać wytrwale wiedzę i umiejętności z pożytkiem dla Ojczyzny, przestrzegać norm, zasad współżycia i zwyczajów uniwersyteckich, dbać o dobre imię Uniwersytetu i godność studencką. Uniwersytet Jagielloński jest instytucją państwową posiadającą autonomię w dziedzinie określania celów, do których dąży i ustalania metod ich osiągania. Datę założenia Uniwersytetu w 1364 roku upamiętnia dzień 12 maja, będący dorocznym świętem społeczności uniwersyteckie. Uczelnią kierują Rektor i Senat. Na czele wydziałów stoją dziekani i Rady Wydziałów, instytutami kierują dyrektorzy i Rady Instytutów. Rektor i prorektorzy są wybierani na czteroletnią kadencję przez Uczelniane Kolegium Elektorów reprezentujące całą wspólnotę akademicką. Dziekan i prodziekani wybierani są na taką samą kadencję przez odpowiednie Rady Wydziałów a dyrektorzy 4 i wicedyrektorzy przez Rady Instytutów. W powyższych organach kolegialnych zasiadają przedstawiciele studentów, wybierani przez ich ogół. Główna siedziba Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Novum ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków tel. 12 422 10 33 lub 633 63 77 (centrala – łączy z jednostkami UJ); fax 12 422 17 57 www.uj.edu.pl Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. dr. hab. Wojciech Nowak Prorektorzy prof. dr hab. Maria Flis (ds. rozwoju) prof. dr hab. Andrzej Mania (ds. dydaktyki) prof. dr hab. Piotr Laidler (ds. Collegium Medicum) prof. dr hab. Jacek Popiel (ds. polityki kadrowej i finansowej) prof. dr hab. Stanisław Kistryn (ds. badań naukowych i funduszy strukturalnych) Biblioteka Jagiellońska al. Mickiewicza 22, 30-059 Kraków www.bj.uj.edu.pl Samorząd Studentów UJ ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków tel. 12 663-11-71, 663-11-72, fax 12 430 14 81 e-mail: [email protected] www.samorzad.uj.edu.pl Towarzystwo Doktorantów UJ ul. Straszewskiego 25/3, 31-008 Kraków www.doktoranci.uj.edu.pl Studenci i studentki Uniwersytetu Jagiellońskiego otrzymują legitymacje studenckie, które uprawniają m.in. do zniżki przy zakupie biletów kolejowych oraz do ulgowych przejazdów środkami komunikacji miejskiej. Zgodnie z Zarządzeniem nr 32 Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego z 29 marca 2011 roku, indeks przestał być 5 dokumentem obowiązkowym dla studentów i studentek Uniwersytetu Jagiellońskiego. Indeks może zostać wydany na wniosek studenta i studentki. Wydanie indeksu nie obliguje jednak do zbierania w nim wpisów. Studenci mogą otrzymać również książeczki zdrowia, które uprawniają do korzystania z bezpłatnej opieki zdrowotnej. 6 2. WYDZIAŁ FILOZOFICZNY UJ Instytut Socjologii wchodzi w skład Wydziału Filozoficznego (jednego z 15 wydziałów Uniwersytetu), na który składają się również następujące jednostki: Instytut Filozofii Instytut Pedagogiki Instytut Psychologii Instytut Religioznawstwa Katedra Porównawczych Studiów Cywilizacji Wydział Filozoficzny należy do najstarszych wydziałów Uniwersytetu Jagiellońskiego, jego korzenie sięgają początków Akademii Krakowskiej. Posiada najwyższą kategorię przyznaną przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego i dysponuje wszelkimi uprawnieniami w zakresie nadawania tytułu profesorskiego i stopni naukowych oraz dyplomów ukończenia wyższych studiów. Dziekanat ul. Gołębia 24, pokój 24 31-007 Kraków tel.: 12 422 11 36, 663 11 52 lub 663 11 98 fax: 12 430 14 75 e-mail: [email protected] Dziekan dr hab. Jarosław Górniak, prof. UJ Prodziekani prof. dr hab. Małgorzata Kossowska (ds. ogólnych) dr hab. Leszek Sosnowski (ds. dydaktycznych) 7 3. INSTYTUT SOCJOLOGII UJ Siedziba Instytutu Collegium Broscianum ul. Grodzka 52, 31-044 Kraków e-mail: [email protected] www.socjologia.uj.edu.pl Dyrektor dr hab. Marcin Lubaś e-mail: [email protected] Zastępca Dyrektora ds. dydaktycznych dr Ewa Kopczyńska e-mail: [email protected] Zastępca Dyrektora ds. badań i rozwoju dr hab. Andrzej Bukowski e-mail: [email protected] Sekretarz naukowy dr Paulina Sekuła e-mail: [email protected] Kierownik studiów niestacjonarnych dr Hubert Kaszyński – studia niestacjonarne specjalności pracy socjalnej e-mail: [email protected] zaoczne o Sekretariat ogólny pokój 52 tel. 12 422 21 29, 663 17 37, fax 12 430 20 99 e-mail: [email protected] mgr Anna Soczówka (sprawy studenckie – studia I stopnia) mgr Teresa Jaszczyńska (sprawy pracownicze) Sekretariat studiów II stopnia pokój 23 tel. 12 663 17 29, fax 12 430 20 99 e-mail: [email protected] mgr Maria Zachara 8 Sekretariat studiów III stopnia pokój 52 tel. 12 422 21 29, 663 17 37, fax 12 430 20 99 e-mail: [email protected] mgr Urszula Sarwa Sekretariat studiów niestacjonarnych pokój 23 tel. 12 663 17 63, fax 12 430 20 99 e-mail: [email protected] Ewa Manikowska Biblioteka i Czytelnia poniedziałek – piątek 9.00-19.00; sobota 9.00-14.00 tel. 12 663 17 28 mgr Elżbieta Kapusta (kierowniczka) mgr Alicja Kubiak mgr Dorota Zajączkowska mgr Jadwiga Partyka-Sokołowska 9 Pracownicy naukowo-dydaktyczni i ich zainteresowania badawcze dr Małgorzata Bogunia-Borowska – socjologia masowego komunikowania, socjologia reklamy prof. dr hab. Irena Borowik – socjologia religii dr Grzegorz Bryda – teoria socjologiczna, metody i techniki analizy danych dr hab. Andrzej Bukowski – teoria socjologiczna, socjologia kultury, socjologia sfery publicznej dr hab. Riccardo Campa, prof. UJ – filozofia i socjologia nauki dr Szymon Czarnik – metodologia socjologii, zastosowanie teorii gier w naukach społecznych dr Zbigniew Drąg – makrosocjologia, socjologia propagandy dr Agata Dziuban - socjologia kultury, antropologia społeczna, socjologia ciała, współczesne teorie socjologiczne prof. dr hab. Maria Flis – socjologia i filozofia kultury, antropologia społeczna prof. dr hab. Krzysztof Frysztacki – socjologia miasta, socjologia stosowana, praca socjalna dr Kaja Gadowska – teoria socjologiczna, socjologia sfery publicznej prof. dr hab. Krzysztof Gorlach – socjologia obszarów wiejskich, socjologia makrostruktur i ruchów społecznych dr hab. Jarosław Górniak, prof. UJ – socjologia gospodarki, metody statystyczne w socjologii dr hab. Wiesław Gumuła, prof. UJ – socjologia finansów, socjologia osobliwości społecznych, socjologia transformacji dr Barbara Jabłońska – teorie socjologiczne, analiza dyskursu, metodologia nauk społecznych, metody jakościowe w badaniach socjologicznych dr Katarzyna Jasikowska – globalizacja, etyczne i moralne dylematy rozwoju, globalna edukacja dr Hubert Kaszyński – socjologia stosowana, socjologiczna praca socjalna, socjologia zdrowia psychicznego dr Marta Klekotko - socjologia rozwoju, socjologia społeczności lokalnych, społeczeństwo obywatelskie i kapitał społeczny 10 dr Marcin Kocór - metodologia nauk społecznych, techniki statystycznej analizy danych dr Ewa Kopczyńska – antropologia społeczna, socjologia wiedzy i socjologia nauki, antropologia ciała, antropologia jedzenia dr Beata Kowalska – socjologia kultury, gender studies prof. dr hab. Hieronim Kubiak (emerytowany profesor IS) – socjologia władzy i polityki, stosunki interetniczne dr Grażyna Kubica-Heller – antropologia społecznokulturowa dr hab. Marek Kucia, prof. UJ – teoria socjologiczna, integracja europejska, Holokaust, Auschwitz dr hab. Marcin Lubaś – antropologia społeczna dr Daria Łucka – teoria socjologiczna, socjologia polityki, historia idei, historia socjologii dr Krzysztof Matuszek – socjologia państwa, historia myśli społecznej dr hab. Lucjan Miś, prof. UJ – socjologia problemów społecznych, praca socjalna dr hab. Marian Niezgoda, prof. UJ – socjologia oświaty, socjologia masowego komunikowania, metody badań socjologicznych dr hab. Jacek Nowak – antropologia społeczna dr Piotr Nowak – socjologia wsi i rolnictwa, socjologia sportu dr Marcjanna Nóżka – socjologia problemów społecznych, praca socjalna dr Annamaria Orla-Bukowska – antropologia społeczna, stosunki etniczne dr Katarzyna Ornacka – socjologia stosowana, socjologiczna praca socjalna, socjologia rodziny, procedury badań ewaluacyjnych dr Jolanta Perek-Białas – socjologia gospodarki, metody statystyczne w socjologii dr Paulina Polak - korupcja, funkcjonowanie sfery publicznej, patologie sfery publicznej, socjologia prawa prof. dr hab. Krystyna Romaniszyn – antropologia społeczna i gospodarcza, socjologia migracji dr hab. Adam Sagan, prof. UE – socjologia gospodarki, metody badań marketingowych dr Paulina Sekuła – socjologia władzy, socjologia polityki 11 prof. dr hab. Grażyna Skąpska – teoria socjologiczna, socjologia prawa, problemy integracji europejskiej prof. dr hab. Krystyna Slany – demografia społeczna, socjologia migracji, socjologia rodziny i gender studies dr Marta Smagacz-Poziemska – socjologia miasta, socjologia przestrzeni prof. dr hab. Piotr Sztompka (członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk) – teoria socjologiczna, historia myśli społecznej i socjologii dr Magdalena Ślusarczyk - socjologia oświaty i wychowania, socjologia płci dr Maria Świątkiewicz-Mośny – psychologia społeczna, socjologia kultury dr Aleksandra Wagner - socjologia komunikowania masowego, komunikowanie w grupach, socjologia języka, public relations dr Marta Warat – studia nad obywatelstwem oraz procesami demokratycznymi, gender studies dr Barbara Worek - metody badań empirycznych, metody jakościowe w socjologii dr Katarzyna Zielińska – socjologia religii, europeistyka, gender i queer studies Stali współpracownicy Prof. Denise E. Bronson (Visiting Professor, Ohio State University, USA) – badania i ewaluacja w stosowanych naukach społecznych Prof. Steven A. Tuch (Visiting Professor, George Washington University, USA) – stratyfikacja społeczna, stosunki rasowoetniczne Pracownicy naukowo-techniczni mgr Wojciech Adamek 12 Dzieje krakowskiej socjologii uniwersyteckiej sięgają końca dziewiętnastego wieku. Po zmiennych kolejach różnych inicjatyw, w 1930 roku doszło do utworzenia Katedry Etnologii i Socjologii, kierowanej najpierw przez prof. Jana Stanisława Bystronia, a później przez prof. Kazimierza Dobrowolskiego. Katedra ta przekształciła się w 1957 roku w Katedrę Etnografii Ogólnej i Socjologii, a jej kierownikiem pozostał Kazimierz Dobrowolski. W placówce tej rozwijany był w szczególności nurt metody integralnej i studiów historyczno-kulturowych, a także perspektywa antropologii społecznej reprezentowana przez prof. Andrzeja Waligórskiego – ucznia Bronisława Malinowskiego. W tym samym roku została powołana Katedra Socjologii i Demografii, kierowana przez prof. Pawła Rybickiego i skoncentrowana na zagadnieniach społeczno-strukturalnych oraz ludnościowych (te ostatnie podejmowała głównie doc. Wanda Czarkowska). W 1970 roku doszło do połączenia obu katedr i utworzenia Instytutu Socjologii. Jego dyrektorami byli kolejno profesorzy: Władysław Kwaśniewicz, Piotr Sztompka, Andrzej K. Paluch, Tadeusz Borkowski, Zdzisław Mach, Krzysztof Frysztacki, Marian Niezgoda i Marek Kucia. 13 3.1. STRUKTURA INSTYTUTU Zakład Socjologii Teoretycznej (kierowany przez prof. dr hab. Piotra Sztompkę), w którym zainteresowania badawcze skupiają się na zagadnieniach współczesnych i klasycznych teorii socjologicznych, socjologii zmian społecznych, socjologii kultury, a zwłaszcza jej aspektów wizualnych, oraz nowych kierunkach: socjologii życia codziennego i socjologii finansów. Z zakładem związana jest pracownia Centrum Analiz Zmian Kulturowych (kierowana przez prof. dr. hab. Piotra Sztompkę). Zakład Badań Problemów Ludnościowych (kierowany przez prof. dr hab. Krystynę Slany), skoncentrowany wokół zagadnień demograficznych, problematyki migracji, problemów małżeństwa i rodziny oraz zagadnienia społeczno-kulturowej tożsamości płci (gender studies). Zakład Socjologii Struktur Społecznych (kierowany przez prof. dr. hab. Krzysztofa Gorlacha), w którym prowadzone są badania nad przeobrażeniami wsi i rolnictwa, ruchami i organizacjami rolniczymi, funkcjonowaniem społeczności lokalnych oraz procesami globalizacji, ruchami społecznymi. Zakład Socjologii Stosowanej i Pracy Socjalnej przez prof. dr. hab. Krzysztofa Frysztackiego), zainteresowania badawcze skupiają się wokół socjologii miasta, dezorganizacji, dewiacji i społecznych, oraz pracy socjalnej. (kierowany w którym zagadnień problemów Zakład Antropologii Społecznej (kierowany przez prof. dr hab. Marię Flis), w którym zainteresowania badawcze koncentrują się wokół problematyki teorii kultury, etniczności, tożsamości społecznej, antropologii symbolicznej oraz zagadnień antropologii gospodarczej. Zakład Socjologii Norm i Organizacji (kierowany przez prof. dr hab. Grażynę Skąpską), skoncentrowany na problematyce przemian społeczeństwa obywatelskiego i kultur prawnych oraz zagadnieniach ubóstwa i bogactwa w życiu 14 społecznym, a także na problemach w gospodarce oraz w systemie władzy lokalnej. przekształceń Zakład Socjologii Gospodarki, Edukacji i Metod Badań Społecznych (kierowany przez dr. hab. Jarosława Górniaka, prof. UJ), w którym prowadzone są badania dotyczące instytucji gospodarczych, wpływu gospodarki na życie społeczne, marketingu, instytucji edukacyjnych. Zakład Socjologii Komunikacji Społecznej (kierowany przez dr. hab. Mariana Niezgodę, prof. UJ), w którym analizowane są problemy metodologiczne i techniczne badań socjologicznych, ze szczególnym uwzględnieniem badań nad środkami masowego przekazu, stosowania metod jakościowych oraz analiz komputerowych. W zakładzie prowadzone są ponadto badania osadzone w orientacji mikrosocjologicznej, z zakresu sieciowej teorii wymiany i konfliktu oraz teorii charakterystyk statusu. Zakład Socjologii Władzy (kierowany przez dr hab. Marka Kucię, prof. UJ), który powstał w w styczniu 2011 roku na bazie Pracowni Socjologii Władzy działającej w ramach Zakładu Socjologii Teoretycznej, założonej przez prof. dra hab. Hieronima Kubiaka. Badania naukowe prowadzone w Zakładzie dotyczą makrosocjologicznych aspektów władzy współcześnie i w perspektywie historycznej takich jak: teorie i praktyka demokracji, systemy totalitarne i ludobójstwo, zmieniające się funkcje państwa w międzynarodowym kontekście. W ramach prowadzonej dydaktyki Zakład koordynuje nauczanie następujących kluczowych przedmiotów: Wprowadzenie do socjologii, Socjologia władzy, Socjologia polityki, Od modernizacji do globalizacji. Instytut Socjologii UJ posiada akredytację Państwowej Komisji Akredytacyjnej stanowiący potwierdzenie najwyższego poziomu merytorycznego i organizacyjnego prowadzonych studiów. 15 3.2. ZASADY STUDIOWANIA W INSTYTUCIE SOCJOLOGII UJ 3.2.1. Organizacja roku akademickiego W Instytucie Socjologii UJ, jak na całym Uniwersytecie, organizację roku akademickiego, czyli terminy zajęć, sesji egzaminacyjnych oraz dni wolnych od zajęć, określa rozporządzenie Rektora. Szczegółowe rozporządzenie określające organizację roku 2012/2013 dostępne pod adresem: http://www.uj.edu.pl/documents/1333504/2824455/12.2011_ Zarz_Rektora_nr96_organizacja_roku_2012-2013.pdf Kalendarz akademicki 2012/2013– studia stacjonarne i niestacjonarne wieczorowe 1 października 2012, godz. 16:00 – Inauguracja roku akademickiego w Instytucie Socjologii UJ (wszystkie stopnie i formy studiów), Aula Collegium Novum. W roku akademickim 2012/2013 zajęcia dydaktyczne odbywają się w następujących terminach: od 2 października 2012 roku do 23 grudnia 2012 roku od 3 stycznia 2013 roku do 28 stycznia 2013 roku od 23 lutego 2013 roku do 28 marca 2013 roku od 3 kwietnia 2013 roku do 14 czerwca 2013 roku. W roku akademickim 2012/2013 sesje egzaminacyjne odbywają się w następujących terminach: Zimowa: od 29 stycznia 2013 roku do 10 lutego 2013 roku Zimowa poprawkowa: od 16 lutego 2013 roku do 22 lutego 2013 roku Letnia: od 15 czerwca 2013 roku do 28 czerwca 2013 roku Letnia poprawkowa: od 1 września 2013 roku do 15 września 2013 roku. 16 W roku akademickim 2012/2013 dniami wolnymi od zajęć są: Przerwa świąteczna: od 24 grudnia 2012 roku do 2 stycznia 2013 roku Przerwa semestralna: od 11 lutego 2013 roku do 15 lutego 2013 roku Przerwa świąteczna: od 29 marca 2013 roku do 2 kwietnia 2013 roku Przerwa wakacyjna: od 29 czerwca 2013 roku do 30 września 2013 roku. Dodatkowymi dniami wolnymi od zajęć są: 2 maja 2013 roku, pod warunkiem odrobienia zajęć w innym terminie lub przeprowadzenia tych zajęć w formie e-learningu piątek w tygodniu, w którym odbywają się Juwenalia. Dziekan Wydziału – z ważnych powodów związanych z działalnością Wydziału – może ustanowić dodatkowe godziny wolne od zajęć w innych dniach, niż wskazane powyżej, z wyjątkiem dni bezpośrednio poprzedzających dzień (dni) wolne od pracy lub bezpośrednio następujących po dniu (dniach) wolnych od pracy. Rektor może, na uzasadniony wniosek dziekana wydziału zaopiniowany przez Wydziałową Radę Samorządu Studentów, zmienić termin sesji egzaminacyjnej, o ile zagwarantowana zostanie realizacja pełnego programu kształcenia i planu studiów. Dziekani zobowiązani są do zapewnienia pełnej realizacji planowanych godzin zajęć dydaktycznych. Do zrealizowania wskazanego w programie kształcenia i planie studiów wymiaru godzin wykorzystane mogą zostać metody i techniki kształcenia na odległość (e-learning). Prowadzenie zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość regulują odrębne przepisy. Okres od 16 do 30 września 2013 roku przeznaczony jest na załatwianie spraw organizacyjnych związanych z zakończeniem 17 roku akademickiego 2012/2013 akademickiego 2013/2014. i rozpoczęciem roku Szczegółową organizację roku akademickiego dla poszczególnych kierunków studiów niestacjonarnych ustala dziekan wydziału w oparciu o obowiązujące plany studiów i programy kształcenia. 3.2.2. Regulamin studiów Reguły studiowania w Instytucie Socjologii UJ, tak jak na całym Uniwersytecie, określa Regulamin studiów I stopnia, II stopnia i III stopnia, określający m.in. ramy organizacji zajęć, zaliczania przedmiotów i roku, składania prac oraz zdawania egzaminów dyplomowych, indywidualnej organizacji toku studiów, urlopów od zajęć, skreślenia i ponownego przyjęcia na studia oraz nagród, wyróżnień i odpowiedzialności dyscyplinarnej. Regulamin studiów dostępny pod adresem: http://www.uj.edu.pl/dydaktyka/akty-prawne/tok-studiow Zasady szczegółowe Oprócz Regulaminu studiów na poszczególnych stopniach i formach studiów oferowanych w Instytucie Socjologii UJ obowiązują następujące zasady szczegółowe. Studia licencjackie (studia I stopnia) – stacjonarne Student jest zobowiązany: (a) uzyskać w trakcie studiów co najmniej 180 punktów ECTS, odbywając wszystkie zajęcia przewidziane w planie studiów (b) zaliczyć w ramach przedmiotów do wyboru co najmniej 3 przedmioty z różnych dziedzin socjologii 1. Socjologia gospodarki 2. Socjologia kultury 3. Socjologia masowego komunikowania 4. Socjologia miasta 5. Socjologia organizacji 6. Socjologia polityki 7. Socjologia religii 18 8. 9. 10. 11. 12. 13. Socjologia płci Socjologia rodziny Socjologia władzy Socjologia wsi Socjologia wychowania Wprowadzenie do problemów społecznych i pracy socjalnej Lista kursów oferowanych w danym roku akademickim jest ogłaszana co roku w katalogu kursów. (1) Student nie musi zaliczać przedmiotów obowiązkowych określonych w planie studiów I stopnia, jeśli na innych studiach zaliczył już przedmioty zawierające treści przedmiotów obowiązkowych w IS UJ. Jeśli student zechce z tego prawa skorzystać, winien wystąpić na piśmie do Dyrektora IS w terminie do dwóch tygodni po rozpoczęciu semestru. Uzyskawszy zgodę na niezaliczanie wybranych kursów w zamian musi zaliczyć inne kursy w odpowiedniej liczbie godzin i za odpowiednią liczbę punktów. Studia magisterskie (studia II stopnia) – stacjonarne oraz niestacjonarne zaoczne (1) Student jest zobowiązany: (a) w przypadku studiów stacjonarnych – uzyskać w trakcie studiów co najmniej 120 punktów ECTS odbywając wszystkie zajęcia przewidziane w planie studiów (b) w przypadku studiów niestacjonarnych zaocznych – uzyskać co najmniej 120 punktów ECTS odbywając wszystkie zajęcia przewidziane w planie studiów (2) Student nie musi zaliczać przedmiotów obowiązkowych określonych w planie studiów II stopnia, jeśli na innych studiach, w tym studiach I stopnia, zaliczył już przedmioty zawierające treści przedmiotów obowiązkowych w IS UJ. Jeśli student zechce z tego prawa skorzystać, winien wystąpić na piśmie do Dyrektora IS w terminie do dwóch tygodni po rozpoczęciu semestru. Uzyskawszy zgodę na niezaliczanie wybranych kursów w zamian musi zaliczyć inne kursy w odpowiedniej liczbie godzin i za odpowiednią liczbę punktów. 19 3.2.3. Wielkość grup Zgodnie z uchwałą Senatu UJ, zajęcia w formie wykładu, konwersatorium, ćwiczeń i laboratorium mogą odbywać się w grupie nie mniejszej niż 15 studentów a proseminaria i seminaria – w grupie 8-15 osobowej. Maksymalne wielkości grup wykładowych, konwersatoryjnych, ćwiczeniowych i laboratoriów są w Instytucie Socjologii określane biorąc pod uwagę wielkość dostępnych sal, liczbę zajęć, uwarunkowania dydaktyczne oraz oczekiwania prowadzących. 3.2.4. Wybór zajęć i zapisy w systemie USOS Przed rozpoczęciem semestru student i studentka Instytutu Socjologii UJ winien/winna dokonać wyboru grup ćwiczeniowych oraz odpowiedniej liczby przedmiotów do wyboru i w terminie ogłoszonym przez Dyrekcję IS na stronie internetowej Instytutu Socjologii (www.socjologia.uj.edu.pl) winien/winna dokonać zapisu na te zajęcia poprzez elektroniczny Uczelniany System Obsługi Studenta (USOS), pod adresem: www.usosweb.uj.edu.pl. W przypadku kursów rocznych, należy zapisać się na kurs w każdym semestrze do tej samej grupy ćwiczeniowej. Terminy rozpoczęcia i zamknięcia zapisów w USOSie podawane są w formie ogłoszenia na stronie internetowej Instytutu oraz na tablicach ogłoszeń przy sekretariatach. Studenci i studentki Instytutu Socjologii dokonują w USOSie wyboru przedmiotów z oferty opisanej w niniejszym Katalogu. Student ma prawo wybrać kursy prowadzone poza Instytutem (spoza niniejszego Katalogu), jednak nie więcej niż za 6 punktów ECTS rocznie. Nie ma możliwości zaliczania częściowego uczestnictwa w takich kursach (np. tylko w wykładach), gdy na program kursu składają się wykład i ćwiczenia. Dokonanie zapisu na zajęcia w USOS jest równoznaczne ze zobowiązaniem studenta i studentki do uczestnictwa w 20 zajęciach i zaliczenia ich na warunkach określonych w Katalogu lub – w wypadku wyboru kursów poza Instytutem – na warunkach określonych w programie studiów danego kierunku. Utworzona w ten sposób indywidualna karta kursów staje się dokumentem równoznacznym z programem studiów danego studenta. Ewentualne zmiany lub rezygnacje z wybranych zajęć wymagają pisemnej zgody dyrektora lub wicedyrektora Instytutu. 3.2.5. Wychowanie fizyczne Studenci pierwszego roku stacjonarnych studiów licencjackich mają obowiązek zaliczenia 60 godzin zajęć wychowania fizycznego w Studium Wychowania Fizycznego i Sportu UJ. Studium Wychowania Fizycznego i Sportu UJ ul. Piastowska 26, 30-065 Kraków, tel. 012 637-43-03 3.2.6. Języki obce Studenci studiów licencjackich są zobowiązani do zaliczenia w formie egzaminu jednego języka obcego (na poziomie minimum B2). Studentów studiów magisterskich obowiązuje zaliczenie języka obcego. drugiego stopnia nie Organizacją zajęć z języków obcych oraz organizacją egzaminów, jak również akceptacją certyfikatów poświadczających znajomość języka obcego zajmuje się Jagiellońskie Centrum Językowe. Jagiellońskie Centrum Językowe, ul. Krupnicza 2, 31-123 Kraków tel. 012 421 36 11, 426 13 65, 426 13 66, fax 012 423 00 99 www.jcj.uj.edu.pl 3.2.7. Obowiązkowe praktyki zawodowe studentów studiów licencjackich Studenci i studentki studiów pierwszego stopnia (licencjackich) zobowiązani/e są odbyć podczas studiów minimum trzy 21 tygodnie praktyk zawodowych w dowolnych instytucjach publicznych, przedsiębiorstwach lub organizacjach pozarządowych. Studenci i studentki zachęcani są do samodzielnego organizowania sobie swoich własnych praktyk. Ze strony Instytutu Socjologii UJ pomocą w organizacji praktyk oraz ich zaliczaniem zajmują się: dr Magdalena Ślusarczyk pok. 77 e-mail: [email protected] 3.2.8. Wolontariat – Program ERAO Program Edukacja dla Rozwoju Aktywności Obywatelskiej (ERAO) wzorowany jest na programie CASE (Citizenship and Service Education) realizowanym w Rutgers University (USA). Zasadą programu, zbudowanego w oparciu o filozofię aktywnego nauczania jest odbycie 30 lub 60 godzin zajęć wolontariackich w wybranej instytucji. Każdy student i studentka otrzymuje za to – odpowiednio – 1 lub 2 punkty ECTS. Zajęcia w ramach ERAO traktowane są identycznie jak każdy kurs fakultatywny (do wyboru). Studenci i studentki uczestniczący/e w ERAO zyskują możliwość zetknięcia się z problemami współczesnego społeczeństwa i metodami ich rozwiązywania, możliwość rozwoju umiejętności interpersonalnych i zawodowych oraz poznania rynku pracy. Na początku każdego semestru organizowane są spotkania, na których przedstawiane są m.in. instytucje poszukujące wolontariuszy. Koordynatorzy: dr Magdalena Ślusarczyk e-mail: [email protected] studia stacjonarne dr Hubert Kaszyński e-mail: [email protected] studia niestacjonarne zaoczne 22 3.2.9. Obozy, warsztaty i projekty badawcze Każdy student i studentka socjologii winien/winna podczas swoich studiów I stopnia zaliczyć co najmniej jeden (jednak nie więcej niż dwa) obóz lub projekt badawczy realizowany w Instytucie Socjologii UJ. Istnieje możliwość zaliczenia obozu lub projektu badawczego poprzez uczestnictwo w badaniach zleconych wykonywanych w IS UJ. W takiej sytuacji studenci nie mogą pobierać wynagrodzenia za pracę przy badaniach, a ich uczestnictwo wymaga każdorazowo zgody Dyrektora IS. 3.2.10. Proseminaria i seminaria magisterskie Studenci I roku studiów drugiego stopnia (magisterskich) mają obowiązek uczęszczać i zaliczyć proseminarium oraz seminarium tematyczne, a od II semestru – 3-semestralne seminarium magisterskie. Nie ma obowiązku uczęszczania na seminarium u osoby, która prowadziła proseminarium lub seminarium tematyczne, natomiast na II roku należy wybrać kontynuację seminarium u tej samej osoby, u której uczestniczyło się w zajęciach w II semestrze I roku. 3.2.11. Wymiana międzynarodowa Instytut Socjologii od wielu lat bierze aktywny udział w programie Erasmus, który umożliwia wyjazdy naszych studentek i studentów za granicę na część studiów lub praktykę. Współpracujemy z blisko 60 uczelniami w całej Europie. Zgodnie z Kartą Erasmusa, okres studiów odbytych za granicą zastępuje porównywalny czas studiowania na uczelni macierzystej (niezależnie od tego, czy treść programu studiów poza krajem różni od programu na uniwersytecie wysyłającym). Więcej informacji: www.erasmus.org.pl 23 3.2.12. Punkty ECTS Każdemu kursowi przyporządkowana jest określona i ustalona przez Komisję Programową IS liczba punktów. Punktacja opiera się na zasadach Europejskiego Systemu Transferu Punktów (European Credit Transfer System – ECTS). Obowiązuje ona na wszystkich kierunkach i rodzajach studiów prowadzonych w Instytucie Socjologii. Założeniem ECTS jest udoskonalenie procedury uznawania studiów odbywanych poza macierzystą uczelnią. System ten prowadzi do uznania krajowych i zagranicznych studiów uzupełniających, otwiera korzyści z uczestnictwa w zajęciach w czasie pobytów stypendialnych za granicą, umożliwia też kontynuację studiów w uczelniach zagranicznych. Nie zastępuje jednak skali ocen; poszczególne uczelnie same decydują w jaki sposób system ECTS odnosi się do ich własnych sposobów oceniania. Zadaniem punktów ECTS jest odzwierciedlenie wysiłku, jakiego wymaga zaliczenie danego kursu, w stosunku do wkładu pracy koniecznej do zaliczenia pełnego roku studiów. W ramach ECTS wkład pracy przypadającej na rok akademicki odpowiada 60 punktom, na semestr przypada zwykle 30 punktów. Punkty ECTS są zatem relatywnym, a nie bezwzględnym miernikiem pracy. Ogólne zasady punktacji: Wykład, 30 godzin: 1 punkt ECTS Konwersatorium lub ćwiczenia (jako formy zajęć, w których od studentów wymagana jest praca indywidualna – np. czytanie tekstów w domu): 2 punkty ECTS Zaliczenie: 1 punkt ECTS Egzamin: 2 punkty ECTS Praca pisemna, warsztat, realizacja badań, transkrypcja wywiadów, raport z badań, literatura po angielsku: 1 punkt ECTS 24 3.3. UPRAWNIENIA NAUCZYCIELSKIE Do uzyskania uprawnień nauczycielskich prowadzi ukończenie kursu w Studium Pedagogicznym UJ. Dyplom ukończenia kursu uprawnia do podjęcia pracy we wszystkich typach szkół i placówek oświatowo-wychowawczych, zgodnie z Rozporządzeniem MEN z dnia 12.03.2009 (Dz. U. nr 50 z roku 2009, pozycja 400). Program kursu obejmuje zajęcia z zakresu psychologii (90 godzin), pedagogiki (90 godzin), dydaktyki szczegółowej (270 godzin, w tym co najmniej 150 godzin praktyki) oraz emisji głosu (30 godzin). Zajęcia z psychologii, pedagogiki i emisji głosu realizowane są bezpośrednio w Studium, zaś dydaktyka szczegółowa w poszczególnych instytutach. Udział w zajęciach i praktykach jest obowiązkowy. Inne informacje, a także formularz zgłoszeniowy, dostępne są na stronie Internetowej www.sp.uj.edu.pl Ponadto, w bibliotece Studium jest do nabycia informator SP UJ z opisem programu zajęć oraz prawnego statusu zawodu nauczyciela. Studium Pedagogiczne UJ, ul. Wiślna 3, II p., 31-007 Kraków tel. 012 422 94 50, 422 94 93, e-mail: [email protected] 25 3.4. KOŁO NAUKOWE STUDENTÓW SOCJOLOGII Koło Naukowe Studentów Socjologii UJ - organizacja mająca za sobą kilkadziesiąt lat tradycji - zrzesza i zaprasza do uczestnictwa studentów i studentki wszystkich lat, specjalności i trybów studiów. Obecnie należy do niego 140 osób. KNSS UJ składa się z dziewięciu sekcji tematycznych: Sekcja Antropologii Sekcja Badań Społecznych Sekcja Socjologii Dewiacji i Przestępczości Sekcja Medialna Sekcja Mediacji i Negocjacji Sekcja Reklamy Sekcja Socjologii Krytycznej Sekcja Socjologii Sportu Sekcja Socjologii Władzy i Polityki. Każda z tych sekcji realizuje różnorodne projekty, między innymi: badania, publikacje, działania popularyzatorskie i promocyjne, konferencje, spotkania z ekspertami i pokazy filmowe. Koło Naukowe Studentów Socjologii stanowi zarazem forum wymiany poglądów oraz spełnia ważną rolę integrującą społeczność studentów i studentek Instytutu Socjologii. KNSS UJ jest wydawcą „Palimpsestu. Czasopisma Socjologicznego” (www.palimpsest.socjologia.uj.edu.pl) oraz portalu Krytyka.ORG (www.krytyka.org). Zachęcamy do czytania „Palimpsestu” i „Krytyki” oraz do publikowania na naszych łamach. Opiekunem Koła Naukowego jest dr hab. Andrzej Bukowski. [email protected] 26 3.5 ORGANIZACJA ZAJĘĆ NA POSZCZEGÓLNYCH FORMACH STUDIÓW 3.5.1. Studia stacjonarne pierwszego stopnia – licencjackie (trzyletnie) drugiego stopnia – magisterskie (dwuletnie) Zajęcia na studiach stacjonarnych odbywają się od poniedziałku do piątku. Niektóre zajęcia (wyjazdy studyjne, zajęcia badawcze) mogą odbywać się w weekendy oraz podczas wakacji. Harmonogram zajęć na studiach stacjonarnych jest ogłaszany na stronach internetowych Instytutu Socjologii oraz w systemie USOS. Cechą studiowania w Instytucie Socjologii UJ jest możliwość wyboru części kursów według własnych zainteresowań i preferencji. Im wyższy stopień i im starszy rok studiów, tym szerszy wybór. Studenci studiów stacjonarnych magisterskich II stopnia (od I roku) mogą w roku akademickim 2012/2013 realizować specjalność pracy socjalnej lub/i jedną ze ścieżek specjalizacyjnych: antropologia społeczna i badanie wielokulturowości badania społeczne i analiza danych komunikowanie społeczne socjologia sfery publicznej społeczno-kulturowa tożsamość płci (gender studies) Wybór specjalności lub specjalizacji jest wyborem zestawu przedmiotów do studiowania. W skład programu specjalności i specjalizacji nie wchodzą proseminaria i seminaria magisterskie, które studenci wybierają oddzielnie. Poszczególne przedmioty wchodzące w skład specjalności lub specjalizacji mogą być wybierane przez studentów nierealizujących specjalności lub specjalizacji w miarę wolnych miejsc. Pierwszeństwo w zapisie na te przedmioty mają studenci 27 specjalności i poszczególnych specjalizacji. Studenci realizujący ścieżkę specjalności bądź specjalizacji szczegółowe zasady studiowania uzgadniają z odpowiednim kierownikiem. Zrealizowanie specjalności pracy socjalnej jest wpisywane na dyplomie ukończenia studiów i w suplemencie dyplomu, zawierającym listę ukończonych przedmiotów. Zrealizowanie specjalizacji wpisywane jest w suplemencie dyplomu. 3.5.2. Studia niestacjonarne (zaoczne) drugiego stopnia – magisterskie (dwuletnie) o specjalności pracy socjalnej Zajęcia na studiach niestacjonarnych zaocznych odbywają się w trybie zjazdów sobotnio-niedzielnych. Harmonogram zajęć na studiach niestacjonarnych zaocznych jest ogłaszany na stronach internetowych Instytutu Socjologii oraz w systemie USOS przed rozpoczęciem każdego semestru. 3.5.3. Studia doktoranckie (czteroletnie) Studia doktoranckie prowadzone są na Wydziale Filozoficznym a realizowane w Instytucie Socjologii. Doktoranci i doktorantki uczestniczą w organizowanych dla nich seminariach, w zebraniach naukowych Instytutu, Zakładów i Polskiego Towarzystwa Socjologicznego. Uczęszczają tez na wybrane kursy z oferty Instytutu Socjologii i innych jednostek Wydziału. 28 3.6. STUDIA W INSTYTUCIE SOCJOLOGII 3.6.1. Studia pierwszego stopnia (licencjackie) – stacjonarne Studenci studiów pierwszego stopnia zdobywają szeroką wiedzę akademicką dotyczącą zjawisk i procesów społecznych, nabywają umiejętności analizy i badania różnych aspektów życia społecznego oraz komunikowania wyników tych badań i analiz różnym adresatom. Studia obejmują: (1) grupę przedmiotów teoretycznych: wprowadzenie do socjologii, historię socjologii, współczesne teorie socjologiczne, teorie zmiany społecznej, makrosocjologię, mikrosocjologię i antropologię społeczną; (2) grupę przedmiotów metodologicznych: źródła danych socjologicznych, metody empirycznych badań społecznych, zastosowanie komputerów w badaniach społecznych, metody jakościowe, metody ilościowe, statystyczną analizę danych, analizę danych zastanych, przygotowanie i realizację empirycznego projektu badawczego; (3) grupę ogólnych przedmiotów humanistycznych i społecznych: filozofię, logikę, ekonomię, psychologię społeczną; (4) grupę przedmiotów dotyczących ważnych aspektów współczesności: procesów ludnościowych, modernizacji, globalizacji, przemian współczesnego społeczeństwa polskiego; (5) grupę przedmiotów kształcących i rozwijających umiejętności studiowania, pisania, prezentacji i negocjacji; (6) lektorat z języka angielskiego lub innego obcego; oraz (7) lektoria tekstów socjologicznych w językach obcych. Oprócz tego studenci wybierają inne przedmioty spośród wielu oferowanych w Instytucie, w tym kursy w językach obcych. Studia zaoczne natomiast uwzględniają zagadnienia socjologii stosowanej i pracy socjalnej oraz współczesnych interpretacji problemów społecznych, jak również metod ich rozwiązywania. Studia pierwszego stopnia kończą się przedłożeniem projektu badawczego oraz pisemnym egzaminem z zakresu podstawowych przedmiotów socjologicznych (historii socjologii, 29 współczesnych teorii socjologicznych, makrosocjologii i mikrosocjologii, metodologii badań socjologicznych) w przypadku studentów i studentek, którzy rozpoczęli studia przed rokiem akademickim 2012/13, a w przypadku studentów i studentek, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2012/13 – pracą dyplomową oraz pisemnym egzaminem z zakresu podstawowych przedmiotów socjologicznych. Absolwent studiów licencjackich może podjąć pracę w instytucjach publicznych, prywatnych i non profit. Jest przygotowany do podjęcia studiów drugiego stopnia (magisterskich). 30 Kursy kanoniczne obejmują następujące przedmioty: I ROK STUDIÓW Semestr I lp przedmioty koordynator/ka godziny wykłady ć/k/l/ sem ECTS 1 30 60 10 60 30 30 6 3 Ekonomia dr hab. Marek Kucia, prof. UJ dr hab. Miłowit Kuniński, prof. UJ dr Karolina Nessel 90 2 Wprowadzenie do socjologii Filozofia 30 30 4 Logika 30 30 3 5 Źródła danych socjologicznych Orientacja, metodyka studiowania, ochrona własności intelektualnej, techniki pisania i prezentacji Wychowanie fizyczne Przedmiot(y) do wyboru* Łącznie dr Barbara Woźniakowska dr Marcin Kocór 30 30 3 dr Marta SmagaczPoziemska 30 30 3 30 30 1 6 7 8 3 60 3 360 32 Semestr II lp przedmioty koordynator/ka godziny wykłady ć/k/l/ sem ECTS 1 Psychologia społeczna Historia socjologii dr Marcjanna Nóżka dr Krzysztof Matuszek dr Marcin Kocór 60 30 30 6 90 30 60 10 60 30 30 6 30 1 2 3 4 5 Metody empirycznych badań społecznych Wychowanie fizyczne Przedmiot(y) do wyboru* Łącznie 30 90 6 330 29 31 II ROK STUDIÓW Semestr I lp przedmioty koordynator/ka godziny wykłady ć/k/l/ sem ECTS 1 Podstawowe pojęcia antropologii społecznej Mikrosocjologia i procesy grupowe prof. dr hab. Maria Flis 60 30 30 7 dr Maria ŚwiątkiewiczMośny dr Magdalena Ślusarczyk 30 30 4 30 30 4 dr Agata Dziuban 75 45 8 dr Katarzyna Jasikowska 30 30 4 dr Marcin Kocór 30 30 3 60 90 60 2 5 2 3 4 5 6 7 8 Współczesne problemy społeczeństwa polskiego Metody jakościowe w badaniach społecznych Hospitacje organizacji społecznych** Zastosowanie komputerów w badaniach społecznych – obsługa pakietu IBM SPSS Statistics Język angielski Przedmioty do wyboru* Łącznie 30 405 37 Semestr II lp przedmioty koordynator/ka godziny wykłady ć/k/l/ sem ECTS 1 Wielkie struktury społeczne Wprowadzenie do statystycznej analizy danych Hospitacje organizacji społecznych** Język angielski Przedmioty do wyboru* Łącznie prof. dr hab. Krzysztof Gorlach dr Szymon Czarnik 90 30 60 10 60 30 30 6 dr Katarzyna Jasikowska 30 30 4 60 120 60 3 6 2 3 4 5 360 29 32 III ROK STUDIÓW Semestr I lp przedmioty koordynator/ka godziny wykłady ć/k/l/ sem ECTS 1 Socjologia zmian społecznych Socjologia ludności prof. dr hab. Piotr Sztompka prof. dr hab. Krystyna Slany dr hab. Andrzej Bukowski dr hab. Jacek Nowak 60 30 30 6 60 40 20 6 90 30 60 9 30 3 dr Szymon Czarnik 60 30 6 2 3 4 5 6 Współczesne teorie socjologiczne Przygotowanie i realizacja projektu badawczego (1) Metody ilościowe w badaniach społecznych Przedmioty do wyboru* Łącznie 30 30 30 2 330 32 Semestr II lp przedmioty koordynator/ka godziny 1 Etyczne problemy zawodu socjologa Repetytorium (przygotowanie do egzaminu dyplomowego) Przygotowanie i realizacja projektu badawczego (2) Przedmioty do wyboru* Łącznie dr Hubert Kaszyński 2 3 4 dr hab. Jacek Nowak wykłady ć/k/l/ sem ECTS 30 30 3 60 60 10 70 70 7 180 10 340 30 * Przedmioty do wyboru mogą być realizowane w dowolnym semestrze i na dowolnym roku studiów. Suma punktów ECTS uzyskanych w ciągu całego roku winna wynosić co najmniej 60. ** Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13. Kurs pozostaje nadal kursem kanonicznym i będzie realizowany w roku akademickim 2013/14. 33 Kursy do wyboru w roku akademickim 2012/13: ALFABETYCZNIE (wg nazwy kursu) Z PODZIAŁEM NA SEMESTRY Semestr I lp przedmiot koordynator/ ka godziny ECTS rok studiów 1 Anthropology of Cultural Pluralism dr Annamaria Orla-Bukowska 7 II-III 2 Business ethics 5 I-III 3 Polskie społeczeństwo konsumpcyjne aspiracje, osiągnięcia Socjologia migracji dr hab Riccardo Campa, prof. UJ prof. dr hab. Krystyna Romaniszyn lecture, 30h; seminar, 30h seminar, 30h konwersatorium, 30 godzin 3 III wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin wykład, 30 godzin 5 I-III 5 II-III 6 II-III 3 III laboratorium, 30 godzin warsztat, 30 godzin 2 I 3 I-III 4 dr Magdalena Ślusarczyk 5 Socjologia władzy prof. dr hab. Hieronim Kubiak 6 Świat poza miastem dr Piotr Nowak 7 Tam gdzie rodzi się społeczeństwo: Socjologiczne teorie ruchów społecznych prof. dr hab. Krzysztof Gorlach 8 Technologie informacyjne Text mining w kulturze i biznesie dr Aleksandra Wagner dr Annamaria Orla-Bukowska 9 34 Semestr II lp przedmiot koordynator/ ka godziny ECTS rok studiów 1 Kultura i media dr Małgorzata BoguniaBorowska 6 I-III 2 Migracje zagraniczne Polaków wczoraj, dziś i jutro? Płeć – kultura – społeczeństwo prof. dr hab. Krystyna Romaniszyn wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin konwersatorium, 30 godzin 3 III 7 I-III Podstawy komunikacji interpersonalnej Socjologia masowego komunikowania dr Marcjanna Nóżka wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin konwersatorium, 30 godzin 3 I-III wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin wykład, 30 godzin 6 I-III 6 I-III 5 II-III 3 I-III 3 4 5 dr Beata Kowalska dr Aleksandra Wagner 6 Socjologia miasta dr Marta SmagaczPoziemska 7 Socjologia polityki dr Paulina Sekuła 8 Socjologia problemów społecznych i dewiacji dr hab. Lucjan Miś, prof. UJ 9 Socjologia religii prof. dr hab. Irena Borowik wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin 6 I-III 10 Socjologia rodzin(y) prof. dr hab. Krystyna Slany wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 6 II-III 35 11 Socjologia sportu dr Piotr Nowak 12 Socjologia wychowania dr hab. Marian Niezgoda, prof. UJ 13 Warsztaty telewizyjne dr Małgorzata BoguniaBorowska 30 godzin wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 15 godzin wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin ćwiczenia, 30 godzin 4 II-III 6 I-III 3 I-III Obozy naukowo-badawcze lp. obóz koordynator/ka godziny ECTS Semestr 1 Badania jakościowe w praktyce III dr Grzegorz Bryda 60 6 2 Diagnoza funkcjonowania polskiego wymiaru sprawiedliwości. Monitoring sądów rejonowych Ludzie w przestrzeni przestrzeń dla ludzi. Badanie i projektowanie przestrzeni dospołecznych na przykładzie Instytutu Socjologii UJ Obóz badawczy: O miłości między Innymi w PRL-u. Zbadanie sytuacji społecznej gejów, lesbijek i osób biseksualnych w okresie PRL Rola mediów w procesie deliberacji- analiza treści przekazów medialnych dr Kaja Gadowska 45 5 I – II (II stopień) I Dr Marta SmagaczPoziemska, Dr Marcjanna Nóżka 60 6 II dr Marta Warat, mgr Justyna Struzik, mgr Ewelina Ciaputa 60 6 I dr Aleksandra Wagner, dr Maria Świątkiewicz-Mośny 20 3 II 5 3 4 36 3.6.2. Studia stacjonarne drugiego stopnia (magisterskie) Studenci i studentki stacjonarnych studiów drugiego stopnia określają i realizują własny profil zaawansowanego kształcenia socjologicznego, wybierając albo dowolne przedmioty z oferty Instytutu Socjologii UJ, bądź jeden z sześciu bloków przedmiotów: (1) specjalność „Socjologia – praca socjalna”, (2) specjalizację „Antropologia społeczna i problemy wielokulturowości”, (3) specjalizację „Badania społeczne i analiza danych”, (4) specjalizację „Społeczno-kulturowa tożsamość płci”, (5) specjalizację „Komunikowanie społeczne”, (6) specjalizację „Socjologia sfery publicznej”. Na studia drugiego stopnia składają się również zaawansowane kursy teorii socjologicznych, metodologii, technik komputerowej analizy danych i badań ewaluacyjnych. Kursy filozofii, logiki i metodologii ogólnej oferowane są dla studentów, którzy nie zaliczyli ich na studiach pierwszego stopnia. Studenci i studentki studiów drugiego stopnia mogą uczęszczać na lektoria tekstów socjologicznych oraz zajęcia kursowe w językach obcych. W pierwszym semestrze pierwszego roku studenci i studentki uczestniczą w proseminarium oraz w wybranym przez siebie jednym seminarium tematycznym, a od drugiego semestru pierwszego roku – w wybranym seminarium magisterskim, które trwa trzy semestry. Studenci studiów drugiego stopnia, zwłaszcza ci, którzy ukończyli inne niż socjologiczne studia pierwszego stopnia, mogą uzupełniać wiedzę socjologiczną, uczęszczając na wykłady prowadzone na studiach licencjackich. Studia drugiego stopnia kończą się napisaniem i przedłożeniem pracy magisterskiej oraz ustnym egzaminem magisterskim. Absolwent studiów drugiego stopnia jest przygotowany do samodzielnej realizacji badań społecznych oraz analizy i interpretacji wyników tych badań oraz danych zastanych w oparciu o teoretyczny dorobek socjologii. Jest przygotowany do podjęcia pracy we wszelkich rodzajach instytucji życia zbiorowego – w sektorze prywatnym, publicznym i w organizacjach pozarządowych. Absolwent studiów drugiego 37 stopnia jest przygotowany do podjęcia studiów trzeciego stopnia (doktoranckich). Kursy kanoniczne obejmują następujące przedmioty: I ROK STUDIÓW Semestr I lp. przedmioty koordynator/ka godziny wykłady ć/k/l/ sem ECTS 1 Zaawansowane problemy makrosocjologii Współczesne teorie antropologiczne Statystyczna analiza danych Seminarium tematyczne *Od modernizacji do globalizacji / Przedmiot do wyboru *Filozofia / Przedmiot do wyboru *Logika / Przedmiot do wyboru Łącznie prof. dr hab. Krzysztof Gorlach dr hab. Marcin Lubaś dr Marcin Kocór 60 30 30 6 30 30 2 3 4 5 7 8 3 45 45 5 30 30 3 dr Beata Kowalska 30 30 dr hab. Miłowit Kuniński, prof.UJ dr Barbara Woźniakowska 60 30 30 3 30 6 30 3 285 29 Semestr II lp. 1 2 3 4 6 przedmioty koordynator/ka godziny wykłady ć/k/l/ sem ECTS Teorie socjologiczne wobec wyzwań współczesności Procedura badań ewaluacyjnych** Seminarium magisterskie *Metodologia nauk społecznych / Przedmiot do wyboru Proseminarium prof. dr hab. Grażyna Skąpska dr Katarzyna Ornacka 60 30 30 6 60 30 30 6 30 3 30 7 15 2 Przedmioty do wyboru Łącznie 30 dr hab. Riccardo Campa, prof. UJ 60 dr Katarzyna Zielińska 15 30 120 345 11 35 38 II ROK STUDIÓW Semestr I lp. przedmioty 1 Seminarium magisterskie 2 Przedmioty do wyboru*** Łącznie godziny wykłady 30 130 160 ć/k/l/sem ECTS 30 15 15 30 ć/k/l/sem ECTS 30 15 15 30 Semestr II lp. przedmioty 1 Seminarium magisterskie 2 Przedmioty do wyboru*** Łącznie godziny 30 130 160 wykłady *W przypadku wcześniejszego zaliczenia przedmiotów tej treści student zobowiązany jest wybrać „Przedmiot do wyboru”. ** Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13. Kurs pozostaje nadal kursem kanonicznym i będzie realizowany w roku akademickim 2013/14. *** Przedmioty do wyboru mogą być realizowane w dowolnym semestrze i na dowolnym roku studiów. Suma punktów ECTS uzyskanych w ciągu całego roku winna wynosić co najmniej 60. 39 Kursy do wyboru w roku akademickim 2012/13: ALFABETYCZNIE (wg nazwy kursu) Z PODZIAŁEM NA SEMESTRY Seminarium tematyczne lp. Seminarium tematyczne Prowadzący/a godziny ECTS 1 Analiza polityk publicznych uwzględniających starzenie się społeczeństwa Ewolucja światowych finansów Komunikowanie w zmieniającym się świecie Polskie drogi do dobrobytu dr Jolanta Perek-Białas seminarium, 30 godzin 3 dr hab. Wiesław Gumuła, prof. UJ dr Maria ŚwiątkiewiczMośny prof. dr hab. Krystyna Romaniszyn dr Grażyna Kubica Heller seminarium, 30 godzin seminarium, 30 godzin 3 seminarium, 30 godzin 3 seminarium, 30 godzin 3 dr Hubert Kaszyński seminarium, 30 godzin 3 dr Kaja Gadowska seminarium, 30 godzin 3 dr Aleksandra Wagner dr hab. Marian Niezgoda, prof. UJ seminarium, 30 godzin seminarium, 30 godzin 3 2 3 4 5 6 7 8 9 Refleksyjność literackość wizualność w naukach społecznych Seminarium o psychozie (społeczne aspekty zaburzeń psychotycznych) Sfera publiczna i prywatna i ich dysfunkcje Socjologia przyszłości Współczesne społeczeństwo jako przedmiot analizy socjologicznej 3 3 40 Seminarium magisterskie (I rok) lp. Seminarium magisterskie Prowadzący/a godziny 1 Aktorzy i instytucje rozwoju lokalnego i regionalnego Badania marketingowe, zachowania konsumentów Czynniki zmiany społecznej: konsumpcja-migracjeglobalizacja Gospodarka i finanse w perspektywie socjologicznej Granice społeczne i wielokulturowość w perspektywie porównawczej Metody jakościowe i ich zastosowanie Nowe paradygmaty badań zjawisk i procesów społecznych: migracje, małżeństwo i rodzina, alternatywne style życia Ruchy i struktury społeczne i polityczne dr hab. Andrzej Bukowski seminarium, 30 godzin 3 dr hab. Adam Sagan, prof. UE seminarium, 30 godzin 3 prof. dr hab. Krystyna Romaniszyn seminarium, 30 godzin 3 dr hab. Wiesław Gumuła, prof. UJ dr hab. Marcin Lubaś seminarium, 30 godzin 3 seminarium, 30 godzin 3 dr Barbara Worek prof. dr hab. Krystyna Slany seminarium, 30 godzin seminarium, 30 godzin 3 prof. dr hab. Krzysztof Gorlach prof. dr hab. Irena Borowik seminarium, 30 godzin 3 seminarium, 30 godzin 3 dr hab. Marian Niezgoda, prof. UJ seminarium, 30 godzin 3 Prof. dr hab. Grażyna Skąpska seminarium, 30 godzin 3 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Tożsamość - religia – biografia w nowoczesności i ponowoczesności : ciągłość i zmiana Współczesne społeczeństwo jako przedmiot analizy socjologicznej: społeczeństwo medialne i informacyjne Współczesne teorie socjologiczne w analizie sfery publicznej ECTS 3 41 12 Zróżnicowanie kulturowe i procesy tożsamościowe dr hab. Jacek Nowak seminarium, 30 godzin 3 Seminarium magisterskie (II rok) lp. 1 2 3 4 5 6 7 8 Seminarium magisterskie Badania marketingowe, zachowania konsumentów Granice społeczne i wielokulturowość w perspektywie porównawczej Ilościowe badanie zjawisk społecznych Instytucje sfery publicznej: wymiar lokalny i regionalny Metody jakościowe i ich zastosowanie Nowe paradygmaty badań zjawisk i procesów społecznych: migracje, małżeństwo i rodzina, alternatywne style życia Problemy społeczne, studia miejskie i perspektywa socjologii stosowanej: zjawiska, badania, interpretacje, zastosowania Społeczne znaczenie finansów Prowadzący/a formuła ECTS dr hab. Adam Sagan, prof. UE dr hab. Marcin Lubaś seminarium, 60 godzin/rok 30/ rok seminarium, 60 godzin/rok 30/ Rok dr Marcin Kocór, dr Szymon Czarnik dr hab. Andrzej Bukowski dr Marcin Kocór, dr Szymon Czarnik (I semestr) dr Barbara Worek (II semestr) prof. dr hab. Krystyna Slany seminarium, 60 godzin/rok 30/ rok seminarium, 60 godzin/rok 30/ rok seminarium, 60 godzin/rok 30/ rok seminarium, 60 godzin/rok 30/ rok dr hab. Lucjan Miś, prof. UJ (zastępstwo za prof. dr hab. Krzysztofa Frysztackiego) dr hab. Wiesław Gumuła, prof. UJ seminarium, 60 godzin/rok 30/ rok seminarium, 60 godzin/rok 30/ rok 42 9 10 11 Tożsamość - religia – biografia w nowoczesności i ponowoczesności: ciągłość i zmiana Współczesne społeczeństwo jako przedmiot analizy socjologicznej Współczesne teorie socjologiczne - analiza krytyczna i empiryczne zastosowanie prof. dr hab. Irena Borowik seminarium, 60 godzin/rok 30/ rok dr hab. Marian Niezgoda, prof. UJ seminarium, 60 godzin/rok 30/ rok prof. dr hab. Grażyna Skąpska seminarium, 60 godzin/rok 30/ rok 43 Kursy do wyboru w roku akademickim 2012/13: ALFABETYCZNIE (wg nazwy kursu) Z PODZIAŁEM NA SEMESTRY Semestr I lp. przedmiot Koordynator/ ka godziny ECTS rok studiów 1 Analiza rynku i zachowań konsumenta Antropologia ciała dr hab. Adam Sagan, prof. UE wykład, 30 godzin 2 II dr Ewa Kopczyńska dr Ewa Kopczyńska dr Grzegorz Bryda konwersatorium, 30 godzin konwersatorium, 30 godzin konwersatorium, 30 godzin 5 I-II 5 I-II 3 I-II dr Grzegorz Bryda dr Jolanta Perek-Białas konwersatorium, 15 godzin wykład, 15 godzin; laboratorium, 15 godzin lecture, 30 h; seminar, 30 h konwersatorium, 30 godzin 2 I-II 5 I-II 7 I-II 4 I-II konwersatorium, 30 godzin 4 I-II konwersatorium, 30 godzin 3 I laboratorium, 20 godzin konwersatorium, 30 godzin 2 I 5 I-II 2 3 4 5 6 Antropologia jedzenia Badania jakościowe w praktyce I (Warsztaty z badań i analiz jakościowych) Badania opinii publicznej Dobór próby w badaniach społecznych 7 Gender and Law prof. dr hab. Grażyna Skąpska 8 Klasyczne teorie antropologiczne dr Grażyna Kubica-Heller 9 Komunikacja a rozwój społeczny 10 Konsumpcjonizm i jego badanie dr hab. Marian Niezgoda, prof. UJ prof. dr hab. Krystyna Romaniszyn dr Aleksandra Wagner dr Paulina Polak 11 Kultura gestu i słowa 12 Kultura polityczna w ujęciu socjologicznym 44 13 Liberalism and Its Critics 14 Marginalność i marginalizacja społeczna 5 I-II dr Marcjanna Nóżka seminar, 30 h konwersatorium 30 godzin 4 I-II Metoda biograficzna i historia mówiona Metody i techniki badań marketingowych dr Grażyna Kubica-Heller konwersatorium, 30 godzin 4 I-II dr Seweryn Krupnik 6 I-II 17 Nowa Przestrzeń. Miejsce w mieście: „po – Mosty Marzeń” dr Marcjanna Nóżka, dr Marta SmagaczPoziemska wykład, 15 godzin; ćwiczenia, 45 godzin Warsztaty z elementami wykładowymi, 30 godzin; praca w interdyscyplinar nych zespołach, 30 godzin 6 I-II 18 Polish Society through Documentary Film and Ethnography PR w praktyce dr Grażyna Kubica-Heller seminar, 30 h 5 I-II dr Aleksandra Wagner dr Paulina Sekuła dr Szymon Czarnik prof. dr hab. Piotr Sztompka dr hab Riccardo Campa, prof. UJ dr Małgorzata BoguniaBorowska konwersatorium, 40 godzin konwersatorium, 30 godzin seminar, 30 h lecture, 30 h seminar, 30 h 4 II 3 I-II 4 I-II 4 I-II 5 I-II wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin wykład, 30 godzin 5 I-II 3 I-II 15 16 19 20 21 22 23 Przywództwo w sferze publicznej Reading Homans Social Capital and Trust Sociology of organized crime 24 Socjologia filmu 25 Socjologia finansów. Część I dr Daria Łucka dr hab. Wiesław Gumuła, prof. UJ 45 26 Socjologia kultury 27 Socjologia obrazu 28 Socjologia płci 29 Socjologia prawa 30 Socjologia wizualna 31 Trening komunikacji interpersonalnej Wykorzystanie programów komputerowych w badaniu opinii publicznej (IBM SPSS) Zaawansowana Wielowymiarowa Analiza Danych 32 33 dr Agata Dziuban dr Agata Dziuban prof. dr hab. Krystyna Slany konwersatorium, 45 godzin warsztat, 15 godzin wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin wykład, 30 godzin 5 I-II 2 I-II 6 I-II 3 I-II 4 I dr Marcjanna Nóżka wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin konwersatorium, 30 godzin 3 I-II dr Grzegorz Bryda laboratorium, 15 godzin 2 I-II dr hab. Jarosław Górniak, prof. UJ wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin 6 II prof. dra hab. Grażyna Skąpska prof. dr hab. Piotr Sztompka Semestr II lp. przedmiot Koordynator/ ka godziny ECTS Rok studiów 1 Analiza danych jakościowych dr Barbara Worek 6 I-II 2 Antropologia Europy PołudniowoWschodniej Antropologia Internetu dr hab. Marcin Lubaś wykład, 15 godzin; ćwiczenia, 45 godzin konwersatorium, 30 godzin 4 I dr Agata Dziuban konwersatorium, 30 godzin 3 I-II 3 46 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Antropologia wizualna (fotografia i film dokumentalny) Autoprezentacja Badania jakościowe w praktyce II (Warsztaty z badań i analiz jakościowych) Bezpieczeństwo żywnościowe Data mining Gender i seksualność w antropologii Holokaust z perspektywy socjologicznej Introduction to Sociology Is God dead? Religion and spirituality in contemporary society Komunikowanie międzykulturowe dr Grażyna Kubica-Heller dr Maria ŚwiątkiewiczMośny dr Grzegorz Bryda dr Piotr Nowak Mgr Janusz Wachnicki dr Grażyna Kubica-Heller dr hab. Marek Kucia, prof. UJ dr Daria Łucka dr Katarzyna Zielińska dr Maria ŚwiątkiewiczMośny 14 Komunikowanie w dr Aleksandra edukacji Wagner 15 Komunikowanie w dr Maria społeczności Świątkiewiczlokalnej Mośny 16 Kryzys finansowy dr hab. w dyskursie Wiesław medialnym Gumuła, prof. UJ 18 Modelowanie dr hab. Adam strukturalne Sagan, prof. UE konwersatorium, 30 godzin; warsztaty, 30 godzin warsztaty, 10 godzin 6 I-II 1 I-II laboratorium, 45 godzin 4 I-II konwersatorium, 30 godzin konwersatorium, 30 godzin konwersatorium, 30 godzin 4 I-II 3 II 4 I-II Seminarium, 30 godzin; wyjazd studyjny seminar, 30h seminar, 30 h 5 I-II 5 I-II 6 I-II konwersatorium, 30 godzin 4 I-II konwersatorium, 15 godzin konwersatorium, 15 godzin 3 II 3 I-II konwersatorium, 30 godzin 3 I-II wykład, 15 godzin; ćwiczenia, 15 godzin 4 II 47 19 Od religijności do duchowości. Pluralizm religijny w Polsce? Płeć w mass mediach prof. dr hab. Irena Borowik warsztaty, 60 godzin 6 I-II dr Małgorzata BoguniaBorowska 6 I-II 21 Ponowoczesna era migracji 3 I 22 Praktyki tożsamościowe w późnej nowoczesności prof. dr hab. Krystyna Romaniszyn dr Agata Dziuban wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin konwersatorium, 30 godzin konwersatorium, 30 godzin 3 I-II 23 Prawo prasowe i autorskie Przedsiębiorczość i ekonomia społeczna mgr Jakub Chwalba dr Hubert Kaszyński 2 I 3 I-II Racism and nacionalism in the contemporary world Reading Anthropology Between the Lines dr Annamaria Orla-Bukowska konwersatorium, 15 godzin wykład, 15 godzin; ćwiczenia, 15 godzin seminar, 30 h 4 I-II dr Annamaria Orla-Bukowska seminar, 30 h 4 I 27 Skalowanie w badaniach społecznych i marketingowych dr hab. Adam Sagan, prof. UE wykład, 30 godzin 3 II 28 Sociology and psychology of terrorism seminar, 30 h 5 I-II 29 Socjologia finansów. Część II. wykład, 30 godzin 3 I-II 30 Socjologia zdrowia psychicznego dr hab. Riccardo Campa, prof. UJ dr hab. Wiesław Gumuła, prof. UJ dr Hubert Kaszyński wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin 5 I-II 20 24 25 26 48 31 Statystyczna analiza danych zastanych dr Jolanta Perek-Białas 32 Teoria gier jako narzędzie analizy socjologicznej Text mining: teksty i zdjęcia Wprowadzenie do wielowymiarowej analizy danych dr Szymon Czarnik 33 34 35 36 Wstęp do językoznawstwa i socjologii języka Zawód dziennikarz dr Annamaria Orla-Bukowska dr hab. Jarosław Górniak, prof. UJ dr Małgorzata Majewska dr Aleksandra Wagner, mgr Rafał Romanowski wykład, 15 godzin; laboratorium, 30 godzin wykładkonwersatorium, 30 godzin warsztat, 30 godzin wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin wykład, 30 godzin 5 I-II 4 I 6 I 3 I-II warsztaty, 15 godzin 2 II 49 3.6.3. Studia niestacjonarne zaoczne drugiego stopnia (magisterskie) o specjalności pracy socjalnej Celem kształcenia na niestacjonarnych studiach socjologicznych II stopnia o specjalności pracy socjalnej jest przygotowanie wysokokwalifikowanych profesjonalistów zdolnych do podjęcia pracy w dziedzinie szeroko rozumianej organizacji i zarządzania placówkami pomocowymi oraz w zakresie bezpośredniej pomocy osobom, rodzinom, grupom i środowiskom znajdującym się w trudnych sytuacjach życiowych, których nie są w stanie o własnych siłach rozwiązać. Absolwenci tych studiów powinni posiadać kompetencje w zakresie bezpośredniej i pośredniej pracy socjalnej, a w szczególności w zakresie pobudzania działań samopomocowych u osób, grup i środowisk społecznych, kierowania służbami społecznymi i projektowania społecznego oraz inspirowania zmian społecznych, inicjowania nowych form pomocy oraz powoływania instytucji świadczących pomoc - zwłaszcza w najbliższym środowisku społecznym. Absolwenci studiów uzyskują uprawnienia do wykonywania zawodu pracownika socjalnego we wszystkich typach placówek pomocowych. 50 3.6.4. Studia doktoranckie Studia doktoranckie na Wydziale Filozoficznym pomyślane są jako trzeci stopień kształcenia (licencjat, magisterium, doktorat). Studia te sprzyjają zdobywaniu wysoko kwalifikowanej wiedzy w ramach wąskich specjalności pozostających w relacji z tematami rozpraw doktorskich. III stopień studiów wymaga ponadto pogłębionej wiedzy o charakterze ogólnym z zakresu obszaru nauk społecznych i humanistycznych uwzględniającej najnowsze osiągnięcia naukowe. Studia polegają na połączeniu systemu indywidualnej i grupowej pracy z promotorem z wykładami i seminariami przewidzianymi dla doktorantów i doktorantek. Warunkiem zaliczenia poszczególnych lat studiów jest: a) I rok - zaliczenie zajęć z bloku A1, uzyskanie min. 10 pkt. ECTS, w tym co najmniej 1 pkt. z tytułu praktyk dydaktycznych; b) II rok - uzyskanie ogółem od początku studiów min. 20 pkt. ECTS, w tym co najmniej 2 pkt. z tytułu praktyk dydaktycznych; c) III rok - uzyskanie ogółem od początku studiów min. 30 pkt. ECTS, w tym co najmniej 3 pkt. z tytułu praktyk dydaktycznych; otwarty przewód doktorski; d) IV rok - uzyskanie ogółem od początku studiów min. 45 pkt. ECTS, w tym co najmniej 4 pkt. z tytułu praktyk dydaktycznych, uzyskanie stopnia doktora nauk społecznych. Zasady dotyczące programu studiów doktoranckich na Wydziale Filozoficznym określa uchwała Rady Wydziału Filozoficznego UJ z dnia 21.06.2012 (http://www.phils.uj.edu.pl/index.php/pl/studia_doktoranckie/z asady/). 51 Kursy oferowane w roku akademickim 2012/13: Semestr I lp. przedmiot Koordynator/ ka godziny ECTS Rok studiów 1 Heart of Society: Sociological Perspectives on Social Movements Od projektu do efektu. Warsztaty badań własnych Prezentacje prof. dr hab. Krzysztof Gorlach seminar, 30h 5 I-IV prof. dr hab. Irena Borowik prof. dr hab. Irena Borowik dr hab. Marek Kucia, prof. UJ prof. dr hab. Janusz Mucha warsztaty, 30 godzin 4 I prezentacje, 30 godzin 4 II konwersatori um, 30 godzin seminarium i wykład, 30 godzin 4 I-III 3 I-III 2 3 4 SztompkaBurawoy debate 5 Teoretyczny ogląd świata współczesnego. WTS II Semestr II lp. przedmiot Koordynator/ ka godziny ECTS Rok studiów 1 Aktualne problemy socjologii. Różnorodność rodzin różnorodność w rodzinach w późnej nowoczesności Aktualne problemy socjologii. Socjologia wobec antynomii władzy prof. dr hab. Krystyna Slany konwersatorium, 15 godzin 2 I-III prof. dr hab. Hieronim Kubiak wykład, 15 godzin 2 I-III 2 52 3 Globalisation and Contention 4 Ponowoczesne społeczeństwo konsumpcyjne Socjologiczne interpretacje rzeczywistości społecznej (socjologia dla nie socjologów) Spojrzenie na metodę – perspektywa jakościowa 5 6 prof. dr hab. Krzysztof Gorlach prof. dr hab. Krystyna Romaniszyn dr hab. Marek Kucia, prof. UJ dr Barbara Worek seminar, 30 godzin 5 I-IV konwersatorium, 15 godzin seminarium, 30 godzin 2 II 4 I-III konwersatorium, 30 godzin 3 I-III 53 3.6.5. Program Erasmus no course lecturer form ECTS Semester 1 Anthropology of Cultural Pluralism I Business ethics lecture, 30 h; seminar, 30 h seminar, 30 h 7 2 5 I 3 Gender and law dr Annamaria OrlaBukowska dr hab Riccardo Campa, prof. UJ prof. dr hab. Grażyna Skąpska lecture, 30 h; seminar, 30 h seminar, 30h 7 I 5 I seminar, 30 h seminar, 30 h 5 I 5 I seminar, 30 h lecture, 30 h 4 I 4 I seminar, 30 h 5 I lecture, 20 h; field practices, 10 h 4 II seminar, 30 h 5 II 4 5 6 7 8 9 10 11 Heart of Society: prof. dr hab. Sociological Krzysztof Perspectives on Gorlach Social Movements Liberalism and Its dr Daria Critics Łucka Polish Society dr Grażyna through Kubica-Heller Documentary Film and Ethnography Reading Homans dr Szymon Czarnik Social Capital and prof. dr hab. Trust Piotr Sztompka Sociology of dr hab organized crime Riccardo Campa, prof. UJ Anthropology of dr hab. contemporary Marcin Lubaś Eastern Europe. Cultural practices of modernity in post-socialist settings Globalisation and prof. dr hab. Contention Krzysztof Gorlach 54 12 Introduction to Sociology: through Classic Theories and Beyond dr Daria Łucka seminar, 30 h 5 II 13 Is God dead? Religion and spirituality in contemporary society dr Katarzyna Zielińska seminar, 30 h 6 II 14 Racism and nacionalism seminar, 30 h 4 II 15 Reading Anthropology Between the Lines Sociology and psychology of terrorism dr Annamaria OrlaBukowska dr Annamaria OrlaBukowska dr hab Riccardo Campa, prof. UJ seminar, 30 h 4 II seminar, 30 h 5 II 16 55 3.6.6. Studia podyplomowe Studia podyplomowe są formą kształcenia inną niż studia wyższe i studia doktoranckie, przeznaczoną dla osób legitymujących się dyplomem ukończenia studiów wyższych, zarówno pierwszego jak i drugiego stopnia. W ciągu ostatnich lat cieszą się dużą popularnością. Informacje na temat studiów podyplomowych oferowanych w Instytucie Socjologii w roku akademickim 2012/13 zostaną uzupełnione na początku roku akademickiego. 56 4. OPISY SPECJALNOŚCI I SPECJALIZACJI 4.1. SPECJALNOŚĆ PRACY SOCJALNEJ Patronat naukowy nad specjalnością sprawuje prof. dr hab. Krzysztof Frysztacki, kierujący Zakładem Socjologii Stosowanej i Pracy Socjalnej. Specjalność Pracy Socjalnej będzie oferowana w roku akademickim 2012/13 tylko studentom i studentkom, którzy/re zaczęli specjalność w roku akademickim 2011/12 i zrealizowali przedmioty przewidziane w programie specjalności dla I roku. W ramach specjalności w roku 2012/13 oferowane będą tylko kursy przewidziane dla II roku. Studenci wybierający specjalność pracy socjalnej uzyskują wiedzę przede wszystkim z zakresu socjologii problemów społecznych i pracy socjalnej, która umożliwia im podjęcie działań badawczych i praktycznych w obszarze szeroko rozumianej interwencji i pomocy społecznej. W trakcie realizacji specjalności dyskutowane są zagadnienia: pobudzania inicjatyw samopomocowych u osób, grup i środowisk społecznych zagrożonych marginalizacją, kierowania służbami społecznymi, projektowania społecznego, inspirowania zmian społecznych, inicjowania nowych form pomocy oraz powoływania instytucji świadczących pomoc. Studenci wybierający specjalność pracy socjalnej realizują kursy z zakresu (i w trybie) studiów niestacjonarnych (dawnych zaocznych), w ramach których są zobowiązani do zaliczenia minimum 330 godzin zajęć dydaktycznych oraz 240 godzin praktyk. Kanon specjalności nie zwalnia z realizacji kanonu ogólnego, kierunkowego. Zaliczenie specjalności potwierdzone zostaje w dyplomie ukończenia studiów wpisem „magister socjologii o specjalności pracy socjalnej” oraz wykazanymi w suplemencie do dyplomu zajęciami dydaktycznymi oraz praktykami przygotowującymi do zawodu pracownika socjalnego, co 57 oznacza1 uzyskanie uprawnień zawodowych. Absolwent może podjąć pracę w instytucjach publicznych oraz organizacjach pozarządowych. WYKAZ PRZEDMIOTÓW I MINIMALNY WYMIAR ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH SPECJALNOŚCI PRACY SOCJALNEJ Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 1 PRZEDMIOTY Aksjologia pracy socjalnej Komunikacja interpersonalna w pracy socjalnej Podstawy wiedzy o rozwoju biopsychicznym człowieka w cyklu życia Elementy teorii organizacji i zarządzania Struktura i organizacja pomocy społecznej System prawny pomocy społecznej w Polsce – pomoc świadczona obywatelom polskim oraz cudzoziemcom Prawo rodzinne i opiekuńcze w Polsce, system świadczeń rodzinnych i postępowanie wobec dłużników alimentacyjnych Teoretyczne podstawy pracy socjalnej Metodyka pracy socjalnej Projekt socjalny Promocja zatrudnienia, instytucje rynku pracy i zatrudnienie socjalne – organizacja i podstawy prawne Działalność pożytku publicznego i wolontariat – podstawy prawne i charakterystyka socjologiczna Wspieranie zatrudnienia oraz rehabilitacja osób niepełnosprawnych – organizacja i podstawy prawne Organizowanie społeczności lokalnej oraz zasady funkcjonowania samorządu terytorialnego Superwizja pracy socjalnej RAZEM Liczba godzin zajęć 15 15 30 20 15 15 15 25 60 30 15 15 15 15 30 330 Zgodnie z postanowieniami Ustawy o pomocy społecznej z 12 marca 2004 oraz Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 stycznia 2008 r. w sprawie specjalności przygotowującej do zawodu pracownika socjalnego realizowanej w szkołach wyższych 58 4.2. ANTROPOLOGIA SPOŁECZNA I BADANIE WIELOKULTUROWOŚCI Program specjalizacji odpowiada na wyzwania generowane przez zjawiska globalizacji, wielokulturowości i migracji. Umiejętność interpretowania współczesnego świata społecznego i poruszania się w nim staje się coraz trudniejsza, wymaga wiedzy i odpowiednich narzędzi badawczych i analitycznych. Ukończenie specjalizacji „Antropologia społeczna i badanie wielokulturowości” zapewni uczestnikom zarówno szeroką perspektywę teoretyczną i elastyczność myślenia, jak i znajomość konkretnych zagadnień m.in. problemów współczesnych mniejszości kulturowych (w tym etnicznych i postmigracyjnych), zjawiska tradycji wynalezionej czy transnarodowości. Sprzeczności i konflikty wynikające z globalnych procesów kulturowych, ekonomicznych i politycznych rodzą szereg problemów społecznych, wchodzących w zakres działania administracji państwowej, samorządów, organizacji pozarządowych i innych instytucji. Kursy oferowane w ramach specjalizacji mają na celu przygotowanie do pełnienia ról społecznych związanych z diagnozowaniem i rozwiązywaniem tego rodzaju konfliktów, zarządzaniem wielokulturowością, prowadzeniem badań i projektów poświęconych charakterystycznym dla współczesności zjawiskom kulturowym. Celem specjalizacji jest wykształcenie umiejętności pozytywnego myślenia o odmienności kulturowej, przekroczenia etnocentryzmu, analizowania relacji mniejszość-większość, w tym relacji genderowych, prowadzenia analizy konsumpcjonizmu, stosunków międzyludzkich i komunikacji interpersonalnej, badań wszelkich form przekazu kulturowego (prasowego, audio-wizualnego, internetowego), prowadzenia badań terenowych i obserwacji uczestniczącej. Uczestnicy specjalizacji będą mogli korzystać z międzynarodowych kontaktów Zakładu Antropologii Społecznej przede wszystkim w ramach European Association of Social Anthropologists i jej studenckiego networku MASN. Studenci mogą rozwijać zainteresowania w Sekcji Antropologicznej Koła Naukowego oraz w Klubie Filmowego Dokumentu. Program ten 59 zapewni uczestnikom szerokie kompetencje umożliwiające podjęcie obowiązków w: administracji publicznej, mediach i korporacjach, organizacjach międzynarodowych, NGO i programach Unii Europejskiej, sektorze zarządzania zasobami ludzkimi. Zaliczenie specjalizacji jest możliwe po zgromadzeniu 40 punktów ECTS z kursów oferowanych w ramach specjalizacji, w tym obozu badawczego specjalizacji. Kursy oferowane w specjalizacji Semestr I: Antropologia ciała Antropologia Europy Południowo-Wschodniej Antropologia jedzenia Klasyczne teorie antropologiczne Metoda biograficzna i historia mówiona Polish Society through Documentary Film and Ethnography Refleksyjność - literackość - wizualność w naukach społecznych Semestr II: Anthropology of contemporary Eastern Europe. Cultural practices of modernity in post-socialist settings Antropologia wizualna Gender i seksualność w antropologii Granice społeczne i wielokulturowość w perspektywie porównawczej (seminarium mgr I rok i II rok) Procesy tożsamościowe grup społecznych (seminarium mgr I rok) Reading Anthropology Between the Lines 60 4.3. BADANIA SPOŁECZNE I ANALIZA DANYCH Specjalizacja Badania społeczne i analiza danych została utworzona w odpowiedzi na współczesne wymagania stawiane socjologom zorientowanym empirycznie. Wybierając kursy stanowiące kanon specjalizacji studenci poznają zaawansowane metody badań i analizy danych stosowane w biznesie i administracji publicznej. Absolwenci specjalizacji dysponują kompetencjami w zakresie projektowania badań, przygotowania narzędzi badawczych, gromadzenia i analizy danych oraz sporządzania raportów. Kursy są zorientowane praktycznie, dostarczając unikalnych kompetencji profesjonalnych. Warunkiem uczestnictwa w zajęciach specjalności jest zaliczenie w trakcie studiów I stopnia szeregu kursów metodologicznych: Metody empirycznych badań społecznych, Metody jakościowe w badaniach społecznych, Metody ilościowe w badaniach społecznych, Wprowadzenie do statystycznej analizy danych oraz kursu obsługi programu IBM SPSS Statistics lub wykazanie się praktyczną znajomością obsługi tego pakietu statystycznego. Osoby wybierające specjalizację „Badania społeczne i analiza danych” powinny też ukończyć przed innymi kursami analizy danych kurs: Statystyczna analiza danych, oferowany w semestrze zimowym w ramach kanonu ogólnego studiów II stopnia na kierunku Socjologia. Studenci wybierający specjalizację powinni zapisać się na listę uczestników specjalizacji, co stanowi deklarację zaliczenia kursów stanowiących jej kanon. Osoby zapisane na specjalizację mają zagwarantowane uczestnictwo w ćwiczeniach w przypadku liczby chętnych przekraczających liczbę miejsc. Uzyskają też odpowiedni wpis w suplemencie dyplomu ukończenia studiów. Poszczególne zajęcia można wybierać także nie zapisując się na specjalizację, jednak bez gwarancji przyjęcia. Należy pamiętać o kolejności realizacji kursów, gdyż uczestnictwo w kursach bardziej zaawansowanych zakłada znajomość materiału kursów poprzedzających. Studenci studiów I stopnia socjologii w UJ mogą realizować początkowe kursy analityczne specjalizacji po zaliczeniu Wstępu do statystycznej analizy danych i Metod empirycznych badań społecznych oraz Metod jakościowych badań społecznych w przypadku Analizy danych jakościowych 61 oraz Metod badań jakościowych i Metod ilościowych badań społecznych w przypadku kursów: Metody i techniki badań marketingowych, Projektowanie i realizacja badań sondażowych z wykorzystaniem PASW Data Collection oraz Warsztaty ewaluacyjne. Kurs Modelowanie strukturalne zmiennych jakościowych jest opcjonalnym, choć bardzo przydatnym warsztatem uzupełniającym kurs Zaawansowanej wielowymiarowej analizy danych, uczącym nowoczesnych technik analizy danych nominalnych i porządkowych, często spotykanych w badaniach społecznych. Specjalizacja została zaprojektowana tak, by student studiów II stopnia mógł zrealizować jej program w ciągu trzech semestrów, od II do IV, po zaliczeniu w pierwszym semestrze obowiązkowego dla wszystkich kursu Statystyczna analiza danych i ewentualnym uzupełnieniu znajomości pakietu SPSS. Studenci studiów I stopnia w Instytucie Socjologii UJ mogą część tego programu zrealizować jeszcze w ramach swoich studiów, zachowując omówione wyżej zasady następstwa kursów. Porządek studiowania w ramach specjalizacji prezentuje poniższy diagram: 62 Schemat realizacji kursów w ramach specjalizacji Badania społeczne i analiza danych Statystyczna analiza danych Analiza danych jakościowych Projektowanie i realizacja badań PASW Data Collection Warsztaty ewaluacyjne Metody i techniki badań marketingowych Wprowadzenie do wielowymiarowej analizy danych Dobór prób w badaniach społecznych Skalowanie w badaniach społecznych Zaawansowana wielowymiarowa analiza danych Modelowanie strukturalne Data mining Modelowanie strukturalne zmiennych jakościowych Statystyczna analiza danych zastanych 63 Program specjalizacji Pierwszy rok, semestr pierwszy 1. Analiza rynku i badania zachowań konsumentów, wykład 30 godz., ECTS 3. Prowadzący: dr hab. Adam Sagan, prof. AE. 2. Metody i techniki badań marketingowych, wykład 30 godz., ćwiczenia 30 godz., ECTS 6. Prowadzący: dr Seweryn Krupnik (wykład), mgr Maciej Koniewski (ćwiczenia). 3. Statystyczna analiza danych, laboratorium 45 godz., ECTS 5. Prowadzący: dr Szymon Czarnik, dr Marcin Kocór. Pierwszy rok, semestr drugi 1. Analiza danych jakościowych, wykład 15 godz., ćwiczenia 45 godz., ECTS 5. Prowadzący: dr Barbara Worek (wykład), mgr Joanna Cent, mgr Katarzyna Stec (ćwiczenia). 2. Wprowadzenie do wielowymiarowej analizy danych, wykład 30 godz., laboratorium 30 godz., ECTS 6. Prowadzący: dr hab. Jarosław Górniak, prof. UJ (wykład), dr Szymon Czarnik, dr Marcin Kocór (laboratorium). Drugi rok, semestr pierwszy 1. Zaawansowana wielowymiarowa analiza danych, wykład 30 godz., ćwiczenia 30 godz., ECTS 6. Prowadzący: dr hab. Jarosław Górniak, prof. UJ (wykład), mgr Zuzanna Drożdżak (ćwiczenia). 2. Statystyczna analiza danych zastanych, konwersatorium 30 godz., ECTS 3. Prowadzący: dr Jolanta Perek-Białas. Drugi rok, semestr drugi 1. Techniki skalowania w badaniach społecznych, wykład 30 godz., ECTS 3. Prowadzący: dr hab. Adam Sagan, prof. AE. 2. Data mining w badaniach społecznych, konwersatorium 30 godz., ECTS 3. Prowadzący: mgr Janusz Wachnicki. 3. Dobór prób w badaniach społecznych, wykład 15 godz., ćwiczenia 15 godz., ECTS 5. 64 Prowadzący: dr hab. Jarosław Górniak, prof. UJ (wykład), dr Jolanta Perek-Białas (ćwiczenia). 65 4.4. KOMUNIKOWANIE SPOŁECZNE Prowadzi Zakład Socjologii Instytut Socjologii UJ Komunikowania Społecznego, Specjalizacja daje studentom możliwość zdobycia wiedzy teoretycznej i praktycznej z zakresu komunikowania. Absolwent będzie przygotowany do rozumienia i wykorzystywania w praktyce komunikatów reklamowych, konstruowania strategii promocyjnych, zarządzania komunikacją w organizacji. Program studiów jest tak skomponowany, żeby absolwent mógł odnaleźć się na rynku pracy zarówno w zakresie realizacji zadań związanych z szeroko rozumianym marketingiem, jak i PR czy reklamą. Oferowane w ramach specjalizacji kursy adresowane są do przyszłych pracowników instytucji i agencji administracji samorządowej i państwowej, agencji reklamowych i public relations, ośrodków badań opinii publicznej i badań marketingowych, mediów, a także w wielu innych organizacji, dla których efektywności istotne jest dobre komunikowanie zarówno wewnętrzne, jak i zewnętrzne. Specjalizacja przewidziana jest do realizacji na studiach II stopnia. Pożądane jest by studenci wybierający tę specjalność opanowali obsługę komputera w stopniu podstawowym oraz socjologii masowego komunikowania. Program specjalizacji składa się z 3 poziomów: - poziom podstawowy, to kursy BAZOWE, inaczej kanoniczne (obowiązkowe dla wszystkich wybierających tą specjalizację), - poziom pierwszy: BADANIA I KOMUNIKACJA - kursy dotyczące metod i technik badawczych szczególnie przydatnych w badaniu komunikowania; WARSZTATY – warsztaty doskonalące umiejętności społeczne - poziom drugi składa się z 3 ścieżek tematycznych: KULTURA i MEDIA (dotyczących takich zagadnień jak : język, kultura, semiotyka, itp.), SPOŁECZEŃSTWO (poruszających tematy: sfera publiczna, lokalna, polityka), BIZNES (ze szczególnym 66 uwzględnieniem organizacji CSR, PR, marketing, negocjacje). Wybierając ścieżkę dydaktyczną student otrzyma pakiet wiedzy i umiejętności dotyczących danego obszaru tematycznego. Nie oznacza to jednak, że student nie ma prawa wybierać przedmiotów z różnych ścieżek dydaktycznych. Student, który wybrał specjalność komunikowanie społeczne zobowiązany jest do zdobycia 40 punktów ECTS z przedmiotów oferowanych w ramach specjalizacji, zaliczenia obozu badawczego (proponowany w ramach specjalizacji) oraz napisania pracy magisterskiej związanej z szeroko pojętym komunikowaniem społecznym. Tytuł kursu Prowadzący Konwersatorium 30 godz EC TS 4 Konwersatorium, 2 15 godzin Konwersatorium, 4 30 godzin Wykład, godzin KURSY BAZOWE Komunikacja a Dr hab. rozwój społeczny Marian Niezgoda, prof. UJ Prawo prasowe i Mgr Jakub autorskie Chwalba Komunikowanie Dr Maria międzykulturowe ŚwiątkiewiczMośny Wstęp do Dr językoznawstwa i Małgorzata socjologii języka Majewska Ilość godzin 30 3 67 105 12 Konwersatorium, 2 15 godzin Warsztaty, 15 2 godzin WARSZTATY Wykład, 30 6 godzin, ćwiczenia, 30 godzin Badania Dr Grzegorz Konwersatorium, 4 jakościowe w Bryda 30 godzin praktyce(Warsztaty z badań i analiz jakościowych) I Badania Dr Grzegorz Laboratorium 4 jakościowe w Bryda analityczne, 30 praktyce(Warsztaty godzin z badań i analiz jakościowych) II Badania Dr Grzegorz Obóz badawczy, 6 jakościowe w Bryda 60 godzin praktyce (Warsztaty z badań i analiz jakościowych) III SUMA: 225 26 Autoprezentacja Dr Maria Warsztaty, 10 1 Świątkiewicz- godzin Mośny Kultura gestu i Dr Warsztaty, 15 2 słowa Aleksandra godzin Wagner Warsztaty pisania: Dr Warsztaty, 15 2 kultura i stylistyka Aleksandra godzin języka Wagner SUMA 40 5 BADANIA I KOMUNIKACJA SUMA: Badania opinii Dr Grzegorz publicznej Bryda Wykorzystanie Dr Grzegorz programów Bryda komputerowych do badania opinii publicznej (SPSS) Metody badań Dr Barbara jakościowych Worek 68 Socjologia filmu Komunikowanie edukacji Konwersatorium, 3 15 godzin Wykład, 15 5 godzin, ćwiczenia, 15 godzin Konwersatorium, 3 15 godzin Warsztaty, godzin 40 4 Warsztaty, godzin 250 15 2 BIZNES w Dr Aleksandra Wagner PR w praktyce (w Dr biznesie, w Aleksandra kościele, w NGO) Wagner + ekspercie zewnętrzni Zawód dziennikarz Mgr Rafał Romanowski SUMA: Wykład, 30 6 godzin, ćwiczenia, 30 godzin Konwersatorium, 3 30 godzin I SPOŁECZEŃSTWO Komunikowanie społeczności lokalnej Media komunikowanie polityczne Dr Małgorzata BoguniaBorowska Dr Małgorzata BoguniaBorowska w Dr Maria ŚwiątkiewiczMośny i Dr Zbigniew Drąg MEDIA KULTURA Kultura i media 29 69 4.5. SOCJOLOGIA SFERY PUBLICZNEJ Specjalność socjologii sfery publicznej mogą wybierać studenci przyjęci na studia drugiego stopnia. Do jej ukończenia wymagane jest zgromadzenie przynajmniej 60 punktów ECTS w ramach kursów kanonicznych i fakultatywnych specjalności, co wiąże się z otrzymaniem wpisu w dyplomie magisterskim. Specjalność ta ma na celu kształcenie analityków funkcjonowania sfery publicznej dysponujących szeroką wiedzą o społecznych aspektach systemu władzy, polityki i społeczeństwa obywatelskiego oraz o patologiach sfery publicznej. W szczególności w ramach specjalności nacisk położony jest na najnowsze koncepcje i teorie związane z problematyką form władzy, kwestie współrządzenia (governance) i ekonomii społecznej. Absolwent znający problematykę funkcjonowania sfery publicznej, zorientowany w najnowszych koncepcjach teoretycznych jest przygotowany do pełnienia funkcji w administracji publicznej, samorządowej i w III sektorze, a także w instytucjach Unii Europejskiej. Absolwent będzie również posiadał umiejętności potrzebne do analizy sfery publicznej oraz do uczestnictwa w tworzeniu programów z dziedziny polityki społecznej, polityki prawa, polityki ekonomicznej, ich analizy oraz krytycznej ewaluacji. Semestr I SOCJOLOGIA SFERY PUBLICZNEJ; PATOLOGIE SFERY PUBLICZNEJ; WSPÓŁZARZĄDZANIE SPOŁECZNOŚCIAMI TERYTORIALNYMI W PERSPEKTYWIE SOCJOLOGICZNEJ; KULTURA POLITYCZNA W UJĘCIU SOCJOLOGICZNYM Semestr II REGIONY I REGIONALIZM W POLSCE I W EUROPIE. Ponadto w ramach specjalizacji oferowane są następujące kursy: KOMUNIKOWANIE W SFERZE PUBLICZNEJ; SOCJOLOGIA POLITYKI; SOCJOLOGIA PRAWA; SOCJOLOGIA WŁADZY 70 4.6. SPOŁECZNO-KULTUROWA TOŻSAMOŚĆ PŁCI (gender studies) Specjalizacja Społeczno-kulturowa tożsamość płci (Gender Studies) powstała w roku 2003 przy Zakładzie Badań Problemów Ludnościowych Instytutu Socjologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. W ramach tej specjalizacji studenci zapoznają się z obiektywnymi, wielowymiarowymi i interdyscyplinarnymi studiami nad płcią prowadzonymi w wymiarze biologicznym, antropologicznym, psychologicznym, społecznym, historycznym, prawnym, etycznym i filozoficznym. Według wielu koncepcji socjologicznych, filozoficznych, psychologicznych czy demograficznych lata 60-te XX wieku otwierają nowy etap rozwoju społeczeństw określanych jako np. ponowoczesne, postmodernizacyjne, epoki informacji. Pojawienie się tego nowego typu społeczeństw jest rezultatem daleko posuniętych przemian na płaszczyźnie a) technologiczno-informacyjnej (wiedza, nauka, postęp), b) ekonomicznej (dominacja nowych sektorów gospodarki: usług, nauki oraz informacji generujących m.in. masowy wzrost aktywności zawodowej kobiet), c) społecznej (nowe ruchy społeczne, rewolucja seksualna, nurty feministyczne, przeobrażenia w sferze małżeństwa i rodziny, przechodzenie od wspólnotowości do indywidualizmu), d) kulturowej (pojawienie się nowych wartości, norm, prądów i ideologii, globalizacji kulturowej kreujących m.in. ponowoczesną osobowość człowieka). Wspomniane przemiany powodują, iż właśnie od lat 60-tych intensyfikują się niemal na całym świecie badania interdyscyplinarne nad płcią, opisywaną jako Gender i rozumianą nie tylko jako fenomen biologiczny, ale przede wszystkim społeczno-kulturowy. Problematyka gender obecna jest w refleksji i badaniach podejmowanych przez socjologów, filozofów, antropologów, politologów, prawników, teologów, pedagogów czy filologów. Przez tysiące lat pisano o człowieku i jego naturze nie wnikając głęboko w wielowymiarową istotę płci. Współczesne badania pokazują wieloaspektowy fenomen egzystencji człowieka przez pryzmat obu płci. We współczesnej socjologii i psychologii niemal wszystkie badania uwzględniają taką cechę jak płeć (np. socjologia brytyjska jako pierwsza wprowadziła badania nad stratyfikacją społeczną, w których 71 uwzględniono dwie płcie). Zgodnie z zaleceniem np. Gender and Generation Programme Consortium Board Rady Europy we wszystkich badaniach demograficznych, socjologicznych, psychologicznych, kulturoznawczych aspekt gender winien być uwzględniany. Ta bezprecedensowa eksplozja badań prowadzi do wyłonienia się nie tylko centrów badawczych, ale powstania nowych kierunków studiów i specjalizacji, zarówno o charakterze licencjackim, magisterskim czy doktorskim. Nie będzie przesadą, jeżeli powiemy, iż dzisiaj gender studies są jedną z najbardziej płodnych dyscyplin naukowych, co wyraża się: a) w bogactwie literatury przedmiotu - tysiące publikacji naukowych rocznie; b) w masowym powstawaniu instytucji akademickich, państwowych i pozarządowych; c) ogromnym zainteresowaniem studentów tego rodzaju studiami; owocuje to ich kształceniem na wszystkich poziomach edukacji akademickiej. Pragniemy podkreślić, iż studia z problematyki genderowej istnieją na najsłynniejszych uniwersytetach świata. W Polsce studia genderowe działają m.in. na Uniwersytecie Warszawskim, Łódzkim, Poznańskim, Gdańskim czy Wrocławskim. Nasza specjalność przygotowuje do pracy w organizacjach pozarządowych, instytucjach publicznych - krajowych i międzynarodowych - które implementują polityki równościowe, walczą z wykluczeniem społecznym i nierównościami społecznymi. Zgodnie z wytycznymi UE instytucje publiczne powinny zatrudniać specjalistów od płci społeczno-kulturowej, zatem zostanie takim specjalistą jest możliwe po ukończeniu naszej specjalizacji. Zakład Badań Problemów Ludnościowych w ramach, którego prowadzona jest specjalizacja, oferuje możliwość udziału w prowadzonych badaniach, praktykach w organizacjach pozarządowych, m.in. feministycznych. Oferowane są możliwości wyjazdu do ośrodków naukowych zajmujących się gender i queer studies w ramach programu Erasmus. Prowadzimy także interdyscyplinarne studia podyplomowe „Społeczno-kulturowa tożsamość płci” przy współpracy z Centre for Gender Research przy Uniwersytecie w Oslo. 72 Możemy poszczycić się licznymi publikacjami naukowymi poświęconymi odzwierciedlającymi naszą tożsamość naukowobadawczą np. Gender w społeczeństwie polskim, Kalejdoskop genderowy, Gender: kobieta w kulturze i w społeczeństwie, Karuzela z mężczyznami, Migracje kobiet, Ponad granicami. Kobiety migracje obywatelstwo, Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego w ponowoczesnym świecie. Zaliczenie specjalizacji jest możliwe po zgromadzeniu 40 punktów ECTS z kursów oferowanych w ramach specjalizacji. Specjalizacja oferuje w kanonie seminarium magisterskie prowadzone przez prof. dr hab. Krystynę Slany. KURSY KANONICZNE Tytuł kursu Koordynatorka Liczba godzin ECTS Socjologia płci prof. dr hab. Krystyna Slany 6 Wprowadzenie do feminizmu* dr Beata Kowalska Płeć-kulturaspołeczeństwo dr Beata Kowalska Globalne i lokalne (de)konstrukcje seksualności* Płeć w mass mediach i filmie dr Katarzyna Zielińska wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin; projekt, 15 godzin Metody jakościowe w badaniach społecznych dr Małgorzata BoguniaBorowska dr Barbara Worek 7 7 7 6 8 *kursy zawieszone w roku akademickim 2012/13 73 KURSY DO WYBORU Tytuł kursu Koordynator/ka Liczba godzin Gender and law prof. dr hab. Grażyna Skąpska dr Grażyna Kubica-Heller lecture, 30 h; seminar, 30 h Gender i seksualność w antropologii Płeć a zmiana społeczna* Socjologia rodzin(y) dr Katarzyna Jasikowska prof. dr hab. Krystyna Slany ECTS konwersatorium, 30 godzin 4 konwersatorium, 15 godzin; ćwiczenia, 10 godzin; zajęcia terenowe, 5 godzin wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin 3 6 *kursy zawieszone w roku akademickim 2012/13 Powyższe kursy mogą być również wybierane przez studentów nierealizujących specjalności lub specjalizacje po uzgodnieniu z koordynatorem. 74 5. SZCZEGÓŁOWE OPISY KURSÓW ALFABETYCZNIE (wg nazwy kursu) WFz.IS-SDD016 Aktualne problemy socjologii. Różnorodność rodzin różnorodność w rodzinach w późnej nowoczesności Rodzaj studiów: III stopień Rok studiów: I-III Semestr: II Koordynator/ka: prof. dr hab. Krystyna Slany Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 15 godzin Liczba punktów ECTS: 2 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Przygotowanie projektu dotyczącego wybranego przez doktorantkę/doktoranta tematu dotyczącego różnorodności rodzin, życia w alternatywnych związkach (kohabitacja, LAT, singlowanie, związki jednopłciowe), intymności i seksualności, nowych praktyk rodzicielskich (nowe wzory i doświadczenia ojcostwa, nowe wzory i doświadczenia macierzyństwa), wykorzystywania technologii reprodukcyjnych. Przygotowanie recenzji wybranej książki polskiej lub zagranicznej odnoszącej się do wymienionych tematów. Opis kursu: Celem kursu jest ukazanie głębokich i dynamicznych przemian rodziny/rodzin w później nowoczesności z wyeksponowaniem nie tylko strukturalnych, ale przede wszystkim kulturowych ich uwarunkowań. Nacisk położony zostanie na procesualność, konstruowanie wielości i różnorodności alternatywnych stylów życia rodzinnego, znaczenia nowych form związków oraz relacji intymnych, partnerskich i rodzicielskich (nowe ojcostwo, nowe macierzyństwo i matkowanie). Nowy paradygmat strukturalnokulturowych zróżnicowań, perspektywa feministycznagenderowa otworzy dyskusję na temat represywności tradycji i inkluzywności/ambiwalencji („wszystkożerności” za: Zygmuntem Baumanem) ponowoczesności w uznawaniu oraz praktykowaniu wzorów i stylów życia rodzinnego . 75 WFz.IS-SDD015 Aktualne problemy socjologii. Socjologia wobec antynomii władzy Rodzaj studiów: III stopień Rok studiów: I-III Semestr: II Koordynator/ka: prof. dr hab. Hieronim Kubiak Formuła przedmiotu: Wykład, 15 godzin Liczba punktów ECTS: 2 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: zaliczenie na ocenę Opis kursu: Władza należy do kategorii najstarszych stosunków społecznych. Posiada swe specyficzne spełnienia zarówno w mikro-, jak i mezzo- oraz makrostrukturach społecznych. A jednak do dziś nie jest, jako fenomen, ani w pełni opisana ani wyjaśniona. Co więcej, choć efemeryczna – trwa. Ulega zmianom (także skokowym), a jednak kierunki zmian i ich skutki rzadko są do końca przewidywalne. Jej efektem stają się nie tylko systemy i instytucje, lecz również istotne cechy osobowości ludzkiej. Z reguły władzy towarzyszą, ze względu na nadużycia, negatywne konotacje. Zatem, jest władza chorobą endemiczną czy pragmatyczną koniecznością ? Kto ma rację: Alvin Toffler, twierdząc, że jesteśmy produktem władzy w stopniu większym, niż większość z nas sobie to wyobraża, czy Hannah Arendt, według której władza jest możliwością działania zdobywaną przez jednostki w ramach otaczających je systemów społecznych lub Michel Foucault, głoszący iż władza jest zawarta w dyskursie i jest kształtowana przez dyskurs? A może, po prostu, nie są to tylko alternatywne punkty widzenia, lecz także, w swoisty sposób, synkretyczne? Wykład – wykorzystując różne formy wizualizacji oraz analizy diachronicznej i synchronicznej – wprowadza w krąg najważniejszych teorii władzy, a jednocześnie, interpretując ich kategorie pojęciowe i paradygmaty, poszukuje wraz ze słuchaczami odpowiedzi na kluczowe pytania współczesnego człowieka. Zwraca również uwagę na sposób, w jaki władza aktualizuje się przez proces wymiany informacji (werbalnych i awerbalnych) i generuje różne postacie legitymizacji, w tym także te zwiększające podmiotowość jednostki w systemach społecznych. 76 WFz.IS-SBS011 Analiza danych jakościowych Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: II Koordynator/ka: dr Barbara Worek Formuła przedmiotu: Wykład, 15 godzin; ćwiczenia, 45 godzin Liczba punktów ECTS: 6 Wymagania wstępne: Ukończenie kursu Metody jakościowe w badaniach społecznych albo znajomość jakościowych metod i technik zbierania danych. Forma i warunki zaliczenia: Wykład - egzamin pisemny; zaliczenie z ćwiczeń - test kompetencyjny umiejętności wykorzystania programów komputerowych do analizy danych jakościowych, aktywność na zajęciach, wykonywanie zadanych ćwiczeń, przygotowanie raportu analitycznego. Opis kursu: Celem kursu jest wyposażenie studentów w kompetencje niezbędne do przeprowadzania samodzielnej analizy danych jakościowych przy użyciu specjalistycznego oprogramowania komputerowego. W trakcie wykładu studenci i studentki zapoznają się z etapami analizy danych jakościowych oraz wybranymi podejściami do analizy tego typu danych: jakościową analizą treści, techniką tworzenia map pojęciowych, analizą konwersacyjną, analizą semiotyczną. Wykład zostanie uzupełniony o przedstawienie założeń i strategii analitycznych wykorzystywanych w metodologii teorii ugruntowanej i analizie dyskursu. W trakcie ćwiczeń laboratoryjnych studenci opanują praktyczną umiejętność obsługi trzech programów do analizy danych jakościowych: MAXqda, QDAminer, ATLAS/ti. Przygotowanie samodzielnego raportu bazującego na danych zastanych pozwoli na wykorzystanie zdobytych umiejętności w praktyce analitycznej. Kurs opiera się na tekstach obcojęzycznych. WFz.IS-SAS029 Antropologia Europy Południowo-Wschodniej Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: II Koordynator/ka: dr hab. Marcin Lubaś 77 Formuła przedmiotu: Konwersatorium oraz praktyki, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 4 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Egzamin w formie eseju na ocenę. Opis kursu: Europejczykom z zachodu Europa południowowschodnia jawi się jako obszar odrębny – miejsce fascynujące i odrażające zarazem, wyjątkowe poprzez swą polityczną niestabilność, kulturową i społeczną tradycjonalność. Europa południowo-wschodnia zwana na ogół jako Bałkany jest przedstawiana jako miejsce zawieszone między przeszłością a nowoczesnością, jako wylęgarnia radykalnych nacjonalizmów i okrucieństwa, a także społeczny skansen, w którym zachowały się reliktowe praktyki społeczne i wyobrażenia. W europejskim imaginarium region ten odgrywa także rolę utęsknionego miejsca ucieleśniającego ludzką spontaniczność, autentyczność, irracjonalizm. Potraktujemy południowo-wschodni kraniec Europy jako dynamiczny układ, która daje się częściowo zrozumieć i wyjaśnić dzięki zespolonym wysiłkom antropologów, socjologów, politologów i historyków. Zadaniem kursu jest nauka umiejętności krytycznego myślenia w stosunku do zastanych pojęć naukowych i rozpowszechnionych wyobrażeń. Antropologiczne badania w Europie południowowschodniej tworzą podstawę do takiej właśnie krytycznej rewizji zastanych przekonań i teorii w odniesieniu do tak palących problemów współczesności, jak stosunki między chrześcijanami a muzułmanami, kosmopolityzm i nacjonalizm, natura konfliktów etnicznych, społeczne mechanizmy okrucieństwa i zorganizowanej przemocy. Antropologia społeczno-kulturowa umożliwia badanie, ze wszystkimi subtelnościami, wielokulturowości regionu, która nie ogranicza się bynajmniej do zróżnicowań etniczno-religijnych. Perspektywa socjologiczna i politologiczna dostarcza ramy pojęciowej umożliwiającej śledzenie meandrów procesów unowocześniania w Europie południowo-wschodniej, w szczególności zaś następstw, jakie modernizacja społeczna pociągnęła za sobą w tym miejscu. Historia społeczna pozwala studiować region przez pryzmat wielu zachodzących tam w zróżnicowanym tempie procesów zmian . Nie istnieje jakaś fundamentalna i niezmienna prawda dotycząca Europy 78 południowo-wschodniej. Istnieje jednak przeświadczeń i stereotypów na jej temat. wiele fałszywych WFz.IS-SSK029 Antropologia Internetu Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: II Koordynator/ka: dr Agata Dziuban Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie na ocenę: projekt, aktywność na zajęciach Opis kursu: Celem kursu jest podjęcie dyskusji nad społecznymi i kulturowymi konsekwencjami pojawienia się Internetu i rozwoju „społeczeństwa sieci”, oraz przyjrzenie się specyfice rzeczywistości wirtualnej oraz społecznej przestrzeni Internetu okiem antropologa. W takcie zajęć postaramy się odpowiedzieć na pytanie o to, w jaki sposób upowszechnienie się Internetu wpływa na codzienne życie współczesnego człowieka, podejmowane przez niego praktyki kulturowe czy tożsamościowe oraz różne formy aktywności społecznej i kulturowej online czy offline. Potraktujemy także rzeczywistość wirtualną jako specyficzną przestrzeń uspołecznienia, która stanowi platformę dla wyłaniania się nowych form wspólnotowości, zapośredniczonych przez Internet więzi międzyludzkich czy sieci społecznych. W toku trwania kursu spojrzymy również na Internet i zachodzące w nim zjawiska jako na przedmiot badań antropologicznych, zastanawiając się nad metodologicznymi wyzwaniami i możliwościami związanymi z pojawieniem się rzeczywistości wirtualnej. Zadamy sobie pytanie o adekwatność tradycyjnych metod antropologicznych i socjologicznych do badania społecznej przestrzeni Internetu, i przyjrzymy się bliżej nowym strategiom i technikom badawczym, umożliwiającym analizę rzeczywistości online: cyberantropologii, cybersocjologii czy netnografii. W toku trwania kursu studenci będą przygotowywać samodzielne projekty badawcze poświęcone wybranym zagadnieniom dyskutowanym w trakcie zajęć. 79 WFz.IS-SBS001 Analiza rynku i zachowań konsumenta Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: II Semestr: I Koordynator/ka: dr hab. Adam Sagan, prof. UE Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 2 Wymagania wstępne: Ukończony kurs mikroekonomii. Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie (bez oceny), obecności, studium przypadku i wyniki analizy. Opis kursu: Przedmiot obejmuje następujące zagadnienia: pojęcia rynku i zasady strategicznej analizy rynku, analiza przestrzennego potencjału sprzedaży, makro i mikrosegmentacja, modele zachowań rynkowych nabywców, analiza wpływu czynników kulturowych na zachowanie konsumenta, analiza domen produktowych w badaniach konsumenta, identyfikacja struktur motywacyjnych konsumenta, analiza postaw konsumentów, analiza postaw wobec reklamy i postaw wobec marki, analiza preferencji i wyboru, analiza wartości dla konsumenta analiza satysfakcji i lojalności konsumenta, analiza wartości konsumenta. Kurs opiera się na tekstach obcojęzycznych. WFz.IS-SOJ052 Anthropology of contemporary Eastern Europe. Cultural practices of modernity in post-socialist settings Programme of study: Erasmus programme Year of study: Semester: II Instructor: dr hab. Marcin Lubaś Form: Lecture, 20h; field practices, 10h ECTS: 4 Prerequisites: None Requirements: The course consists of twenty hours of lectures and ten hours of field practices which will focus on the anthropological craft of doing research in modern institutions and environs. Students are supposed to write a paper of max. 3000 words in which they will discuss chosen institutional structure from anthropological perspective. 80 Course description: This course is an introduction to the anthropology of modern social life. The aim is to show how socio-cultural anthropologists examine in practice modern social institutions, organizations, and social arrangements: corporations, science and biotechnologies, social divisions and military conflicts, secularization and religious fundamentalism, art and media. We will situate the explorations of all these modern phenomena in the context of post-socialist transformation in Eastern Europe. WFz.IS-SOJ027 Anthropology of Cultural Pluralism Programme of study: Undergraduate programme, Erasmus programme Year of study: II-III Semester: I Instructor: dr Annamaria Orla-Bukowska Form: Lecture, 30h; seminar, 30h ECTS: 7 Prerequisites: Social sciences background coursework (Introduction to Sociology), English language fluency. Requirements: Attendance, class participation, written assignments during the semester, final oral exam. Course description: The aim of this course is to familiarize students with an anthropological approach to the issue of cultural pluralism. Also presented will be various postulates and policies regarding the coexistence of various ethnic, religious, and other groups as well as the natural mechanisms which create and enable coexistence. For this reason, certain theoretical problems connected with the issue of cultural pluralism will be introduced. Particular populations and regions in Poland, Central Eastern Europe, and the world where pluralism was a historical necessity, and/or the result of recent changes, will be examined. Among others, the Jewish culture will be a focal point as it was the most widely experienced element pluralizing European and Western society. “Natural” experiments in multiculturality such as large metropolitan or borderland regions will be investigated, as will be the general exposure to various religions or atheism, and to “cultural” groups in the broader sense of that term (e.g., homosexuals, the disabled, youth subcultures, etc.). Issues regarding 81 tolerance and minority group rights in an open, civil society will be discussed, as well as misunderstandings connected with the experience of pluralism. WFz.IS-SDW127 Antropologia ciała Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: I Koordynator/ka: dr Ewa Kopczyńska Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 5 Wymagania wstępne: Zaliczone Podstawowe pojęcia antropologii społecznej. Forma i warunki zaliczenia: Projekt badawczy, egzamin ustny. Opis kursu: Kurs obejmuje problematykę antropologii ciała, jedzenia, ubierania się, poruszania, a także kwestie tożsamości kulturowej związane z fizycznym funkcjonowaniem człowieka w świecie, m.in. społeczne rozumienie dzieciństwa, starości, choroby czy śmierci. Przedmiotem seminarium będą zarówno klasyczne studia (M. Mauss, M. Mead), jak i bardziej współczesne podejścia teoretyczno-badawcze: funkcjonalistyczne, materialistyczne, podurkheimowskie (M. Douglas), poststrukturalistyczne (R. Barthes). Zadaniem uczestników będzie także próba analizy współczesnej kultury pod kątem „sposobów posługiwania się ciałem”, opracowanie i zaprezentowanie empirycznego projektu badawczego z zastosowaniem metod antropologii i współczesnej socjologii kultury. Kurs kończy się egzaminem. Kurs opiera się na tekstach obcojęzycznych. WFz.IS-SDW138 Antropologia jedzenia Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: I Koordynator/ka: dr Ewa Kopczyńska Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 5 82 Wymagania wstępne: Zaliczony kurs Podstawowe pojęcia antropologii społecznej, bierna znajomość angielskiego. Forma i warunki zaliczenia: Projekt badawczy, egzamin ustny. Opis kursu: Kurs poświęcony jest antropologicznym badaniom nad kulturowymi aspektami jedzenia. W trakcie zajęć poruszone zostaną zagadnienia związane z symboliką pożywienia, wspólnotowym elementem produkcji, dystrybucji i konsumpcji żywności, a także ze społecznymi (klasowymi, genderowymi) jej determinantami. Omawiane teksty reprezentować będą główne podejścia teoretyczne, zarówno klasyczne (M. Mead, C. Levi-Strauss), jak i bliższe współczesności (M. Douglas, J. Goody, C. Counihan). Omawiane studia przypadku mają być inspiracją dla własnego projektu badawczego, którego przygotowanie, realizacja i prezentacja stanowi jeden z warunków zaliczenia kursu. Kurs opiera się na tekstach obcojęzycznych. WFz.IS-SAS002 Antropologia wizualna (fotografia i film dokumentalny) Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: II Koordynator/ka: dr Grażyna Kubica-Heller Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin; warsztat, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 6 Wymagania wstępne: Dobra znajomość języka angielskiego Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie: aktywna obecność na zajęciach oraz recenzja wybranego filmu. Egzamin: raport z projektu wizualnego. Opis kursu: Kurs przedstawia najważniejsze dokonania nowej i prężnie się rozwijającej subdyscypliny antropologicznej, jaką jest antropologia wizualna. Prezentuje zarówno dorobek teoretyczny, jak i osiągnięcia praktyczne i artystyczne. Będziemy omawiać różne projekty wizualne realizowane w przeszłości (np. odwiedzając wystawy i oglądając filmy), będziemy się zajmowali tworzeniem i interpretacją materiału wizualnego, a także będziemy analizować konkretne filmy reprezentujące różne rodzaje filmu dokumentalnego, ze szczególnym uwzględnieniem klasycznych dzieł filmu 83 etnograficznego. Uczestnicy zostają zaznajomieni z programem QDA Miner pomocnym w analizie materiału wizualnego. Kurs opiera się częściowo na tekstach obcojęzycznych. WFz.IS-SSK015 Autoprezentacja Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: II Koordynator/ka: dr Maria Świątkiewicz-Mośny Formuła przedmiotu Warsztaty, 10 godzin Liczba punktów ECTS: 1 Wymagania wstępne: Pierwszeństwo dla studentów specjalizacji Komunikowanie społeczne. Forma i warunki zaliczenia: Zajęcia mają charakter warsztatów, z dużą ilością ćwiczeń praktycznych. Warunkiem zaliczenia, jest przygotowanie prezentacji na wybrany temat. Zaliczenie bez oceny. Opis kursu: Warsztaty autoprezentacji opierają się przede wszystkim na praktycznych zadaniach, podczas których student ma możliwość zapoznania się i przećwiczenia werbalnych i niewerbalnych technik wywierania wrażenia na innych, technik radzenia sobie z emocjami. Zostanie przedstawiona wiedza z zakresu komunikowania, zasad tworzenia prezentacji multimedialnych. Uczestnicy będą mieli okazję przećwiczyć przemawianie publiczne, popracować nad swoim głosem i gestykulacją. WFz.IS-SDW075 Badania jakościowe w praktyce I (Warsztaty z badań i analiz jakościowych) Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: I Koordynator/ka: dr Grzegorz Bryda Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Zaliczenie Metod empirycznych badań społecznych, bierna znajomość języka angielskiego, wskazane uczestnictwo w kursie metod badań jakościowych w badaniach 84 społecznych, limit 20 osób (pierwszeństwo mają studenci specjalności Komunikowanie społeczne). Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie na ocenę w formie cząstkowego testu wiedzy, projekty i ćwiczenia praktyczne, czytanie zadanej literatury, aktywność i obecność na zajęciach. Opis kursu: Kursu stanowi praktyczne wykorzystanie wiedzy z metodologii badań jakościowych do analizy zjawisk i procesów społecznych. Podstawę paradygmatyczną zajęć jest teoria ugruntowana i jej współczesne odmiany. Natomiast oś empiryczną zajęć stanowią jakościowe badania terenowe, będące realizacją zaleceń i procedur charakterystycznych dla tego paradygmatu, przy jednoczesnym wykorzystaniu innych metod i technik badań jakościowych. W trakcie zajęć szczególny nacisk jest położony na rozwijanie i doskonalenie umiejętności prowadzenia wywiadu, pracy z respondentem w trakcie wywiadu, kwestie etyczne pojawiające w procesie realizacji badań terenowych, a także zastosowanie rożnych podejść i schematów analitycznych QDA do kodowania wywiadów oraz wczesnej komputerowej analizy danych jakościowych. Efektem finalnym zajęć jest przygotowanie schematów kodowych i dwustopniowe kodowanie wywiadów. WFz.IS-SDW075a Badania jakościowe w praktyce II (Warsztaty z badań i analiz jakościowych) Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: II Koordynator/ka: dr Grzegorz Bryda Formuła przedmiotu: Laboratorium, 45 godzin Liczba punktów ECTS: 4 Wymagania wstępne: Zaliczenie Metod empirycznych badań społecznych, kursu badania jakościowe w praktyce, udział w obozie badawczym Badania jakościowe w praktyce, bierna znajomość języka angielskiego, wskazane uczestnictwo w kursie Analiza danych jakościowych, limit 20 osób (pierwszeństwo mają studenci specjalności Komunikowanie społeczne). Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie na ocenę w formie projektu analitycznego, ćwiczenia praktyczne, czytanie zadanej literatury, aktywność i obecność na zajęciach. 85 Opis kursu: Kurs stanowi kontynuacje zagadnień rozwijanych w ramach zajęć Badania jakościowe w praktyce I. W trakcie zajęć szczególny nacisk jest położony na doskonalenie praktycznych umiejętności wielowymiarowej komputerowej analizy danych jakościowych: kodowanie i rekodowanie, praca grupowa z wieloma dokumentami w bazie, analiza kodów i konceptów teoretycznych wokół kategorii centralnej, triangulacja w analizie danych jakościowych, pisanie komentarzy/not badawczych, metodologicznych, analitycznych i teoretycznych, stawianie i weryfikacja hipotez roboczych, konstruowanie map pojęciowych relacji między kodami i konceptami. Kurs rozwija i doskonali warsztat metodologiczny i analityczny, uczy pracy zespołowej oraz umożliwia studentom praktyczne poznanie i dokładne zrozumienie poszczególnych etapów procesu analizy danych jakościowych. Do analizy danych jakościowych wykorzystane zostanie dostępne oprogramowanie CAQDAS. WFz.IS-SSK004 Badania opinii publicznej Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: I Koordynator/ka: dr Grzegorz Bryda Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 15 godzin Liczba punktów ECTS: 2 Wymagania wstępne: Zaliczenie Metod empirycznych badań społecznych, bierna znajomość języka angielskiego, limit 20 osób. Pierwszeństwo mają studenci specjalności Komunikowanie społeczne. Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny w formie przygotowania projektu, czytanie zadanej literatury, aktywność i obecność na zajęciach. Opis kursu: Kurs przeznaczony jest dla osób pragnących pogłębić swoja wiedzę na temat kształtowania się opinii publicznej oraz zgłębić tajniki jej badania. Blok zagadnień kursowych podzielony jest na dwa zasadnicze obszary tematyczne - badanie i kształtowanie opinii publicznej. Część pierwsza poświęcona jest historii badania opinii publicznej. W części drugiej omawiane są: podmiot i przedmiot opinii publicznej; publiczność jako podmiot opinii publicznej; rodzaje publiczności; schematy i typy procesów 86 argumentacji oraz rodzaje argumentów. Celem zajęć jest dostarczenie podstawowej wiedzy o istocie opinii publicznej, formach i metodach jej kształtowania oraz przejawiania się w życiu społecznym, a także informacji o metodach i technikach badania opinii publicznej. WFz.IS-SDW176 Bezpieczeństwo żywnościowe Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: II Koordynator/ka: dr Piotr Nowak Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 4 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Egzamin ustny Opis kursu: celem kursu jest zaprezentowanie zasadniczych problemów związanych z zapewnieniem samowystarczalności żywnościowej w nowoczesnym społeczeństwie. Problematyka bezpieczeństwa żywnościowego będzie analizowana na trzech poziomach: globalnym, państwowym i lokalnym. W trakcie zajęć szczególny nacisk zostanie położony na praktyczny wymiar dokonywanych analiz. Bezpieczeństwo żywnościowe w Polsce analizowane będzie na podstawie wybranych przykładów opisanych przez media, np: afera solna, afera spożywcza z suszem jajecznym, choroba szalonych krów (BSE). Kurs ten będzie miał charakter interdyscyplinarny, gdyż będzie poruszał aspekty prawne, polityczne, ekonomiczne, kulturowe i przyrodnicze związane z bezpieczeństwem żywnościowym. WFz.IS-SOJ040 Business ethics Programme of study: Undergraduate programme, Erasmus programme Year of study: I-III Semester: I Instructor: dr hab. Riccardo Campa, prof. UJ Form: Seminar, 30h ECTS: 5 Prerequisites: English language fluency. Group size limit: 25 people. 87 Requirements: Students will be asked to attend the course regularly and to make 15 minutes presentation about one of the topics of the course. At the end of the course, they will be asked to pass a written examination (a list of possible questions will be given in advance). Those who fulfill these requirements will obtain a mark. Course description: The aim of this course is to familiarize students with the ethical aspects of business. The issue will be mainly analyzed from a sociological (descriptive, empirical) perspective. Also philosophical (normative, rational) doctrines will be presented and discussed during the course, but in their dimension of cultural phenomena interacting with economic phenomena. More precisely, the purpose of the course is to reconstruct and understand values, norms, behaviors displayed by economic actors such as businessmen, managers, workers, customers, etc. Particular attention will be devoted to phenomena such as insider trading, industrial espionage, deceptive advertising, abuse of dominant position, moral hazard, cartels, corporate social responsibility, monopolies and antitrust laws. WFz.IS-SBS009 Data mining w badaniach społecznych Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: II Semestr: II Koordynator/ka: mgr Janusz Wachnicki Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Zaliczenie kursu Wprowadzenie do wielowymiarowej analizy danych. Pierwszeństwo mają studenci ze specjalizacji. Forma i warunki zaliczenia: Test końcowy – pytania otwarte wymagające krótkich odpowiedzi. Zaliczenie bez oceny. Opis kursu: Celem kursu jest zapoznanie studentów z Data mining – nowoczesnym podejściem do analiz ilościowych. Uczestnicy kursu zapoznają się metodyką realizacji projektów Data mining oraz systemem analitycznym PASW Data Modeler. W ramach kursu na praktycznych przykładach uczestnicy zapoznają się z tematami: organizacji danych w bazach danych, przygotowania danych do analiz oraz analiz danych z 88 użyciem nowoczesnych technik sztucznej inteligencji takich jak sieci neuronowe, drzewa decyzyjne czy też algorytmy indukcji reguł asocjacyjnych. WFz.IS-SBS007 Dobór próby w badaniach społecznych Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: I Koordynator/ka: dr Jolanta Perek-Białas Formuła przedmiotu: Wykład, 15 godzin; laboratorium, 15 godzin Liczba punktów ECTS: 5 Wymagania wstępne: Znajomość podstaw statystyki. Forma i warunki zaliczenia: Egzamin ustny; zaliczenie laboratorium w postaci projektu i ćwiczeń praktycznych. Opis kursu: Celem przedmiotu jest nauczenie studentów podstawowych umiejętności niezbędnych podczas doboru próby. Po ukończeniu kursu student powinien umieć samodzielnie zaplanować próbę do badań, wylosować próbę i przygotować opracowanie, które będzie pokazywało logikę i zasadność określonego sposobu doboru próby wraz z konsekwencjami dla analizy takich danych (rola wag, efektów schematów losowania). Omówione zostaną podstawowe problemy teoretyczne jak i praktyczne związane z określonym doborem próby w badaniach. Jednocześnie student zapozna się z różnego rodzaju sposobami doboru próby w przykładowych badaniach, pozna zalety i wady różnych podejść, co pozwoli mu oceniać jakość danego badania pod względem doboru próby. Kurs opiera się na tekstach obcojęzycznych. WFz.IS-SK034 Ekonomia Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: I Semestr: I Koordynator/ka: dr Karolina Nessel Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Egzamin 89 Opis kursu: Pierwsza część wykładu (mikroekonomia) zostanie zapoznanie studentów i studentek z podstawami ekonomii jako nauki o wyborze dokonywanym przez podmioty gospodarcze (konsumentów, przedsiębiorstwa oraz rząd i bank centralny) w obliczu ograniczonych zasobów i nieograniczonych chęci. Celem praktycznym jest umożliwienie studentom i studentkom zrozumienie i krytyczną ocenę wiadomości ekonomicznych poświęcona analizie zachowań konsumentów i przedsiębiorstw oraz funkcjonowaniu pojedynczych rynków. Natomiast część druga (makroekonomia) zostanie oparta na modelu globalnej podaży i globalnego popytu. Na jego podstawie zostanie ukazany cykl koniunkturalny oraz wyzwania, jakie jego stabilizacja stawia polityce fiskalnej i pieniężnej państwa. Na zakończenie przedstawione zostaną zagadnienia wzrostu gospodarczego w długim okresie. WFz.IS-SDW147 Etyczne problemy zawodu socjologa Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: III Semestr: II Koordynator/ka: dr Hubert Kaszyński Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie na ocenę - praca pisemna. Opis kursu: Kurs obejmuje następujące zagadnienia wprowadzające: (1) Podstawy etyki: pytania etyki; główne koncepcje etyczne (eudajmonizm, etyka prawa naturalnego, etyka obowiązku, hedonizm, utylitaryzm, etyka wartości, personalizm); (2) Zagadnienia źródeł obowiązywania norm moralnych oraz podstaw oceny moralnej; (3) Etyka przekonań – czy i kiedy fałszywe lub pochopnie podjęte przekonania mogą być nieetyczne?; (4) Etos uczonego i etos socjologa. Zasady rzetelności naukowej (warsztatowej i w szerszym wymiarze – akademickiej). Kontrowersje etyczne związane z ideą bezstronności, niezaangażowania w przedmiot badań, postulatem unikania ocen; (5) Społeczne funkcje socjologa i związane z nimi wyzwania moralne: ekspert, doradca, komentator życia publicznego; (6) Między socjologią a 90 ideologią: krytyka społeczna i kwestia jej naukowego charakteru – przykład marksizmu; (7) Zakres zawodu socjologa i horyzont etyczny jego pracy: badacz, analityk, pracownik socjalny, polityk społeczny. Ponadto kurs obejmuje dyskusję nad zagadnieniami etycznej odpowiedzialności badacza w sytuacji badań zaangażowanych, diagnostycznych i interwencyjnych; wykorzystania danych z badań socjologicznych w debacie publicznej; społecznej odpowiedzialności socjologa – badacza i analityka. WFz.IS-SK010 Filozofia Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: I Semestr: I Koordynator/ka: dr hab. Miłowit Kuniński, prof. UJ Formuła przedmiotu Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 6 Wymagania wstępne: elementarna wiedza humanistyczna z wątkami filozoficznymi uzyskana w szkołach średnich Forma i warunki zaliczenia: egzamin ustny (3 pytania losowane z puli tej samej liczby tematów egzaminacyjnych, spośród 3 pytań 1 można odrzucić); zaliczenie ćwiczeń na ocenę na podstawie obecności i aktywności na zajęciach oraz sprawdzianu pisemnego. Opis kursu: Kurs jest poświęcony przedstawieniu w sposób historyczno-systematyczny zagadnień poznania, bytu, człowieka, moralności i życia we wspólnocie politycznej na przykładzie różnych koncepcji filozoficznych od czasów antycznych po współczesność. Omawiane zagadnienia: (1) Pojęcie filozofii. Działy filozofii i główne stanowiska; (2) Filozofia przedsokratejska - zagadnienie arché (Tales, Anaksymander, Anaksymenes), atomizm Demokryta, wariabilizm Heraklita, pitagorejczycy; (3) Początki metafizyki europejskiej – Parmenides: tożsamość myślenia i bytu. Znaczenie paradoksów Zenona z Elei; (4) Sofiści (Protagoras i inni) - problem edukacji obywatelskiej, demokracji, relatywizmu poznawczego i etycznego, kontraktualizm; (5) Sokrates - stosunek do sofistów, metoda sokratejska, intelektualizm etyczny; (6) Platon - teoria poznania (anamnesis), typy wiedzy i ich wartość poznawcza, teoria idei, teoria duszy, teoria cnót, teoria idealnego ustroju, 91 krytyka kontraktualizmu; (7) Arystoteles - stosunek do Platona, filozofia teoretyczna a praktyczna, pojęcia substancji, teologia Arystotelesowska, koncepcja duszy ludzkiej, hierarchia ustrojów politycznych, etyka a polityka; (8) Główne szkoły etyczne: stoicyzm, epikureizm, sceptycyzm; (9) Plotyn - pojęcie absolutu, koncepcja emanacji, miejsce człowieka w systemie Plotyna; (10) Patrystyka - św. Augustyn - teodycea, dwie koncepcje wolności, doktryna predestynacji; (11) Spór o uniwersalia - podstawowe stanowiska i główni przedstawiciele. Filozofia scholastyczna i jej znaczeni dla filozofii zachodniej; (12) Św. Tomasz z Akwinu związki z Arystotelesem, koncepcja bytu, dowody na istnienie Boga, teoria cnót, koncepcja władzy politycznej i państwa; (13) Franciszek Bacon - teoria idoli, teoria indukcji eliminacyjnej, problem metody, ustrój idealny; (14) René Descartes (Kartezjusz) - sceptycyzm metodyczny i jego cel, reguły metody, zagadnienia metodologiczne, sens tezy: Myślę, więc jestem, dowody na istnienie Boga, znaczenie Boga w filozofii Kartezjusza; (15) Blaise Pascal – zakład, wiara przez automat, znczenie wiedzy niewyartykułowanej; (16) Empiryzm brytyjski: (a) John Locke - pojęcie substancji, problem jakości pierwotnych i wtórnych, koncepcja języka (znak-znaczenie), idee ogólne abstrakcyjne, elementy filozofii politycznej, (b) George Berkeley koncepcja przedmiotu jednostkowego, przejście od sensualizmu do immaterializmu, polemika z Locke’iem (krytyka koncepcji idei ogólnych abstrakcyjnych, krytyka koncepcji jakości pierwotnych i wtórnych), nominalizm, znaczenie filozoficzne teorii widzenia, (c) David Hume - krytyka pojęcia substancji, krytyka pojęcia jaźni, widełki i prawo Hume'a, krytyka Baconowskiej koncepcji indukcji, etyczny emotywizm, krytyka kontraktualizmu; (17) Idealizm niemiecki: (a) Immanuel Kant - problem poznania doświadczeniowego i jego elementów pozadoświadczeniowych (Kant a „mit danych”), antynomie rozumu, krytyka metafizyki i jej odbudowa, koncepcja etyki, (b) Georg Wilhelm Hegel - pojęcie prawdy jako systemu, dialektyka, etyka i polityka; (18) Søren Kierkagaard - koncepcja człowieka i przeżycia religijnego, religijność A i B, granice poznania racjonalnego; (19) Pozytywizm – August Comte, empiriokrytycyzm, neopozytywizm (Koło Wiedeńskie) i próba jego przezwyciężenia (L. Wittgenstein, Karl Popper): redukcja filozofii do metodologii, walka z metafizyką, scjentyzm, metafizyka Traktatu logiczno-filozoficznego, problem języka 92 prywatnego i publicznego i jego znaczenie filozoficzne; falsyfikacjonizm Poppera; (20) Neokantyzm: Wilhelm Windelband i Heinrich Rickert. Nauki przyrodnicze a nauki o kulturze (duchu). Wyjaśnianie a rozumienie; (21) Filozofia życia: Friedrich Nietzsche teoria resentymentu, koncepcja nadczłowieka, krytyka moralności chrześcijańskiej; (22) Filozofia życia: zwrot antypozystywistyczny w myśli Wilhelma Diltheya. Filzofia nauk humanistycznych jako filozofia człowieka: wyjaśnianie a rozumienie. Podstawy hermeneutyki; (23) Fenomenologia Edmunda Husserla - kryzys filozofii a metoda fenomenologiczna, kryzys nauki europejskiej. Hermeneutyka fenomenologiczna. Wiedza o drugim człowieku: podejście przyrodnicze i wsplnotowe; (24) Filozofia dialogu i spotkania wątki fenomenologiczne, hermeneutyczne, problem Boga (M. Buber, M. Scheler, P. Ricoeur, J.Tischner.); (25) Filozofia analityczna: Bertrand Russell-znaczenie logiki dla filozofii , szkoła lwowsko-warszawska, John L. Austin – analiza języka potocznego, L. Wittgenstein – konsekwncej fizloficzne reflksji and językiem; (26) Postmodernizm w filozofii - relatywizm, wolność przed prawdą: Michel Foucault, Richard Rorty, François Lyotard. WFz.IS-SOJ038 Gender and law Programme of study: MA programme, Erasmus programme Year of study: I-II Semester: I Instructor: prof. dr hab. Grażyna Skąpska Form: Lecture, 30h; seminar, 30h ECTS: 7 Prerequisites: English language fluency. Requirements: Essay, oral examination. Course description: The course is focused on the analysis of interrelations between gender and law. Presented is the history of gender in law, legal constructs of gender and their interconnections with culture and society, above all with social structures of oppression and power, and their cultural grounds. The Polish regulations on gender is presented in the next part of the course, within the broader comparative framework, and within the framework of supranational regulations. Speciall attention is paid to verdicts of the European Tribunal of Justice 93 in Luxemburg, and European Tribunal of Human Rights in Strasburg. The final part of this course is devoted to such contemporary problems as abortion, partners unions, gender quotas. The project of reforms as well as the already functioning legal instruments are analyzed and evaluated. WFz.IS-SGS012 Gender i seksualność w antropologii Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: II Koordynator/ka: dr Grażyna Kubica-Heller Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 4 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Aktywne uczestnictwo w zajęciach, egzamin - raport z projektu. Opis kursu: Kurs ma na celu zapoznanie studentów z problematyką dotyczącą płci i seksualności w antropologii społecznej i kulturowej. Kwestie te były zawsze bardzo istotne i podejmowali je wszyscy klasycy w kontekście teorii pokrewieństwa czy podziału pracy, jednak dopiero antropologia feministyczna sproblematyzowała samo zjawisko płci, ujawniając jego kulturowe pochodzenie. Podejście to opierało się na założeniu, że badanie ról oraz wierzeń i praktyk charakterystycznych dla kobiet w społeczeństwie jest niezbędne dla zrozumienia całości życia społecznego. Kurs ten zapoznaje uczestników i uczestniczki z funkcjonowaniem problematyki związanej z płcią i seksualnością w antropologii, zarówno na poziomie badań terenowych, jak i teorii oraz, z drugiej strony: dotycząc badanych społeczności i samych antropologów. Uczestniczki i uczestnicy kursu zapoznają się nie tylko z najnowszą literaturą przedmiotu, ale także podejmą próby własnej analizy zjawisk kulturowych z pespektywy genderowej. W pracach tych będziemy wykorzystywać materiał audiowizualny. WFz.IS-SOJ053 Globalisation and Contention Programme of study: PhD programme, Erasmus programme Year of study: I-IV 94 Semester: II Instructor: prof. dr hab. Krzysztof Gorlach Form: Seminar, 30h ECTS: 5 Prerequisites: English language fluency. Requirements: The final evaluation of the participation in the course has been based on the three factors: a/ presence at the meetings and taking an active part in the discussion; b/ presentation based on the designed piece of literature; c/ evaluation of the prepared essay. Course description: The course has been focused on the issue of social movements treated as strategies of contention against various aspects of globalization. In the first part some aspects of social movements theories, namely those related to political mobilization will be discussed. In the second part some factors and/or frames of political mobilizations, such as, for example: nation-state policies as well as framing will be analyzed. In the third part selected problems of transnational organizational networks and global trade regime will be under investigation. Social movement perspective will be developed as a method of analysis focused on mechanisms and modalities of social changes with particular stress on the idea of social agency. Globalne i lokalne (de)konstrukcje seksualności Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: III Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Koordynator/ka: dr Katarzyna Zielińska Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin; konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 7 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Egzamin z wykładów, praca zaliczeniowa do części wykładowej, prezentacja w czasie konwersatorium, zaliczenie pisemne konwersatorium. Opis kursu: Celem kursu jest zapoznanie studentek i studentów z podstawowymi założeniami i poszukiwaniami badawczymi w obrębie socjologii queer, zajmującej się analizą procesów kulturowych związanych z kształtowaniem norm seksualnych i tożsamości seksualnych. Wskazane zostaną 95 źródła tego nurtu badawczego, omówione jego miejsce w tradycji socjologicznej, scharakteryzowane podstawowe obszary badawczej eksploracji i przedstawione możliwości stosowania perspektywy queer do badania obszarów innych niż seksualność. W ramach ćwiczeń do kursu omówione zostaną przede wszystkim teksty polskich badaczy z zakresu studiów queer, ale także teksty kanoniczne dla tego nurtu tj. Michela Foucaulta, Judith Butler, Micheala Warnera, Teresy de Lauretis. Kurs opiera się na tekstach obcojęzycznych. WFz.IS-SOJ018 Heart of Society: Sociological Perspectives on Social Movements Programme of study: PhD programme, Erasmus programme Year of study: I-IV Semester: I Instructor: prof. dr hab. Krzysztof Gorlach Form: Seminar, 30h ECTS: 5 Prerequisites: English language fluency. Requirements: Course requirements include attendance and active participation in classes. Students are expected to read assigned readings and to contribute to in-class discussion. There will be at least one individual presentation by each participant during the course. Participants are also supposed to prepare 2,500 - 3000 words essays concerning the particular topic which should be submitted before the end of the course. The final evaluation of each participant of the course will be consisted of the evaluation of her/his participation in in-class discussions (33%) and oral presentations (33%) as well as final essay (33%). Course description: Sociological theories of social movements form the solid basis of contemporary sociology describing and explaining the sources of social order. Then, social movements might be perceived as societies themselves in the embryonic forms containing both the dynamic and structural aspects of societies. Moreover they might be seen as grasping basic of social change as well as stability and overcoming the dilemma of individual agency and collective consciousness. In order to describe and explain such an essential phenomenon the course will be focused especially on the perspective of the new social 96 movement (as a major European tradition in the area) as well as cycles of protest analysis (as a major American tradition in the field). Moreover, the debate on social movements under the frame of globalisation processes will focus especially on various strategies of resistance undertaken by various social categories and communities. WFz.IS-SK002 Historia socjologii Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: I Semestr: II Koordynator/ka: dr Krzysztof Matuszek Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 60 godzin Liczba punktów ECTS: 10 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Praca zaliczeniowa, egzamin pisemny (zestawy pytań do wyboru). Opis kursu: Celem kursu jest zapoznanie studentów z twórczością najwybitniejszych, „klasycznych” autorów głównie XIX i pierwszej połowy XX wieku, którzy zbudowali fundamenty socjologii jako osobnej dyscypliny nauki. Idee te zapoczątkowały wszystkie kierunki teoretyczne i metodologiczne socjologii współczesnej i w dalszym ciągu wywierają doniosły wpływ na najnowsze spory, jakie toczą się w obrębie naszej dyscypliny. Znajomość dzieł klasycznych dostarcza wzorców metodologicznych dla współczesnych badań społecznych i jest niezbędna dla zrozumienia pojęć, hipotez i teorii, jakie formułuje socjologia XXI wieku. WFz.IS-SDW172 Holokaust z perspektywy socjologicznej Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: II Koordynator/ka: dr hab. Marek Kucia, prof. UJ Formuła przedmiotu: seminarium, 30 godzin., dodatkowo: wyjazd studyjny Liczba punktów ECTS: 5 Wymagania wstępne: Nie ma. 97 Forma i warunki zaliczenia: udział w wyjeździe studyjnym do wybranego miejsca Holokaustu (studenci realizują wyjazdy indywidualnie lub w dwu-, trzyosobowych grupach), prezentacja projektu z wyjazdu studyjnego lub złożenie raportu, egzamin pisemny (pytania otwarte i mini-esej). Opis kursu: Celem zajęć jest kształcenie rozumienia i prawidłowego użycia podstawowych kategorii z dziedziny studiów nad Holokaustem; rozumienia tła, faktów i konsekwencji Holokaustu; rozumienia genezy i funkcji obozu Auschwitz oraz genezy, treści i funkcji symbolu Auschwitz – z perspektywy socjologicznej. Tematyka zajęć: Pojęcie Holokaustu. Żydzi podczas Holokaustu. Wyjaśnienia Holokaustu. Metody Holokaustu. Sprawcy, ofiary, świadkowie. Holokaust a nauki społeczne. Geneza i funkcje obozu Auschwitz. Geneza, znaczenia i funkcje symbolu Auschwitz. Pamięć i przedstawienia Holokaustu i Auschwitz – prezentacje projektów z wyjazdów studyjnych. Znaczenie Holokaustu i Auschwitz dzisiaj – podsumowanie. WFz.IS-SK051 oraz WFz.IS-SK051a Hospitacje organizacji społecznych Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: II Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Koordynator/ka: dr Katarzyna Jasikowska Formuła przedmiotu: Konwersatorium i hospitacje, 60 godzin (30 godzin w każdym semestrze) Liczba punktów ECTS: 8 (rocznie) Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Warunkiem zaliczenia kursu ma być sprawozdanie z załatwienia (rozwiązania) określonego zadania/problemu, przeprowadzanego we współpracy z istniejącą siecią instytucji. Opis kursu: Celem kursu jest zapoznanie studentów i studentek z funkcjonowaniem instytucji społecznych w praktyce poprzez bezpośredni kontakt z wybranymi organizacjami lokalnymi i regionalnymi. 98 WFz.IS-SOJ026 Introduction to Sociology: through Classic Theories and Beyond Programme of study: MA programme, Erasums programme Year of study: I-II Semester: II Instructor: dr Daria Łucka Form: Seminar, 30h ECTS: 5 Prerequisites: English language fluency; the course might be treated as a complementary course to Wprowadzenie do socjologii. Requirements: Active participation in class, written exam. Course description: Classic theories form the solid basis for contemporary sociology. To use Robert K. Merton’s (one of the most prominent recent American sociologists) phrase: “we all stand on the shoulders of giants”, which means that our recent sociological theorizing is always, to some extent, inspired and framed by the classics. Therefore, the course will introduce students to three main traditions in sociology, based on three metaphorical visions of society, namely: “society as an organism”, “society as a battle”, and “society as a game”. Special emphasis will be put on the ideas of “man”, “society”, and “change”, included in each tradition, as well as on their perspectives on sociological investigation. In all cases, the reflection of classic theories in contemporary sociological thought will be presented as well. WFz.IS-SOJ042 Is God dead? Religion and spirituality in contemporary society Programme of study: MA programme, Erasmus programme Year of study: I-II Semester: II Instructor: dr Katarzyna Zielińska Form: Seminar, 30h ECTS: 6 Prerequisites: None Requirements: Exam in the form of short essay, presentation, essay. 99 Course description: In recent years we have been able to observe growing interest in religion in the field of social sciences resulting from the evidence contradicting the long established perception of Europe as highly secularized and therefore exceptional in the context of other parts of the world. The course will cover a broad range of issues related to religion and religiosity in contemporary Europe, aiming to look at contemporary empirical and theoretical developments. Particular attention will be paid to such issues as: the role and place of religion in contemporary European societies, Churchstate relations and the question of secularity of European countries, transformations of religion in post-Communist countries, and the relationship between religion and nationalism. Additionally, during the course the topics of freedom of religion and belief, the relationship between gender and religion, issues of relations between religion and politics as well as the place and role of religion in the public sphere and civil society will be discussed. WFz.IS-SDW029 Klasyczne teorie antropologiczne Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: I Koordynator/ka: dr Grażyna Kubica-Heller Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 4 Wymagania wstępne: Znajomość języka angielskiego. Forma i warunki zaliczenia: Aktywne uczestnictwo w zajęciach, egzamin ustny z problematyki poruszanej na zajęciach oraz przeczytanie dwóch monografii terenowych. Opis kursu: Antropologia jest nauką, która szuka tego, co wspólne wszystkim ludziom, ale jednocześnie tego, co ich od siebie kulturowo różni. Refleksja antropologiczna pozwala uwolnić się od etnicznych stereotypów, rasowych przesądów i etnocentryzmu. Szczególnie cenne jest poznanie skomplikowanych i fascynujących meandrów historii antropologicznych teorii. Uczestnicy kursu dowiedzą się o nich nie tylko z lektury dzieł najwybitniejszych badaczy, ale także z biografii tych nieszablonowych postaci (m.in. James Frazer, Wiliam Rivers, Bronisław Malinowski, A.R. Radcliffe-Brown, 100 Friedrich Ratzel, Franz Boas, Margaret Mead, Ruth Benedict, Claude Levi-Strauss). Na zajęciach będzie wykorzystywany obszerny materiał filmowy ukazujący specyfikę podejścia teoretycznego oraz metody badawcze najważniejszych antropologów, przenosząc widzów w daleką i egzotyczną scenerię. Będziemy się także zapoznawać z literackimi i artystycznymi odniesieniami klasycznej antropologii. Kurs ten stanowi podstawę innych przedmiotów antropologicznych. WFz.IS-SSK002 Komunikacja a rozwój społeczny Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: I Koordynator/ka: dr hab. Marian Niezgoda, prof. UJ Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 4 Wymagania wstępne: Zaliczony kurs Socjologia masowego komunikowania, pierwszeństwo dla studentów, którzy wybrali specjalizację Komunikowanie społeczne. Forma i warunki zaliczenia: Obecność na zajęciach, przygotowanie referatu. Egzamin w formie eseju. Opis kursu: Kurs jest zorientowany na przybliżenie studentom tych koncepcji zmiany społecznej i rozwoju, które kładą nacisk na jej inicjowanie bądź przyspieszanie przez przemiany w sferze techniki i technologii. Przedmiotem szczególnego zainteresowania będą przemiany w sferze komunikowania oraz ich wpływ na społeczne przeobrażenia. Dlatego zostaną podane szczegółowej analizie tzw. teorie mediocentryczne, dostrzegające zalążki zmian w sferze sposobów komunikowania, jak np. koncepcje M. McLuhana, A. Tofflera, P. Levinsona, N. Postmana, M. Castelsa. Nie mniej istotne będzie przyglądnięcie się przemianom w poszczególnych sferach życia społecznego: polityki, gospodarki, kultury, edukacji, wyłanianiu się nowych typów kontaktów społecznych i zróżnicowań społecznych. Klamrą zamykającą ten cykl rozważań będzie analiza zmian, jakie zachodzą we współczesnym społeczeństwie, które pozwalają mówić o społeczeństwie informacyjnym i jego wariantach, społeczeństwie (cywilizacji) medialnej, społeczeństwie sieciowym. 101 Celem kursu jest zapoznanie studentów z teoriami łączącymi mechanizmy zmiany społecznej z przemianami w sferze technologii. Jest to także próba określenia stopnia wiarygodności takich sposobów myślenia. Równocześnie chodzi o wykształcenie umiejętności krytycznej lektury tekstów i analizy zjawisk zachodzących we współczesnym społeczeństwie. Umiejętności, jakie student powinien nabyć , to krytyczna analiza tekstów teoretycznych, ale i gromadzenie i analizy danych empirycznych, pozwalających na weryfikacje założeń teoretycznych. Zostanie położony nacisk na umiejętność formułowania tez (założeń), ich przedstawienia w postaci multimedialnej prezentacji oraz w formie pisemnej (warunki, jakie powinien spełniać esej egzaminacyjny są podawane uczestnikom kursu). WFz.IS-SSK016 Komunikowanie międzykulturowe Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: II Koordynator/ka: dr Maria Świątkiewicz-Mośny Formuła przedmiotu Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 4 Wymagania wstępne: Pierwszeństwo dla studentów specjalizacji Komunikowanie społeczne. Forma i warunki zaliczenia: Zajęcia mają charakter konwersatorium, co zakłada, wartościową dyskusję na zadany temat, z uwzględnieniem sugerowanych lektur. Proponuję również warsztaty oparte o analizę przypadków oraz ćwiczenia, które pomogą doskonalić kompetencji komunikacyjne, szczególnie w zakresie komunikowania międzykulturowego. Warunkiem zaliczenia jest aktywna obecność na zajęciach oraz przygotowanie projektu zaliczeniowego. Kurs kończy się egzaminem ustnym. Opis kursu: Globalizacja, która napędza wszelkie ruchy migracyjne powoduje, że coraz częściej mamy możliwość (a czasem i konieczność) komunikowania się z obcym. Sytuacja wymaga dużej wrażliwości, nowych kompetencji i wiedzy, żeby komunikowanie było skuteczne i nie prowadziło do niepotrzebnych nieporozumień. W trakcie zajęć 102 zaprezentowane i poddane krytycznej analizie zostaną najpoważniejsze nurty teoretyczne w obszarze komunikowania międzykulturowego. Wspólnie spróbujemy zdiagnozować bariery w komunikowaniu międzykulturowym oraz zaproponować strategie radzenia sobie w sytuacji kontaktu międzykulturowego. Osobnym zagadnieniem będzie komunikowanie międzynarodowe z uwzględnieniem roli mediów. Szczegółowo przyjrzymy się też sytuacji komunikacyjnej międzynarodowych zespołów pracowniczych. Omówione teorie oraz warsztaty i praktyczne ćwiczenia przydadzą się studentom planującym wyjazd na stypendium zagraniczne oraz planującym prace w międzynarodowym zespole. WFz.IS-SSK011 Komunikowanie w edukacji Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: II Semestr: II Koordynator/ka: dr Aleksandra Wagner Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 15 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Pierwszeństwo dla studentów specjalizacji Komunikacja społeczna. Forma i warunki zaliczenia: Egzamin ustny Opis kursu: Tematyka przedmiotu będzie dotyczyła 2 aspektów. Pierwszy z nich dotyczy komunikacji wewnątrz szkoły, drugi komunikacji szkoły z jej otoczeniem. Zostanie omówiona koncepcja kodów językowych Bernsteina oraz rola ukrytego programu nauczania w przekazywaniu norm i wartości. Szkoła zostanie potraktowana jako specyficzny rodzaj organizacji, w której skuteczne i konstruktywne komunikowanie się jest bardzo istotne. Studenci zapoznają się również z rynkowym spojrzeniem na edukację. Rynek edukacyjny wymusza na szkołach działania reklamowe i promocyjne. Konieczne jest również komunikowanie się z przedstawicielami samorządu lokalnego, mediami oraz ze społecznością lokalną. Na co należy zwrócić uwagę i jak przygotować strategie komunikacyjne wewnątrz i na zewnątrz szkoły? Zajęcia mają charakter projektowy. Studenci podczas każdych zajęć przedstawiają swoje pomysły rozwiązania zadanego wcześniej 103 problemu. Podczas swoistej burzy mózgów w oparciu o wybrane koncepcje teoretyczne generowane i omawiane będą możliwe kierunki opisu i analizy poszczególnych problemów. WFz.IS-SDW078 Komunikowanie w sferze publicznej Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Koordynator/ka: dr Barbara Jabłońska Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Pierwszeństwo dla studentów specjalizacji Socjologii sfery publicznej. Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie na ocenę: projekt. Warunkiem zaliczenia kursu jest przygotowanie mini-projektu badawczego i zaprezentowanie go na zajęciach. Opis kursu: Celem konwersatorium jest omówienie problematyki wybranych zjawisk i procesów zachodzących w szeroko rozumianej sferze publicznej w ujęciu komunikacyjnym. W pierwszej części zajęć omówiony zostanie teoretyczny wymiar problematyki (koncepcje sfery publicznej, modele komunikowania w sferze publicznej, typy analizy dyskursu reprezentowane przez przedstawicieli różnych podejść badawczych). W drugiej części zajęć dyskusji poddane zostaną wybrane przykłady debat medialnych, ze szczególnym naciskiem na krytyczną perspektywę (KAD) w badaniu zjawisk komunikacyjnych. Omówione zostaną także kwestie metodologiczne związane z projektowaniem i realizacją własnych badań nad zjawiskami dyskursywnymi. Ostatnia część zajęć poświęcona zostanie prezentacji i omówieniu miniprojektów, przygotowanych przez studentów. Część ta ma na celu praktyczne przygotowanie uczestników zajęć do opracowania samodzielnych analiz w zakresie wybranych, współczesnych problemów związanych z komunikowaniem w sferze publicznej. WFz.IS-SDW063 Komunikowanie w społeczności lokalnej Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II 104 Semestr: II Koordynator/ka: dr Maria Światkiewicz-Mośny Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 15 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Pierwszeństwo dla studentów specjalizacji Komunikowanie społeczne. Forma i warunki zaliczenia: Kurs ma charakter konwersatoryjno-warsztatowy. Na każdych zajęciach omawiane jest szczegółowe zagadnienia, któremu towarzyszy dyskusja na temat zadanych lektur, analiza przypadków oraz ćwiczenia praktyczne. Warunkiem zaliczenia kursu jest aktywna obecność na zajęciach, przygotowanie studium przypadku komunikowania w wybranej społeczności lokalnej oraz egzamin ustny. Opis kursu: Komunikowanie w społecznościach lokalnych coraz częściej podlega procesom profesjonalizacji i zapośredniczenia. Dużą rolę odgrywają media lokalne, a w szczególności Internet. W proces komunikacji włączają się też profesjonalne agencje PR, które kreują i kontrolują komunikowanie między lokalnymi władzami, inwestorami i mieszkańcami. W trakcie kursu zostaną omówione lokalne media i zbadana ich rola w procesach komunikowania w społecznościach. Podejmiemy też zagadnienia związane z zadaniami rzecznika prasowego, kreowania lokalnych liderów i wizerunku miasta. Zwrócimy tez uwagę na dialog społeczny, a w szczególności zadania związane z konsultacjami społecznymi. WFz.IS-SAS020 Konsumpcjonizm i jego badanie Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: I Koordynator/ka: prof. dr hab. Krystyna Romaniszyn Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie na ocenę: przygotowanie eseju lub projektu badań na wybrany temat Opis kursu: Przedmiotem kursu jest opis i interpretacja kultury konsumpcyjnej ze szczególnym uwzględnieniem jej wyróżniającej cechy jaką jest konsumpcjonizm. Punktem 105 wyjścia jest prezentacja dróg dojścia do społeczeństwa konsumpcyjnego i wykształcenia się jego (konsumpcyjnej) kultury. Przedmiotem szczególnej uwagi są tu: transformacja aksjologiczna, innowacje technologiczne i innowacje w sferze organizacji pracy, wynalazki w sferze konsumpcji, rozwój i funkcje reklamy. Omówienie i analiza wyliczonych czynników sprawczych daje podstawę do charakterystyki cech społeczeństwa konsumpcyjnego i jego kultury, w tym: imperatywu konsumowania, kompulsywnej konsumpcji, manipulacji ludźmi za pośrednictwem konsumpcji, eksploatacji wszystkich dostępnych zasobów, postępującego urynkowienia społeczeństwa, przemian struktury społecznej dokonujących się przy udziale konsumpcji, dróg wyjścia z pułapki konsumpcjonizmu, czyli indywidualnych strategii emancypujących, możliwości budowania tożsamości jednostkowej przy udziale konsumpcji. W ramach zajęć zostaną przedstawione podstawowe pojęcia służące interpretacji zjawiska konsumpcji, społeczne funkcje konsumpcji oraz teorie dotyczące społeczeństwa konsumpcyjnego, eksponujące obecne w nim zagrożenie komodyfikacją jednostki i, z drugiej strony, możliwości jej emancypacji i rozwoju. WFz.IS-SSK028 Kryzys finansowy w dyskursie medialnym Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: II Koordynator/ka: dr hab. Wiesław Gumuła, prof. UJ Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Dla studentów zainteresowanych problematyką dyskursu, mediów oraz socjologii gospodarczej. Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie na ocenę na podstawie aktywności na zajęciach oraz eseju. Opis kursu: (1)Komunikowanie społeczne. Media masowe. Internet. Przekaz i rozmowa. Dyskurs; (2) Komunikowanie się banków centralnych z rynkami finansowymi. Rada Polityki Pieniężnej NBP a rynki finansowe; (3) Digitalizacja światowego rynku finansowego. Zdygitalizowane rynki finansowe jako świat dyskursu pomiędzy uczestnikami rynku (inwestorami, kreatorami, pośrednikami). Reuters, Bloomberg i inni. Firmy 106 ratingowe. Światowe Forum Gospodarcze. Odpowiedzialność (accountability) publicznych instytucji finansowych. Światowy system finansowy jako „rzeczywistość konstruowana” (między innymi w drodze dyskursu); (4) Światowy kryzys finansowy (w latach 2007-2008 ) oraz zamieszanie finansowe w krajach strefy euro (w latach 2011-2012) – z perspektywy dyskusji akademickich; (5) The Wall Street Journal, Financial Times, The Economist – o kryzysie. Wielcy kreatorzy opinii, nastrojów, manii oraz euforii; (6) “Gadające głowy” – te same, i przed, i po kryzysie. „Główni ekonomiści” banków i innych instytucji finansowych w telewizji. O czym rozmawiają? Jak rozmawiają? Funkcje codziennej „paplaniny”; (7) Prasa codzienna. Kto od kogo „odpisuje”? Funkcje codziennej „pisaniny”; (8) Prasa, telewizja i Internet o ruchu oburzonych: analiza porównawcza na wybranych przykładach; (9) Prognozy, projekcje, przewidywania. Straszenie lepiej się sprzedaje niż uspokajanie; (10) Modne tematy, przemilczane tematy. Modne interpretacje, ignorowane lub wyśmiewane interpretacje. Studium przypadków. Schematy poznawcze i interakcyjne. Wymiana informacji, edukacja, perswazja, manipulacja, przymus symboliczny. Niektóre maniery narracyjne (np. ekonomiści, socjologowie, politycy, elity, wygrani, przegrani). Temat dyżurny – euro; (11) Finansjalizacja społeczeństwa w dyskursie medialnym. WFz.IS-SSK012 Kultura gestu i słowa Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: I Koordynator/ka: dr Aleksandra Wagner Formuła przedmiotu: Laboratorium, 20 godzin Liczba punktów ECTS: 2 Wymagania wstępne: Pierwszeństwo dla studentów i studentek specjalizacji Komunikacja społeczna. Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie z oceną, projekt. Opis kursu: Celem warsztatu będzie przede wszystkim praca nad sprawnością językową i umiejętnościami wypowiadania się. Uczestnicy warsztatów będą mieli okazję przećwiczyć strategie budowania wypowiedzi publicznych, a także analizować swoje wystąpienia. Zostaną omówione również podstawowe zasady 107 retoryki – sztuki tworzenia i prezentowania przekazów perswazyjnych oraz erystyki – sztuki prowadzenia sporów, a także techniki argumentacji, prezentacji, negocjacji, skutecznego wypowiadania się. Wprowadzone zostaną również elementy savoir-vivre i etykiety obowiązującej w sytuacjach formalnych i nieformalnych. WFz.IS-SSK001 Kultura i media Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: I-III Semestr: II Koordynator/ka: dr Małgorzata Bogunia-Borowska Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 6 Wymagania wstępne: Zaliczony kurs Socjologii masowego komunikowania. Forma i warunki zaliczenia: Egzaminy pisemny z całości przedmiotu. Zaliczenie ćwiczeń: obecności, aktywność, prezentacja multimedialna na wskazany przez prowadzącego temat. Opis kursu: Celem zajęć jest dokonanie analizy współczesnych gatunków telewizyjnych oraz procesów zachodzących na obszarze społeczno-kulturowym. Analiza owych uniwersalnych procesów toczących się w makroskali skutkuje poważnymi transformacjami mikrosfery jednostkowych działań i zachowań. Medium, które się do tego znacząco przyczynia jest telewizja. To ona bowiem upowszechnia style życie, systemy wartości, wzorce i normy moralno-estetyczne oraz poprzez rozmaite programy oraz gatunki telewizyjne. Telewizja wraz z ofertą programową podlega obecnie bardzo silnym i dynamicznym zmianom. Tematyka zajęć obejmie swoim zakresem szereg form telewizyjnych i gatunków telewizyjnych. Ich rozmaitość umożliwia chwycenie charakterystycznych trendów i procesów takich jak choćby ten związany z popularnością programów interwencyjnych, co uzasadnić może tezę o znaczącym braku zaufania do państwowych instytucjonalnych form rozwiązywania konfliktów społecznych. Wszystkie wykłady zostaną uzupełnione o fragmenty programów telewizyjnych. W trakcie zajęć student 108 zapozna się z rozmaitymi gatunkami telewizyjnymi oraz paradygmatami kulturowymi prezentowanymi we współczesnej telewizji. Ideą kursu jest nauczenie się umiejętności dokonywania analiz i interpretacji wybranych programów telewizyjnych oraz ujawniania jego funkcji jawnych i demistyfikacji funkcji ukrytych. WFz.IS-SDW143 Kultura polityczna w ujęciu socjologicznym Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: I Koordynator/ka: dr Paulina Polak Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 5 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Egzamin ustny, esej. Opis kursu: Kurs ma formę seminarium, podczas którego studenci zajmować się będą problematyką kultury politycznej i jej znaczenia z punktu widzenia socjologii. W pierwszej części kursu poznawać będą teoretyczne ujęcia kultury politycznej, jej znaczenie w ustroju demokratycznym i rolę w prawidłowym funkcjonowaniu demokracji oraz społeczeństwa obywatelskiego. Następnie studenci poznawać będą różne przykłady kultury politycznej, zastanawiając się nad jej kształtem, zmianami i kierunkami rozwoju w Polsce, a także porównawczo analizując jej oblicza w innych państwach europejskich. Podstawowym celem kursu jest przybliżenie studentom socjologii problematyki kultury politycznej, poruszanego zarówno przez nauki polityczne, jak i społeczne. Pojęcie kultury politycznej, zwłaszcza w ujęciu porównawczym, jest bardzo użyteczne dla socjologicznej analizy problemów władzy, prawidłowego funkcjonowania demokracji, sfery polityki, a także społeczeństwa obywatelskiego. Kurs odbywa się w ramach specjalności Socjologii sfery publicznej, jest jednak otwarty dla wszystkich chętnych studentów. 109 WFz.IS-SOJ037 Liberalism and its critics: historical and contemporary perspectives Programme of study: MA programme, Erasmus programme Year of study: I-II Semester: I Instructor: dr Daria Łucka Form: seminar, 30 h ECTS: 5 Prerequisites: English language fluency, basic background in sociology, or philosophy, or political science Requirements: Written exam Course description: This course introduces students to the political ideology of liberalism: its classical and contemporary versions. The emphasis will be put on basic notions within the liberal discourse: freedom, equality, rights, individualism, authority, etc. The course also integrates important challenges to the moral and political viability of liberalism, from socialist, conservative, libertarian, to communitarian critics. Throughout the course, we will try to answer the following questions: Does liberalism overemphasize the importance of an individual, at the expense of community? Are liberal societies bound to be selfish and atomized? Do liberal theories rest upon a mistaken view of the self? What corrections of liberalism are provided by the critical approaches to it? WFz.IS-SK033 Logika Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: I Semestr: I Koordynator/ka: dr Barbara Woźniakowska Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Testy po kolejnych partiach materiału, egzamin. Opis kursu: Celem pierwszej części kursu jest zapoznanie słuchaczy z klasycznym rachunkiem zdań zbudowanym metodą założeniową, a więc z naciskiem na poprawność reguł wnioskowania. Następnie omówiony zostanie rachunek 110 predykatów w takim zakresie, w jakim jest to niezbędne dla wprowadzania reguł wnioskowania pozwalających na uniknięcie typowych błędów występujących w rozumowaniach w języku potocznym. Na koniec będzie mowa o kłopotach wynikających z wieloznaczności wyrażeń, z ich nieostrości itd., a także o definicjach, które są jednym ze sposobów na uczynienie naszych wypowiedzi bardziej precyzyjnymi. WFz.IS-SDW013 Marginalność i marginalizacja społeczna Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: I Koordynator/ka: dr Marcjanna Nóżka Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 4 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Egzamin pisemny (testowy). Opis kursu: W ramach kursu omówione zostaną zagadnienia związane z procesami marginalizacji i marginalności społecznej - przyczyny oraz funkcje tego zjawiska, jak również mechanizmy wyłaniania się marginesu socjalnego i strukturalnego. Przedmiotem wykładu będą procesy naznaczania społecznego /stygmatyzacji/, powstawania stereotypów duszy grupowej oraz obszary wykluczenia i degradacji osób pozostających na marginesie społecznym. Omówione zostaną także indywidualne oraz społecznej skutki marginalizacji, a w tym zagadnienie podklasy, kultury ubóstwa i bierności społecznej. Przedmiotem analizy będą również wybrane kategorie osób marginalizowanych, a także kwestie diagnozy zjawiska i reintegracji społecznej. WFz.IS-SAS004 Metoda biograficzna i historia mówiona Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: I Koordynator/ka: dr Grażyna Kubica-Heller Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 4 111 Wymagania wstępne: Zaliczony Wstęp do socjologii i Wprowadzenie do antropologii społecznej. Forma i warunki zaliczenia: Egzamin - projekt indywidualny, aktywna obecność na zajęciach. Opis kursu: Badania biograficzne były rozwijane na szeroką skalę w polskiej socjologii w okresie międzywojennym, później odgrywały rolę marginalną, by wrócić w latach osiemdziesiątych w badaniach prowadzonych w tradycji niemieckiej. Zmiana stosunku do tej metody oddaje przemiany w teorii socjologicznej. W antropologii badania biograficzne pokazują sposób w jaki konkretne jednostki są ulokowane w kulturze oraz jak kultura jest ugruntowana w indywidualnym życiu i doświadczeniu. Auto/biografie umożliwiają wgląd w punkt widzenia członka grupy (insider’s point of view). Materiał badawczy nie może być traktowany jako dostarczający pewnych informacji o „historycznych faktach” lecz o osobistych światach znaczenia, które można dopiero osadzić w kontekście kulturowym. Badacz musi być świadomy roli jakie różne elementy kultury odgrywają w mediowaniu i kształtowaniu sposobu w jaki ludzie doświadczają, rozumieją i opowiadają swe życie. Dotyczy to także historii mówionej pojawiającej się w pracach socjologów a traktowanej często w sposób metodologicznie naiwny. Kurs ten przybliża problematykę metod narracyjnych w antropologii społecznej i socjologii, zarówno od strony teoretycznej, jak i badawczej. Uczestnicy zdobędą wiedzę potrzebną do prowadzenia badań przy użyciu metody biograficznej, także w kontekście wielokulturowym. Zdobędą wiedzę jak materiał ten analizować przy pomocy programu QDA Miner. WFz.IS-SK044 Metodologia nauk społecznych Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: II Koordynator/ka: dr hab. Riccardo Campa, prof. UJ Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 7 Wymagania wstępne: Brak 112 Forma i warunki zaliczenia: Egzamin pisemny Opis kursu: Celem kursu jest prezentacja metodologicznych zagadnień nauk społecznych. Analizowana będzie istota badań naukowych, struktura i dynamika teorii, podobieństwa i różnice między naukami społecznymi a przyrodniczymi, systemy klasyfikacji nauk, a także miejsce socjologii wśród innych nauk społecznych. Kurs obejmie podstawowe dylematy nauk społecznych (kontrowersje: naturalizm-antynaturalizm, indywidualizm-holizm, redukcjonizm-antyredukcjonizm oraz neutralizm-aksjologizm), jak również takie kwestie jak rola dowodów i teorii w badaniach społecznych, poziomy analizy w socjologii, tworzenie typów idealnych, modeli i pojęć, zagadnienie wartości w nauce, problematykę interpretacji, rozumienia, obserwacji, wyjaśniania i przewidywania, a także prezentację odmienności perspektyw metodologicznych: empiryczno-indukcyjnej i nomologiczno-dedukcyjnej. Na koniec przedstawione zostaną wybrane problemy epistemologiczne i ontologiczne widziane z perspektywy socjologii wiedzy. Szczególną uwagę zwrócimy na argumenty za i przeciw relatywizmowi i realizmowi. WFz.IS-SK043 Metody empirycznych badań społecznych Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: I Semestr: II Koordynator/ka: dr Marcin Kocór Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 6 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie ćwiczeń oraz egzamin testowy. Opis kursu: Celem wykładu jest wprowadzenie studentów w zagadnienia metodologii badań społecznych. Omawia on istotę metody naukowej w socjologii, podstawowe terminy używane w metodologii badań i buduje podstawy dla umiejętności formułowania problemu badawczego i jego rozstrzygania przy pomocy badań empirycznych. Dzięki takiemu układowi stanowi on wprowadzenie do kursów z zakresu metod ilościowych i jakościowych, w ramach, których studenci zdobywają 113 praktyczne umiejętności umożliwiające samodzielną realizację badań. WFz.IS-SK069 Metody ilościowe w badaniach społecznych Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: III Semestr: I Koordynator/ka: dr Szymon Czarnik Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 6 Wymagania wstępne: Ukończony kurs Metody empirycznych badań społecznych. Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie ćwiczeń; egzamin końcowy. Opis kursu: Tematem kursu jest proces gromadzenia i interpretacji ilościowych danych społecznych, począwszy od koncepcyjnego przygotowania badania, poprzez konstrukcję adekwatnych wskaźników, po interpretację i sposób prezentowania uzyskanych wyników. Szczególny nacisk położony zostanie na omówienie różnych wariantów, zalet i ograniczeń najpopularniejszej metody badań społecznych, jaką jest sondaż prowadzony w oparciu o standaryzowany kwestionariusz. W tym kontekście omówiona będzie konstrukcja skal oraz indeksów. Tematyka kursu obejmuje także badania eksperymentalne, analizę socjometryczną oraz zastosowanie modeli formalnych. Omówione zostaną także korzyści i ograniczenia badań niereaktywnych. Ogólne nastawienie kursu jest praktyczne – ma on służyć wyposażeniu uczestników w wiedzę i umiejętności konieczne do prowadzenia badań ilościowych umożliwiających rzetelny opis i wyjaśnianie zjawisk społecznych. WFz.IS-SBS002 Metody i techniki badań marketingowych Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: I Koordynator/ka: dr Seweryn Krupnik 114 Formuła przedmiotu: Wykład, 15 godzin; ćwiczenia, 45 godzin Liczba punktów ECTS: 6 Wymagania wstępne: Ukończenie kursu Metody empirycznych badań społecznych, Metody jakościowe w badaniach społecznych, Metody ilościowe w badaniach społecznych albo znajomość metod i technik empirycznych badań społecznych. Forma i warunki zaliczenia: Wykład - egzamin pisemny; zaliczenie z ćwiczeń - obecność na zajęciach, aktywność na zajęciach, wykonywanie zadanych ćwiczeń, samodzielne zaplanowanie i realizacja badań marketingowych. Opis kursu: Celem kursu jest zapoznanie studentów z podstawami badań marketingowych: rodzajami tych badań, ich specyfiką, zastosowaniem, praktycznymi problemami związanymi z ich realizacją. Studenci zapoznają się z metodami szacowania przyszłego popytu, procedurami segmentacji klientów, określania potencjału rynku, z technikami badania satysfakcji i lojalności klientów, badaniami reklamy, badaniami cen. Zajęcia prowadzą do rozwinięcia kompetencji ogólnych i szczegółowych. Kształtowane są umiejętności analitycznego myślenia, syntetyzowania informacji, przewidywania, planowania, zarządzania czasem, odpowiedzialności za podjęte wobec grupy zobowiązania. Wśród kompetencji szczegółowych, które kształtuje przedmiot znajdują się: planowanie badań, przygotowywanie kosztorysu badań, realizacja badań marketingowych. WFz.IS-SK050 Metody jakościowe w badaniach społecznych Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: II Semestr: I Koordynator/ka: dr Agata Dziuban Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin; projekt, 15 godzin Liczba punktów ECTS: 8 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Wykład - egzamin pisemny; zaliczenie z ćwiczeń - obecność na zajęciach, aktywność na zajęciach, wykonywanie zadanych ćwiczeń; zaliczenie projektu 115 samodzielne zaplanowanie i realizacja badań jakościowych obejmujących przeprowadzenie wywiadów pogłębionych i zogniskowanych wywiadów grupowych, analizę danych, sporządzenie raportu z badań oraz przedstawienie ustnej prezentacji wyników. Opis kursu: Celem kursu jest zapoznanie studentów i studentek z teoretycznymi i metodologicznymi podstawami stosowania metod jakościowych w badaniach socjologicznych. Nacisk zostanie położony na przygotowanie studentów i studentek do samodzielnej realizacji badań jakościowych. Po ukończeniu kursu uczestnicy i uczestniczki będą dysponować wiedzą na temat możliwych podejść do realizacji badań jakościowych, zdobędą też praktyczne umiejętności potrzebne do samodzielnego przeprowadzenia badań jakościowych, wykorzystując w tym celu odpowiednie techniki, takie jak obserwacja, wywiad pogłębiony, wywiad narracyjny, zogniskowany wywiad grupowy, analiza dokumentów osobistych. W trakcie realizowanego w grupach projektu badawczego nacisk zostanie położony nie tylko na kształtowanie kompetencji stricte związanych z realizacją badań, ale także kompetencji ogólnych, takich jak umiejętność pracy w grupie, samodzielność, terminowość, odpowiedzialność, umiejętność planowania i samoorganizacji. WFz.IS-SDW130 Między Ameryką i Polską – studium porównawcze Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Koordynator/ka: prof. dr hab. Krzysztof Frysztacki Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 4 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Egzamin będący pokłosiem aktywności na zajęciach i eseju. Opis kursu: Celem tego kursu jest spojrzenie na te obie krajowo-narodowe rzeczywistości z syntetyzującego, interdyscyplinarnego punktu widzenia. Chodzi o uwzględnienie zarówno linii historycznej jak i atrybutów współczesności. Chodzi też o wyróżnienie wybranych współwystępujących składników i cech, takich jak polityka i polityka społeczna, 116 gospodarka, kultura wysoka i popularna, mechanizmy i wzory życia społecznego, środki masowego przekazu, świat akademicki, moda, sport… Warto wreszcie pokusić się o refleksję nad „siłą” i „słabością” obu krajów, nad amerykańskopolską linią wymiany i współpracy. WFz.IS-SAS025 Migracje zagraniczne Polaków - wczoraj, dziś i jutro? Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: III Semestr: II Koordynator/ka: prof. dr hab. Krystyna Romaniszyn Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie na ocenę: projekt badań lub przeprowadzenie badań pilotażowych. Opis kursu: Przedmiotem kursu jest prezentacja, analiza i dyskusja poświęcona migracjom zagranicznym Polaków w długiej (kilkudziesięcioletniej) perspektywie czasowej. Podstawowym celem jest określenie i rejestracja zarówno motywacji (czynników subiektywnych), jak i obiektywnych uwarunkowań mobilności. Zatem, przedmiotem uwagi są: strategie migracyjne jednostek, strategie migracyjne rodzin, obiektywne czynniki wypychające (ekonomiczne, społeczne, kulturowe). Celem prezentacji, analiz i dyskusji jest: ustalenie i sporządzenie rejestru przyczyn i mechanizmów migracji zagranicznych; odtworzenie trendów migracyjnych, przeszłych, aktualnych i przyszłych; sporządzenie portretu polskiego emigranta – obecnego i tego z poprzednich dekad. W ramach zajęć zostaną też przedstawione i, wykorzystane w analizie i dyskusji główne koncepcje teoretyczne z zakresu socjologii migracji. WFz.IS-SK007 Mikrosocjologia i procesy grupowe Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: II Semestr: I Koordynator/ka: dr Maria Świątkiewicz-Mośny Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin 117 Liczba punktów ECTS: 4 Wymagania wstępne: Ukończenie kursu Wprowadzenie do socjologii. Forma i warunki zaliczenia: Kurs kończy się egzaminem testowym. Co tydzień jeden temat będzie stanowił przedmiot dyskusji w formie ćwiczeń i warsztatów. Szczególny nacisk zostanie położony na lekturę przed zajęciami i aktywny udział w dyskusji. Każde zajęcie będą rozpoczynały się minikolokwium z zadanych lektur. Przedmiotem dyskusji będzie krytyczna analiza tekstów, próba wykorzystania przedstawionych teorii do opisu dynamiki grup, zachowań w małych grupach społecznych, dylematów społecznych. Studenci i studentki będą mieli też okazję doskonalić swoje kompetencje społeczne podczas różnego rodzaju ćwiczeń. Ocena końcowa będzie oparta na wyniku egzaminu testowego oraz pracy na zajęciach. Opis kursu: Celem kursu jest wprowadzenie w zagadnienia związane z mikrostrukturami społecznymi. Zostaną przedstawione najważniejsze zagadnienia mikrosocjologii strukturalnej, ale także inne koncepcje teoretyczne, które mogą zostać wykorzystane do opisu małych grup społecznych. Nacisk zostanie położony na rozumienie pojęć, które służą do opisu mikrostruktur społecznych oraz zaprezentowanie ich praktycznego wykorzystania w analizie dynamiki grupowej. Omówione zostaną, m. in. zagadnienia definiowania grup społecznych, więzi i ról społecznych, struktury władzy, przywództwa w małych grupach, struktury komunikacyjnej i socjometrycznej, kontroli społecznej, dylematów społecznych. WFz.IS-SBS012 Modelowanie strukturalne Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: II Semestr: II Koordynator/ka: dr hab. Adam Sagan, prof. UE Formuła przedmiotu: Wykład, 15 godzin; ćwiczenia, 15 godzin Liczba punktów ECTS: 4 Wymagania wstępne: Ukończone kurs Zaawansowana wielowymiarowa analiza danych, znajomość analizy czynnikowej i analizy regresji wielorakiej. 118 Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie (na ocenę) przeprowadzenie analizy danych w programie AMOS; laboratorium komputerowe (praca z programami AMOS), egzamin ustny. Opis kursu: Podczas kursu zostaną poruszone następujące tematy: Zmienne ukryte w modelowaniu strukturalnym; ogólny model strukturalny; estymacja modelu; ewaluacja modelu; interpretacja parametrów modelu; respecyfikacja modelu; alternatywne ujęcia modeli strukturalnych. Kurs opiera się na tekstach obcojęzycznych. WFz.IS-SDW146 Myśl ekonomiczna i jej praktyczne zastosowanie Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Koordynator/ka: dr inż. Zofia Łapniewska Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 4 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Warunkiem jest obecność na 80% zajęć; egzamin pisemny. Opis kursu: Celem konwersatorium jest zapoznanie studentów z podstawowymi modelami i teoriami ekonomicznymi, w tym zarówno nurtem ortodoksyjnym i jego przełożeniem na funkcjonowanie współczesnej gospodarki, jak i alternatywnymi nurtami reprezentowanymi przez szkoły heterodoksyjne. Celem praktycznym jest umiejętność krytycznej analizy zjawisk obecnych we współczesnej gospodarce światowej, wyjaśniania ich przyczyn oraz poszukiwania alternatyw. Kurs oparty na literaturze obcojęzycznej. WFz.IS-SDW147 Nowa Przestrzeń. Miejsce w mieście: „po – Mosty Marzeń” (wspólne warsztaty środowiskowe Instytutu Socjologii UJ, Wydziału Architektury Wnętrz ASP oraz Wydziału Architektury PK). Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: I 119 Koordynator/ka: dr Marcjanna Nóżka, dr Marta SmagaczPoziemska Formuła przedmiotu: Warsztaty z elementami wykładowymi, 30 godzin; praca w interdyscyplinarnych zespołach, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 6 Wymagania wstępne: Znajomość metodologii badań społecznych Forma i warunki zaliczenia: Udział w spotkaniach organizacyjnych, konsultacyjnych oraz w interdyscyplinarnych, trzydniowych zajęciach warsztatowych, które odbędą się w listopadzie na Wydziale Architektury Wnętrz ASP; przygotowanie metodologii badań oraz realizacja badań nad oczekiwaniami odbiorców/użytkowników infrastruktury i przestrzeni instytucji publicznych w mieście; przygotowanie (w zespołach interdyscyplinarnych, wraz ze studentami ASP i PK) projektu; udział w przygotowaniu katalogu wystawowego i monografii oraz uczestnictwo w wystawie (Galeria „Kotłownia” PK). Opis kursu: Celem kursu jest kształcenie umiejętności współpracy międzybranżowej. Kurs będzie realizowany w trybie intensywnym, przede wszystkim w formule warsztatów projektowych, które odbędą się w terenie wybranym do analizy (Bulwary Wiślane) oraz w pomieszczeniach Wydziału Architektury Wnętrz ASP. Przygotowane projekty zostaną zaprezentowane w katalogu i monografii oraz podczas wystawy zorganizowanej w Galerii PK. Zajęcia będą trzyetapowe: (1) desk research i badania terenowe, prowadzone w odniesieniu do obszaru zakola rzeki Wisły, obejmującego obszar od Galerii Kazimierz – Zamek Wawelski – do Klasztoru Norbertanek; (2) wykorzystanie przeprowadzonych analiz i zastosowanie ich w procesie projektowym poszukując rozwiązań formalnych i estetycznych dla wybranej przestrzeni – miejsca w mieście – pt.: „po - Mosty Marzeń”; (3) opracowanie katalogu i monografii oraz wystawy (grudzień-styczeń 2012/13). Kurs byłby już czwartą edycją takich warsztatów, a pierwszą, w której obok Wydziału Architektury Wnętrz ASP i Wydziału Architektury PK, udział wziąłby Instytut Socjologii UJ. 120 WFz.IS-SK063 Obóz naukowo-badawczy: Badania jakościowe w praktyce III [Warsztaty z badań i analiz jakościowych] Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: I i II Koordynator/ka: dr Grzegorz Bryda Formuła przedmiotu: Zajęcia terenowe – obóz, 60 godzin (10 dni) Liczba punktów ECTS: 6 Wymagania wstępne: Zaliczone Metody empirycznych badań społecznych, równoległy udział w kursie Badania jakościowe w praktyce I (lub zgoda prowadzącego), limit 20 osób (pierwszeństwo mają studenci specjalności komunikowanie społeczne). Forma i warunki zaliczenia: Projekty i ćwiczenia praktyczne przeprowadzenie, transkrypcja, kodowanie i wywiadów, aktywność i obecność na zajęciach. Opis kursu: Obóz ćwiczeniowo-badawczy jest kluczowym elementem kursu Badania jakościowe w praktyce. W trakcie obozu, w ramach paradygmatu teorii ugruntowanej, przeprowadzone zostaną badania terenowe, będące realizacją zaleceń i procedur charakterystycznych dla tego podejścia. Podczas badań terenowych nacisk będzie położony na praktyczne stosowanie różnych metod i technik jakościowych (triangulacja metodologiczna) do analizy atrybucji społecznych i stosowanych strategii adaptacyjnych w wybranej zbiorowości lokalnej. Celem obozu jest przygotowanie studentów do samodzielnej realizacji badań terenowych oraz kompleksowe kształcenie umiejętności przeprowadzania wywiadów jakościowych w trakcie badań terenowych. Równolegle do procesu zbierania danych w ramach kursu Badania jakościowe w praktyce będzie prowadzona komputerowa analiza danych jakościowych tj. wywiadów, doprecyzowywanie kategorii analitycznych, sporządzanie not teoretycznych, generowanie i testowanie hipotez badawczych oraz weryfikacja pojawiających się zależności przyczynowo-skutkowych. Efektem finalnym kursu jest przygotowanie sprawozdania w formie raportu analitycznego, wizualizacja zależności i wyników. 121 WFz.IS-SK083 Obóz naukowo-badawczy: Diagnoza funkcjonowania polskiego wymiaru sprawiedliwości. Monitoring sądów rejonowych Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: II-III Semestr: I Koordynator/ka: dr Kaja Gadowska Formuła przedmiotu: Obóz naukowo-badawczy: zajęcia terenowe, 45 godzin Liczba punktów ECTS: 5 Wymagania wstępne: Ukończone kursy metod i technik badawczych w socjologii. Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny. Przeprowadzenie obserwacji co najmniej 10 rozpraw sądowych, wypełnienie do nich formularzy obserwacji, wypełnienie co najmniej 1 formularza dotyczącego infrastruktury budynku sądowego oraz udział w spotkaniu podsumowującym badanie. Opis kursu: Court watch jest ruchem społecznym o zasięgu międzynarodowym, który polega na sprawowaniu obywatelskiej kontroli nad pracą sądów. Ruch ten jest szczególnie rozpowszechniony w krajach anglosaskich takich jak USA i Kanada. Celem ruchu jest poprawa jakości służby publicznej jaką pełnią w demokratycznym państwie sądy. Głównym sposobem realizacji tego celu jest propagowanie i organizowanie obywatelskiego monitoringu pracy sądów. Jest on realizowany przez zwykłych obywateli – wolontariuszy, którzy biorą udział w rozprawach jako publiczność. Obóz ma więc charakter badania w działaniu, łącząc cele badawcze z celami praktycznymi poprzez obserwację rozpraw w sądach rejonowych. Zbieranie i analiza danych z wypełnianych przez uczestników monitoringu formularzy obserwacji ma służyć wykrywaniu nieprawidłowości, patologii, ale także przykładów dobrych praktyk i wzorcowych sądów, które warto promować. Ma także przynieść diagnozę stanu i funkcjonowania sądownictwa z punktu widzenia interesów społeczeństwa. Owocem będzie baza danych źródłowych i analiz, które mają posłużyć naukowcom, organizacjom pozarządowym i władzom państwa do opracowywania pożądanych społecznie zmian w polskim wymiarze sprawiedliwości. Celem obozu jest 122 praktyczne zapoznanie studentów z metodami socjologicznych, takimi jak obserwacja uczestnicząca. badań WFz.IS-SK087 Obóz naukowo-badawczy: Dialog władza – społeczeństwo: Analiza kampanii wyborczej do parlamentu Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: I–III Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Koordynator/ka: dr Zbigniew Drąg Formuła przedmiotu: Zajęcia terenowe i laboratoryjne, 60 godzin Liczba punktów ECTS: 6 Wymagania wstępne: Limit 12 – 15 osób. Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie (bez oceny) realizacja badań terenowych/opracowanie materiału empirycznego i raportu cząstkowego. Uczestnicy obozu będą zobowiązani do wykonania zleconych zadań, w tym: zebrania informacji na temat wskazanych komitetów i kandydatów z PKW, przeprowadzenia wywiadów z kandydatami i członkami ich komitetów, zebrania materiałów wyborczych, a także uczestnictwa w spotkaniach kandydatów z wyborcami, itp. Po przeprowadzeniu badań terenowych wezmą też udział w analizie zgromadzonego materiału empirycznego i opracowaniu cząstkowego raportu z badania. Opis kursu: Zadaniem uczestników obozu będzie zebranie informacji odnośnie komitetów wyborczych i ich kandydatów w wyborach parlamentarnych 2011, a także informacji na temat wyników wyborów. Będziemy zbierać materiały wyborcze (plakaty, ulotki, wydawnictwa) oraz prowadzić obserwację kampanii wyborczej kandydatów (w tym różne formy spotkań z wyborcami). Interesować nas będzie tak kampania prowadzona przez kandydatów do Sejmu, jak Senatu. Zgromadzony materiał empiryczny będzie podstawą analiz, których celem będzie opisanie dominujących taktyk wyborczych i form dialogu władza – społeczeństwo oraz określenie ich efektywności. Analizy będą prowadzone z odwołanie do teorii demokracji i teorii elit. 123 WFz.IS-SK094 Obóz naukowo-badawczy: Ludzie w przestrzeni – przestrzeń dla ludzi. Badanie i projektowanie przestrzeni dospołecznych na przykładzie Instytutu Socjologii UJ Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: I-III Semestr: II Koordynator/ka: dr Marcjanna Nóżka, dr Marta SmagaczPoziemska Formuła przedmiotu: Obóz badawczy 60 godzin: wykład konwersatoryjny 10 godzin, warsztat 30 godzin, projekt 20 godzin Liczba punktów ECTS: 6 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Udział w konceptualizacji badań, realizacja badań, opracowanie wyników badań, udział w zajęciach wykładowych i warsztatowych, przygotowanie raportu w zespole i prezentacja wyników. Opis kursu: Celem kursu jest analiza jakości przestrzeni Instytutu Socjologii UJ pod względem jej „dospołeczności – odspołeczności” oraz warunków, jakie tworzy dla spełniania potrzeb społeczności IS; identyfikacja jej silnych i słabych stron; sformułowanie rekomendacji projektowych. Obóz będzie realizowany w 3 etapach: (1) część teoretycznometodologiczna: wykłady, konwersatoria i warsztaty, w ramach których omówione zostaną zagadnienia teoretyczne i metodologiczne przygotowujące do gromadzenia i analizy danych empirycznych; (2) część empiryczna: gromadzenie i analiza danych; (3) przygotowanie raportów końcowych zawierających wnioski i rekomendacje. W ramach obozu omówione zostaną podstawy wiedzy z zakresu socjologii przestrzeni oraz wybrane metody badania niektórych typów środowisk. Szczegółowym zagadnieniem dyskutowanym na zajęciach będą zasady projektowania i uspołeczniania przestrzeni. Uczestnicy kursu będą mieli możliwość zaplanowania i przeprowadzenia badań mających na celu między innymi określenie cech projektów utrudniających i ułatwiających naukę, jak również specyfiki miejsc od- i dospołecznych. 124 WFz.IS-SK092 Obóz naukowo-badawczy: O miłości między Innymi w PRL-u. Zbadanie sytuacji społecznej gejów, lesbijek i osób biseksualnych w okresie PRL Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: II-III Semestr: I Koordynator/ka: mgr Justyna Struzik, mgr Ewelina Ciaputa, dr Marta Warat Formuła przedmiotu: Obóz badawczo-naukowy, 60 godzin Liczba punktów ECTS: 6 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie: projekty i ćwiczenia praktyczne, aktywność na zajęciach, obecność, przeprowadzenie wywiadów, transkrypcja wywiadów i ich analiza, przygotowanie raportu z badań. Opis kursu: Celem obozu będzie zbadanie sytuacji społecznej osób LGB w okresie PRL. Podczas obozu zostaną wypracowane narzędzia metodologiczne (metoda wywiadu biograficznego), przeprowadzona rekrutacja rozmówców i rozmówczyń, a także odbędą się wywiady biograficzne w osobami LGB, które swoją młodość przeżywały w okresie PRL. Efektem końcowym procesu badawczego będzie raport z badań, udostępniony na stronie projektu badawczego: miloscwprlu.wordpress.com. Działania badawcze w ramach obozu prowadzone są we współpracy z inicjatywą InnaHistoria.pl, prowadzącą podobne badania wykorzystując metodę historii mówionej. WFz.IS-SK093 Obóz naukowo-badawczy: Rola mediów w procesie deliberacji - analiza treści przekazów medialnych Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: Semestr: II Koordynator/ka: dr Aleksandra Wagner, dr Maria Świątkiewicz-Mośny Formuła przedmiotu: Obóz badawczo-naukowy, 20 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Forma i warunki zaliczenia: Opis kursu: 125 WFz.IS-SK059 Od modernizacji do globalizacji Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: I Koordynator/ka: dr Katarzyna Jasikowska; w roku akademickim 2012/13 dr Beata Kowalska Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Egzamin pisemny Opis kursu: Zmiana społeczno-gospodarcza określana mianem globalizacji stanowi wydarzenie bez precedensu w dziejach ludzkości dając zarówno nadzieję na rozwiązanie problemów z którymi ludzkość nie potrafiła się do tej pory uporać (np. głód, dyskryminacja kobiet, niewolnictwo), jak i obawy, iż logika współczesnych przemian gospodarczych prowadzi do skrajnej polaryzacji społecznej oraz społecznego wykluczenia w wymiarze narodowym jak i międzynarodowym. Czasy współczesne dla studentów socjologii stanowią pole eksperymentalne, na którym socjologia zaangażowana toczy boje z weberowską „wolnością od wartościowania”. Każdy aspekt przemian gospodarczych i społecznych jest często oceniany i analizowany w diametralnie odmiennych perspektywach (wykluczających się). W pytaniu o logikę rozwoju społecznego, nie można pozostać obojętnym w odniesieniu do społecznych skutków regionalizacji gospodarki, metropolizacji czy kryminalnych wątków globalnej gospodarki. Dlatego wybrane wątki ww. zmian zostaną przedstawione w kontekście historycznych rozważań na temat rozwoju, dekolonizacji, delokalizacji produkcji, nowego podziału pracy i ekspansji kapitalistycznego systemu światowego. Bez względu więc na skłonności do neoliberalnej tudzież do lewicowej perspektywy interpretowania wydarzeń, współczesny socjolog/ socjolożka muszą być świadomi zachodzących procesów gospodarczych oraz ich wpływu na kondycję całych społeczeństw, grup społecznych oraz jednostek w codziennym życiu. 126 WFz.IS-SDD007 Od projektu do efektu. Warsztaty badań własnych Rodzaj studiów: III stopień Rok studiów: I Semestr: I Koordynator/ka: prof. dr hab. Irena Borowik Formuła przedmiotu: Warsztaty, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 4 Forma i warunki zaliczenia: Przygotowanie recenzji i projektu (jak w opisie kursu). Opis kursu: Celem kursu jest praca nad umiejętnościami przydatnymi w konceptualizacji i realizacji własnych projektów badawczych o charakterze empirycznym. Cel ten zostanie zrealizowany poprzez: I. Ćwiczenie umiejętności analitycznego spojrzenia na projekty badań zrealizowanych i dostępnych jako publikacje. Zaplanowanym efektem tego ćwiczenia mają być znakomitej jakości recenzje, które będą mogły być złożone jako propozycje do druku w socjologicznych czasopismach. Każdy uczestnik kursu przygotuje jedną recenzję o objętości 5-6 stron maszynopisu na temat wybranej przez siebie książki. Recenzje będą wraz z omawianymi książkami prezentowane na warsztatach. Prezentacja recenzji – 10 minut. II. Opracowanie własnej konceptualizacji na potrzeby kursu. Każdy uczestnik kursu przygotuje wg. wypracowanego na warsztatach schematu i przedstawi projekt badań własnych. Podlegać on będzie wszechstronnej dyskusji, a następnie zostanie dopracowany i złożony w formie pisemnej (8 stron maszynopisu). Prezentacja projektu – 15 minut. WFz.IS-SDW165 Od religijności do duchowości. Pluralizm religijny w Polsce? Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: II Koordynator/ka: prof. dr hab. Irena Borowik Formuła przedmiotu: Warsztaty, 60 godzin Liczba punktów ECTS: 6 Wymagania wstępne: Pożądana Socjologia religii. Forma i warunki zaliczenia: Egzamin ustny. Zaliczenie obecność i aktywność, prezentacja grupy religijnej i esej. 127 Opis kursu: Kurs, adresowany do studentów poziomu magisterskiego, ma z jednej strony ma wyposażyć w zniuansowaną wiedzę na temat socjologicznej refleksji nad religią, z drugiej zaś pozwolić na nabycie praktycznej orientacji w zróżnicowanym i bogatym świecie religijnym na przykładzie Polski. Program wykładów obejmie w sposób jednorodny perspektywy teoretyczne używane do interpretacji zjawisk religijnych, koncentrując się na post-klasycznych i współczesnych koncepcjach. Tym samym ma na celu wyposażenia w wiedzę pozwalającą interpretować różnorodność zjawisk religijnych. Wykładom będą towarzyszyć zajęcia praktyczne, polegające na spotkaniach z liderami i członkami wybranych religii, obserwacjach wydarzeń i rytuałów religijnych. Celem części praktycznej będzie uzyskanie wglądu w bogactwo i różnorodność religijnego oglądu świata i wypracowanie socjologicznego słownika interpretacji zjawisk religijnych. Zaliczenie materiału „praktycznego” na podstawie prezentacji określonego, wybranego wyznania i 8-12 stronicowego eseju – monografii wybranej grupy religijnej istniejącej w Polsce (spośród 160 obecnie zarejestrowanych!). Z materiału wykładowego egzamin. Ostateczna ocena złożona z 50% zaliczeniowej i 50% z egzaminu. WFz.IS-SK029-1 Orientacja, metodyka studiowania, ochrona własności intelektualnej, techniki pisania i prezentacji Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: I Semestr: I Koordynator/ka: dr Marta Smagacz-Poziemska Formuła przedmiotu: Warsztat i wykłady, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie - obecność i aktywność podczas zajęć, przygotowanie 3 zadań praktycznych wskazanych przez osoby prowadzące zajęcia. Opis kursu: Celem kursu jest poznanie zasad prowadzenia pracy naukowej i badawczej, planowania i tworzenia pisemnych prac naukowych, przygotowywania i wygłaszania prezentacji, uczestnictwa w dyskusjach naukowych. Podczas kursu 128 poruszana będzie też problematyka etycznych i estetycznych aspektów przygotowywania prac naukowych. Kurs składa się z trzech modułów. Pierwszy to „Orientacja”, moduł odbywający się przy okazji inauguracji roku akademickiego, podczas którego przedstawiane są organizacyjne, infrastrukturalne, praktyczne aspekty studiowania w Krakowie, na Uniwersytecie Jagiellońskim, w Instytucie Socjologii, jak również kwestie etyczne i prawne pracy naukowej (m.in. wykład na temat własności intelektualnej). Moduł drugi (30 h) to zajęcia warsztatowe, poświęcone metodologii pracy naukowej. Moduł trzeci (20 h) to zajęcia w terenie, których celem jest poznanie oferty instytucji edukacyjnych, naukowych, kulturalnych i społecznych w Krakowie. WFz.IS-SK029-2 Orientacja, metodyka studiowania, ochrona własności intelektualnej, techniki pisania i prezentacji Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Koordynator/ka: dr Marta Smagacz-Poziemska Formuła przedmiotu: Wykład, 10 godzin Liczba punktów ECTS: 2 Wymagania wstępne: Brak. Kurs przeznaczony dla osób, które na studiach I stopnia nie zrealizowały kursu o takiej samej lub podobnej tematyce. Forma i warunki zaliczenia: Obecność i aktywność podczas zajęć, przygotowanie pracy pisemnej na temat wskazany przez osoby prowadzące zajęcia. Opis kursu: Celem kursu przedstawienie organizacyjnych, infrastrukturalnych, praktycznych aspektów studiowania w Krakowie, na Uniwersytecie Jagiellońskim, w Instytucie Socjologii, jak również kwestie etyczne i prawne pracy naukowej (wykład na temat własności intelektualnej), poznanie warunków i zasad studiowania w Instytucie Socjologii UJ; poruszona zostanie też problematyka etycznych i estetycznych aspektów przygotowywania prac naukowych. 129 WFz.IS-SDW099 Płeć a zmiana społeczna Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: I-III Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Koordynator/ka: dr Katarzyna Jasikowska Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 15 godzin; warsztaty, 10 godzin; zajęcia terenowe 5 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Otwarty umysł. Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie na ocenę na podstawie aktywności na zajęciach, 2 mini prezentacji i obecności. Opis kursu: Celem konwersatorium jest zastanowienie się nad tym czy w dobie globalizacji mamy do czynienia z nowymi formami solidarności, organizacji i reprezentacji kobiet? Jakie szanse oraz pułapki stanowią nowe lokalno / regionalno / globalne układy gospodarcze i polityczne w różnych kontekstach kulturowych? Specjalną uwagę poświęcimy nowym propozycjom ujmowania roli kobiet w rozwoju społecznym (WID, WAD i GAD), nowym globalnym podziale pracy (feminizacja proletariatu, feminizacja ubóstwa) oraz możliwościom ich samoorganizowania się w ramach społeczeństw informatycznych ze szczególnym uwzględnieniem roli kobiet w gospodarce Polski i Chin. WFz.IS-SGS001 Płeć – kultura – społeczeństwo Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: I-III Semestr: II Koordynator/ka: dr Beata Kowalska Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 7 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Egzamin pisemny, projekt, test z ćwiczeń. Opis kursu: Wszystkie aspekty naszego życia, od tonacji głosu przez gesty i sposób poruszania się do norm zachowań związane są z płcią – pisze Anthony Giddens. W tysiącach 130 drobnych czynności, jakie składają się na nasze życie codzienne, reprodukujemy – tworzymy i odtwarzamy – nasz status związany z płcią. Wpływa ona na podział pracy, pozycję kobiet i mężczyzn w sferze ekonomii, polityki oraz ich miejsce w przestrzeni publicznej. Opisy tych zjawisk najczęściej odwołują się do analizy trzech wymiarów życia społecznego: kulturowego, przestrzennego i funkcjonalnego. Uwzględniając perspektywę komparatystyczną, kurs jest próbą pokazania ról związanych z płcią w kręgach kulturowych. Kurs opiera się na tekstach obcojęzycznych. WFz.IS-SGS006 Płeć w mass mediach i filmie Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: II Koordynator/ka: dr Małgorzata Bogunia-Borowska Formuła przedmiotu Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 6 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Ćwiczenia: przygotowanie pracy semestralnej w formie eseju, obecność na ćwiczeniach, przygotowanie i aktywność na zajęciach. Ćwiczenia kończą się zaliczeniem na ocenę. Egzamin: w formie ustnej. Opis kursu: Celem kursu jest zapoznanie słuchaczy z wieloma zagadnieniami, które konstruują w zbiorową świadomość i wiedzę na temat takich społecznych i kulturowych kategorii jak „kobiecość” i „męskość”. Analiza tych kategorii zostanie przeprowadzona na obszarze sztuki filmowej, medialnej oraz współczesnej kultury audiowizualnej. Poruszone zostaną kwestie definicji ról społecznych, kształtowania tożsamości i świadomości własnej seksualności u dziecka, idei patriarchatu, rynku pracy czy też społecznego i kulturowego definiowania macierzyństwa i ojcostwa. Kultura medialna dostarcza wyjątkowo bogatego materiału analitycznego bowiem wyjątkowo szybko reaguje na wszelkie zmiany w świecie społecznym. W trakcie zajęć poddane analizie zostaną popularne serie dla dzieci takie jak „Bob Budowniczy”, seriale telewizyjne typu „Kasia i Tomek”, przypadki oper mydlanych, melodramatów oraz wielu filmów fabularnych poruszających kwestie budowania relacji i zmian w zakresie 131 definiowania płci a poprzez nią zmian zachodzących na przykład na obszarze instytucji rodziny. Na obszarze kultury medialnej oswajane są zachodzące zmiany, prezentowane ich konsekwencje a zjawiska związane z przemianami związanymi z ludzką płciowością są obecnie ważnym i wymagającym naukowego oglądu procesem. WFz.IS-SK032 Podstawowe pojęcia antropologii społecznej Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: II Semestr: I Koordynator/ka: prof. dr hab. Mariola Flis Formuła przedmiotu Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 7 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Egzamin testowy i ustny; zaliczenie: projekty i ćwiczenia praktyczne, obecność i aktywność na zajęciach. Opis kursu: Tematyka kursu obejmuje następujące zagadnienia: (1) Geneza antropologii społecznej. Wzajemne relacje antropologii filozoficznej i antropologii fizycznej z socjologią i antropologią społeczną; (2) Prekursorzy antropologii społecznej. Pochodzenie człowieka i zróżnicowanie rasowe; (3) Istota poznania antropologicznego. Etnocentryzm i relatywizm kulturowy. Poznanie innej kultury jako istotny element europejskiej samowiedzy. Racjonalność koherencyjna jako powszechnik kulturowy; (4) Ewolucja i historia. Przejście ewolucji biologicznej w społeczną. Dzieje jako rozwój wolności; (5) Metoda intensywnych badań terenowych. W. Riverso i jego koncepcja nagłych badań terenowych. B. Malinowski i jego postulat teoriotwórczej roli terenu; (6) Antropologiczne pojęcie kultury. Geneza terminu. Kultura jako przedmiot filozofii; (7) Wzory kulturowe i systemy normatywne. Geneza norm jako kryterium typologii kultur. Kultury winy i kultury wstydu, jednostkowe sumienie i opinia publiczna; (8) Pokrewieństwo i kulturowe zróżnicowanie instytucji małżeństwa; (9) Struktura społeczna. Podział pracy jako czynnik strukturotwórczy. Język i struktura głęboka jako czynnik decydujące o praktyce społecznej. Państwo i kuzyni: wrogowie społeczeństwa obywatelskiego; (10) Wymiana: całościowy fakt społeczny i 132 klientelizm. Zasada wzajemności to fundament wymiany. Konsumpcjonizm jako forma wymiany o charakterze antagonistycznym; (11) Mit i magia. Myślenie mityczne i naukowe. Mit jako ład transcendentny. Magia jako działanie racjonalne; (12) Wierzenia i religia. Antropologiczne kryterium wyodrębniania zjawiska religijnego to zainteresowanie losami duszy po śmierci. Religia jako instytucja wyposażająca społeczeństwo w pojęcia i jej integracyjna rola; (13) Rytuał i symbol. Rytuał to zachowanie społeczne o charakterze dramaturgicznym. Najważniejszym elementem rytuału jest symbol; (14) Zróżnicowanie kulturowe jako jedność w wielości. Od pokrewieństwa do państwa; (15) Kognitywizm i narracja. Myślenie jako zasada systemowa. Etyczny wymiar tożsamości kulturowej. WFz.IS-SDW160 Podstawy komunikacji interpersonalnej Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: I-III Semestr: II Koordynator/ka: dr Marcjanna Nóżka Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie na ocenę - obecność, esej, kolokwium w formie testu. Opis kursu: Celem kursu jest dostarczenie użytecznego i wielowątkowego wprowadzenia do podstaw porozumiewania się międzyosobowego. Prezentacja i analiza wybranych koncepcji teoretycznych, dynamiki relacji interpersonalnych z uwzględnieniem barier komunikacyjnych i sposobów ich przełamywania. Omówione zostaną procesy aktywnego słuchania, specyfika i kanały komunikacji werbalnej i pozawerbalnej, a także zachowania asertywne i elementy neurolingwistycznego programowania. WFz.IS-SOJ013 Polish Society through Documentary Film and Ethnography Programme of study: MA programme, Erasmus programme Year of study: I-II 133 Semester: I Instructor: dr Grażyna Kubica-Heller Form: Seminar, 30h ECTS: 5 Prerequisites: English language fluency. Requirements: Exam in the form of essay. Course description: The course is an introduction to the sociological and cultural problems of Polish society, which are presented through several themes: (1) The role of Catholicism in Polish social life; (2) Jews and Polish Memory; (3) Socialism and Post-socialism; (4) Minorities and pluralisation of public sphere; (5) Post-war expulsions and contemporary migrations. These themes are presented via documentary films made by best Polish (and not only Polish) film-makers, accompanied by ethnographic texts written mainly by Krakovan scholars. This way students will receive deeper knowledge about Polish society based on visuality and empirical studies done locally. This material will be a starting point for discussion in the classroom, and will enable students to engage in the problems of the country they visit (or will help them to see from another perspective). WFz.IS-SOJ011 Polish Welfare system focused on mental health problems Programme of study: Erasmus programme Year of study: Semester: The course is not offered in academic year 2012/13 Instructor: dr Hubert Kaszyński, dr Katarzyna Ornacka Form: Seminar, 15h; guided visits, 15h ECTS: 4 Prerequisites: Course for Erasmus students. Requirements: Mental health problems in different countries group discussion. Course description: The aim of the course is to show students both theoretical and practical aspects of Polish welfare system focused on: (1) people with serious mental health problems and, (2) mental health promotion. Starting from short history – through the analysis of its legal framework to the presentations of various institution: day treatment, community self-help house, occupational therapy workshop, 134 center of vocational training, government organization. social firm, user’s non WFz.IS-SDW161 Polityka społeczna – zasady i aplikacje Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: I-III Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Koordynator/ka: dr hab. Lucjan Miś, prof. UJ Formuła przedmiotu : Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 4 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Egzamin - projekty i ćwiczenia praktyczne. Opis kursu: Celem zajęć jest zapoznanie studentów z polityką społeczną rozumianą jako nauka i praktyka. Celowi temu służy rozpoznanie jej podstawowych zasad, modeli i metod. Aspekty teoretyczne stanowią podstawę analizy przemian instytucji takich, jak służba zdrowia, edukacja, rynek pracy, mieszkalnictwo, rodzina i wydatków państwa na cele publiczne. Główne wątki do opracowania i dyskusji: (1) Wprowadzenie do polityki społecznej - główne definicje; (2) Historia dyscypliny i historia zmian w ustawodawstwie socjalnym w Europie w XIX i XX wieku; (3) Modele państwa i polityki społecznej; (4) Instytucje polityki społecznej w Polsce po 1989 r.; (5) Diagnozowanie potrzeb społecznych - sposoby i metody pomiaru; (6) Współczesne kwestie społeczne i środki zaradcze proponowane przez politykę społeczną; (7) Ubóstwo - zasięg i głębokość oraz pomiar zjawiska; (8) Bezrobocie i zatrudnienie; (9) Problemy rodziny; (10) Reformy społeczne w okresie transformacji – założenia i ich realizacja 10 lat później; (11) Ocena reform społecznych; (12) Instrumenty polityki społecznej; (13) Zabezpieczenie społeczne; (14) Podstawowe formy zabezpieczenia społecznego: emerytalne, na wypadek inwalidztwa i śmierci żywiciela, rodziny, zdrowotne itp.; (15) Pomoc społeczna. WFz.IS-SAS024 Polskie społeczeństwo osiągnięcia Rodzaj studiów: I stopień konsumpcyjne - aspiracje, 135 Rok studiów: III Semestr: I Koordynator/ka: prof. dr hab. Krystyna Romaniszyn Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie na ocenę: projekt badań lub badania pilotażowe Opis kursu: Celem kursu jest prezentacja i analiza porównawcza aspiracji i możliwości konsumpcyjnych obywateli PRL i RP prowadząca do charakterystyki polskiego (początkującego) społeczeństwa konsumpcyjnego. Punkt wyjścia stanowi omówienie założeń programowych konsumpcji socjalistycznej i zestawienie ich z rzeczywistym (zgrzebnym) poziomem konsumpcji oraz oczekiwaniami i aspiracjami konsumpcyjnymi w czasach PRL, zarejestrowanymi w przeprowadzonych wówczas badaniach socjologicznych. Na tak zarysowanym tle zostaną przedstawione i omówione możliwości i aspiracje konsumpcyjne współczesnych Polaków. Przedmiotem szczególnej uwagi będą: nowe ograniczenia/bariery i nowe możliwości konsumpcyjne, wzrost aspiracji konsumpcyjnych, postawy i oczekiwania współczesnych polskich konsumentów oraz kwestia postępującego materialnego rozwarstwienia naszego społeczeństwa. Omówienie i analiza wyliczonych kwestii szczegółowych stworzy podstawę do ogólnej charakterystyki kondycji współczesnego polskiego konsumenta i współczesnego polskiego społeczeństwa i jego, konsumpcyjnej, kultury. W ramach zajęć zostaną przedstawione i omówione podstawowe pojęcia służące interpretacji zjawiska konsumpcji oraz teorie wskazujące na emancypuję podmiotu i te wskazujące na komodyfikację podmiotu społeczeństwa konsumpcyjnego. WFz.IS-SAS027 Ponowoczesna era migracji Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: II Koordynator/ka: prof. dr hab. Krystyna Romaniszyn Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 136 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie na ocenę: esej na wybrany temat Opis kursu: Przedmiotem kursu jest zjawisko migracji ujęte w długiej perspektywie czasowej i w skali globalnej. Celem jest pokazanie zarówno trwałości samego zjawiska migracji (mimo zmian postaci), jak i niezmiennie dużego znaczenia mobilności dla gospodarki i kultury społeczeństw. Przedmiotem uwagi są w szczególności: przegląd form, przyczyn i skutków mobilności przestrzennej towarzyszącej ludzkości od jej zarania; charakterystyka współczesnych form i cech ekspansji terytorialnej; opis współczesności w kategoriach ery migracji; analiza udziału migracji w procesach modernizacji; globalizacja migracji; udział migracji w powstaniu i rozwoju gospodarki globalnej; udział migracji w powstawaniu społeczeństw wieloetnicznych i wielokulturowych. W ramach zajęć zostaną przedstawione i wykorzystane, w analizie i dyskusji, główne koncepcje globalizacji, teorie modernizacji i podstawowe teorie z zakresu socjologii migracji. WFz.IS-SDD019 Ponowoczesne społeczeństwo konsumpcyjne Rodzaj studiów: III stopień Rok studiów: II Semestr: II Koordynator/ka: prof. dr hab. Krystyna Romaniszyn Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 15 godzin Liczba punktów ECTS: 2 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie na ocenę, na podstawie eseju lub projektu badań Opis kursu: Celem kursu jest zapoznanie jego uczestników ze sposobami nazywania, interpretowania i analizowania zjawiska konsumpcji, społeczeństwa konsumpcyjnego i jego kultury oraz z głównymi kierunkami badań prowadzonych w tym obszarze. Przedmiotem szczególnej uwagi są: analiza czynników sprawczych prowadzących do powstania społeczeństwa konsumpcyjnego; charakterystyka jego cech; przestrzenne rozmieszczenie społeczeństw zasługujących na miano konsumpcyjnych oraz przyczyny i skutki tego faktu; kierunek przemian społeczeństwa konsumpcyjnego. Prezentacja i 137 dyskusja konwersatoryjna poświęcona wymienionym kwestiom ma, w zamierzeniu, prowadzić do wytyczenia nowych kierunków i problemów badawczych, które mogą lokować się na styku socjologii konsumpcji i innych dziedzin socjologicznych eksploracji będących przedmiotem zainteresowań i studiów uczestników kursu. Urzeczywistnienie takiej ewentualności oznaczałoby pełną realizację celu proponowanych zajęć. WFz.IS-SAS023 Poznawanie Bałkanów Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: III Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Koordynato/ka: dr hab. Marcin Lubaś Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Egzamin w formie eseju. Opis kursu: Kurs przedstawia stan wiedzy nauk społecznych na temat regionu Bałkanów, łącząc perspektywę historyczną, socjologiczną i antropologiczną. Jak każdy region, Bałkany posiadają kulturowo-historyczną specyfikę. Dla jej zrozumienia potrzebna jest analiza historyczna pokazująca charakter zmian społecznych i kulturowych zachodzących na tym obszarze na przestrzeni czasu. Perspektywa socjologiczna dostarcza ram pojęciowych umożliwiającej śledzenie konsekwencji, jakie na Bałkanach, pociągnęły za sobą kapitalistyczna i socjalistyczna modernizacja oraz pół-peryferyjne położenie w systemie światowym. Z kolei perspektywa antropologiczna dostarcza wiedzy o zróżnicowaniu kulturowym regionu. WFz.IS-SSK009 PR w praktyce Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: II Semestr: I Koordynator/ka: dr Aleksandra Wagner Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 40 godzin Liczba punktów ECTS: 4 138 Wymagania wstępne: Pierwszeństwo dla studentów specjalizacji Komunikacja społeczna, zaliczony kurs Public Relations. Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie z oceną, projekt. Opis kursu: Warsztaty są pomyślane jako uzupełnienie kursu PR. Studenci będą mieli okazję zapoznać ze specyfiką PR w różnych organizacjach: PR w biznesie PR w polityce PR w kościele PR organizacjach pozarządowych Celem warsztatów jest zaprezentowanie specyfiki tego typu działań w konkretnym otoczeniu. Uczestnicy warsztatów zmierzą się z rzeczywistymi problemami i pod okiem specjalistów wypracują własne strategie ich rozwiązania WFz.IS-SDW149 Praca socjalna skoncentrowana na rozwiązaniach: między terapią, coachingiem a poradnictwem Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Koordynator/ka: dr hab. Lucjan Miś, prof. UJ Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 45 godzin Liczba punktów ECTS: 4 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Egzamin pisemny Opis kursu: Celem zajęć jest praktyczna prezentacji podstawowych idei podejścia zorientowanego na rozwiązanie (Solution Focused Approach). Ten sposób pracy z klientami placówek pomocowych i wychowawczych ma na celu zwiększenie możliwości znajdowania rozwiązań problemów u osób zgłaszających się po pomoc w zakresie alkoholizmu, problemów psychicznych i zaburzeń zachowania. Zajęcia stanowią część programu szkoleniowo-badawczego realizowanego przy współpracy z Fontys University of Professional Education w Tilburgu, Holandia. Kurs obejmuje następujące zagadnienia: (1) Podejście zorientowane na rozwiązania; (2) Budowanie rozwiązań w trakcie wywiadu; (3) Postawa niewiedzy; (4) Umiejętności w budowaniu postawy niewiedzy; (5) Zwracanie uwagi na to, czego chce klient; (6) 139 Zasoby wewnętrzne i zewnętrzne klienta; (7) Budowanie na zaletach i sukcesach klienta; (8) Pytanie o wyjątki i wzmacnianie wyjątków; (9) Przeformułowywanie; (10) Formułowanie informacji zwrotnej; (11) Pytanie o cud; (12) Skalowanie; (13) Praca z klientami niedobrowolnymi; (14) Interwencje w sytuacjach kryzysowych; (15) Mocne i słabe strony podejścia. WFz.IS-SAS028 Praktyki tożsamościowe w późnej nowoczesności Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: II Koordynator/ka: dr Agata Dziuban Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie na ocenę: projekt, aktywność Opis kursu: Celem kursu jest podjęcie dyskusji na temat zachodzących w późnej nowoczesności procesów tożsamościowych. W trakcie zajęć analizie poddane zostaną, po pierwsze, wybrane socjologiczne koncepcje współczesnej tożsamości (Bauman, Giddens, Lash, Freedman, Gergen, etc.) oraz kategorie służące do jej opisu, tj. refleksyjność, autentyczność, sprawczość, performatywność, uspołecznienie. Po drugie, postawione zostanie pytanie o społeczne i kulturowe mechanizmy leżące u podstaw zachodzących współcześnie procesów tożsamościowych, tj. strukturalna indywidualizacja, rozwój kultury konsumpcyjnej, wyłonienie się dyskursu indywidualizacyjnego i terapeutycznego, etc. Po trzecie, przedmiotem badania staną się różne praktyki, po które sięgają współcześnie jednostki wyrażając, kształtują czy negocjując swoją tożsamość. W trakcie kursu studenci będą mieli za zadanie zrealizować samodzielny projekt badawczy poświęcony wybranym praktykom tożsamościowym. WFz.IS-SSK007 Prawo prasowe i autorskie Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I 140 Semestr: II Koordynator/ka: mgr Jakub Chwalba Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 15 godzin Liczba punktów ECTS: 2 Wymagania wstępne: Kurs wyłącznie dla studentów i studentek specjalizacji Komunikowanie społeczne. Forma i warunki zaliczenia: Egzamin Opis kursu: Ogólne założenia prawa prasowego obowiązujące w Polsce. Omawiane będą m.in. takie zagadnienia, jak: prawne określenie podstawowych pojęć związanych z mediami (dziennikarz, redaktor, prasa, materiał prasowy itp.), historia prawa prasowego w Polsce, wolność prasy, jej ograniczenia przewidziane w ustawodawstwie, rejestracja, organizacja działalności wydawniczej i dziennikarskiej, prawo do informacji, krytyka prasowa, tajemnica dziennikarska, sprostowania, komunikaty, ogłoszenia, odpowiedzialność dziennikarza w prawie cywilnym, karnym i prasowym. WFz.IS-SDD010 Prezentacje Rodzaj studiów: III stopień Rok studiów: II, warunkowo osoby z III roku, które nie zaliczyły kursu na II Semestr: I Koordynator/ka: prof. dr hab. Irena Borowik Formuła przedmiotu: Prezentacje, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 4 Wymagania wstępne: Ukończone warsztaty Od projektu do efektu. Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie: obecność, prezentacja projektu, przygotowanie peer review. Opis kursu: Celem kursu jest poddanie intersubiektywnej dyskusji projektów pracy doktorskiej, jako działania poprzedzającego wystąpienie o otwarcie przewodu doktorskiego. Kurs jest adresowany jako obowiązkowy dla II roku i tych osób z lat wyższych studiów doktoranckich, które jeszcze nie otworzyły przewodu. W ciągu I semestru odbędzie się sekwencja spotkań poświęconych kolejnym prezentacjom konceptualizacji prac doktorskich. Prezentację poprzedzać winno złożenie projektu pracy, o objętości 10 stron, plus 25 najważniejszych pozycji bibliograficznych, miesiąc przed 141 planowanym spotkaniem. Projekt pracy doktorskiej jest przygotowany wg tych samych zasad, które obowiązują przy składaniu wniosków grantowych do Narodowego Centrum Nauki. Do zrecenzowania projektu zostanie zaproszony kompetentny naukowiec. Spotkania z cyklu „Prezentacje” mają klarowną strukturę: 20 minut prezentacja projektu, 10 minut przedstawienie recenzji pracownika naukowego, 5 minut „peer review”, następnie pytania i głosy dyskusyjne z sali, odpowiedź osoby dokonującej prezentacji – łącznie na przedstawienie i dyskusję jednego projektu 60 minut. Dwa dodatkowe założenia: (a) przyjęty plan pozwoli zachować pełną elegancję naukowego dyskursu, i w formie nieco będzie nawiązywać do mającej nastąpić w niezbyt odległej przyszłości obrony pracy doktorskiej (prezentacja – na obronie autoreferat, recenzje, pytania z sali, odpowiedź na recenzje i pytania); (b) recenzja i dyskusja mają być wsparciem nie tylko dla otwarcia przewodu doktorskiego ale także dla tych wszystkich, którzy planują złożenie wniosków o granty badawcze. WFz.IS-SK058 Procedura badań ewaluacyjnych Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Koordynator/ka: dr Katarzyna Ornacka Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 6 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Ćwiczenia – zaliczenie na ocenę: projekty, ćwiczenia praktyczne, prezentacje. Wykłady – egzamin pisemny testowo-opisowy. Opis kursu: Celem kursu jest zapoznanie studentów z teorią i praktyką ewaluacji oraz podstawami projektowania badań ewaluacyjnych i analizy rzeczywistych problemów wybranych grup w środowisku lokalnym. WFz.IS-SBS015 Przygotowywanie kwestionariuszy z pomocą IBM SPSS Data Collection Rodzaj studiów: II stopień 142 Rok studiów: I-II Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Koordynator/ka: mgr Karolina Keler Formuła przedmiotu: Laboratorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Podstawowy kurs z zakresu metod ilościowych, zalecana znajomość podstaw obsługi SPSS. Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie (bez oceny): projekty i ćwiczenia praktyczne, obecność, aktywność na zajęciach. Opis kursu: Zajęcia będą miały charakter laboratorium komputerowego, podczas którego uczestnicy zdobędą wiedzę na temat nowoczesnych zasad przygotowania kwestionariusza do badań sondażowych realizowanych za pośrednictwem Internetu. Ponadto, uczestnicy nabędą umiejętności związane z wykorzystaniem nowoczesnych sposobów przygotowania badań sondażowych i narzędzi wspomagających. ten proces. Kurs ma charakter uzupełniający wobec innych kursów i przeznaczony jest dla osób posiadających wiedzę na temat metod i technik badań sondażowych. Uczestnicy kursu zapoznani zostaną z najnowszym oprogramowaniem IBM SPSS Data Collection jako przykładem narzędzia ułatwiającego projektowanie i realizowanie badań sondażowych oraz zarządzanie procesem realizacji. W ramach kursu będą prowadzone projekty badawcze i wykonywane ćwiczenia, ponieważ kurs ma przede wszystkim charakter praktyczny. Podczas zajęć zostaną wykorzystane teksty w języku angielskim. WFz.IS-SK086 Proseminarium Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: II Koordynator/ka: dr Katarzyna Zielińska Formuła przedmiotu: Seminarium, 15 godzin Liczba punktów ECTS: 2 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny- projekty i ćwiczenia praktyczne. Opis kursu: Celem proseminarium jest praktyczne przygotowanie studentów i studentek do pisania pracy 143 magisterskiej. Uczestnicy i uczestniczki zostaną zaznajomieni z podstawowymi informacjami dotyczącymi przygotowania formalnej strony pracy (rozmiar i kształt pracy, struktura i ogólna prezentacja pracy etc.), przygotowywania bibliografii (style cytowań, tworzenie bibliografii, korzystanie z narzędzi do tworzenia bibliografii), szukania materiałów przydatnych do pracy oraz praca z nimi (korzystanie z baz danych, tworzenie i katalogowanie notatek). WFz.IS-SDW166 Przedsiębiorczość i ekonomia społeczna Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: II Koordynator/ka: dr Hubert Kaszyński Formuła przedmiotu: Wykład, 15 godzin; ćwiczenia, 15 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Egzamin ustny Opis kursu: Celem kursu jest dyskusja nad podstawami teoretycznymi przedsiębiorstw społecznych, jak również analiza wybranych dobrych praktyk z obszaru ekonomii społecznej. W ramach kursu omówione zostaną problemy aktywnej polityki i pomocy społecznej w Polsce, jej uwarunkowania prawne, organizacyjne, gospodarcze oraz etyczne, ze szczególnym uwzględnieniem projektów pracy i zatrudnienia tworzonych przez organizacje pozarządowe. Cele przedmiotu w zakresie: (1) wiedzy: nabycie podstawowych kompetencji z zakresu podstaw prawnych i organizacyjnych funkcjonowania polskich przedsiębiorstw społecznych; (2) umiejętności: wstępne projektowanie działań z zakresu przedsiębiorczości społecznej; (3)wartości: dostrzeganie znaczenia ekonomii społecznej dla spójności społecznej. WFz.IS-SK068 Przygotowanie i realizacja projektu badawczego I Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: III Semestr: I Koordynator/ka: dr hab. Jacek Nowak Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin 144 Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Kurs jest obowiązkowy dla studentów III roku studiów licencjackich. Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie. Aktywne uczestnictwo w zajęciach (dopuszczalne dwie nieobecności), zaliczenie wszystkich cząstkowych etapów kursu, przygotowanie i realizacja projektu badawczego. Przygotowanie raportu końcowego z projektu. Opis kursu: Celem kursu jest przygotowanie i realizacja projektu badawczego, który będzie elementem oceny końcowej w trakcie egzaminu licencjackiego. Zajęcia w obu semestrach mają charakter konwersatorium, w trakcie których każdy z uczestników kursu będzie musiał przedstawić problem badawczy, następnie dokonać jego konceptualizacji i operacjonalizacji, a w drugim semestrze zrealizować badania. Kurs w pierwszym semestrze kończy się przygotowaniem projektu badań. Zajęcia w drugim semestrze kończą się przygotowaniem raportu końcowego z zrealizowanych badań. WFz.IS-SK068A Przygotowanie i realizacja projektu badawczego II Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: III Semestr: II Koordynator/ka: dr hab. Jacek Nowak Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 70 godzin Liczba punktów ECTS: 7 Wymagania wstępne: Kurs jest obowiązkowy dla studentów III roku studiów licencjackich. Warunkiem uczestniczenia w drugiej części kursu jest uzyskanie zaliczenia z pierwszej części. Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie na ocenę. Aktywne uczestnictwo w zajęciach (dopuszczalne dwie nieobecności), zaliczenie wszystkich cząstkowych etapów kursu, przygotowanie do realizacji projektu badawczego. Przygotowanie raportu końcowego z projektu. Opis kursu: Celem kursu jest przygotowanie i realizacja projektu badawczego, który będzie elementem oceny końcowej w trakcie egzaminu licencjackiego. Zajęcia w obu semestrach mają charakter konwersatorium, w trakcie których każdy z uczestników kursu będzie musiał przedstawić problem 145 badawczy, następnie dokonać jego konceptualizacji i operacjonalizacji, a w drugim semestrze zrealizować badania. Kurs w pierwszym semestrze kończy się przygotowaniem projektu badań. Zajęcia w drugim semestrze kończą się przygotowaniem raportu końcowego z zrealizowanych badań. WFz.IS-SDW157 Przywództwo w sferze publicznej Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: I Koordynator/ka: dr Paulina Sekuła Formuła przedmiotu Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie - obecność i aktywność na zajęciach oraz przygotowanie eseju. Opis kursu: Celem kursu jest zapoznanie studentów z klasycznymi koncepcjami oraz kierunkami współczesnych badań nad przywództwem. Przedmiotem rozważań będą także wielorakie uwarunkowania przywództwa sprawowanego w sferze publicznej oraz krytyczna analiza wyzwań stojących przed przywództwem we współczesnych demokracjach. Wśród kwestii szczegółowych podjęte zostaną zagadnienia przywództwa państwowego i partyjnego oraz przywództwa sprawowanego w ruchach społecznych, związkach zawodowych i samorządzie lokalnym. Kurs opiera się na tekstach obcojęzycznych. WFz.IS-SK042 Psychologia społeczna Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: I Semestr: II Koordynator/ka: dr Marcjanna Nóżka Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 6 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Wykład - egzamin pisemny (test); ćwiczenia - zaliczenie na ocenę w oparciu o obecność, aktywność na zajęciach, kolokwia, prezentację. 146 Opis kursu: Celem kursu jest wprowadzenie do nauki, której przedmiotem są zachowania, emocje i procesy poznawcze jednostek w sytuacjach społecznych, a przez to umożliwienie poznania i rozumienia podstawowych pojęć oraz najważniejszych teorii w psychologii społecznej. Podjęta zostanie krytyczna analiza koncepcji teoretycznych objaśniających zachowanie ludzi w sytuacjach społecznych, a także zaprezentowane zostaną ustalenia psychologii społecznej służące zrozumieniu, wyjaśnianiu i przewidywaniu ludzkich zachowań i emocji, które pojawiają się w relacji z drugim człowiekiem lub grupą ludzi. Omówione zostaną takie procesy i zjawiska jak poznanie społeczne, motywacja, dysonans poznawczy, wpływ społeczny, stereotypy, postawy, konflikty, zachowania agresywne i prospołeczne, jak również wybrane zagadnienia społecznej psychologii środowiskowej. WFz.IS-SOJ020 Racism and nationalism in the contemporary world Rodzaj studiów: Rok studiów: Semestr: Koordynator/ka: dr Annamaria Orla-Bukowska Formuła przedmiotu: Liczba punktów ECTS: Wymagania wstępne: Forma i warunki zaliczenia: Opis kursu: WFz.IS-SDW049 Rasizm i nacjonalizm we współczesnym świecie Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: II-III Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Koordynator/ka: dr Annamaria Orla-Bukowska Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Zaliczony Wstęp do socjologii. Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie - obecność, aktywny udział na zajęciach, referat ustny. Opis kursu: Kurs rozpocznie się od historii i znaczenia pojęć: rasizm i nacjonalizm, a także innych pokrewnych słów jak 147 etnocentryzm, stereotyp, antysemityzm. Definiowanie oraz porównywanie i analizowanie definicji tych pojęć będzie w ich socjopolitycznym kontekście. Historyczny zarys przykładów rasizmu i nacjonalizmu zaprezentowany zostanie z różnych punktów widzenia. Zidentyfikowane zostaną mechanizmy powodujące wzrost rasizmu i nacjonalizmu w społeczeństwie. Na tle procesów kształtowania tożsamości jednostkowej vis-àvis tożsamości grupowej (etnicznej, lokalnej, płciowej, itp.) rozważone będą sytuacje prowadzące do konfliktu bądź podtrzymujące koegzystencji. Szczególny nacisk położony będzie na znaczenie rasizmu i nacjonalizmu jako ideologii politycznych. Dyskutowane też będzie zjawisko dyskryminacji i przeciwstawne mu pojęcie jak affirmative action. Zajęcia zamknie debata na temat rasizmu i nacjonalizmu w Europie Środkowej ze szczególnym uwzględnieniem aktualnej sytuacji w Polsce. Co w tym kontekście oznacza przejście do demokratycznego społeczeństwa obywatelskiego? Powyższe rozważania prowadzone będą w ramach osiągnięć teoretycznych antropologii społecznej i politycznej, psychologii społecznej oraz socjologii. WFz.IS-SOJ015 Reading Anthropology Between the Lines Programme of study: MA programme, Erasmus programme Year of study: I Semester: II Instructor: dr Annamaria Orla-Bukowska Form: Seminar, 30h ECTS: 4 Prerequisites: Written and oral fluency in English. Requirements: “Zaliczenie”: attendance, active participation, 3 brief response papers. Course description: Popular print media across the world – daily newspapers, weeklies, and monthly periodicals – regularly deal with sociopolitical, ethnological, and anthropological issues. There is, however, a common tendency to treat the printed word with less than a grain of salt, and a tendency to overlook this as a resource material for analysis revealing – for instance – a reporter’s cultural biases and/or an editorial staff’s political objectives. Reading articles brought in by the instructor as well as by students, as a whole or occasionally in 148 small groups, we will investigate, scrutinize, and dissect these texts. The intention will be to use anthropological instinct and qualitative analysis to extract the hidden implications, meanings, and potential social consequences of the print mass media. WFz.IS-SOJ029 Reading Homans Programme of study: MA programme, Erasmus programme Year of study: I-II Semester: I Instructor: dr Szymon Czarnik Form: Seminar, 30h ECTS: 4 Prerequisites: Completed course Introduction to Sociology; knowledge of English sufficient to understand, summarize, and discuss the content of the book. Maximum 20 places. Requirements: “Zaliczenie na ocenę”. Presenting a summary of an assigned fragment of the book; active participation in class discussions; preparing a short paper in which one is to employ learned concepts to describe and explain real-life social situations. Course description: According to Prof. Szacki, George Caspar Homans’ role in 20th century sociology was to propose much more rigorous understanding of sociological theory. The idea of the course is to systematically read in entirety the original text of Homans’ classical work Social Behavior: Its Elementary Forms. As he explains at the very beginning of the book: “My subject is a familiar chaos. (…) the purpose of this book is to bring out of the familiar chaos some intellectual order”. Each student will be required to present to the class a summary of a given portion of the book (size of that portion depending on the overall number of participants). Upon hearing the summary, possible language problems will be resolved and then discussion will follow. The aims of the course are following: getting acquainted with basic notions of Homans’ social exchange theory, applying theoretical concepts to practical issues, improving basic language skills, i.e. reading, writing, and discussing sociological topics in English, thus making it easier for participants to take advantage of international students’ exchange programs. 149 WFz.IS-SDW156 Regiony i regionalizm w Polsce i w Europie z perspektywy socjologicznej Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Koordynator/ka: dr hab. Andrzej Bukowski Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 4 Wymagania wstępne: Zaliczenie Wprowadzenia do socjologii, znajomość (bierna) języka angielskiego. Forma i warunki zaliczenia: Przedmiot kończy się zaliczeniem na ocenę. Na ocenę z zaliczenia składa się ocena z eseju końcowego oraz z aktywności w trakcie zajęć. Przy ocenie z kursu brana jest także pod uwagę obecność. W trakcie zajęć przewidziane są referaty, przygotowywane na podstawie tekstów anglojęzycznych. Opis kursu: Zaznajomienie z podstawowymi nurtami badawczymi, problemami i pojęciami w zakresie szeroko pojętej problematyki regionalizmu i rozwoju regionalnego, ze szczególnym uwzględnieniem perspektywy społecznokulturowej. Zapoznanie z najnowszą literaturą przedmiotu w języku angielskim. Wprowadzenie w interdyscyplinarny charakter współczesnych badań nad rozwojem regionalnym. Zapoznanie z dorobkiem nowego instytucjonalizmu w zakresie badań nad rozwojem regionalnym. Zapoznanie z dorobkiem polskich badaczy rozwoju regionalnego. W trakcie kursu wykorzystywane będą materiały w języku angielskim. WFz.IS-SK076 Repetytorium Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: III Semestr: II Koordynator/ka: Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin; ćwiczenia, 20 godzin; zajęcia terenowe, 10 godzin Liczba punktów ECTS: 10 150 Wymagania wstępne: Zaliczony I i II rok studiów socjologicznych. Forma i warunki zaliczenia: Mini-testy; mini eseje; udział w dyskusjach, warsztatach i zadaniach grupowych; aktywność; obecność. Opis kursu: Doskonalenie wyobraźni socjologicznej i warsztatu socjologa/socjolożki pod kątem ich przydatności do egzaminu licencjackiego organizowanego w IS UJ. Wybrane moduły zajęć mają formę warsztatów antydyskryminacyjnych, a uczestnictwo w autentycznych wydarzeniach (np. manifa z okazji Dnia Kobiet, Marsz Tolerancji, odczyty naukowe i in.) oraz ich dokumentacja (w formie pisemnej i fotograficznej) ma służyć za materiał do ważnych dyskusji w obrębie oraz poza głównym nurtem współczesnej socjologii. Kurs wzbogacony jest również o bogaty zestaw filmów dokumentalnych ilustrujących analizowane w trakcie zajęć fenomeny społeczne . WFz.IS-SKS061 Seminarium magisterskie (I rok): Aktorzy i instytucje rozwoju lokalnego i regionalnego Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: II Prowadzący/a: dr hab. Andrzej Bukowski Formuła przedmiotu: Seminarium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny. Aktywna obecność na zajęciach; przygotowanie wystąpienia będącego wstępną wizją pracy magisterskiej, osadzoną w wybranej perspektywie, koncepcji, nurcie teoretycznym, odnoszącym się do problematyki seminarium. Opis kursu: Jak każde seminarium, także i to zawiera dwa zasadnicze cele: merytoryczny i formalny. Celem merytorycznym jest zapoznanie studentów z polem badawczym, w jakim porusza się prowadzący, a więc ze strukturą i funkcjonowaniem instytucji sfery publicznej oraz kluczowymi grupami (interesów, nacisku, władzy) względnie ruchami społecznymi (miejskimi, regionalnymi), które uczestniczą w procesie rozwoju na szczeblu lokalnym bądź regionalnym. Nacisk położony zostanie zwłaszcza na 151 zapoznanie seminarzystów z instytucjonalnym kontekstem politycznym, gospodarczym i kulturowym współczesnego rozwoju wspólnot gminnych, miejskich, metropolitalnych czy regionalnych. W szczególności omawiane będę instytucje formalno-prawne (regulacje prawne o charakterze krajowym i międzynarodowym, dokumenty organizacyjne), struktury polityczne (samorząd gminny, wojewódzki) i gospodarcze (lokalne i regionalne instytucje rozwoju), ale także instytucje nieformalne (wartości i normy, zwyczaje, kody, rytuały, symbolika, tożsamości), w kontekście praktyk i działań aktorów zbiorowych z poziomu gminy, miasta, metropolii czy województwa. W trakcie seminarium słuchaczom dostarczona zostanie najnowsza literatura, związana z powyższymi zagadnieniami, także w języku angielskim. Wymagana jest zatem (bierna) znajomość języka angielskiego. Celem formalnym kursu jest zaoferowanie studentowi pomocy w samodzielnym przygotowaniu pracy magisterskiej z zakresu tematycznego objętego seminarium oraz w zrealizowaniu wszystkich kluczowych etapów tego zadania: dokonania wyboru problemu badawczego, konceptualizacji tego problemu w kategoriach wybranej koncepcji, perspektywy teoretycznej, wyboru adekwatnej metody, dzięki której problem może zostać rozwiązany, zaplanowania i realizacji badań, analizy otrzymanych rezultatów oraz sporządzenia wniosków z przeprowadzonych badań. WFz.IS-SKS051 Seminarium magisterskie (I rok): Badania marketingowe, zachowania konsumentów Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: II Prowadzący/a: dr hab. Adam Sagan, prof. UEK Formuła przedmiotu: Seminarium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Uczestnictwo w kursie Analiza rynku i zachowania konsumenta, Badania marketingowe, albo zainteresowania problematyką badawczą i marketingową. Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny. Uczestnictwo w zajęciach, aktywność, systematyczna praca nad 152 przygotowaniem pracy magisterskiej. Przedstawienie konspektu pracy i struktury części teoretycznej. Opis kursu: Celem seminarium jest przybliżenie zagadnień związanych z zastosowaniem metod badawczych w obszarze marketingu i zachowań konsumenta z punktu widzenia przygotowania pracy magisterskiej (wybór problemu badawczego, analiza źródeł, praca z elektronicznymi bazami danych, przygotowanie narzędzia badawczego, analizy wyników oraz przygotowania opracowania zgodnego z zasadami pisania prac naukowych). Szczególna uwagą poświęcona zostanie metodyce pisania pracy naukowej (identyfikacja problemu, analiza źródeł bibliograficznych, formalne wymogi związane z opracowaniem tekstu). Na seminarium zaproszeni są studenci zainteresowani wykorzystaniem metod jakościowych i ilościowych w obszarze badań marketingowych (analizą i modelowaniem zachowań konsumenta, podejściem środkówcelów i technikami drabinkowymi, segmentacją rynku i pozycjonowaniem produktu, badaniami nad zachowaniami konsumenta w sieci i marketingiem zaangażowanym społecznie, oceną skuteczności strategii marketingowej itp.) WFz.IS-SKS059 Seminarium magisterskie (I rok): Czynniki zmiany społecznej: konsumpcja-migracje-globalizacja Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: II Prowadzący/a: prof. dr hab. Krystyna Romaniszyn Formuła przedmiotu: Seminarium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny. Na podstawie: sprecyzowania tematu pracy magisterskiej, przygotowania jej projektu i, ewentualnie, pierwszej wersji narzędzia badawczego. Opis kursu: Kurs zgodnie z jego nazwą służy przygotowaniu pracy magisterskiej, zatem jego przedmiotem są - wspólnie dyskutowane przez uczestników - tematy i problemy badawcze dotyczące powstających prac magisterskich. Zasadniczo tematy i problemy badawcze omawiane w ramach tego kursu mieszczą się w zakresie: socjologii i konsumpcji, 153 socjologii migracji, teorii globalizacji i teorii modernizacji, możliwe jest jednak rozszerzenie zakresu tematycznego o wątki i problemy wychodzące poza jego ramy, a szczególnie interesujące uczestników zajęć. WFz.IS-SKS039 Seminarium magisterskie (I rok): Diagnoza społeczna, ewaluacja i analiza polityk publicznych Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Prowadzący/a: dr hab. Jarosław Górniak, prof. UJ Formuła przedmiotu: Seminarium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Forma i warunki zaliczenia: Opis kursu: WFz.IS-SKS040 Seminarium magisterskie (I rok): Dialog wielokulturowości Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Prowadzący/a: prof. dr hab. Mariola Flis Formuła przedmiotu: Seminarium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Forma i warunki zaliczenia: Opis kursu: w WFz.IS-SKS058 Seminarium magisterskie (I rok): Gospodarka i finanse w perspektywie socjologicznej Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: II Prowadzący/a: dr hab. Wiesław Gumuła, prof. UJ Formuła przedmiotu: Seminarium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 154 Wymagania wstępne: Dla studentów zainteresowanych problematyką socjologii gospodarczej, a w tym między innymi problematyką socjologii finansów. Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny – na podstawie aktywności na zajęciach oraz postępów w pisaniu pracy magisterskiej. Opis kursu: Rola promotora i rola studenta piszącego pracę magisterską. Formalne kryteria stawiane pracom magisterskim. Wybór tematu. Problemy naukowe. Operacjonalizacja pojęć. Przedmiot badań. Próba badawcza. Wskaźniki. Dobór technik badawczych i konstrukcja narzędzi badawczych. Zbieranie materiałów. Analiza źródeł zastanych i wywołanych. Weryfikacja hipotez. Badania terenowe. Prace magisterskie w kontekście metod badań jakościowych. Struktura pracy magisterskiej – co powinien zawierać wstęp, rozdział metodologiczny, rozwinięcie rozprawy oraz zakończenie. Warsztat naukowy: cytowanie, streszczanie, komentowanie, przypisy, odsyłacze, edycja tabel, rysunków, schematów. Narracja w socjologii - język literacki a język naukowy. Jak przygotować się do obrony pracy magisterskiej? Zagadnienia merytoryczne dotyczące poszczególnych prac magisterskich. WFz.IS-SKS041 Seminarium magisterskie (I rok): Granice społeczne i wielokulturowość w perspektywie porównawczej Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: II Prowadzący/a: dr hab. Marcin Lubaś Formuła przedmiotu: Seminarium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny. Aktywność na zajęciach, prezentacja projektu pracy magisterskiej, konspekt pracy magisterskiej. Opis kursu: Seminarium przeznaczone jest dla osób zainteresowanych pisaniem prac magisterskich z zakresu badań nad współczesną kulturą. W praktyce seminarium jest otwarte na szeroki wachlarz zagadnień stanowiących przedmiot antropologii społecznej i socjologii kultury, w tym: stosunki i stereotypy etniczne, 155 stosunki i konflikty religijne (w szczególności problematyka społeczności wieloreligijnych), kulturowy wymiar transformacji w krajach postkomunistycznych, procesy globalizacji, komunikacja społeczna, problematyka rodzaju (gender) i rodziny, sztuki popularne, oraz społeczne i kulturowe podłoże zagadnień biomedycznych. Zajęcia dotyczą również wyboru i konceptualizacji problemu badawczego, metod i zasad prowadzenia badań jakościowych, umiejętności przekładania pojęć i terminów teoretycznych na terminy obserwacyjne, wreszcie, sposobu prowadzenia badań, konstruowania i stylu pisania prac magisterskich. Zajęcia biegną dwutorowo: z jednej strony odbywają się wspólne spotkania w ramach seminarium, czyli wykłady, dyskusje dotyczące tekstów, filmów, prezentacje itp. Ogólnie rzecz biorąc, wykłady poświęcone są problematyce prowadzenia badań jakościowych w naukach społecznych. Konkretniej dotyczą one: epistemologicznych modeli badań jakościowych, znaczeniach i roli teorii w badaniach jakościowych, etycznych problemów w badaniach jakościowych, podręcznikowych zasad oraz praktycznych reguł prowadzenia badań terenowych w antropologii i socjologii, analizy porównawczej studiów przypadku, technik badawczych takich jak obserwacja uczestnicząca, wywiad pogłębiony, focus podczas badań terenowych. Oprócz wykładów odbywają się dyskusje w grupie poświęcone problematyce, interesującej uczestników seminarium pod kątem przyszłej pracy magisterskiej. Dyskusja opiera się kilku tekstach dotyczących danej problematyki (przykładowo problematyki globalizacji albo tożsamości jednostki). Teksty czytamy wszyscy i wszyscy dyskutujemy na ich temat, jednak wiodący ton w dyskusji przypada osobie/osobom, która/które wybierają dany obszar problemowy jako zakres swojej pracy magisterskiej. Z drugiej strony prowadzone są indywidualne spotkania dotyczące projektów prac magisterskich. Mają one na celu: opracowanie harmonogramu przygotowania pracy magisterskiej, sformułowanie problemu badawczego, w oparciu o posiadaną wiedzę teoretyczną, uściślanie problemu badawczego, operacjonalizacja kluczowych terminów teoretycznych, dobór metod i technik badawczych adekwatnych do wybranego problemu badawczego, konsultacje w zakresie 156 metod i technik badawczych stosowanych podczas prowadzenia badań, konsultacje dotyczące konstruowania pracy magisterskiej, stylu pisania, sporządzania przypisów i bibliografii. WFz.IS-SKS043 Seminarium magisterskie (I rok): Konstrukcjonizm społeczny w socjologii i pracy socjalnej Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Prowadzący/a: dr hab. Lucjan Miś, prof. UJ Formuła przedmiotu: Seminarium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny – obecność. Opis kursu: Celem jest prezentacja zasad przygotowania pracy magisterskiej. Omówienie kwestii merytorycznych, redakcyjnych i formalnych związanych z przygotowanie pracy. Główne, preferowane tematy dotyczą socjologii problemów społecznych, socjologii dewiacji, polityki społecznej, analizy dyskursu, nowych form pracy socjalnej oraz psycho- i socjoterapii. WFz.IS-SKS044 Seminarium magisterskie (I rok): Metody jakościowe i ich zastosowanie Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: II Prowadzący/a: dr Barbara Worek Formuła przedmiotu: Seminarium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Ukończenie kursu Metody jakościowe w badaniach społecznych oraz ukończenie lub uczestnictwo w kursie Analiza danych jakościowych albo znajomość metod i technik prowadzenia badań jakościowych i analizy danych jakościowych. 157 Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny. Uczestnictwo w zajęciach, aktywność, przygotowanie konspektu pracy magisterskiej na koniec II semestru I roku. Opis kursu: Celem seminarium jest wsparcie studenta w przygotowaniu pracy magisterskiej na różnych etapach jej powstawania: począwszy od wyboru problemy badawczego, jego strukturalizacji, zaplanowania i realizacji badań, analizy wyników, opracowania wniosków. Na seminarium zaproszeni są studenci zainteresowani wykorzystaniem metod jakościowych w różnych obszarach: marketingu, analizie polityk publicznych, szeroko rozumianych badaniach socjologicznych. Mile widziane jest zainteresowanie problemami metodologii badań jakościowych: możliwościami i ograniczeniami podejścia jakościowego, metodologią teorii ugruntowanej, zastosowaniem metod etnograficznych w badaniach społecznych, action research, analizą semiotyczną, analizą dyskursu, czy analizą konwersacyjną. WFz.IS-SKS045 Seminarium magisterskie (I rok): Nowe paradygmaty badań zjawisk i procesów społecznych: migracje, małżeństwo i rodzina, alternatywne style życia Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: II Prowadzący/a: prof. dr hab. Krystyna Slany Formuła przedmiotu: Seminarium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Zainteresowania obszarami tematycznymi seminarium. Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny. Aktywne uczestnictwo w zajęciach, prezentacja wyników prac nad konceptualizacją tematu pracy magisterskiej, czytanie wskazanej literatury, przygotowanie referatu, przygotowanie konspektu przyszłej pracy magisterskiej i napisanie jej pierwszego rozdziału. Dyskusja nad literaturą przedmiotu, jej analiza. Opis kursu: Celem seminarium jest zwrócenie uwagi na pluralizm eksplanacyjny w zakresie wyjaśniania i badania ważnych zjawisk społecznych jakimi są migracje, małżeństwo i rodzina oraz nowe style życia rodzinnego w ponowoczesnym 158 świecie. Główna uwaga skupia się zatem na tych zjawiskach, które podlegają największym zmianom we współczesnym świecie, niejednokrotnie kontrowersyjnym, budzącym jednak ogromne zainteresowanie wielu dyscyplin naukowych. Zjawiska te są ze sobą silnie powiązane i wzajemnie oddziałują na siebie (np. wpływ migracji na funkcjonowanie i dezintegrację rodziny, feminizacja migracji i wpływ tego faktu na rodzinę, role rodzajowe, konstruowanie tożsamości). Pozostają pod wpływem uwarunkowań globalnych, źródeł emikalnych i etikalnych. Mocny akcent położony zostanie na kategorię płci kulturowej w wymienionych obszarach badań. Studenci zaznajomią się z najnowszymi teoriami, koncepcjami, badaniami zarówno polskimi jak i światowymi, które stanowić będą naukową bazę do przygotowania pracy magisterskiej. Uczestnicy seminarium mogą brać udział w pracach badawczych Zakładu Badań Problemów Ludnościowych i przygotowywanych publikacjach naukowych. WFz.IS-SKS046 Seminarium magisterskie (I rok): Problemy społeczne, studia miejskie i perspektywa socjologii stosowanej: zjawiska, badania, interpretacje, funkcje praktyczne Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Prowadzący/a: prof. dr hab. Krzysztof Frysztacki Formuła przedmiotu: Seminarium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny. Aktywność w zakresie przygotowywania pracy magisterskiej. Opis kursu: Proponowanie seminarium jest w zamierzeniu tematycznie mocno zróżnicowane, a nawet eklektyczne, co jednak nie oznacza przypadkowości. Punktem wyjścia niech będzie świat nieustannie zmieniający się i oferujący nowe impulsy poznawcze – świat miasta i życia miejskiego. W jego zaś inkluzyjnie rozumianych ramach, nadzwyczaj bogaty wachlarz zjawisk, procesów przemian, problemów społecznych, kierunków oddziaływania i interwencji. Jeden ze znanych socjologów powiedział, że (metaforycznie) miasto nie ma granic, co oznacza, że dzieje się w nim i może zdarzyć 159 wszystko. Wracając jeszcze do problemów społecznych, miasto jest ich splotem i jednocześnie korelatem. Wielość indywidualnych i zbiorowych trudności, społecznych wzorów ich określania, wreszcie rozwiązywania powiązanych jest ogólniejszymi uwarunkowaniami, których miasto jest konkretnym uosobieniem. Tematycznie zatem, seminarium to daje wielkie możliwości wyborów, ale jego uczestnicy powinny wykazać, że są to wybory przemyślane i usprawiedliwione. Fakt, że w ogóle będziemy dysponować trzema semestrami (biorąc pod uwagę również drugi rok studiów) stwarza dodatkową szansę na rzecz spokojnej pracy własnej, zindywidualizowanych konsultacji – na co kładę duży nacisk – wreszcie naturalnie dyskusji. Temu ma służyć ów pierwszy, wprowadzający semestr. WFz.IS-SKS047 Seminarium magisterskie (I rok): Ruchy i struktury społeczne i polityczne Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: II Prowadzący/a: prof. dr hab. Krzysztof Gorlach Formuła przedmiotu: Seminarium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Zaliczony I semestr I roku SUM. Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny. Uczestnictwo w seminarium, przygotowanie przynajmniej jednego omówienia tekstu obcojęzycznego, przygotowanie koncepcji projektu badawczego będącego przedmiotem pracy magisterskiej. Opis kursu: Kurs prezentuje zasadnicze grupy zagadnień, związanych z perspektywą ruchów społecznych w kontekście globalizacji. W pierwszej części analizie poddana zostanie warstwa teoretyczna dotycząca mobilizacji politycznej w społeczeństwie doświadczającym procesu globalizacji. W części drugiej przybliżone zostaną rozmaite aspekty procesów mobilizacji, a przede wszystkim takie ich uwarunkowania, jak np. polityka państwa narodowego (nation-state), czy też procesy ramifikacji, czyli kształtowania ideologii ruchów społecznych. W części trzeciej omówione zostaną z kolei wybrane zagadnienia ponadnarodowego kontekstu działań 160 protestacyjnych, takie jak np. ponadnarodowe sieci organizacyjne oraz światowy system handlu. Perspektywa ruchów społecznych traktowana jest przeze mnie jako metoda analizy wybranych mechanizmów zmiany społecznej, ze szczególnym uwzględnieniem roli podmiotowości ludzkiej. Całość kursu uzupełniona jest samodzielną lekturą dwóch podręcznikowych pozycji, dotyczących problematyki ruchów społecznych. WFz.IS-SKS049 Seminarium magisterskie (I rok): Tożsamość - religia – biografia w nowoczesności i ponowoczesności : ciągłość i zmiana Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: II Prowadzący/a: prof. dr hab. Irena Borowik Formuła przedmiotu: Seminarium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny - obecność; przygotowanie konceptualizacji, systematyczna praca. Opis kursu: Zakres tematyczny prac magisterskich prowadzonych w ramach oferowanego seminarium dotyczyć ma naukowej penetracji trzech tytułowych pojęć w zmieniających się warunkach społecznych. W Polsce można jeszcze znaleźć środowiska i grupy społeczne, w których utrzymuje się tradycyjny kształt życia społecznego (ciągłość wzorców kulturowych, biograficznych, religijnych, rodzinnych, stabilna tożsamość) a jednocześnie można obserwować całkowicie nowe typy więzi społecznych (przykładowo Mirosława Marody mówi o „wspólnocie szatni” – więź oparta na ulotnym, okazjonalnym, wspólnym „interesie” jakim jest przyjście w to określone miejsce - teatr, klub fitness, itp., i co jeszcze?). To rozpięcie polskiego społeczeństwa pomiędzy ciągłością a zmianą stwarza unikalne możliwości badań. 161 WFz.IS-SKS062 Seminarium magisterskie (I rok): Współczesne społeczeństwo jako przedmiot analizy socjologicznej: społeczeństwo medialne i informacyjne Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: II Prowadzący/a: dr hab. Marian Niezgoda, prof. UJ Formuła przedmiotu: Seminarium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Pierwszeństwo dla studentów wybierających specjalizację Komunikowanie społeczne. Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny. Obecność na zajęciach, przygotowanie referatu prezentującego problematykę pracy magisterskiej, napisanie I rozdziału pracy magisterskiej. Opis kursu: Seminarium ma otwartą formułę tematyczną obejmującą zagadnienia szeroko rozumianego zmediatyzowanego społeczeństwa informacyjnego, w którym wiedza pozwalająca na zarządzanie informacją, umiejętność opanowania tworzenia, gromadzenia i wykorzystania informacji z wykorzystaniem coraz nowocześniejszych technologii komunikacyjnych determinują życiowe szanse jednostek, ale, co ważniejsze, odgrywają decydującą rolę i wypływają na funkcjonowanie prawie wszystkich jego wymiarów. Kurs jest zorientowany na przybliżenie studentom koncepcji teoretycznych, które kładą nacisk na analizę procesów społecznych typowych dla nowego typu społeczeństwa oraz wyników badań w tym zakresie. Chciałbym się skoncentrować na szukaniu odpowiedzi na następujące pytania: (1) czy rzeczywiście mamy do czynienia z nowym typem społeczeństwa? Jeśli tak, to, jakie są jego szczególne cechy? (2) Jakie czynniki (zjawiska i procesy) określają szanse życiowe jednostek, ich pozycje społeczne? (3) Jaki jest wpływ nowoczesnych technologii komunikacyjnych i technika gromadzenia, zarządzania i wykorzystania informacji na różne sfery życia społecznego? a. sferę gospodarki – pojawieniu się nowego odmiennego zapotrzebowania na kwalifikacje, nowych form pracy, zjawisk takich jak ecommerce, e-business, distance work jako efektu pojawienia się „nowych mediów”; b. sferę polityki – wykorzystania sieci 162 komputerowych i Internetu do organizowania kampanii politycznych i pojawiania się nowych form aktywności politycznej i uprawiania polityki; c. sferę kultury – pojawienie się form aktywności kulturalnej, dzięki Internetowi i web2.0 – przejście od „konsumenta” do twórcy; d. sferę edukacji – konieczności kształcenia się w społeczeństwie opartym na wiedzy i kwestii utrzymujących się nierówności w dostępie do edukacji, konkurencji dla szkoły ze strony nowych mediów, szans i zagrożeń, jakie stwarza distance learning, konfliktu systemów wartości generowanego przez globalne przekazy medialne; e. sferę religii – zmiana form komunikowania we wspólnotach religijnych; f. sferę więzi społecznej j tworzenia sieci więzi „wirtualnych” w cyberprzestrzeni, słabych – zmieniających naszą „codzienność”? Jest to oczywiście ogólna rama, pozwalająca na znalezienie interesującej problematyki odnoszącej się do nowych zjawisk i procesów generowanych przez nowe media, które zdominowały nasze życie społeczne. Umiejętności, jakie student powinien nabyć , to krytyczna analiza tekstów teoretycznych, ale i gromadzenie i analizy danych empirycznych, pozwalających na weryfikacje założeń teoretycznych. Zostanie położony nacisk na umiejętność formułowania problemów badawczych z uwzględnieniem koniecznego kontekstu teoretycznego, formułowania pytań i hipotez badawczych, doboru źródeł (literatury, wyników już zrealizowanych badań tez i projektowania sposobu gromadzenia własnych danych). Ważnym efektem seminarium powinna być umiejętność przedstawienia własnych przemyśleń w postaci multimedialnej prezentacji oraz w formie pisemnej, zgodnie z przyjętymi w Instytucie standardami pisania pracy magisterskiej. WFz.IS-SKS053 Seminarium magisterskie (I rok): Współczesne teorie socjologiczne w analizie sfery publiczne Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: II Prowadzący/a: prof. dr hab. Grażyna Skąpska Formuła przedmiotu: Seminarium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Brak 163 Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny. Szczegółowy plan pracy magisterskiej wraz z literaturą oraz konceptualizacją ewentualnych badań empirycznych. Opis kursu: Seminarium magisterskie poświęcone problematyce zastosowania współczesnych teorii socjologicznych do badań zjawisk związanych z funkcjonowaniem sfery publicznej, w tym zasady równości traktowania oraz dyskryminacji i wykluczenia ze sfery publicznej, funkcjonowania społeczeństwa obywatelskiego, funkcjonowaniem prawa oraz norm nieformalnych, patologii w sferze publicznej ( w tym korupcji), kwestii samorządności a także dyskursu w ramach szeroko pojmowanej sfery publicznej (włączając internet). WFz.IS-SKS060 Seminarium magisterskie (I rok): Zróżnicowanie kulturowe i procesy tożsamościowe Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: II Prowadzący/a: dr hab. Jacek Nowak Formuła przedmiotu: Seminarium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny: aktywność na zajęciach i przygotowanie projektu badawczego. Opis kursu: Kurs jest pierwszą/wprowadzającą częścią 3 semestralnego seminarium magisterskiego. Dyskutowane będą zagadnienia zróżnicowania kulturowego i procesy konstruowania tożsamości społecznych. Studenci uczestniczący w kursie będą mogli zapoznać się z antropologiczną perspektywą analizy złożonych procesów identyfikacyjnych. Uczestnicy seminarium zobowiązani będą do przygotowania swoich projektów badawczych, które realizowane będą w kolejnych semestrach. WFz.IS-SKS005 i WFz.IS-SKS005a Seminarium magisterskie (II rok): marketingowe, zachowania konsumentów Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: II Badania 164 Semestr: I i II Prowadzący/a: dr hab. Adam Sagan, prof. UEK Formuła przedmiotu: Seminarium, 60 godzin (roczne) Liczba punktów ECTS: 30 (rocznie) Wymagania wstępne: Uczestnictwo w kursie Analiza rynku i zachowania konsumenta, Badania marketingowe, albo zainteresowania problematyką badawczą i marketingową. Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny. Uczestnictwo w zajęciach, aktywność, systematyczna praca nad przygotowaniem pracy magisterskiej. Przeprowadzenie badań własnych i przedstawienie ukończonej pracy magisterskiej. Opis kursu: Celem seminarium jest przybliżenie zagadnień związanych z zastosowaniem metod badawczych w obszarze marketingu i zachowań konsumenta z punktu widzenia przygotowania pracy magisterskiej (wybór problemu badawczego, analiza źródeł, praca z elektronicznymi bazami danych, przygotowanie narzędzia badawczego, analizy wyników oraz przygotowania opracowania zgodnego z zasadami pisania prac naukowych). Na seminarium zaproszeni są studenci zainteresowani wykorzystaniem metod jakościowych i ilościowych w obszarze badań marketingowych (analizą i modelowaniem zachowań konsumenta, podejściem środkówcelów i technikami drabinkowymi, segmentacją rynku i pozycjonowaniem produktu, badaniami nad zachowaniami konsumenta w sieci i marketingiem zaangażowanym społecznie, oceną skuteczności strategii marketingowej itp.) WFz.IS-SKS020 i WFz.IS-SKS020a Seminarium magisterskie (II rok): Diagnoza społeczna, ewaluacja i analiza polityk publicznych Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: II Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Prowadzący/a: dr hab. Jarosław Górniak, prof. UJ Formuła przedmiotu: Seminarium, 60 godzin (rocznie) Liczba punktów ECTS: 30 (rocznie) Wymagania wstępne: Forma i warunki zaliczenia: Opis kursu: 165 WFz.IS-SKS057 i WFz.IS-SKS057a Seminarium magisterskie (II rok): Granice społeczne i wielokulturowość w perspektywie porównawczej Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: II Semestr: I i II Prowadzący/a: dr hab. Marcin Lubaś Formuła przedmiotu: Seminarium, 60 godzin (rocznie) Liczba punktów ECTS: 30 (rocznie) Wymagania wstępne: Zaliczenie seminarium na I roku studiów magisterskich. Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny. Aktywność na zajęciach, do połowy roku akademickiego – 1 rozdział pracy magisterskiej. Opis kursu: Seminarium przeznaczone jest dla osób zainteresowanych pisaniem prac magisterskich dotyczących współczesnych zjawisk kulturowych występujących zarówno w Polsce, jak też w innych miejscach świata. W praktyce seminarium jest otwarte na szeroki wachlarz problemów badawczych, w tym: stosunki i stereotypy etniczne, stosunki i konflikty międzyreligijne, różne wymiary procesów globalizacji, komunikację społeczną, problematykę rodzaju (gender), sztukę i działalność artystyczną, oraz społeczne i kulturowe podłoże zagadnień biomedycznych. Zajęcia dotyczą również wyboru i konceptualizacji problemu badawczego, metod i zasad prowadzenia badań jakościowych, umiejętności przekładania pojęć i terminów teoretycznych na terminy obserwacyjne, wreszcie, sposobu prowadzenia badań, konstruowania i stylu pisania prac magisterskich. Zajęcia biegną dwutorowo: z jednej strony odbywają się wspólne spotkania w ramach seminarium, czyli wykłady, dyskusje dotyczące tekstów, filmów, prezentacje itp. Ogólnie rzecz biorąc, wykłady poświęcone są problematyce prowadzenia badań jakościowych w naukach społecznych. Konkretniej dotyczą one: epistemologicznych modeli badań jakościowych, znaczeniach i roli teorii w badaniach jakościowych, etycznych problemów w badaniach jakościowych, podręcznikowych zasad oraz praktycznych reguł prowadzenia badań terenowych w antropologii i socjologii, analizy porównawczej studiów przypadku, technik badawczych takich 166 jak obserwacja uczestnicząca, wywiad pogłębiony, focus podczas badań terenowych. Oprócz wykładów odbywają się dyskusje w grupie poświęcone problematyce, interesującej uczestników seminarium pod kątem przyszłej pracy magisterskiej. Dyskusja opiera się kilku tekstach dotyczących danej problematyki (przykładowo problematyki globalizacji albo tożsamości jednostki). Teksty czytamy wszyscy i wszyscy dyskutujemy na ich temat, jednak wiodący ton w dyskusji przypada osobie/osobom, która/które wybierają dany obszar problemowy jako zakres swojej pracy magisterskiej. Z drugiej strony prowadzone są indywidualne spotkania dotyczące projektów prac magisterskich. Mają one na celu: opracowanie harmonogramu przygotowania pracy magisterskiej, sformułowanie problemu badawczego, w oparciu o posiadaną wiedzę teoretyczną, uściślanie problemu badawczego, operacjonalizacja kluczowych terminów teoretycznych, dobór metod i technik badawczych adekwatnych do wybranego problemu badawczego, konsultacje w zakresie metod i technik badawczych stosowanych podczas prowadzenia badań, konsultacje dotyczące konstruowania pracy magisterskiej, stylu pisania, sporządzania przypisów i bibliografii. WFz.IS-SKS055 i WFz.IS-SKS055a Seminarium magisterskie (II rok): Ilościowe badanie zjawisk społecznych Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: II Semestr: I i II Prowadzący/a: dr Marcin Kocór, dr Szymon Czarnik Formuła przedmiotu: Seminarium, 60 godzin (rocznie) Liczba punktów ECTS: 30 (rocznie) Wymagania wstępne: Ukończony kurs statystycznej analizy danych i sprawne posługiwanie się programem IBM SPSS. Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny. Przygotowanie pracy magisterskiej. Opis kursu: Seminarium przeznaczone jest dla studentów chcących oprzeć swą pracę magisterską na ilościowej analizie danych empirycznych, zebranych samodzielnie bądź udostępnionych przez instytucje badawcze. W toku seminarium 167 dyskusji poddawane będą pomysły, projekty badawcze i wyniki analiz przygotowanych przez uczestników. Naczelnym celem jest oczywiście przygotowanie prac magisterskich, które dzięki swej jakości „bronić będą się same”. WFz.IS-SKS019 i WFz.IS-SKS019a Seminarium magisterskie (II rok): Instytucje sfery publicznej: wymiar lokalny i regionalny Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: II Semestr: I i II Prowadzący/a: dr hab. Andrzej Bukowski Formuła przedmiotu: Seminarium, 60 godzin (rocznie) Liczba punktów ECTS: 30 (rocznie) Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny. Złożenie pracy magisterskie zgodnie z regulaminem studiów. Opis kursu: Jak każde seminarium, także i to zawiera dwa zasadnicze cele: merytoryczny i formalny. Celem merytorycznym jest zapoznanie studentów z polem badawczym, w jakim porusza się prowadzący, a więc ze strukturą i funkcjonowaniem instytucji sfery publicznej oraz kluczowymi grupami (interesów, nacisku, władzy) względnie ruchami społecznymi (miejskimi, regionalnymi), które uczestniczą w procesie rozwoju na szczeblu lokalnym bądź regionalnym. Nacisk położony zostanie zwłaszcza na zapoznanie seminarzystów z instytucjonalnym kontekstem politycznym, gospodarczym i kulturowym współczesnego rozwoju wspólnot gminnych, miejskich, metropolitalnych czy regionalnych. W szczególności omawiane będę instytucje formalno-prawne (regulacje prawne o charakterze krajowym i międzynarodowym, dokumenty organizacyjne), struktury polityczne (samorząd gminny, wojewódzki) i gospodarcze (lokalne i regionalne instytucje rozwoju), ale także instytucje nieformalne (wartości i normy, zwyczaje, kody, rytuały, symbolika, tożsamości), w kontekście praktyk i działań aktorów zbiorowych z poziomu gminy, miasta, metropolii czy województwa. W trakcie seminarium słuchaczom dostarczona zostanie najnowsza literatura, związana z powyższymi zagadnieniami, także w języku angielskim. Wymagana jest zatem (bierna) znajomość języka angielskiego. Celem 168 formalnym kursu jest zaoferowanie studentowi pomocy w samodzielnym przygotowaniu pracy magisterskiej z zakresu tematycznego objętego seminarium oraz w zrealizowaniu wszystkich kluczowych etapów tego zadania: dokonania wyboru problemu badawczego, konceptualizacji tego problemu w kategoriach wybranej koncepcji, perspektywy teoretycznej, wyboru adekwatnej metody, dzięki której problem może zostać rozwiązany, zaplanowania i realizacji badań, analizy otrzymanych rezultatów oraz sporządzenia wniosków z przeprowadzonych badań. WFz.IS-SKS021 i WFz.IS-SKS021a Seminarium magisterskie (II rok): Metody jakościowe i ich zastosowanie Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: II Semestr: I i II Prowadzący/a: dr Marcin Kocór, dr Szymon Czarnik (I semestr), dr Barbara Worek (II semestr) Formuła przedmiotu: Seminarium, 60 godzin (rocznie) Liczba punktów ECTS: 30 (rocznie) Wymagania wstępne: Ukończenie kursu Metody jakościowe w badaniach społecznych oraz ukończenie lub uczestnictwo w kursie Analiza danych jakościowych albo znajomość metod i technik prowadzenia badań jakościowych i analizy danych jakościowych. Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny. Uczestnictwo w zajęciach, aktywność, systematyczna praca nad przygotowaniem rozprawy magisterskiej, zwieńczona przedłożeniem pracy do oceny recenzenta. Opis kursu: Celem seminarium jest wsparcie studenta w przygotowaniu pracy magisterskiej na różnych etapach jej powstawania: począwszy od wyboru problemy badawczego, jego strukturalizacji, zaplanowania i realizacji badań, analizy wyników, opracowania wniosków. Na seminarium zaproszeni są studenci zainteresowani wykorzystaniem metod jakościowych w różnych obszarach: marketingu, analizie polityk publicznych, szeroko rozumianych badaniach socjologicznych. Mile widziane jest zainteresowanie problemami metodologii badań jakościowych: możliwościami i ograniczeniami podejścia jakościowego, metodologią teorii ugruntowanej, zastosowaniem 169 metod etnograficznych w badaniach społecznych, action research, analizą semiotyczną, analizą dyskursu, czy analizą konwersacyjną. WFz.IS-SKS015 i WFz.IS-SKS015a Seminarium magisterskie (II rok): Nowe paradygmaty badań zjawisk i procesów społecznych: migracje, małżeństwo i rodzina, alternatywne style życia Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: II Semestr: I i II Prowadzący/a: prof. dr hab. Krystyna Slany Formuła przedmiotu: Seminarium, 60 godzin (rocznie) Liczba punktów ECTS: 30 (rocznie) Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny. Aktywne uczestnictwo w zajęciach, prezentacja wyników, ostateczne przygotowanie pracy magisterskiej. Opis kursu: Seminarium obejmuje problematykę wiążącą się z socjologią rodzaju, socjologią rodziny, socjologią ludności i socjologią migracji. Główny akcent położony zostanie na kategorię gender w wymienionych socjologiach szczegółowych. Studenci mogą przygotowywać prace magisterskie ogniskujące się m.in. wokół następujących tematów: społeczno-kulturowej tożsamości płci; pluralizacji form życia małżeńsko-rodzinnego; konstruowania i rekonstruowania małżeństwa i rodziny; znaczenia posiadania dzieci w ponowoczesnym świecie; problemów socjo-demograficznych (np. starzenie się, przemiany w strukturze społeczno-zawodowej, przemiany płodności i małżeńskości); migracji międzynarodowych (np. doświadczenia Polaków, zwłaszcza Polek, w procesie przemieszczania się po 1 maja 2004 roku); starych i nowych wzorów ruchliwości; kształtowania się tożsamości migranta; relacji globalizacja – przemieszczenia; imigrantów w Polsce, polityki migracyjnej. WFz.IS-SKS023 i WFz.IS-SKS023a Seminarium magisterskie (II rok): Problemy społeczne, studia miejskie i perspektywa socjologii stosowanej: zjawiska, badania, interpretacje, zastosowania Rodzaj studiów: II stopień 170 Rok studiów: II Semestr: I i II Prowadzący/a: dr hab. Lucjan Miś, prof. UJ (zastępstwo za prof. dr hab. Krzysztofa Frysztackiego) Formuła przedmiotu: Seminarium, 60 godzin (rocznie) Liczba punktów ECTS: 30 (rocznie) Wymagania wstępne: Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny. Aktywność w zakresie przygotowywania pracy magisterskiej. Opis kursu: Proponowanie seminarium jest w zamierzeniu tematycznie mocno zróżnicowane, a nawet eklektyczne, co jednak nie oznacza przypadkowości. Punktem wyjścia niech będzie świat nieustannie zmieniający się i oferujący nowe impulsy poznawcze – świat miasta i życia miejskiego. W jego zaś inkluzyjnie rozumianych ramach, nadzwyczaj bogaty wachlarz zjawisk, procesów przemian, problemów społecznych, kierunków oddziaływania i interwencji. Jeden ze znanych socjologów powiedział, że (metaforycznie) miasto nie ma granic, co oznacza, że dzieje się w nim i może zdarzyć wszystko. Wracając jeszcze do problemów społecznych, miasto jest ich splotem i jednocześnie korelatem. Wielość indywidualnych i zbiorowych trudności, społecznych wzorów ich określania, wreszcie rozwiązywania powiązanych jest ogólniejszymi uwarunkowaniami, których miasto jest konkretnym uosobieniem. Tematycznie zatem, seminarium to daje wielkie możliwości wyborów, ale jego uczestnicy powinny wykazać, że są to wybory przemyślane i usprawiedliwione. Zwracam przy tym uwagę, że te decyzje muszą zapadać stosunkowo szybko w toku wstępnych intensywnych dyskusji i konsultacji, jako że na realizację i uzyskanie finalnego sukcesu magisterskiego mamy jeden rok. WFz.IS-SKS035 i WFz.IS-SKS035a Seminarium magisterskie (II rok): Ruchy i struktury społeczne i polityczne Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: II Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Prowadzący/a: prof. dr hab. Krzysztof Gorlach Formuła przedmiotu: Seminarium, 60 godzin (rocznie) 171 Liczba punktów ECTS: 30 (rocznie) Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Przedstawienie pracy, która spełniać będzie wymogi pracy magisterskiej w terminie określonym w Regulaminie Studiów w UJ. Opis kursu: W trakcie kursu uczestnicy przedstawiać będą kolejne fragmenty przygotowywanej pracy, które poddawane będą ocenie zarówno prowadzącego kurs, jak i innych jego uczestników. WFz.IS-SKS038 i WFz.IS-SKS038a Seminarium magisterskie (II rok): Socjologia wobec problemów przeszłości i wyzwań współczesności Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: II Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Prowadzący/a: dr hab. Marek Kucia, prof. UJ Formuła przedmiotu: seminarium, 60 godzin (rocznie) Liczba punktów ECTS: 30 (rocznie) Wymagania wstępne: Forma i warunki zaliczenia: Opis kursu: WFz.IS-SKS037 i WFz.IS-SKS037a Seminarium magisterskie (II rok): Społeczne znaczenie finansów Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: II Semestr: I i II Prowadzący/a: dr hab. Wiesław Gumuła, prof. UJ Formuła przedmiotu: Seminarium, 60 godzin (rocznie) Liczba punktów ECTS: 30 (rocznie) Wymagania wstępne: Seminarium skierowane do studentów i studentek zainteresowanych problematyką socjologii gospodarczej (w szczególności problematyką socjologii finansów). Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny aktywność na zajęciach, postępy w pisaniu pracy magisterskiej. Opis kursu: Rola promotora i rola studenta/studentki piszących pracę magisterską. Formalne kryteria stawiane pracom magisterskim. Wybór tematu. Problemy naukowe. 172 Operacjonalizacja pojęć. Przedmiot badań. Próba badawcza. Wskaźniki. Dobór technik badawczych i konstrukcja narzędzi badawczych. Zbieranie materiałów. Badania terenowe. Analiza źródeł zastanych i wywołanych. Weryfikacja hipotez. Prace magisterskie w kontekście metod badań jakościowych. Struktura pracy magisterskiej – co powinien zawierać wstęp, rozdział metodologiczny, rozwinięcie rozprawy i zakończenie. Warsztat naukowy: cytowanie, streszczanie, komentowanie, przypisy, odsyłacze, edycja tabel, rysunków, schematów. Narracja w socjologii - język literacki a język naukowy. Jak przygotować się do obrony pracy magisterskiej? Zagadnienia merytoryczne dotyczące poszczególnych prac magisterskich. WFz.IS-SKS032 i WFz.IS-SKS032a Seminarium magisterskie (II rok): Tożsamość - religia – biografia w nowoczesności i ponowoczesności : ciągłość i zmiana Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: II Semestr: I i II Prowadzący/a: prof. dr hab. Irena Borowik Formuła przedmiotu: Seminarium, 60 godzin (rocznie) Liczba punktów ECTS: 30 (rocznie) Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny - obecność, przygotowanie pracy magisterskiej, systematyczna praca. Opis kursu: Zakres tematyczny prac magisterskich prowadzonych w ramach oferowanego seminarium dotyczyć ma naukowej penetracji trzech tytułowych pojęć w zmieniających się warunkach społecznych. W Polsce można jeszcze znaleźć środowiska i grupy społeczne, w których utrzymuje się tradycyjny kształt życia społecznego (ciągłość wzorców kulturowych, biograficznych, religijnych, rodzinnych, stabilna tożsamość) a jednocześnie można obserwować całkowicie nowe typy więzi społecznych (przykładowo Mirosława Marody mówi o „wspólnocie szatni” – więź oparta na ulotnym, okazjonalnym, wspólnym „interesie” jakim jest przyjście w to określone miejsce - teatr, klub fitness, itp., i co jeszcze?). To rozpięcie polskiego społeczeństwa pomiędzy ciągłością a zmianą stwarza unikalne możliwości badań. Przykładowo: 173 - w odniesieniu do biografii porównanie pokoleń, penetracja percepcji określonego okresu życia (biografia jako tzw. stages of life), analiza pewnego typu wydarzeń, szczególnie radosnych lub traumatycznych (biografia jako tzw. turning points); - w odniesieniu do tożsamości pole penetracji również jest niezwykle szerokie – przykładowo tożsamość różnego rodzaju grup: mniejszości – narodowych, subkulturowych, etnicznych,; środowisk; członków stowarzyszeń, fanów klubów sportowych. Ciągłość i zmiana tożsamości. Tożsamość a transformacja w Polsce i Środkowo-Wschodniej Europie; - w odniesieniu do religii: obecność różnych form religii w zmieniającej się rzeczywistości, także w Polsce jak i w każdym kraju europejskim a także na świecie. Potencjalne tematy mogą obejmować TAKŻE 2 lub WSZYSTKIE 3 POJĘCIA JEDNOCZEŚNIE - Tożsamość a Kościoły narodowe we współczesnym świecie (miejsce religii na scenie publicznej, religia dominująca a religie mniejszościowe, religia a świadomość narodowa, religia a nacjonalizm/nacjonalizmy; religia a polityka, partie polityczne a wartości religijne , religia a transformacja społeczna, religia a ekonomia, religia a dobroczynność itp.); - Punkty zwrotne biografii (biografia artysty, konwersja religijna, konwersja „na ateizm”, tożsamość konwertytów); - Tożsamość mniejszości religijnych i nowe ruchy religijne (tożsamość religijna a tożsamość narodowa, pogranicze narodowo-religijne, wizerunek mniejszości religijnych w mass mediach, konwersja religijna itp.); - Tożsamość i pamięć w biografii na przykładzie…..; - Płynna tożsamość duchowości New Age; - Religijność ludowa i New Age (religijność ludowa, magiczna, cuda, magia, wróżki, współczesne objawienia, pogranicze religii i terapii, nowe tematy religijne – sport, turystyka, religijność a duchowość, religijność a moralność, wartości, normy i religia itp.). WFz.IS-SKS063 i WFz.IS-SKS063a Seminarium magisterskie (II rok): Współczesne społeczeństwo jako przedmiot analizy socjologicznej Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: II Semestr: I i II 174 Prowadzący/a: dr hab. Marian Niezgoda, prof. UJ Formuła przedmiotu: Seminarium, 60 godzin (rocznie) Liczba punktów ECTS: 30 (rocznie) Wymagania wstępne: Zaliczony kurs Proseminarium magisterskie, pierwszeństwo dla studentów, którzy wybrali specjalizację Komunikowanie społeczne. Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny. Obecność na zajęciach, napisanie pracy magisterskiej. Zdanie egzaminu magisterskiego. Opis kursu: Jest z założenia kontynuacją pracy rozpoczętej w trakcie proseminarium z naciskiem na samodzielne przygotowywanie pracy magisterskiej: zapoznanie się z literaturą przedmiotu, przygotowanie i realizacja ewentualnych badań empirycznych i analizę uzyskanych wyników. Seminaria w pierwszym semestrze są poświęcone prezentacji poszczególnych rozdziałów, dyskusji nad nimi na forum seminarium a w drugim indywidualnej pracy z opiekunem pracy. Ponieważ jest to także kurs przygotowujący do napisania pracy magisterskiej, zostaną przeanalizowane metodologiczne i praktyczne aspekty przygotowania i napisania pracy magisterskiej. Kontynuacja problematyki proseminarium i przygotowanie pracy magisterskiej nakierowane na prezentacje fragmentów pracy i konsultacje. WFz.IS-SKS052 i WFz.IS-SKS052a Seminarium magisterskie (II rok): Współczesne teorie socjologiczne analiza krytyczna i empiryczne zastosowanie Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: II Semestr: I i II Prowadzący/a: prof. dr hab. Grażyna Skąpska Formuła przedmiotu: Seminarium, 60 godzin (rocznie) Liczba punktów ECTS: 30 (rocznie) Wymagania wstępne: Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny. Aktywne uczestnictwo w zajęciach, prezentacja wyników, ostateczne przygotowanie pracy magisterskiej. Opis kursu: Seminarium magisterskie poświęcone problematyce zastosowania współczesnych teorii 175 socjologicznych do badań zjawisk związanych z funkcjonowaniem sfery publicznej, w tym zasady równości traktowania oraz dyskryminacji i wykluczenia ze sfery publicznej, funkcjonowania społeczeństwa obywatelskiego, funkcjonowaniem prawa oraz norm nieformalnych, patologii w sferze publicznej ( w tym korupcji), kwestii samorządności a także dyskursu w ramach szeroko pojmowanej sfery publicznej (włączając internet). WFz.IS-SKT015 Seminarium tematyczne: Analiza polityk publicznych uwzględniające starzenie się społeczeństw Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: I Prowadzący/a: dr Jolanta Perek-Białas Formuła przedmiotu: Seminarium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest uzyskanie zaliczenia z seminarium. Zaliczenie na podstawie aktywnego uczestnictwa, realizacji zadań oraz przygotowanego opracowania i recenzji z przeczytanej publikacji. Obowiązuje następująca skala ocen (1-100 pkt.): 0-50 pkt. – ocena nast.; 51-60 pkt. – ocena dst; 61-70 pkt. – ocena + dst; 71-80 pkt. – ocena db; 81-90 pkt. – ocena + db; 91-100 pkt. – ocena bdb. Opis kursu: Zmiany demograficzne są jednym z kluczowych wyzwań stojących przed politykami publicznymi, obejmującymi rynek pracy, system edukacji, systemy emerytalne, systemy zdrowia i opieki (w tym długoterminowej). Celem seminarium jest zapoznanie studentów z możliwościami analiz konsekwencji starzenia się społeczeństwa w różnych obszarach polityk publicznych, ze szczególnym uwzględnieniem obszaru rynku pracy, systemów emerytalnych, systemu opieki zdrowotnej i opiekuńczej. Ponadto, zostanie omówiona rola różnych aktorów (instytucje publiczne, pracodawcy, związki zawodowe, organizacje pozarządowe, politycy), których działania bezpośrednio i pośrednio kształtują i wpływają na obserwowane zmiany w politykach publicznych, nie tylko dla Polski, ale także dla innych krajów europejskich. 176 Prezentacja i dyskusja nad konsekwencjami starzenia się społeczeństw i wpływu na polityki publiczne będzie prowadzona w oparciu o bogatą literaturę z tej tematyki, analizę danych zastanych. Jednocześnie celem będzie pokazanie szerokich i rozwijających się możliwości zastosowania metod jakościowych jak i ilościowych w analizach polityk uwzględniających zmiany demograficzne. Tematyka seminarium wpisuje się w nurt ‘sociology of ageing’. Nie ograniczmy się tylko do analiz dla Polski, ale w czasie zajęć będzie możliwość omówienia i poznania różnic podejmowania badań w innych krajach, głównie z Europy Środkowo-Wschodniej. (1) Konsekwencje starzenia się społeczeństw: spojrzenie socjologiczne; (2) Starzenie się społeczeństw w politykach publicznych; (3) Zmiany demograficzne a rynek pracy. (4) Starzenie się społeczeństw: rola pracodawców; (5) Zmiany demograficzne a postawy i motywacje związane z przechodzeniem na emeryturę; (6) Starzenie się społeczeństw i „idealny” system emerytalny; (7) Konsekwencje starzenia się a system ochrony zdrowia (health) i opieki (health care); (8) Budowanie narodowych, regionalnych i lokalnych strategii uwzględniających wyzwania demograficzne; (9) Aktywne starzenie się w politykach publicznych; (10) Dyskryminacja osób starszych – identyfikacja mechanizmów i wskazanie rekomendacji dla polityk publicznych; (11) Ocena polityk publicznych w świetle budowania wskaźników dotyczących osób starszych. WFz.IS-SKT001 Seminarium tematyczne: „Dwie socjologie” – teoria i praktyka społeczna – na przykład w obszarach socjalnopomocowych Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Prowadzący/a: prof. dr hab. Krzysztof Frysztacki Formuła przedmiotu: Seminarium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny. Aktywność na zajęciach i krótki esej. 177 Opis kursu: Fundamentalną właściwością socjologii i jednocześnie jednym z najważniejszych wyzwań w toku jej uprawiania jest uwzględnianie i ewentualne łączenie dwóch wymiarów. Z jednej strony, socjologia jest dyscypliną par excellence teoretyczną, z nadzwyczaj bogatym wachlarzem idei, znaczeń, a nawet przejawów wyobraźni. Z drugiej strony, równie kluczowy jest jej empiryczno-aplikacyjny charakter, odnoszenie się do realiów społecznych i wynikających z tego spraw praktycznych. Stąd takie orientacje i linie analizy, jak socjologia problemów społecznych, socjologia stosowana i socjologia publiczna. Pytania o ich współwystępowania mają oczywiście długą tradycję i podlegały-podlegają nieustannej specjalizacji. Warto to uwzględniać i prowadzić w owych zróżnicowanych ramach dalsze poszukiwania. Tym zaś ważnym i specyficznym obszarem, który w ramach proponowanego seminarium chcemy w szczególności wyróżnić, są teoretyczno-poznawcze atrybuty polityki społecznej, pomocy społecznej, pracy socjalnej. Uczestnicy będą przy tym zachęcani do koncentrowania się na najbardziej ich indywidualnie interesujących wątkach. Bogata literatura przedmiotu daje pod tym względem wielkie możliwości wyboru. WFz.IS-SKT002 Seminarium tematyczne: Etyczne dylematy rozwoju w dobie globalizacji Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Prowadzący/a: dr Katarzyna Jasikowska Formuła przedmiotu: Seminarium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Uczestnictwo w seminarium ma na celu przygotowanie pracy magisterskiej w ramach problematyki mieszczącej się w opisie kursu. Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny. Obecność na zajęciach; systematyczne dostarczanie poszczególnych części pracy. Opis kurs: Dyskusje, analizy i wspólne poszukiwanie rozwiązań problemów pojawiających się podczas pisania prac magisterskich studentów i studentek interesujących się 178 etycznymi konsekwencjami rozwoju (kwestie zapóźnienia czy eksploatacji poszczególnych regionów świata przez kraje Triady); kontestacją neoliberalnej wizji światowej gospodarki (alterglobaliści i nie tylko) wraz z jej kluczowymi instytucjami (WB, IMF, WTO). Jednym z mile widzianych „wątków debat” będą również analizy współczesnych wizji „bardziej sprawiedliwego zglobalizowanego świata” od koncepcji zrównoważonego rozwoju, Milenijnych Celów Rozwoju po edukację emancypacyjną, czy koncepcje biznesu społecznie odpowiedzialnego. WFz.IS-SKT014 Seminarium tematyczne: Ewolucja światowych finansów Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: I Prowadzący/a: dr hab. Wiesław Gumuła, Prof. UJ Formuła przedmiotu: Seminarium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Dla studentów zainteresowanych problematyką socjologii gospodarczej, a w szczególności problematyką socjologii finansów. Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny – na podstawie aktywności na zajęciach. Opis kursu: Finansjalizacja społeczeństwa. Droga do wielkiej nierównowagi pomiędzy światowym systemem finansowym a gospodarką realną. Ubankowienie społeczeństwa. Od społeczeństwa gotówkowego do społeczeństwa bezgotówkowego. Z zagadnień socjologii fiskalnej: społeczny kontekst finansów publicznych i podatków. Przemiany instytucji niefinansowych (gospodarstw domowych, przedsiębiorstw, państwa) w następstwie ewolucji światowych finansów. Fundusze inwestycyjne, otwarte fundusze emerytalne, ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenia majątkowe w kontekście zmian społecznych na początku XXI wieku. Przemiany światowego rynku walutowego a funkcjonowanie gospodarek krajowych. Społeczny kontekst kryzysu finansowego w latach 2007 – 2008. Zamieszanie finansowe w Unii Europejskiej w latach 2011-2012. Społeczne konsekwencje funkcjonowania jednolitego obszaru walutowego w krajach strefy euro. Nowa polaryzacja społeczeństwa jako 179 proces towarzyszący ewolucji światowych finansów. kierunku zniewolenia finansowego (bogaci i biedni megaprzestrzeni finansowej). W w WFz.IS-SKT004 Seminarium tematyczne: Komunikowanie w zmieniającym się świecie Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: I Prowadzący/a: dr Maria Świątkiewicz-Mośny Formuła przedmiotu: Seminarium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Pierwszeństwo dla studentów specjalizacji Komunikowanie społeczne. Forma i warunki zaliczenia: Proponowane seminarium ma charakter konwersatorium na temat szeroko pojętego komunikowania w zmieniającym się świecie. Warunkiem zaliczenia jest obecność, udział w dyskusji oraz przygotowanie prezentacji. Zaliczenie bez oceny. Opis kursu: Celem konwersatorium jest teoretyczna refleksja nad komunikowaniem, która oprócz waloru poznawczego, ma pomóc studentom zainteresowanym komunikowaniem w wyborze tematu pracy magisterskiej. „Zmieniający się świat” chciałabym zdefiniować poprzez procesy związane z związanym z tożsamością, konstruowaniem tożsamości, tożsamością indywidualną, zbiorową. Szeroko zakreślony główny temat konwersatorium pozwala na doprecyzowanie wątków do dyskusji w trakcie trwania kursu, w zależności od zainteresowań uczestników. Dla utrzymania porządku dyskusji kurs składa się z 4 bloków tematycznych: I. komunikowanie interpersonalne, a tożsamość jednostki, II. Komunikowanie międzykulturowe, a tożsamość, III. media w komunikowaniu, IV nowe media. Na każdy blok składa się krytyczna analiza wybranych lektur oraz analiza (wybranych przez uczestników) przypadków z wykorzystaniem zaprezentowanych teorii. WFz.IS-SKT005 Seminarium tematyczne: Metody jakościowe w analizie polityk publicznych Rodzaj studiów: II stopień 180 Rok studiów: I Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Prowadzący/a: dr Barbara Worek Formuła przedmiotu: Seminarium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Ukończenie kursu Metody jakościowe w badaniach społecznych lub znajomość metod i technik badań jakościowych. Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny. Uczestnictwo w zajęciach, aktywność, przygotowanie pracy seminaryjnej i prezentacji ustnej. Opis kursu: Celem seminarium jest zapoznanie studentów z możliwościami i ograniczeniami wykorzystywania metod badań jakościowych w obszarze analizy polityk publicznych, ze szczególnym uwzględnieniem obszaru rozwoju kapitału ludzkiego i rynku pracy. Dyskusji zostaną poddane takie zagadnienia jak zastosowanie metod jakościowych w podejściu polityk opartych na dowodach (evidence based policy), wykorzystanie metody foresight w prognozowaniu, tworzenie scenariuszy rozwoju, możliwość zastosowania metod jakościowych do identyfikacji mechanizmów przyczynowych. WFz.IS-SKT013 Seminarium tematyczne: Polskie drogi do dobrobytu Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: I Prowadzący/a: prof. dr hab. Krystyna Romaniszyn Formuła przedmiotu: Seminarium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny na podstawie przygotowanego projektu badań. Opis kursu: Celem kursu jest zapoznanie jego uczestników z problemami sytuującymi się na styku socjologii konsumpcji, socjologii migracji i teorii modernizacji dotyczącymi polskiego współczesnego społeczeństwa. Wątek przewodni kursu został podany w jego tytule, jest nim dążenie do dobrobytu. Przedmiotem analizy i dyskusji konwersatoryjnej są: właściwe naszemu społeczeństwu sposoby realizacji wskazanego celu, czyli indywidualne i rodzinne strategie obliczone na 181 podniesienie poziomu i jakości życia; główne bariery utrudniające realizację zamierzeń i, z drugiej strony, szanse ich realizacji. Omawiane na zajęciach problemy mają pomóc ich uczestnikom w doprecyzowaniu swoich zainteresowań i określeniu przedmiotu przyszłej pracy magisterskiej lub tylko obszaru, w którym będzie się ona sytuować. Temu właśnie mają służyć szerokie ramy problemowe kursu. WFz.IS-SKT006 Seminarium tematyczne: Problemy bezrobocia i zatrudnienia w wymiarze lokalnym i globalnym Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Prowadzący/a: dr hab. Lucjan Miś, prof. UJ Formuła przedmiotu: Seminarium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny. Opis kursu: Celem jest eksploracja zainteresowań studentów oraz przedstawienie im propozycji dotyczących potencjalnych tematów dotyczących socjologii stosowanej. WFz.IS-SKT007 Seminarium tematyczne: Refleksyjność - literackość wizualność w naukach społecznych Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: I Prowadzący/a: dr Grażyna Kubica-Heller Formuła przedmiotu: Seminarium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny. Opis kursu: Kurs ten ma na celu zapoznanie uczestników z problematyką, którą dyscyplinujące praktyki akademickie usuwały poza zakres pozytywistycznej naukowości. Współcześnie zaś stanowi ona ważną część naukowych dociekań. Chodzi tutaj przede wszystkim o podejście refleksyjne: świadome analizowanie własnych i cudzych założeń interpretacyjnych; zwrócenie uwagi na interakcyjny proces 182 nabywania, posiadania i przekazywania wiedzy; analizowanie układu wzajemnych zależności między badaczem a informatorem. Podejście to pozwala zatem zauważyć wpływ badacza na obserwowaną rzeczywistość. Najwcześniej problematyka ta ujawniła się w literackim pisarstwie antropologów: powieściach etnograficznych, dziennikach, czy książkach podróżniczych, które powstawały poza dyskursem akademickim. Przewrót postmodernistyczny wprowadził tę problematykę w obręb refleksji naukowej. Podobnie było z fotografią i filmem. Wcześniej używano ich jedynie jako sposobu dokumentowania i ilustrowania tekstów naukowych. Obecnie wizualność sama w sobie jest przedmiotem badań. Uczestnicy kursu będą mieli okazję zaznajomić się z przykładami refleksyjnego pisarstwa przedstawicieli nauk społecznych oraz nowatorskimi sposobami wykorzystania fotografii i filmu, a także poddać je krytycznej analizie. WFz.IS-SKT008 Seminarium tematyczne: Seminarium o psychozie (społeczne aspekty zaburzeń psychotycznych) Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: I Prowadzący/a: dr Hubert Kaszyński Formuła przedmiotu: Seminarium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny w formie projektu grupowego. Opis kursu: Fundamentalne znaczenie dla działań profilaktycznych, terapeutycznych i rehabilitacyjnych, jak również dla projektowania badań naukowych w ochronie zdrowia psychicznego ma możliwość bezpośredniego kontaktu z osobami, które pokonały kryzys psychiczny. Dlatego też elementarnym celem seminarium jest wyposażenie studentów w umiejętność prowadzenia rozmów i wywiadów z osobami chorującymi psychicznie. Praca skupiona będzie na analizie kluczowych obszarów życia codziennego osób chorujących takich jak: leczenie, zatrudnienie, czas wolny, aktywność obywatelska, życie rodzinne i seksualne. Ostatecznie, proces grupowy będzie zmierzał do zdefiniowania 183 przez studentów potencjalnych socjologicznych problemów badawczych związanych ze społecznymi aspektami zaburzeń psychotycznych. Unikalną wartością kursu jest możliwość bieżącej konsultacji pracy studentów z członkami Stowarzyszenia Otwórzcie Drzwi mającymi wieloletnie doświadczenia pokonywania psychozy i powrotu do zdrowia, jak również innymi osobami radzącymi sobie z trudnościami natury psychicznej, z którymi autor kursu współpracuje od wielu lat w ramach szeroko rozumianych działań z zakresu profilaktyki zdrowotnej. WFz.IS-SKT009 Seminarium tematyczne: Sfera publiczna i prywatna i ich dysfunkcje Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: I Prowadzący/a: dr Kaja Gadowska Formuła przedmiotu: seminarium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Znajomość języka angielskiego na poziomie umożliwiającym zapoznanie się z tekstami. Forma i warunki zaliczenia: Aktywność na zajęciach; znajomość literatury oraz przygotowanie prezentacji na wybrany temat. Zaliczenie bez oceny. Opis kursu: Seminarium obejmuje pogłębione studia w zakresie dysfunkcji sfery publicznej i prywatnej. W ramach zajęć omówione zostaną różnego typu patologie sfery publicznej i prywatnej w Polsce i na świecie, w tym m.in. zjawisko korupcji oraz szczególne przypadki patologii dotyczących funkcjonowania polityki, administracji publicznej i gospodarki. Analizowana będzie ponadto sytuacja kobiet, osób starszych oraz mniejszości w sferze publicznej, a także wpływ zachodzących współcześnie zmian stylu życia na funkcjonowanie sfery publicznej i prywatnej. Analizie poddane zostaną przyczyny oraz społeczne, polityczne i ekonomiczne skutki dysfunkcji sfery publicznej, jak również metody zapobiegania patologiom i sposoby ograniczenia ich występowania, w tym m.in. międzynarodowe konwencje antykorupcyjne, rodzime regulacje prawne oraz programy społeczne. Omówione zostanie ponadto problemy 184 metodologiczne związane z badaniami dysfunkcyjnych zjawisk w sferze publicznej. WFz.IS-SKT012 Seminarium tematyczne: Socjologia przyszłości Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: I Prowadzący/a: dr Aleksandra Wagner Formuła przedmiotu: seminarium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny. Opis kursu: Wielu współczesnych socjologów konstruuje w swoich pracach mniej lub bardziej kompleksowe wizje przyszłości inspirowane rozwojem technologii, ze szczególnym uwzględnieniem nanotechnologii. Ja zauważa John Urry te scenariusze są ekstrapolacją teraźniejszości, pewne zjawiska postrzegane są jako kluczowe dla tego, jak ludzie będą żyć w ciągu następnych dekad. Przewidywanie trendów jest już powszechnym trendem w gospodarce, a dochody takich firm jak Facebook w znacznym stopniu opierają się na potencjale gromadzonych danych użytkowników, które na takie przewidywania w większym nie kiedykolwiek wcześniej stopniu pozwalają. Jednak wizje odnoszące się do przyszłości nie są w socjologii nowością. Lektura prac klasyków, pod kątem zawartych w nich przewidywań prowadzona przez współczesnego czytelnika, dysponującego wiedza o faktycznym przebiegu prognozowanych procesów i zjawisk, jest interesująca przygoda intelektualną. Proponowany kurs ma jednak na celu nie tylko ćwiczenie w krytycznej interpretacji oryginalnych dzieł socjologicznych. Ma także służyć rozbudzaniu umiejętności obserwowania rzeczywistości społecznej i ćwiczenia wyobraźni socjologicznej pokonującej bariery czasu. Chcę zaprosić studentów i studentki do ponownej lektury wybranych fragmentów prac Marksa, Webera i Simmela a także współczesnych prac Tofflera, Castellsa, Urry’ego i Giddensa. Dyskusję tekstów chciałabym wesprzeć lekturą wybranych artykułów dotyczących socjologii przyszłości (np. C.Sellin, The Sociology of the Future: Tracing Stories of Technology and 185 Time, Sociology Compass 2008(2)). Zwieńczeniem kursu będzie przygotowanie przez uczestników i obrona własnej koncepcji futurystycznej odnoszącej się do wybranego obszaru rzeczywistości społecznej. Kurs w znacznym stopniu opierać się będzie na literaturze anglojęzycznej. WFz.IS-SKT010 Seminarium tematyczne: Współczesne miasta – wyzwania i odpowiedzi Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Prowadzący/a: dr Marta Smagacz-Poziemska Formuła przedmiotu: Seminarium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Zaliczony kurs Socjologia miasta lub kursu o podobnej tematyce. Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny - obecność i aktywność na zajęciach; egzamin: projekt i ćwiczenia praktyczne. Opis kursu: Celem kursu jest, po pierwsze, pogłębienie wiedzy na temat funkcjonowania współczesnych miast i obszarów zurbanizowanych, ich głównych problemów i wyzwań. Po drugie, analizie zostaną poddane odpowiedzi wobec tych problemów, proponowane w lokalnych politykach oraz w spontanicznych działaniach mieszkańców. Omówione zostaną między innymi zagadnienia degradacji i rewitalizacji przestrzeni miejskiej, segmentacji przestrzennej (np. enklawy ubóstwa vs zamknięte osiedla) czy gentryfikacji. Ważnym aspektem kursu jest poznanie i doskonalenie metodologii stosowanej w diagnozowaniu problemów miejskich oraz w projektach rewitalizacyjnych. W trakcie kursu dyskutowane będą teksty w języku polskim i angielskim. WFz.IS-SKT011 Seminarium tematyczne: Współczesne jako przedmiot analizy socjologicznej Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: I społeczeństwo 186 Prowadzący/a: dr hab. Marian Niezgoda, prof. UJ Formuła przedmiotu: Seminarium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie bez oceny. Obecność na zajęciach, przygotowanie referatu odnoszącego się do problematyki analitycznych ujęć procesów zachodzących we współczesnym społeczeństwie. Opis kursu: Seminarium tematyczne obejmuje zagadnienia szeroko rozumianego zmediatyzowanego społeczeństwa informacyjnego, w którym wiedza pozwalająca na zarządzanie informacją, umiejętność opanowania tworzenia, gromadzenia i wykorzystania informacji z wykorzystaniem coraz nowocześniejszych technologii komunikacyjnych determinują życiowe szanse jednostek, ale, co ważniejsze, odgrywają decydującą rolę i wypływają na funkcjonowanie prawie wszystkich jego wymiarów. Kurs jest zorientowany na przybliżenie studentom koncepcji teoretycznych, które kładą nacisk na analizę procesów społecznych typowych dla nowego typu społeczeństwa oraz wyników badań w tym zakresie. Chciałbym się skoncentrować na szukaniu odpowiedzi na następujące pytania: (1) czy rzeczywiście mamy do czynienia z nowym typem społeczeństwa? Jeśli tak, to, jakie są jego szczególne cechy? (2) Jakie czynniki (zjawiska i procesy) określają szanse życiowe jednostek, ich pozycje społeczne? (3) Jaki jest wpływ nowoczesnych technologii komunikacyjnych i technika gromadzenia, zarządzania i wykorzystywania informacji na różne sfery życia społecznego (np. gospodarki, polityki, edukacji, kultury, religii, więzi społecznych, konstruowanie tożsamości)? Jest to oczywiście ogólna rama, pozwalająca na znalezienie interesującej problematyki odnoszącej się do nowych zjawisk i procesów generowanych przez nowe media, które zdominowały nasze życie społeczne. Umiejętności, jakie student powinien nabyć, to krytyczna analiza tekstów teoretycznych, ale i gromadzenia i analizy danych empirycznych, pozwalających na weryfikacje założeń teoretycznych. Zostanie położony nacisk na umiejętność formułowania problemów i pytań badawczych z uwzględnieniem koniecznego kontekstu teoretycznego, doboru źródeł (literatury, wyników już zrealizowanych badań tez i projektowania sposobu gromadzenia własnych danych). 187 Ważnym efektem seminarium powinna być umiejętność przedstawienia własnych przemyśleń w postaci multimedialnej prezentacji oraz w formie pisemnej, zgodnie z przyjętymi w Instytucie standardami pisania esejów i prac magisterskich. WFz.IS-SBS013 Skalowanie w badaniach społecznych i marketingowych Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: II Semestr: II Koordynator/ka: dr hab. Adam Sagan, prof. UE Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Ukończony kurs podstawowy wielowymiarowej analizy danych, metod badań społecznych. Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie (na ocenę), wyniki analizy danych z własnych badań empirycznych z zastosowaniem skal złożonych, zadania ćwiczeniowe, laboratorium komputerowe (praca z programami SPSS, Winmira, Mplus, MSP). Opis kursu: Tematyka kursu obejmuje zagadnienia: (1) Elementy teorii pomiaru; (2) Wprowadzenie do klasycznej teorii testu (CTT); (3) Ocena rzetelności skali Likerta; (4) Modele czynnikowe w budowie skal o pozycjach równoległych; (5) Analiza rzetelności skali w teorii reakcji na pozycję; (6) Ocena ekwiwalencji skal złożonych w badaniach międzykulturowych. WFz.IS-SOJ032 Social capital and trust Programme of study: MA programme, Erasmus programme Year of study: I-II Semester: I Instructor: prof. dr hab. Piotr Sztompka Form: Lecture, 30h ECTS: 4 Prerequisites: Introduction to Sociology, fluency in English. Requirements: The course will be carried as a lecture, accompanied by questions and brief discussions. The grade will be given on the basis of active participation in class (20% of the grade) and writing the final exam (80% of the grade). The exam will be of the ‘take-home’ form: the students will be 188 given a topic and will be expected to return in 24 hours the essay on that topic based on the lecture and class readings, as well as any additional sources. Course description: The course will focus on a rapidly developing field of current theory and research dealing with the ‘social capital’ (e.i. networks of interpersonal relations and bonds) and trust, both toward other people (‘horizontal trust’) and toward institutions (‘vertical trust’). This field is interdisciplinary with contributions from sociology, social psychology, political science, economics, cultural studies and science of management. The course will apply primarily the perspective of sociology and cultural studies, but with references to research in other fields. Particular attention will be given to the formation of social capital and trust in postcommunist societies. WFz.IS-SOJ023 Sociology and psychology of terrorism Programme of study: MA programme, Erasmus programme Year of study: I-II Semester: II Instructor: dr hab. Riccardo Campa, prof. UJ Form: Seminar, 30h ECTS: 5 Prerequisites: English language fluency. Requirements: Students will be asked to attend the course regularly and to make 15 minutes presentation about one of the topics of the course. At the end of the course, they will be asked to pass a written examination (a list of possible questions will be given in advance). Those who fulfill these requirements will obtain a mark. Course description: The aim of this course is to familiarize students with the sociological and psychological study of terrorism - terrorism seen as one of the main social problems in contemporary society. More precisely, the purpose of the course is to focus attention on the types of individuals and groups that are prone to terrorism. The emergence of amorphous and largely unknown terrorist individuals and groups operating independently (freelancers) and the new recruitment patterns of some groups, such as recruiting suicide commandos, female and child terrorists, and scientists capable 189 of developing weapons of mass destruction, provide a measure of urgency to increasing our understanding of the psychological and sociological dynamics of terrorist groups and individuals. The course is set up in two main parts and it is mainly patterned on R. A. Hudson’s research in the field. First, we examine the relevant literature and assess the current knowledge of the subject. In particular, we review the main types of terrorism (normative, extranormative, nationalistseparatist, social revolutionary, right-wing, religious) and the main sociological and psychological theories explaining the emergence of these social phenomena. Secondly, we analyze psychological and sociological profiles of terrorist individuals and selected groups to use as case studies in assessing trends, motivations, likely behavior, and actions that might deter such behavior, and we shall also reveal vulnerabilities that would aid in combating terrorist groups and individuals. WFz.IS-SOJ017 Sociology of organized crime Programme of study: MA programme, Erasmus programme Year of study: I-II Semester: I Instructor: dr hab. Riccardo Campa, prof. UJ Form: Seminar, 30h ECTS: 5 Prerequisites: English language fluency. Requirements: Students will be asked to attend the course regularly and to make 15 minutes presentation about one of the topics of the course. At the end of the course, they will be asked to pass a written examination (a list of possible questions will be given in advance). Those who fulfill these requirements will obtain a mark. Course description: The course is set up in two main parts. First, we examine the relevant literature and assess the current knowledge of the subject. In particular, we review the main types of organized crime (mafia, terrorism, criminal gangs, etc.) and the main sociological and psychological theories explaining the emergence of these social phenomena. Secondly, we analyze psychological and sociological profiles of gangsters and selected mafia groups to use as case studies in 190 assessing trends, motivations, likely behavior, and actions that might deter such behavior, and we shall also reveal vulnerabilities that would aid in combating terrorist groups and individuals. Psychological factors relating to Mafia are of particular interest to sociologists, psychologists, political scientists, and government officials, who would like to be able to predict and prevent the emergence of mobs or to thwart the realization of criminal actions. Besides, this course focuses on individual characteristics of gangsters of different generations as well as their groups in an effort to determine how the Mafia profile may have changed in recent decades, or whether they share any common sociological attributes. It is hoped that an examination of the extensive body of behaviorist literature on organized crime authored by psychologists and sociologists as well as political scientists and other social scientists will provide some answers concerning the ways mafia groups come into existence, organize, operate, compete, split, and disappear. WFz.IS-SDW162 Socjologia dzieciństwa Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: I Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Koordynator/ka: dr Katarzyna Ornacka Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 4 Wymagania wstępne: Liczebność grupy do 25 osób. Forma i warunki zaliczenia: Egzamin – projekty, prezentacje i ćwiczenia praktyczne. Opis kursu: Celem kursu jest zapoznanie studentów z teorią i praktyką badań nad dzieciństwem ze szczególnym uwzględnieniem perspektywy socjologicznej. W efekcie student powinien znać: a/ kontekst historyczny konstruowania dzieciństwa; b/ główne socjokulturowe podejścia do dzieciństwa; c/ wybrane perspektywy polityki wobec dzieciństwa; d/ właściwości oraz relacje pomiędzy dzieciństwem, instytucjonalnymi sieciami wsparcia i (współ)uczestnictwem społecznym. W efekcie student powinien umieć: a/ rozróżniać perspektywy teoretyczne i praktyczne związane z rozwojem badań nad dzieciństwem; b/ interpretować zjawiska i procesy zachodzące 191 w obszarze socjologii dzieciństwa w kontekście budowania podmiotowości dziecka oraz jego partycypacji społecznej; c/ wyjaśniać główne funkcje socjalizacji i ilustrować je przykładami w kontekście zróżnicowania kulturowego; d/ kategoryzować właściwości socjokulturowych podejść do dzieciństwa i rozumieć ich zróżnicowanie; e/ uzasadniać znaczenie różnych kategorii czynników wpływających na włączanie dzieci do publicznej debaty; f/ oceniać rolę różnych instytucji publicznych w realizacji procesu „włączania” dzieci. W efekcie zajęć student powinien akceptować: a/ konieczność krytycznego podejścia do socjokulturowych koncepcji dzieciństwa; b/ konieczność łączenia założeń teoretycznych dotyczących socjologicznych konstruktów dzieciństwa z realnymi uwarunkowaniami społecznymi, prawnymi, naukowymi, edukacyjnymi, oraz c/ konieczność włączenia socjologii dzieciństwa do analizy współczesnego społeczeństwa. Kurs opiera się na tekstach obcojęzycznych. WFz.IS-SSK010 Socjologia filmu Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: I Koordynator/ka: dr Małgorzata Bogunia-Borowska Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 5 Wymagania wstępne: Zaliczony kurs Socjologia masowego komunikowania oraz Kultura i media. Forma i warunki zaliczenia: Esej po każdych zajęciach na zadany temat oraz prezentacja ustna w na temat jednego z dwóch filmów do wyboru zaproponowanego przez prowadzącą zajęcia w trakcie egzaminu. Opis kursu: Kino jest bogatym zbiorem bardzo interesującego materiału analitycznego dla socjologa. Współczesna kinematografia podejmuje bardzo ważne tematy, stawia wiele pytań oraz próbuje znaleźć na nie odpowiedzi, chociaż zdarza się, że jedynie prezentuje problemy pozostawiając widzom szansę na interpretacje. W trakcie kursu studenci zostaną zapoznani z różnymi obrazami i problemami współczesnych ponowoczesnych społeczeństw, jakie są prezentowane w filmach. Podejmowana tematyka dotyczyć będzie zagadnień i 192 kwestii istotnych zarówno dla funkcjonowania jednostki, jak i zbiorowości w społeczeństwie. Będzie zatem podczas zajęć omawiana na przykład kwestia kształtowania się tożsamości jednostkowej i grupowej, podziały klasowe, kształtowanie się stylów życia, stosunku do różnych etapów życia ludzkiego: dzieciństwa, młodości czy starości, odwołanie do spraw ciała i rodziny czy relacji międzyludzkich w ponowoczesnej i konsumpcyjnej rzeczywistości. Celem kursu będzie analiza rozmaitych obrazów współczesnych ponowoczesnych społeczeństw prezentowanych w obrazach filmowych oraz zapoznanie studentów z wieloma perspektywami i rozmaitymi sposobami traktowania różnych zagadnień w kontekście znanych koncepcji i teorii socjologicznych. W trakcie kursu będą stawiane pytania o znaczenie nadawcy, który porusza określone tematy i sposoby stawianych przez niego pytań. Podjęte zostaną próby odpowiedzenia na pytanie o istnienie uniwersalnych, ponadczasowych kwestii oraz subiektywnych, zdeterminowanych indywidualnym statusem, rasą, narodowością czy płcią odniesień do odwiecznych społecznych zagadnień takich jak kształtowanie tożsamości, znaczenie ról społecznych, funkcjonowanie różnych grup społecznych. Kurs będzie bogato ilustrowany materiałem filmowym. WFz.IS-SDW151 Socjologia finansów. Część I Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: I Koordynator/ka: dr hab. Wiesław Gumuła, prof. UJ Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Dla studentów i studentek zainteresowanych problematyką socjologii gospodarczej (w szczególności problematyką socjologii finansów). Forma i warunki zaliczenia: Egzamin w formie testu. Opis kursu: Realna i idealna sfera gospodarki. Finanse w perspektywie ekonomicznej. Co wnosi teoria socjologiczna do badań gospodarki? Socjologia finansów jako odpowiedź na hipertrofię rynków finansowych w XXI wieku. Socjologia rynków finansowych. Klasyczne teorie pieniądza. Pieniądz i „płacidła” 193 we współczesnym społeczeństwie. Od społeczeństwa gotówkowego do bezgotówkowego. Społeczny kontekst polityki pieniężnej banków centralnych. Bankowość centralna i polityka pieniężna a porządek społeczny. Społeczny kontekst finansów publicznych. Finanse instytucji niefinansowych (gospodarstwa domowe, przedsiębiorstwa, państwo). Banki komercyjne oraz ich klienci – analiza wzajemnych relacji. Fundusze inwestycyjne – inwestorzy kontra menadżerowie. Przedsiębiorstwa ubezpieczeniowe w społeczeństwie ryzyka. Fundusze emerytalne i starzenie się społeczeństwa. Giełda – uczestnicy, inwestorzy, otoczenie społeczne. Zakłady ubezpieczeń społecznych i otwarte fundusze emerytalne a starzenie się społeczeństw. Kulturowe zakorzenienie indywidualnych i zbiorowych inwestorów. Społeczny kontekst kryzysu finansowego w latach 2007 – 2008. Świat finansów a manie, paniki, euforie. Kurs opiera się na tekstach obcojęzycznych i polskich. WFz.IS-SDW151a Socjologia finansów. Część II Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: II Koordynator/ka: dr hab. Wiesław Gumuła, prof. UJ Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Dla studentów zainteresowanych problematyką socjologii gospodarczej (w szczególności problematyką socjologii finansów). Wskazane jest, chociaż nieobowiązkowe, wcześniejsze uczestnictwo w wykładzie Socjologia finansów. Forma i warunki zaliczenia: Egzamin w formie testu. Opis kursu: Rynki finansowe jako wehikuły globalizacji. Rynek walutowy – światowy symulakr. Światowe rynki finansowe a gospodarki narodowe. Światowy kryzys finansowy 2007 – 2008. Unia Europejska po kryzysie – społeczne konsekwencje funkcjonowania jednolitego obszaru walutowego. Socjologia fiskalna z perspektywy jednolitego obszaru walutowego. Światowa piramida finansowa? Dlaczego w operacjach giełdowych analiza techniczna wypiera analizę fundamentalną? Fundamentalne i techniczne przesłanki decyzji finansowych. 194 Emocje na parkiecie. Przedsięwzięcia i decyzje finansowe z perspektywy zagadnienia dostępu do informacji. Zakorzenienie kulturowe rynków finansowych. Wartości i przekonania uczestników rynków finansowych. Codzienne spotkania współczesnej rodziny ze światem finansów (studium wybranych przypadków). Moja mała zdrowa firma z systemem finansowym w tle. Jak obsługują mnie instytucje systemu finansowego? Finansowe dylematy dotyczące kształtowania indywidualnej biografii. Ekonomista i socjolog o tym samym – spotkanie dwóch narracji. Kurs opiera się na tekstach obcojęzycznych i polskich. WFz.IS-SDW175 Socjologia kultury Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: I Koordynator/ka: dr Agata Dziuban Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 45 godzin Liczba punktów ECTS: 5 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Egzamin ustny Opis kursu: Celem kursu jest zaznajomienie studentów z podstawowymi pojęciami i koncepcjami wypracowywanymi na gruncie współczesnej socjologii kultury. Analizie poddane zostaną różne socjologiczne konceptualizacje kultury oraz inne teoretyczne perspektywy ujmowania wzajemnych relacji między kulturą a społeczeństwem czy strukturą społeczną (kulturoznawstwo, studia kulturowe, socjologia kulturowa, poststrukturalizm, postmarksizm, neopragmatyzm, etc.). Blok teoretyczny poprzedzi analizę szerokiej gamy współczesnych zjawisk kulturowych tj. rozwój kultury popularnej i konsumpcyjnej, estetyzacja i ikoniczność kultury, wielokulturowość czy polisemiczność kultury. Przedmiot zainteresowania stanowić będą również nowe – uwarunkowane rozwojem mediów masowych i Internetu – formy uczestnictwa w kulturze, praktyki kulturowe i aktywności wspólnotowe. WFz.IS-SD005 Socjologia ludności Rodzaj studiów: I stopień 195 Rok studiów: III Semestr: I Koordynator/ka: prof. dr hab. Krystyna Slany Formuła przedmiotu : Wykład, 40 godzin; ćwiczenia, 20 godzin Liczba punktów ECTS: 6 Wymagania wstępne: Kurs kanoniczny, bez warunków wstępnych. Forma i warunki zaliczenia: Obowiązkowa obecność na wykładzie; zaliczenie jednego kolokwium z treści prezentowanych na wykładzie; przygotowanie projektu na ćwiczeniach na jeden z podanych tematów: (a) Afryka jako obszar wyzwań społeczno-demograficznych, (b) Odkładanie prokreacji/bezdzietność wśród młodych ludzi; egzamin ustny. Opis kursu: Tematy poszczególnych zajęć ogniskują się wokół: teoretycznych i metodologicznych podstaw socjologii ludności (m.in. źródła informacji o strukturach i procesach demograficznych); struktur demograficzno-społecznych (tj. struktur według cech biologicznych, geograficznych i społecznych), ich uwarunkowań i procesualnych następstw przemian; rodziny jako podmiotu zachowań demograficznych (analizowane będą struktura i typy rodzin oraz gospodarstw domowych, procesy powstawania rodziny, rozpadu i jej rekonstrukcji); zastępowalności pokoleń z uwzględnieniem mechanizmów i wzorców rozrodczości i umieralności, typów reprodukcji, teorii wyjaśniających przemiany we wzorcach reprodukcji; migracji w perspektywie międzynarodowej i krajowej z wyeksponowaniem ich przyczyn, mechanizmów i konsekwencji; prognoz ludnościowych dla świata, kontynentów i Polski; polityki ludnościowej, jej kierunków, celów i instrumentów działania. WFz.IS-SDW106 Socjologia masowego komunikowania Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: I-III Semestr: II Koordynator/ka: dr Aleksandra Wagner Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 6 Wymagania wstępne: Brak 196 Forma i warunki zaliczenia: Wykład - egzamin pisemny; ćwiczenia – projekt. Opis kursu: Kurs ma na celu przedstawić socjologiczne perspektywy postrzegania zjawisk komunikacyjnych, zmian technologicznych i towarzyszących im przemian kulturowych, jakie zachodzą we współczesnym świecie. Wychodząc od założenia, że świat społeczny jest konstruowany, podtrzymywany i negocjowany w takcie procesów porozumiewania się jednostek działających, proponujemy refleksję nad zinstytucjonalizowanym obszarem tego komunikowania. Przedmiotem zainteresowania będą więc procesy komunikowania masowego, „stare” i „nowe” media zarówno jako nadawcy, jak i przekaźniki komunikatów. Studenci zapoznają się z klasycznymi teoriami i modelami komunikowania, przedstawione im będą różne paradygmaty naukowe i ich konsekwencje dla badania mediów. Zamierzamy także poświęcić uwagę specyficznym zjawiskom, które w tym obszarze powstały: reklamie, propagandzie, opinii publicznej, specyficznym formom informacji i typom rozrywki. Pragniemy zastanowić się nad konsekwencjami tych zjawisk: nad tworzeniem i upowszechnianiem stylów życia, systemami wartości, kształtowaniem się specyficznych interesów i wspierających ich ideologii. Chcemy zwrócić uwagę na współczesne przemiany mediów i towarzyszące im procesy: digitalizacji, tabloidyzacji, fragmentaryzacji. Osobny wątek stanowić będzie próba zastanowienia się nad kondycją i przyszłością mediów publicznych. Ważne będą tu także kwestie regulacji prawnych i polityki audiowizualnej na poziomie krajowym i międzynarodowym. Zwrócimy uwagę na społeczną odpowiedzialność mediów i biznesu, rolę mediów w społeczeństwie ryzyka, sposobami problematyzowania zjawisk społecznych. W efekcie zmierzymy się z pytaniem o to, kim jest człowiek w „zmediatyzowanym” świecie. Jaki jest jego sposób uczestnictwa w społeczeństwie, wspólnocie. Jaką rolę odgrywają media w jego codzienności: pracy, rozrywce, życiu rodzinnym i towarzyskim, edukacji. Wreszcie zapraszamy studentów i studentki od próby wyobrażenia sobie przyszłości. Kurs częściowo opiera się na literaturze anglojęzycznej. 197 WFz.IS-SDW095 Socjologia miasta Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: I-III Semestr: II Koordynator/ka: dr Marta Smagacz-Poziemska Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 6 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Egzamin będący sumą zaliczenia ćwiczeń oraz eseju jako składniku wykładów. Opis kursu: Przedstawienie i przedyskutowanie wątków miejskich w teoriach, badaniach i zastosowaniach socjologii, z podkreśleniem interdyscyplinarności problematyki miejskiej i empirycznego charakteru studiów miejskich. Rozumienie i interpretowanie zjawisk i procesów miejskich, stylów i sposobów życia w mieście. Poszukiwania składników miejskiej rzeczywistości i zasad jej funkcjonowania, rozwiązywanie miejskich problemów i optymalizowanie miejskich sposobów życia. WFz.IS-SDW092 Socjologia migracji Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: I-III Semestr: I Koordynator/ka: dr Magdalena Ślusarczyk Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 5 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Wykład – egzamin; ćwiczenia – zaliczenie - aktywność na zajęciach. Opis kursu: Celem kursu jest zapoznanie studentów z teoretycznymi i praktycznymi zagadnieniami migracji międzynarodowych. Ukazany jest przebieg procesu migracji, jego mechanizmy, przyczyny z perspektywy kraju emigracji i imigracji. Nacisk położony jest na analizę procesu adaptacji (integracji i asymilacji), fenomenu grupy etnicznej i kształtowanie się tożsamości migranta, a także problematykę uchodźstwa z wyeksponowaniem problemów odnoszących się 198 do kobiet uchodźczyń. Istotną częścią kursu jest także analiza rozwoju i przemian procesów migracyjnych we współczesnym świecie na tle zmian cywilizacyjnych, gospodarczych i demograficznych. Po ukończeniu kursu student powinien potrafić przeanalizować podstawowe procesy migracyjne, orientować się w ich pozytywnych i negatywnych skutkach dla kraju wysyłającego i przyjmującego (ze szczególnym uwzględnieniem analizy Polski), a także podjąć próbę przewidywania kierunku zmian. Podczas ćwiczeń wykorzystane zostaną teksty w języku angielskim. WFz.IS-SDW163 Socjologia muzyki Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: I-III Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Koordynator/ka: dr Barbara Jabłońska Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie na ocenę w postaci eseju. Warunkiem zaliczenia kursu jest przygotowanie pracy pisemnej na jeden z wybranych tematów z zakresu socjologii muzyki. Podstawą zaliczenia jest również aktywny udział w zajęciach w oparciu o zadaną literaturę. Opis kursu: Celem konwersatorium jest zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami z zakresu szeroko rozumianej socjologii muzyki. W pierwszej kolejności poruszone zostaną sposoby ukazywania relacji społeczeństwo-muzyka m.in. u takich autorów, jak M.Weber, G.Simmel, A.Schutz, N.Elias, S.Ossowski, Th.Adorno, R.Ingarden czy S.Langer. W trakcie zajęć omówione zostaną takie kwestie, jak społeczne funkcje muzyki, społeczny odbiór muzyki, komunikowanie za pomocą muzyki, muzyka jako znak, muzyka popularna i muzyka poważna, muzyka i najnowsze technologie, subkultury muzyczne, „fonosfera” społeczeństwa polskiego, itp. Scharakteryzowane również zostaną relacje: kompozytor – wykonawca - publiczność, a także typy odbiorców dzieła muzycznego oraz społeczne zagadnienia związane z zawodem muzyka oraz krytyka muzycznego. W dalszej kolejności 199 poruszone zostaną zagadnienia odnoszące się do preferencji muzycznych w szeroko rozumianym polu sztuki, w którym reprodukowany jest określony „gust muzyczny” (Bourdieu). Ponadto, omówiona zostanie problematyka „dyskursu muzycznego” i „dyskursu o muzyce”, na przykładzie wybranych wydarzeń muzycznych (konkursów, imprez kulturalnych, itp.) oraz zagadnienie „semantyki” muzycznej. Egzemplifikacją dla omawianych zagadnień będą nie tylko dostępne raporty i badania o charakterze ilościowym i jakościowym, ale także materiały audiowizualne. Całości poruszanych na zajęciach zagadnień przyświeca przekonanie, zgodnie z którym muzyka towarzyszy człowiekowi od zawsze i jest jednym z istotnych elementów życia społecznego. W literaturze podstawowej i dodatkowej uwzględnione będą teksty angielskojęzyczne. WFz.IS-SSK030 Socjologia obrazu Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: I Koordynator/ka: dr Agata Dziuban Formuła przedmiotu: Warsztaty, 15 godzin Liczba punktów ECTS: 2 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia : Zaliczenie bez oceny: projekty, aktywność na zajęciach Opis kursu: Dynamiczny rozwój nowych technologii komunikacyjnych, wszechobecność mediów masowych oraz kluczowa rola obrazów – fotografii, filmów, reklam, teledysków – w kreowaniu wyobrażeń na temat rzeczywistości społecznej oraz samej tej rzeczywistości, sprawiają, że współczesna kultura staje się w coraz większym stopniu kulturą wizualną. Oznacza to, że obrazy stanowią obecnie podstawowe medium komunikacji międzyludzkiej, budulec więzi społecznych czy jednostkowej tożsamości. Celem warsztatów jest zaznajomienie studentów z różnymi metodami i technikami badawczymi pozwalającymi w adekwatny sposób badać złożoną ikonosferę społeczną i interpretować konstytuujące ją przedstawienia wizualne. W trakcie zajęć studenci poznają kluczowe techniki zbierania materiałów wizualnych, wykorzystywane w ramach 200 socjologii wizualnej strategie prowadzenia badań z wykorzystaniem obrazów oraz różne metody badawcze służącym analizie wizualnej (analiza treści, kompozycyjna, semiotyczna itd.). Przedmiotem zainteresowania będą również etyczne aspekty wykorzystania danych wizualnych oraz różne (praktyczne, teoretyczne czy metodologiczne) problemy związane z analizą obrazów. WFz.IS-SGS011 Socjologia płci Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: I Koordynator/ka: prof. dr hab. Krystyna Slany Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 6 Wymagania wstępne: Kurs kanoniczny dla specjalizacji Społeczno-kulturowa tożsamość płci, bez warunków wstępnych. Forma i warunki zaliczenia: Przygotowanie projektu badawczego dotyczącego nierówności płci w Polsce (wybrany temat); praca w grupie ćwiczeniowej, podział zadań przez koordynatorkę kursu na temat kampanii społecznych w walce z dyskryminacją i nierównością płci (np. europejskie kampanie przeciwko przemocy w rodzinie); egzamin ustny. Opis kursu: Celem kursu jest zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami socjologicznymi wchodzącymi w zakres gender studies, odnoszącymi się do rozumienia i znaczenia płci kulturowej, paradygmatów badawczych. Płeć jest zatem kategorią „wszechobecną”, aktywną i zmienną jednocześnie kulturowo. Ta ważna dzisiaj kategoria analityczno-badawcza w socjologii jaką jest płeć kulturowa odnosi się do żywego, dynamicznego doświadczenia każdej jednostki. Zaprezentowanie alternatywnych paradygmatów z perspektywy relacji między kobietami i mężczyznami wzbogaca metodologiczny i poznawczy warsztat socjologa. Płeć ukazywana jest jako rezultat zróżnicowanych i złożonych relacji między kobietami i mężczyznami tak w sferze prywatnej, jak i publicznej, obejmujących m.in. system władzy, reprodukcji, płciowy podział pracy oraz kulturowe manifestacje kobiecości i męskości. Poddane analizie zostanie zatem m.in: konstruowanie tożsamości płciowej, socjalizacja rodzajowa, 201 stereotypy płciowe, upłciowienie instytucji i nierówności płciowe (miejsca pracy, instytucje polityczne), style komunikowania się z uwzględnieniem osiągnięć socjolingwistyki. Treść kursu obejmuje także zagadnienie nowych styli życia, rozumienie kwestii odnoszących się do nowej ekonomii płci oraz świata władzy i polityki. Wykorzystane zostaną teksty w języku angielskim. WFz.IS-SDW117 Socjologia polityki Rodzaj studiów: I stopnia Rok studiów: II-III, studenci i studentki specjalizacji Socjologia sfery publicznej Semestr: II Koordynator/ka: dr Paulina Sekuła Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 5 Wymagania wstępne: Zaliczone kursy Wprowadzenie do socjologii oraz Historia socjologii. Forma i warunki zaliczenia: Ćwiczenia – zaliczenie: obecność i aktywność na zajęciach. Wykład – egzamin: ustny lub – w razie większej liczby osób – pisemny. Opis kursu: Celem kursu jest przybliżenie słuchaczom fenomenu polityki oraz podstawowych kategorii pojęciowych i tendencji eksplanacyjnych współczesnej socjologii polityki. Przedmiotem rozważań podejmowanych podczas wykładów i ćwiczeń będą wybrane zagadnienia socjologii polityki, w tym zwłaszcza: istota polityki, konwencjonalne i niekonwencjonalne zachowania polityczne, zbiorowe podmioty życia politycznego (ruchy społeczne, partie polityczne, grupy interesów), procesy formowania się i ewolucji systemów partyjnych, systemy wyborcze, biurokracja państwowa i samorządowa, ideologie polityczne, opinia publiczna i kultura polityczna. WFz.IS-SF007 Socjologia prawa Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I - II Semestr: I Koordynator/ka: prof. dr hab. Grażyna Skąpska 202 Formuła przedmiotu: Wykład połączony z konwersatorium, 30 godzin Liczna punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Wiedza w zakresie podstawowych koncepcji socjologicznych Forma i warunki zaliczenia: Egzamin ustny oraz obserwacja uczestnicząca rozprawy sądowej. Opis kursu: Kurs obejmuje problematykę społecznej genezy, funkcji oraz znaczenia prawa w teorii socjologicznej oraz praktyce społecznej, ze szczególnym podkreśleniem problematyki funkcjonowania prawa w Polsce i we współczesnym świecie. Część wykładu poświęcona jest prawu w teorii socjologicznej, począwszy od teorii Maksa Webera i Emila Durkheima, a skończywszy na koncepcjach prawa Niklasa Luhmanna, Juergena Habermasa, Michela Foucault oraz Pierre’a Bourdieu. W drugiej części wykładu prawo analizowane jest jako najważniejszy system normatywny współczesnego społeczeństwa, zastępującego normy religijne i moralne. Omawiane są społeczne źródła oraz funkcje prawa, jego powiązania ze strukturą społeczną i systemem władzy, a także kwestie socjalizacji prawnej, świadomości i kultury prawnej, oraz zagadnienia kultury prawnej i polityki prawa na tle szeroko rozumianej polityki społecznej. W ramach kursu przewidziane są obserwacje uczestniczące rozpraw sądowych. Celem tych obserwacji jest analiza kultury rozprawy sądowej. WFz.IS-SDW158 Socjologia problemów społecznych i dewiacji Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: I-III Semestr: II Koordynator/ka: dr hab. Lucjan Miś, prof. UJ Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Egzamin będący pokłosiem aktywności na zajęciach i eseju. Opis kursu: Dyskutowanie wybranych zagadnień teorii, aksjologii, empirii oraz praktyki w obszarze problemów społecznych. 203 WFz.IS-SDW069 Socjologia religii Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: I-III Semestr: II Koordynator/ka: prof. dr hab. Irena Borowik Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 6 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Egzaminy ustny. Zaliczenie ćwiczeń – obecność i aktywność na zajęciach, dwa kolokwia w czasie semestru. Ocena końcowa: 30% oceny z ćwiczeń + 70% oceny z egzaminu. Przewidywany termin zerowy egzaminu. Opis kursu: W religii w szczególny sposób wyraża się tęsknota człowieka za sensem. W wielu definicjach religii spotkamy się z określeniem – sensem ostatecznym. Co to znaczy? Jak rozumieć to, że człowiek poszukuje sensu ostatecznego i jak się w tym poszukiwaniu wyraża fakt, że jest on istotą społeczną? By odpowiedzieć na te, trudno nie uznać ich za takie – fundamentalne pytania, musimy rozważyć to, czym w ogóle jest religia z socjologicznego punktu widzenia. Co tworzy religię jako zjawisko społeczne? Odpowiedzi na to pytanie poszukiwać będziemy najpierw w klasycznych koncepcjach socjologów. Następnie przeanalizujemy rozmaite formy organizowania się ludzi w religijnych formacjach, takich jak kościoły, wspólnoty, denominacje, ruchy religijne – zauważając, że ta różnorodność koresponduje z formami organizacji życia społecznego i funkcjami, które pełni religia. Następnie na zjawisko religii spojrzymy z innej strony – od strony religijności, religijnego doświadczenia i zaangażowania, przyglądając się zróżnicowanym formom obecności religii w życiu współczesnych ludzi. W efekcie kurs – tak zakładamy - wyposaży jego uczestniczki i uczestników w wiedzę, która pozwoli trafnie interpretować zjawiska religijne doświadczanego świata. Na przykład mądrze i „socjologicznie”, a nie potocznie i stereotypowo, odpowiedzieć na pytanie o to, dlaczego licealiści w Polsce uczestniczą w lekcjach religii pomimo tego, że ponad połowa z nich wyraża opinię, że chciałaby by były to lekcje „o” religii. Albo – dlaczego islamskie dziewczęta we Francji i ich rodzice walczą o to, by mogły one w szkole nosić na swoich głowach chusty. 204 WFz.IS-SDW164 Socjologia rodzin(y) Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: II-III Semestr: II Koordynator/ka: prof. dr hab. Krystyna Slany Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 6 Wymagania wstępne: Ukończony I rok socjologii. Forma i warunki zaliczenia: Przygotowanie projektu badawczego dotyczącego wybranego przez studentów i studentki ponowoczesnych zagadnień związanych z życiem rodzinnym, technologiami reprodukcyjnymi oraz alternatywnymi stylami życia rodzinnego. Recenzja książki obrazującej złożoność życia intymnego i rodzinnego (np. D. Lessing „Piąte dziecko”, Z. Bauman” Razem Osobno”). Egzamin ustny. Opis kursu: W trakcie kursu studenci zapoznają się z klasycznymi i ponowoczesnymi koncepcjami małżeństwa i rodziny/rodzin, które ukazują z jednej strony znaczenie rodziny dla człowieka, jej bezkonkurencyjny, pierwotny charakter, stabilność relacji małżeńsko-rodzinnych, a z drugiej strony ich głębokie i dynamiczne przemiany. Nacisk położony zostanie na zrozumienie tych strukturalno-kulturowych wymiarów ponowoczesnego świata, które wymuszają odchodzenie od jednorodnych i homogenicznych form związków , oddziałują na zmiany modeli, strukturę rodzin, praktyki intymne, sposoby doboru partnera, praktyki małżeńskie i rodzicielskie oraz funkcje rodzin (seksualną, prokreacyjną, socjalizacyjną, ekonomiczną, emocjonalną). Dyskusji poddane zostanie funkcjonowanie, trwałość i kondycja współczesnej rodziny, czynniki rodzące więź rodzinną, jej dekonstrukcję i konsekwencje tego procesu. Ukazane zostaną nowe alternatywne style życia rodzinnego oraz inkluzyjne sposoby definiowania rodziny/rodzin. W analizach problematyki rodzinno-małżeńskiej uwzględniona zostanie perspektywa płci kulturowej. Dzięki kursowi studenci i studentki będą potrafili zrozumieć nie tylko przeobrażenia w sferze małżeństwa i rodziny, ale i diagnozować jej stan i kondycję, co w przyszłości pozwoli im 205 pracować w organizacjach pozarządowych zogniskowanych na rzecz rodzin i dzieci, czy specjalizować się w terapii małżeńskorodzinnej. WFz.IS-SSP006 Socjologia sfery publicznej Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Koordynator/ka: prof. dr hab. Grażyna Skąpska Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Aktywne uczestnictwo w wykładzie (dopuszczalne 3 nieobecności), znajomość tekstów, egzamin ustny. Opis kursu: Wykład ma umożliwić studentom poznanie teoretycznych aspektów funkcjonowania sfery publicznej oraz przygotować do jej krytycznej analizy. Dlatego też wykład koncentruje się na głównych teoriach dotyczących jej koncepcji oraz podejmowanych w sferze publicznej działań społecznych – począwszy od teorii wyboru publicznego, po teorię racjonalności komunikacyjnej. W ramach wykładu dyskutowane będą normy regulujące funkcjonowanie sfery publicznej i jej główni aktorzy. Analizowane też będą kwestie obywatelstwa i społeczeństwa obywatelskiego. Ostatnia część wykładu poświęcona będzie kwestiom nakładania się sfery publicznej i prywatnej we współczesnym świecie. WFz.IS-SDW083 Socjologia sportu Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: II- III Semestr: II Koordynator/ka : dr Piotr Nowak Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 15 godzin Liczba punktów ECTS: 4 Wymagania wstępne: Zaliczony wstęp do socjologii. Forma i warunki zaliczenia : Wykład kończy się egzaminem ustnym na ocenę, warunkiem przystąpienia do egzaminu ustnego jest zaliczenie ćwiczeń. Ćwiczenia kończą się 206 zaliczeniem na ocenę, podstawowe kryterium: aktywność na zajęciach. Opis kursu: Kurs ten to analiza sportu jako zjawiska społeczno-kulturowego. Zajęcia podzielone będą na dwie części. W pierwszej teoretyczno-historycznej omówiona zostanie geneza sportu oraz podstawowe pojęcia służące do analizy sportu i procesów w nim zachodzących: kultura fizyczna, sport i jego rodzaje, wychowanie fizyczne, olimpizm, wartości związane z ciałem. W drugiej części skoncentrujemy się na procesach profesjonalizacji, komercjalizacji i globalizacji sportu, problemie dopingu i agresji w sporcie, społecznym zróżnicowaniu uczestnictwa w sporcie oraz związkach pomiędzy sportem a polityką. WFz.IS-SDW119 Socjologia wizualna Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I (w uzasadnionych przypadkach – II) Semestr: I Koordynator/ka: prof. dr hab. Piotr Sztompka Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 4 Wymagania wstępne: Warunkiem uczestnictwa jest zainteresowanie fotografią i dysponowanie podstawowym sprzętem fotograficznym w celu realizacji zadanych tematów zdjęciowych. Liczba uczestników kursu ograniczona do 30 osób. Forma i warunki zaliczenia: Wykonanie własnego projektu zdjęciowego (6-10 zdjęć) na ustalony z prowadzącym temat. Opis kursu: Kurs dotyczy jakościowych metod badania życia społecznego, których potrzeba wynika z istotnych, a nieuchwytnych metodami ilościowymi, cech współczesnych społeczeństw. Celem kursu jest zapoznanie studentów z zastosowaniami fotografii jako narzędzia obserwacji życia społecznego, a także z podstawowymi metodami interpretacji bogatej ikonosfery w epoce późnej nowoczesności. WFz.IS-SDW108 Socjologia władzy Rodzaj studiów: I stopień 207 Rok studiów: II-III, studenci i studentki specjalizacji Socjologia sfery publicznej Semestr: I Koordynator/ka: prof. dr hab. Hieronim Kubiak Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 5 Wymagania wstępne: Zaliczone kursy Wprowadzenie do socjologii i Historia socjologii. Forma i warunki zaliczenia: Przeczytanie siedmiu lektur (wybranych z dostarczonej listy, z każdej grupy tematycznej po jednej pozycji), egzamin ustny. Opis kursu: Wykład koncentruje się na problematyce ogólnoteoretycznej socjologii władzy. Traktuje władzę jako szczególny typ stosunku społecznego i interpretuje cechy swoiste fenomenu władzy (w warunkach mikroi makrostrukturalnych), typologie władzy, relacje pomiędzy władzą a typami osobowości i struktury społecznej, systemy polityczne, instytucje i elity władzy, a także zjawiska określane mianem patologii władzy. WFz.IS-SDW120 Socjologia wychowania Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: I-III Semestr: II Koordynator/ka: dr hab. Marian Niezgoda, prof. UJ Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 6 Wymagania wstępne: Zaliczony Wstęp do socjologii. Forma i warunki zaliczenia: Egzamin ustny. Ćwiczenia – obecność, przygotowanie referatu (eseju). Ocena ostateczna: 60% egzamin, 40% ćwiczenia. Opis kursu: Celem kursu jest przybliżenie studentom problemów związanych z funkcjonowaniem w obrębie społeczeństwa mechanizmów przekazu międzypokoleniowego wartości, stylów życia, pozycji społecznej dzięki procesom socjalizacji i wychowania. Z jednej strony, zostanie podjęta próba na pokazanie tych zjawisk i procesów w kontekście dominujących w tej dziedzinie socjologii orientacji socjologicznych: od funkcjonalizmu, przez różne nurty socjologii humanistycznej, teorii konfliktu do ujęć 208 postmodernistycznych. Program kursu obejmuje analizę zagadnienia struktury i charakteru procesów socjalizacji i wychowania, aktorów społecznych w nie zaangażowanych (jednostek, grup i instytucji) oraz skutków tych procesów dla funkcjonowania społeczeństwa. Szczególny nacisk zostanie położony na współczesny kontekst oddziaływań socjalizacyjnych i wychowawczych: instytucjonalizacje procesów wychowania, kryzys instytucji wychowujących (rodziny i szkoły na wszystkich jej poziomach) we współczesnym zmediatyzowanym społeczeństwie. Wiedza i umiejętności wyniesione z tego kursu powinny studentom ułatwić rozumienie mechanizmów funkcjonowania procesów wychowania i społecznej roli instytucji edukacyjnych i ich związku z typem społeczeństwa, w którym funkcjonują. Mogą to być umiejętności wykorzystane np. w późniejszej pracy w instytucjach edukacyjnych. O ile wykład będzie prezentacją problemów i stanowisk teoretycznych ułatwiających ich wyjaśnienie, o tyle ćwiczenia będą zorientowane na szczegółową analizę konkretnych procesów i zjawisk, szczególnie tych, które zachodzą we współczesnym polskim społeczeństwie. WFz.IS-SDW073 Socjologia zdrowia psychicznego Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: II Koordynator/ka: dr Hubert Kaszyński Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 5 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Egzamin ustny Opis kursu: Celem kursu jest dostarczenie studentom podstawowej wiedzy z zakresu socjologicznej teorii i praktyki pracy z osobami chorującymi psychicznie. W ramach kursu omówione zostaną problemy: (1) uczestniczenia socjologów w procesie terapii i rehabilitacji psychiatrycznej; (2) specyfiki pracy z osobami chorującymi psychicznie; (3) diagnozy i terapii społecznej w psychiatrii; (4) funkcjonowania środowiskowych instytucji wsparcia dla osób cierpiących na przewlekłe zaburzenia psychiczne. 209 Główne cele przedmiotu w zakresie: (1) wiedzy: posługiwanie się podstawowymi zakresami interdyscyplinarnej wiedzy teoretycznej o zdrowiu psychicznym będącej podstawą dla praktyki socjologicznej z osobami chorującymi psychicznie; (2) umiejętności: definiowanie funkcji wybranych instytucji terapii i rehabilitacji psychiatrycznej, w tym identyfikowanie funkcji jawnych i ukrytych, specyficznych i wspólnych; (3) wartości: dostrzeganie znaczenia zdrowia psychicznego ujmowanego w kategoriach dobra wspólnego. WFz.IS-SK057 Socjologia zmian społecznych Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: III Semestr: I Koordynator/ka: prof. dr hab. Piotr Sztompka Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 6 Wymagania wstępne: Zaliczona Historia socjologii. Forma i warunki zaliczenia: Egzamin pisemny (zestawy pytań do wyboru). Do egzaminu obowiązuje znajomość wskazanej literatury podstawowej oraz fragmentów dodatkowej literatury omawianej w toku wykładów. Opis kursu: Celem kursu jest zapoznanie studentów i studentek z aparaturą pojęciową służącą do analizy, interpretacji i rozumienia zmiany społecznej, zwłaszcza w odniesieniu do skali makrospołecznej i historycznej; przedstawienie klasycznych i współczesnych koncepcji zmiany społecznej, przechodzenia od społeczeństw tradycyjnych do nowoczesnych, modernizacji, zależności i systemu światowego; problemy ruchów społecznych, wojen, rewolucji i przeobrażeń współczesnych społeczeństw; omówienie znaczenia czynników endogennych i egzogennych w wywoływaniu zmian społecznych oraz sporów o siłę sprawczą idei, charyzmy i heroizmu, jako czynników zmiany historycznej. WFz.IS-SDD014 Socjologiczne interpretacje rzeczywistości (socjologia dla nie socjologów) Rodzaj studiów: III stopień społecznej 210 Rok studiów: I-III Semestr: II Koordynator/ka: dr hab. Marek Kucia, prof. UJ Formuła przedmiotu: Seminarium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 4 Wymagania wstępne: Uczęszczanie na wykład z Wprowadzenia do socjologii (I semestr); to seminarium przeznaczone jest dla doktorantów Instytutu Socjologii niebędących licencjatami lub magistrami socjologii oraz dla doktorantów innych instytutów i wydziałów zainteresowanych socjologią – możliwość zdawania egzaminu z socjologii jako dyscypliny pomocniczej w przewodzie doktorskim (ten egzamin nie jest formą zaliczenia tego kursu). Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie z oceną - recenzja wybranego tekstu socjologicznego (rozmiar recenzji: do 11 stron, tj. 20 tys. znaków ze spacjami). Opis kursu: Zapoznanie się z perspektywami analizy społeczeństwa: działaniową, grupową, kulturową, podziałów społecznych, instytucjonalną i zmiany społecznej oraz z wybranymi przykładami ich zastosowania do opisu, wyjaśnienia i przewidywania zjawisk i procesów społecznych. WFz.IS-SDD001 Spojrzenie na metodę – perspektywa jakościowa Rodzaj studiów: III stopień Rok studiów: I-III Semestr: II Koordynator/ka: dr Barbara Worek Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania (warunki wstępne): brak Warunki zaliczenia: obecność, lektura wskazanych tekstów, przygotowanie wprowadzenia do dyskusji w formie prezentacji ustnej, udział w dyskusji, zaliczenie testu kompetencyjnego z obsługi programu Nvivo. Opis kursu: Celem kursu jest poszerzenie znajomości metodologii badań jakościowych i uzupełnienie kompetencji niezbędnych do zastosowanie tej metodologii w przygotowaniu rozprawy doktorskiej. Pierwsza część zajęć poświęcona będzie omówieniu takich podejść jak metodologia teorii ugruntowanej, analiza dyskursu, metodologia badań feministycznych, a także 211 takim zagadnieniom jak prowadzenie badań metodą studium przypadku, wykorzystaniu Internetu w badaniach jakościowych czy doborowi próby w badaniach jakościowych. W części konwersatoryjnej tematyka może też zostać dostosowana do potrzeb i oczekiwań uczestników kursu, którzy na pierwszych zajęciach zostaną poproszeni o określenie swoich oczekiwań co do kursu. W części laboratoryjnej uczestnicy opanują umiejętność obsługi jednego z programów do analizy danych jakościowych: NVivo. Dla uczestników planujących wykorzystanie lub wykorzystujących metody jakościowe w swojej rozprawie doktorskiej przewidziana jest możliwość konsultacji metodologicznych. WFz.IS-SSP012 Społeczne współrządzenie miastem – perspektywa krytyczna Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Koordynator/ka: dr hab. Andrzej Bukowski Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 4 Wymagania wstępne: Zaliczenie Wprowadzenia do socjologii, znajomość (bierna) języka angielskiego. Forma i warunki zaliczenia: Kurs podzielony zostanie na trzy części. W pierwszej uczestnicy otrzymają literaturę, niezbędną do przyswojenia podstawowej wiedzy o ujęciach teoretycznych i problemach praktycznych, związanych z problematyką „governance”, w drugiej, podzieleni na grupy zwrócą uwagę na jakieś zjawisko, problem związany problematyką współrządzenia miastem, w trzeciej przygotują projekt, poświęcony rozwiązaniu, względnie analizie tego zjawiska. Każdy z uczestników kursu otrzyma ocenę za swój wkład w projekt w postaci osobnej analizy, eseju. Opis kursu: W ostatnich dziesięcioleciach w rozwiniętych państwach Zachodu dokonują się istotne przeobrażenia, jeśli chodzi o zarządzanie zbiorowościami terytorialnymi, zwłaszcza miastami. Administracyjne formy biurokratyczne wraz z klasycznymi formami demokracji przedstawicielskiej ustępują elastycznym formom zarządzania i demokracji bezpośredniej. Celem zajęć jest zapoznanie studentów ze zmianami, jakie 212 dokonują się w zarządzaniu zbiorowościami lokalnymi w ostatnich latach w Polsce, Europie i na świecie, w tym zaznajomienie z koncepcjami teoretycznymi, które tłumaczą owe zmiany oraz prezentacja nowych instytucji i nowych form uczestnictwa obywateli w procesach decyzyjnych na szczeblu lokalnym. W trakcie kursu zostaną wykorzystane teksty anglojęzyczne. WFz.IS-SK084 Statystyczna analiza danych Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: I Koordynator/ka: dr Marcin Kocór Formuła przedmiotu: Laboratorium, 45 godzin Liczba punktów ECTS: 5 Wymagania wstępne: Zaliczone kursy Metody empirycznych badań społecznych, Wprowadzenia do statystycznej analizy danych oraz Zastosowanie komputerów w badaniach społecznych lub wykazanie znajomości obsługi PASW Statistics. Forma i warunki zaliczenia: ocena końcowa jest średnią czterech zadań: (1) przygotowanie dwóch raportów z analizy danych zaliczanych na ocenę, (2) dwa egzaminy cząstkowe (w połowie zajęć i na koniec). Opis kursu: Zajęcia mają charakter łączony: wykładowowarsztatowy. Głównym celem kursu jest rozszerzenie wiedzy na temat podstawowych technik analitycznych, omawianych w ramach Wprowadzenia do statystycznej analizy danych – i wykorzystanie tej wiedzy w praktyce do analizy rzeczywistych danych społecznych. Pierwsza część kursu odwołuje się do podstaw statystyki opisowej oraz najpopularniejszych testów parametrycznych i nieparametrycznych (badanie różnicy średnich, korelacji oraz zależności w tabelach krzyżowych). Druga obszerna część kursu obejmuje regresję liniową dwóch i więcej zmiennych (w tym przygotowanie danych, uwzględnianie interakcji, diagnostykę modelu i interpretację wyników). WFz.IS-SBS006 Statystyczna analiza danych zastanych Rodzaj studiów: II stopień 213 Rok studiów: I-II Semestr: II Koordynator/ka: dr Jolanta Perek-Białas Formuła przedmiotu: Wykład, 15 godzin; laboratorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 5 Wymagania wstępne: Znajomość podstaw statystyki i metod wielowymiarowej analizy danych. Przydatna wiedza z zakresu doboru próby. Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie - projekty i ćwiczenia praktyczne. Opis kursu: Celem przedmiotu jest nauczenie studentów podstawowych umiejętności niezbędnych podczas analizy danych zastanych. Po ukończeniu kursu student powinien umieć samodzielnie przeprowadzić analizę takich danych, przygotować raport z badań wraz z prezentacją ustną wyników. Omówione zostaną podstawowe problemy związane z analizą ilościowych danych zastanych. Jednocześnie student zapozna się z różnego rodzaju źródłami danych, pozna zalety i wady różnych badań społecznych, co pozwoli mu oceniać jakość prowadzonych badań. Raporty będą wykonywane indywidualne. W przygotowaniu raportów studenci mają się wykazać praktycznymi umiejętnościami sprawnego zastosowania odpowiednich metod statystycznych. W każdym raporcie studenci powinni przedstawić cel badania, wybór zmiennych, wykorzystane miary (metody), przedstawić wyniki oraz najważniejsze wnioski (interpretacja). W ocenie raportu będzie brana pod uwagę: 1. Organizacja danych w badaniu, wybór zmiennych do badania, uzasadnienie. 2. Podstawowe obliczenia i interpretacja wyników. 3. Sposób prezentacji oraz podsumowanie analizy. WFz.IS-SDD018 Sztompka-Burawoy debate Rodzaj studiów: III stopień Rok studiów: I-III Semestr: I Koordynator/ka: dr hab. Marek Kucia, prof. UJ Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 4 Wymagania wstępne: Nie ma. 214 Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie z oceną – esej (rozmiar: do 11 stron, tj. 20 tys. znaków ze spacjami). Opis kursu: Przedyskutowanie opinii o statusie i zadaniach socjologii we współczesnym świecie wyrażanych w debacie zainicjowanej artykułami Piotra Sztompki, „New Sociological Utopia” i „Ten Theses on Sociology” oraz polemiką Michaela Burawoya, „Last Positivist” i jego wcześniejszym wystąpieniemartykułem „For Public Sociology”. Analiza kontekstu i tła tej debaty. Wypracowanie własnych stanowisk i opinii. WFz.IS-SDW173 Świat poza miastem Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: II-III Semestr: I Koordynatora/ka: dr Piotr Nowak Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 6 Wymagania wstępne: Zaliczony wstęp do socjologii. Forma i warunki zaliczenia: Wykład kończy się egzaminem ustnym na ocenę, warunkiem przystąpienia do egzaminu ustnego jest zaliczenie ćwiczeń. Ćwiczenia kończą się zaliczeniem na ocenę. Końcowa ocena z ćwiczeń składa się z następujących elementów: oceny za aktywność na zajęciach (50%), oceny z eseju(25%) oraz oceny z kolokwium(25%). Opis kursu: Kurs ten obejmuje zagadnienia związane z powstaniem i rozwojem socjologicznego zainteresowania się wsią, jej życiem społecznym, gospodarczym i kulturą. Różnorodnymi poglądami na ważną rolę i znaczeniem wsi jako podstawowego elementu makrostruktury społecznej. W trakcie kursu analizowane będą: lokalne, narodowe i globalne skutki profesjonalizacji i uprzemysłowienia produkcji rolnej. Zaprezentowany zostanie zbiór teorii dotyczących rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich. Problematyka kursu dotyczyć będzie również barier rozwoju obszarów wiejskich w aspekcie ponadnarodowej integracji i globalizacji. WFz.IS-SDW134 Tam gdzie rodzi się społeczeństwo: Socjologiczne teorie ruchów społecznych Rodzaj studiów: I stopień 215 Rok studiów: III Semestr: I Koordynator/ka: prof. dr hab. Krzysztof Gorlach Formuła przedmiotu: Autorski wykład monograficzny, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Zaliczone podstawowe kursy w zakresie mikro- i makrosocjologii. Forma i warunki zaliczenia: Egzamin ustny dotyczący problematyki poruszanej na wykładach i we wskazanych publikacjach. Opis kursu: Koncepcja ruchów społecznych jest przeze mnie traktowana jako sposób konceptualizacji źródeł dynamiki społeczeństwa, które znajdują się w obszarze działań różnych podmiotów społecznych. W trakcie kursu pokazane zostaną warianty rozmaitych teorii ruchów społecznych oraz ich krytyka. W szczególności uwaga poświęcona zostanie trzem zasadniczym grupom teorii ruchów społecznych tj. teoriom zachowania zbiorowego, teoriom mobilizacji zasobów oraz teoriom nowych ruchów społecznych, jak również próbom ich integracji w ramach tzw. teorii cyklów protestu. Uwzględnione zostaną także najważniejsze obszary dyskusji, jakie toczą się we współczesnych teoriach ruchów społecznych, dotyczące w szczególności odmienności amerykańskiej i europejskiej tradycji w refleksji nad ruchami społecznymi, ich klasowego charakteru, wykorzystania teorii ruchów społecznych w analizach socjologiczno-historycznych, kwestii transnacjonalizacji i globalizacji ruchów społecznych i innych. WFz.IS-SK030 Technologie informacyjne Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: I Semestr: I Koordynator/ka: dr Aleksandra Wagner Formuła przedmiotu: Laboratorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 2 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie z oceną – projekt. Opis kursu: Kurs ma na celu praktyczny trening związany z nowoczesnymi narzędziami wyszukiwania i zarządzania 216 informacją oraz przygotowywania, edytowania i prezentowania dokumentów. Uczestnik po zakończeniu powinien opanować następujące umiejętności: (1) samodzielnie korzystać z zaawansowanych narzędzi wyszukiwania informacji (różne typy wyszukiwarek, formułowania zapytań, przeszukiwania specjalistycznych baz danych krajowych i międzynarodowych); (2) korzystać z nowoczesnych aplikacji internetowych (poczta, kalendarz, chat, wiki – współtworzenie dokumentów); (3) rozumieć specyfikę (i zagrożenia) związane z udostępnianiem danych (serwisy społecznościowe, witryny WWW, wykorzystywanie materiałów pobranych z sieci); (4) edytować dokumenty w programie Word (formatowanie, personalizowanie, sporządzanie spisów i indeksów, tabel i wykresów, umieszczanie zdjęć i ilustracji, przeprowadzanie inspekcji dokumentu, zabezpieczanie dokumentu przed zmianami, ochrona dostępu, korespondencja seryjna); (5) korzystać z podstawowych funkcji programu Excell; (6) przygotowywać prezentacje w programie Power Point (korzystanie z szablonów, opracowywanie własnych wzorców, zapisywanie motywów, tworzenie hyperłączy, animacji, zasady struktury prezentacji i kompozycji slajdu, korzystanie z prezentera, przygotowywanie pokazu i materiałów informacyjnych); (7) wygłaszać prezentację (podstawowe zasady retoryki, zarządzanie multimedialnymi narzędziami, radzenie sobie z trudnymi pytaniami, polemizowanie, przyjmowanie krytyki). WFz.IS-SDD013 Teoretyczny ogląd świata współczesnego. WTS II Rodzaj studiów: III stopień Rok studiów: I-III Semestr: I Koordynator/ka: prof. dr hab. Janusz Mucha Formuła przedmiotu: Seminarium i wykład, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Proszę pamiętać o tym, że sukces każdego seminarium zależy nie tylko od prowadzącego, ale i (w szczególności) od uczestników. Zajęcia rozpoczną się w pierwszym tygodniu I semestru w UJ (ze wszystkimi tego konsekwencjami). 217 Praktyczne opanowanie przez słuchaczy regularnego korzystania z Internetu będzie bardzo pomocne. Grupa seminaryjna nie może liczyć więcej niż 15 osób z pełnymi uprawnieniami i obowiązkami. Uczestnictwo innych osób jest jednak mile widziane. Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie seminarium (na ocenę) dokonane będzie w oparciu o a/ uczestnictwo (obecność – standardowe wymogi akademickie), b/ krótkie prezentacje studenckie, c/ merytoryczną aktywność opartą w szczególności na studiowaniu zaleconych źródeł, a także d/ przedstawienie kolegom i prowadzącemu własnego krótkiego teoretycznego eseju oraz krótkich komentarzy na temat podobnych esejów autorstwa kolegów. O ile będzie czas i możliwość, zachęcam do więcej niż jednego wystąpienia. Krótki esej (taki sam jak wspomniany, ale zmodyfikowany pod wpływem dyskusji) należy też później oddać na piśmie w terminie ustalonym wspólnie. Opis kursu: Celem kursu jest dyskusja nad najnowszymi ujęciami teoretycznymi tych kwestii strukturalnych i kulturowych, które traktowane są jako ważne w literaturze socjologicznej na przełomie XX i XXI wieku. Przy całym, wielkim szacunku prowadzącego ten kurs do klasycznych teorii socjologicznych i społecznych, ten konkretny kurs skoncentruje się na teorii (teoriach) ostatnich kilkunastu lat. Omówione zostanie to, jak w dzisiejszej metodologii nauk społecznych, ale przede wszystkim w dzisiejszej wielowymiarowej praktyce badawczej socjologów, rozumiane jest pojęcie teorii, sens zajmowania się nią i konstruowania jej. Położymy duży nacisk na zawartość ostatnich roczników światowych czasopism z zakresu „socjologii ogólnej’, socjologii szczegółowych oraz „teorii społecznej”. Podjęte zostanie zagadnienie doktorskich projektów badawczych uczestników seminarium, choć z bardzo silnym naciskiem na ich aspekty teoretyczne. Odszukane i omówione zostaną przede wszystkim te propozycje teoretyczne z ostatniej dekady, które w nowym świetle stawiają wspomniane doktorskie projekty badawcze. Kurs składać się będzie zarówno z części wykładowej, jak i części ściśle seminaryjnej, zakładającej znaczną merytoryczną aktywność uczestników. Części te będą się w praktyce przeplatały. 218 Uczestnicy powinni po tym kursie być w stanie refleksyjnie spojrzeć na własne (ale i cudze) projekty badawcze, doktorskie i potencjalne późniejsze, z punktu widzenia ich „użytku teoretycznego”. Powinni też ugruntować swą wiedzę i umiejętności szukania pytań i odpowiedzi teoretycznych, zawartych w literaturze socjologicznej (w szczególności w czasopismach) oraz w pochodzących z ostatnich lat raportach badawczych dotyczących spraw społecznych. Trudno o jeszcze dokładniejsze określenie tematyki tego seminarium, gdyż ma ono być interaktywne i treść jego zależeć ma w znacznej mierze od konkretnych zainteresowań badawczych PT Uczestników, od ich dotychczasowych doświadczeń w badaniach teoretycznych, a także od ich pracowitości i aktywności. WFz.IS-SDW094 Teoria gier jako narzędzie analizy socjologicznej Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: II Koordynator/ka: dr Szymon Czarnik Formuła przedmiotu: Wykład-konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 4 Wymagania wstępne: Brak uprzedzeń do odrobiny prostej matematyki; przydatne ukończenie kursu Logiki. Forma i warunki zaliczenia: Egzamin pisemny, udział w grach, jedno bądź dwa zadania domowe. Opis kursu: Jak ujął to Ken Binmore: „Gra toczy się, ilekroć ludzie mają cokolwiek do czynienia ze sobą”. Teoria gier jest zatem próbą ścisłego opisu wzajemnych oddziaływań ludzi na siebie oraz ustalenia racjonalnego sposobu postępowania w sytuacjach społecznej współzależności. Celem kursu jest przegląd zagadnień poruszanych w ramach teorii gier z perspektywy ich zastosowań do opisu i wyjaśniania fundamentalnych zjawisk społecznych, takich jak współpraca i konflikt, wzajemność, zaufanie, reputacja, altruizm, bezpieczeństwo, koordynacja działań. Jako uzupełnienie analizy teoretycznej omówione zostaną także wyniki eksperymentów z udziałem ludzi oraz symulacji komputerowych (turniej Axelroda). W ramach zajęć uczestnicy będą mieli sposobność samodzielnego rozegrania niektórych omawianych gier. 219 Nieunikniona doza matematyki i logiki podawana będzie w porcjach nie wywołujących niestrawności. Jako lektura uzupełniająca mogą pojawić się teksty angielskojęzyczne. WFz.IS-SK075 Teorie socjologiczne wobec wyzwań współczesności Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: II Koordynator/ka: prof. dr hab. Grażyna Skąpska Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 6 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Egzamin pisemny Opis kursu: W ramach kursy analizowane są nowe podejścia badawcze a także najnowsze konceptualizacje teoretyczne społeczeństwa (społeczeństwa późnej nowoczesności, społeczeństwa ponowoczesnego) oraz procesów społecznych zachodzących we współczesnym świecie. W szczególności wykłady i ćwiczenia poświęcone będą teoretycznej konceptualizacji dynamiki społecznej, wzrastającego zróżnicowania współczesnego świata i nakładania się społecznych rzeczywistości, kontekstowości – w tym przede wszystkim kontekstowości systemowej i kulturowej – zjawisk i procesów społecznych, procesualności struktur i porządku społecznego, przemian więzi społecznych (społeczeństwo sieci). Pokazy trzech filmów w ramach kursu mają służyć zrozumieniu aparatury pojęciowej służącej analizie współczesnych społeczeństw. Wykład i ćwiczenia są uzupełnione przez pokazy trzech filmów fabularnych, ilustrujących procesy i zjawiska zachodzące we współczesnym świecie, jako materiału do dyskusji na ćwiczeniach. WFz.IS-SDW174 Text mining: teksty i zdjęcia Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: Semestr: II Koordynator/ka: dr Annamaria Orla-Bukowska Formuła przedmiotu: Warsztat, 30 godzin 220 Liczba punktów ECTS: Wymagania wstępne: Forma i warunki zaliczenia: Opis kursu: WFz.IS-SAS026 Text mining w kulturze i biznesie Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: I-III Semestr: I Koordynator/ka: dr Annamaria Orla-Bukowska Formuła przedmiotu: Warsztat, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Forma i warunki zaliczenia: Opis kursu: WFz.IS-SDW084 Trening komunikacji interpersonalnej Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: I Koordynator/ka: dr Marcjanna Nóżka Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie - obecność, aktywność na zajęciach, esej. Opis kursu: Celem kursu jest podnoszenie społecznych /interpersonalnych/ kompetencji jego uczestników. Zajęcia umożliwią poznanie i zrozumienie procesu komunikacji interpersonalnej. Omówione i przeanalizowane zostaną potencjalne bariery komunikacyjne oraz wybrane strategie ich przełamywania. Warsztatowa formuła zajęć pozwoli uczestnikom kursu zdobyć wgląd w posiadane umiejętności komunikacyjne oraz stworzy szansę ich doskonalenia. WFz.IS-SBS008 Warsztaty badań ewaluacyjnych Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II rok 221 Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Koordynator/ka: dr hab. Jarosław Górniak, prof. UJ Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 2 Wymagania wstępne: Zaliczony kurs: Metody empirycznych badań społecznych. Pierwszeństwo mają studenci ze specjalizacji. Forma i warunki zaliczenia: Uczestnictwo w zajęciach oraz realizacja projektu badawczego zakończona prezentacją wyników badań. Opis kursu: Kurs rozpoczyna się krótkim wprowadzeniem teoretycznym dotyczącym podstawowych zagadnień w zakresie badań ewaluacyjnych. Omówione zostaną wówczas kryteria ewaluacyjne, główne obszary i rodzaje badań ewaluacyjnych oraz ich zastosowanie. Właściwą część kursu stanowić będą zajęcia poświęcone przygotowaniu (planowanie i zarządzanie) badań ewaluacyjnych oraz ich przeprowadzeniu (fazy: strukturalizacji, zbierania i analizy danych, oceniania) i w konsekwencji stworzeniu raportu końcowego wraz z prezentacją wyników ewaluacji. Na zajęciach zostaną omówione i przećwiczone techniki badawcze wykorzystywane w badaniach ewaluacyjnych. Ponadto, studenci będą realizować w trakcie trwania kursu własne projekty badań ewaluacyjnych. Nadzór merytoryczny nad zajęciami sprawuje dr hab. Jarosław Górniak, prof. UJ. WFz.IS-SDW171 Warsztaty telewizyjne Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: II-III Semestr: II Koordynator/ka: dr Małgorzata Bogunia-Borowska Formuła przedmiotu: Ćwiczenia, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Zaliczony kurs Kultury i mediów. Forma i warunki zaliczenia: Ćwiczenia kończą opracowaniem i analizą według zaproponowanego przez prowadzącą schematu analitycznego wybranego programu telewizyjnego (w roku 2011/2013 szczególną uwagą zostaną programy telewizyjne poświęcone kulturze). Przedmiot kończy się zaliczeniem na ocenę. 222 Opis kursu: Kurs warsztaty telewizyjne jest uzupełnieniem przedmiotu kultura i media, na którym szczególnie wnikliwej analizie semantycznej i kulturowej zostaje poddany wybrany program telewizyjny. Tego typu analiza umożliwia dotarcie i zdekodowanie ukrytych sensów oraz znaczeń. W roku akademickim 2012/2013 na warsztat analityczny trafią treści kulturalne prezentowane w polskiej telewizji. W szczególności zaś gatunek telewizyjny jakim są programy kulturalne. WFz.IS-SK008 Wielkie struktury społeczne Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: II Semestr: II Koordynator/ka: prof. dr hab. Krzysztof Gorlach Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 60 godzin Liczba punktów ECTS: 10 Wymagania wstępne: Zaliczony pierwszy rok studiów licencjackich w zakresie socjologii. Dotyczy to także osób studiujących socjologię jako drugi kierunek. Forma i warunki zaliczenia: Ćwiczenia - obecność jest kontrolowana, a bez usprawiedliwienia można opuścić tylko jedno spotkanie. Ćwiczenia kończą się zaliczeniem na ocenę, przy czym w równym stopniu wpływają na nią wyniki dwóch sprawdzianów, ocena z eseju recenzyjnego oraz aktywność na zajęciach. Esej recenzyjny, o objętości 2500 – 3000 wyrazów, powinien dotyczyć jednej z trzech podanych pozycji. Niezaliczenie któregoś ze sprawdzianów lub eseju recenzyjnego jest równoznaczne z niezaliczeniem ćwiczeń. Wykład kończy się pisemnym egzaminem testowym, przy czym obejmuje on: (1) zagadnienia omawiane na wykładzie wraz z podaną przy charakterystyce wykładu literaturą; (2) literaturę wykazaną w programie ćwiczeń (zwracamy jednak uwagę na sformułowanie “literatura wykazana w programie ćwiczeń”, co nie musi równać się określeniu “literatura przedyskutowana na ćwiczeniach”). Ocena końcowa kursu jest średnią z pozytywnych ocen z ćwiczeń i egzaminu pisemnego. Opis kursu: Kurs poświęcony jest prezentacji zasadniczych wątków analizy makrostrukturalnej w perspektywie historyczno-analitycznej. Punktem wyjścia jest wskazanie na zasadnicze tradycje tej analizy, tj. Marksowską, Weberowską i 223 Durkheimowską. Kolejne koncepcje omawiane są w kontekście wspomnianych wyżej nurtów tradycji, w szczególności określanych mianem „post-weberowskiego” oraz „postmarksowskiego”. Ponadto, zaprezentowane zostaną podstawowe wątki debaty dotyczącej „śmierci klas”, która stanowi zasadniczy przełom we współczesnym dyskursie na temat sposobu uprawiania analizy makrostrukturalnej, a także najważniejsze koncepcje tzw. „nowej klasy”. Na zakończenie przedstawione zostaną najistotniejsze założenia podejścia elitystycznego w badaniu struktury społecznej oraz zasadnicze wątki problematyki państwa, narodu i społeczeństwa obywatelskiego. WFz.IS-SGS002 Wprowadzenie do feminizmu Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Koordynator/ka: dr Beata Kowalska Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 7 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Egzamin pisemny (w połowie i na końcu semestru), praca pisemna. Opis kursu: Celem kursu jest przedstawienie genezy, rozwoju i krytyki najważniejszych nurtów feministycznej refleksji nad płcią. Wykład będzie starał się pokazać w jaki sposób na rozważania te wpłynęły intelektualne spory trwające na przestrzeni ostatnich dwóch wieków w kulturze europejskiej, związane m.in. z liberalizmem, socjalizmem, psychoanalizą, ruchami dekolonizacyjnymi i postmodernizmem. Ideą kursu jest ukazanie różnorodności i bogactwa myśli feministycznej. Kurs opiera się na tekstach obcojęzycznych. WFz.IS-SK025 Wprowadzenie do socjologii Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: I Semestr: I Koordynator/ka: dr hab. Marek Kucia, prof. UJ 224 Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 60 godzin Liczba punktów ECTS: 10 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Ćwiczenia: zaliczenie na ocenę – obecność (warunek wstępny), ocena na podstawie aktywności na zajęciach i kolokwiów, praca pisemna 48-godzinna (pisana w domu); wykład: egzamin pisemny z tematyki wykładu. Opis kursu: Celem przedmiotu będzie wprowadzenie do dyscypliny będącej przedmiotem studiów. Studenci i studentki będą nabywać i rozwijać następujące umiejętności: rozumienie podstawowych terminów i pojęć oraz najważniejszych teorii socjologicznych; umiejętność czytania tekstów socjologicznych i innych, w których wykorzystuje się materiały socjologiczne; stosowanie kategorii socjologicznych do analizy społeczeństwa, zwłaszcza współczesnego społeczeństwa polskiego; rozwijanie „wyobraźni socjologicznej”. Treści przedmiotu: Socjologia jako dyscyplina naukowa i akademicka. Socjologia a inne nauki społeczne. Zachowania, działania, interakcje. Stosunki społeczne, organizacja, struktura społeczna. Dynamika struktur. Działania masowe i ruchy społeczne. Całości społeczne – grupy i inne. Kultura. Socjalizacja. Konformizm i dewiacja. Świadomość społeczna i opinia publiczna. Nierówności społeczne. Stratyfikacja społeczna. Klasy społeczne. Gender (płeć społeczno-kulturowa). Władza, panowanie, przywództwo w grupach. Instytucje społeczne: system polityczny; pokrewieństwo, małżeństwo, rodzina; religia. Zmiana społeczna, rozwój, postęp. WFz.IS-SK052 Wprowadzenie do statystycznej analizy danych Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: II Semestr: II Koordynator/ka: dr Szymon Czarnik Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 6 Wymagania wstępne: Ukończony kurs Metody empirycznych badań społecznych. 225 Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie ćwiczeń (na ocenę) aktywność na zajęciach, projekty i ćwiczenia praktyczne. Zaliczenie wykładu - egzamin pisemny. Opis kursu: Podstawowym celem kursu jest przekonanie studentów, że statystyka jest nieodzownym elementem wykształcenia socjologicznego; bez znajomości statystyki trudno uczyć się metod i technik badawczych, trudno czytać niektóre teksty socjologiczne, trudno wykonać nawet najprostsze badania, słowem – trudno być socjologiem. W trakcie kursu słuchacze zostaną zapoznani z odpowiednimi metodami, które we względnie prosty sposób pozwalają charakteryzować własności bardzo licznych zbiorowości oraz poznawać własności zbiorowości na podstawie wyników badania ich części. Jako lektura uzupełniająca mogą pojawić się teksty angielskojęzyczne. WFz.IS-SDW097 Wprowadzenie do wielowymiarowej analizy danych Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: II Koordynator/ka: dr hab. Jarosław Górniak, prof. UJ Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 6 Wymagania wstępne: Zaliczenie kursów: Obsługa pakietu statystycznego IBM SPSS Statistic (lub wykazanie znajomości obsługi IBM SPSS Statistic) oraz Statystycznej analizy danych. Forma i warunki zaliczenia: Ćwiczenia – przygotowanie trzech raportów z analizy danych oraz zaliczenie testu końcowego. Wykład – egzamin ustny. Opis kursu: Kontynuacja kursu Wprowadzenie do statystycznej analizy danych oraz Statystycznej analizy danych. Przedmiotem tej partii wykładów i ćwiczeń jest wprowadzenie do wielowymiarowej analizy statystycznej. Po przypomnieniu zagadnień wstępnych przedstawiana jest istota, zastosowanie i interpretacja wyników uzyskanych przy pomocy takich metod jak: regresja logistyczna, analiza głównych składowych i analiza czynnikowa oraz analiza korespondencji. Ponadto przedmiotem zajęć jest budowanie jednowymiarowych 226 skal opartych o sumowanie ocen, wraz z weryfikacją ich rzetelności i trafności. Kurs wymaga zaznajomienia się z tekstami anglojęzycznymi. WFz.IS-SAS010 Współczesna wielokulturowość: teoria i praktyka Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: I-III Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Koordynator/ka: dr Ewa Kopczyńska Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 4 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Egzamin pisemny Opis kursu: Kurs ma na celu przedstawienie ważniejszych wątków współczesnej dyskusji nad wielokulturowością w socjologii i antropologii społecznej. Poruszone zostaną problemy teoretyczne (dotyczące m.in. różnych koncepcji kultury, autentyzmu tradycji i kultury wynalezionej, nieprzekładalności kultur) oraz konkretne przejawy konfliktów wynikających z nakładania się różnych kultur i wizji zbiorowych tożsamości (przykład Ślązaków i Kaszubów, ludów rdzennych, imigrantów współczesnej Europy). Żywe dziś spory dotyczące migracji, polityk narodowych i ponadnarodowych oraz form współistnienia kultur wyznaczą sferę praktycznego zastosowania omówionych koncepcji. WFz.IS-SS005 Współczesne koncepcje pracy socjalnej Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: Kurs zawieszony w roku akademickim 2012/13 Koordynator/ka: dr hab. Lucjan Miś, prof. UJ Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Egzamin pisemny Opis kursu: Celem kursu jest przedstawienie podstawowych koncepcji stosowanych w pracy socjalnej, takich jak: psychospołeczne, behawioralne, poznawcze, ekologiczne, komunikacyjne i radykalne. Omówione zostaną również typowe 227 techniki interwencji socjalnych oraz wskazania do stosowania określonego podejścia w praktyce. WFz.IS-SK009 Współczesne problemy społeczeństwa polskiego Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: II Semestr: I Koordynator/ka: dr Magdalena Ślusarczyk Formuła przedmiotu: Konwersatorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 4 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Egzamin - projekty i ćwiczenia praktyczne. Opis kursu: Celem kursu jest próba uchwycenia i opisania zmian, napięć i dylematów dotyczących współczesnego społeczeństwa polskiego. Zajęcia mają na celu pogłębianie umiejętności analizy badań społecznych. WFz.IS-SK085 Współczesne teorie antropologiczne Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: I Koordynator/ka: dr hab. Marcin Lubaś Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: Egzamin ustny Opis kursu: Celem wykładu jest krytyczne omówienie głównych nurtów teoretycznych we współczesnej antropologii społecznej i kulturowej. Wykład stanowi jednocześnie przegląd najważniejszych problemów teoretycznych, jakie podejmuje się obecnie w tej dyscyplinie. Przedstawimy następujące orientacje badawcze: antropologia symboliczna i interpretatywna, antropologia postmodernistyczna, teoria praktyki, teoria płci kulturowej, antropologia historyczna, antropologia globalizacji, antropologia kognitywna i antropologia ewolucjonistyczna. WFz.IS-SK006 Współczesne teorie socjologiczne 228 Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: III Semestr: I Koordynator/ka: dr hab. Andrzej Bukowski Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 60 godzin Liczba punktów ECTS: 9 Wymagania wstępne: Brak Forma i warunki zaliczenia: W ramach ćwiczeń przeprowadzone zostaną cztery kolokwia sprawdzające na bieżąco znajomość poznawanych kategorii pojęciowych. Student musi zaliczyć wszystkie kolokwia bądź bezpośrednio, bądź u prowadzących grupy ćwiczeniowe. Przedmiot kończy się egzaminem pisemnym w postaci analizy określonego zjawiska lub problemu społecznego w kontekście poznanej/poznanych w trakcie kursu teorii socjologicznych. Na ocenę z kursu składają się: ocena z zaliczenia oraz ocena z egzaminu pisemnego. Opis kursu: Celem kursu jest zapoznanie studentów z klasycznymi już dziś teoriami społeczeństwa współczesnego, odnoszącymi się przede wszystkim do fazy nowoczesności i jej schyłku. W ramach wykładu omówiony zostanie rozwój koncepcji i podejść w obrębie głównych tradycji badawczych: kierunku funkcjonalno-strukturalnego, interakcjonistycznosymbolicznego, teorii konfliktu i poststrukturalnych teorii konfliktu, paradygmatu wymiany wraz z ich najświeższymi rozwinięciami i kontynuacjami, a także teorii działań komunikacyjnych J. Habermasa, koncepcji społecznej praxis P. Bourdieu, współczesnych kierunków instytucjonalnych oraz orientacji odnoszących się do schyłkowej fazy nowoczesności reprezentowanych w podejściach A. Giddensa i Z. Baumana. Na ćwiczeniach omawiane będą najbardziej reprezentatywne dla współczesnej teorii socjologicznej teksty źródłowe. WFz.IS-SSK013 Wstęp do językoznawstwa i socjologia języka Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: II Koordynator/ka: dr Małgorzata Majewska Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 229 Wymagania wstępne: Pierwszeństwo dla studentów i studentek specjalizacji Komunikowanie społeczne. Forma i warunki zaliczenia: Egzamin Opis kursu: W ramach wykładu zostaną omówione podstawowe pojęcia socjologii języka i socjolingwistyki. Podkreślony zostanie społeczno-kulturowy wymiar języka i funkcje mowy. Język ujmowany jest w ujęciu synchronicznym i diachronicznym, funkcjonalnym i strukturalnym. WFz.IS-SSK005 Wykorzystanie programów komputerowych w badaniu opinii publicznej (IBM SPSS) Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I-II Semestr: I Koordynator/ka: dr Grzegorz Bryda Formuła przedmiotu: Laboratorium, 15 godzin Liczba punktów ECTS: 2 Wymagania wstępne: Zaliczony kurs Metod empirycznych badań społecznych, równoczesne uczestnictwo w kursie Badania opinii publicznej, limit 20 osób (pierwszeństwo mają studenci specjalności Komunikowanie społeczne). Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie na ocenę w formie testu analitycznego, zaliczenie cząstkowych zadań analitycznych, aktywność i obecność na zajęciach. Opis kursu: Kurs przeznaczony jest dla osób pragnących pogłębić swoja wiedzę na temat wykorzystania programów komputerowych w badaniu opinii publicznej. Podczas zajęć studenci zostaną praktycznie zaznajomieni z zastosowaniem pakietu SPSS do ilościowej analizy danych. Blok zagadnień kursowych podzielony jest na trzy zasadnicze obszary tematyczne – pracę z programem SPSS, przygotowywanie podstawowych analiz jedno i dwuzmiennowych oraz wizualizację wyników prowadzonych analiz. Celem zajęć jest dostarczenie podstawowej wiedzy o wykorzystaniu oprogramowania SPSS do analizy danych pochodzących z badań opinii publicznej, ze szczególnym zwróceniem uwagi na interpretację wyników analiz. W trakcie zajęć wykorzystane zostaną zbiory danych z ogólnopolskich badań sondażowych. 230 WFz.IS-SBS005 Zaawansowana Wielowymiarowa Analiza Danych Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: II Semestr: I Koordynator/ka: dr hab. Jarosław Górniak, prof. UJ Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 6 Wymagania wstępne: Zaliczenie kursów: Obsługa pakietu statystycznego IBM SPSS Statistic (lub wykazanie znajomości obsługi IBM SPSS Statistic), Statystyczna analiza danych oraz Wprowadzenie do Wielowymiarowej Analizy Danych. Forma i warunki zaliczenia: Ćwiczenia – przygotowanie trzech raportów z analizy danych oraz zaliczenie testu końcowego. Wykład – egzamin ustny. Opis kursu: Kontynuacja kursu Wprowadzenie Wielowymiarowej Analizy Danych. Studenci będą mogli poznać i nauczyć się stosować następujące techniki analizy danych: wielowymiarowa analiza korespondencji, skalowanie optymalne (analiza głównych składowych dla zmiennych dyskretnych i jakościowych), analiza skupień, analiza conjoint, analiza dyskryminacyjna. Zajęcia są zorientowane na praktyczne wykorzystanie technik statystycznych w analizie danych. Ćwiczenia odbywają się w pracowni komputerowej. Od studentów oczekuje się umiejętności samodzielnej pracy z pakietem statystycznym. Wykłady przedstawiają użycie tych technik w kontekście badań socjologicznych. Kurs wymaga zaznajomienia się z tekstami anglojęzycznymi. WFz.IS-SK031 Zaawansowane problemy makrosocjologii Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: I Semestr: I Koordynator/ka: prof. dr hab. Krzysztof Gorlach Formuła przedmiotu: Wykład, 30 godzin; ćwiczenia, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 6 Wymagania wstępne: Posiadanie tytułu licencjata. Forma i warunki zaliczenia: Wykład - test wyboru. Ćwiczenia – aktywna obecność na zajęciach (nieusprawiedliwiona 231 nieobecność na więcej niż 2 zajęciach skutkuje automatycznie niezaliczeniem ćwiczeń) oraz praca semestralna. Końcowa ocena jest wypadkową trzech elementów: oceny aktywności na zajęciach, oceny pracy semestralnej, oceny uzyskanej z testu wyboru. Niezaliczenie ćwiczeń uniemożliwia przystąpienie do testu egzaminacyjnego. Nieuzyskanie odpowiedniej liczby punktów z egzaminu testowego skutkuje niezaliczeniem przedmiotu bez względu na ocenę z ćwiczeń. Opis kursu: Zasadniczym celem proponowanego kursu jest zapoznanie uczestników z najbardziej aktualnymi wątkami analizy makrostrukturalnej. W szczególności uwaga będzie skupiona na wyrobieniu umiejętności krytycznej analizy i oceny podstawowych koncepcji uwarstwienia społecznego, istniejących w literaturze przedmiotu, jak również na przyswojeniu przez uczestników wiedzy na temat współczesnych metod badania zjawisk nierówności i uwarstwienia społecznego. WFz.IS-SK090 Zastosowanie komputerów w badaniach społecznych – obsługa pakietu IBM SPSS Statistics Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: II Semestr: I Koordynator/ka: dr Marcin Kocór Formuła przedmiotu: Laboratorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Zaliczenie kursów Metody empiryczne w badaniach socjologicznych. Forma i warunki zaliczenia: Test praktyczny obsługi programu IBM SPSS Statistics. Opis kursu: Celem kursu jest zapoznanie z podstawami obsługi pakietu statystycznego IBM SPSS Statistics. Program ten jest powszechnie wykorzystywany do analizy danych w badaniach społecznych i komercyjnych. Dlatego jego znajomość jest ważnym elementem warsztatu profesjonalnego socjologa. Ponadto znajomość obsługi programu IBM SPSS Statistics jest wymagana przy uczestnictwie w innych kursach statystycznych w Instytucie Socjologii. Zajęcia odbywać się będą w systemie blokowym (ustalonym z uczestnikami na 232 początku kursu), tak aby przyspieszyć nauczanie obsługi tego pakietu. WFz.IS-SSK014 Zawód dziennikarz Rodzaj studiów: II stopień Rok studiów: II Semestr: II Koordynator/ka: dr Aleksandra Wagner, mgr Rafał Romanowski Formuła przedmiotu: Warsztaty, 15 godzin Liczba punktów ECTS: 2 Wymagania wstępne: Zaliczony kurs Socjologia masowego komunikowania, pierwszeństwo dla studentów i studentek specjalizacji Komunikacja społeczna. Forma i warunki zaliczenia: Zaliczenie z oceną, praca pisemna. Opis kursu: Kurs służyć ma określeniu i zrozumieniu przez słuchaczy roli zawodowej i społecznej dziennikarzy we współczesnej Polsce z uwzględnieniem kontekstu historycznego. WFz.IS-SK046 Źródła danych socjologicznych Rodzaj studiów: I stopień Rok studiów: I Semestr: I Koordynator/ka: dr Marcin Kocór Formuła przedmiotu: Laboratorium, 30 godzin Liczba punktów ECTS: 3 Wymagania wstępne: Kurs obowiązkowy dla studentów I roku studiów licencjackich. Forma i warunki zaliczenia: Przygotowanie raportu desk research na zadany temat. Opis kursu: Celem kursu jest zaznajomienie studentów i studentek z dostępnymi źródłami danych socjologicznych i możliwościami ich zastosowania. W trakcie kursu zostanie położony nacisk na zdobycie umiejętności samodzielnego wyszukiwania i wykorzystywania danych socjologicznych z różnych źródeł przy opracowywaniu raportu desk research na zadany temat. Studenci i studentki dowiedzą się m.in. jakie są 233 dostępne rodzaje materiałów źródłowych, w jaki sposób można je stosować oraz jakich błędów w interpretacji danych źródłowych należy się wystrzegać. Poza tym poznają sposoby wyszukiwania i pozyskiwania danych socjologicznych w oparciu o różnorodne źródła danych zastanych, takie jak m.in. elektroniczne bazy danych, bazy danych prac socjologicznych, raporty organizacji międzynarodowych, dokumenty urzędowe czy sondaże. Wykonanie projektu zaliczeniowego wymagać będzie pracy w grupach. Kurs wymaga zaznajomienia się z tekstami anglojęzycznymi. 234 6. KURSY DLA STUDIÓW NIESTACJONARNYCH ZAOCZNYCH 6. 1. STUDIA NIESTACJONARNE ZAOCZNE II STOPNIA O SPECJALNOŚCI PRACY SOCJLANEJ I ROK Semestr I Filozofia Logika Liczba godzin (wykład, ćw.) 30 (30/0) 30 (30/0) Zakończenie przedmiotu zal. egz. Metodologia nauk społecznych 30 (15/15) zal. 3 Od modernizacji do globalizacji 30 (15/15) egz. 3 dr Marcjanna Nóżka, Procedura badań ewaluacyjnych 30 (15/15) zal. 3 dr Katarzyna Ornacka Zaawansowane problemy makrosocjologii 30 (15/15) zal. 3 dr Zbigniew Drąg 30 (30/0) egz. 3 dr hab. Lucjan Miś, prof. UJ 30 (15/15) egz. 3 dr Dorota Czyżowska 30 (30/0) egz. 4 dr Katarzyna Ornacka 30 (0/30) zal. 3 prof. dr hab. Krzysztof Frysztacki Liczba godzin (wykład, ćw.) Zakończenie przedmiotu ECTS Prowadzący zajęcia 15 (15/0) zal. 2 15 (15/0) zal. 2 Marginalność i marginalizacja 30 (30/0) egz. 4 Zarządzanie pomocą społeczną 15 (5/10) zal. 2 Proseminarium socjologiczne: Między teorią i praktyką społeczno-socjalną 30 (0/30) zal. 3 Nazwa przedmiotu Teoretyczne podstawy pracy socjalnej Podstawy wiedzy o rozwoju biopsychicznym człowieka w cyklu życia Elementy teorii organizacji i zarządzania Proseminarium socjologiczne: Między teorią i praktyką społeczno-socjalną ECTS 3 4 Prowadzący zajęcia dr Joanna Hańderek dr Joanna Hańderek dr Marta SmagaczPoziemska, mgr Katarzyna Salamon Osoby z licencjatem pracy socjalnej: Nazwa przedmiotu Socjologia problemów społecznych I Socjologia problemów społecznych II prof. dr hab. Krzysztof Frysztacki dr hab. Lucjan Miś, prof. UJ dr Marcjanna Nóżka, dr Marta SmagaczPoziemska dr Hubert Kaszyński, mgr Józefina Grodecka prof. dr hab. Krzysztof Frysztacki 235 Semestr II Nazwa przedmiotu Liczba godzin (wykład, ćw.) Zakończenie przedmiotu ECTS Filozofia II Filozoficzno-historyczne podstawy pracy socjalnej 30 (30/0) egz. 3 dr Janusz RadwanPragłowski Metodologia nauk społecznych 30 (15/15) egz. 3 dr Marta SmagaczPoziemska, mgr Katarzyna Salamon 30 (15/15) egz. 3 dr Kaja Gadowska 30 (15/15) egz. 3 dr Katarzyna Ornacka 30 (15/15) egz. 3 dr Zbigniew Drąg 30 (15/15) egz. 3 dr Marcjanna Nóżka mgr Katarzyna Salamon 15 (15/0) zal. 2 dr Stefan Poździoch 15 (15/0) zal. 2 dr Stefan Poździoch 15 (15/0) zal. 2 dr Stefan Poździoch 30 (15/15) zal 5 mgr Magdalena Jelonek 30 (0/30) zal. 3 prof. dr hab. Krzysztof Frysztacki Nazwa przedmiotu Liczba godzin (wykład, ćw.) Zakończenie przedmiotu ECTS Prowadzący zajęcia Wprowadzenie do psychoterapii 15 (15/0) egz. 4 dr hab. Lucjan Miś, prof. UJ 15 (15/0) egz. 4 dr Łukasz Cichocki 30 (0/30) zal. 3 prof. dr hab. Krzysztof Frysztacki Teorie socjologiczne wobec wyzwań współczesności Procedura badań ewaluacyjnych Zaawansowane problemy makrosocjologii Metodyka pracy socjalnej System prawny pomocy społecznej w Polsce – pomoc świadczona obywatelom polskim oraz cudzoziemcom Prawo rodzinne i opiekuńcze w Polsce, system świadczeń rodzinnych i postępowanie wobec dłużników alimentacyjnych Struktura i organizacja pomocy społecznej Zaawansowane techniki komputerowej analizy danych Proseminarium socjologiczne: Między teorią i praktyką społeczno-socjalną Prowadzący zajęcia Osoby z licencjatem pracy socjalnej: Psychiatria dla pracowników socjalnych Proseminarium socjologiczne: Między teorią i praktyką społeczno-socjalną 236 II ROK Semestr I Liczba godzin (wykład, ćw.) Zakończenie przedmiotu ECTS 15 (0/15) zal. 3 dr Hubert Kaszyński 15 (0/15) zal. 3 dr Hubert Kaszyński 15 (0/15) zal. 3 dr Hubert Kaszyński 30 (15/15) egz. 5 dr Marcjanna Nóżka 15 (0/15) zal. 2 dr Marcjanna Nóżka Projekt socjalny 30 (0/30) zal. 7 Seminarium magisterskie 30 (0/30) zal. 4 mgr Katarzyna Salamon Nazwa przedmiotu Promocja zatrudnienia, instytucje rynku pracy i zatrudnienie socjalne – organizacja i podstawy prawne Działalność pożytku publicznego i wolontariat – podstawy prawne i charakterystyka socjologiczna Wspieranie zatrudnienia oraz rehabilitacja osób niepełnosprawnych – organizacja i podstawy prawne Metodyka pracy socjalnej Komunikacja interpersonalna w pracy socjalnej Prowadzący zajęcia Semestr II Nazwa przedmiotu Organizowanie społeczności lokalnej oraz zasady funkcjonowania samorządu terytorialnego Superwizja pracy socjalnej Liczba godzin (wykład, ćw.) Zakończenie przedmiotu ECTS 15 (15/0) zal. 2 30 (0/30) egz. 2 Aksjologia pracy socjalnej 15 (0/15) zal. 3 Seminarium magisterskie 30 (0/30) zal. 6 Prowadzący zajęcia dr Marta SmagaczPoziemska dr Katarzyna Ornacka mgr Katarzyna Salamon Koordynacja praktyk: mgr Katarzyna Salamon oraz mgr Beata Dąbrowska 237 W II semestrze roku akademickiego oferta kursów może zostać poszerzona. Informacje zostaną ogłoszone na stronach internetowych IS UJ. Życzymy sukcesów w studiowaniu! 238
